ZUURSTOFSENSOR Beschrijving 0376BT

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ZUURSTOFSENSOR Beschrijving 0376BT"

Transcriptie

1 ZUURSTOFSENSOR Beschrijving 0376BT Zuurstofsensor 0376BT

2 2

3 Inhoudsopgave blz. 1. Korte beschrijving 4 2. De werking van de zuurstofsensor 5 3. Onderdelen van zuurstofsensorset 5 4. De zuurstofsensor in gereedheid brengen 6 5. Opslag en onderhoud van de zuurstofsensor 7 6. IJking van de zuurstofsensor 8 7. Schatting voor de atmosferische druk De invloed van het zoutgehalte op het zuurstofgehalte Bewaren en maken van de natriumsulfietoplossing Meten met de zuurstofsensor De automatische temperatuurcompensatie Gebruik van sensoren in combinatie met de zuurstofsensor Het zuurstofgehalte in een percentage t.o.v. verzadiging 18 Technische specificaties 20 Garantiebepaling 20 3

4 1. Korte beschrijving De zuurstofsensor meet de zuurstofconcentratie in water. De werking van de sensor berust op het meten van de diffusiesnelheid van zuurstof door een membraan. De diffusiesnelheid is evenredig met het verschil in zuurstofconcentratie aan weerszijde van het membraan. Het membraan is onderdeel van een elektrolytische cel. Het gediffundeerde zuurstof reageert weg aan de kathode in deze cel. Het elektrolyse stroompje dat hiervoor nodig is wordt elektronisch omgezet in een spanning. De zuurstofsensor wordt geleverd met een BT plug en is aan te sluiten op de volgende interfaces: CMA CoachLab II/II+ CMA ULAB CMA Lab CMA CoachLab De sensor kan ook worden aangesloten op de volgende dataloggers: de CBL en CBL2 van Texas Instruments en de LabPro van Vernier. Voor aansluiting van sensoren met een BT plug op 4 mm ingangen is een adapter (art. 0520) leverbaar. De namen van de sensoriconen in de sensorbibliotheek van Coach zijn: Zuurstofsensor (0376bt) (CMA) ( mg/l). Zuurstofsensor (0376bt) (CMA) ( %). Het zuurstofgehalte is een belangrijke indicator voor de waterkwaliteit. Enkele suggesties voor experimenten zijn: Volgen van het zuurstofgehalte in een aquarium bij verschillende bezettingen met planten en dieren. Veranderingen in het zuurstofgehalte meten ten gevolge van de fotosynthese van waterplanten. Meten van het zuurstofgehalte in oppervlaktewater. Bepaling van het B.O.D. (Biological Oxygen Demand): de zuurstofconsumptie van watermonsters tengevolge van vertering van organisch materiaal. De oplossingssnelheid van zuurstof meten bij verschillende maten van turbulentie (tijdens roeren met een magnetische roerder). Het verband onderzoeken tussen het zuurstofgehalte en de temperatuur. 4

5 2. De werking van de zuurstofsensor De sensor is een zogenaamde Clark-cel. Een platina-elektrode en een Ag/AgClreferentie-elektrode in een KCl-oplossing worden gescheiden van het watermonster door een zuurstofpermeabel membraan. Tussen de beiden elektrode staat een vaste spanning. Aan de platina-elektrode (kathode) treedt reductie op: ½ O 2 + H 2 O + 2e - 2 OH - Aan de Ag/AgCl-elektrode (anode) treedt oxidatie op: Ag + Cl AgCl + e - Figuur 1 De stroom door de cel is evenredig met de diffusiesnelheid van zuurstof door het membraan. Deze stroom wordt elektronisch omgezet in een spanning die evenredig is met de stroom. De spanning wordt door de bovengenoemde CMA-interfaces gelezen. 3. Onderdelen van zuurstofsensorset Controleer of de geleverde set bevat: De zuurstofsensor (de elektrode met membraankapje). Er is geen apart versterkerkastje zoals bij oudere type zuurstofsensoren; 1x extra membraankapje; Natriumsulfiet ijkoplossing (2,0 M Na 2 SO 3 ) en kopie van de MSDS (Material Safety Data Sheet) van Na 2 SO 3 ; D.O. electrode Filling Solution, kopie van de MSDS van KCl en een wegwerppipet; IJkflesje (plastic flesje met rubberen ring); Polijststripjes; Deze handleiding. 5

6 4. De zuurstofsensor voorbereiden voor gebruik Lees de volgende aanwijzingen nauwkeurig door alvorens de zuurstofsensor te gebruiken. Alleen dan is het mogelijk om betrouwbare meetresultaten te verkrijgen. Let op: raak het membraan nooit aan. Contact met het membraan kan het onherstelbaar beschadigen. Verwijder het blauwe beschermkapje van de sensor. Draai de membraanhouder van de sensor (tegen de klok in). Vul de membraanhouder met 1 ml van de meegeleverde D.O. electrode Filling Solution (KCl-oplossing). Let erop dat hierbij geen luchtbelletjes ontstaan, of tik tegen de zijkant van het membraan totdat alle belletjes verdwenen zijn. Draai de houder weer voorzichtig (met de klok mee) op de sensor. Draai hem niet te strak aan. Spoel de sensor af met gedestilleerd water. Plaats de sensor in een 250 ml bekerglas met 75 ml gedestilleerd water en verbind de sensor met een interface. Belangrijk: aangesloten op een werkende interface moet de sensor circa 10 minuten polariseren ( opwarmen ). Voor CMA-interfaces: De CMA-interfaces staan altijd aan indien gevoed. Het opwarmen (polariseren) begint dan direct zodra de sensor op een ingang wordt aangesloten. Alleen opwarmen bij aansluiting op ULAB in dataloggermodus (d.w.z. los van de computer) begint pas zodra ULAB wordt aangezet. Voor TI-interfaces: De TI-interfaces schakelen zich na enige tijd uit als er geen meting wordt uitgevoerd. Start daarom een meting van 10 minuten in Coach voor het opwarmen (polariseren) van de sensor op een CBL of CBL2. Voed de CBL/CBL2 met de netadapter om batterijen te sparen. Zet de tijdsduur van deze meting via de meetinstelling op 10 minuten. Sluit de sensor aan op CH1 en start de meting. Na een opwarmtijd (polarisatie) van circa 10 minuten is de sensor gereed voor gebruik (zie 6 voor de ijking en 10 voor het uitvoeren van metingen) 6

7 5. Opslag en onderhoud van de zuurstofsensor Opvolging van de onderstaande aanwijzingen verlengt de levensduur van de sensor en het membraan. Lange termijn opslag (langer dan 24 uur): Verwijder de membraanhouder. Spoel de houder van binnen en van buiten met gedestilleerd water. Schud de houder droog. Raak het membraan niet aan. Spoel ook de elektroden met gedestilleerd water. Droog de elektroden door deppen met een tissue. Schroef de membraanhouder weer (losjes) op de sensor. Korte termijn opslag (minder dan 24 uur): Zet de sensor in gedestilleerd water. De membraanhouder moet in het water staan. Let op: Wordt de sensor langer dan 24 uur op deze manier bewaard dan kan het membraan onherstelbaar beschadigd worden. Polijsten van de elektroden Polijsten is noodzakelijk bij verkleuring van de kathode (metaalpuntje aan het uiteinde van het glasstaafje) of de anode (zilverfolie) mits de werking van de elektrode daar onder te lijden heeft. Polijst alleen om de werking van de sensor te verbeteren of te herstellen (ongeveer 1x per jaar). Gebruik hiervoor de meegeleverde polijststrips en ga als volgt te werk: Verwijder de membraanhouder Spoel de elektroden goed met gedestilleerd water. Knip 2 á 3 cm van de polijststrip. Bevochtig de matte (schurende) zijde van het stukje polijstmateriaal Poets (licht drukken en onderwijl een draaiende beweging maken) met de matte zijde over de kathode (metaalpuntje aan het uiteinde van het glasstaafje). Polijst niet meer dan nodig is om de metaalglans weer terug te krijgen. Polijst daarna de zilverfolie tot de zilverkleur terug is. Let op: hardhandig polijsten kan een elektrode beschadigen. Spoel de elektroden na het polijsten goed met gedestilleerd water en droog ze af door deppen met een tissue. Bij normaal gebruik gaat de zuurstofsensor jaren mee. De membraanhouder is echter bij continu gebruik na circa 6 maanden aan vervanging toe. Vervanging van de membraanhouder wordt in het algemeen aanbevolen als de sensor niet snel meer op veranderingen in het zuurstofgehalte reageert. Gebruik van de zuurstofsensor in andere oplosmiddelen dan water en in oplossingen die olie, vet of andere middelen bevatten die een laag op het membraan vormen beperken de levensduur van het membraan. De set bevat 1 extra membraanhouder. Membraanhouders zijn te bestellen bij CMA (art. nr. 0376MEM). 7

8 6. IJking van de zuurstofsensor De zuurstofsensor wordt geijkt door het bepalen van twee ijkpunten (de spanning van de sensor verloopt lineair met het zuurstofgehalte). Gebruik voor de ijking een zuurstofloze oplossing en een met zuurstof verzadigde oplossing (zie hieronder). Voor nauwkeurige bepalingen is het raadzaam om een ijking uit te voeren voorafgaande aan iedere periode dat u de sensor gebruikt. Let op: de sensor moet 10 minuten polariseren alvorens een ijking uit te voeren (zie 4). IJkoplossingen Zuurstofloze ijkoplossing Met de zuurstofsensor is een natriumsulfietoplossing meegeleverd (2M Na 2 SO 3 ). Oxidatie van sulfiet verwijdert zuurstof uit de oplossing. Bewaar de oplossing luchtdicht. Het flesje moet tot aan de rand gevuld zijn. Alleen dan kan de oplossing als zuurstofloos worden beschouwd. Zie par. 9 voor meer informatie over deze oplossing en het zelf bijmaken van oplossing. Zuurstofverzadigde ijkoplossing Maak een verzadigde zuurstofoplossing door gedestilleerd water gedurende 20 minuten stevig te roeren met behulp van een magnetische roerder. Meet de temperatuur en de spanning van de sensor tijdens het roeren. Als de waarde van het sensorsignaal is gestabiliseerd, lees dan een barometer af en gebruik tabel 1 voor het bepalen van het zuurstofgehalte. De ijkprocedure in Coach Sluit een gepolariseerde zuurstofsensor aan op interface. Start in Coach een meetactiviteit (bijv. in de afdeling Biologie van het Laboratorium). Zuurstofsensor kiezen: - Klik met de rechter muisknop in de lege sensorpaletpositie (links naast het paneel) en selecteer Sensor uit bibliotheek kiezen... - Kies uit de lijst: Zuurstofsensor (0376bt) (CMA) (0..14 mg/l). - Sleep het icoon van de sensor naar de paneelingang die overeenkomt met de daadwerkelijke aansluiting van de zuurstofsensor. IJking invoeren - Rechtsklik het icoon dat naar een ingang is gesleept en kies Bewerken/IJken. - Selecteer onderin het venster de optie Ijklijn. 8

9 - Plaats de sensor in de zuurstofloze ijkoplossing. De waarde aan de rechterkant onder Analoog In is de actuele spanning die de sensor meet. - Wacht tot de spanning gestabiliseerd is. Vul de spanningswaarde in bij X0. Vul het zuurstofgehalte in bij Y0 (zie ook 7 en 8). - Spoel de sensor met gedestilleerd water. - Plaats de sensor in de met zuurstof verzadigde oplossing. - De waarde onder Analoog In is de actuele spanning van de sensor. - Wacht tot de spanning gestabiliseerd is. Vul de spanningswaarde in bij X1. Vul het zuurstofgehalte in bij Y1 (zie ook 7 en 8). IJking bewaren De ijking maakt deel uit van de activiteit. Slaat u de activiteit op dan wordt de ijking daarin bewaard. De ijking is echter niet zonder meer beschikbaar in een andere activiteit. Voor gebruik van een geijkte sensor in andere activiteiten moet de sensor in de Gebruikersbibliotheek worden opgeslagen. Wijzig hiervoor ook de naam. - Rechtsklik hiervoor het icoon van de gewijzigde sensor. - Kies Opslaan in Gebruikersbibliotheek... en sla de sensor op (alleen mogelijk in Docentmodus). De herijkte sensor is nu in alle andere activiteiten te kiezen uit de Gebruikersbibliotheek. 9

10 Tabel 1, Zuurstofverzadiging (in mg/l) bij verschillende temperatuur en druk. 10

11 Tabel 1 (vervolg) 11

12 7. Schatting voor de atmosferische druk Indien u geen beschikking heeft over een barometer schat de atmosferische druk aan de hand van tabel 2. Hiervoor moet wel de hoogte van uw positie ten opzichte van zeeniveau bekend zijn in voeten (1 foot = 30,48 cm). Zeeniveau is gesteld op 760 mmhg. Tabel 2, Schatting van de atmosferische druk ten opzichte van zeeniveau. 8. De invloed van het zoutgehalte op het zuurstofgehalte Bij een zoutgehalte hoger dan 1000 mg/l NaCl geldt voor de zuurstofverzadiging: DO(s) = DO - k x s s = Zoutgehalte uitgedrukt in mg/l NaCl. Bepaal s bijvoorbeeld met een geleidbaarheidsensor. DO(s) = Zuurstofgehalte (DO = Dissolved Oxygen) bij zoutgehalte s. DO = Zuurstofgehalte volgens tabel 1. k = constante volgens tabel 3. Tabel 3 12

13 Voorbeeld Bepaal de ijkwaarde voor het zuurstofgehalte bij een temperatuur van 23 C en een druk van 750 mmhg wanneer de zuurstofsensor gebruikt wordt in water met een zoutgehalte (s) van 2000 mg/l NaCl. Bepaal eerst het zuurstofgehalte bij verzadiging (tabel 1: DO = 8,55 mg/l). Bepaal vervolgens de constante k bij 23 C (tabel 3: k = 0,000051). Vul deze waarden in voor de formule: DO(bij 2000 mg/l NaCl) = DO - k x s = 8,55 - (0, x 2000) = 8,55-0,10 = 8,45 mg/l Vul de waarde 8,45 mg/l in tijdens de ijking zoals beschreven in 6. De zuurstofsensor zal nu de correcte zuurstofgehalte aangeven bij gebruik in oplossingen met een zoutgehalte van 2000 mg/l NaCl. Let op: Dikwijls is het niet nodig om te compenseren voor het zoutgehalte, bijvoorbeeld voor een zoutgehalte van 500 mg/l NaCl bij 25 C en 760 mmhg wordt DO(s): DO(bij 500 mg/l NaCl) = DO - k x s = 8,55 - (0, x 500) = 8,55-0,025 = 8,53 mg/l Bij een zoutgehalte lager dan 1000 mg/l leidt negeren van de compensatie tot fouten van minder dan 0,4 %. 9. Bewaren en maken van de natriumsulfietoplossing Beschikbaarheid van een zuurstofloze ijkoplossing is noodzakelijk bij het uitvoeren van een ijking. Gebruik de daarvoor meegeleverde sulfietoplossing volgens het onderstaande voorschrift. Na enige tijd is de oplossing aan vervanging toe. Gebruik van de sulfietoplossing Het flesje met sulfietoplossing dient altijd tot aan de rand gevuld te zijn. Bevat het te veel lucht dan kan door schudden de oplossing tijdelijk te veel zuurstof bevatten. Dat verstoort de ijking. Knijp het flesje daarom in tot de oplossing bij de rand komt alvorens de dop aan te draaien. Op deze manier blijft de 2,0 M Na 2 SO 3 oplossing voor langere tijd zuurstofvrij. Laat het flesje niet voor langere tijd open staan. Als de spanning van de sensor hoger uitvalt dan bij voorgaande ijkingen dan is het tijd om een nieuwe oplossing te maken. 13

14 Nieuwe ijkoplossing maken Maak een 2,0 M Na 2 SO 3 oplossing door 25,0 g natriumsulfiet op te lossen in gedestilleerd water en het volume aan te vullen tot 100 ml. Het natriumsulfiet hoeft niet pro analyse te zijn. Maak de oplossing 24 uur voor gebruik. Dan is voldoende zuurstof weggereageerd. Toevoeging van enkele kristalletjes CoCl 2 katalyseert de oxidatie van het sulfiet. Indien geen natriumsulfiet beschikbaar is kan ook een 2,0 M natriumwaterstofsulfietoplossing (20,8 g NaHSO 3 in 100 ml oplossing) of een 2,0 M kaliumnitriet (17,0 g KNO 2 in 100 ml oplossing) worden gemaakt. 10. Experimenten met de zuurstofsensor Na het polariseren en ijken is de sensor gereed voor het uitvoeren van metingen. Plaats de sensor in het water waaraan een bepaling gedaan moet worden. Beweeg de sensor voortdurend door het water. De waarde van het zuurstofgehalte moet altijd eventjes stabiliseren. Let op: Voor een betrouwbare bepaling moet de vloeistof continu langs de sensor stromen. In feite verbruikt de sensor plaatselijk enig zuurstof tijdens het meetproces. Zonder stroming langs het membraan van de sensor zal het zuurstofgehalte lokaal snel afnemen. Luchtbelletjes op het membraan zorgen juist voor een plaatselijk te hoge waarde van het zuurstofgehalte. Bepalingen in oppervlaktewater Doe bepalingen bij voorkeur op enige afstand van de wal en onder het wateroppervlak. In snel stromend water vindt meestal een flinke menging van water plaats. In dat geval is het zuurstofgehalte gemeten in de stroom een goede graadmeter voor het gemiddelde zuurstofgehalte. In stilstaand water is de menging gering. Het is dan van belang om bepalingen uit te voeren op verschillende plaatsen en op verschillende diepten. Het is niet raadzaam om de hele elektrode onder het wateroppervlakte te steken. Bij verhoogde druk kan water in de behuizing dringen en de elektronica aantasten. Aan te raden wordt om monsters uit het water te trekken, bijvoorbeeld via een potje aan een stok. In veel ecologieboeken staan oplossingen voor bemonstering beschreven. De bemonstering moet het originele zuurstofgehalte in ieder geval zo min mogelijk beïnvloeden (bijv. geen turbulentie veroorzaken). Doe de bepaling zo kort als mogelijk na de bemonstering. Als het monster enige tijd bewaart moet worden doe dat dan in een fles die makkelijk tot aan de rand gevuld kan worden. Flessen met een geslepen stop zijn hiervoor goed te gebruiken. Laat voor een nauwkeurige bepaling absoluut geen luchtbel achter in de fles. Een bel van 1 ml lucht bevat circa 0,25 mg O 2. Lost dit op in 100 ml 14

15 water dan wijzigt het zuurstofgehalte met circa 2,5 mg/l. Dat is een fout van ongeveer 25%. De zuurstofsensor heeft een ingebouwde temperatuurcompensatie. Daarom kan een ijking die op school is uitgevoerd ook in het veld worden gebruikt. Wilt u toch een ijking ter plekke maken, neem dan een thermometer of temperatuursensor mee. Bovendien moet de luchtdruk (of een schatting daarvan) bekend zijn. Alleen dan is de ijking uit te voeren met behulp van tabel 1en 2. Bepalingen onder gecontroleerde omstandigheden Tijdens een experiment moet de sensor in stromende vloeistof staan. Meestal wordt het water geroerd met een magnetische roerder. Het roeren brengt extra atmosferische zuurstof in oplossing. Gebruik om dit te voorkomen bijvoorbeeld het meegeleverde plastic flesje. De elektrode past in de dop van dit flesje. Vul het flesje tot de rand met het monster. Voeg een roerboontje toe en schroef de deksel met de elektrode op het flesje. Zodoende kan geroerd worden zonder contact met de buitenlucht. Zo'n opstelling is geschikt om bijvoorbeeld de verandering in het zuurstofgehalte te volgen in een Cyanobacter (blauwwier)- of Euglenacultuur. Langdurig meten in een aquarium Ook tijdens een aquariumexperiment moet het water voortdurend in beweging zijn, bijvoorbeeld door rondpompen met een aquariumpomp. Tijdens zo'n experiment is het oplossen van atmosferische zuurstof moeilijk te voorkomen. Desondanks kunnen periodieke fluctuaties van het zuurstofgehalte zichtbaar worden gemaakt tengevolge van fotosynthese en ademhaling. 15

16 Het resultaat in figuur 4 is behaald met een aquarium met waterpest en een tropisch vis. Figuur 4 Bepaling van het B.O.D. (Biological Oxygen Demand) Aërobe bacteriën oxideren organisch materiaal in oppervlaktewater. Het B.O.D. is een maat voor het zuurstofverbruik van micro-organismen tijdens de aërobe oxidatie van organisch materiaal. In vervuild oppervlaktewater kan door het zuurstofverbruik tijdens aërobe oxidatie het zuurstofgehalte dalen onder het niveau dat nodig is om de aanwezige flora en fauna te handhaven. De bepaling van het B.O.D. is een standaardtest voor waterkwaliteit. De bepaling gaat als volgt: Vul twee flesjes ( ml, bijvoorkeur met geslepen stop) met een watermonster. Vul één flesje tot de rand. Sluit het goed af en verpak het lichtdicht. Bewaar dit flesje gedurende 5 dagen in een incubator bij 20 ºC. Als geen incubator aanwezig is bewaar het dan lichtdicht gedurende 5 dagen bij kamertemperatuur. Bepaal zo snel als mogelijk met de zuurstofsensor het zuurstofgehalte in mg/l van de inhoud van het tweede flesje. Gebruik de procedures zoals in het voorafgaande besproken. Bepaal na 5 dagen ook het zuurstofgehalte van het monster in het afgesloten flesje. 16

17 Bereken het B.O.D. als volgt: B.O.D. = DO 0 - DO 5 B.O.D. = Zuurstof verbruikt in 5 dagen door oxidatie van organisch materiaal. Een hoge B.O.D.-waarde duidt op de aanwezigheid van hoge graad van verontreiniging door organisch materiaal. DO 0 = Zuurstofgehalte (DO staat voor Dissolved Oxygen) direct na bemonstering. DO 5 = Zuurstofgehalte na 5 dagen afsluiten in het donker. 11. De automatische temperatuurcompensatie Voor automatische temperatuurcompensatie bevat de zuurstofsensor een ingebouwde thermistor. Het signaal van de thermistor compenseert voor verandering in de permeabiliteit van het membraan tengevolge van een verandering in de temperatuur. Zonder deze compensatie zou de sensor een fictieve wijziging in het zuurstofgehalte aangeven tijdens een temperatuurverandering. Voorbeeld: Gedestilleerd water van 25 C bij 760 mmhg heeft volgens tabel 1 een zuurstofgehalte bij verzadiging van 8,36 mg/l. Als de temperatuur daalt tot 10 C dan moet een correct geijkte sensor nog steeds een gehalte van 8,36 mg/l aangeven. De oplossing is dan evenwel niet meer verzadigd (bij een lagere temperatuur lost meer mg/l aan zuurstof op). Als bij 10 C vervolgens wordt geroerd dan zal het zuurstofgehalte stijgen tot de verzadiging bij 10 C is bereikt (11,35 mg/l.). Temperatuurcompensatie betekent dus niet dat de sensor hetzelfde zuurstofgehalte bij verzadiging aangeeft voor oplossingen van verschillende temperatuur. Als de oplossing afkoelt neemt het zuurstofgehalte bij verzadiging toe. De sensor moet dat ook aangeven (figuur 5). 17

18 Figuur Gebruik van sensoren in combinatie met de zuurstofsensor Een aantal sensoren kunnen niet gelijktijdig op dezelfde interface worden aangesloten voor metingen met de zuurstofelektrode in dezelfde oplossing. De zuurstofsensor produceert in de oplossing een spanningsverschil dat het signaal van de volgende sensoren beïnvloed: De geleidbaarheidsensor (art. nr. 0382BT); De ph-sensor (art. nr. 031BT); 13. Het zuurstofgehalte in een percentage ten opzichte van verzadiging In plaats van de eenheid mg/l is het zuurstofgehalte uit te drukken in een percentage ten opzichte van de verzadiging bij een bepaalde temperatuur. De ijkprocedure is vrijwel gelijk aan de procedure in 6. (gebruik de sulfietoplossing voor 0% en een verzadigde zuurstofoplossing voor 100%). Het zuurstofpercentage meten is alleen zinvol bij een constante temperatuur. Daalt de temperatuur dan is het zuurstofghalte bij verzadiging hoger dan 100%. Stijgt de temperatuur dan is het zuurstofgehalte bij verzadiging lager dan 100%. Voor metingen in het veld is de eenheid mg/l aan te bevelen. 18

19 De eenheid mg/l is als volgt naar een percentage om te rekenen: % van verzadiging = 100% x DO (gemeten) / DO (verzadigd) Voorbeeld: Een meting bij 20 C en 740 mmhg levert als zuurstofgehalte 6,1 mg/l. Volgens tabel 1 is onder deze omstandigheden het zuurstofgehalte bij verzadiging 8,93 mg/l. Het percentage ten opzichte van verzadiging wordt dan: % verzadiging = 100% x (6,1 / 8,93) = 68% 19

20 Technische specificaties Uitgangsspanning 0 to +2V Meetbereik Resolutie bij 12 bit 5V A/D omzetter Nauwkeurigheid Opwarmtijd 0 tot 14 mg/l 0,0092 mg/l ± 0,2 mg/l 10 minuten Respontietijd 95% van de eindwaarde in 30 s. 98% van de eindwaarde in 45 s. Temperatuurcompensatie Compensatie voor het zoutgehalte Drukcompensatie Aansluiting Automatisch tussen 5-35 C geen (zoutgehaltecompensatie verwerken in de ijking) geen (drukcompensatie verwerken tijdens ijking) BT (British Telecom) plug Garantie Zuurstofsensor (vloeistof) 0376BT wordt gegarandeerd voor een periode van 12 maanden na datum van aankoop mits gebruikt overeenkomstig de aanwijzingen in deze handleiding en onder normale labcondities. De garantie vervalt indien op enigerlei wijze sprake is van beschadiging door ongeval of ondeskundig gebruik. N.B.: Dit product is gemaakt voor gebruik in het onderwijs. Het is niet bedoeld voor industrieel, medisch, onderzoeks of commercieel gebruik. Revisiedatum: 17/05/2010 CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES Fax: , info@cma-science.nl 20

ZUURSTOFSENSOR (VLOEISTOF) ML75M GEBRUIKERSHANDLEIDING

ZUURSTOFSENSOR (VLOEISTOF) ML75M GEBRUIKERSHANDLEIDING ZUURSTOFSENSOR (VLOEISTOF) ML75M GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Zuurstofsensor (vloeistof) ML75m meet de zuurstofconcentratie in water.

Nadere informatie

ZOUTGEHALTESENSOR BT78i

ZOUTGEHALTESENSOR BT78i ZOUTGEHALTESENSOR BT78i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De Zoutgehaltesensor BT78i meet het zoutgehalte in een oplossing in het

Nadere informatie

ZUURSTOFSENSOR (VLOEISTOF) BT34i

ZUURSTOFSENSOR (VLOEISTOF) BT34i ZUURSTOFSENSOR (VLOEISTOF) BT34i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De CMA Zuurstofsensor (vloeistof) BT34i meet de concentratie van

Nadere informatie

Geleidbaarheidsensor 0382

Geleidbaarheidsensor 0382 Geleidbaarheidsensor 0382 Gebruikershandleiding CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Figuur 1. Geleidbaarheidsensor 0382 CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl

Nadere informatie

LADINGSENSOR. Beschrijving B0361i. Figuur 1. Ladingsensor 0361i

LADINGSENSOR. Beschrijving B0361i. Figuur 1. Ladingsensor 0361i LADINGSENSOR Beschrijving B0361i Figuur 1. Ladingsensor 0361i Korte beschrijving Ladingsensor 0361i meet elektrostatische lading en kan worden gebruikt als vervanging voor een elektroscoop. De sensor kan

Nadere informatie

CO 2 SENSOR 0661I PPM GEBRUIKERSHANDLEIDING

CO 2 SENSOR 0661I PPM GEBRUIKERSHANDLEIDING CO 2 SENSOR 0661I 0-5000 PPM GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving CO 2 -sensor 0661i kan gebruikt worden in een verscheidenheid aan biologie-

Nadere informatie

OXIDATIE- REDUCTIE POTENTIAAL SENSOR BT57i

OXIDATIE- REDUCTIE POTENTIAAL SENSOR BT57i OXIDATIE- REDUCTIE POTENTIAAL SENSOR BT57i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De CMA Oxidatie- Reductie Potentiaal (ORP) sensor BT57i

Nadere informatie

TROEBELHEIDSSENSOR BT88i

TROEBELHEIDSSENSOR BT88i TROEBELHEIDSSENSOR BT88i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving Troebelheid is de mate van verstrooiing of absorptie van licht in een

Nadere informatie

LADINGSENSOR 0361I GEBRUIKERSHANDLEIDING

LADINGSENSOR 0361I GEBRUIKERSHANDLEIDING LADINGSENSOR 0361I GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Ladingsensor 0361i meet elektrostatische lading en kan worden gebruikt als vervanging

Nadere informatie

VOCHTIGHEIDSENSOR 025I GEBRUIKERSHANDLEIDING

VOCHTIGHEIDSENSOR 025I GEBRUIKERSHANDLEIDING VOCHTIGHEIDSENSOR 025I GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Vochtigheidsensor 025i meet relatieve vochtigheid in een bereik van 0-100%. De

Nadere informatie

LICHTSENSOR 0141I LUX GEBRUIKERSHANDLEIDING

LICHTSENSOR 0141I LUX GEBRUIKERSHANDLEIDING LICHTSENSOR 0141I 0 200 LUX GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Lichtsensor 0141i is een zeer gevoelige sensor waarmee lichtintensiteiten

Nadere informatie

HARTSLAGFREQUENTIESENSOR 0375BT GEBRUIKERSHANDLEIDING

HARTSLAGFREQUENTIESENSOR 0375BT GEBRUIKERSHANDLEIDING HARTSLAGFREQUENTIESENSOR 0375BT GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving De hartslagfrequentiesensor registreert de hartslag van een proefpersoon.

Nadere informatie

ECG SENSOR ML84M GEBRUIKERSHANDLEIDING

ECG SENSOR ML84M GEBRUIKERSHANDLEIDING ECG SENSOR ML84M GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte Beschrijving De ECG sensor meet het spanningsverschil dat het hart produceert (Electrocardiogram).

Nadere informatie

CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES

CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES COLORIMETER BT29i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De CMA Colorimeter BT29i meet de hoeveelheid licht die door een oplossing wordt

Nadere informatie

LICHTSENSOR 0142I LUX GEBRUIKERSHANDLEIDING

LICHTSENSOR 0142I LUX GEBRUIKERSHANDLEIDING LICHTSENSOR 0142I 0 200 LUX GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Lichtsensor 0142i meet lichtintensiteiten in het bereik 0 tot 200 lux, wat

Nadere informatie

DRUPPELTELLER 0662DROP GEBRUIKERSHANDLEIDING

DRUPPELTELLER 0662DROP GEBRUIKERSHANDLEIDING DRUPPELTELLER 0662DROP GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De CMA Druppelteller 0662DROP is een modulaire accessoire dat op de CMA

Nadere informatie

COLORIMETER Beschrijving B03581

COLORIMETER Beschrijving B03581 COLORIMETER Beschrijving B03581 Figuur 1. Colorimeter 03581. CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Colorimeter 03581 is ontworpen om de concentratie van een oplossing

Nadere informatie

TEMPERATUURSENSOR 0511 GEBRUIKERSHANDLEIDING

TEMPERATUURSENSOR 0511 GEBRUIKERSHANDLEIDING TEMPERATUURSENSOR 0511 GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Temperatuursensor 0511 meet temperatuur en temperatuurverschillen in het bereik

Nadere informatie

LADINGSENSOR BT19i GEBRUIKERSHANDLEIDING

LADINGSENSOR BT19i GEBRUIKERSHANDLEIDING LADINGSENSOR BT19i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De ladingsensor BT19i meet elektronische lading en kan worden gebruikt als vervanging

Nadere informatie

THERMOKOPPELSENSOR 0135I GEBRUIKERSHANDLEIDING

THERMOKOPPELSENSOR 0135I GEBRUIKERSHANDLEIDING THERMOKOPPELSENSOR 0135I GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving De Thermokoppelsensor meet temperatuur in twee bereiken: 200.. 1300 C (grote

Nadere informatie

TEMPERATUURSENSOR ML45M GEBRUIKERSHANDLEIDING

TEMPERATUURSENSOR ML45M GEBRUIKERSHANDLEIDING TEMPERATUURSENSOR ML45M GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Temperatuursensor ML45m meet temperaturen in het bereik van -225 tot 1225 C (-373..

Nadere informatie

DIFFERENTIËLE SPANNINGSENSOR 0212I GEBRUIKERSHANDLEIDING

DIFFERENTIËLE SPANNINGSENSOR 0212I GEBRUIKERSHANDLEIDING DIFFERENTIËLE SPANNINGSENSOR 0212I GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Differentiële Spanningsensor (0212i) is ontworpen om kleine spanningen

Nadere informatie

MAGNEETVELDSENSOR BT52I

MAGNEETVELDSENSOR BT52I MAGNEETVELDSENSOR BT52I GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving De Magneetveldsensor BT52i meet de sterkte van het magnetisch veld en heeft twee

Nadere informatie

SPIROMETER BT82i GEBRUIKERSHANDLEIDING

SPIROMETER BT82i GEBRUIKERSHANDLEIDING SPIROMETER BT82i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De CMA Spirometer BT82i meet de luchtstroomsnelheid tijdens het ademen binnen

Nadere informatie

Bepaling van het Biochemisch Zuurstofverbruik (BZV) in oppervlaktewater

Bepaling van het Biochemisch Zuurstofverbruik (BZV) in oppervlaktewater Bepaling van het Biochemisch Zuurstofverbruik (BZV) in oppervlaktewater april 2005 One Cue Systems Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming

Nadere informatie

ACTUATORENSET 062 GEBRUIKERSHANDLEIDING

ACTUATORENSET 062 GEBRUIKERSHANDLEIDING ACTUATORENSET 062 GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving De Actuatorenset kan gebruikt worden om leerlingen de basis van besturingstechniek

Nadere informatie

STROOMSENSOR BT21i Gebruikershandleiding

STROOMSENSOR BT21i Gebruikershandleiding STROOMSENSOR BT21i Gebruikershandleiding CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De Stroomsensor BT21i is een veelzijdige sensor, die de stroomsterkte kan meten

Nadere informatie

STROOMSENSOR 0222I GEBRUIKERSHANDLEIDING

STROOMSENSOR 0222I GEBRUIKERSHANDLEIDING STROOMSENSOR 0222I GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Stroomsensor 0222i is ontworpen voor het meten van stromen tussen 500 en +500 ma in

Nadere informatie

GELEIDBAARHEIDSSENSOR BT27i

GELEIDBAARHEIDSSENSOR BT27i GELEIDBAARHEIDSSENSOR BT27i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De CMA Geleidbaarheidssensor BT27i kan gebruikt worden om de geleidbaarheid

Nadere informatie

HOGE G VERSNELLINGSMETER BT11i

HOGE G VERSNELLINGSMETER BT11i HOGE G VERSNELLINGSMETER BT11i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRE FOR MICROCOMPUTER APPLICATIONS http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De hoge g Versnellingsmeter BT11i van CMA meet versnelling in het

Nadere informatie

HARTSLAGFREQUENTIE SENSOR BT47i

HARTSLAGFREQUENTIE SENSOR BT47i HARTSLAGFREQUENTIE SENSOR BT47i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De Hartslagfrequentie sensor BT47i meet de hartslag van een persoon.

Nadere informatie

STRALINGSENSOR 0666I GEBRUIKERSHANDLEIDING

STRALINGSENSOR 0666I GEBRUIKERSHANDLEIDING STRALINGSENSOR 0666I GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Stralingsensor 0666i is gevoelig voor alfa-, bèta- en gammastraling. Alfa-, bèta-

Nadere informatie

ECG-SENSOR BT36i GEBRUIKERSHANDLEIDING

ECG-SENSOR BT36i GEBRUIKERSHANDLEIDING ECG-SENSOR BT36i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De ECG-sensor (ElectroCardioGram) meet potentiaalverschillen tussen de 0 en 5

Nadere informatie

LAGE G VERSNELLINGSMETER BT10i

LAGE G VERSNELLINGSMETER BT10i LAGE G VERSNELLINGSMETER BT10i GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRE FOR MICROCOMPUTER APPLICATIONS http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De lage g Versnellingsmeter BT10i van CMA meet versnelling in het

Nadere informatie

STAPPENMOTORTITRATOR 061 GEBRUIKERSHANDLEIDING

STAPPENMOTORTITRATOR 061 GEBRUIKERSHANDLEIDING STAPPENMOTORTITRATOR 061 GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Met de Stappenmotortitrator (of simpelweg titrator ) beschikt u over een nauwkeurig

Nadere informatie

VEILIGHEID EN CORRECT GEBRUIK

VEILIGHEID EN CORRECT GEBRUIK INSTALLATIE INSTRUCTIES 12-2015 VEILIGHEID EN CORRECT GEBRUIK Om veiligheid en een lange levensduur van dit product te garanderen, zal u de bijgesloten instructies strikt in acht moeten nemen. Uw garantie

Nadere informatie

CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES

CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES LICHTSLUIS BT63i MET GATENWIEL GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De Lichtsluis BT63i is een traditionele lichtsluis, bestaand uit

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING TESTER SERIES 1-5

GEBRUIKSAANWIJZING TESTER SERIES 1-5 GEBRUIKSAANWIJZING TESTER SERIES 1-5 Version 1.0 _ March 2016 Versie 1.0 _ Maart INHOUD PRODUCT SPECIFICATIES... 1 INTRODUCTIE... 2 VEILIGHEIDSINSTRUCTIES... 2 Verwijdering van Elektronische apparatuur...

Nadere informatie

Doorstroomcel compact

Doorstroomcel compact Doorstroomcel compact Handleiding Meet the difference Eijkelkamp Soil & Water Nijverheidsstraat 30, 6987 EM Giesbeek, the Netherlands T +31 313 880 200 E info@eijkelkamp.com I www.eijkelkamp.com 2018-07

Nadere informatie

Zuurtegraad ph. Ammonium NH 4

Zuurtegraad ph. Ammonium NH 4 Zuurtegraad ph Ammonium NH 4 + 1. Spoel het flesje met wit deksel met het te onderzoeken water en vul het daarna tot de 5ml-streep. 2. Voeg 3 druppels reagens 1 toe en schud. 3. Voeg 3 druppels reagens

Nadere informatie

Zuurtegraad ph. Zorg dat het doosje met teststrips en de kleurenschaal niet nat worden!

Zuurtegraad ph. Zorg dat het doosje met teststrips en de kleurenschaal niet nat worden! Zuurtegraad ph 7. Lees de overeenkomstige ph-waarde af. Totale hardheid d 7. Lees de overeenkomstige waarde voor de hardheid van het water af. Nitraat NO 3-7. Lees de overeenkomstige waarde voor het nitraatgehalte

Nadere informatie

Handleiding HI Digitale Brix refractometer voor de bepaling van sucrose in waterige oplossingen

Handleiding HI Digitale Brix refractometer voor de bepaling van sucrose in waterige oplossingen Handleiding HI96801 Digitale Brix refractometer voor de bepaling van sucrose in waterige oplossingen Primair nazicht Neem het toestel uit de verpakking en kijk na of er geen schade tijdens transport is

Nadere informatie

Handleiding HI96821 Digitale refractometer voor de bepaling van Natriumchloride in waterige oplossingen

Handleiding HI96821 Digitale refractometer voor de bepaling van Natriumchloride in waterige oplossingen Handleiding HI96821 Digitale refractometer voor de bepaling van Natriumchloride in waterige oplossingen Primair nazicht Neem het toestel uit de verpakking en kijk na of er geen schade tijdens transport

Nadere informatie

GELEIDBAARHEIDSSENSOR ML57M GEBRUIKERSHANDLEIDING

GELEIDBAARHEIDSSENSOR ML57M GEBRUIKERSHANDLEIDING GELEIDBAARHEIDSSENSOR ML57M GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Geleidbaarheidssensor ML57m meet de geleidbaarheid van een oplossing in het

Nadere informatie

Doorstroomcel compact

Doorstroomcel compact Doorstroomcel compact GEBRUiksaanwijzing Inhoud Over deze gebruiksaanwijzing...2 1. Inleiding...2 2. Reiniging...2 3. Toepassing...3 Tekening doorstroomcel...4 Diameter openingen voor elektrodes...5 All

Nadere informatie

Water Tester. Bestnr.: 10 14 86. Omwille van het milieu 100% recyclingpapier

Water Tester. Bestnr.: 10 14 86. Omwille van het milieu 100% recyclingpapier G E B R U I K S A A N W I J Z I N G Bestnr.: 10 14 86 Water Tester Omwille van het milieu 100% recyclingpapier Impressum Alle rechten, ook vertalingen, voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,

Nadere informatie

UVB-SENSOR 0389 GEBRUIKERSHANDLEIDING

UVB-SENSOR 0389 GEBRUIKERSHANDLEIDING UVB-SENSOR 0389 GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving De UVB-sensor is een lichtsensor die gevoelig is voor ultraviolet licht van het type

Nadere informatie

Kuvettentest LCK 381 TOC Totaal organische koolstof

Kuvettentest LCK 381 TOC Totaal organische koolstof Kuvettentest Principe Totaal koolstof () en totaal anorganische koolstof () worden door oxidatie () of aanzuren () in kooldioxide (CO 2 ) omgezet. Het gevormde CO 2 wordt vanuit het ontsluitingskuvet,

Nadere informatie

Infrarood thermometer van Blue Circle Medical

Infrarood thermometer van Blue Circle Medical Infrarood thermometer van Blue Circle Medical 1. Introductie Hartelijk dank dat u deze huid- en oorthermometer van Blue Circle Medical heeft aangeschaft. Lees eerst deze instructiehandleiding zodat u deze

Nadere informatie

HARTSLAGSENSOR 027I GEBRUIKERSHANDLEIDING

HARTSLAGSENSOR 027I GEBRUIKERSHANDLEIDING HARTSLAGSENSOR 027I GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving Met de Hartslagsensor kan de hartslag bestudeerd worden via plaatsing van een clip

Nadere informatie

Tabel 1: Watertemperaturen van geselecteerde rivieren Lokatie Seizoen Temperatuur ( C)

Tabel 1: Watertemperaturen van geselecteerde rivieren Lokatie Seizoen Temperatuur ( C) WATERKWALITEITS Bij het onderzoeken van de waterkwaliteit kunnen vele metingen worden gemaakt. In dit experiment ga je de watertemperatuur, geleidbaarheid en ph meten. Watertemperaturen in beken kunnen

Nadere informatie

Handleiding voor demonstratie multimeter

Handleiding voor demonstratie multimeter Handleiding voor demonstratie multimeter 24.06.18 3867.70 Omschrijving: Deze demonstratie multimeter is special ontworpen voor educatieve doeleinden en kan de volgende eenheden meten: spanning, stroom.

Nadere informatie

Werkingsprincipe van de brandstofcel... P. 37. Aanwijzingen ter bescherming van het milieu... P. 41

Werkingsprincipe van de brandstofcel... P. 37. Aanwijzingen ter bescherming van het milieu... P. 41 PROFI HYDRO CELL KIT GEBRUIKSAANWIJZING NL INHOUD Hydro Cell Kit... P. 36 Belangrijke aanwijzing voor het gebruik van de Hydro Cell Kit...P. 36 Veiligheidsaanwijzingen... P. 36 Reglementair gebruik...p.

Nadere informatie

WAARSCHUWING! Alleen geschikt

WAARSCHUWING! Alleen geschikt P ROFI FUEL CELL KIT GEBRUIKSAANWIJZING NL WAARSCHUWING! Alleen geschikt voor kinderen vanaf 10 jaar. Het gebruik is alleen toegestaan onder toezicht van volwassenen, die op de hoogte zijn van de in de

Nadere informatie

Specificaties HI HI HI HI EC, EC/Troebelheid Uitbreiding tot HI niet tot HI niet

Specificaties HI HI HI HI EC, EC/Troebelheid Uitbreiding tot HI niet tot HI niet HI9829: Waterdichte Multiparameter portable meter voor ph, mv,,, EC, ISE, resistiviteit, TDS, saliniteit, luchtdruk, troebelheid en temperatuur met GPS. Algemeen Dit unieke instrument meet 17 (10 gemeten

Nadere informatie

TEST 2 DEZE TEST BESTAAT UIT TWEE ONDERDELEN: BEREKENING VAN HET VOLUME VAN EEN KIP AAN DE HAND VAN DE WET VAN BOYLE (activiteit 2)

TEST 2 DEZE TEST BESTAAT UIT TWEE ONDERDELEN: BEREKENING VAN HET VOLUME VAN EEN KIP AAN DE HAND VAN DE WET VAN BOYLE (activiteit 2) TEST 2 DEZE TEST BESTAAT UIT TWEE ONDERDELEN: METING VAN CO 2 PRODUCTIE GEDURENDE HET ADEMHALEN (activiteit 1) BEREKENING VAN HET VOLUME VAN EEN KIP AAN DE HAND VAN DE WET VAN BOYLE (activiteit 2) Pas

Nadere informatie

Uitwerkingen van de opgaven uit: CHEMISCHE ANALYSE ISBN , 1 e druk, Uitgeverij Syntax Media Hoofdstuk 17 Potentiometrie bladzijde 1

Uitwerkingen van de opgaven uit: CHEMISCHE ANALYSE ISBN , 1 e druk, Uitgeverij Syntax Media Hoofdstuk 17 Potentiometrie bladzijde 1 Hoofdstuk 17 Potentiometrie bladzijde 1 Opgave 1 Stel dat we twee referentie-elektroden in een oplossing dompelen en de spanning meten, hoe groot is dan de spanning tussen de onderstaande combinaties?

Nadere informatie

Geïmporteerd door: Zwembad BVBA Industrieweg Boortmeerbeek België HANDLEIDING Digitale ph-meter Type ZKOX0223 (K977CS)

Geïmporteerd door: Zwembad BVBA Industrieweg Boortmeerbeek België  HANDLEIDING Digitale ph-meter Type ZKOX0223 (K977CS) Geïmporteerd door: Zwembad BVBA Industrieweg 9 3190 Boortmeerbeek België www.harmopool.eu HANDLEIDING Digitale ph-meter Type ZKOX0223 (K977CS) Inhoudsopgave Veiligheidsinstructies... 3 Technische specificaties...

Nadere informatie

+31 (0) E:

+31 (0) E: Multifunctionele ph-meter PCE-pHD1 meet ph-waarde, geleidingsvermogen, en optioneel zuurstof en temperatuur / SDgeheugenkaart (tot 16 GB) / waarden worden in Excel-formaat opgeslagen / groot beeldscherm

Nadere informatie

Gebruiksaanwijzing Mini Salt

Gebruiksaanwijzing Mini Salt Gebruiksaanwijzing Mini Salt Informatie Elektrolyse apparaat Schrijf uw type van het elektrolyse apparaat in deze sheet Dit is belangrijk als u later vragen heeft over de werking van dit apparaat. Model

Nadere informatie

Een neutralisatiereactie volgen (leerlingenversie)

Een neutralisatiereactie volgen (leerlingenversie) 1 Oriënteren Een neutralisatiereactie volgen (leerlingenversie) Onderzoeksvraag - hypothese Hoe kun je experimenteel een neutralisatiereactie waarnemen? 2 Voorbereiden 2.1 Achtergrondinformatie Je onderzoekt

Nadere informatie

Gebruikershandleiding

Gebruikershandleiding Gebruikershandleiding www.monarchpoolsystems.eu 1 Overzicht 1. Introductie 2. Installatie 3. Werking 4. Onderhoud 5. Garantie LED voor electrode test 5 LED s weergave van Chloorwaarde LED weergave van

Nadere informatie

LICHTSLUIS MET GATENWIEL ML54F GEBRUIKERSHANDLEIDING

LICHTSLUIS MET GATENWIEL ML54F GEBRUIKERSHANDLEIDING LICHTSLUIS MET GATENWIEL ML54F GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Korte beschrijving De Lichtsluis met Gatenwiel ML54f is een traditionele lichtsluis.

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING. PCE Brookhuis B.V.

GEBRUIKSAANWIJZING. PCE Brookhuis B.V. PCE Brookhuis B.V. Institutenweg 15 7521 PH Enschede The Netherlands Telefoon: +31 (0)900 1200 003 Fax: +31 53 430 36 46 info@pcebenelux.nl www.pce-instruments.com/dutch GEBRUIKSAANWIJZING ph-meter PCE-PH22

Nadere informatie

MET DRIE INGEBOUWDE SENSOREN. Gebruikershandleiding. Figuur 1. De Sense interface (art. nr. 009).

MET DRIE INGEBOUWDE SENSOREN. Gebruikershandleiding. Figuur 1. De Sense interface (art. nr. 009). SENSE INTERFACE MET DRIE INGEBOUWDE SENSOREN Gebruikershandleiding Figuur 1. De Sense interface (art. nr. 009). CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Bezoek de CMA-website (http://www.cma-science.nl/),

Nadere informatie

Waterdichte ph-meter phscan30

Waterdichte ph-meter phscan30 Waterdichte ph-meter phscan30 Dank u voor de aanschaf van deze meter. Alvorens deze te gebruiken raden wij u aan de volgende instructies aandachtig te lezen. Dit helpt u om de meter op een juiste manier

Nadere informatie

LAB INTERFACE GEBRUIKERSHANDLEIDING BESCHRIJVING B008. Figuur 1. De Lab Interface

LAB INTERFACE GEBRUIKERSHANDLEIDING BESCHRIJVING B008. Figuur 1. De Lab Interface LAB INTERFACE GEBRUIKERSHANDLEIDING BESCHRIJVING B008 Figuur 1. De Lab Interface Bezoek de CMA-website (http://www.cma-science.nl/), rubriek Ondersteuning voor de laatste versies van de Nederlandse Lab-handleiding

Nadere informatie

SPECTROMETER 012 HANDLEIDING

SPECTROMETER 012 HANDLEIDING SPECTROMETER 012 HANDLEIDING CENTRE FOR MICROCOMPUTER APPLICATIONS http://www.cma-science.nl Korte beschrijving DE CMA Spectrometer 012 is een eenvoudig te gebruiken USB-spectrometer waarmee nauwkeurig

Nadere informatie

Voorbereiding post 4. Mondjes open mondjes dicht Groep 7-8

Voorbereiding post 4. Mondjes open mondjes dicht Groep 7-8 Voorbereiding post 4 Mondjes open mondjes dicht Groep 7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 4: Mondjes open mondjes dicht, voor groep 7 en 8. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

testo 330i Rookgas-meetinstrument Inbedrijfstelling en veiligheid

testo 330i Rookgas-meetinstrument Inbedrijfstelling en veiligheid testo 330i Rookgas-meetinstrument Inbedrijfstelling en veiligheid www.testo-international.com/330imanuals 2 1 Inbedrijfstelling 1 Inbedrijfstelling 1.1. App installeren Voor de bediening van het meetinstrument

Nadere informatie

CA2010 Handleiding Digitale Alcoholmeter

CA2010 Handleiding Digitale Alcoholmeter CA2010 Handleiding Digitale Alcoholmeter Onderdelen Mondstuk Uitgang adem (Niet afdekken) LCD Scherm Aan/Uit Schakelaar Lichtnet Aansluiting Batterij Compartiment (Achterkant) Deze meter is bestemd om

Nadere informatie

- Instelbare meetfrequentie - Gemakkelijk te bedienen - Stevige behuizing

- Instelbare meetfrequentie - Gemakkelijk te bedienen - Stevige behuizing Multifunctionele ph-meter PCE-pHD1 meet ph-waarde, geleidingsvermogen, zuurstof en temperatuur / SDgeheugenkaart (tot 16 GB) / waarden worden in Excel-formaat opgeslagen / groot beeldscherm / RS-232-interface

Nadere informatie

Nederlandse handleiding exact ECO-CHECK

Nederlandse handleiding exact ECO-CHECK Nederlandse handleiding exact ECO-CHECK Ontwikkeld voor Ecologisch wateronderzoek Versie 01 d.d. 12-09-2012 Inleiding: Hartelijk dank voor de aankoop van dit geavanceerde precisie instrument waarmee u

Nadere informatie

TS1401-1. Gebruiksaanwijzing Nederlands

TS1401-1. Gebruiksaanwijzing Nederlands TS1401-1 Gebruiksaanwijzing Nederlands Inhoud 1. Specificaties... 3 2. Aan de slag... 5 2.1. Onderdelenlijst... 5 2.2. Voorzorgsmaatregelen... 5 2.3. Plaatsen van de batterij... 6 3. Bedieningsinstructies...

Nadere informatie

UNIPHOS ASP-40 Handpomp Handleiding

UNIPHOS ASP-40 Handpomp Handleiding UNIPHOS ASP-40 Handpomp Handleiding Eénslag Monsternamepomp 2013 7Solutions BV Inleiding Het Uniphos gasdetectiesysteem bestaat uit twee delen: het detectiebuisje en de monsternamepomp. De monsternamepomp

Nadere informatie

C.V.I. 5.3 Het meten van relatieve vochtigheid 5.3 HET METEN VAN RELATIEVE VOCHTIGHEID

C.V.I. 5.3 Het meten van relatieve vochtigheid 5.3 HET METEN VAN RELATIEVE VOCHTIGHEID 5 METHODEN VAN ONDERZOEK 5.3 HET METEN VAN RELATIEVE VOCHTIGHEID Auteur: T. van Daal 1987 Bij de conversie naar een elektronisch beschikbaar document zijn er kleine tekstuele en inhoudelijke wijzigingen

Nadere informatie

Producthandleiding. voor het gebruik van meeth 2 O, het systeem voor het draadloos monitoren en verzenden van grondwaterstanden.

Producthandleiding. voor het gebruik van meeth 2 O, het systeem voor het draadloos monitoren en verzenden van grondwaterstanden. Producthandleiding voor het gebruik van meeth 2 O, het systeem voor het draadloos monitoren en verzenden van grondwaterstanden. MEET H2O is een geregistreerde handelsnaam MEET H2O is een gepatenteerde

Nadere informatie

TI-nspire workshop. Woudschoten conferentie Natuurkunde 10 december Peter Duifhuis. Joep Jongen. Floor Pull ter Gunne

TI-nspire workshop. Woudschoten conferentie Natuurkunde 10 december Peter Duifhuis. Joep Jongen. Floor Pull ter Gunne TI-nspire workshop Woudschoten conferentie Natuurkunde 10 december 2010 Peter Duifhuis Joep Jongen Floor Pull ter Gunne Pagina 2 Workshop TI-nspire Hogeschool Utrecht Inhoud Inhoud... 3 Inleiding... 4

Nadere informatie

Wanda Guedens en Monique Reynders. Universiteit Hasselt, België

Wanda Guedens en Monique Reynders. Universiteit Hasselt, België Wanda Guedens en Monique Reynders Universiteit Hasselt, België Van chemisch experiment tot wiskundig model Hoe chemie en wiskunde elkaars maatje worden Data-analyse komt neer op het zoeken naar onderlinge

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING TM-STW. Tensiometer voor o.a. steenwol met elektronische uitgang

GEBRUIKSAANWIJZING TM-STW. Tensiometer voor o.a. steenwol met elektronische uitgang GEBRUIKSAANWIJZING TM-STW Tensiometer voor o.a. steenwol met elektronische uitgang GEBRUIKSAANWIJZING TENSIOMETERS Voorwoord Gefeliciteerd met de aanschaf van uw Nieuwkoop Tensiometer. Het principe van

Nadere informatie

Invloed van de temperatuur op de werking van pancreaslipase

Invloed van de temperatuur op de werking van pancreaslipase Invloed van de temperatuur op de werking van pancreaslipase Wat ga je onderzoeken? Pancreatine is een enzymextract uit de pancreas. Naast amylase en protease bevat het extract ook pancreaslipase. In het

Nadere informatie

Hoofdstuk 9 Onderhoud en opslag

Hoofdstuk 9 Onderhoud en opslag Onderhoud en opslag Hoofdstuk 9 Onderhoud en opslag 9.1 Onderhoud van het maaidek Robomow is een functionele mulch maaier. Daarom kunnen zich grasresten ophopen onder het maaidek, vooral bij het maaien

Nadere informatie

Soldier Water Filter. Vervangingsfilter. Gebruikers handleiding

Soldier Water Filter. Vervangingsfilter. Gebruikers handleiding Soldier Water Filter (Model: PF111) Vervangingsfilter (Model: CM01-1775) Gebruikers handleiding Gepatenteerd Product Gebruikers handleiding Dank u voor het kiezen van het individuele water filter. Deze

Nadere informatie

Practicum: Slinger. Inhoud. Voorbereiding

Practicum: Slinger. Inhoud. Voorbereiding Practicum: Slinger Inhoud Voorbereiding...1 Practicum: Slinger...2 Onderzoeksvraag:...2 Experimentopstelling...2 Experimentuitvoering:...2 Bepalen van de frequentie met behulp van COACH...3 Meetrapport...4

Nadere informatie

Serie-test LCW 510 Chloor/Ozon

Serie-test LCW 510 Chloor/Ozon LET OP NIEUW! De actuele uitgavedatum vindt u bij de werkwijze resp. de meting. Let a.u.b. op het punt Let op (zie onder). Serie-test Principe Oxidatiemiddelen reageren met diethyl-p-fenyleendiamine (DPD),

Nadere informatie

Handleiding Hogedrukpan Field Koch

Handleiding Hogedrukpan Field Koch Handleiding Hogedrukpan Field Koch 118014 Belangrijke voorzorgsmaatregelen Gebruik alleen GAS als warmtebron Wees extra voorzichtig in het leslokaal Plaats de pan niet in een warme oven Zet de pan voorzichtig

Nadere informatie

SENSOREN AAN HET WERK IN HET LAB FYSICA

SENSOREN AAN HET WERK IN HET LAB FYSICA Sensoren aan het werk in het lab fysica 1 SENSOREN AAN HET WERK IN HET LAB FYSICA Beschrijving van de workshop Met behulp van TI Calculated Based Ranger (CBR ) en Laboratory 2 (CBL 2 ), sensoren (ook EasyTemp

Nadere informatie

Gebruikershandleiding

Gebruikershandleiding Gebruikershandleiding EasyView K-type thermometer Model EA11A Inleiding Gefeliciteerd met uw aankoop van de Extech EasyView thermometer. Dit apparaat biedt een enkelvoudige K-type thermokoppelinvoer met

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING Ampèremeter PCE-CM 4

GEBRUIKSAANWIJZING Ampèremeter PCE-CM 4 PCE Brookhuis B.V. Institutenweg 15 7521 PH Enschede The Netherlands Telefoon: +31 (0)900 1200 003 Fax: +31 53 430 36 46 info@pcebenelux.nl www.pce-instruments.com/dutch GEBRUIKSAANWIJZING Ampèremeter

Nadere informatie

GEBRUIKERSHANDLEIDING

GEBRUIKERSHANDLEIDING GEBRUIKERSHANDLEIDING Informatie voor de gebruiker: HD (High Definition) en HFR (High Frame Rate) video-opname apparaten, zijn een zware belasting voor geheugenkaarten. Afhankelijk van de gebruikersinstellingen,

Nadere informatie

Navorming in België. op kanaal 3. Voor deze proef is een langere tijdsduur nodig dan de standaardmeettijd

Navorming in België. op kanaal 3. Voor deze proef is een langere tijdsduur nodig dan de standaardmeettijd Navorming in België Coach is al in vele talen vertaald (meer dan 15!) en wordt steeds meer ook in het buitenland gebruikt. In België is Coach verkrijgbaar via Vanneste bvba (www.didactiek.be). Het gebruik

Nadere informatie

VLOEISTOFSTROOMSENSOR 0387I GEBRUIKERSHANDLEIDING

VLOEISTOFSTROOMSENSOR 0387I GEBRUIKERSHANDLEIDING VLOEISTOFSTROOMSENSOR 0387I GEBRUIKERSHANDLEIDING CENTRUM VOOR MICROCOMPUTER APPLICATIES http://www.cma-science.nl Beschrijving De Vloeistofstroomsensor 0387i meet de snelheid van stromend water. De sensor

Nadere informatie

Voorbereiding post 4. Mondjes open mondjes dicht Groep 7-8

Voorbereiding post 4. Mondjes open mondjes dicht Groep 7-8 Voorbereiding post 4 Mondjes open mondjes dicht Groep 7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 4: Mondjes open mondjes dicht, voor groep 7 en 8. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

Bluelab ph Meter TM Gebruiksaanwijzing

Bluelab ph Meter TM Gebruiksaanwijzing TM Gebruiksaanwijzing www.getbluelab.com Inhoudsopgave 1.0 Inleiding Bluelab ph Meter 2 2.0 Ingebruikname Bluelab ph-meter 3 3.0 Kalibreren Meter 4 4.0 Meet ph waarde 5 5.0 Reiniging en Onderhoud 6 6.0

Nadere informatie

Waterdichte Draadloze SpeakerBal

Waterdichte Draadloze SpeakerBal Waterdichte Draadloze SpeakerBal HANDLEIDING LEES VOOR GEBRUIK DEZE HANDLEIDING! INTRODUCTIE Deze drijvende waterdichte en draadloze SpeakerBal maakt gebruik van de nieuwste 863 Mhz draadloze technologie,

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING Wolff Vochtmeter V1-D4 #071053

GEBRUIKSAANWIJZING Wolff Vochtmeter V1-D4 #071053 GEBRUIKSAANWIJZING Wolff Vochtmeter V1-D4 #071053 1. Productomschrijving: De Wolff V1-D4 vochtmeter is een niet-destructieve vochtmeter voor het meten van diverse ondergronden zoals beton, dekvloeren,

Nadere informatie

OVER PH: HET METEN VAN PH IS NIET MOEILIJK, MAAR ER IS VEEL ONBEGRIP OVER DEZE METING. DAAROM: DE ANTWOORDEN OP UW VERZAMELDE VRAGEN.

OVER PH: HET METEN VAN PH IS NIET MOEILIJK, MAAR ER IS VEEL ONBEGRIP OVER DEZE METING. DAAROM: DE ANTWOORDEN OP UW VERZAMELDE VRAGEN. FREQUENTLY ASKED QUESTIONS OVER PH: HET METEN VAN PH IS NIET MOEILIJK, MAAR ER IS VEEL ONBEGRIP OVER DEZE METING. DAAROM: DE ANTWOORDEN OP UW VERZAMELDE VRAGEN. ---------------------------------------------

Nadere informatie

EM7050 esata/sata harde schijf behuizing

EM7050 esata/sata harde schijf behuizing EM7050 esata/sata harde schijf behuizing 2 NEDERLANDS EM7050 esata/sata harde schijf behuizing Waarschuwingen en aandachtspunten Laat reparatie altijd uitvoeren door gekwalificeerd personeel van Eminent!

Nadere informatie

Art-No NL Handleiding

Art-No NL Handleiding Art-No. 18141 NL Handleiding Art-No. 18142 Digitale momentsleutel Art.nr. 18141 3/8 aandrijving, 17-170 Nm Art.nr. 18142 1/2 aandrijving, 20-200 Nm Handleiding Inhoud verpakking: Momentsleutel Batterijen,

Nadere informatie

ph ORP Temperatuur Geleidbaarheid TDS Opgeloste Zuurstof Salinity Weerstand

ph ORP Temperatuur Geleidbaarheid TDS Opgeloste Zuurstof Salinity Weerstand ph ORP Temperatuur Geleidbaarheid TDS Opgeloste Zuurstof Salinity Weerstand De Perfecte Combinatie Dit Chinese symbool betekend Dubbel geluk, de combinatie tussen twee perfecte llementen Dit wordt gebruikt

Nadere informatie