VERSLAG VAN DE VERGADERING VAN DE ADVIESCOMMISSIE D.D. 12 JUNI 2013 Sociale leefomgeving (Economie en cultuur)

Transcriptie

1 VERSLAG VAN DE VERGADERING VAN DE ADVIESCOMMISSIE D.D. 12 JUNI 2013 Sociale leefomgeving (Economie en cultuur) Beantwoording door het college van de vragen ex artikel 40 van het reglement van orde van het CDA met betrekking tot koopzondagen ( ) Voorzitter: Mevrouw De Smoker Secretaris Mevrouw Lagerveld Verslag: Erna Verveer, Getikt! Aanwezig: De heer Karapinar, GroenLinks De heer Romijnsen, VSP De heer Schuiten, D66 De heer Uilhoorn, D66 De heer Nederhof, BVD De heer Schalken, BVD De heer Heijkoop, CDA De heer Bevers, VVD De heer Staat, ChristenUnie/SGP Mevrouw Rusinovic, PvdA Namens het college is aanwezig wethouder Mos Namens de ambtelijke organisatie is aanwezig mevrouw Middelkoop De voorzitter opent de vergadering. De Eerste Kamer heeft ingestemd met een wetswijziging die koopzondagen mogelijk maken. De heer Bevers merkt op dat zijn fractie heeft gevraagd om agendering naar aanleiding van de nieuwe wet over de verruiming van de zondagsopening. Het is, ondanks diverse gesprekken, helaas niet gelukt om ruimte in het coalitieakkoord te vinden om te verruimen. De VVD kiest met spijt voor de handtekening onder het coalitieakkoord, maar koopzondagen blijven uiteraard een top-item voor de verkiezingen. De heer Staat merkt op dat het standpunt van de ChristenUnie/SGP haaks staat op dat van de VVD. Het is bekend; de zondag is een rustdag die door God is gegeven. Het doet hem deugd dat de coalitie ook bij dit onderwerp staat voor de handtekening die zij gezet hebben aan het begin van de collegeperiode, waardoor er geen verdere discussie noodzakelijk is. Mevrouw Rusinovic merkt op dat de PvdA de keus graag bij de ondernemers zelf wil laten om open te gaan op zondag. Ze is benieuwd naar de overwegingen van BETER VOOR DORDT. De heer Schalken merkt op dat BETER VOOR DORDT ook een afspraak heeft gemaakt bij het coalitieakkoord, net als de VVD. Er is geen behoefte om af te wijken van de gemaakte afspraken; zijn fractie wil graag een betrouwbare partner zijn. In het verkiezingsprogramma stelt BETER VOOR DORDT niet principieel in dit onderwerp te staan en dat die vrijheid er best zou kunnen zijn, maar het gaat nu ook prima. In het Centrumnieuws stond een stuk over dat er een enquête is gehouden; hij weet niet hoe representatief die is, maar daar blijkt uit dat het merendeel van de ondernemers één koopzondag per maand wel prima vindt. Het wordt daarom op dit moment geen onderwerp van strijd binnen de coalitieakkoord. Zoals gezegd heeft BETER VOOR DORDT geen principiële bezwaren tegen de openstelling; BETER VOOR DORDT hecht er wel aan

2 dat je met de ondernemers kijkt naar de koopzondagen die er zijn en probeert die zo optimaal mogelijk te maken, maar het lijkt hem vooral een mooi verkiezingsitem. De heer Heijkoop vraagt mevrouw Rusinovic van de PvdA waarom die fractie zo blind gaat voor de ondernemers, terwijl 90% van de werknemers zich onder druk gezet voelt; dat blijkt uit onderzoek van de CNV. Mevrouw Rusinovic antwoordt dat er ook signalen zijn dat er veel werknemers zijn die het niet als druk ervaren. Die willen best op zondag werken, omdat ze dan op een andere dag vrij zijn. Het is een keus. De mensen die op zondag willen werken zouden die ruimte moeten hebben. Zolang er ruimte bestaat, is er geen bezwaar wat de PvdA betreft. De heer Heijkoop merkt op dat er inderdaad individuele werknemers zullen zijn die best op zondag willen werken, ook omdat ze dan wat extra's verdienen, hoewel ook dat onder druk staat. Maar uit onderzoek blijkt dat meer dan 80% van de werknemers hier niet blij mee is. Het gaat vaak om relatief kwetsbare werknemers, terwijl vooral de grote ondernemers hier blij van worden. Mevrouw Rusinovic vraagt om welk onderzoek dat gaat; 80% zegt haar niets. Het is duidelijk in andere steden waar de koopzondag ingesteld is, dat daar geen signalen zijn van werknemers dat zij onder druk gezet worden om verplicht op zondag te werken. Integendeel. Op het moment dat werknemers onder druk gezet zouden worden is dat inderdaad een probleem, ook voor de PvdA. De heer Heijkoop merkt op dat tienduizenden werknemers zijn geënquêteerd; je moet toch ergens van uit kunnen gaan. Als de PvdA zegt daar geen boodschap aan te hebben, dan is dat voor rekening van de PvdA, maar 80% is in zijn optiek een substantieel percentage. Mevrouw Rusinovic stelt de heer Heijkoop voor om de onderzoeken naar haar door te sturen en er later over door te praten. De heer Uilhoorn merkt op dat D66 zich aansluit bij de PvdA. Het initiatiefwetsvoorstel is afkomstig van GroenLinks en D66. Het CDA laat zich blijkbaar wel overtuigen door getallen; de aandacht richt zich vooral op de ondernemers en de kwetsbare werknemer, maar over het algemeen zijn de winkeliers kleine MKB werkgevers die zeer kwetsbaar zijn en vaak zonder personeel. Twee derde van de consumenten zou graag meer koopzondagen willen; dat matcht wel met de 80% als het gaat om een overtuigend getal. Koopzondagen komen ten goede aan de leefbaarheid van de stad. Faillissementen in het MKB zijn aan de orde van de dag. Je zult als ondernemer meer mogelijkheden moeten hebben om open te zijn, ook om te concurreren met webwinkels. De keus om op zondag open te zijn hoort aan de ondernemers overgelaten te worden. Het moet gedaan zijn met de betutteling. Ook vanuit de deregulering zou het goed zijn als de verordening wordt aangepast. De heer Heijkoop merkt op dat de meerderheid van de kleine ondernemers er helemaal niet op zit te wachten en zich er zelfs bedreigd door voelen, omdat vooral de grootwinkelbedrijven hier garen bij zullen spinnen. De heer Uilhoorn merkt op dat D66 voor de keuzevrijheid is. Als je je als ondernemer gedwongen voelt door grootwinkelbedrijven: er zijn er genoeg dicht op maandag en dinsdag. Hij ziet die dwang dus niet zozeer. Hij weet niet in hoeverre dit onderzoek representatief is en of dit ook voor de gemeente Dordrecht geldt. De heer Heijkoop antwoordt dat het weinig zin heeft om onderzoeken in twijfel te trekken. Het klopt dat kleine ondernemers daar creatief mee om kunnen gaan, maar op dit moment is de verruiming er nog niet, dus je kunt niet stellen dat het straks ook zo zal zijn. Hij merkt op dat er clone towns zijn, met name in Engeland, waar de verruiming al veel eerder is doorgevoerd en dan zien je dat het winkelbeeld enorm op elkaar lijkt. Overal zitten de grote ketens; de kleine ondernemers houden de concurrentie een paar jaar vol om fulltime open te zijn en haken dan af. Dat wil je niet zien gebeuren in de binnenstad. De heer Uilhoorn merkt op dat hij wel verschrikkelijk lelijke winkelcentra kent, bijvoorbeeld in Frankrijk, maar daar kun je als gemeente zelf iets aan doen via je bestemmingsplannen. De MKB winkelier in de binnenstad zou juist de ruimte gegund

3 moeten worden om zelf te bepalen wanneer zijn winkel open is en hoe hij onderneemt, dat is niet aan de overheid wat hem betreft. Met betrekking tot concurrentie van grootwinkelbedrijven zullen er in Dordrecht niet zoveel winkelmeters te vinden zijn. Mevrouw Rusinovic merkt op dat er veel redenen zijn voor het ontstaan van clone towns; dat is niet alleen de koopzondag, daar zijn heel veel oorzaken voor. In moeilijke tijden is het erg fijn als je als winkelier creatief kunt zijn en eigen afwegingen te kunnen maken qua openingstijden. De heer Karapinar merkt op dat de meningen verdeeld zijn in de fractie GroenLinks. De meerderheid kiest vooral voor het personeel, zoals de heer Heijkoop aangaf. Personeel staat voor de keus om te werken op zondag; als ze weigeren, dreigt ontslag. Dat zet het gezinsleven onder druk. Vooral kleinere ondernemers voelen zich verplicht om open te zijn op zondag, omdat ze bang zijn om klanten te verliezen. Het merendeel van de ondernemers is nu tevreden. De heer Schalken merkt op dat er wordt gepleit om het vrij te geven, maar je ziet ook dat de ondernemers niet goed georganiseerd zijn en niet in staat zijn om samen een aantrekkelijk aanbod neer te zetten voor de mensen die graag op zondag willen winkelen. Je kunt dan beter inzetten op één zondag waarop iedereen open is, dan het helemaal vrij geven en dan maar een klein deel van de winkels open te zien gaan. Dat is niet erg aantrekkelijk, dan gaan mensen eerder naar Rotterdam waar alles open is. De heer Romijnsen merkt op dat de VSP niet tegen verruiming is, maar tijdens de meeste koopzondagen is de helft van de winkels nu dicht. Het is aan de ondernemers, maar die moet je toch niet los zien van de mensen die er werken en tegen werken op zondag zijn. Het is dus wat dubbel, maar de VSP is niet tegen verruiming. De heer Heijkoop merkt op dat de huidige verordening in 2010 is vastgesteld. De VSP vond toen dat er niet te veel verruimd moest worden. Hij vraagt wat er inmiddels is veranderd. De heer Romijnsen antwoordt dat de burger meer behoefte heeft om te winkelen op zondag en dan liefst in een leuke toeristische stad. Veel mensen werken vijf dagen. Op zondag is het in Breda hartstikke druk, maar er wordt steeds getwijfeld of dat in Dordrecht wel lukt. Als de helft van de winkels dicht is, is Dordrecht inderdaad geen aantrekkelijke winkelstad. De heer Schalken merkt op dat als je het vrij gaat geven, je geen aantrekkelijke stad wordt als niet alle winkels tegelijk open gaan. Dan kun je beter 1 zondag doen, de winkeliers beter organiseren en daar een thema aan koppelen. Dan heeft het meerwaarde om de stad te bezoeken. Mevrouw Rusinovic merkt op dat het een beetje koffiedik kijken is. Je weet het gewoon niet tot het verruimd wordt. Een van de problemen is dat het voor veel consumenten volstrekt onduidelijk is wanneer het koopzondag is. De heer Romijnsen merkt op dat iedere Dordtenaar wel weet dat het de laatste zondag van de maand is. De heer Uilhoorn mist in de discussie een vertrouwen in de stad Dordrecht; wees trots op de stad.. Er zijn 180 gemeenten waarvan er 100 al zeven dagen per week open kunnen zijn. Als je de concurrentie wilt aangaan, dan kun je niet anders dan kiezen voor het geven van de keuzevrijheid om open te zijn op zondag. Als winkeliersvereniging of winkelstraat kun je bepaalde plannen ontwikkelen, zoals nu ook al gebeurt, waarmee je best een consumentenstroom op gang kunt brengen. De heer Staat merkt op dat je toch niet alleen trots op de stad kunt zijn door op zondag open te gaan. Dat heeft toch niets met elkaar te maken. De heer Uilhoorn antwoordt dat hij begrip heeft voor het standpunt in het kader van de zondagsrust, maar de VVD en het CDA hebben in de Tweede Kamer voor gestemd.

4 De heer Heijkoop merkt op bij interruptie dat dat een foutieve stelling is; het CDA heeft in de Tweede Kamer niet voor gestemd. De heer Uilhoorn merkt op dat het CDA inderdaad in de Tweede Kamer heeft tegengestemd; de meeste leden van het CDA hebben in de Eerste Kamer voor gestemd. De heer Heijkoop beaamt dat, maar het CDA is geen voorstander van een verdere uitbreiding van openingstijden van winkels op zondag. Hij citeert: "het wetsvoorstel doet over deze punten echter geen uitspraak; bepaalde partijen achter dit wetsvoorstel doen dat wel." Het gaat er nadrukkelijk om, en dat is een overweging geweest die hij niet deelt, dat het aan de gemeenten wordt overgelaten. De fractieleden hebben niet gezegd voor verruiming te zijn. Daar blijkt een hardnekkig misverstand over te bestaan. De heer Bevers merkt op dat de VVD, ook in Dordrecht, voor verruiming is van de koopzondagen, maar tegen het op dit moment opblazen van het coalitieakkoord. De heer Uilhoorn antwoordt dat de VVD dus aan de leiband gaat van het coalitieakkoord. De heer Bevers werpt tegen dat er is getekend voor afspraken en zijn fractie houdt zich aan de afspraken. De heer Uilhoorn merkt op dat de VVD daarmee dus de ondernemers in de steek laat. De heer Bevers antwoordt ontkennend; de VVD heeft gekozen voor een verruiming van de koopzondagen ten opzichte van de vorige periode. De VVD loopt helemaal niet aan de leiband, maar kiest in dit geval voor het sluiten van een compromis in de coalitie; dat is heel gebruiken in Nederland. In een coalitie moet je geven en nemen. De discussie is aangezwengeld, gelet op de nieuwe wet, maar helaas willen de partners niet mee. Dan moet je kiezen tussen stoppen of je verlies accepteren op dit thema. De VVD maakt zich nog altijd sterk voor de ondernemers om in de komende periode hier een stevig punt van te maken. De heer Karapinar vraagt de heer Uilhoorn of er draagvlak is onder de winkeliers voor alle zondagen open. De heer Uilhoorn antwoordt dat er in het politiek café alleen voorstanders van keuzevrijheid waren en geen tegenstanders. D66 wil niet betuttelen, maar ondernemers juist de keuzevrijheid geven. De heer Karapinar merkt op dat je dan zou moeten wachten op draagvlakonderzoek. De heer Uilhoorn merkt op dat je de ondernemers moet laten ondernemen; je moet niet op hun stoel willen gaan zitten. Ze zijn hard nodig om de economie uit het dal te trekken. Per 1 juli 2013 zou de wet in werking kunnen treden; de gemeente zou nu de opdracht al kunnen geven om de verordening aan te passen. De VVD wil gaan zitten wachten tot na de verkiezingen. Dat wordt een heel kostbaar jaar voor MKB ondernemend Dordrecht. De heer Karapinar constateert uit de opmerkingen van twee collega's dat er geen draagvlak is onder de ondernemers voor alle zondagen open. De heer Heijkoop merkt op dat de heer Uilhoorn aangeeft dat het gaat om trots zijn op de stad; kijk naar de prachtige binnenstad, de Biesbosch en het museum. Er is heel veel om trots op te zijn, ook zonder koopzondagen. Hij vraagt of er in deze tijd ook nog een dag mag zijn voor gezin, ontmoeting met vrienden, sport, gezin. Er is meer dan alleen geld verdienen. Het CDA maakt echt een bredere belangenafweging. Er zijn ondernemers, maar er zijn ook burgers die er niet blij van worden. Er zijn inderdaad ook consumenten, maar er zijn ook de medewerkers. Het CDA kiest er nadrukkelijk voor om één dag in de week even tijd voor elkaar te hebben. Er is veel meer dan geld verdienen in deze maatschappij. Mevrouw Rusinovic ondersteunt dat van harte, maar dat hoeft niet per definitie de zondag te zijn, de dag van rust. De heer Heijkoop merkt op dat de maatschappij is ingericht op hoofdzakelijk doordeweeks werken; in het weekend kun je je familie en vrienden bezoeken. Als je op maandag op de stoep staat bij je familie, is die aan het werk. Zijn fractie is blij met de duidelijke beantwoording door het college, maar het antwoord op vraag 7 was wat mistig. Hij gaat er echter van uit dat de afspraken vanuit 2010 nagekomen worden. Hij is erg blij met de betrouwbare coalitiepartners; de woordvoering van de VVD was keurig.

5 Hij is blij met de steun van BETER VOOR DORDT en dat geeft ook vertrouwen om deze periode mooi af te sluiten. Wethouder Mos neemt de complimenten voor de heldere beantwoording graag in ontvangst. Verder is het bij uitstek een politieke discussie; hij heeft hele goede inhoudelijke argumenten voorbij horen komen. De heer Uilhoorn merkt op dat het museum op zondag open is en daar zit ook horeca in; in de Biesbosch is de horeca ook op zondag open. Maar waar het CDA aan voorbij gaat, is het gegeven dat er een nieuw leef- en werkpatroon bestaat in deze 24-uurs economie. Je kunt, als je bijvoorbeeld door Rotterdam rijdt, niet meer zien wat voor dag het is en momenten voor bezinning hoeven niet beperkt te worden tot de zondag. De heer Staat is blij dat de couleur locale op dit dossier anders is dan de nationale politiek. Richting de heer Bevers merkt hij op dat het zeker wel een punt zal worden in de verkiezingen; dat geldt voor zijn fractie ook. Het mag nog wel een tandje minder. De heer Heijkoop merkt op dat er verschillen zijn in afweging en mensvisie; dat is prima en daar is alle respect voor. Hij vraagt de wethouder of er binnenkort een voorstel zal worden neergelegd vanuit het college en wanneer dat verwacht kan worden. De heer Romijnsen merkt op dat het in zijn gevoel op zondag met het Kunstrondje drukker is dan op de koopzondag; dan moet je het dus wel aantrekkelijker maken, wil je alle zondagen open kunnen zijn. Er moet dus nogal wat gebeuren. De heer Schalken merkt op dat het van groot belang is om stil te staan bij het feit dat winkeliers beter georganiseerd zullen moeten zijn om het met elkaar interessant te maken. De heer Karapinar vindt het sociaal aspect ook van belang, dat door de heer Heijkoop werd genoemd. Wethouder Mos merkt op dat als de wet gepubliceerd wordt, er een voorstel tot reparatie komt. Voor een groot deel geldt dat er geen reparatie nodig is in de APV. Het gaat met name om de vrijstellingen die er waren in de oude wet voor een winkeltje bij de begraafplaats en dergelijke. Een aantal locaties zoals de Grote Kerk, Villa Augustus en camping Bruggehof zijn uitzonderingen. Voor het museum ontstaat wel een probleem dat al dan niet gerepareerd moet worden. Pas als het bericht gepubliceerd wordt, gaat het proces lopen en dan volgt een voorstel om een en ander te repareren, conform de politieke wens. De voorzitter constateert dat er wordt vastgehouden aan het coalitieakkoord, daarin gesteund door ChristenUnie/SGP en GroenLinks. De fracties PvdA, VSP en D66 zijn voor verruiming van de koopzondagen en gaan hier, politiek gezien, strijdend ten onder. De verordening wordt afgewacht, waarna in de agendacommissie wordt bekeken hoe dit verder wordt behandeld. De vergadering wordt gesloten.