themarapport aandelen

Transcriptie

1 het nieuwe winkelen themarapport aandelen Beleggingscommunicatie 22 juli 2013 In iets meer dan tien jaar tijd heeft internet een revolutie teweeggebracht in de wijze waarop wij winkelen. Door de populariteit van smartphones en tablets is het koopgedrag wereldwijd ingrijpend aan het veranderen. De beleggingskansen die uit deze winkelrevolutie voortvloeien, vormen de basis voor ons jongste aandelenthema: het nieuwe winkelen. XXChina is in 2013 naar verwachting de grootste onlineretailmarkt (retail = detailhandel). XXDe traditionele winkelier zal op diverse kanalen moeten inzetten om de concurrentie bij te houden. XXGrote webwinkels en -platforms, logistieke bedrijven en winkelcentra die de consument een beleving kunnen bieden, profiteren van de nieuwe retailtrends. Eindelijk doorgebroken Bijna 20 jaar nadat webwinkelpionier Amazon zijn deuren opende, is online-winkelen wereldwijd echt doorgebroken. Toen in het jaar 2000 de internetzeepbel uiteenspatte, stortte de aandelenkoers van Amazon in, van circa USD 100 naar USD 5, omdat beleggers vreesden voor te veel optimisme over het groeipotentieel van webwinkels op de lange termijn. Inmiddels noteert het aandeel Amazon rond USD 300. Amazon ook wel de nieuwe Wal-Mart genoemd realiseert al vanaf 2000 een jaarlijkse omzetgroei van gemiddeld 30% (zie figuur 1). Het is wel duidelijk dat de belofte uit de beginjaren daarmee is ingelost. Online-shoppen heeft de detailhandel op zijn kop gezet en vormt dan ook de basis voor ons nieuwste beleggingsthema: het nieuwe winkelen, een thema dat wij al eerder introduceerden in de vooruitzichten voor het derde kwartaal van liggen dan in het winkelschap. In 2012 bedroeg de wereldwijde omzet uit online-aankopen naar schatting USD 1000 miljard. Europa is de grootste online-retailmarkt met een jaaromzet van circa USD 300 miljard, gevolgd door de VS met USD 225 miljard en China met USD 210 miljard. Momenteel loopt ongeveer 5% van alle consumentenaankopen via internet. De mate waarin online-winkelen is ingeburgerd, is per regio zeer verschillend. Europa is op dit punt het meest ontwikkeld. In Groot-Brittannië wordt al ruim 10% van alle producten via internet besteld, terwijl dit percentage in de Zuid-Europese landen ver beneden de 5% ligt (zie figuur 2). Hoewel in China minder online wordt gekocht dan in de VS, halen de Chinezen de achterstand snel in. In China groeiden de online-aankopen in 2012 met 70%, tegen slechts 15%- 20% in Europa en de VS. In absolute cijfers worden Europa en de VS in 2013 zeer waarschijnlijk door China voorbij gestreefd als grootste online-retailmarkt. Figuur 1: Omzet Amazon (in miljoenen US dollars) Het nieuwe winkelen Online-winkelen betekent dat wij overal en altijd kunnen winkelen en een keuze kunnen maken uit een nagenoeg onbeperkt productassortiment, waarvan de prijzen vaak ook lager '2000 Bron: Bloomberg '2002 '2004 '2006 '2008 '2010 '2012 > 1

2 Boeken en muziek waren wereldwijd de eerste producten die via internet werden gekocht en beide segmenten zijn belangrijke pijlers voor het succes van Amazon en Apple (itunes). Ook het online boeken van vakanties is snel gegroeid, omdat de prijzen goed te vergelijken zijn en op de kosten van reisbureaus kan worden bespaard. Tegenwoordig is bijna alles via internet te koop, maar niet alle productsegmenten zijn daarin even succesvol. Consumenten zijn nog steeds terughoudend met de aankoop van, bijvoorbeeld, meubelen en levensmiddelen via internet. de consument door de hogere breedbandsnelheden nog sneller prijzen vergelijken. Veilig betalen via internet Online-winkelen is ook makkelijker geworden door de komst van onlinebetaalsystemen zoals PayPal. Ook banken en creditcardbedrijven hebben systemen ontwikkeld waarmee onlinetransacties snel en veilig kunnen worden verwerkt. Consumenten zijn het daardoor prettiger gaan vinden om iets via internet te kopen. Onderliggende ontwikkelingen voor het nieuwe winkelen als aandelenthema Technologie Technologie is de belangrijkste aanjager van de revolutie in de detailhandel. Het aantal apparaten dat een internetverbinding heeft, is de laatste jaren drastisch gestegen. Je kunt online winkelen via je PC, tablet of smartphone. In de VS heeft bijna 30% van de bevolking een tablet. In Europa is dat circa 20%. Aanbieder van marktinformatie IDC verwacht dat in 2015 meer tablets worden verkocht dan PC s en laptops bij elkaar opgeteld. Ook de groei van het aantal smartphones is gigantisch. In 2012 zijn wereldwijd 713 miljoen smartphones verkocht, een groei van meer dan 40%. In China zijn het vooral de smartphones en tablets die de online-aankopen opstuwen, aangezien het land niet over een uitgebreid vast breedbandnetwerk beschikt. Sneller internet De opkomst van breedbandinternet heeft de drempel voor online-winkelen verlaagd. Breedband is een verrijking van de online-winkelbeleving omdat retailers ter promotie van hun producten foto s en filmpjes van goede kwaliteit op internet kunnen zetten en de consument letterlijk maar met zijn muis hoeft te klikken om een product te bestellen. Bovendien kan Figuur 2: Online deel van detailhandelsverkopen per regio Snelle levering Een essentieel onderdeel van elke onlinestrategie is de logistiek en klantenservice. Consumenten verwachten dat hun bestelling snel wordt thuisbezorgd. Post- en koeriersbedrijven kunnen inmiddels aan die eis voldoen. Zo heeft Amazon zich verzekerd van tientallen magazijnen in de VS en Europa, om ervoor te zorgen dat producten snel bij de consument terechtkomen. Andere detaillisten maken gebruik van afhaalpunten om het logistieke proces vorm te geven. De Britse supermarktketen Tesco heeft in Groot-Brittannië bijvoorbeeld een dicht netwerk van afhaalpunten opgezet. Wie profiteert het meest van de groei van de webaankopen? De online-revolutie binnen de detailhandel biedt kansen voor zowel de pure webwinkels als de traditionele detaillisten. Ook internationale technologiebedrijven zullen hieraan verdienen. Daarnaast profiteert ook de logistieke sector van de nieuwe retailtrend, zoals post- en koeriersbedrijven. Traditionele retailer heeft een multikanaalstrategie nodig Amazon.com is een van de meest bekende webwinkels ter wereld en ook de grootste in de VS en Europa. Wij zijn van mening dat het bedrijf een goede uitgangspositie heeft voor een aanhoudend sterke groei in het online-detailhandelssegment. Amazon blijft nieuwe productsegmenten aan het assortiment toevoegen, internationaal uitbreiden en aan een betere efficiency werken. Ter verbetering van de operationele Totale detailhandelsverkopen aan consumenten per land (%) VK Duitsland China VS Rusland Polen Spanje Italië Figuur 3: Top 10 beursgenoteerde webwinkels VS Plaats Onderneming Beschrijving Omzet 2012 (USD) 1 Amazon.com Pure webwinkel 61,1 mrd 2 Staples Traditionele detaillist 10,3 mrd 3 Apple Fabrikant 8,8 mrd 4 Wal-Mart Traditionele detaillist 7,7 mrd 5 Liberty Interactive Mediabedrijf 4,3 mrd 6 Sears Holdings Traditionele detaillist 4,2 mrd 7 Office Depot Traditionele detaillist 4,1 mrd 8 Dell Fabrikant 3,9 mrd 9 Netflix Pure webwinkel 3,6 mrd 10 Best Buy Traditionele detaillist 3,3 mrd Bron: Schattingen ABN AMRO Bron: Internet Retailer > 2

3 efficiency is vorig jaar roboticabedrijf Kiva Systems overgenomen. Door haar enorme omvang kan Amazon schaalvoordelen realiseren en heeft het bedrijf veel inkoopmacht. Wij denken dat Amazon in de VS verder marktaandeel kan afsnoepen van traditionele winkelketens zoals Wal-Mart. Wal-Mart beschikt over een groot fysiek winkelnetwerk en dat kan op termijn vanwege de hoge operationele kosten (huur, personeel) een loden last blijken. De online-business heeft inmiddels prioriteit, maar die leverde in 2012 slechts een bijdrage van 2% aan de totale omzet. Desalniettemin is Wal-Mart de op drie na grootste speler in de VS wat de onlineomzet betreft (zie figuur 3). Een andere grote, beursgenoteerde Amerikaanse speler is Priceline.com. Met een omzet van nog geen USD 3 miljard staat deze aanbieder van goedkope vakanties weliswaar niet in de top 10 van Amerikaanse winkelbedrijven, maar het is wel een belangrijke speler in de reissector. Het bedrijf is eigenaar en exploitant van Booking.com. In Europa hebben verschillende traditionele detaillisten hun activiteiten met succes naar internet uitgebreid (zie figuur 4). Voormalige postorderbedrijven, zoals het Duitse Otto, nemen in diverse landen inmiddels een dominante positie in als webwinkel. Andere traditionele winkelketens, zoals Staples en Tesco, zijn eveneens uitgegroeid tot grote spelers omdat zij al in een vroeg stadium inzagen dat internet niet alleen een bedreiging vormde, maar ook kansen bood. Van de 20 Europese ondernemingen met de hoogste online-omzet zijn er 15 die ook fysieke winkels hebben of vroeger een postorderbedrijf exploiteerden. Multikanaalstrategie Het onlinesucces van de traditionele winkelbedrijven laat zien dat zij door fors te investeren kunnen concurreren met de zogenaamde pure play-webwinkels, dat wil zeggen de onlinebedrijven die geen fysieke winkels hebben. Figuur 4: Top 10 Europese webwinkels Plaats Onderneming Beschrijving Omzet 2012 (USD) 1 Amazon.com Pure webwinkel 12,3 mrd 2 Otto Group* Voorm. postorderbedrijf 5,6 mrd 3 Staples Traditionele detaillist 3,2 mrd 4 Home Retail Group Voorm. postorderbedrijf 3,0 mrd 5 Tesco Stores Traditionele detaillist 2,9 mrd 6 Apple Fabrikant 1,7 mrd 7 Groupe Casino Traditionele detaillist 1,6 mrd 8 Tengelmann (Zalando)* Pure webwinkel 1,5 mrd 9 Shop Direct Group* Voorm. postorderbedrijf 1,5 mrd 10 Sainsburys Traditionele detaillist 1,4 mrd * niet beursgenoteerd Bron: Internet Retailer Traditionele retailers hebben het voordeel dat zij al merkbekendheid hebben opgebouwd. Dat voordeel hebben nieuwkomers in het online-winkelbedrijf niet. Daar komt bij dat fysieke winkels een concurrentievoordeel bieden door als afhaalpunt te functioneren. De pure webwinkels zijn voor de aflevering van hun producten afhankelijk van derden. Bovendien biedt een echte winkel de gelegenheid om de producten van een bedrijf eerst uit te proberen of te passen. Bedreigingen voor (web)winkels De verwachte, sterke toename van de directe online verkopen aan de consument is voor winkelbedrijven een duidelijke bedreiging. Consumenten kopen steeds vaker rechtstreeks van de fabrikant, met name wanneer de prijzen lager liggen en het productassortiment groter is dan in de winkel. Fabrikanten staan daarmee voor het dilemma dat zij weliswaar winst maken op deze rechtstreekse afzet, maar dat dit mogelijk ten koste gaat van hun distributeurs. Ze zullen dus een goede balans moeten vinden tussen fysieke winkels en de internetverkopen. Diverse bedrijven, inclusief Apple, stellen vast dat een multikanaalstrategie beter werkt dan producten alleen online aanbieden. Interessante webwinkels in Europa zijn Yoox, Asos en Ocado. Het zijn alle drie snelgroeiende kledingwinkels. Yoox is Italiaans. Asos en Ocado zijn Britse winkels. De grootste onlinedetaillist in Azië is Alibaba Group, een Chinees concern dat bekend is van marktplein Taobao.com en de winkelsite TMall. com. Alibaba is een familiebedrijf zonder beursnotering. Een voorbeeld van een succesvol Aziatisch webwinkelbedrijf is het Japanse Rakuten. Concurrentie van technologiebedrijven Ook internationale internetbedrijven zullen van de sterke groei in het online-retailsegment willen profiteren. Spelers zoals Google of zijn Chinese tegenhanger Baidu leunen tot dusver vooral op reclame als belangrijkste inkomstenbron. Als eerste stap in de richting van een webwinkel heeft Google intussen Play Store gelanceerd om de verkoop te stimuleren van apps en games voor smartphones en tablets die gebruikmaken van Android, het mobiele besturingssysteem van Google. Een ander interessant IT-bedrijf is Tencent Holdings, een platform voor messaging, gaming en shopping. Een belangrijke facilitator van het online-winkelen is ebay, eigenaar van het betaalsysteem PayPal. Via ebay Enterprise ontwikkelt en beheert ebay ook de online-netwerken van derden. Zo beheert de onderneming de commerciële online-activiteiten van onder meer Toys R US, Ralph Lauren en Victoria s Secret. De traditionele activiteit van ebay webveilingen heeft de laatste jaren aan belang ingeboet. De onderneming fungeert steeds meer als facilitator voor de verkoop van nieuwe producten van derden tegen een vaste prijs. > 3

4 Thuisbezorging: post- en koeriersbedrijven Postbedrijven hebben last van dalende afzetvolumes als gevolg van en sms en het feit dat facturen en rekeningafschriften niet langer via de post worden toegestuurd. Positief is echter dat er steeds meer pakketpost door webwinkels wordt aangeboden. Bovendien liggen de marges op pakketpost hoger dan op gewone poststukken. Hoewel logistieke bedrijven het leeuwendeel van hun omzet in de zakelijke sector realiseren, zien zij intussen ook groeikansen voor de bezorging van pakketpost op de businessto-consumer-markt, zodat zij netwerksynergieën kunnen realiseren. Grote logistieke bedrijven als FedEx, UPS en TNT Express, maar ook de oude staatspostbedrijven in Europa, zoals Deutsche Post en PostNL, kunnen van deze ontwikkeling profiteren. Vastgoed: het gaat om de winkelbeleving Een van de sectoren die door de opkomst van de nieuwe winkelbedrijven getroffen wordt, is de vastgoedsector. Op prijs concurreren met webwinkels is voor fysieke winkels moeilijk vanwege de huur- en personeelskosten. Op dit moment wordt nog maar 5% van alle producten via internet aangeschaft, maar dit percentage groeit snel en gaat ten koste van de winkelaankopen. Winkeliers moeten dus op iets anders concurreren dan op prijs. Om klanten de winkel in te krijgen, zullen winkelcentra van het shoppen een uitje moeten maken. Hier ligt een kans voor beleggers in winkelvastgoed. Het betekent dat de kwaliteit van de vastgoedportefeuille belangrijker wordt. Wij verwachten dat vastgoed in het centrum van grote steden en grote winkelcentra van de opkomst van webwinkels kunnen profiteren. Slachtoffer zijn de kleinere stadscentra en kleinere winkelcentra. Die zullen waarschijnlijk moeten inkrimpen en zijn alleen nog interessant voor de praktische, dagelijkse boodschappen. Om een plezierige winkelbeleving te bieden, zijn grote winkelcentra bereid om in een zeer divers winkelaanbod te investeren: van flagshipstores van grote merken tot lifestylewinkels en luxe producten. Verder kunnen zij attracties en evenementen organiseren om meer klanten te trekken, de verblijfstijd te verhogen en winkeliers de kans te geven om met aanbiedingen te komen. Dat kan het hele jaar door, voor alle leeftijden en voor alle klantsegmenten. Om de winkelbeleving te intensiveren, hebben winkelcentra vaak ook bioscoopzalen en restaurants met een bijzonder concept, soms ook gekoppeld aan een uniek ontwerp of bijzondere architectuur. Winkelcentra kunnen daarnaast extra service bieden in de vorm van een receptie om gasten welkom te heten of een speelparadijs voor kinderen. Vastgoedbedrijven die deze winkelbelevingsstrategie al hebben doorgevoerd en daarmee een goede uitgangspositie hebben om van het veranderende vastgoedlandschap te profiteren zijn onder andere Unibail-Rodamco, Klépierre en Simon Property Group. Unibail-Rodamco is de grootste, beursgenoteerde winkelvastgoedonderneming in Europa, met de meeste locaties in stadscentra of langs belangrijke invalswegen. Klépierre is de op een na grootste eigenaar van winkelcentra in Europa. Simon Property heeft een beursnotering in de VS en is het grootste vastgoedbedrijf ter wereld. Het bedrijf ontwikkelt en exploiteert met name regionale winkelcentra, outletwinkels en lifestyle-centra in de VS. Maar het is ook actief in Azië en Latijns-Amerika, en in Europa, waar het een belang van 29% heeft in Klépierre. Andere vastgoedsegmenten waarnaar als gevolg van de groei van het online-retailsegment veel vraag zal ontstaan, zijn magazijnen en distributiecentra. Het Britse beursgenoteerde bedrijf Segro is een van de grotere Europese spelers die naar verwachting van het thema het nieuwe winkelen kan profiteren. Research & Strategy Edith Thouin - Head of thematic research Maurits Heldring - Equity Expert Ralph Wessels - Equity Expert Figuur 5: favoriete aandelen binnen ons thema Het nieuwe winkelen Bedrijf Advies Valuta Koers Intrinsieke Sector Land 3M (%) YtD (%) K/W lopend K/W volgend Div.rendement waarde jaar jaar Amazon.com Houden USD 304, Luxe goed. & diensten US 17,2 21,2 246,8 102,7 0 Baidu Houden USD 111, Informatietechnologie CN 28,6 10,9 19,1 15,6 0 ebay Kopen USD 55,88 63 Informatietechnologie US -3,3 9,6 19,6 16,6 0 FedEx Houden USD 108, Industrie US 18,3 18,5 14,7 11,7 0,6 Google Houden USD 910, Informatietechnologie US 18,9 28,7 20,0 17,2 0 Simon Property Group Houden USD 164, Financiële instellingen US -4,7 4,2 41,9 36,6 2,9 Unibail-Rodamco Houden EUR 187,65 n.a. Financiële instellingen FR 1,5 2,7 18,6 17 4,7 > 4

5 Disclaimer De in dit document aangeboden informatie is opgesteld door ABN AMRO Bank N.V. en is bedoeld als informatie in algemene zin en is niet toegespitst op uw persoonlijke situatie. De informatie mag daarom nadrukkelijk niet beschouwd worden als een voorstel of aanbod tot 1) het aankopen of verhandelen van financiële instrumenten en/of 2) het afnemen van beleggingsdiensten noch als een beleggingsadvies. Beslissingen op basis van de informatie uit dit document zijn voor uw eigen rekening en risico. De informatie en de voorwaarden die van toepassing zijn op door ABN AMRO aangeboden financiële instrumenten en beleggingsdiensten verleend door ABN AMRO kunt u vinden in de Voorwaarden Effectendienstverlening ABN AMRO en het Informatieblad Effectendienstverlening ABN AMRO die verkrijgbaar zijn via ABN AMRO Bank N.V. staat in dit kader onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten. Hoewel ABN AMRO tracht juiste, volledige en actuele informatie uit betrouwbaar geachte bronnen aan te bieden, verstrekt ABN AMRO expliciet noch impliciet enige garantie dat de aangeboden informatie in dit document juist, volledig of actueel is. ABN AMRO aanvaardt geen aansprakelijkheid voor druk- en zetfouten. De in dit document opgenomen informatie kan worden gewijzigd zonder voorafgaand bericht. ABN AMRO is niet verplicht de hierin opgenomen informatie te actualiseren of te wijzigen. ABN AMRO en/of haar agenten of onderaannemers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van enige schade (met inbegrip van gederfde winst), die op enigerlei wijze voortvloeit uit de informatie die u in dit document wordt aangeboden of het gebruik daarvan. ABN AMRO, of de rechthebbende, behoudt alle rechten (waaronder auteursrechten, merkrechten, octrooien en andere intellectuele eigendomsrechten) met betrekking tot alle in dit document aangeboden informatie (waaronder alle teksten, grafisch materiaal en logo s). Het is niet toegestaan de informatie uit dit document te kopiëren of op enigerlei wijze openbaar te maken, te verspreiden of te vermenigvuldigen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ABN AMRO of rechtmatige toestemming van de rechthebbende. U mag de informatie in dit document wel afdrukken voor uw eigen persoonlijk gebruik. ABN AMRO of haar functionarissen, directeuren, employee benefit programma s of medewerkers, waaronder tevens begrepen personen die zijn betrokken bij het opstellen of de uitgifte van dit materiaal, kunnen van tijd tot tijd een long- of short-positie aanhouden in effecten, warrants, futures, opties, derivaten of andere financiële instrumenten waarnaar in dit materiaal wordt verwezen. ABN AMRO kan te allen tijde investment banking-, commercial banking-, krediet-, advies- en andere diensten aanbieden en verlenen aan de emittent van effecten waarnaar in dit materiaal wordt verwezen. Uit hoofde van het aanbieden en verlenen van dergelijke diensten kan ABN AMRO in het bezit komen van informatie die niet is opgenomen in dit materiaal en kan ABN AMRO voorafgaand aan of direct na de publicatie hiervan hebben gehandeld op basis van dergelijke informatie. ABN AMRO kan in het afgelopen jaar zijn opgetreden als leadmanager of co-lead-manager voor een openbare emissie van effecten van emittenten die worden genoemd in dit materiaal. De vermelde koersen van in dit materiaal genoemde effecten gelden per de aangegeven datum en vormen geen garantie dat tegen deze koers transacties kunnen worden uitgevoerd. De opinie is gebaseerd op beleggingsonderzoek. Sustainability Indicator Disclaimer ABN AMRO Bank N.V. heeft naar vermogen gecontroleerd dat de indicatoren betrouwbaar zijn. De informatie die zij bevatten is echter niet gecontroleerd en kan daarom wijzigingen. ABN AMRO Bank is niet verantwoordelijk voor enige schade die ontstaat door het (directe of indirecte) gebruik van deze indicatoren. De indicatoren vormen op zichzelf geen enkele aanbeveling ten aanzien van een specifiek aandeel of een aanbod om een belegging te kopen of verkopen. De indicatoren geven een opinie in een bepaalde periode, op basis van verscheidene duurzaamheidscriteria. De duurzaamheidsindicator geeft slechts een indicatie van de mate van duurzaamheid van een onderneming binnen haar sector. Personal disclosure De opstellers van deze beleggingsaanbeveling hebben geen persoonlijk belang bij de betreffende onderneming(en). Hun vergoedingen voor de verrichte werkzaamheden is noch direct, noch indirect gerelateerd aan de specifieke aanbevelingen of standpunten zoals weergegeven in deze aanbeveling. US Person Disclaimer Beleggen ABN AMRO Bank N.V. ( ABN AMRO ) is niet geregistreerd als broker-dealer en investment adviser zoals bedoeld in respectievelijk de Amerikaanse Securities Exchange Act van 1934 en de Amerikaanse Investment Advisers Act van 1940, zoals van tijd tot tijd gewijzigd, noch in de zin van andere toepasselijke wet- en regelgeving van de afzonderlijke staten van de Verenigde Staten van Amerika. Tenzij zich op grond van de hiervoor genoemde wetten een uitzondering voordoet, is de effectendienstverlening van ABN AMRO inclusief (maar niet beperkt tot) de hierin omschreven producten en diensten, alsmede de advisering daaromtrent niet bestemd voor Amerikaanse ingezetenen [ US Persons in de zin van vorenbedoelde wet- en regelgeving]. Dit document of kopieën daarvan mogen niet worden verzonden of meegebracht naar de Verenigde Staten van Amerika of worden verstrekt aan Amerikaanse ingezetenen. Onverminderd het voorgaande is het niet de intentie de in dit document beschreven diensten en/of producten te verkopen of te distribueren of aan te bieden aan personen in landen waar dat ABN AMRO op grond van enig wettelijk voorschrift niet is toegestaan. Een ieder die beschikt over dit document of kopieën daarvan dient zelf na te gaan of er wettelijke beperkingen bestaan tegen de openbaarmaking en verspreiding van dit document en/of het afnemen van de in dit document beschreven diensten en/of producten en zodanige beperkingen in acht te nemen. ABN AMRO is niet aansprakelijk voor schade als gevolg van diensten en/of producten die in strijd met de hiervoor bedoelde beperkingen zijn afgenomen (07.13)