ThinPrep -Pap-test: diagnostische problemen en differentiaaldiagnoses

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ThinPrep -Pap-test: diagnostische problemen en differentiaaldiagnoses"

Transcriptie

1 ThinPrep -Pap-test: diagnostische problemen en differentiaaldiagnoses

2 ThinPrep-kenmerken Natte fixatie betere cytoplasma- en kerndetails Variabiliteit in kleuring van de kern Hypo-chromasie en Hyperchromasie Celgrootte proportioneel kleiner losse cellen zijn prominenter aanwezig cellen kunnen in de oplossing ronder worden, bijv. adenocarcinoom Uitstrijkpatroon Celmateriaal wordt niet uit het slijm getrokken Mechanische artefacten geëlimineerd Achtergrond van het specimen Necrose verdwijnt niet, het kan er samengeklonterd uitzien

3 Differentiaaldiagnoses Endocervicaal adenocarcinoom vs slecht gedifferentieerd plaveiselcarcinoom (SCC) Endocervicaal adenocarcinoom vs endometriaal adenocarcinoom Endometriaal adenocarcinoom vs kleincellig plaveiselcarcinoom Adenocarcinoom-in-situ vs tubaire metaplasie HSIL vs losse endometriale cellen HSIL vs onrijpe squameuze metaplasie Slecht gedifferentieerd plaveiselcelcarcinoom vs herstel

4 Slecht gedifferentieerd plaveiselcelcarcinoom vs endocervicaal adenocarcinoom Slecht gedifferentieerd SCC 2D-lagen en losse cellen Gerafelde groepranden Compact, homogeen cytoplasma Pleiomorfisme, onregelmatige kernvormen en -grootten Onregelmatig klontering van chromatine Nucleoli variëren in vorm, grootte, aantal en positie Endocervicaal adenocarcinoom 3D-celgroepen Gemeenschappelijke groepsgrenzen Delicaat, schuimachtig cytoplasma Vergrote kernen, gewoonlijk rond/ovaal Lege plekken in parachromatine Ronde, centrale, losse of meervoudige macronucleoli

5

6 20x

7 40x

8

9 60x

10 60x

11

12 60 x

13 Endocervicaal adenocarcinoom vs endometriaal adenocarcinoom Endocervicaal adenocarcinoom Endometriaal adenocarcinoom Overvloedig abnormaal materiaal rechtstreeks geschraapt Goed geconserveerd materiaal Cellen en celgroepen in het algemeen groter Overvloedig, schuimachtig cytoplasma, soms cilindrisch AIS-precursor met endocervicale structuur soms zichtbaar Geïsoleerde abnormale groepen afstoting van cellen Variabele conservatie van cellen Cellen en celgroepen zijn in het algemeen kleiner Weinig, cyanofiel cytoplasma met enkele opvallende vacuolen Rijp hormonaal patroon, waterig transsudaat soms zichtbaar

14 20x

15 60 x

16 40x

17 60x

18 40x

19 60x

20

21

22 60x

23 40x

24 Endometriaal adenocarcinoom vs kleincellig SCC Endometriaal adenocarcinoom Kleincellig SCC Geïsoleerde abnormale groepen afstoting van cellen Enkele clusters, minder losse cellen Weinig en gevacuoliseerd cytoplasma Excentrisch gelegen kernen Lege plekken in parachromatine Ronde, centrale, losse of meervoudige macronucleoli Overvloedig abnormaal materiaal rechtstreeks geschraapt ++ Losse cellen, clusters Compact, homogeen cytoplasma Centraal gelegen kernen Onregelmatig klontering van chromatine Prominente, onregelmatige nucleoli

25 40x

26 40x

27 60x

28 40x

29 40x

30 20x

31 Adenocarcinoom-in-situ vs tubaire metaplasie Adenocarcinoom In Situ Tubaire metaplasie Drukke lagen en stroken Veervormige structuur en pseudostratificatie Relatieve hyperchromasie Uniform gespikkeld chromatine Variatie in grootte en vorm van kernen Blokachtige nucleoli Mitosen en apoptotische lichaampjes Betrouwbare identificatie cilia en/of eindplaten Op elkaar gepakt zonder overlap, gebrek aan scherptediepte Gelijkmatig verdeeld chromatine Compact en kubusvormig cytoplasma Geen nucleoli Onregelmatig kernmembraan en geen verdikking Verspreid langwerpige nucleaire vormen

32 40x

33 40x

34 40x

35

36 60x

37 40x

38 40x

39 40x

40 40x

41 40x

42 HSIL vs endometriale cellen HSIL Lagen, syncitia, dikke plaques in plaats van 3D-balvormige clusters Hyperchromasie Onregelmatig kernmembranen Losse cellen hebben centraal gelegen kernen Compact, homogeen cytoplasma Endometriale cellen 3D-balvormige clusters en kleine, losse cellen Relatieve hyperchromasie Regelmatige kernmembranen Losse cellen met excentrisch gelegen kernen Weinig basofiel cytoplasma met cytoplasma 'bobbels

43

44 40x

45 40x

46 40x

47 40x

48

49 40x

50 HSIL vs onrijpe squameuze metaplasie HSIL Onrijpe squameuze metaplasie Losse cellen, clusters en verdikte plaques Variabele hyperchromasie Onregelmatig kernmembranen Grof samengeklonterd chromatine Variatie in kerngrootte binnen een cluster Losse cellen en lagen met kinderkopjesstructuur Normochromatisch Regelmatige kernmembranen Gelijkmatig verdeeld chromatine met minuscule chromocentra Grootte en vorm van kernen is constant

51 60x

52 40x

53 40x 40x

54 40x 40x

55 40x

56 40x

57 Herstel vs slecht gedifferentieerd SCC Herstel (typerend) Slecht gedifferentieerd SCC Cohesieve lagen Significante variatie in kerngrootte, gewoonlijk rond/ ovaal van vorm Dunne, goed gedefinieerde kernmembranen Meer open chromatinepatroon met minimale variabiliteit Centraal gelegen macronucleoli met gladde, ronde contouren Bijna alle kernen hebben nucleoli Slecht cohesieve lagen en losse cellen Onregelmatige nucleaire vormen en grootten Verdikte kernmembranen Onregelmatig klontering van chromatine Nucleoli variëren in vorm, grootte, aantal en positie Sommige kernen hebben nucleoli, andere niet

58

59

60 40x

61 40x

62 40x

63 60x

64 Vragen? Part No Rev. A

ThinPrep Non-Gynae Presentaties

ThinPrep Non-Gynae Presentaties ThinPrep Non-Gynae Presentaties Urinecytologie 36224-002 Rev. C Voordelen van de ThinPrep-technologie Het gebruik van ThinPrep Non-Gyn voor specimens van de urinewegen: Optimale celpreservatie Standaardisatie

Nadere informatie

ThinPrep Non-Gynae Presentaties

ThinPrep Non-Gynae Presentaties ThinPrep Non-Gynae Presentaties Cytologie van cerebrospinaal vocht P/N 86232-002 Rev. B Voordelen van de ThinPrep-technologie Het gebruik van ThinPrep Non-Gyn voor cerebrospinale vochtspecimens helpt:

Nadere informatie

Bijzondere gevallen urinecytologie H.M.Peters, klinisch patholoog Labpon, Hengelo

Bijzondere gevallen urinecytologie H.M.Peters, klinisch patholoog Labpon, Hengelo Bijzondere gevallen urinecytologie H.M.Peters, klinisch patholoog Labpon, Hengelo Virus, metastasen, therapie-effecten en parasieten www.labpon.nl Boerhaavelaan 59 Postbus 516, 7550 AM Hengelo T 088 537

Nadere informatie

Cytologische en histologische afwijkingen van de cervix door HPV infectie

Cytologische en histologische afwijkingen van de cervix door HPV infectie Cytologische en histologische afwijkingen van de cervix door HPV infectie Dr. M-J Vanstapel PhD Centrum voor Medische Analyse Medisch Labo Kempen Vosselaar 24/10/06 Cervixcytologie en Humaan Papilloma

Nadere informatie

SUREPATH GYN MORFOLOGIE Cervixcytologie

SUREPATH GYN MORFOLOGIE Cervixcytologie SUREPATH GYN MORFOLOGIE Cervixcytologie info@klinipath.nl Klinipath Tripath Normale celbeelden KOPAC K 1-9 Normaal celbeeld Normaal celbeeld Normaal endocervicaal epitheel Squameuze metaplasie Normaal

Nadere informatie

Myelodysplasie. Ellen Kramer, Isala Zwolle 7 maart 2013

Myelodysplasie. Ellen Kramer, Isala Zwolle 7 maart 2013 Myelodysplasie Ellen Kramer, Isala Zwolle 7 maart 2013 WHO, afgrenzing met andere beelden Kenmerken van MDS, algemeen Beenmerg cellulariteit doorgaans toegenomen, soms normocellulair, soms hypocellulair

Nadere informatie

Workshop neuro-endocriene longtumoren handvatten voor de dagelijkse praktijk

Workshop neuro-endocriene longtumoren handvatten voor de dagelijkse praktijk Workshop neuro-endocriene longtumoren handvatten voor de dagelijkse praktijk Dr. Robert Jan van Suylen Pathologie DNA Locatie Jeroen Bosch Ziekenhuis Drs. Jules Derks Afdeling Longziekten Maastricht University

Nadere informatie

DEFINITIEF GLOBAAL RAPPORT GYNAECOLOGISCHE CYTOLOGIE ENQUETE 2018/1

DEFINITIEF GLOBAAL RAPPORT GYNAECOLOGISCHE CYTOLOGIE ENQUETE 2018/1 EXPERTISE, DIENSTVERLENING EN KLANTENRELATIES KWALITEIT VAN LABORATORIA COMMISSIE VOOR PATHOLOGISCHE ANATOMIE WERKGROEP EKE EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSES PATHOLOGISCHE ANATOMIE DEFINITIEF GLOBAAL

Nadere informatie

2. Perifere B- cel tumoren Monoklonale lichte ketens (IHC, PCR) FISH, Karyotypering B- cel merkers: CD20, CD79a, PAX5

2. Perifere B- cel tumoren Monoklonale lichte ketens (IHC, PCR) FISH, Karyotypering B- cel merkers: CD20, CD79a, PAX5 PATHOLOGIE MALIGNITEITEN I. NON- HODGKIN LYMFOMEN 1. Precursor B- en T- cel lymfomen B- cel: 0-3 jaar, B- ALL (geen tumormassa) T- cel: Jongetje 10 jaar, Mediastinale massa, Daaropvolgende weken: leukemisch,

Nadere informatie

ThinPrep Non-Gynae Presentaties

ThinPrep Non-Gynae Presentaties ThinPrep Non-Gynae Presentaties Prepareren van niet-gynaecologische monsters P/N 86223-002 Rev B Voordelen van de ThinPrep-technologie Het gebruik van ThinPrep Non-Gyn voor niet-gynaecologische specimens:

Nadere informatie

Microscopie : De cel

Microscopie : De cel Microscopie : De cel 1. Inleiding en doelstelling Plantaardige en dierlijke cellen verschillen van mekaar. Het doel is om na te gaan of de typische celstructuren van beide zichtbaar zijn in de lichtmicroscoop.

Nadere informatie

Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2014

Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2014 Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2014 Pagina 2 Algemeen Dit draaiboek biedt huisartsen die zelf vrouwen in de praktijk uitnodigen voor het bevolkingsonderzoek

Nadere informatie

Milan System for Reporting Salivary Gland Cytopathology MSRSGC. MLF van Velthuysen, Erasmus MC Rotterdam

Milan System for Reporting Salivary Gland Cytopathology MSRSGC. MLF van Velthuysen, Erasmus MC Rotterdam Milan System for Reporting Salivary Gland Cytopathology MSRSGC MLF van Velthuysen, Erasmus MC Rotterdam Diagnose? Pleiomorf adenoom Kan passen bij pleiomorf adenoom Primaire speekselklier tumor dd.. Diagnose

Nadere informatie

Lessenreeks hematologie. ese en afwijkingen rode. Erytropoïese. bloedcellen. Caroline Brusselmans & Dana Van Kerkhoven LAG

Lessenreeks hematologie. ese en afwijkingen rode. Erytropoïese. bloedcellen. Caroline Brusselmans & Dana Van Kerkhoven LAG Lessenreeks hematologie Erytropoïese ese en afwijkingen rode bloedcellen. Samenstelling perifeer bloed Rode bloedcellen Trombocyten Witte bloedcellen BLOEDCELLEN Deel 1 Erytropoïese Erytropoïese Plaats

Nadere informatie

Nieuwe Richtlijn Cervixcytologie (2016)

Nieuwe Richtlijn Cervixcytologie (2016) (2016) Inleiding, praktisch gebruik Herhalingsadviezen & HPV-test Stand van zaken na 1 jaar BVO Hans Bulten 13 April 2018, Veenendaal Symposium VAP/NVVP Disclosure Hans Bulten (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

c-met amplificatie/ exon14 skippingpatiënt L. Hijmering/Harry J M Groen Longarts UMCG

c-met amplificatie/ exon14 skippingpatiënt L. Hijmering/Harry J M Groen Longarts UMCG c-met amplificatie/ exon14 skippingpatiënt L. Hijmering/Harry J M Groen Longarts UMCG Voorgeschiedenis 2000 Femoralis stent. 2016 ct2bn3m1b adenocarcinoom van de long uitgaande van de LBK met o.a. hersenmetastasen

Nadere informatie

Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015

Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015 Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015 Pagina 2 Algemeen Dit draaiboek biedt huisartsen die zelf vrouwen in de praktijk uitnodigen voor het bevolkingsonderzoek

Nadere informatie

Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen

Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen Lessenreeks Hematologie Chronische lymfoproliferatieve aandoeningen Caroline Brusselmans & Mieke Develter LAG chronische lymfoproliferatieve aandoeningen chronische lymfoproliferatieve aandoeningen chronische

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting van het proefschrift van Edyta Catalina Pirog MD, getiteld:

Nederlandse samenvatting van het proefschrift van Edyta Catalina Pirog MD, getiteld: Nederlandse samenvatting van het proefschrift van Edyta Catalina Pirog MD, getiteld: Molecular markers and HPV detection in the diagnosis of lower genital tract lesions HPV detectie en genotypering in

Nadere informatie

RAPPORT RONDZENDING BD-SUREPATH LBC- 06. Thema: GYN en NON GYN

RAPPORT RONDZENDING BD-SUREPATH LBC- 06. Thema: GYN en NON GYN RAPPORT RONDZENDING BD-SUREPATH LBC- 06 Thema: GYN en NON GYN Opgesteld door: Dhr. H. Ramman, Productspecialist, Klinipath BV Website: www.klinicyte.nl Met medewerking van: Jeroen Bosch Ziekenhuis te Den

Nadere informatie

Richtlijnen voor flowcytometrie in MDS

Richtlijnen voor flowcytometrie in MDS Richtlijnen voor flowcytometrie in MDS Marisa Westers Afdeling Hematologie, VU Medisch Centrum, Amsterdam Implementatie van MDS-FCM in NL (NVC MDS-flow-werkgroep) Discussie over te voeren strategie vanuit

Nadere informatie

Zenuwcellen met Nissl-substantie

Zenuwcellen met Nissl-substantie Zenuwcellen met Nissl-substantie Download deze pagina als.pdf, klik hier Bronvermelding: 1 Theorie: Junqueira L.C. en Carneiro J. (2004, tiende druk), Functionele histologie, Maarssen. Uitgeverij Elsevier.

Nadere informatie

Woord vooraf. Sharon, juni 2009. Onderzoek van cervicale intra-epitheliale neoplasie aan de hand van HPV, p16 en Ki67 1

Woord vooraf. Sharon, juni 2009. Onderzoek van cervicale intra-epitheliale neoplasie aan de hand van HPV, p16 en Ki67 1 Woord vooraf Als laatstejaarstudente in de biomedische laboratoriumtechnologie kreeg ik de opdracht een eindwerk te maken. Ik heb mijn stage gevolgd in AZ Onze-Lieve- Vrouw Ter Linden (Knokke) op de dienst

Nadere informatie

VOORLOPIG GLOBAAL JAARRAPPORT Histologie/Immunohistochemie/Cytologie 2018

VOORLOPIG GLOBAAL JAARRAPPORT Histologie/Immunohistochemie/Cytologie 2018 EXPERTISE, DIENSTVERLENING EN KLANTENRELATIES KWALITEIT VAN LABORATORIA COMMISSIE VOOR PATHOLOGISCHE ANATOMIE WERKGROEP EKE EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSES PATHOLOGISCHE ANATOMIE VOORLOPIG GLOBAAL

Nadere informatie

ESMYA (ulipristalacetaat): Gids voor pathologen

ESMYA (ulipristalacetaat): Gids voor pathologen ESMYA (ulipristalacetaat): Gids voor pathologen Met PRM geassocieerde veranderingen van het endometrium (PRM-Associated Endometrial Changes, PAEC) Belangrijke kennisgeving aan alle pathologen die zich

Nadere informatie

Thema: GYN-nieuwe stijl BVO-na HPV test

Thema: GYN-nieuwe stijl BVO-na HPV test RAPPORT RONDZENDNG BD-SUREPATH LBC- 08 Thema: GYN-nieuwe stijl BO-na HP test Opgesteld door: Dhr. H. Ramman, Productspecialist, Klinipath B Website: www.klinicyte.nl Met medewerking van: Spaarne Ziekenhuis

Nadere informatie

Samenvatting Biologie H3 Organen en cellen

Samenvatting Biologie H3 Organen en cellen Samenvatting Biologie H3 Organen en cellen Samenvatting door een scholier 751 woorden 30 mei 2017 8,2 6 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou H3 organen en cellen iets uitleg voorbeelden

Nadere informatie

Praktische opdracht Biologie Cellen

Praktische opdracht Biologie Cellen Praktische opdracht Biologie Cellen Praktische-opdracht door een scholier 1674 woorden 12 juni 2004 5,9 513 keer beoordeeld Vak Biologie Cellen Elk organisme op aarde is opgebouwd uit één of meer cellen.

Nadere informatie

Gids over de risico s van ESMYA (ulipristalacetaat) voor pathologen

Gids over de risico s van ESMYA (ulipristalacetaat) voor pathologen Gids over de risico s van ESMYA (ulipristalacetaat) voor pathologen Met PRM geassocieerde veranderingen van het endometrium (PRM-Associated Endometrial Changes, PAEC) Samenvatting Belangrijke kennisgeving

Nadere informatie

Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015

Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015 Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015 Pagina 2 Algemeen Dit draaiboek biedt huisartsen die zelf vrouwen in de praktijk uitnodigen voor het bevolkingsonderzoek

Nadere informatie

Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015

Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015 Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015 Pagina 2 Algemeen Dit draaiboek biedt huisartsen die zelf vrouwen in de praktijk uitnodigen voor het bevolkingsonderzoek

Nadere informatie

NEDERLANDSE 8 SAMENVAT TING VooR NIET-INGEWIJDEN PTER A H C

NEDERLANDSE 8 SAMENVAT TING VooR NIET-INGEWIJDEN PTER A H C Nederl andse samenvat ting voor nie t-inge wijden 8 CHAPTER nederlandse samenvatting Inleiding In 2006 rookte 28% van de Nederlandse bevolking gemiddeld 15 sigaretten per dag. Jaarlijks overlijden circa

Nadere informatie

Bouw van een cel vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/63309

Bouw van een cel vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/63309 Auteur VO-content Laatst gewijzigd 23 december 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/63309 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Leukemie/Lymfoom Immunofenotypering. bespreking najaar 2018 Sectie IMCD 22 November 2018 Zwolle

Leukemie/Lymfoom Immunofenotypering. bespreking najaar 2018 Sectie IMCD 22 November 2018 Zwolle Leukemie/Lymfoom Immunofenotypering bespreking najaar 2018 Sectie IMCD 22 November 2018 Zwolle Woord vooraf: 1. De minimale panels zijn leidend in de beoordeling. 2. Pre-analytische fase wordt in MUSE-rapport

Nadere informatie

Evoluties in de primaire en secundaire preventie van baarmoederhalskanker. Koen Traen

Evoluties in de primaire en secundaire preventie van baarmoederhalskanker. Koen Traen Evoluties in de primaire en secundaire preventie van baarmoederhalskanker Koen Traen Baarmoederhalskanker Baarmoederhalskanker Baarmoederhalskanker Life-time risico in België 1 2% 600 nieuwe gevallen/jaar

Nadere informatie

Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015

Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015 Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015 Pagina 2 Algemeen Dit draaiboek biedt huisartsen die zelf vrouwen in de praktijk uitnodigen voor het bevolkingsonderzoek

Nadere informatie

Datastructuur van het WUCC protocol

Datastructuur van het WUCC protocol Vlaams programma baarmoederhalskankeropsporing Werkgroep voor Uniformisatie van Cervix Cytologie (WUCC) Vlaams Register voor Kankerpreventie Koepel Cervixscreening Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid

Nadere informatie

Casus 4: Perifeer bloed: erytroblasten: 600/100 leukocyten

Casus 4: Perifeer bloed: erytroblasten: 600/100 leukocyten 22.06.2011 RBM 2011 Casus 4: Perifeer bloed: erytroblasten: 600/100 leukocyten Casus 4: Nederlands tijdschrift voor hematologie Casus 4 Hoeveel blasten in het NEC heb je nodig voor de diagnose erytroleukemie/aml-

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Eukaryotische cellen bevatten een celkern welke in hoge mate georganiseerd is. De celkern bevat naast genetische informatie,

Nadere informatie

Ontstekings verschijnselen. Plaveiselepitheel. Onmogelijk 0 onmogelijk 0 onmogelijk 0 onmogelijk 0 onmogelijk. Endocervix 1 virus 1 geen afwijkingen

Ontstekings verschijnselen. Plaveiselepitheel. Onmogelijk 0 onmogelijk 0 onmogelijk 0 onmogelijk 0 onmogelijk. Endocervix 1 virus 1 geen afwijkingen Bijlage bij richtlijn Cervixcarcinoom, hoofdstuk Algemeen Versie 1.0, Verantwoording vaststelling: KZ werkgroep gynaecologie, Datum vaststelling: 20-06- 02. STADUMNDELNG Zowel de cytologische classificatie

Nadere informatie

Teveel centrosomen in kankercellen

Teveel centrosomen in kankercellen Teveel centrosomen in kankercellen Ongecoördineerde celdeling zorgt ervoor dat kankercellen steeds verder ontsporen, denkt een onderzoeksgroep van oncologen uit Boston. Kankercellen zijn vaak aneuploïd:

Nadere informatie

NIET-INFECTIEUZE SEROLOGIE ANA

NIET-INFECTIEUZE SEROLOGIE ANA FEDERALE OVERHEIDSDIENST, VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE DIENST VOOR LABORATORIA VAN KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN DESKUNDIGEN GLOBAAL RAPPORT

Nadere informatie

Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015

Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015 Draaiboek bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker voor zelfuitnodigende huisartsen 2015 Pagina 2 Algemeen Dit draaiboek biedt huisartsen die zelf vrouwen in de praktijk uitnodigen voor het bevolkingsonderzoek

Nadere informatie

Knobbeltje in de borst

Knobbeltje in de borst Knobbeltje in de borst Deze brochure informeert u over de gang van zaken bij een afwijking (knobbeltje) in de borst. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.

Nadere informatie

Ontwikkelingen op het gebied van MRI bij endometriose

Ontwikkelingen op het gebied van MRI bij endometriose Nederlandse samenvatting Ontwikkelingen op het gebied van MRI bij endometriose Chapter 9 148 Naar schatting lijdt ongeveer 10% van alle vrouwen in de vruchtbare levensjaren aan endometriose. Er zijn verschillende

Nadere informatie

De romp bestaat uit een borstholte en een buikholte, gescheiden door het middenrif.

De romp bestaat uit een borstholte en een buikholte, gescheiden door het middenrif. Samenvatting Thema 1: Organen en cellen Basisstof 1 Levenskenmerken (levensverschijnselen): - stofwisseling (ademhaling, voeding, uitscheiding) - groei - voortplanting - reageren op prikkels - ontwikkeling

Nadere informatie

Expert waarden in microscopische diagnostiek van de parasitologie.

Expert waarden in microscopische diagnostiek van de parasitologie. Expert waarden in microscopische diagnostiek van de parasitologie. Foekje F. Stelma 1, Jaap van Hellemond 2 1) Dept. Medische Microbiologie, Radboudumc, Postbus 9101, 6500 HB Nijmegen. 2) Dept. Medische

Nadere informatie

BLOEDONDERZOEK OP PARASIETEN EXTRA CASUS 2015.1C. Truus Derks SKML 19 maart 2015

BLOEDONDERZOEK OP PARASIETEN EXTRA CASUS 2015.1C. Truus Derks SKML 19 maart 2015 BLOEDONDERZOEK OP PARASIETEN EXTRA CASUS 2015.1C Truus Derks SKML 19 maart 2015 2015-1 C bonus preparaat (zonder punten beoordeling). Een 22-jarige Nederlandse vrouw meldt zich bij de huisarts met piekende

Nadere informatie

Voortplanting en celdeling

Voortplanting en celdeling Voortplanting en celdeling Inleiding Kenmerkend voor de levende natuur is het streven om de soort in stand te houden. Voor de groene plant als groep komt daar nog bij het vastleggen en beschikbaar maken

Nadere informatie

GOEDAARDIGE AFWIJKINGEN VAN DE BORST

GOEDAARDIGE AFWIJKINGEN VAN DE BORST GOEDAARDIGE AFWIJKINGEN VAN DE BORST 1226 Inleiding Uw arts heeft bij u een goedaardige afwijking aan de borst vastgesteld. In deze folder vindt u meer informatie over de functie en bouw van de borst en

Nadere informatie

Bloed, Afweer en Infectieziekten

Bloed, Afweer en Infectieziekten Bloed, Afweer en Infectieziekten Functies Vervoer van stoffen O 2 van longen naar cellen CO 2 van cellen naar longen Voedingstoffen van de dunne darm naar cellen Ureum van de lever naar de nieren Hormonen

Nadere informatie

Arash Bordbar, Patholoog, Symbiant, Alkmaar.

Arash Bordbar, Patholoog, Symbiant, Alkmaar. Arash Bordbar, Patholoog, Symbiant, Alkmaar. CK7, CK20, CDX2 en TTF-1 Aantal deelnemende laboratoria: 39. Aantal inzendingen 38. CK7 is door 38 deelnemers ingestuurd. CK20 is door 38 deelnemers ingestuurd.

Nadere informatie

Rondzending melanoommarkers 2011

Rondzending melanoommarkers 2011 Rondzending melanoommarkers 2011 S-100, HMB45, MelanA Paul van der Valk, VUMC Amsterdam Belang van deze markers 1) Herkennen melanocytaire oorsprong slecht gedifferentieerde tumoren (metastasen) 2) Herkennen

Nadere informatie

SKML E-Cadherine, Calponine, P63 en CD10 rondzending 2011

SKML E-Cadherine, Calponine, P63 en CD10 rondzending 2011 E-Cadherine, Calponine, P63 en CD10 rondzending 2011 Peter Bult Inleiding: De resultaten van de rondzending beoordeeld door het beoordelingsteam De resultaten van uw eigen beoordeling van de door u uitgevoerde

Nadere informatie

Rol van de pathologische anatomie in de oncologie. 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV

Rol van de pathologische anatomie in de oncologie. 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV Rol van de pathologische anatomie in de oncologie 16 maart 2013 Dr. Pascale De Paepe AZ St Jan Brugge-Oostende AV De oncologische patiënt Multidisciplinaire benadering: huisarts patholoog chirurg oncoloog

Nadere informatie

Jongetje of meisje? hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Jongetje of meisje? hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 24 October 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62534 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 119 120 Samenvatting 121 Inleiding Vermoeidheid is een veel voorkomende klacht bij de ziekte sarcoïdose en is geassocieerd met een verminderde kwaliteit van leven. In de literatuur

Nadere informatie

Longen histologie. 1. Trachea 2. Bronchiën 3. Bronchiolen 4. Terminale bronchiolen 5. Respiratoire bronchiolen 6. Alveoli

Longen histologie. 1. Trachea 2. Bronchiën 3. Bronchiolen 4. Terminale bronchiolen 5. Respiratoire bronchiolen 6. Alveoli Longen histologie 1. Trachea 2. Bronchiën 3. Bronchiolen 4. Terminale bronchiolen 5. Respiratoire bronchiolen 6. Alveoli Tentamen - verschil tussen bronchiolen en bloedvaten herkennen - verschil tussen

Nadere informatie

HER2-status bepaling in borstcarcinoma met FISH: wetgeving, richtlijnen en resultaten van de provincie Limburg

HER2-status bepaling in borstcarcinoma met FISH: wetgeving, richtlijnen en resultaten van de provincie Limburg HER2-status bepaling in borstcarcinoma met FISH: wetgeving, richtlijnen en resultaten van de provincie Limburg Brigitte Maes Laboratorium voor Moleculaire Diagnostiek VJZ FISH voor HER2 gen amplificatie

Nadere informatie

Bouw van een cel vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/73566

Bouw van een cel vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/73566 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 19 december 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/73566 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Radiologie Uterus Myomatosus

Radiologie Uterus Myomatosus Radiologie Uterus Myomatosus Leiomyosarcoom Adenomyosis J. van den Bergh Abdomen Radioloog AUMC (Potentiële) belangenverstrengeling Geen Radiologie Uterus - CT - MRI - Echo Radiologie Uterus - CT: - slecht

Nadere informatie

PRAKTIJKCONSENSUS CERVIXKANKERSCREENING Dr. Ive Talboom Medisch Centrum voor Studenten K.U. Leuven

PRAKTIJKCONSENSUS CERVIXKANKERSCREENING Dr. Ive Talboom Medisch Centrum voor Studenten K.U. Leuven PRAKTIJKCONSENSUS CERVIXKANKERSCREENING Dr. Ive Talboom Medisch Centrum voor Studenten K.U. Leuven INLEIDING Ondanks de dalende incidentie (8,9/100.000)* en mortaliteit (3,38/100.000)* van cervixkanker

Nadere informatie

ONDERZOEK 3D-PRINT GHISLAINE ORTMANS

ONDERZOEK 3D-PRINT GHISLAINE ORTMANS ONDERZOEK 3D-PRINT GHISLAINE ORTMANS (VOOR)ONDERZOEK Een onderzoek dat begon als materiaal onderzoek, naar hoe materialen bewerkbaar zijn nadat ze geprint zijn. Het creeren van een beweegbaar materiaal,

Nadere informatie

Statistiek basisbegrippen

Statistiek basisbegrippen MARKETING / 07B HBO Marketing / Marketing management Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M Statistiek: wetenschap die gericht is op waarnemen, bestuderen en analyseren

Nadere informatie

DEFINITIEF GLOBAAL RAPPORT HISTOLOGIE HE ENQUETE 2018/1

DEFINITIEF GLOBAAL RAPPORT HISTOLOGIE HE ENQUETE 2018/1 EXPERTISE, IENSTVERLENING EN KLANTENRELATIES KWALITEIT VAN LAORATORIA OMMISSIE VOOR PATHOLOGISHE ANATOMIE WERKGROEP EKE EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSES PATHOLOGISHE ANATOMIE EFINITIEF GLOAAL

Nadere informatie

Basofiele granulocyt (baso)

Basofiele granulocyt (baso) niet vaak te zien onder microscoop, kernhoudend, segmentvormige kern, lichtblauw cytoplasma met veel dikke blauwe korreling, 010-20 1Jm Bij tinijfel ssen baso en lymfo altijd voor lymfo kiezen! Basofiele

Nadere informatie

NAMBIA NAMIBIË sterrenkunde, het perfecte alibi om ver op vakantie te gaan SQM-metingen: - Onguna Tamboti: SQM-meting 21,80 - Madisa: SQM-meting 21,42 - Madisa: SQM-meting 21,61 - Spitzkoppe: SQM-meting

Nadere informatie

KRITISCHE KENGETALLEN INLEIDING

KRITISCHE KENGETALLEN INLEIDING KRITISCHE KENGETALLEN INLEIDING Baarmoederhalskanker of cervixcarcinoom is wereldwijd nog steeds een van de belangrijkste oorzaken van sterfte aan kanker bij vrouwen. Nederland is één van de Europese landen

Nadere informatie

Epigenetische veranderingen betrokken bij het ontstaan van baarmoederhalskanker

Epigenetische veranderingen betrokken bij het ontstaan van baarmoederhalskanker Epigenetische veranderingen betrokken bij het ontstaan van baarmoederhalskanker Baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door infectie met hoog-risico types van het humaan papillomavirus (hrhpv). Echter,

Nadere informatie

Wat heeft de veehouder aan Genomics

Wat heeft de veehouder aan Genomics 2/1/21 Wat heeft de veehouder aan Genomics Mario Calus en Johan van Arendonk Wageningen UR Livestock Research en Wageningen University Wat wil de veehouder? Een goed inkomen halen van het bedrijf door

Nadere informatie

ERFELIJKHEID. 1 N i e t a l l e m a a l h e t z e l f d e Afbeelding 17-2

ERFELIJKHEID. 1 N i e t a l l e m a a l h e t z e l f d e Afbeelding 17-2 ERFELIJKHEID 1 N i e t a l l e m a a l h e t z e l f d e Afbeelding 17-2 Afbeelding 17-1 Mensen uit elkaar houden vind je vast makkelijker. Toch hebben ook mensen veel meer overeenkomsten dan verschillen.

Nadere informatie

Knobbeltje in de borst

Knobbeltje in de borst Knobbeltje in de borst Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht over de gebruikelijke gang van zaken bij een knobbeltje in de borst. Het is goed u te realiseren dat bij het vaststellen van een

Nadere informatie

Eencellige en meercellige organismen

Eencellige en meercellige organismen 2 Eencellige en e organismen 2.1 Eencelligen en en Tonen onderstaande microscopische foto s een of een organisme? Kruis aan. 1 2 pantoffeldiertje amoebe 3 4 lever nier 5 6 blauwwier wortel tuinboon Conclusie

Nadere informatie

Post Acoustics. Basotect 3D akoestische tegels & panelen

Post Acoustics. Basotect 3D akoestische tegels & panelen Post Acoustics Basotect 3D akoestische tegels & panelen WAAROM BASOTECT 3D AKOESTISCHE TEGELS & PANELEN Basotect is een licht grijs of wit gekleurd, open-cel melamine schuim. Post Acoustics heeft een range

Nadere informatie

RAPPORT RONDZENDING BD-SUREPATH LBC- 07. Thema: GYN-postmenopauze en NON GYN

RAPPORT RONDZENDING BD-SUREPATH LBC- 07. Thema: GYN-postmenopauze en NON GYN RAPPORT RONDZENDING BD-SUREPATH LBC- 07 Thema: GYN-postmenopauze en NON GYN Opgesteld door: Dhr. H. Ramman, Productspecialist, Klinipath BV Website: www.klinicyte.nl Met medewerking van: Admiraal De Ruyter

Nadere informatie

SPSS Introductiecursus. Sanne Hoeks Mattie Lenzen

SPSS Introductiecursus. Sanne Hoeks Mattie Lenzen SPSS Introductiecursus Sanne Hoeks Mattie Lenzen Statistiek, waarom? Doel van het onderzoek om nieuwe feiten van de werkelijkheid vast te stellen door middel van systematisch onderzoek en empirische verzamelen

Nadere informatie

Nabespreking Reuma en Collageen

Nabespreking Reuma en Collageen Nabespreking Reuma en Collageen 18 november 2014 Marco Schreurs Immunologie, Erasmus MC SKML Reuma en Collageen * Rondzendingen 2012.1 t/m 2014.1 * Analyten - Reuma: reumafactor en anti-ccp - Collageen:

Nadere informatie

Gids over de risico s van ESMYA (ulipristalacetaat) voor voorschrijvende Artsen

Gids over de risico s van ESMYA (ulipristalacetaat) voor voorschrijvende Artsen Dit materiaal beschrijft aanbevelingen om belangrijke risico s van ulipristalacetaat te beperken of te voorkomen. Het materiaal is beoordeeld door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen. Versie

Nadere informatie

Droge ogen. Poli Oogheelkunde Route 80

Droge ogen. Poli Oogheelkunde Route 80 00 Droge ogen Poli Oogheelkunde Route 80 1 Wat zijn droge ogen? Sommige mensen produceren niet genoeg traanvocht of traanvocht van een slechte kwaliteit om hun ogen goed vochtig te houden. Het gevolg is

Nadere informatie

Module n : workshop BC 202. Title : Dysplasia in MDS. Molecular Biology and Cytometry Course, May , Mol

Module n : workshop BC 202. Title : Dysplasia in MDS. Molecular Biology and Cytometry Course, May , Mol Module n : workshop BC 202 Title : Dysplasia in MDS Lecturer : Jan Philippé Molecular Biology and Cytometry Course, May 7-8 2009, Mol Myelodysplasie (MDS) Heterogene groep verworven aandoeningen van de

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting Samenvatting Dit proefschrift gaat over (symptomatische) vulvovaginale candidiasis en over de asymptomatische aanwezigheid van Candida in de vagina. Vulvovaginale candidiasis (VVC) wordt veroorzaakt door

Nadere informatie

Forpath Masterclass 12/03/2013. Gynecopathologie: Sereuze ovariumtumoren

Forpath Masterclass 12/03/2013. Gynecopathologie: Sereuze ovariumtumoren Forpath Masterclass 12/03/2013 Gynecopathologie: Sereuze ovariumtumoren Dr. G. Jacomen AZ Sint Maarten Duffel/Mechelen gerd.jacomen@emmaus.be Dr. M.-F. Dehou Labo CMP Bruxelles mfd@labocmp.be Ovariumcarcinomen

Nadere informatie

De avond. Transcutane echografie van het abdomen; wat kan je ermee? Achtergrond. Artefacten. Frequenties vs. structuren 3/27/2012. Theorie.

De avond. Transcutane echografie van het abdomen; wat kan je ermee? Achtergrond. Artefacten. Frequenties vs. structuren 3/27/2012. Theorie. De avond Transcutane echografie van het abdomen; wat kan je ermee? Maarten Boswinkel Specialist KNMvD Inwendige Ziekten Paard Dierenhospitaal Visdonk, Roosendaal Theorie technische achtergrond en interpretatie

Nadere informatie

KNOBBELTJE IN DE BORST

KNOBBELTJE IN DE BORST KNOBBELTJE IN DE BORST Inleiding Deze folder informeert u over de gang van zaken bij een afwijking (knobbeltje) in de borst. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn

Nadere informatie

SKML-sectie Pathologie CK34be12 CK5/6 p63 AMACR

SKML-sectie Pathologie CK34be12 CK5/6 p63 AMACR SKML-sectie Pathologie 2014.4 CK34be12 CK5/6 p63 AMACR Robert Hoedemaeker Pathan, Rotterdam Achtergrond Diagnose prostaatcarcinoom Achtergrond Diagnose prostaatcarcinoom Achtergrond Diagnose prostaatcarcinoom

Nadere informatie

Ichthyosis. Wat is ichthyosis? Hoe ontstaat ichthyosis? Vissenhuid

Ichthyosis. Wat is ichthyosis? Hoe ontstaat ichthyosis? Vissenhuid Ichthyosis Vissenhuid Wat is ichthyosis? Ichthyosis is een verzamelnaam voor een aantal erfelijke huidaandoeningen die worden gekenmerkt door een droge en schilferende huid met verdikking van de hoornlaag.

Nadere informatie

Vergelijking van 2 TTF-1 clones en de consequentie hiervan voor een juiste classificatie van longtumoren en hun metastasen

Vergelijking van 2 TTF-1 clones en de consequentie hiervan voor een juiste classificatie van longtumoren en hun metastasen Vergelijking van 2 TTF-1 clones en de consequentie hiervan voor een juiste classificatie van longtumoren en hun metastasen A.J.J. Smits AIOS Pathologie 31-01-2012 Inleiding Longkanker is derde meest voorkomend

Nadere informatie

Knobbeltje in de borst

Knobbeltje in de borst Knobbeltje in de borst Vooraf Borstafwijkingen bij vrouwen komen veel voor. Vaak zijn dit onschuldige afwijkingen, slechts in een minderheid van de gevallen hebben we met kwaadaardige gezwellen te maken.

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Correctie van de neus (rhinoplastiek)

Patiënteninformatie. Correctie van de neus (rhinoplastiek) Correctie van de neus (rhinoplastiek) Inleiding Vele mensen zijn ontevreden over de grootte en vorm van hun neus. Een neus kan lang of breed zijn, of een lelijke bobbel vertonen. De neus kan ook scheef

Nadere informatie

Bloedcellen van de mens

Bloedcellen van de mens Bloedcellen van de mens Bronvermelding: *1 Theorie: Junqueira L.C. en Carneiro J. (2004, tiende druk), Functionele histologie, Maarssen. Uitgeverij Elsevier. Hoofdstuk 13, vanaf pag. 297, 'Bloed en bloedcellen'.

Nadere informatie

2.5 Verschillen boeren vs ANLb ambitieniveau Workshopspreker: Jetske Bouma

2.5 Verschillen boeren vs ANLb ambitieniveau Workshopspreker: Jetske Bouma 2.5 Verschillen boeren vs ANLb ambitieniveau Workshopspreker: Jetske Bouma Inhoud Intro Opzet simulatiespel Discussie Vervolg 2 Introductie Het Planbureau voor de Leefomgeving is verantwoordelijk voor

Nadere informatie

Hoe teken je ijs Step by Step by Eugenia Hauss1 Sep 2017 Maar dit kan ook in AD

Hoe teken je ijs Step by Step by Eugenia Hauss1 Sep 2017 Maar dit kan ook in AD Hoe teken je ijs Step by Step by Eugenia Hauss1 Sep 2017 Maar dit kan ook in AD Wat u maakt In deze lekker tutorial, ik zal je laten zien een gemakkelijke manier om drie verschillende soorten ijs, tekenen

Nadere informatie

Cellen en stevigheid van voedsel.

Cellen en stevigheid van voedsel. Cellen en stevigheid van voedsel. Opmerkingen bij de stevigheid van voedingmiddelen met een structuur van plantencellen. f.pluimers@aocfriesland.nl 8 juni 2011 vruchtdeeltje weefsel van plantencellen vruchtdeeltje

Nadere informatie

Gegevensverwerving en verwerking

Gegevensverwerving en verwerking Gegevensverwerving en verwerking Staalname - aantal stalen/replicaten - grootte staal - apparatuur Experimentele setup Bibliotheek Statistiek - beschrijvend - variantie-analyse - correlatie - regressie

Nadere informatie

Cytologie. Waardevol, waardeloos of warrig? Hoofdlijnen van lezing. Voordelen. Nadelen

Cytologie. Waardevol, waardeloos of warrig? Hoofdlijnen van lezing. Voordelen. Nadelen Cytologie 1983 Faculteit Diergeneeskunde, Onderstepoort, Universiteit van Pretoria (UP), Zuid Afrika 1983 2001 Diagnostisch laboratorium Professor UP Privé pathologiepraktijk, Pretoria 2001 2010 Utrecht

Nadere informatie

Autobiografisch geheugen in longitudinaal perspectief

Autobiografisch geheugen in longitudinaal perspectief Samenvatting Autobiografisch geheugen in longitudinaal perspectief Stabiliteit en verandering in gerapporteerde levensgebeurtenissen over een periode van vijf jaar Het belangrijkste doel van dit longitudinale,

Nadere informatie

Littekenvorming en littekenbehandeling

Littekenvorming en littekenbehandeling Littekenvorming en littekenbehandeling Een groot percentage patiënten bezoekt de plastisch chirurg met vragen en klachten over wondgenezing en littekens. Deze folder geeft informatie over littekenvorming

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen

Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen Samenvatting Biologie Thema 1: Organen en cellen Samenvatting door M. 721 woorden 15 januari 2014 7,1 28 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Organismen Organismen is een levend wezen:

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 1499 woorden 22 december 2004 6,4 120 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Organismen zijn: planten, dieren en mensen

Nadere informatie