Lijst van afkortingen Inleiding Situering van de gevangenis Aanbod... 7

Transcriptie

1 JAARRAPPORT Hulp- en dienstverlening aan gedetineerden Resultaten aanbod Gevangenis Hasselt 2012

2 2 Inhoudsopgave Lijst van afkortingen... 4 Inleiding... 5 Situering van de gevangenis... 6 Aanbod WELZIJN Activiteiten i.k.v. de psychische of persoonlijke levenssfeer... 8 Trajectbegeleiding... 8 Schuldhulpverlening... 8 Rechtshulpverlening... 8 Vorming verstandelijk gehandicapten... 9 Limburgs Aanmeldpunt gedetineerde thuislozen Familiale Relaties... 9 Familiale detentiebegeleiding... 9 Kinderatelier Vorming Vader zijn in de gevangenis Opvoedingswinkel Relatie dader slachtoffer Vorming Slachtoffer in Beeld Vorming Slachtoffer in Beeld voor seksuele delinquenten Gespreksgroep Bart Schovaerts Filmavonden Herstelbemiddeling Herstelfonds GEZONDHEID Geestelijke gezondheidszorg Alcohol en drugs Vorming drugs Centraal aanmeldingspunt drugs Filmavond AA ONDERWIJS Basiseducatie NT1 & NT

3 3 Budgetgroep Centra voor volwassenenonderwijs Talen ICT Schoonheidsverzorging vrouwenafdeling Open Leercentrum Zelfstandig studeren Huis van het Nederlands Tewerkstelling Basisdienstverlening en arbeidstrajectbegeleiding Sollicitatie- en attitudetraining Project De Werkpuzzel Keukenopleiding SPORT Groepssporten Sportleerkracht Sport tegen externe ploegen Dansschool Cosmo Fitness CULTUUR Vorming en ontspanning Kom op voor jezelf Omgaan met agressie Initiatieven vanuit vzw Zinloos geweld Workshops houtskooltekenen Gitaarles Gezelschapspelen Eindejaarsfeest Projecten Theaterproject PLAY Bibliotheek Lezing Overzicht inzet... 29

4 4 Lijst van afkortingen AA BM CAD CAP CAW DG EPI DRA GGZ GOS HDV JWWL LAGT OLC OO OP PBA(P) PMD POP PSD SCW SIB TB VDAB VLV VI VVBV Anonieme Alcoholisten Beleidsmedewerker Centrum voor Alcohol- en andere Drugsproblemen Centraal Aanmeldingspunt (drugs) Centrum Algemeen Welzijnswerk Directoraat-Generaal Penitentiaire Inrichtingen De Rode Antraciet Geestelijke Gezondheidszorg Gedetineerdenopvolgsysteem Hulp- en Dienstverlening Justitieel Welzijnswerk Limburg Limburgs Aanmeldingspunt Gedetineerde Thuislozen Open Leercentrum Organisatieondersteuner Operationeel Plan Penitentiair Bewakend Assistent (Ploegchef) Planningsteam Maatschappelijke Dienstverlening Persoonlijk Ontwikkelingsplan Psychosociale dienst Sociaal-Cultureel Werk Slachtoffer In Beeld Trajectbegeleider Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling Voorlopige Invrijheidstelling Voorwaardelijke Invrijheidstelling Vereniging voor Behandelcentra Verslaafdenzorg

5 5 Inleiding Dit jaarrapport van 2012 omtrent de hulp- en dienstverlening in de gevangenis van Hasselt breekt met de verslaggeving van de voorbije jaren. Er wordt niet langer ieder jaar een alomvattend document opgemaakt. De basis voor deze verandering is in de eerste plaats het decreet 1 betreffende de organisatie van de hulp- en dienstverlening aan gedetineerden waarbij iedere gevangenis onder meer zal werken met een actieplan. In de tweede plaats zoeken we met een nieuwe vorm van verslaggeving meer efficiëntie in onze werking. In 2013 wordt door enkele gevangenissen (waaronder Hasselt) geëxperimenteerd met als doel om een gepaste vorm te vinden die voor alle gevangenissen toepasbaar is. De experimentele verslaggeving van 2012 in Hasselt bestaat uit 3 delen. Dit jaarrapport is slechts één deel. Dit jaarrapport omvat enkel een beknopte samenvatting van de resultaten van het aanbod in Het is bedoeld om een overzicht te krijgen van het aanbod en materiaal ter evaluatie aan te leveren. Het is gericht aan lokale en bovenlokale betrokkenen op beleidsniveau. Naast het jaarrapport is er het actieplan en de evaluatie ervan. Hierin worden alle verbeterprocessen opgesomd met toelichting en stand van zaken. De processen hebben betrekking op de verschillende opdrachten in het decreet. Momenteel loopt in Hasselt een actieplan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden over de periode Voor 2012 zijn de resultaten van deze acties terug te vinden in de tussentijdse evaluatie van het actieplan. Dit document is eveneens gericht op alle lokale en bovenlokale betrokkenen op beleidsniveau. Tot slot zal een derde deel te vinden zijn waarin de volledige structurele werking staat beschreven, met name het draaiboek. De inhoud is opgebouwd naar de verschillende opdrachten in het decreet. Het behandelt zowel het structurele aanbod als de samenwerkingsstructuur enzovoort. Het draaiboek wordt niet jaarlijks geschreven, slechts aangepast wanneer er een wijziging wordt doorgevoerd. Het draaiboek is toegankelijk voor alle geïnteresseerden. In dit trachten we op een schematische wijze de resultaten van het aanbod over de verschillende domeinen in kaart te brengen. Er wordt gestart met een korte situering van de inrichting. Op het einde van dit rapport kan u een overzicht terugvinden met de personeelsinzet. Meer details zijn terug te vinden in de activiteitenfiches uit het gedetineerdenopvolgsysteem (GOS). Gert Vanherk Beleidscoördinator 1 Decreet van 8 maart 2013 betreffende de organisatie van hulp- en dienstverlening aan gedetineerden, BS 11 april 2013

6 6 Situering van de gevangenis De gevangenis van Hasselt is in werking sinds maart 2005 en is een grote, moderne en streng beveiligde gevangenis. De gevangenis bevindt zich op een domein van meer dan 9 hectare en heeft een muur rondom zich van 1 kilometer lang. Meer dan 400 penitentiaire personeelsleden zijn er tewerkgesteld. Er is een capaciteit voor 450 gedetineerden, verspreid over 12 secties voor de mannen en een aparte vrouwenafdeling met 28 cellen. Op de vrouwenafdeling zijn twee cellen voorzien voor moeder met kind, maar deze cellen worden gebruikt als trio-cel. De populatie bestaat ongeveer voor 1/3 e uit beklaagden en 2/3 e uit veroordeelden, maar deze verhouding fluctueert. Bij de veroordeelden zijn er zowel kortgestraften als langer gestraften tot en met levenslang veroordeelden. De gevangenis heeft al sinds kort na haar opening af te rekenen met een variërende overbevolking. Op 16 november 2006, meer dan anderhalf jaar na de opening van de gevangenis, werd het Vlaams strategisch plan Hulp- en dienstverlening aan gedetineerden geïmplementeerd (ook al was er op voorhand al heel wat voorbereidingswerk geleverd). Het aanbod dat in 2012 werd gerealiseerd is bijgevolg het resultaat van meer dan 6 jaar bouwen aan de hulp- en dienstverlening.

7 7 Aanbod Dit hoofdstuk geeft het aanbod per deelterrein weer: welzijn, gezondheid, onderwijs, tewerkstelling, sociaal-cultureel werk en sport. We beschrijven het aanbod dat werd gerealiseerd in 2012 met de belangrijkste cijfers. Voor meer info verwijzen we naar de fiches van het gedetineerdenopvolgsysteem. De grote variatie in het aanbod vraagt een grote flexibiliteit en inzet van de organisatoren en andere medewerkers. Alle betrokkenen kunnen fier zijn op de realisatie van onderstaand aanbod in Cultuur Sport Onderwijs Gezondheid Werk Welzijn Bibliotheek & lezingen PLAY-festval theaterproject gezelschapspelen Gitaarles zaal-sporten Fitness Start to run, initiaties, dansles theorie omtrent voeding wedstrijden tegen externen Nederlands Frans en Engels Computer lessen schoonheids verzorging open Leercentrum vormingsaanbod afstandsonderwijs Budgetgroep individuele behandel. psychische problemen vorming agressie vorming drugs CAP drugs AA sollicitatie training POP opleiding keukenhulp netwerk trajectbegeleiding schuldhulpverlening CAP thuislozen Familiale werking & Kinderbezoek VDAB basisdienstverlening trajectbegeleiding rechtshulpverlening herstelbemiddeling, herstelfonds SIB

8 8 1. WELZIJN 1.1. Activiteiten i.k.v. de psychische of persoonlijke levenssfeer Trajectbegeleiding Inzet Opmerkingen CAW Limburg (Justitieel Welzijnswerk) Integrale trajectbegeleiding 6,2 VTE Aantal gedetineerden die een onthaal kregen Aantal gedetineerden in traject gehad (ook lopende trajecten van vorige jaren) JWW heeft in 2012 met 1147 gedetineerden of hun naasten één of meerdere hulpverleningscontacten gehad. (zie ook familiale detentiebegeleiding) In 2011 waren er meer onthaalgesprekken (788), maar tegenover de jaren ervoor blijft dit een hoog aantal (2009: 539, 2010: 585). Dit is gelinkt aan de invoering van onthaaltrajectbegeleiding in In 2011 hebben er 441 gedetineerden een traject gehad, dus in 2012 was er dus een sterke stijging van het aantal gedetineerden in traject. Schuldhulpverlening Inzet CAW Limburg (Justitieel Welzijnswerk) De werking bestaat uit twee delen - Individueel aanbod aan gedetineerden ingeval van complexe dossiers - Ondersteuning van PSD en JWW 0,8 VTE Aantal gedetineerden in begeleiding in 2012 (dit staat los van de coaching in de dossiers van JWW of PSD) Opmerkingen De inzet steeg in 2012 van 0,5 naar 0,8 VTE 58 Rechtshulpverlening Inzet CAW Limburg Een gedetineerde kan antwoord krijgen op juridische vragen 0,2 VTE Nieuwe juridische vragen Nieuwe vragen die werden afgerond in 2012 Aantal lopende vragen vanuit 2011 Aantal gedetineerden die rechtstreeks contact hadden met de rechtshulpverlener

9 9 Naast de rechtshulpverlening is er een samenwerking met de commissie Juridische bijstand. Deze samenwerking heeft in 2012 echter niet tot een aanbod geleid. Vorming verstandelijk gehandicapten De training van VIBEG omtrent communicatie voor verstandelijk gehandicapten is niet doorgegaan wegens te weinig inschrijvingen. Limburgs Aanmeldpunt gedetineerde thuislozen CAW Sonar i.s.m. CAW t Verschil (sinds 01/01/2013 samen CAW Limburg) Centralisatie van alle aanvragen naar de opvangcentra TOTAAL 18 dossiers van 2011 Opmerkingen Aanmeldingen in 2012 Komende van Hasselt Komende van buiten Limburg Toewijzingen Negatief Vervroegde stopzetting Lopende Via JWW Zowel de dossiers van 2011 als de dossiers die via JWW zijn verlopen zitten verwerkt in de totaalcijfers. Het aantal aanmeldingen ligt hoger dan 2011 (54) en lager dan in 2010 (84) Familiale Relaties Familiale detentiebegeleiding Inzet Opmerkingen CAW Limburg (Justitieel Welzijnswerk) Proactief aanbod naar naastbestaanden van gedetineerden. Hiervoor is er een sterke koppeling met trajectbegeleiding en het kinderatelier. 1,3 VTE Aantal naastbestaanden dat een onthaalaanbod kreeg (meestal proactief) Aantal naastbestaanden dat een begeleiding kreeg In 2011 kregen 287 naastbestaanden een onthaalaanbod, dus er is een sterke stijging van het aantal bereikte naastbestaanden. (2010: 358) Er zijn minder naastbestaanden in begeleiding gestapt, in 2011 waren dat er

10 10 Kinderatelier Frequentie Opmerkingen CAW Limburg (Justitieel Welzijnswerk) Sjabloon Justitie Er is een wekelijks kinderatelier op zaterdagvoormiddag voor 15 gezinnen met vrije of georganiseerde animatie door Sjabloon en begeleiding door de familiale detentiebegeleiding. wekelijk Totaal aantal aanvragen Totaal aantal op de lijst gestaan Totaal aantal effectieve deelnemers Aantal effectieve deelnames in 2012 Gemiddeld aantal deelnemers per kinderatelier Aantal nieuwe aanvragen Aantal nieuwe deelnemers (min 1 deelname) Nooit ingeschreven na kennismakingsgesprek Wel ingeschreven maar niet deelgenomen (53,66%) 30 (36,59%) 8 (9,76%) Mannen vrouwen (o.b.v. deelname) 55 8 Statuut: Veroordeelde >3j Veroordeelde <=3j Beklaagde Aanwezigheidsgraad Redenen waarom deelnemers niet aanwezig waren: - Kind/begeleider/bezoek kon niet komen of was te laat - ongewettigd afwezig - Vrij, transfer, verlof 41,67% 28,12% 28,12% 89% 3,83% 3,69% 2,13% Het kinderatelier scoort beter t.o.v toen er een bezettingsgraad was van 85,76% en een aantal effectieve deelnames van 572. We zien gemiddeld meer dan 10 deelnames per deelnemer. Dit hoge aantal wijst op een vaste groep deelnemers wat ook de sfeer op het kinderatelier ten goed kwam. Er was een groot verschil in het aantal deelnames per deelnemer: 1 tot 48 deelnames Tijdens het kinderatelier met Sinterklaas namen er 18 gedetineerde deelnemers deel wat de aanwezigheidsgraad licht beïnvloedt. Er werd een extra kinderatelier georganiseerd op een weekavond ter gelegenheid van de 15-jarige samenwerking met Sjabloon. De medewerkers werden tijdens dit kinderatelier bedankt met een geschenk. Er waren ook op deze extra activiteit 15 gezinnen aanwezig.

11 11 Vorming Vader zijn in de gevangenis Duur De Rode Antraciet Vorming omtrent ouderschapsrol tijdens detentie 9 dagdelen aantal inschrijvingen aantal gestarte deelnemers aantal eindigers Opvoedingswinkel Frequentie Opvoedingswinkel Hasselt Partneradvies staat voor een gesprek met een gedetineerde ouder, eventueel met de andere ouder erbij, omtrent de opvoeding van de kinderen. Maandelijks ruimte voor 3 gesprekken 1.3. Relatie dader slachtoffer Vorming Slachtoffer in Beeld Duur De Rode Antraciet Tijdens deze vorming wordt ingegaan op de plaats van het slachtoffer en de manier waarop de deelnemers naar hun slachtoffer kijken. 8 dagdelen aantal inschrijvingen aantal gestarte deelnemers aantal eindigers Vorming Slachtoffer in Beeld voor seksuele delinquenten Duur De Rode Antraciet Tijdens deze vorming wordt ingegaan op de plaats van het slachtoffer en de manier waarop de deelnemers naar hun slachtoffer kijken. 8 dagdelen aantal inschrijvingen aantal gestarte deelnemers aantal eindigers 6 6 5

12 12 Gespreksgroep Bart Schovaerts Duur Bart Schovaerts Gespreksgroep waarin herstelgerichte thema s besproken worden 5 dagdelen aantal inschrijvingen aantal gestarte deelnemers aantal eindigers Filmavonden Duur JWW/Suggnomè Film met nabespreking over herstel 2 avonden (1 bij de mannen, 1 bij de vrouwen) Mannen Vrouwen aantal inschrijvingen aantal aanwezigen Herstelbemiddeling 2 inzet Suggnomè Dader slachtoffer - bemiddeling Op vraag Instroom Aanvragen Opgenomen Slachtoffers Totaal aantal geïnformeerde slachtoffers Aantal slachtoffers die contact opnamen met de bemiddelingsdienst Aantal slachtoffers die interesse hadden in het bemiddelingsaanbod Daders Totaal aantal geïnformeerde daders Aantal daders die contact opnamen met de bemiddelingsdienst Aantal daders die interesse hadden in het bemiddelingsaanbod Dossiers Potentiële bemiddelingsdossiers Bemiddelingsdossiers (definitie Justitie, 2 partijen hebben interesse) Effectieve bemiddelingsdossiers (info-uitwisseling tussen partijen) Uitstroom Aantal afgesloten bemiddelingsdossiers Face-to-face-bemiddeling (minstens 1 gezamenlijk gesprek) Aantal afgesloten bemiddelingsdossiers met overeenkomst / 2 2 De cijfers omtrent bemiddeling en het herstelfonds komen uit het jaarverslag van de bemiddelingsdienst Limburg (Suggnomè)

13 13 Herstelfonds Samenwerkingverband JWW gevangenis Suggnomè De gedetineerde verricht vrijwilligerswerk voor een organisatie met een goed doel waarvoor het herstelfonds een begrensd bedrag betaalt aan de slachtoffers van de gedetineerde. inzet Op vraag Aanmeldingen 9 Aanvraag ingediend bij Comité HF Goedkeuring Comité Afkeuring Comité niet ingediend Slachtoffer wil wachten Geen reactie slachtoffer Slachtoffer heeft geen interesse Dader in VOV Secundaire victimisering Aanvragen Herstelfonds opgestart Reden niet opgestart: negatief advies directie

14 14 2. GEZONDHEID 2.1. Geestelijke gezondheidszorg Inzet Opmerkingen Vereniging Geestelijke gezondheidszorg Individuele behandeling van psychische problematieken 1,5 VTE tijdens detentie en 1,5 VTE voor post-penitentiaire begeleidingen Lopende dossiers Zorgperiodes Aanmeldingen in 2012 Opgestart in 2012 Afgesloten in 2012 Totaal Beëindigd in wederzijds overleg Beëindigd door hulpverlener Contacten verbroken Administratieve zorgperiode Andere afsluiting De cijfers betreffen zowel de begeleidingen tijdens detentie als de postpenitentiaire begeleidingen In 2012 werd er wegens personeelsverschuivingen geen groepsaanbod rond agressie georganiseerd Alcohol en drugs Vorming drugs Duur Opmerkingen CAD & Katarsis Driemaal per jaar wordt er een vorming aangeboden omtrent drugs 3 vormingen, telkens 1 dag, 1 namiddag en 1 avond aantal inschrijvingen aantal gestarte deelnemers deelnemers eerste sessie aantal eindigers aanwezigheidsgraad gemiddeld aantal deelnemers Februari Juni oktober % 6, % 10, % 7,0 Het concept van de vorming werd in 2012 aangepast van twee dagen naar bovenvermelde vorm.

15 15 Centraal aanmeldingspunt drugs Inzet VVBV Centralisatie van alle aanvragen van gedetineerden aan drughulpverleningscentra. Er wordt een advies geformuleerd in samenspraak met de gedetineerde. 3 dagdelen per week (sinds er voldoende ruimte tot gesprekken is) Totaal aantal aanmeldingen Aantal aanmelders die gezien werden Op transfer of vrij voor ze gezien werden Totaal aantal gesprekken Wachtlijst eind 2012 Doorverwijzingen Vanuit PSD Vanuit eigen initiatief % 18% Gegevens gedetineerden Vooral Belgen Aanmerking VI Voorlopige hechtenis 62% 37% 31% Groepen gebruikers heroïnegebruikers amfetaminegebruikers alcoholgebruikers 24% 23% 21% Doorverwijzingen 2012 Iets meer dan de helft van de geziene cliënten wordt naar de hulpverlening doorverwezen (52 %). 6 op 10 van de cliënten wordt ambulant doorverwezen. VH In aanmerking VLV In aanmerking VI Conditiebreuk Ambulant Msoc 1 CGG 1 Ontwennings-programma Dagwerking TG 1 1 Verslavingsafdeling psychiatrie Franstalige HV Andere/onbekend 1 Totaal Opm. gegevens in de verticale kolom zijn de centra naar waar de cliënten zijn doorverwezen, de gegevens in de horizontale kolom geven het justitiële statuut aan waaronder iemand in de gevangenis verblijft.

16 16 Filmavond CAD Film met nabespreking Duur 1 avond (17 augustus 2012) aantal inschrijvingen aantal aanwezigen AA Frequentie AA Gespreksgroep zonder bepaald start- of eindpunt (open groep) voor personen met een alcoholverslaving Wekelijks aantal inschrijvingen (= gestarte deelnemers) Gemiddeld aantal deelnemers voorjaar 24 10,8 Najaar 13 9,0

17 17 3. ONDERWIJS 3.1. Basiseducatie Het centrum basiseducatie geeft Nederlands (NT 1 & NT 2), maar heeft in 2012 ook een cursus gegeven omtrent financiële aspecten, genaamd de budgetgroep. NT1 & NT2 Cursus Periode Inschrijvingen Starters Eindigers Aanwezigheid% Gem. dln. NT1 11-maa ,5 NT1 Apr-sep ,1 NT1 Okt ,7 NT2 11-maa ,8 NT2 Maa-jun ,9 NT2 Sep-dec , Inschrijvingen Starters Eindigers 5 0 NT1 NT1 NT1 NT2 NT2 NT2 Budgetgroep Cursus Periode Inschrijvingen Starters Eindigers Aanwezigheid% Gem. dln. Budgetgroep Okt-nov ,0

18 Centra voor volwassenenonderwijs Talen Cursus Periode Inschrijvingen Starters Eindigers Aanwezigheid% Gem. dln. Engels Jan-mei ,2 Engels Okt ,7 Frans 11-maa ,9 Frans Okt ,6 NT2 Feb-mei ,2 Spaans 11-mei ,0 Spaans Nov Cursus niet afgerond bij opmaak rapport Spaans Nov Cursus niet afgerond bij opmaak rapport Inschrijvingen Starters Eindigers 5 0 Engels Engels Frans Frans NT2 Spaans ICT Cursus Periode Inschrijvingen Starters Eindigers Aanwezigheid% Gem. dln. Access Jan-mei ,8 Access Sep-dec ,7 Excel Sep-nov ,3 Excel Dec ,3 Introductie Sep-nov ,5 Programm. Jan-mei Programm. Sep-dec ,1 Word 1 Maa-jun ,2 Word 2 Maa-mei ,2

19 Inschrijvingen Starters Eindigers 5 0 Schoonheidsverzorging vrouwenafdeling Cursus Periode Inschrijvingen Starters Eindigers Aanwezigheid% Gem. dln. Handverz. 11-april ,2 Handverz. Sep Cursus niet afgerond bij opmaak rapport Open Leercentrum Periode Cursus Inschrijvingen (= starters) Gem. dln. Sept 2011-juni OLC groep 1 46 registratiefout OLC groep 2 52 registratiefout Sept- april 2013 OLC groep ,5 OLC groep ,9 In het voorjaar van 2012 werd een samenwerking opgestart met Seniornet. Twee vrijwilligers van Seniornet hebben bij wijze van experiment het Open Leercentrum tijdens de zomermaanden opengehouden. Deze samenwerking was geslaagd en kan verdergezet worden in 2013.

20 Zelfstandig studeren Een aantal gedetineerden studeert zelfstandig. De onderwijscoördinator houdt een overzicht bij voor zover als zij daar zicht op heeft. Zij biedt ondersteuning waar dit nodig en haalbaar is. Sommige gedetineerden schrijven zich in voor de examencommissie of Open Universiteit. Voor deze twee groepen werden gedurende enkele maanden twee vrijwilligers ingeschakeld in samenwerking met VormingPlus. Er bleek echter meer nood aan inhoudelijke ondersteuning. Vandaar werd eind 2012 een samenwerking met Tabora opgericht ter ondersteuning van de examencommissie. Aantal geïnteresseerd Aantal gestart Examencommissie 10 4 Tweedekansonderwijs 5 Geen aanbod Open Universiteit 4 4 Andere cursussen op cel (bedrijfsbeheer, VCA, ) Huis van het Nederlands Volgende doorverwijzingen werden gedaan door het Huis van het Nederlands: Doorverwijzing Wooncode Covaar Niveaubepaling 5 23 Intake CBE Wachtlijst/cursus CVO Zonder vervolg 5 14 Totaal Doorverwijzigingen

21 21 Het Huis van het Nederlands bracht volgend advies uit i.v.m. het type traject: Advies CVO 80 u./ut 8 7 CVO 120 u CVO/CBE 180 u. 5 2 CBE 240 u Alfa 4 6 Een aantal conclusies: In totaal is er een sterke stijging van het aantal doorverwijzingen van 83 naar 134. Het Huis van het Nederlands startte pas in augustus 2011 met doorverwijzingen voor niveaubepalingen, vandaar de sterke stijging. Door de bekendmaking en opstart van de cursus op Richtgraad door PCVO Moderne Talen ontstond ongeveer een verdubbeling in de doorverwijzingen naar CVO (wachtlijst/cursus). Wat betreft advies zien we een lichte stijging van het aantal cursisten met nood aan alfabetiseringstraject waarvoor er momenteel geen aanbod is. Tot slot is er geen aanbod voor de vrouwen, waardoor zij zich ook niet aanmelden voor NT2.

22 22 4. Tewerkstelling 4.1. Basisdienstverlening en arbeidstrajectbegeleiding VDAB Limburg - Gesprekken basisdienstverlening - Arbeidstrajectbegeleiding (vanaf 12 maanden voor VI-datum) Inzet 1 VTE Gesprekken basisdienstverlening 622 Opmerkingen Arbeidstrajectbegeleiding Lopende trajecten eind 2011 Lopende trajecten eind 2012 Nieuwe trajecten opgestart in 2012 Beroeps-specifieke opleidingen Tertiaire sector Bouw Elektriciteit Automatisering Horeca Metaal Social Profit Oriëntering - Persoonsgerichte vorming Algemene vorming Horeca Tertiaire sector Metaal Trajectwerking Som begeleidingen op de werkvloer 27 Context: De minder gunstige economische context in Limburg heeft zich in 2012 verder gezet met een daling van het algemeen uitstroomcijfer naar werk van 44% in 2011 naar 24,2% in : Het aantal gesprekken basisdienstverlening is gelijkaardig met de voorbije jaren hoog gebleven. Het aantal nieuwe trajecten ligt echter een stuk later. (2010: 90 / 2011: 101) Hiervoor zijn een aantal argumenten aan te halen: - striktere toepassing van de afspraak dat gedetineerden ver genoeg moeten staan in hun detentietraject; - de consulent heeft in 2012 extra ingezet op het afsluiten van (oudere) nog lopende dossier; - de consulent is enkele weken minder beschikbaar geweest. Het is eveneens mogelijk dat er minder gedetineerden in aanmerking kwamen voor een traject naar werk.

23 Sollicitatie- en attitudetraining Frequentie Vokans Training van vaardigheden met oog op het zoeken van een job 2x per jaar, 8 dagdelen aantal inschrijvingen aantal gestarte deelnemers aantal eindigers voorjaar Najaar Ba(c)k@work Ba(c)k@work is een netwerk waarin zowel organisaties zetelen die actief zijn tijdens detentie als na detentie, steeds met tewerkstelling als vertrekpunt. In 2012 werden er wel initiatieven genomen binnen dit netwerk (zie actieplan), maar er volgde geen concreet aanbod voor gedetineerden uit. Dit netwerk heeft als doel om de afstemming tussen verschillende diensten op trajectniveau te versterken Project De Werkpuzzel Het nieuwe project De werkpuzzel van Wonen en Werken (zie actieplan) bracht een individueel aanbod van trajecten gericht op een persoonlijk ontwikkelingsplan. Er werden in totaal 16 trajecten opstart. Het ging om 12 mannelijke en 4 vrouwelijke gedetineerden. De vooropgestelde norm werd hiermee behaald. Gemiddeld omvatte een traject 7 gesprekken. De inhoud was vooral gericht naar generieke competenties, niet naar vaktechnische. Ook Vokans werd betrokken bij dit project en kon op deze manier de methodiek aanleren en extra ondersteuning bieden Keukenopleiding Alternatief vzw Opleiding tot keukenmedewerker via theorielessen en dagelijkse praktijk Duur 7 dagdelen, eenmaald per maand aantal inschrijvingen 9 Opmerkingen aantal gestarte deelnemers 9 aantal eindigers 2 Door de grote spreiding van de lessen (over meer dan een half jaar) is de uitval bij deze opleiding steeds hoog.

24 24 5. SPORT 5.1. Groepssporten Voorbeeld van het weekschema voor de sporthal (01/01/2013): Maandag Din. Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag Sessie 2 Sessie 3 Leerkracht Leerkracht / / / Volleybal / Voetbal Leerkracht Leerkracht / Badminton, Ping-pong Wedstrijd tegen externen (indien beschikbaar) Sessie 4 Voetbal / Volleybal Leerkracht Volleybal Banminton, Ping-pong Basketbal Sessie 5 Omnisport (45+) / Voetbal Leerkracht (vrouwen) voetbal Omnisport (vrouwen) Basketbal Sportleerkracht Er werd in samenwerking met de stad Hasselt, Vlabus en de rugbybond een sportleerkracht aangeworven. Voor de gevangenis betekende dit 6 uur sport per week. Naast de sporten in het schema werd er onder meer conditietraining/-circuit, fitbal en onderhoudsgym gegeven. Voor de vrouwen werd specifiek Drums a Live aangeboden. Er was een extra service met de theorie trainingsleer, de tien-punts-vetmeting en advies omtrent krachttraining. Sport Doelgroep Aantal sessies Aantal deelnames Gem. aantal dln. Bodypimp Mannen Tchoukbal Start to run Handbal Frisbee Ropeskipping Vrouwen BBB Sport tegen externe ploegen Na een minder vlot voorjaar werd in het najaar ongeveer iedere maand een wedstrijd tegen een externe ploeg georganiseerd. Naast de voetbalploegen werd er ook gespeeld tegen een volleybalploeg en een tafeltennisploeg.

25 25 Dansschool Cosmo In een nieuwe samenwerking met Dansschool Cosmo werden op het einde van 2012 vier lessen Fiesta/Zumba aangeboden aan de vrouwelijke gedetineerden. Dit was een proefproject in samenwerking met BLOSO. De lessen trokken gemiddeld 7 deelnemers Fitness De fitness bleef ongewijzigd in 2012: - De fitnessruimte laat elke dag per week 7 groepen toe van maximum 7 personen Dit geeft een totaal van 343 deelnemersuren per week - De vrouwen kunnen dagelijks op bepaalde momenten in de ontspanningsruimte op hun afdeling gebruik maken van de toestellen voor cardiovasculaire training. - Sectie 20 op de mannenafdeling heeft een aparte fitnessruimte die gebruikt wordt naargelang de noodzaak. Voor de gewone fitnessruimte van de mannen krijgen we volgende totaalcijfers: fitness Aanwezig Geldig afwezig Ongeldig afwezig Totaal opgeroepen Totaal

26 26 6. CULTUUR 6.1. Vorming en ontspanning Kom op voor jezelf Duur De Rode Antraciet Training omtrent samenwerken in groep, over jezelf praten en voor jezelf opkomen met respect voor de andere 7 dagdelen aantal inschrijvingen aantal gestarte deelnemers aantal eindigers Omgaan met agressie Duur De Rode Antraciet Training over hoe met je je eigen agressie kan omgaan 10 dagdelen aantal inschrijvingen aantal gestarte deelnemers aantal eindigers Initiatieven vanuit vzw Zinloos geweld & Vzw Zinloos geweld Workshop rond geweldloze communicatie 13 inschrijvingen, 9 aanwezigen Optreden Caveman 40 inschrijvingen, 30 aanwezigen Lezing Invloed van voeding op gedrag 32 inschrijvingen, 18 deelnemers Workshops houtskooltekenen VormingPlus 2 groepen die telkens twee workshops konden volgen Groep 1: 12 deelnemers (6 namen deel aan beide workshops) Groep 2: 12 deelnemers (9 namen deel aan beide workshops)

27 27 Gitaarles Er werden in 2012 twee reeksen gitaarles gegeven door een zelfstandige gitaarleerkracht. Er is ruimte voor een achttal gedetineerden. Dit aanbod kent weinig wisseling in de deelnemersgroep. Gezelschapspelen Er gaan ieder weekend 3 momenten gezelschapspelen door. Deze momenten kennen veel verloop, maar zijn meestal goed gevuld. Eindejaarsfeest Net zoals de voorbije jaren was er opnieuw een extra bezoek tijdens de eindejaarsperiode met een hapje en een drankje en op de achtergrond een optreden. Ook wie geen bezoek ontving kon op een ander moment genieten van het optreden Projecten Theaterproject Het theaterproject was een groot project in de gevangenis dat liep sinds het najaar 2011 en zijn hoogtepunt bereikte in maart Enkele groepen gedetineerden werken samen aan het theaterstuk. Uiteindelijk werden er vier voorstellingen in de bezoekzaal gegeven met bijhorende receptie. De toeschouwers waren de andere gedetineerden, de familieleden en het personeel en partnerorganisaties. Het hele opzet kwam tot stand in samenwerking met Villa Basta, De Rode Antraciet en twee zelfstandige regisseurs. PLAY Naar jaarlijkse gewoonte werd het PLAY-festival georganiseerd in samenwerking met De Rode Antraciet en Muziekodroom. Er werden twee dagen muziekworkshops georganiseerd en iedere avond 2 optredens voor de mannen. Er werd één optreden apart bij de vrouwen georganiseerd Bibliotheek Er zijn nog geen cijfergegevens m.b.t. het totaal aantal uitleningen uit de bibliotheek. Deze cijfers zullen zichtbaar worden wanneer het provinciale uitleensysteem in de bibliotheek volledig operationeel is (zie actieplan). Ondertussen werd een belangrijk deel van de artikelen uit de bibliotheek al in het nieuwe systeem ingegeven: - volwassen fictie: volwassen non-fictie: 1197

28 28 - strips: tijdschriften: 146 Er zijn een aantal nieuwe aankopen gedaan: - Boeken: 26 romans, 140 informatieve boeken - Cd s: 30-tal Turkse, 25-tal Russische, 100-tal gewone cd s Wat het aantal uitleningen betreft zien we sinds 2009 een daling hebben van het aantal uitgeleende materialen. Deze daling is te verklaren door de vernieuwing van de collectie van de gevangenisbibliotheek zelf die meer aangepast werd aan de noden van de gedetineerden. In de loop van 2012 gaf de stedelijke bibliotheek van Hasselt ook de gelegenheid om cd s en dvd s uit te lenen, waardoor er terug een verdubbeling van het aantal uitgeleende materialen optrad. uitleningen in stedelijke bibliotheek cd/dvd boeken In september 2012 is er een enquête gehouden over de muziekkeuze van de gevangenen met als doel om bij de aankoop van cd s zo goed als mogelijk te kunnen inspelen op de vraag. Lezing In september 2012 heeft in samenwerking met de stedelijke bibliotheek van Hasselt ook een lezing plaatsgevonden met Arnout Hauben: Weg naar Compostella. Er waren 5 gedetineerden aanwezig.

29 29 Overzicht inzet Partner Medewerkers Inzet Welzijn CAW Sonar - 9 TB - 2 OO - 2 FDB - 1 rechtshulpverlener - 1 schuldhulpverlener 6,2 VTE 1,3 VTE 1,3 VTE 0,2 VTE 0,8 VTE Suggnomè herstelbemiddelaar 1 dagdeel/week Sjabloon 3 vrijwilligers kinderatelier 1 dagdeel/week Opvoedingswinkel 1 medewerker 1 dagdeel/maand VIBEG 2 vormingswerkers Geannuleerd in 2012 Commissie juridische bijstand Advocaten Niet ingezet in 2012 Gezondheid VGGZ 3 psychologen 3 dagen/week VVBV 1 medewerker CAP 3 dagdelen/week CAD en Katarsis 2 vormingswerkers 8 dagen/jaar AA 2 gespreksbegeleiders 1 dagdeel/week Onderwijs Consortium 1 onderwijscoördinator 1 VTE Volwassenenonderwijs Basiseducatie 2 leerkrachten 2 doorlopende cursussen CVO Step 3 leerkrachten 3 cursussen/schooljaar CVO VSPW 1 leerkracht 5 cursussen/schooljaar CVO Handel 1 leerkracht 4 cursussen/schooljaar PCVO Moderne talen 3 leerkrachten 3 cursussen/schooljaar Open Leercentrum 1 leerkracht 1 dagdeel/week Huis van het Nederlands Loketfunctie 1 dagdeel/maand VormingPlus 2 vrijwilligers 1 dagdeel/week (3 maanden) Seniornet 2 vrijwilligers 1 dagdeel/week (zomer) Tewerkstelling VDAB 1 detentieconsulent 1 VTE Vokans 1 vormingsmedewerker 3 vormingen/jaar Alternatief vzw 3 leerkrachten 1 cursus/jaar Wonen & Werken 1 medewerker 0,5 VTE (project 2012) Cultuur en sport De Rode Antraciet - 1 sociaal cultureel werker - 1 sportfunctionaris - vormingswerkers 0,5 VTE (met Tongeren) 0,4 VTE 5 vormingen/jaar Gevangenis 1 sportleerkracht 9 uur/week (0,24 VTE) Stedelijke bibliotheek 1 medewerker 0,5 VTE Muziekodroom meerdere vrijwilligers PLAY-festival Villa Basta 2 medewerkers Theaterproject gitaarleerkracht gitaarleerkracht 3 vormingen/jaar