TEAKBLAD Uitgave van Forestales International BV

Transcriptie

1 Juli 2005 TEAKBLAD Uitgave van Forestales International BV Geachte investeerder, Na ruim een jaar van stilte willen we u weer inlichten over de nieuwsfeiten op Teca Guápiles en Teca Cantarrana. De ontwikkeling van de plantages staat niet stil en de markt voor plantageteak is in een voortdurende staat van afwisselend groei en krimp. Zowel de teakopstanden als de marktbewegingen zullen onderwerp van discussie zijn in deze nieuwsbrief. PLANTAGEONTWIKKELING Net als in de voorgaande jaren en sinds de aanvang van de projecten, zijn begin 2005 alle 75 monitoringspercelen gemeten. Deze metingen leveren de gegevens op om de noodzaak en de omvang van de dunningen te bepalen. Tevens is de plantage op grond van deze metingen ingedeeld in zogenaamde groeiklassen. Een groeiklasse vertegenwoordigt arealen met een vergelijkbare groei. De grond op een project is niet overal gelijk. Dit leidt tot verschillen in de groei en vandaar de indeling in klassen zoals u uit tabel 1 kunt aflezen. Voor iedere klasse is een groeischema geprojecteerd. In die groeischema s wordt aangegeven wat de verwachte groei van de bomen is voor de komende jaren met de bijbehorende volumeontwikkeling. De schema s bepalen ook voor iedere klasse wanneer en hoeveel er gedund moet worden en hoeveel daar de opbrengst in houtvolume van zal zijn. Jaarlijks worden die schema s aan de werkelijkheid (de monitoringgegevens) getoetst en zonodig bijgesteld. Teak wordt al meer dan 50 jaar aangeplant in Costa Rica. Verschillende plantagebedrijven hebben jarenlang groeiregisters bijgehouden, maar structureel onderzoek naar de gedragingen van Teak in de verschillende klimaatzones van Costa Rica vindt pas plaats sinds eind negentiger jaren. Forestales International werkt sinds 1998 mee in dergelijk onderzoek, welke heeft geleid tot de eerste formele opbrengsttabellen, volumefuncties en managementinstructies voor Teak in Costa Rica. Tussen de groeiklassen zijn niet alleen verschillen in dikte (diameter) en de hoogte van de bomen, het aantal bomen per hectare is ook verschillend. Dikkere bomen hebben grotere, wijdere kronen en hebben dus meer ruimte nodig om door te blijven groeien. Daarom staan er in de beste groeiklasse (klasse I) veel minder bomen per hectare dan in de lagere klassen. En er moet gedund blijven worden. De kronen en de diameters blijven toenemen en concurrentie tussen de bomen moet laag gehouden worden. Daarom wordt er gedund om weer ruimte voor de overblijvende beste bomen te scheppen. Dit is dan ook de reden dat de huidige boomaantallen afwijken van het oorspronkelijke kapschema: het oorspronkelijke schema liet de concurrentie tussen de bomen te hoog oplopen en zou tot groeistagnatie geleid hebben. In een opstand welke niet gedund wordt, neemt de groei van de bomen af. Het volume van de opstand neemt wel toe, maar verspreid over veel bomen. Dit is voor bijvoorbeeld papierproduktie geen probleem, daar gaat het om veel volume, Voor kwalitatief goed en waardevol zaaghout zijn echter dikke bomen nodig, dus moet het volume in een kleiner aantal bomen geconcentreerd worden

2 Gemiddeld stond er op de percelen voor de dunning van dit jaar (2005) nog 27% van de oorspronkelijk aangeplante bomen. Na de dunning zal dat volgens een telling in het veld nog 22% zijn. Dit percentage (gelijk aan 352 bomen per hectare) wijkt af van wat er in de aangepaste groeischema s voor jaar 2005 staat. Er staan dus minder bomen dan gepland was. Dit komt door de al in 2001 gemelde uitval van bomen. Het proces van uitval heeft tot nu toe steeds in de pas gelopen met de dunning. Dwz dat de uitval/sterfte niet hoger was dan wat er gedund moest worden. In sommige delen van de plantages is dit echter aanzienlijk toegenomen. Tabel 1: Samenvatting data perceelmeting Cantarrana en Guápiles Klasse Areaal Bomen/ha Diameter (cm) Hoogte (m) Commercieel volume (m3/ha) I 34% II 54% III 12% Dit fenomeen kennen inmiddels vrijwel alle projecten in de Noordelijke en Caribische zone van Costa Rica, als ook in andere delen van het land. Een duidelijke, eenzijdige uitleg en daarmee ook oplossing is er echter nog altijd niet. Samenwerking met twee universiteiten in de zin van onderzoek en proeven, sinds de constatering van de problemen in 1999 heeft nog niet de gewenste resultaten opgeleverd, anders dan dat het met een wortelprobleem te maken heeft in relatie tot bodemvochtigheid en chemische bodemelementen. Ook op andere projecten wordt inmiddels onderzoek uitgevoerd en beetje bij beetje beginnen wetenschappelijke artikelen te verschijnen welke de problematiek bespreken. Het fenomeen heeft in ieder geval al een naam gekregen: Teak syndroom. Deze naam geeft echter ook al aan dat er nog weinig over bekend is. Snel groeiende Teak heeft eerder en meer te leiden dan langzaam groeiende Teak. Op relatief droge hellingen doen de problemen zich net zo goed voor als op vlakke stukken waar regenwater zich makkelijker verzamelt en ook tussen kleiige bodems en zandbodems is weinig verschil. Vooralsnog weinig houvast voor een zorgwekkende ontwikkeling. Het probleem doet zich overigens niet alleen in de Teak voor, maar ook bij andere boomsoorten in meerjarige landbouwgewassen zoals banaan en ananas. Bij deze laatste twee gewassen heeft men besloten de omlooptijd of rotaties te verkorten. Dwz dat waar voorheen een ananasplant wel 5 jaar gebruikt werd, deze nu na twee jaar wordt vervangen. Een andere boomsoort welke te lijden heeft van dit verschijnsel, de Gmelina arborensis, waarvan het hout voornamelijk in pallets wordt toegepast, gaat inmiddels al na 8 jaar onder de bijl. Deze boom heeft bij deze leeftijd echter al een redelijk commerciële omvang. De vraag is nu of de huidige Teakplantages niet eenzelfde kant op moeten dan wel zullen gaan, oftewel of er niet gedacht moet worden aan een verkorting van de omlooptijd. Alles hangt af van of we in samenwerking met de wetenschap een oplossing kunnen vinden. In de tussentijd proberen we de problemen in de hand te houden door de plantages zo min mogelijk te belasten. Geen dunning en houtextractie in de regentijd om de bodem niet te belasten, regelmatige en lichte dunningen om de plantage niet te stressen, goed onderhoud van de opstanden om de bomen vrij te houden van concurrentie en wateroverlast, etc. Met ingang van dit jaar, 2005, zullen onze monitoringgegevens ook extern gecontroleerd worden door medewerkers van de internationale universiteit CATIE (Tropische Landbouw Centrum voor Onderzoek en Voorlichting). Zij zullen onze data in het veld komen reviseren en op grond hiervan een waardebepaling van de huidige opstanden maken, als ook een prognose van de te verwachten - 2 -

3 volumes en opbrengsten. Dit komt voort uit de noodzaak om bij de veranderende condities (groei, dunningsschema s, uitval, etc.) toch een beeld te kunnen geven waar we met de projecten naar toe gaan. Daarnaast hebben zich ook veranderingen voorgedaan in de zgn. International Accountancy Standards (IAS 41). Deze geven nu als richtlijnen voor de boekhouding in de agrarische sector aan dat ieder jaar de waarde van het gewas, in ons geval de teakopstanden, bepaald moet worden. Als laatste reden komt daar nu ook een regulering vanuit de Forest Sterwardship Council, welke het FSCkeurmerk verstrekt, bij. Deze organisatie stelt nu ook, en met recht, de financiële gezondheid van de plantagehouders als voorwaarde voor certificering. DUNNING 2004 De productie en verkoop van het dunningshout in 2004 liep een stuk soepeler dan het jaar daarvoor. Waar in 2003 nog het dunnere hout van Guápiles en Cantarrana werd afgewezen wegens te weinig kernhout en de rest van het hout uiteindelijk met $20/m³ gestraft werd, konden we in 2004 van Cantarrana alle houtafmetingen verkopen en zonder straf (Guápiles is in 2004 niet gedund). Opnieuw ging het hout in samenwerking met een Nederlands-Costaricaanse onderneming naar Zuidoost Azië. De minimum diameter welke verkocht werd bedroeg 13,5 cm. Dat ons hout gecertificeerd is maakte daarbij niet uit. Daar wordt in Azië helaas nog weinig naar gekeken. Het product betrof opnieuw ruwe blokken (ruw ivm resten bast op de blokken). Deze blokken werden echter in tegenstelling tot vorig jaar niet bij een zagerij, maar op de plantage geproduceerd met mobiele zagen. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de resultaten van de dunning van Tabel 2: Dunningsresultaat 2004 Teca Cantarrana Containers blokken Gemiddelde omtrek blok (cm) Brutovolume Nettovolume Brutoopbrengst Bruto opbrengst per m³ blok Netto opbrengst per m³ blok Netto opbrengst per m³ staande boom Cantarrana vers hout $ 107,331 $ 142 $ 80 $ 42 Cantarrana vraathout (1) $ 8,415 $ 33 $ 33 $ 15 Cantarranavraathout (2) $ 35,830 $167 $ 70 $ 32 Totaal $ 151,576 $124 $ 68 $ 35 Aan de andere kant werden we geconfronteerd met het hout van de uitgevallen bomen. Dit hout is kwalitatief minder daar het buitenste witte gedeelte, spinthout, aangevreten is door houtborende insecten. De voorgenoemde onderneming kon dit aangevreten hout niet afzetten dus bleef het tot nu toe in het veld achter. We vonden echter een ander bedrijf, dat wel bereid was dit hout op te kopen, zei het tegen lagere prijzen. Eerst via een tussenhandelaar en vervolgens rechtstreeks hebben we uiteindelijk al het aangevreten hout in 2004 weten af te zetten. Het laatste aangevreten hout van 2004 werd overigens pas afgelopen maand maart verkocht

4 De getallen uit Tabel 2 zijn ongetwijfeld wat verwarrend. Dit komt doordat verkoopcondities nogal verschillen van klant tot klant. Het verse hout van Cantarrana werd als geladen in de container op de plantage verkocht. Het product, ruwe blokken, werd over de bast gemeten. Het vraathout (1, via tussenhandelaar), werd op stam verkocht. Dit wil zeggen als staande boom zonder verdere kosten voor ons. Het hout werd echter als blok gemeten, maar na verwijdering van de bast dat op de ruwe blokken na zagen achterblijft. Het andere vraathout (2, direkt), werd als geladen op de boot of FreeOnBoard (FOB) verkocht. Ook hier werd het hout zonder bast gemeten. De bruto prijs was dus hoger, maar door de hogere kosten (transport naar haven en douaneafhandeling) en de meetmethode, was de netto opbrengst lager. DUNNING 2005 Ondertussen is de dunning van 2005 in januari gestart. De verwachtingen waren zeer positief gezien de ervaringen van het voorbije jaar. De Nederlands-Costaricaanse koper meldde een prijsstijging en het aangevreten hout had ook bij voorbaat een klant. Zodoende werden verse stammen en aangevreten stammen van begin af aan gelijktijdig verzaagd en vervolgens gescheiden voor de verschillende afnemers. Begin maart werd nog aangevreten hout uit Guápiles en Cantarrana geladen, maar eind maart liet de koper weten dat er problemen waren met de scheepvaartmaatschappijen: containerprijzen naar India waren verdrievoudigd. Vervolgens meldde de koper teakaanbod vanuit Afrika met uiteraard lagere transportkosten en uiteindelijk werd de aankoop van aangevreten hout simpelweg stop gezet. Inmiddels lagen er al bijna 5000 stammen verzaagd, kosten betaald, langs de weg. Ook de koper van vers hout kwam in mei met wijzigingen: eerst geen ruwe blokken meer maar rondhout en een prijsverlaging op de reeds geproduceerde blokken. Gelukkig waren er al 24 containers van dit hout verstuurd. Vervolgens kwam de export echter helemaal stil te liggen. Ook de afnemers van deze klant lieten weten dat er een prijsval had plaatsgevonden door overaanbod vanuit Nigeria, Ghana en Noordoost India en dat ons hout, dat meer spint bevat, momenteel niet tegen acceptabele prijzen kon worden verkocht. De dikkere blokken en dikke ronde stammen (meer dan 20cm diameter) gingen nog wel voor verwerking in FSC-parket naar een fabriek van de klant in Costa Rica. Vanwege het gebrek aan kopers van het dunnere hout is de dunning nu stopgezet waardoor er dus ook geen dik hout meer verkocht wordt. Er liggen momenteel nog meer dan 7000 dunne blokken op verkoop te wachten. Tabel 3 geeft een overzicht van de eerste resultaten. Hier blijkt duidelijk een prijsstijging t.o.v. 2004, de toename in de dikte van de blokken en de prijsverschillen tussen verschillende klanten/kwaliteiten - 4 -

5 Tabel 3: Dunningsresultaten tot mei 2005 Teca Guápiles en Teca Cantarrana Containers blokken Gemiddelde omtrek blok (cm) Brutovolume Nettovolume Brutoopbrengst Bruto opbrengst per m³ blok Netto opbrengst per m³ blok Netto opbrengst per m³ staande boom Cantarrana vers hout $ $ 164 $ 113 $ 61 Guápiles vers hout $ $ 170 $ 117 $ 63 Guápiles vraathout $ $157 $ 73 $ 33 Totaal $ $164 $ 110 $ 59 De actuele situatie is dat we druk op zoek zijn naar een koper en/of alternatief product voor de blokken, om tenminste de gemaakte kosten terug te verdienen. Daartoe zijn er contacten met kopers in Zuidoost Azië, Zuid-Afrika, Nieuw Zeeland, etc. Naar het zich laat aanzien zullen de stammen voortaan in ieder geval niet meer tot blokken verzaagd worden. De tijdsduur tussen het vellen van de bomen en het laden van een aantal containers is te groot. Daardoor vermindert de kwaliteit van de blokken (insectenvraat en weersinvloeden), terwijl we te gevoelig zijn voor veranderingen in de markt, zoals nu dat we voorlopig met de gemaakte kosten blijven zitten. Ook levert het systeem een te fluctuerende kwaliteit op. De stammen werden door zes verschillende mobiele zaagteams tot blokken verwerkt. Als gevolg hadden de blokken nooit standaardafmetingen en ook geen standaardkwaliteit van de zaagsnede. Al deze factoren spelen mee bij de mate van acceptatie en toekenning van prijzen op de nu overstroomde markt voor plantageteak. Om dit soort problemen in de toekomst te vermijden wordt er nu reeds concrete actie ondernomen om tot samenwerking tussen eigenaren van teakplantages te komen wat betreft de verhandeling van het product. Dat wil zeggen dat er of rechtstreeks gebruikers van het hout worden gezocht waaraan via samenwerking een groter volume met continuïteit tegen een betere prijs kan worden aangeboden, dan wel dat er besloten wordt halffabrikaten te gaan produceren. De prijzen tonen dan wel een stijgende tendens ondanks de hoge transportkosten, ze blijven toch ver achter bij de verwachtingen. Ondanks de inmiddels al 7 jaar geldende certificering van onze plantages zien wij dan ook nog geen mogelijkheid om enige uitbetaling te realiseren. Het blijft dan ook wachten op het verplicht stellen van FSC-hout in Europa en Noord-Amerika. Certificering Zoals reeds eerder gemeld hebben beide projecten van Forestales International in maart 2004 opnieuw de FSC-certificering verkregen voor nog eens vijf jaar. Eind december 2004 is er opnieuw een controlebezoek gebracht door een vertegenwoordiger van de certificeringorganisatie Smartwood. Dit gebeurt elk jaar om te verzekeren dat gedurende de vijf jaar van de certificering Forestales aan de certificeringrichtlijnen blijft voldoen. Het FSC (Forest Stewardship Counsil) en Smartwood zijn echter in een constant proces van aanpassing van die richtlijnen. Dit heeft ertoe geleid dat Forestales nu nieuwe condities heeft opgelegd gekregen welke in eerste instantie weinig met het plantagemanagement te maken hebben. Zo moeten we een sociaal- en milieueffectrapportage maken en de resultaten verwerken in de beheersplannen. Ook moeten we inventarisaties en karteringen uitvoeren in de stukken oerwoud welke we op beide plantages in totale bescherming hebben en ecosystemen identificeren welke met uitsterven bedreigd worden. Dit soort studies moet binnen een jaar uitbesteedt worden aan experts op de verschillende gebieden. Dit soort aspecten en kosten komen dus ook bij certificering kijken en worden voorlopig nog altijd niet bij de houtverkoop erkend

6 Sicirec Sinds het voor onze participanten mogelijk is om hun stukken bij de serviceorganisatie Sicirec onder te brengen is al een aanzienlijk aantal Forestales kavels bij deze organisatie onder beheer gebracht, tot nu toe 25,5 kavel. Sicirec is een organisatie die onder toezicht staat van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en heeft in het kader van de Wet toezicht beleggingsinstellingen (Wtb) in 1996 een vergunning verkregen van De Nederlandsche Bank (DNB). Zie hierover ook de berichtgeving bij het Teakblad van april Vanwege deze vergunning is het Sicirec toegestaan om opbrengsten te middelen. Dit houdt in dat van alle kavels van een bepaald project en plantjaar die in Sicirec zijn ondergebracht de opbrengsten bij elkaar worden opgeteld en gemiddeld, waarmee het toch altijd aanwezige locatierisico voor de investeerder aanzienlijk wordt verminderd. Sinds kort biedt Sicirec daarnaast ook de mogelijkheid om kavels om te zetten in Sicirec Mixfonds aandelen. Het Sicirec Mixfonds is gevuld met kavels van diverse plantages en plantjaren, waardoor een nog betere risicospreiding wordt gerealiseerd. Daarbij komt nog dat de beste plantages het sterkst zijn vertegenwoordigd in het Mixfonds, waardoor de kans op een goed rendement het grootst is. Voor mensen die graag groen willen investeren met een laag risicoprofiel is dit het ideale fonds. Verder onderhoudt Sicirec een markt in tweedehands participaties. Forestales participanten die hun kavel(s) willen verkopen kunnen ook daarvoor dus bij Sicirec terecht. Nadere informatie over Sicirec vindt u op haar website: of kunt u aanvragen via: service@sicirec.org of tel Participanten die hun kavel(s) willen verkopen kunnen daartoe contact opnemen met dr. Hugo H. van der Molen via: molen@worldonline.nl of via tel Als er nieuwe ontwikkelingen zijn dan laten wij het u weten. Voor eventuele aanvullende informatie of voor een bezoek aan de plantage kunt u een sturen naar onze bosbouwkundig ingenieur, Erik Schinkel, in Costa Rica: foreco@racsa.co.cr Tevens verzoeken wij u vriendelijk om bij verhuizing of verandering van uw adres dit z.s.m. aan ons te melden op forestalesinternational@hotmail.com, dit wordt regelmatig vergeten. Gaarne zouden wij u nogmaals willen verzoeken om ons uw adres te verstrekken zodat wij de nieuwsbrief per kunnen verzenden. Met vriendelijke groet, Forestales International B.V. Erwin Balder en Erik Schinkel Forestales International BV P/a Kerkstraat EN OOSTZAAN Telefoon/fax : (deze gesproken berichten/faxen bereiken ons dmv ) forestalesinternational@hotmail.com - 6 -