Profiel Maatschappelijke Taalvaardigheid

Transcriptie

1 Profiel Maatschappelijke Taalvaardigheid PMT Het Profiel Maatschappelijke Taalvaardigheid omvat de taalvaardigheid die nodig is om zelfstandig maatschappelijk te functioneren het Nederlands en is de eerste plaats gericht op meer formele communicatie. Dit profiel is bedoeld voor mensen die teresse hebben voor de Nederlandse taal (en cultuur) en Nederlandse teksten zoals krantenartikelen en nieuwsberichten willen begrijpen. Daarnaast is het profiel ook geschikt voor mensen die voor een langere periode het Nederlandse taalgebied willen verblijven en tijdens dat verblijf het Nederlands willen begrijpen en gebruiken. Communicatiepartners zijn zowel bekende (bijvoorbeeld kennissen) als onbekende personen (bijvoorbeeld bankbediendes). Relete contexten zijn: openbare plaatsen, openbaar vervoer, wkels, ziekenhuizen, banken, sportcentra, theaters, restaurants, cafés, media zoals radio en kranten,... Alle (geïntegreerde) vaardigheden zijn bnen PMT belang. Bij het maken en beoordelen examens wordt er rekeng gehouden met de variatie, bijvoorbeeld lexicon en uitspraak, die er bnen het Nederlandse taalgebied bestaat. PMT komt globaal overeen met niveau B1 het Gemeenschappelijk Europees Referentiekader (Common European Framework of Reference). 25

2 1 1 Luisteren Taalvaardigheidseisen De taalgebruiker kan op beschrijvend niveau: 1. de hoofdgedachte achterhalen en de gedachtegang volgen formatie teksten zoals nieuwsberichten, documentaires, entertament (film, show,... enz.), sportcommentaren. De taalgebruiker kan op structurerend niveau: 2. formatie selecteren teksten zoals publieke aankondiggen, advertenties, reclameboodschappen en structies. De taalgebruiker kan op beoordelend niveau: 26 Tekstkenmerken Woordenschat Grammatica Structuur/Samenhang/Lengte Uitspraak Tempo Onderwerp Register 3. formatie, argumenten en conclusies vergelijken teksten zoals advertenties en reclameboodschappen. Woorden, formulergen en uitdrukkgen zijn overwegend frequent. De zsopbouw is over het algemeen vrij eenvoudig. Complexere znen komen gerge mate voor. De teksten zijn overwegend duidelijk gestructureerd. Naast overwegend korte teksten komen ook iets langere teksten voor. De uitspraak is duidelijk. Het spreektempo is normaal. De onderwerpen hebben betrekkg op verschillende aspecten het maatschappelijk leven met de nadruk op het openbare en culturele leven. Het register kan zowel formeel als formeel zijn.

3 Tabel Handelg Taaltaak Tekst Verwerkgsniveau Voorbeeldsituaties De hoofdgedachte achterhalen en de gedachtegang volgen nieuwsberichten documentaires entertament (film, show,... enz.) sportcommentaren Beschrijvend Bv. een Nederlandstalige film kunnen bekijken. Bv. het radionieuws kunnen beluisteren om op de hoogte te blijven de actualiteit. Selecteren structies publieke aankondiggen advertenties en reclameboodschappen Structurerend Bv. verkeersformatie op de radio begrijpen om files te kunnen vermijden. Bv. een wkel advertenties via een luidspreker begrijpen. Vergelijken argumenten conclusies advertenties en reclameboodschappen Beoordelend Bv. bij reclamespots over mobiel telefoneren tarieven met elkaar kunnen vergelijken om te weten welke formule de goedkoopste is. 27

4 2 Luisteren/spreken (mondelge teractie) INPUT Taalvaardigheidseisen De taalgebruiker kan op structurerend niveau: 1. formatie, vragen en structies tot detail begrijpen bijvoorbeeld formele gesprekken; 2. formatie, vragen, structies en beschrijvgen ervargen en gevoelens selecteren tijdens bijvoorbeeld een (telefoon)gesprek, een bijeenkomst. 28

5 OUTPUT Taalvaardigheidseisen De taalgebruiker kan op structurerend niveau: 3. zelf formatie en vragen formuleren bijvoorbeeld formele gesprekken; 4. zelf formatie, vragen, structies en beschrijvgen ervargen en gevoelens formuleren tijdens bijvoorbeeld (telefoon)gesprekken, bijeenkomsten. 29

6 Tekstkenmerken INPUT Woordenschat Grammatica Uitspraak Tempo Onderwerp Register Woorden, formulergen en uitdrukkgen zijn tamelijk frequent. De gesprekspartner gebruikt overwegend een vrij eenvoudige zsopbouw. In gerge mate komen ook complexere znen voor. De uitspraak is duidelijk. Het tempo is normaal. De onderwerpen hebben betrekkg op verschillende aspecten het maatschappelijk leven met de nadruk op het openbare en culturele leven. Het register kan zowel formeel als formeel zijn. 30

7 OUTPUT Woordenschat Grammatica Structuur/Samenhang/Lengte Uitspraak Tempo Onderwerp Register De woordenschat is ruim voldoende om zich bnen het maatschappelijk leven uit te kunnen drukken. Woordenschatfouten en/of lexicale leemtes komen nog af en toe voor, maar het is overwegend goed te begrijpen wat men wil zeggen. De teksten vertonen ruim voldoende grammaticale beheersg. Eenvoudige grammaticale aspecten (volgorde onderwerp - werkwoord, de vervoegg frequente werkwoorden,... enz.) worden overwegend correct toegepast. Kleere grammaticale fouten (lidwoorden, vervoegg mder frequente onregelmatige werkwoorden,... enz.) kunnen nog regelmatig voorkomen, maar wat men wil zeggen is goed te begrijpen. Men kan, dien nodig, verschillende feiten of gebeurtenissen verbden tot een duidelijk samenhangend, leair opgebouwd verhaal, hierbij gebruikmakend eenvoudige verbdgswoorden. De uitspraak is duidelijk. Een buitenlands accent kan nog sterk aanwezig zijn, maar is niet storend. Verkeerde uitspraak en tonatie kunnen nog voorkomen. Het tempo is redelijk ondanks korte pauzes en aarzelgen. De onderwerpen hebben betrekkg op verschillende aspecten het maatschappelijk leven met de nadruk op het openbare en culturele leven. Een gepast register wordt gehanteerd. Tekstkenmerken 31

8 Tabel INPUT Handelg Taaltaak Tekst Verwerkgsniveau Voorbeeldsituaties Tot detail begrijpen vragen structies formele gesprekken Structurerend Bv. de procedure om een parkeerkaart aan te vragen begrijpen een gesprek met een gemeenteambtenaar. Bv. structies over de openg een bankrekeng begrijpen een gesprek met een bankbediende. Selecteren vragen structies beschrijvgen ervargen en gevoelens tijdens (telefoon)gesprekken bijeenkomsten Structurerend Bv. formatie over werk, familie, toekomstplannen,... enz. begrijpen een gesprek met vrienden. Bv. tijdens een buurtbijeenkomst mededelgen over de organisatie een buurtfeest begrijpen. 32

9 OUTPUT Tabel Handelg Taaltaak Tekst Verwerkgsniveau Voorbeeldsituaties Zelf formuleren vragen formele gesprekken Structurerend Bv. gegevens doorgeven een gesprek met een bankbediende. Zelf formuleren vragen structies beschrijvgen ervargen en gevoelens tijdens (telefoon)gesprekken bijeenkomsten Structurerend Bv. tijdens een buurtbijeenkomst voorstellen doen voor de organisatie een buurtfeest. Bv. een gesprek met een arts vragen stellen over de behandelg. 33

10 3 Lezen Taalvaardigheidseisen De taalgebruiker kan op beschrijvend niveau: 1. het globale onderwerp bepalen en de gedachtegang volgen formatie, beschrijvgen ervargen en gevoelens teksten zoals boeken (fictie), korte verhalen, gedichten, stripverhalen, ondertitelg (TV of film). De taalgebruiker kan op structurerend niveau: Tekstkenmerken Woordenschat Grammatica Structuur/Samenhang/Lengte Onderwerp Register 2. formatie en structies tot detail begrijpen teksten zoals handleidgen, handboeken, advertenties, formulieren, contracten; 3. formatie en structies selecteren teksten zoals persoonlijke e- mails, brieven, ansichtkaartjes/ postkaartjes, folders, brochures, formatietabellen, kranten, tijdschriften, formele brieven, officiële documenten, reglementen. Overwegend tamelijk frequente woorden, formulergen en uitdrukkgen. De zsopbouw is over het algemeen nog vrij eenvoudig. In gerge mate komen ook complexere znen voor. De teksten zijn overwegend duidelijk gestructureerd. Naast overwegend korte teksten komen ook iets langere teksten voor. De onderwerpen hebben betrekkg op verschillende aspecten het maatschappelijk leven met de nadruk op het openbare en culturele leven. Zowel formele (bijvoorbeeld officiële documenten) als formele (bijvoorbeeld persoonlijke brieven) komen voor. 34

11 Tabel Handelg Taaltaak Tekst Verwerkgsniveau Voorbeeldsituaties Het globale onderwerp bepalen en de gedachtegang volgen beschrijvgen ervargen en gevoelens boeken (fictie) korte verhalen gedichten stripverhalen ondertitelg (TV of film) Beschrijvend Bv. voor ontspanng een roman of een gedicht kunnen lezen. Bv. Nederlandstalige ondertitelg begrijpen om een film te kunnen volgen. Tot detail begrijpen structies handleidgen handboeken advertenties (contact, verkoop, reclame... enz.) formulieren contracten Structurerend Bv. een bijsluiter bij een medicijn begrijpen om deze op de juiste manier te kunnen nemen. Bv. een recept een kookboek begrijpen om een gerecht klaar te maken. Bv. een formulier voor het aanvragen een bankkaart begrijpen om het te kunnen vullen. Bv. een huurcontract begrijpen zodat men het kan ondertekenen. Selecteren structies persoonlijke s, brieven, ansichtkaartjes/ postkaartjes folders en brochures tabellen kranten en tijdschriften formele brieven en officiële documenten reglementen Structurerend Bv. een brochure met formatie over kosten bankverrichtgen begrijpen om de goedkoopste formule te kunnen kiezen. Bv. een brief de gemeente begrijpen waar de uitvoerg bepaalde werkzaamheden wordt aangekondigd. Bv. het huisreglement begrijpen. Bv. een krantenartikel waarvoor men teresse heeft kunnen lezen. 35

12 4 Schrijven Taalvaardigheidseisen De taalgebruiker kan op beschrijvend niveau: 1. formatie vullen bijvoorbeeld formulieren. De taalgebruiker kan op structurerend niveau: 2. zelf formatie, structies, vragen, argumenten, beschrijvgen ervargen, gevoelens en mengen formuleren teksten zoals memo's en korte berichten, persoonlijke brieven, postkaartjes /ansichtkaartjes en s, formele brieven en s. 36

13 Tekstkenmerken Woordenschat Grammatica Structuur/Samenhang/Lengte Briefconventies Spellg Onderwerp Register De woordenschat is ruim voldoende om zich bnen het maatschappelijk leven uit te kunnen drukken. Woordenschatfouten komen nog af en toe voor, maar wat men wil zeggen is overwegend goed te begrijpen. De teksten vertonen ruim voldoende grammaticale beheersg. Eenvoudige grammaticale aspecten (volgorde onderwerp - werkwoord, de vervoegg frequente werkwoorden,... enz.) worden overwegend correct toegepast. Kleere grammaticale foutjes (verkeerde lidwoorden, vervoegg mder frequente onregelmatige werkwoorden,... enz.) kunnen regelmatig voorkomen, maar wat men wil zeggen is overwegend goed te begrijpen. De tekst is, dien nodig, redelijk gestructureerd. Er wordt adequaat gebruik gemaakt (eenvoudige) verbdgswoorden. Een duidelijke delg, dien nodig, is aanwezig. Juiste briefconventies (aanhef en afsluitg) worden gehanteerd. De spellgsregels worden voldoende adequaat toegepast om een duidelijke tekst op te leveren die zonder moeite te volgen is. Spellgsfouten komen voor, vooral bij mder frequente woorden, maar wat men wil zeggen is overwegend goed te begrijpen. De onderwerpen hebben betrekkg op verschillende aspecten het maatschappelijk leven met de nadruk op het openbare en culturele leven. Een gepast register wordt gehanteerd. 37

14 Tabel Handelg Taaltaak Tekst Verwerkgsniveau Voorbeeldsituaties Invullen formulieren Beschrijvend Bv. een aanvraagformulier kunnen vullen voor het openen een bankrekeng. enz. Zelf formuleren : structies vragen argumenten beschrijvgen ervargen, gevoelens en mengen memo's en korte berichten persoonlijke brieven, postkaartjes/ ansichtkaartjes en e- mails formele brieven en e- mails enz. Structurerend Bv. een vrienden kunnen uitnodigen voor een feestje en hun de route beschrijven. Bv. een persoonlijke brief kunnen beschrijven hoe men de verhuizg naar een ander land heeft ervaren. Bv. schriftelijk de huur kunnen opzeggen, of een klachtenbrief kunnen schrijven aan de verhuurder. enz. 38