Wij zijn dol op Irene. En daarom staat ze in de allereerste MSM! Het is dus toch geen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wij zijn dol op Irene. En daarom staat ze in de allereerste MSM! Het is dus toch geen"

Transcriptie

1 SPORT Jongens, het gaat fantastisch! Trainer Hans Kraay jr. krijgt voor het eerst te maken met tegenslag. 18 MSM Wij zijn dol op Irene En daarom staat ze in de allereerste MSM! 14 PUZZEL MEE EN WIN! Maak deze week kans op een van de twee Alfex horloges t.w.v. 249,- Alfex Swiss made is het meest bekroonde horlogemerk ter wereld en heeft niet voor niets als slogan Dare to be different. Meedoen en winnen? Op de puzzelpagina vindt u alle informatie. Dagelijks winnen Cryptogrammen Tips & Trucs boek 6 Maandag September GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP Het is dus toch geen 5 voor 12 Jammer, zei Geert Wilders toen hij de stekker uit de formatie trok. JAMMER?! Hij wilde alles veranderen en nu loopt hij weg. Hoe zit dat? Lees meer op pagina 2 ILLUSTRATIE: NOURDIN KOUCH EERST SS er Faber in het nauw Het was zes jaar lang stil, maar Nederland en Duitsland zijn weer in gesprek over de voortvluchtige oorlogsmisdadiger Klaas-Carel Faber. Hij woont in Duitsland, dat hem lange tijd niet wilde uitleveren. Een nieuw verzoek van Nederland zou echter serieus worden bekeken. Lees meer op pagina 3 PERSPECTIEF Geen gedonder in Groningen Politie jaagt op mensenhandelaars 6 WERK Ik heb echt helemaal niks tegen mannen, hoor. Maar toch heeft Noëlla de Jager een kantoor alleen voor vrouwen. Pagina 9. WIT-RUSLAND Vreemde dood oppositielid Een tegenstander van het regime van president Aleksandr Loekasjenko van Wit-Rusland, Europa s laatste dictator, is dood aangetroffen in zijn weekendhuis in de buurt van de hoofdstad Minsk. Volgens het OM heeft de 36-jarige Oleg Bebenin zelfmoord gepleegd door zich op te hangen, maar tegenstanders van het bewind sluiten dat uit.

2 2 Eerst LANGE POTEN PETER MIDDENDORP Nadat Wilders de onderhandelingen over een rechts kabinet liet mislukken, beeldde hij tijdens een persconferentie uit dat het niet aan hem gelegen had. De handen gingen ruggelings de lucht in, de mond open, de wenkbrauwen stonden hoog. Fortuyn zei: Hier sta ik, ik kan niet anders. Bij Wilders wordt het: Hier zit ik, ik heb het niet gedaan. Het deed denken aan een voorval in Tovenaarsleerling van Meindert Fennema. Dat boek wordt vreemd gevonden omdat er verzonnen affairettes in staan. Misschien heeft de schrijver zich zodanig in zijn onderwerp verplaatst dat hij van de weeromstuit zin kreeg het met diens assistentes aan te leggen. Het is Op televisie noemt Wilders de ideeën van Fortuyn over moslims verwerpelijk. Met enige regelmaat laat hij zich met vrienden en hun echtgenotes door buitenlandse regeringen fêteren, bijvoorbeeld in Taiwan. Als Wilders wordt gepasseerd voor een staatssecretariaat raakt hij bezeten van de gedachte dat hij de VVD moet verlaten, en van het idee dat ze hem eruit willen zetten. Een ander moet tussen dergelijke obsessies kiezen, de één dreigt anders de ander op te heffen, Wilders kan tegengestelde obsessies kracht uit elkaar laten putten. Op de dag dat de VVD besluit de pers een tijd te mijden, lekt Wilders zijn beroemde 10-puntenplan naar De Telegraaf. Dat was geschreven voor een Limburgs discussieavondje, nu lijkt het alsof er een opstand is uitgebroken. Er wordt een vredesvergadering belegd. De dag ervoor vertelt Wilders de Volkskrant anoniem dat er mensen zijn die hem uit de fractie willen zetten. Tijdens de vergadering is het pijnlijk stil. Niemand weet wie de bron is, niemand weet of het verhaal klopt. Mocht het waar zijn, hebben ze hem of haar er lelijk buiten gehouden. Dan neemt Wilders het woord: Er zijn collega s die anoniem de meest erge dingen over me zeggen tegen de pers. Als die zich niet bekendmaken, en als er geen afstand van wordt genomen, ben ik nu weg. Er komt geen antwoord. Met opgeheven neus verlaat Wilders de partij. Op zo n manier kan hij niet werken. 1 Formatie Stand van zaken Rutte moet piketpalen omtikken, Cohen terug in centrum van macht Is er dan helemaal niets duidelijk geworden na al die tijd van formeren? Ja, een paar stapjes verder zijn we wel. Marcia Nieuwenhuis DEN HAAG De meerderheid voor het meest rechtse kabinet ooit is weg Als het akkoord tussen VVD, PVV en CDA er was gekomen hadden tegenstanders Ab Klink en consorten het mogelijk politiek niet overleefd. Maar dat lijkt nu niet aan de orde. Ze zijn morele winnaars, zitten waar ze zitten in de CDA-fractie en daarmee is rechts zijn nipte meerderheid van 76 zetels kwijt. Rutte kan zijn draconische programma op zijn buik schrijven Bezuinigen voor een miljard of achttien, geen gemorrel aan de hypotheekrenteaftrek, geen verdere lastenverzwaringen en geen kilo meter heffing. VVD-leider Mark Rutte had één kans om dat voor elkaar te krijgen en dat was in de combinatie met het CDA en de PVV Wilders die zojuist is mislukt. Rutte moet zijn piketpalen omtikken. Het CDA is koers en leiderschap kwijt De deal was: CDA-minister Maxime Verhagen vicepremier in het kabinet en Klink als voorman van de troepen in de Kamer. Maar ook al schuift Verhagen nog het kabinet in met een andere coalitie, een samenwerking met Klink als fractievoorzitter kan haast niet meer van de grond komen. En als beiden ín de fractie blijven, wordt dat helemaal een Koude Oorlog. Verhagens leiderschap is niet onbetwist. De nu omstreden Klink zal ook niet in zijn plaats komen. Waarschijnlijker is dat het een lachende derde wordt als minister Jan Kees de Jager van Financiën. Evenmin als het leiderschap is duidelijk wat het CDAprofiel nu is. Het wil de sociaal-christelijke kiezers die het nog heeft niet kwijt, maar wil óók proberen verloren rechtse kiezers terug te winnen. En bij gebrek aan een koers schermen met bestuurlijke betrouwbaarheid gaat door alle tumult voorlopig niet. De PVV kan nog veel groter worden Als de VVD aan de macht komt, moet dat met linksere partijen en dan kan zij veel aan de PVV verliezen. Uit een peiling van Maurice de Hond onder ruim tweeduizend kiezers blijkt nu al dat er sinds het klappen van het rechtse kabinet drie zetels van de VVD naar de PVV verhuizen. De PVV is met 34 zetels in de peiling de grootste. De electorale potentie van de PVV is volgens De Hond met vijftig zetels hoger dan ooit en ook hoger dan die van álle andere partijen. Uitdaging voor Wilders wordt wel om die in nóg vier jaar oppositie vast te houden zijn kiezers niet teleurgesteld dat hij niet regeert? Job Cohen is niet zo n sukkel als waar hij voor werd versleten De hoon van de natie kreeg PvdA-leider over zich heen toen hij de mogelijkheid van een middenkabinet VVD, PvdA, CDA en misschien nog wat erbij blokkeerde en suggereerde dat eerst over rechts moest worden onderhandeld. Zo zette hij zichzelf toch buitenspel? Cohen had weinig keus. Hij had de verkiezingen verloren van Rutte en minder coalitieopties dan de VVD-leider. Rutte kon hem in onderhandelingen het vel over de neus halen. Cohen schrok zich heus te pletter toen rechts in een gedoogvorm leek te gaan lukken maar hij had toch de meest logische zet gedaan en die pakt goed uit: Cohen is terug in het centrum van de macht. 1 Nooit meer vogels, De kunstschilder Corneille is gisteren overleden in Frankrijk, waar hij woonde en werkte. Corneille (88), Formatie PVV-leider blaast onderhandelingen af, maar waarom? Zijn de problemen van ons land wel Ons land wordt ernstig bedreigd door de islam, zegt Geert Wilders. Hij kon er eindelijk iets aan gaan doen, maar nu wil hij niet meer. Kustaw Bessems DEN HAAG Geert Wilders heeft niet veel tijd nodig om om te schakelen. Meteen na het stuklopen van de onderhandelingen met VVD en CDA zegt hij dat hij zijn rol als oppositieleider moet waarmaken. Aan hem heeft het niet gelegen, hij moest er wel de brui aan geven, is de boodschap. Maar zo logisch is dat niet. Welke redenen geeft Wilders zelf om weg te lopen van de onderhandelingstafel? Hij zegt dat er geen garantie was dat de rechtse politieke samenwerking zou kunnen rekenen op een meerderheid van 76 zetels. Hij vertrouwt CDA-fractievoorzitter Maxime Verhagen wel, maar niet diens mede-onderhandelaar Ab Klink, die zich tegen de gesprekken met de PVV had gekeerd. Zelfs als het akkoord met de PVV door de fractie en het congres van het CDA zou worden goedgekeurd, vreesde Wilders dat het kabinet over twee maanden op z n gat zou liggen. Dat was een risico geweest. Maar waarom dan nú de stekker eruit trekken? De strijd binnen het CDA was nog lang niet gestreden. De druk binnen de fractie en de rest van de partij op Klink en de zijnen was enorm. Als Aan Wilders heeft het niet gelegen, hij moest er wel de brui aan geven. Verhagen zijn zin had gekregen en deze coalitie was er gekomen, dan was een vertrek van Klink uit de politiek niet ondenkbaar geweest. Wilders ging uit van het slechtst mogelijke scenario. Waarom zou je dat doen als je weet dat deze combinatie van partijen de enige mogelijkheid is om invloed uit te oefenen op het regeringsbeleid? Waarom niet zo lang mogelijk volhouden? De andere reden die Wilders geeft is dat Klink zijn vertrouwen heeft geschaad met diens brief tegen de PVV en tegen de onderhandelingen. Ik kan niet genoeg herhalen dat ik in de opstelling van de informateur náást de heer Klink zat, aldus Wilders. Dat is onaangenaam. Maar als Wilders omgangsvormen tot criterium maakt, wordt het voor hem lastig nog met iemand samen te werken. Zelf noemde hij Verhagen eens de meest bange CDA er die steeds knielt, buigt en trilt voor de islam. Wie met Wilders zaken doet, moet zich óók ergens overheen kunnen zetten. Het lijkt of Wilders anderen strengere maatstaven oplegt dan zichzelf. Tijdens de onderhandelingen noemde hij CDA-voorzitter Henk Bleker een zeurpiet, omdat die had gepleit ANP We wachten af DE BAL LIGT WEER BIJ BEATRIX Koningin Beatrix spreekt vandaag en morgen met haar vaste adviseurs over de kabinetsformatie. De afgelopen drie maanden zijn verschillende opties gewogen en is over Paars-plus en over een rechts minderheidskabinet van VVD en CDA, met gedoogsteun van de PVV, daadwerkelijk onderhandeld. Na het floppen van die besprekingen afgelopen vrijdag, is het nu weer aan het staatshoofd om richting te geven. Vanmorgen ontvangt de koningin daarom achtereenvolgens de voorzitter van de Eerste Kamer René van der Linden, de voorzitter van de Tweede Kamer Gerdi Verbeet en de vicepresident van de Raad van State Herman Tjeenk Willink. Vanavond ontvangt de koningin de fractievoorzitters van VVD, PvdA, PVV en CDA. Morgenochtend spreekt ze met de fractievoorzitters van SP, D66, Groen- Links, CU, SGP en Partij voor de Dieren. VVD-leider Mark Rutte heeft al gezegd dat hij de koningin zal adviseren dat hij zelf een conceptregeerakkoord gaat schrijven. Argus Formatie kan nog eeuwigheid duren Grootspraak Over een paar jaar is 3D-tv net zo vanzelfsprekend als kleurentelevisie nu is, aldus Matt Murray van de televisie-divisie van Philips. vertrekt over 10 minuten Vandaag begint op het traject Amsterdam- Utrecht-Eindhoven een proef met elke tien minuten een trein.

3 Eerst 3 Oorlogsmisdaden Celstraf lijkt mogelijk Nedernazi Faber moet weer vrezen bloemen en vrouwen wiens echte naam Guillaume Cornelis Beverloo was, richtte op zijn 26e in Parijs met Karel Appel, de Belgen voor een bindend kabinet. Wilders: Volgens mij heb ik me voor mijn doen uitermate netjes en beheerst gedragen. Ik had ook andere woorden kunnen gebruiken. Ofwel: mensen mogen blij zijn als hij zich inhoudt. Mis-formatie VALT BELGIË UIT ELKAAR? Enkele Franstalige Belgische politieke kopstukken hebben dit weekeinde gewaarschuwd dat het einde van België in zicht is. Onder hen was ook demissionair vicepremier Laurette Onkelinx, lid van de socialistische PS. Ze zei gisteren in de krant La Dernière Heure dat een splitsing overwogen moet worden. We kunnen niet meer ontkennen dat dat de wens is van een groot deel van de Vlaamse bevolking. Christian Dotremont en Joseph Noiret en de Deen Asger Jorn de kunstbeweging Cobra op. Hij werd vooral bekend Straatterroristen Een Haagse wijsheid die nu wordt gedebiteerd, is dat Wilders de boel heeft opgeblazen om te voorkomen dat een akkoord vol pijnlijke compromissen bekend wordt zónder dat het kabinet er komt. Maar hoe erg was dat geweest? Wilders had eenvoudig aan zijn kiezers kunnen uitleggen dat dat goede deals waren geweest, maar dat ze niet meer golden. Dat Wilders niet tot het uiterste gaat om beleid mee te bepalen is extra vreemd, aangezien hij er van overtuigd zegt te zijn dat ons land zeer ernstig wordt bedreigd door de islam en Marokkaanse straatterroristen. Hij had strenger asielbeleid kunnen realiseren, hogere inburgeringseisen en volgens Klink de mogelijkheid om criminelen met een dubbele nationaliteit hun Nederlandse paspoort af te pakken. Dat zou in het licht van zijn strijd tegen islamisering en straatterreur van onschatbare waarde moeten zijn. Het is vijf voor twaalf, zei door zijn felgekleurde vrolijke schilderijen met vogels, bloemen en vrouwen. 1 FOTO: ANP urgent genoeg voor Geert? hij in deze krant over die gevaren. Dat was in februari 2007, hoe laat is het nu dan wel niet? Zijn taxatie van de dreiging staat in geen verhouding tot zijn woorden nu Jammer, ik betreur het oprecht om de mislukte formatie te beschrijven. Hij zou een regering zonder de PVV eigenlijk als een regelrechte ramp moeten beschouwen. Kennelijk vindt Wilders de problemen niet zo urgent dat hij bereid is politiek meer risico te nemen. 1 Nederland overlegt weer met Duitsland over de voortvluchtige oorlogsmisdadiger Klaas-Carel Faber. Arnold Karskens AMSTERDAM Demissionair minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin belt vandaag met zijn Duitse collega Sabine Leutheusser-Schnarrenberger. Nederland stelt zich op het standpunt dat Faber het aan hem opgelegde vonnis dient te ondergaan, meldt Justitie. De Haarlemmer Klaas-Carel Faber (88) werd na de Tweede Wereldoorlog ter dood veroordeeld voor het medeplegen van 22 moorden. Later werd dat omgezet in levenslang. In 1952 ontsnapte hij uit de gevangenis van Breda. Sindsdien leeft hij in Duitsland. Het laatste verzoek tot uitlevering strandde in Bij het Duitse ministerie van Justitie zal worden geïnformeerd of er alsnog een mogelijkheid bestaat dat de tenuitvoerlegging van het Nederlandse vonnis in Duitsland kan plaatsvinden. Als er een kans bestaat, zal Nederland daartoe een nieuw verzoek doen, aldus Justitie. Twijfel De Duitse minister van Justitie ziet Faber graag achter de tralies. Tot nu toe wordt ze echter tegengewerkt door het Beierse Openbaar Ministerie. Dat stelt dat Faber door de Strafkamer van Düsseldorf in 1957 buiten vervolging is gesteld. Alleen het aandragen van nieuwe feiten over moorden gepleegd door Faber maken heropening van de zaak mogelijk. Volgens Duitse krantenberichten zou het Beierse OM aan het twijfelen zijn geslagen door groeiende internationale druk en een nieuw verzoek van Nederland serieus bekijken. Ook de Israëlische minister van Justitie Yaakov Neeman wil dat recht geschiedt voor een van de laatste voortvluchtige nazi s. 150 Israëlische advocaten hebben een petitie ondertekend tegen de lakse Duitse houding in de zaak-faber. Hun vertegenwoordiger David Schonberg zegt: Stilte en afwachten is een fout. Kleinkinderen van Iman Jacob van den Bosch, tijdens de oorlog samen met Wally van Hall oprichter en leider van het Nationaal Steunfonds (en geëxecuteerd op 28 oktober 1944 In de zaak tegen Klaas-Carel Faber is stilte en afwachten een fout. Advocaat David Schönberg door een vuurpeloton waaraan Faber deelnam), hebben afgelopen weekeinde in een brief aan Hirsch Ballin gevraagd al het mogelijke te doen om Faber alsnog zijn straf te laten ondergaan. Officier van justitie Johan Klunder, belast met de vervolging van misdadigers uit de Tweede Wereldoorlog, is nog niet benaderd door de Duitse justitie. Zelf heeft hij ook geen stappen gezet. Een woordvoerster van het parket Arnhem meldt: We volgen de ontwikkelingen op de voet. We zijn altijd bereid de Duitse justitie te helpen en ondersteunen waar dat in onze mogelijkheden ligt. De in de Beierse stad Ingolstadt wonende Faber staat nummer vier op de lijst van de meest gezochte oorlogsmisdadigers uit de Tweede Wereldoorlog, die is samengesteld door het Simon Wiesenthal Centrum. 1 Vechten De burgemeester van Amsterdam wil vechtsportgala s verbieden.

4 Eerst 5 Herstart Johan Wahlbäck is de oerfiets voorbij Achteraf mag ik niet klagen Johan Wahlbäck, de man achter de Kronan-fiets, verloor door een sluwe investeerder zijn bedrijf. Nu gaat hij de stad in met het merk Urbanista. BRAND- EXPEDITION Martijn Arets reist in een VW-bus van Camper Experience door Europa op zoek naar de oorsprong van aansprekende merken. Elke week doet hij in De Pers verslag. Martijn Arets STOCKHOLM Begin 2000 was daar opeens de populaire Zweedse oerfiets Kronan die het straatbeeld van de grote steden domineerde. Een paar jaar later rommelde het achter de schermen van het bedrijf en verdween het merk van het toneel. Nu lanceert Kronan-oprichter Johan Wahlbäck (40) een nieuw merk: Urbanista. In Stockholm sprak ik hem over zijn ervaringen en dromen. Toen ik na mijn militaire dienst ging studeren kocht ik een oude fiets van het leger. Mijn vrienden reageerden positief op mijn fiets en dat bracht mij op een idee. Ik belde het lokale regiment en wat bleek: daar zaten ze met 200 van deze fietsen in hun maag. Ik besloot de gok te wagen en kocht de hele partij op. Met een lokaal pompstation maakte ik een deal: in ruil voor een fiets mocht ik hun schuur voor een week lenen. Na twee dagen waren alle fietsen verkocht. Johan Wahlbäck hoopt met zijn merk Urbanista-spullen alsnog de wereld van stedelingen te veroveren. Facts - Johan was 26 toen hij met Kronan begon. - Kronan verwijst direct naar het Zweedse leger, de Kroon. - Het originele ontwerp van Kronan stamt uit Met het label made on earth wil Urbanista uitdragen dat het een grenzeloos merk is. - In september 2010 wordt Urbanista in Nederland gelanceerd. Verliefd Vervolgens begon ik contacten binnen het leger te leggen en binnen twee jaar had ik fietsen opgekocht én verkocht aan studenten in heel Zweden. In deze periode werd ik verliefd op deze fiets. Ik had daarvoor eigenlijk nooit gefietst, maar ontdekte dat het een snel en gezond vervoersmiddel was. Wat mij het meest in de fiets aansprak was de eenvoud, de betrouwbaarheid en de kwaliteit. Functioneel en good looking. En daarbuiten was het een goedkope fiets. Het succes smaakte naar meer. Van het legermuseum kreeg ik de originele bouwtekeningen van de fiets. Samen met een vriend, die meer verstand had van techniek, vonden we een fabriek in Taiwan die de fiets wilde produceren. Dat ging niet zonder slag of stoot: veel fabrieken namen ons niet serieus toen we met tekeningen van een model uit 1939 aankwamen. Door de fiets alleen via mailorder en online aan te bieden haalde ik in één klap de verkoopprijs met 50 procent omlaag. Zo was ik mijn concurrenten gelijk een flinke stap voor. In zes jaar tijd verkochten we Kronan-fietsen, voornamelijk in Zweden, Denemarken en Nederland. Mijn droom was om onder de vlag van Kronan meer producten op de markt te brengen, dus bracht ik een investeerder in voor het nodige kapitaal. Dit was mijn grootste fout ooit. Hij bleek een wolf in schaapskleren en al snel ging hij als een tiran door het bedrijf. Ik stond machteloos aan de zijlijn. Uiteindelijk gooide ik de handdoek in de ring en verkocht ik ook mijn laatste aandelen aan hem. Boodschappentrolley Uiteindelijk heb ik in 2009 samen met een aantal partners het merk Urbanista opgezet. Met Urbanista wil ik producten uitbrengen die het leven van stadsmensen makkelijker en leuker maken. Om te beginnen brengen we dit seizoen de Urbanista vouwfiets, boodschappentrolley en hoofdtelefoon uit. Door het karakter van het merk zijn de mogelijkheden eindeloos; van vakantie tot mobiele telefoons. Dat geeft mij de ruimte om de komende jaren oneindig veel nieuwe producten op de markt te brengen. Onder de vlag van Kronan had dat nooit gekund, de fiets bepaalde te veel het beeld van het merk. Achteraf gezien mag ik dus niet klagen dat het zo is gelopen. 1 ONGEBAANDE PADEN HANS CROOIJMANS Boeren bij Russische kartonmagnaat Trots leidt Anatoli Stainberg ons rond in zijn kolossale kartonfabriek in het dorpje Koevsjinov, 280 kilometer ten noorden van Moskou. Afgelopen voorjaar kocht hij nog enkele hypermoderne Duitse machines. Kostte me 20 miljoen euro, zegt de fabrikant die tien jaar geleden zijn cementfabriek in het Siberische Irkoetsk voor onbeschrijflijk veel geld aan miljardair Oleg Deripaska verkocht. Stainberg verhaalt over de historie van het bedrijf, dat stamt uit de tijd van de tsaren. Na de Russische revolutie wist de heldhaftige dochter van de oprichter tot in de jaren dertig te voorkomen dat de communisten de fabriek nationaliseerden. Uiteraard hebben die lui er daarna toch een puinhoop van gemaakt. Vijf jaar geleden tikte Stainberg de toen zwaar verliesgevende fabriek voor een luttel bedrag op de kop, inclusief een boerderij. De enige voorwaarde van de autoriteiten was dat ik een paar duizend mensen aan het werk houd en de boel niet verwaarloos. De kartonbusiness loopt als een tierelier; het probleem is de boerderij. Meer dan 80 procent van Stainbergs vijfduizend hectaren landbouwgrond ligt braak. In de loodsen vallen sleetse tractors en machines van ellende uit elkaar. Twee van de drie koeienstallen zijn leeg en verlaten. De ooit meer dan stuks omvattende veestapel slonk tot welgeteld 74 koeien en kalveren. Wat raadt u me aan?, vraagt Stainberg. Nederlanders hebben een goede agrarische reputatie, daarom heeft Koevsjonov ons gehaald. Van de grond af opnieuw beginnen, is het advies. Alleen, in de buurt van Tver staat geen grote melkfabriek. Personeel met agrarische kennis is er niet te vinden. En een nieuwe megaboerderij kost kapitalen. Hoeveel dan?, vraagt Stainberg. Tja, al gauw twintig miljoen euro, overdrijven we. De fabrikant knippert niet eens met zijn ogen. Wanneer kunt u aan de slag? 1 In Ongebaande paden berichten correspondenten over dingen van de dag in hun land. WIN 5200,- aan cadeaubonnen bij aankoop van een cadeaubon op het Postkantoor van TNT Post *! of één van de 600 andere prijzen *Assortiment kan verschillen. Deelname vanaf 15 aan cadeaubonnen. Kijk op voor de Postkantoorzoeker.

5 6 Perspectief Merel van Leeuwen donkere meisje Bert, die is hier toch nieuw? Jan Smid, Dat projectleider vreemdelingenpolitie, maakt met zijn collega het bijna dagelijkse politierondje door de prostitutiestraten van Groningen. Achter een van de ramen in de Muurstraat staan twee vrouwen. De ene kennen ze al langer, de ander niet. Reden voor politieman Bert Luchies om naar binnen te gaan. Luchies is voor alle prostituees een bekende. Behalve voor de nieuwe meisjes en die wil hij dan ook leren kennen. Shirley spreekt maar drie woorden Engels. Ze komt uit de Dominicaanse Republiek en heeft een Spaans paspoort. Ze is op vakantie, vertelt ze. En werkt een paar weken bij haar vriendin, daarna gaat ze terug naar Barcelona. Shirley, die 43 blijkt te zijn, geeft zonder morren haar paspoort af. Luchies legt uit dat hij die over een paar uur zal terugbrengen. Als hij haar telefoonnummer heeft, kunnen de dames weer aan het werk. Zes jaar geleden besloot de politie Groningen om extra prioriteit te geven aan mensenhandel binnen de prostitutie. Smid: Wij doen de meeste controles in het land en we registreren alles. Zo scannen we de paspoorten van alle prostituees in en noteren we alle verdachte handelingen die we zien rond de meiden. Sommige politiekorpsen vinden dat te veel gedoe, maar ons registratiesysteem krijgt landelijke navolging. Het is vooral in het begin veel werk, maar daarna is het een kwestie van bijhouden. We hebben er veel profijt van in de opsporingsonderzoeken. Groningen telt 150 prostitutieramen en de provincie achttien seksclubs. De prostituees komen vooral uit het Oostblok, met name uit Bulgarije en Tsjechië. Luchies en zijn vaste politiemaat controleren de ramen, twee anderen maken hun rondjes langs de sekshuizen in de provincie. Dat doen ze niet in uniform en in een politieauto, maar gewoon in burger. Dat is plezieriger voor de meiden, vertelt Smid, die een paar keer per maand meegaat. Hoeveel prostituees in Groningen slachtoffer zijn van mensenhandel weet de politie niet precies. Ze krijgt jaarlijks ongeveer vijftig aangiftes, maar sinds de politie fors inzet op mensenhandel komen de problemen eerder aan het licht. Ze draaien vijf tot Prostitutie Dagelijks politierondje Meteen naar binnen bij de nieuwe meisjes Hoeren kunnen in Nederland legaal werken, maar de Groningse politie bestrijdt mensenhandel met man en macht. Ik wil dit gedonder niet. zeven mensenhandelonderzoeken per jaar met gemiddeld twee verdachten per zaak. Je moet ervan uitgaan dat een vrouw bij een eerste controle nooit zegt slachtoffer te zijn. De drempel om dat toe te geven, is heel hoog. Wij proberen de slachtoffers van mensenhandel te herkennen en voor te lichten. En we proberen ze zover te krijgen dat ze hun verhaal willen doen, licht Smid toe. Minderjarig meisje Twee dagen geleden hadden ze nog beet. Smid: We zagen een donker meisje dat we nog niet kenden. We gingen naar binnen, begonnen een gesprek en hadden meteen geen goed gevoel bij haar verhaal. Ze bleek Nigeriaanse en ze gaf ons niet haar paspoort, maar een verblijfsdocument. Dat document bleek niet in orde en ze moest mee naar het bureau. Na het afnemen van haar vingerafdrukken bleek de vrouw niet de persoon te zijn van het verblijfsdocument en ging ze in vreemdelingenbewaring. Ze vertelde de vreemdelingenpolitie dat ze 17 was en geen 28. Een minderjarig meisje is per definitie slachtoffer en we hebben haar meteen uit de cel gehaald en overgedragen aan voogdij-instelling Nidos. Ze valt nu onder de zogenoemde B9-regeling waarbij slachtoffers van mensenhandel een tijdelijk legaal verblijf krijgen. De Nigeriaanse krijgt alle hulp en als ze aangifte doet of meewerkt aan het onderzoek, kan ze in aanmerking komen voor het Nederlanderschap. Dit meisje heeft ons verteld dat ze door een blanke meneer is meegenomen naar Nederland en vier dagen in de prostitutie heeft gewerkt. We hebben haar er dus snel uit kunnen halen. Op haar kamer vonden we een briefje waarop ze haar betalingen moest bijhouden. Dat is een voorbeeld van slachtofferschap. Haar kamerverhuurder gelooft niet dat het meisje slachtoffer is. Hij is erop aangesproken dat hij een kamer heeft verhuurd aan een minderjarige, ook al kon hij dat op basis van de documenten, die het meisje liet zien, niet weten en is hem dus niets te verwijten. Maar hij is wel boos, omdat hij op een nette manier zaken probeert te doen. Ik wil dit gedonder niet. De volgende keer als ik een nieuwe heb, bel ik meteen de politie of ze het meisje willen komen controleren. Tatoeages Mensenhandelaar Saban B., die vorig jaar tijdens een verlof naar Turkije wist te vluchten, is het schrikbeeld van een pooier die geen middel schuwde om de vrouwen aan zich te binden. Borstvergrotingen, tatoeages en zware mishandeling, verkrachting, zijn slachtoffers kregen er allemaal mee te maken. Het zijn kenmerken van mensenhandel waar Smid en zijn collega s altijd op letten. Pooiers zien ze steeds minder in de prostitutiebuurt van Groningen. Ze hebben hun werkterrein verlegd sinds de politie intensief controleert. Geldschieters De prostituees hebben last van seksverslaafden die geen geld hebben om hen te betalen. De politie treedt op als tussenpersoon, incasseert en verdeelt het geld. Tippel de tippel Groningen kent ook een tippelzone, oftewel een afwerkplek aan de Bornholmstraat. Geopend tussen en uur. Wisselende tarieven Een bezoek aan een prostituee in de Nieuwstad kost gemiddeld 50 euro, in de Muurstraat ben je voor 30 euro klaar en in de tippelzone al voor 20 euro.

6 Perspectief 7 Politiesamenwerking met Bulgaren De politie in Groningen is in 2004 begonnen met het Regionaal Uitbuitingsteam (RUIT) waarin veertien mensen zich bezighouden met de bestrijding van mensenhandel. Daarnaast hebben politie en justitie in Groningen en Friesland de afgelopen anderhalf jaar nauw samengewerkt met de Bulgaarse politie in de strijd tegen mensenhandel. In dit project vond een uitwisseling plaats tussen Nederlandse en Bulgaarse politiemensen. Daar konden rechercheurs zien hoe de Bulgaarse samenleving en wetgeving in elkaar zitten en een Engelssprekende Bulgaarse rechercheur heeft wekenlang in de Groningse prostitutiebuurt gewerkt. Dat laatste is zo goed bevallen, vooral vanwege de taalvoorsprong, dat subsidie is aangevraagd om de Bulgaarse rechercheur weer te kunnen inzetten. Ook zijn er in Nederland twee voorlichtingsfilms en foldermateriaal gemaakt die de vrouwen in Bulgarije laten zien wat hen te wachten staat als ze als prostituee aan de slag gaan. Verder is er flink geïnvesteerd in opvanghuizen voor de slachtoffers daar, zodat vrouwen veilig kunnen terugkeren naar Bulgarije om dicht bij hun familie te zijn en een bestaan te kunnen opbouwen. Het samenwerkingsproject is in juni officieel afgesloten, maar de contacten blijven. De Bulgaarse politie is er inmiddels van doordrongen dat hun medewerking noodzakelijk is om de pooiers aan te pakken. 1 Een meisje van 18 mag zelf weten of ze hier wil werken. Smid: Dat is soms lastig, maar ook al is de afstand groter, er blijft altijd een vorm van verbinding tussen de pooier en het slachtoffer. Gelukkig hebben wij de middelen om die communicatie te onderscheppen. Ik ken een zaak waarbij sms-verkeer als bewijs heeft gediend. Die prostituee moest haar pooier alles laten weten, wanneer ze naar het toilet ging, wanneer er een nieuwe klant kwam, wat ze had verdiend. Het is prachtig als je dat kunt onderscheppen. Een ander middel om de pooier hard te raken, is hem financieel kaal plukken en ook daar zet de politie steeds meer op in. Smid: We hebben een vrouw die in acht jaar tijd zo n twee miljoen heeft verdiend voor haar pooier. We hebben voor een half Aan de Nieuwstad in Groningen maken agenten bijna dagelijks een rondje. FOTO S: LAURENS AAIJ Nancy uit Tsjechië blijkt vorig jaar bont en blauw te zijn geslagen door haar pooier. miljoen beslag kunnen leggen op zijn vermogen en er bestaat een kans dat zijn slachtoffer dat krijgt. Een uurtje later in de auto zien Smid en Luchies in de Nieuwstad een meisje achter het raam dat ze nog niet kennen. De blondine klimt van haar kruk, legt haar joint neer en leidt de politiemannen de trap op naar haar kamer. Boven het bed hangen posters van een pin-up die op haar lijkt. Ze leunt ongemakkelijk tegen de muur als ze de vragen van Luchies beantwoordt. Hij is neergeknield bij een lampje in de donkere kamer om haar paspoort te kunnen bekijken. De 23- jarige Nancy uit Tsjechië vertelt in gebrekkig Engels dat ze juist vandaag in Groningen is aangekomen. Ja, ze heeft hier al eens eerder gewerkt, dat was een jaar geleden. Ze werkt alleen, vorig jaar was ze hier samen met een vriendin van wie ze alleen de werknaam nog weet. Maar Luchies vraagt door. Heb je vorig jaar problemen gehad? Nancy geeft uiteindelijk toe, maar ze zegt er meteen bij dat die nu achter de rug zijn en dat ze er niet meer over wil praten. Wij kunnen je helpen hè?, zegt Luchies weer. Nancy knikt dat ze dat weet, maar dat het goed is zo. Dan vraagt hij naar de betekenis van haar tatoeages. Die op haar ene arm betekent vecht voor je rechten. En die op haar andere arm kansen. Luchies benadrukt nog een keer dat de politie haar kan helpen en dat ze ook haar familie in Tsjechië bescherming kunnen bieden. Ook kunnen ze haar geld dat ze is kwijtgeraakt, proberen terug te halen. Maar Nancy wil niet. Die rottijd is voorbij en het gaat goed met haar. Voordat de politiemannen weggaan, geeft Luchies haar nog zijn telefoonnummer, zodat ze hem altijd kan bellen. Oude bekende Buiten zegt Luchies dat hij bijna zeker weet wie vorig jaar de pooier van het meisje was. En dat vermoeden wordt bevestigd als hij haar paspoortgegevens in het systeem invoert. Nancy blijkt namelijk al een bekende te zijn, die vorig jaar zomer uit Groningen is vertrokken nadat ze door haar pooier bont en blauw is geslagen. Kijk, zegt Smid, dit is nou een goed voorbeeld van het belang van registratie. Omdat we alles zo goed vastleggen, kunnen we tot jaren terug informatie uit het systeem halen die van pas kan komen. Luchies en Smid spreken af om Nancy binnenkort uit te nodigen voor een gesprek op het bureau, in aanwezigheid van een tolk. Spontane aangiftes Het komt in Groningen zo n tien keer per jaar voor dat een slachtoffer van mensenhandel zich spontaan meldt bij de politie om haar verhaal te doen. Laatst hadden we er nog een, vertelt Smid. Die vrouw had twee jaar in de Nieuwstad gewerkt, maar is inmiddels gelukkig met haar vriend en een kind. Toch zat ze nog met haar verleden. Ze was al een jaar uit het vak en pas toen was ze er klaar voor om erover te vertellen. Het is Smid en zijn collega s vooral om de slachtoffers te doen. Onze zaak is al 100 procent geslaagd als we een meisje uit handen van haar pooier weten te krijgen, ook al heb ik niemand kunnen aanhouden. Prostitutie is een moeilijk metier. De problemen lossen we niet op, maar we kunnen er wel zoveel mogelijk aan doen. Er komen nog steeds vrouwen uit het Oostblok hun geluk beproeven in Groningen. De armoede en de schrale leefomstandigheden in hun vaderland spelen daarbij een grote rol. Ik moet dat goedvinden, zegt Smid, want een 18-jarige mag zelf weten of ze hier wil komen werken in de prostitutie, zo is de wetgeving in Nederland. Als ze maar wel weet dat het niet onder dwang hoeft en dat ze daar geen pooier voor hoeft en moet betalen. Vandaar dat wij zoveel controles uitvoeren en met hen in gesprek gaan. 1 De namen van de vrouwen zijn om privacyredenen gefingeerd. Safe sex De afwerkplekken zijn zo gebouwd dat de man geen ruimte heeft om zijn autoportier te openen. De passagier, lees prostituee, kan wel altijd wegkomen. Fiets m erin Ook fietsers willen seks. Naast de afwerkplekken voor auto s is ook een soort pashokje gebouwd waar fietsers zich met een dame kunnen terugtrekken. Krijg het heen en weer Wie langs de prostituees in de Muurstraat rijdt, ziet de vrouwen twee keer. Aan het einde van de straat staat een paal. In zijn achteruit dus, en weer terug.

7 LATEN WE VERDER KOMEN MET ÉÉN LITER BRANDSTOF. LET S GO. We moeten allemaal leren om zuiniger om te gaan met energie. Daarom organiseert Shell al 25 jaar de Shell Eco-marathon. Teams van over de hele wereld proberen daarin zo zuinig mogelijk te rijden. De winnaar van vorig jaar bijvoorbeeld slaagde erin om km te rijden met het equivalent van één liter brandstof. Op dezelfde wijze werkt Shell samen met autofabrikanten om auto s nog zuiniger te maken. Want het is onze ambitie om een betere energietoekomst te realiseren. Let s go. NS AMERSFOORT 30 SEPT - 2 OKT GRONINGEN 7-9OKT LEIDEN OKT EINDHOVEN OKT Zin in een feestje op het station? Gratis en voor iedereen! NS verrast je met een programma bomvol muziek, kunst, theater, literatuur, film en boeiende masterclasses. Bekijk nu de programmering op ns.nl/festival.

8 Werk 9 Flexibel werken Good Place 2 Work Haal de vrouw uit haar huis Noëlla de Jager heeft geen hekel aan mannen. Zelfs niet aan het mannenbolwerk. Toch is haar flexibele kantoor alléén voor vrouwen. Eveline Domevscek ROTTERDAM Tja, als je alleen met vrouwen werkt wil het gesprek aan de lunchtafel wel eens uitkomen op Bokito. Geschater. Drie vrouwen drinken koffie in de huiskamer van Good Place 2 Work, een flexibele werkplek in Rotterdam. Kijk, en dát is precies de reden waarom Annette Gieszen na drie jaar vanuit huis te hebben gewerkt, haar kantoor naar Good Place 2 Work heeft verhuisd. Ik miste het lachen. Het kletsen bij de koffieautomaat. Omdat ik jongeren en ondernemers coach kwam ik wel onder de mensen, maar dat zijn altijd professionele contacten. Je kan dan niet eens ongedwongen over je eigen leven of onderneming praten. Hier kan dat wel. Noëlla de Jager (43) glundert. Het is haar huiskamer, de ontvangstruimte van haar bedrijf. Tot afgelopen januari werkte ze bij Unilever. Achttien jaar lang, in zo n beetje elke denkbare functie: ontwikkelaar van margarines, inkoper, recruiter en change manager. De laatste twee jaar kwam de gedachte van een eigen onderneming steeds vaker op. Maar ze wilde ook niet thuis werken én niet alleen. Een probleem waar meer ondernemers mee zitten. Zo ontstond het idee van een flexibele kantoorruimte waar je per dag of per uur een werkplek of vergaderruimte kunt huren, zegt spraakwaterval De Jager enthousiast, bedrijfsverzamelgebouwen of hubs zijn er al langer, maar niet één waar je met een digitaal strippenkaartsysteem vrijblijvend werkplekken kunt huren en waarbij de gekochte uren geldig zijn gedurende het lidmaatschap. En al helemaal niet één die speciaal bedoeld is voor vrouwelijke ondernemers. Ik word ook weleens s nachts wakker met de gedachte: wat als die vrouwen maar niet komen? GUIDO BENSCHOP Mannenbolwerk Het is dan ook één en al vrouwelijkheid wat de klok slaat in deze Rotterdamse hub. De vergaderruimtes hebben themakleuren, aan de wanden hangen portretten van inspirerende onderneemsters, naast de werkplekken staan plantjes en effe babbelen met koffie is erg belangrijk. De vergaderruimtes kunnen wel door mannen worden gehuurd maar het gedeelde open kantoor wil ik alléén voor vrouwen houden, zegt De Jager stellig. Dan: Ik heb echt niets tegen mannen, hoor. Of het mannenbolwerk waar velen van ons wel eens tegenaan zijn gelopen. Ik doe dit uit idealisme. Kijk, vrouwelijke ondernemers zijn te voorzichtig; zij werken Hier kun je ongedwongen over je onderneming of je leven praten. Annette Gieszen, lid Good Place 2 Work vaak parttime en durven niet die stap te zetten om buiten de deur een kantoor te beginnen. Mannen ik chargeer nu hebben er op een gegeven moment genoeg van thuis, en pakken veel sneller hun boeltje. Inmiddels heeft De Jager twintig leden. Niet iedereen snapt haar focus op vrouwen. Lid Carina Iannelli bijvoorbeeld, projectmanager en coach bij haar eigen bedrijf Making Things Happen én oud-unilever-collega. Ze schudt haar hoofd: Ik ken een man die zoekt naar een flexibele werkplek maar die komt er dus niet in. Tuurlijk, ik werk ook graag met vrouwen. Maar vrouwen en mannen samen werkt voor mij toch beter. De Jager heeft het allemaal al vaak gehoord. Zo n gemengde omgeving kan volgens haar ook beter werken. Maar nu even niet. Ik weet dat ik een niche heb uitgekozen. Ik word ook weleens s nachts wakker met de gedachte: wat als die vrouwen maar niet komen? Maar vooralsnog geloof ik er in. Vrouwelijke ondernemers mogen dan schaarser zijn en minder hard groeien dan mannelijke, maar ze gaan wel minder snel failliet én ze zijn loyaler. Van de angst waar De Jager vrouwen juist overheen wil helpen, heeft zij geen last. Ze geeft zichzelf twee jaar om Good Place 2 Work een succes te laten worden. In de tussentijd wil ze nog tien vestigingen openen. Zelfstandig uitstralingsadviseur Mirella Magielsen, lid van het eerste uur bij De Jager, komt binnen. Doordat verschillende vrouwen met uiteenlopende vakgebieden elkaar hier ontmoeten, ontstaan nieuwe samenwerkingsverbanden. Zo zou Magielsen graag samenwerken met de eigenaresse van het Scheidingsinstituut. Een uitstralingsadvies kan waardevol zijn voor vrouwen die net uit een scheiding komen. En Magielsen gaf De Jager nog even uitstralingsadvies toen zij haar ondernemingsplannen bij de bank ging voorleggen. De Jager, lachend: Zei ze ineens dat ik mijn wenkbrauwen moest epileren. Zat ik daar met open blik en een parelkettinkje. Maar het werkte wel. Anderen zitten hier vooral voor de rust. Zoals Iannelli. Thuis is het soms zo druk, verzucht ze. Hier kan ik lekker doorwerken. Bovendien is het toch minder professioneel als je net een klant aan de lijn hebt en je kind begint ineens te gillen. Dan is de koffie op. De dames gaan weer aan het werk. De schoorsteen moet wel roken, zegt Gieszen. Geschater. 1 VANGRAIL ANIEK Baas Joost ratelt. Urenlang. Hij maakt wilde handgebaren waar ik me een beetje zorgen over maak. We razen met 160 kilometer per uur over de Duitse snelweg. Hij achter het stuur, ik met een flesje cola angstig in mijn handen geklemd naast hem. Het maakt hem niets uit dat ik sinds het begin van de rit niet meer heb gezegd dan jaja en hmhm. Vraag me zelfs af of hij nog wel doorheeft dat ik meerijd. Iedere keer als hij ademt en ik hoop dat hij stopt met praten, start een nieuwe monoloog zonder enig oogcontact. Joost zit vol met wilde plannen. Over het bedrijf en zijn gezin. Nieuwe buitenlandse markten, een nieuwe vorm van ondernemen. Hij wil ze direct in de praktijk brengen. Liever vandaag dan morgen. Daarom rijden we nu naar onze collega s in Duitsland. Een impulsief besluit. Ze weten niet eens dat we komen. Ik vraag me af of Joost er wel goed over na heeft gedacht. Vraag me af of hij de afgelopen nachten wel heeft geslapen. Zijn onrust geeft me geen prettig gevoel. Evenmin als zijn roekeloze rijstijl. De teller neigt steeds meer naar rechts en iedere auto voor ons krijgt een groot licht in de spiegel. Joost raast maar door. Zeg, zullen we niet even stoppen? Kopje koffie misschien? Hij hoort me niet eens. Ik probeer het iets harder. Joost, kijk even uit alsjeblieft. Geen reactie. Joost, ik moet naar het toilet, nu. Ik roep en leg mijn hand op het stuur als teken dat hij echt even moet luisteren. Een schrikreactie, een ruk aan het stuur. We slingeren. Toeterende auto s, rokende remmen. Een vrachtwagen voor, een caravan rechts. De vangrail doemt vervaarlijk op. Een klap. Een airbag in mijn gezicht. Licht uit. Het licht gaat weer aan als ik op een brancard lig. Momentje van paniek. Waar is Joost? Weet Remco eigenlijk wel dat ik hier ben? Ik moet mijn moeder bellen. Wil mijn telefoon. Mijn hand werkt niet mee. Lijkt wel ingesnoerd. Als ik mijn hoofd naar voren buig, voel ik een steek in mijn hoofd. Iemand zegt iets onverstaanbaars. Blijven liggen dan maar. Als iemand me in een wit busje tilt, zie ik een autowrak met een Nederlands kenteken. Met Joost nog achter het stuur. 1 Volg de belevenissen van Aniek, hipo in barre tijden, elke maandag in De Pers. VS MEER WERK DAN GEDACHT De werkgelegenheid in de Amerikaanse economie is in augustus aanzienlijk minder sterk gedaald dan verwacht. Uit vrijdag gepubliceerde cijfers van het Amerikaanse ministerie van Arbeid blijkt dat in augustus maar banen verloren gingen, terwijl analisten rekening hielden met een verlies van banen. Wel steeg de werkloosheid met 0,1 procent tot 9,6 procent van de beroepsbevolking. Exit Gerda Gekko Vrouwen verlaten Wall Street. In tien jaar is het aantal vrouwen met 2,6 procent afgenomen, dat zijn vrouwen. You re fired! BOTTE BIJL VERDIENT HET BEST De Amerikaanse bazen die vorig jaar de meeste mensen hebben ontslagen zijn tevens de CEO s die het meeste geld hebben verdiend. Dat blijkt uit cijfers van het Institute for Policy Studies. Het instituut bestudeerde de salarissen van de topmannen van vijftig grote Amerikaanse beursfondsen. De CEO s die de botte bijl het hardst hanteerden, verdienden in 2009 veel meer gemiddeld 12 miljoen dollar dan hun collega s die zich inhielden; die verdienden gemiddeld 8,5 miljoen dollar. Onze bevindingen illustreren de grote oneerlijkheid van de Grote Recessie, aldus onderzoeksleider Sarah Anderson, die het onderzoek CEO Pay and the Great Recession samenstelde. CEO s knepen hun werknemers af om met kortetermijnwinsten hun salaris de hoogte in te jagen. De grootste graaier in de lijst is de voormalige Schering-Ploughbaas Fred Hassan. Hij regisseerde een fusie waarbij banen sneuvelden en toucheerde een vertrekpremie van 33 miljoen dollar. Wesley R.I.P. De ideale werkonderbreker is niet meer. De vloekende kabouter Wesley verschijnt in september voor het laatst. Volksuniversiteit Utrecht Inschrijving voor 246 cursussen Laat uw instapniveau bepalen voor één van de 17 talen (165 taalcursussen). Of kies een cursus of workshop uit de categorie: Algemeen (46 cursussen), Bedrijfsgericht (13 cursussen), of Creatief (22 cursussen). lokaalhuur Overdag zijn de uitstekend geoutilleerde lokalen (whiteboard, flipover, hifi, beamer, airco) te huur tegen een aantrekkelijk tarief. Zie voor Informatie over cursusaanbod en huur:

9 Wie op zijn por let op onze p Wijzigingen en zetfouten voorbehouden. Prijsverlagingen vanaf 6 september

10 temonnee let, ijsverlagingen Ook voor de prijs naar Albert Heijn.

11 12 Uit & thuis SPELEN Ook hier discussie over gamegeweld De ophef in Engeland (zie artikel rechts) heeft een pendant in Nederland. Hier loopt in gamekringen sinds juni een discussie over een proefballonnetje van demissionair minister van Justitie, Hirsch Ballin. Die stelde voor gewelddadige games te verbieden omdat ze schadelijk voor kinderen zijn. Sindsdien is gebleken dat de minister zich bij die uitspraak baseerde op verkeerd geïnterpreteerde feiten uit een onderzoek uit 2007, Mediageweld en kinderen, van onderzoeker Peter Nikken. Nikken gaf op de website van Control magazine aan dat de minister uitspraken uit die studie volledig uit de context had getrokken, waardoor het lijkt of de studie gewelddadige games in zijn algemeenheid afvalt. Afgelopen week kreeg de kwestie een staartje nadat Hirsch Ballin in de Kamer antwoordde op vragen die GroenLinks-Kamerlid Tofik Dibi had gesteld. Antwoorden die volgens Dibi erg onbevredigend waren, liet hij Control weten. Dibi hoopte dat de demissionair minister tot inkeer zou komen. Maar hij gelooft hier blijkbaar echt in. Ik heb het gevoel dat het een ideologische kwestie is en helemaal niet gebaseerd op de werkelijkheid of op bestaand onderzoek. Dibi steunt de minister overigens in zijn wens de leeftijdsgrenzen voor het kopen van games beter te bewaken. Je kunt best tegen een winkelier zeggen: drie keer de fout in en we sluiten je winkel. Maar om dan meteen dingen algeheel te verbieden? Zou een minister ooit voorstellen om in heel Nederland alcohol te verbieden als een slijter het aan minderjarigen verkoopt? 1 Games Medal of Honor Niets dan cowboytje spelen Schietspel Medal of Honor ligt onder vuur omdat de speler als taliban Britse troepen kan bevechten. Hoe selectief is de verontwaardiging? Arjan Terpstra AMSTERDAM Voor wie leuke reclame wil hebben voor zijn schietspelletje, is politieke bemoeienis een voltreffer. Medal of Honor komt pas in oktober op de markt, maar dankzij de Engelse staatssecretaris van Defensie Liam Fox weet de hele westerse wereld ervan. Fox was geschokt toen hij erachter kwam dat het op de huidige strijd in Afghanistan gebaseerde schietspel de mogelijkheid bood als talibanstrijder te spelen, en dus Britse en Amerikaanse troepen de virtuele dood in te jagen. Fox was verbolgen en vroeg winkeliers het spel te boycotten. Afgelopen week besloot het Amerikaanse leger als eerste het straks niet in winkels op Amerikaanse bases te laten verkopen. Lekker de taliban spelen, straks in Medal of Honor. Schietspellen mogen er realistisch uitzien, dat zijn ze alleen in visuele zin. Voor elke agent een overvaller Fox was niet alleen in zijn verontwaardiging en kreeg onder meer steun van de rabiaat-rechtse Amerikaanse nieuwszender Fox News. Teneur van de kritiek: hoe haal je het in je botte kop de acties van de taliban speelbaar te maken, terwijl moeders in Engeland en de VS hun in Afghanistan gesneuvelde zonen begraven? Een terechte vraag, zo op het eerste oog. Maar eentje die, naarmate je er langer bij stilstaat, op een reeks van complicaties stuit. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat de soldaten in kwestie dit soort spellen in de barakken met volle overtuiging spelen. Zeker na de schemerstrijd van het patrouille rijden geldt een goed en hard schietspel als ideale manier om de opgebouwde spanning en adrenaline te ontladen. Als zij die moeten sterven er zelf geen moeite mee hebben een poosje de ander te spelen, waarom hun staatssecretaris dan wel? Een ander argument geeft de bouwer van het spel. EA Games, de kritiek zat, wijst op het feit dat in multiplayer gaming een rijke traditie bestaat van het speelbaar maken van de tegenstander: Voor elke agent is een overvaller nodig. In andere spellen kun je nazi s aansturen, hordes zombies, Koude Oorlogsrussen of terroristen, en geen haan die daarnaar kraait, terwijl er door toedoen van de nazi s toch ook wat Britse zonen zijn begraven. Tijd is kennelijk een factor bij de heftigheid van de reacties. Tegelijk verwijst de opmerking over agenten en overvallers naar de oorsprong van alle schietspellen: cowboytje spelen. Hedendaagse schietspellen mogen er realistisch uitzien, dat zijn ze alleen in audiovisuele zin. De beleving van de speler achter zijn spelcomputer heeft veel minder met het soldatenleven van doen dan met het achtervolgen van je vriendjes met een klappertjespistool. Hierover maakt gamesonderzoeker David Nieborg een interessante opmerking op de gameblog bashers. nl: ja, Medal of Honor is te kritiseren, maar dan omdat het niet ver genoeg gaat. Veel oorlogsgames bieden niet meer dan simpel rennen en knallen. Terwijl júist games mogelijkheden bieden om emoties over te brengen op een manier die bij andere media lastiger is: denk aan verlies, schuldgevoel, wraak, woede, twijfel Terechte kritiek, want pas als dit soort waarden een rol speelt in een schietspel, heeft Fox een probleem. Dan raakt het spelletje aan de kracht van andere cultuurmedia als film en literatuur, waarin bij de beschouwer reflectie wordt opgewekt over gebeurtenissen en de menselijke natuur. Zoals de film The Hurt Locker vragen losweekt over de oorlog in Irak (en het gedwongen samenwerken van tegenstrijdige karakters in een militaire unit) of zoals het boek The Things They Carried van Tim O Brian (een oudje, maar een aanrader) vragen over Vietnam stelt door in te zoomen op de spullen die soldaten met zich meetorsten van granaten tot drugs. In andere woorden: pas als Medal of Honor meer te bieden heeft dan pief-paf-poef op de computer, is er reden tot ongerustheid bij verantwoordelijke politici. Want dan gaan burgers echt voelen wat ze van Afghanistan vinden. 1 Muziekdienst MEER MUZIEK IN DE PS3 Bezitters van een Playstation3, een Bravia televisie, een Blu-rayspeler of een Vaio-computer (of van een combinatie daarvan) kunnen binnenkort gebruikmaken van een muziekdienst die erg lijkt op Apples itunes. Music Unlimited is de werktitel van de muziekaccount, die gebruikmaakt van cloud computing waarbij informatie door de gebruiker niet fysiek hoeft te worden opgeslagen maar op het internet wordt bewaard. Idee is dat gebruikers op een account in kunnen loggen, ongeacht op welk media-apparaat ze dat doen. De precieze lanceerdatum is nog niet bekendgemaakt. Het nieuws volgt kort op het feit dat de catalogus van de videodienst VidZone voor de PS3 is uitgebreid met de muziekcatalogus van platenmaatschappij EMI. Daardoor zijn videoclips van artiesten uit die stal gratis te streamen op de PS3. Beide diensten worden gezien als belangrijke stappen om consumenten van Apple en YouTube weg te trekken naar Sony-diensten. Nog een potje? Bij een update van de iphone en ipod Touches (4.1), woensdag, wordt ook een Game Center toegevoegd. Benieuwd wat we daarop kunnen spelen

12 op maandag 13 Marks Soort Mensen; door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering Elite-modelwedstrijd, 14.04, Amstelveen Al 11 jaar succesvol Model: neem jezelf niet al te serieus De Elite Model Look effende het pad voor topmodel Linda Jeuring. Maarten Bloem Niet getreurd, ook voor wie tweede wordt bij de Elite Model Look, kan er een glansrijke carrière als fotomodel volgen. De uit Friesland afkomstige Linda Jeuring is het levende bewijs. In 1999 deed ik op mijn vijftiende mee, en ik had mazzel: de nummer twee of zelfs drie mag soms ook mee naar de wereldwijde finale. Die was dat jaar in Nice, echt een avontuur want ik had nog nooit gevlogen. Heel Hollands nuchter besloot Jeuring eerst het atheneum af te maken, in plaats van zich meteen te storten in de snelle modellenwereld. Pas na het halen van mijn examen ben ik er echt vol voor gegaan. Voor Jeuring betekende dat verkassen naar Parijs, de stad waar ze nu ook woont. Ze nam haar intrek in een modellenhuis van Elite. Dan woon je ineens met allerlei meisjes van over de hele wereld, die in hetzelfde schuitje zitten. Het draait meteen om werk, daar ben je honderd procent mee bezig. Dus loop je castings af, bezoek je klanten. In het begin is dat wel wennen. Je bent verlegen, werkt steeds met mensen die een stuk ouder zijn; je bent echt het jonkie. Maar ik leerde al snel stevig in mijn schoenen te staan en werd er een stuk sneller volwassen door. Wie denkt dat het modellenwerk een aaneenrijging is van glitter en glamour, champagnefeestjes met goede vriendin en topmodel Lara Stone en consorten, helpt Jeuring graag uit de droom. Ja, je wordt voor heel veel leuke feestjes uitgenodigd. Als je wilt kun je elke dag op stap. Ik reserveer dat meestal voor het weekend. Als je namelijk een kater hebt op een shoot functioneer je niet goed en dan lig je eruit. Een slechte beurt wordt onthouden, voor jou tien anderen natuurlijk. Dat is dan ook meteen misschien het enige, minimale minpuntje dat Jeuring kan opsommen. En de werkdagen die soms lang zijn. Tussen de foto-opnames door moet je ook wel eens veel wachten. En soms reis je af naar een Bountyeiland om vervolgens om vier uur in de ochtend je bed uit te moeten voor die perfecte zonsopgang. Schaterlachend: Het is geen moeilijk bestaan hoor, eerder heerlijk! Bounty-eilanden, New York, Parijs en Londen: voor Jeuring ooit zo verguld met een eerste tripje naar Nice is het gemeengoed geworden. Haar agenda is goed gevuld. Tijd vrij maken voor vakantie vereist een strakke planning en dan nog moet plezier soms wijken voor werk. Ik ga Na het halen van mijn examen ben ik er echt vol voor gegaan. FRED MEYLAN eind dit jaar op vakantie en dan laat ik dat weten aan mijn bureaus. Soms komt er een mooie opdracht tussendoor, die neem ik dan wel aan. Als een privévakantie moet wijken voor een mooie job, c est la vie. Mooie jobs te over. Een cover halen van een bekend magazine is bijzonder en mij een paar keer gelukt. Ik heb mogen werken met de beroemde fotograaf William Klein. En ik zat in een commercial voor Christian Dior onder regie van Guy Ritchie. Pas geleden stond ik voor een shoot nog op de O van het Hollywood-teken in Los Angeles, dat zijn allemaal leuke dingen dus. Voor deelneemsters aan de Elite Model Look die hunkeren naar hetzelfde bestaan heeft Jeuring wel wat tips. Maak je school af, dat papiertje is handig voor als je wilt studeren, dit werk kan zo voorbij zijn. Sowieso ben je na je examen wat ouder als je begint, en sta je dus met beide benen op de grond. En het is modellenwerk, neem jezelf niet té serieus. 1 Elite-strijd De Elite Model Look leverde topmodellen op als Karen Mulder, Frederique van der Wal en Yfke Sturm. De schoonheidswedstrijd was hun rode loper naar New York, Parijs en Milaan. Dagblad De Pers helpt nieuwe modellen naar de wereld van de glitz en glam. 1 Afvalrace Wikken, wegen, wegsturen of door laten gaan Redactie MSM AMSTERDAM De zon scheen buitengewoon fel gisteren, ook op de overkapping van plexiglas boven de catwalk van de Elite Model Look, die zijn eerste castingdag in een winkelcentrum te Amstelveen beleefde. Ruim 250 meisjes negeerden de uitverkoop, hun vriendjes, het lekkere weer en waagden de gok. Zou het ook hun gegund zijn, een plekje in de finale van de modellenzoektocht en who knows, misschien wel eeuwige roem als fotomodel? Mollig, dun, klein, boomlang, puber tot volwassen; het kwam allemaal in groepjes van zes voorbij en diende zich te presenteren aan een kritische jury. Sommigen moesten iets vertellen over hun achtergrond en motivatie. Dat is voor ons een handig moment om te kijken of ze zich in het openbaar staande kunnen houden. Een beetje zenuwachtig is natuurlijk prima, te veel is ook niet goed, zegt een van de keurmeesters. Zij kozen aan het einde van de rit 25 meisjes uit die door mogen naar de volgende ronde. De 14-jarige Lisette Verbeek (foto) uit Zeist was één van de genomineerden. Ze was speciaal voor de competitie omgereden, maar had dít niet verwacht. Ik ben heel blij, aldus Lisette met een al bijna volleerde modellenlach. Het model in de dop zapt naar eigen zeggen in het dagelijks leven niet naar de immens populaire modetalent zoekprogramma s op televisie, maar houdt wel van mode. Doutzen Kroes ziet ze natuurlijk als groot voorbeeld. Wat er uit deze competitie rolt ziet ze nog wel. Volgende week keurt MSM de catwalk in Almere met model/journalist Persis (zie foto beneden) erop. 1 ANP Ko & co. KO & JO WORDT MSM Jo is go, en Ko stond er dus even alleen voor. Maar nu is er dan MSM, twéé pagina s vol entertainment- en zakennieuws. Gevuld door Koster (Mark voor de vrienden), samen met Maarten Bloem en Persis Bekkering. Links ziet u Maarten aan het werk, terwijl Daphne Deckers een glaasje Poepelange in het bakkes smijt van Story-gentleman Guido den Aantrekker. Peukie in de mond, glaasje in de hand en noteren maar. Rechts ontwaart u Persis, nog niet eens afgestudeerd classicus, die vorige week al aanschoof naast Telegraaf-grootheid Wilma Nanninga en Judith Ik ben tvpersonality Osborn voor een pilot bij Wakker Nederland. Dáár moest Jojanneke drie jaar voor buffelen. Maandag brengen wij u een interview met een bekende persoonlijkheid die we sympathiek vinden, dinsdag business, woensdag besteden we aandacht aan media, donderdag entertainment en vrijdag is er lifestyle. Verder staan we dagelijks peukies te roken en borreltjes te drinken. Uw tips mogen naar msm@depers.nl. Knevel-stoelen Pauw & Witteman zijn terug, maar met pijnpuntje, aldus Pauw. De stoelen in de nieuwe studio zijn krap en draaien niet. Pauw: Typische Knevel-stoelen. Yolanthe-crisismanagement Irene Moors denkt dat Yolanthe s egomanie (na het niet verschijnen in Life 4 You) mismanagement was. Yo s manager ontkent: Yo deed te veel. Groot verlies Parool-baas Barbara van Beukering doet een onthulling op Twitter: Ik heb nog een Corneille-pen in m n bureaula liggen.

13 14 MsM Irene Moors is MSM s favoriete tv-ster. Nuchter, Noord-Hollands en eens geen Gooise poseur. Over een paar weken start ze weer met het satirische De TV Kantine. Sterren zijn stripfiguren. Presentatrice Ster van RTL4 heeft écht niets te melden Mark Rutte mag mij wel bedanken Mark Koster HEEMSTEDE Zal ik vandaag maar als mezelf?, grinnikt ze droogjes tegen haar vaste grimepartner Barbara van Munster die haar gezicht bepoedert tegen glimmende bijeffecten op de foto hiernaast (applaus voor fotograaf Frank Groeliken). Irene Moors, 1 meter 83 blonde Haarlemse nuchterheid, zit aan haar keukentafel in Heemstede en zegt dat ze écht niets te melden heeft. Ik hou van stabiliteit. Ben al zestien jaar bij mijn man en we vinden elkaar nog steeds knap en lief. Hier is niets te halen. Hij zou vreemd moeten gaan, dat zou goed zijn voor mijn carrière. Moors zelfspot is een verkwikkende uitzondering in de opgefokte Hilversumse krabbenmand, waar jeugdige overmoed en aanstellerige leeghoofdigheid tot norm is verworden (straks alles over Yolanthe en Wesley). Ik denk dat het iets te snel is gegaan met Yolanthe. Irene Moors De dochter van een secretaris van de ondernemingsraad van uitgeverij VNU werkt inmiddels al weer 21 jaar voor RTL, en zal ook dit seizoen weer proberen te vlammen met zondagmiddagshow Life 4 you, en (we zijn fan) met haar persiflageprogramma De TV Kantine. Het derde seizoen van De TV Kantine zal weer iets vileiner zijn dan de eerste twee series. Nieuwe slachtoffers dit jaar, kondigt ze alvast aan, zijn: Marlies Dekkers, Bonnie St. Claire, Eva & Bram (duurt lang trouwens, die affairette), Henkjan Smits en Guus Meeuwis. Ooit begon ze als 18-jarige presentatrice bij een Disneyworldshow van de NCRV, na een mislukte screentest bij de VARA ( dat was Idols zonder camera ), om nu, na twee decennia, heel langzaam tikjes uit te gaan delen, naar het ijdele tv-vee om haar heen. Relativerend: TV Kantine is een knipoog naar de sterren. Je moet de karakters uitvergroten en hun trekjes bestuderen. Vaak gebruiken ze stopwoordjes. Eric van Tijns Sooorry is een hit op straat. In de auto naar Hilversum luistert ze naar stemmen en op video s bestudeert ze de mimiek. Clairy Polak heeft een ring om haar vinger waaraan ze peutert tijdens interviews, zag ze. Bij Patricia Paay moet ze een bitje in om dat pitspoesachtige geplamuurde gelaat te kunnen evenaren. Het zijn stripfiguren die je laat herleven, zegt ze. Soms schrikt ze van zichzelf als er weer een hoofd uit de kapstoel verrijst. Laurentien was zó goed gelukt, dat ik bijna schrok: dat ben ik niet. Huilende Donald Irene Moors (43) werd geboren in Schalkwijk, het getto van Haarlem, zoals ze zelf zegt, in een keurig middenstandsmilieu. Na de havo (9 voor wiskunde) presenteerde ze samen met Carlo Boszhard Telekids, Life and Cooking (nu Life 4 You), Pittige Tijden en de satirische show De TV Kantine. Moors woont niet in het Gooi, maar in Heemstede, met haar man Barry, twee kinderen en een konijn. Ze wilde verpleegster worden, maar begon bij de NCRV een Donald Duck-show te presenteren. Toen dat stopte stuurde ze een huilende Donald Duck op als sollicitatiebrief, waarna het startende RTL Veronique haar omarmde. 1 De imitatiebouwwerken zijn een bron van hilariteit. Van Munster plakt en pleistert Van Moors soms urenlang in model; plukkend en trekkend aan pruiken, nepborsten ( Kim Holland was iets té voor mijn vader ) en gezichtsplooien. Het grootste probleem zijn mijn wenkbrauwen, zegt ze. Ze buigt naar voren. Zie je, een boogje Verdomd, de wenkbrauwen hebben twee afbuigingen naar boven die haar gezicht die kenmerkende licht geamuseerde expressie geeft. Van Munster: Ik moet het dichtsmeren om er een andere wenkbrauw op te tekenen. Toch moeten we het imitatie-succes niet te veel koesteren, zegt ze. Life 4 You is de basis, de bodem onder haar tv-bestaan, nu alweer tien jaar. TV Kantine is een cadeautje. Dat is vijf jaar leuk en dan is er weer wat anders. Life 4 You is een gesponsord praatprogramma en dat beseft ze goed. Dat is geen harde journalistiek. Soms moet je een rookworst aanprijzen en daarna Dove bodylotion. Het grootste probleem zijn mijn wenkbrauwen. FRANK GROELIKEN Zelf koffie zetten Hoe houdt ze het vol? Dat weet je en dat is je werk, zegt ze. Toch, is Moors geen pr-vehikel dat adverteerders pleziert. Vorig seizoen haalde ze in het programma flink uit naar Yolanthe Cabau van Kasbergen die voor de uitzending eiste dat ze een contract tekende om te komen praten. Heel raar was dat, zegt ze. Yolanthe had groots aangekondigd te trouwen en wij mochten er niets over vragen. Zo n overeenkomst teken ik niet. Ze is even stil, en weet dat ze haar imago van sympathieke girl next door in een paar zinnen kan vernietigen. Ik denk dat het iets te snel is gegaan met Yolanthe. Als iedereen tegen je zegt dat je geweldig bent, ga je dat na een tijdje ook geloven. Toen ik bij RTL Véronique begon moesten de medewerkers ook koffie zetten en boodschappen doen. Ze nam in de TV Kantine overigens koeltjes wraak door de megalomane controledrift van Yo hilarisch te persifleren. Yolanthe en haar kleine voetbalvriend zullen dus zeker terugkeren. Vrees dat de imago-overgevoelige tortelduifjes een juridische achtervolging starten, net zoals ze dat met Koefnoen, de concurrerende imitatieshow, overwegen te doen, heeft ze niet. Lachje: Zullen we de contractaffaire houden op mismanagement? Het is, zonder dat ze het hardop zegt, een voorbeeld van de waanzin van de roem. Mark Rutte, de aanstaande premier, komt zonder voorwaarde bij ons. Na onze uitzending begon zijn zegetocht. Meer dan een miljoen kijkers die nooit over politiek nadenken zagen hem. Hij mag ons bedanken. Boven haar ogen trekken twee boogjes omhoog. 1 Carice Cousteau Van Zwartboek naar National Geographic in twee jaar. Hollands glorie Carice van Houten maakt een onderwaterdocumentaire bij Bonaire. Quasimodoseks Wayne Rooney, Manchester-spits, geeft na Franck Ribéry toe prostituees te bezoeken. Deze dame is gelukkig wél meerderjarig. Push over Posh Sylvie van der Vaart is nu alweer populairder dan haar man in Engeland. News of the World omarmt haar als nieuwe Lady Beckham: Push over Posh!

14 Op de buis/mix UITGESPROKEN NED2 Actualiteiten van omroepen die gedwongen kleur moeten bekennen. FILM: THE MATRIX REVOLUTIONS, VERONICA Minder goed dan deel één, wel mooie special effects. FANS! SBS6 Realityserie rond groupies. Ditmaal met Joeri en Joel die Lady GaGa tof vinden. THE MILLIONAIRE MATCHMAKER, RTL5 Rijke mannen verdienen natuurlijk hun eigen eveneens rijke koppelaarster. DOKUMENT NED2 Frans Bromet maakt een drieluik over een familietoko en opvolgingsperikelen. Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4 RTL 5 17:00 KRO Kindertijd 17:01 Esra wil hinkelen 17:04 Charlie & Lola 17:15 Hoe maak je een potlood 17:19 Buitenspelen 17:25 Sesamstraat 17:57 VVD 17:59 EénVandaag 18:00 NOS Journaal 18:15 EénVandaag 18:40 NOS Sportjournaal 18:55 Timboektoe 19:20 Trekking Lingo 19:30 Ingang Oost 20:00 NOS Journaal 17:00 NOS Journaal 17:05 Schepper & co 17:35 Tijd voor MAX 18:25 Allemachtig 80! 18:55 Man bijt hond - Kijkerskeuze 19:25 De wilde keuken 19:55 That s the question 20:25 Uitgesproken 20:55 Toon Hermans 21:47 PvdA 22:00 Nieuwsuur 23:00 NCRV Dokument: Van vader op zonen 23:55 NTR Podium: Prijs Klassiek van start 17:20 TROS Z@ppSport Voetbal 17:45 AVRO AvaStars Live 18:00 Amika 18:23 Het Klokhuis 18:45 NOS Jeugdjournaal 19:00 AVRO Junior Songfestival :29 Nederland 3 19:30 De Wereld Draait Door 20:25 Holland Sport 21:15 Comedy at Work 21:50 NOS Journaal op 3 22:00 MaDiWoDoVrijdagShow 22:50 PowNews 23:10 Keuringsdienst van Waarde 23:40 De Wereld Draait Door 17:05 As the world turns 18:00 RTL Nieuws 18:15 Editie NL 18:35 RTL Boulevard 19:30 RTL Nieuws 19:55 RTL Weer 20:00 Goede tijden, slechte tijden 20:30 CSI: New York 21:25 CSI: New York 22:25 Crime Scene Investigation 23:25 RTL Nieuws 23:35 RTL Weer 23:40 RTL Boulevard 17:35 The king of Queens 18:00 Everybody loves Raymond 18:30 The nanny 19:00 Wie is de chef? 19:30 Over de kook 20:00 Take me out 20:30 Dating in the dark 21:25 Launch my line 22:20 The millionaire matchmaker 23:20 Take me out 23:50 The nanny RTL 7 RTL 8 SBS 6 NET 5 Veronica 18:00 The A-Team 18:55 De politie op je hielen! 19:50 De Pfaff s 20:30 Voetbal International 22:00 Deadliest warrior 22:55 Met de billen bloot! 17:05 Fabeltjeskrant 17:10 Oprah Winfrey show 18:05 Dr. Phil 19:00 Kinderziekenhuis 19:35 Style by jury 20:30 Merlin s apprentice 17:00 De grote verhuizing 18:00 Huizenjacht 19:00 Hart van Nederland - Vroege editie 19:20 Shownieuws - Vroege editie 20:00 Trauma NL 20:30 De leukste verborgen cameragrap van Nederland 22:00 Fans! 22:35 Hart van Nederland - Late editie 22:55 Piets weerbericht 23:00 Shownieuws - Late editie 23:25 Harry van Oranje 23:55 Lachen om home video s 17:05 Friends 17:35 Will & Grace 18:30 Airline 19:30 Bondi rescue 20:00 The little couple 20:30 Grey s anatomy 21:25 De Co-assistent 22:25 Law & Order: Special Victims Unit 23:20 Cold case 17:05 Zack & Cody 17:30 Zeke & Luther 18:00 Veronica s funniest commercials ever! 18:10 3rd Rock from the sun 18:40 According to Jim 19:05 Still standing 19:30 Two and a half men 20:00 The big bang theory 20:30 The Matrix revolutions 23:00 Two and a half men 23:30 Booze Britain LEZERSCOLUMN Eiland Nicolette Knobbe Zij blijft met haar hakken steeds vastzitten in het zand, maar zo te zien kan dat haar niets schelen. Het is zeven uur s avonds en hand in hand zie ik ze wandelen langs het recreatiestrandje. Hij draagt een net donker pak. Duidelijk zojuist zijn stropdas afgedaan en zijn overhemd lekker opengegooid. Het is niet eens hun kleding die opvalt, het is de manier waarop ze kijken. Een mix tussen volledig opgaan in elkaar en een naar buiten gerichte blik. Allebei zie ik ze steeds scannen of zich onder die enkelen die zich om deze tijd nog op het strandje bevinden niet een honduitlatende kennis bevindt. Hun blik kruist de mijne, ik kijk gauw weg. Een eindje verderop staan ze stil. De grijze sjaal die zij om haar schouders draagt wordt uitgelegd op het zand en ze gaan erop zitten. Dicht tegen elkaar. Ze heeft het koud, zo met haar blote schouders. Hij trekt zijn nette jasje uit om om haar heen te slaan. Haar leren rugzakje verdwijnt eronder. Ze ziet er een beetje raar uit met die bult op haar rug, maar ze probeert niet het tasje er onderuit te halen. Hun handen liggen verstrengeld tussen hen in. Samen kijken ze uit over de plas, ze zeggen niet veel. Ik denk dat ze zeker een kwartier zo stil daar zitten als ineens het colbertje van haar schouders glijdt. Hij graait gehaast in de zak van zijn jasje en pakt zijn telefoon. Ik heb helemaal geen ringtone gehoord, maar zijn hulpeloze blik naar haar zegt wel dat hij op moet nemen. Als hij zijn mobiel naar zijn gezicht brengt zit hij op het randje van hun sjaal-eilandje een beetje met de rug naar haar toe. Hij praat hard, ik kan het woordelijk verstaan. Kun je anders niet met Bram terugrijden? Die zit toch bij jou op voetbal? Oké, oké, dat wist ik niet, nou ik ruim het hier nog even op, ben ik over een half uurtje bij je. Loop maar vast naar de parkeerplaats. Tijdens het gesprek is zij al gaan staan en trekt voorzichtig aan een punt van haar sjaal. Hij voelt het en terwijl hij dag zegt in de hoorn staat hij ook op. Hun handen vinden elkaar opnieuw als ze met grote gehaaste passen terug lopen naar zijn auto. Als ik verder loop zie ik een wit kaartje liggen op de plek waar ze net zaten. Ik raap het op, veeg wat zand eraf en zie kleine lettertjes: Pauline van Veldhoven, relatietherapeute. 1 * Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar mijncolumn@depers.nl. OPLOSSINGEN PUZZELS Door Hercules & Valkema / Sudoku Cryptogram Zweeds raadsel (vorige week maandag) Horizontaal: 1. Chip; 4. depot; 7. rechter; 8. nut; 9. dis; 10. semilor; 12. methode. Verticaal: 2. Hart; 3. patrijs; 4. dwangsom; 5. port; 6. teckel; 9. drie; 11. mot.

15 Sport 17 EK Nederlands elftal verandert Nieuw Oranje heeft nu geen peptalk nodig Oranje heeft een nieuwe missie. Met een andere leider, één groot probleemgeval en een positie waarvoor een gevecht zal uitbarsten. Stephan Wageman ROTTERDAM 1. De nieuwe leider Zo n bijeenkomst als ruim twee jaar geleden in Huis ter Duijn is er niet meer bij geweest voordat het Nederlands elftal zich vorige week opmaakte voor het EK-kwalificatietoernooi. In de pleisterplaats van Oranje werd voor het WK in Zuid-Afrika destijds een ontmoeting gehouden waar er met een peptalk één doel werd geformuleerd: wereldkampioen worden. Dat was het startsein voor het bewustwordingsproces dat op vier minuten na geslaagd leek. Nu, een finaleplaats op het WK verder, is dat niet meer nodig, vertelt de nieuwe aanvoerder Mark van Bommel. Die stap hoeven we niet meer te zetten. Het WK heeft ons sterker gemaakt, dat gevoel dat we in Zuid-Afrika hebben ontwikkeld, nemen we mee. Van Bommel is de nieuwe aanvoerder die zijn team over twee jaar moet leiden naar de Europese titel op het kampioenschap in Polen en Oekraïne. Een beslissing waarover niemand twijfelde, ook al is hij de schoonzoon van de bondscoach. Van Bommel zelf: Zo n band verandert mij ook niet. En ook de manier waarop ik me in deze groep gedraag is niet anders. Dat komt ook doordat het heel makkelijk is om aanvoerder van Oranje te zijn, omdat de groep inmiddels zo sterk en zelfbewust is geworden. 2. Het (grote) probleemgeval Het was schrijnend om te zien hoeveel moeite Erik Pieters als linksback van PSV had in de wedstrijd tegen ADO Den Haag. De verdediger werd aan alle kanten voorbij gelopen door zijn directe tegenstander Wesley Verhoek. Zelfs spelers van zijn eigen team schaamden zich bijna voor het optreden van Pieters in Den Haag. Maar toch moet hij de nieuwe linksback van het Nederlands elftal worden, een positie die zo zei Van Marwijk ook in Zuid-Afrika belangrijk is. De verrassing in het moderne voetbal moet van de backs komen. Niet voor niets spoorde de bondscoach Gregory van der Wiel in de rust van Nederland-Brazilië aan de schroom van zich af te gooien. Hij had hem nodig om in het aanvalsspel van Oranje extra kracht en verrassing te brengen. Pieters heeft die extra kwaliteit niet, waardoor het nieuwe Oranje op een belangrijke positie tekortkomt op de concurrentie. Het alternatief met Vurnon Anita is in grote wedstrijden ondenkbaar, omdat zijn lengte Huntelaar was tegen San Marino driemaal trefzeker. PRO SHOTS (1.66 meter) door tegenstanders zal worden afgestraft. 3. De spitsen Van Marwijk is geen coach die snel wil veranderen. Volgens hem is dat een kracht, omdat een elftal dan stabiliteit krijgt. Toch zal de spitspositie van het Nederlands elftal als eerste onder een vergrootglas komen te liggen. Robin van Persie faalde op het WK, hoewel hij het vertrouwen bleef houden van de bondscoach. Nu de aanvaller van Arsenal is uitgeschakeld wegens een enkelblessure, zullen Klaas-Jan Huntelaar en Ruud van Nistelrooy zich mogen bewijzen om Oranje s achilleshiel in Zuid-Afrika wél goed in te vullen. Hoewel de 0-5 zege op San Marino weinig waarde heeft, tellen de drie treffers van Huntelaar wél. Morgen, tegen Finland, mag de aanvaller opnieuw bewijzen dat hij een beter alternatief is dan Van Nistelrooy voor de plek van Van Persie. 1 Motorsport Coureur Tomizawa sterft in het harnas Motorcoureur Shoya Tomizawa (19) is verongelukt op het circuit van Misano tijdens de GP van San Marino. De raceleiding liet gewoon verder rijden. Redactie sport AMSTERDAM The show must go on. Zelfs na een tragisch ongeluk. De Japanse motorcoureur Shoya Tomizawa kwam gisteren zwaar ten val in de race van de Moto2- klasse en werd daarna geraakt door de motoren van Scott Redding en Alex de Angelis die achter hem reden. Onderweg naar het ziekenhuis overleed hij aan zijn verwondingen. Tomizawa werd slechts 19 jaar. Hoewel het ongeval er vreselijk uitzag, legde de raceleiding de wedstrijd niet stil. Zo kon het gebeuren dat Toni Elias naar zijn vierde GPzege op rij reed. Na de race in de Moto2-klasse stond de wedstrijd van de MotoGP gepland. De raceleiding besloot die gewoon te laten verrijden en tijdens de race druppelde het nieuws door dat Tomizawa was overleden. Het zorgde voor diepe droefenis bij de coureurs. Winnaar Dani Pedrosa: Ik was zo blij toen ik over de streep kwam en nu voel ik een diep gat van binnen. Valentino Rossi zag het ongeval voordat hij zelf moest racen. Het was verschrikkelijk. Ik dacht dat hij dood was, maar onze race moest nog beginnen en ik moest me concentreren. Het spijt me vreselijk. Als zoiets gebeurt, doet al het andere er niet toe. Hij was een heel aardige en ook grappige jongen. Tomizawa gold als een groot talent. Hij reed als driejarige al rondjes op een pocketbike. Zestien jaar later stierf hij in het harnas. 1 Familie & Relatie 198 Mededelingen Prof. Mustafa, 28jaar, ervaring, int. bekend MEDIUM, helpt bij al uw problemen, liefde, geluk, angsten, zaken, examen, toekomst, 100% resultaat. Tel Een schuldenvrije toekomst, ook voor u! GRATIS af te halen Geluksteen. Medium Seeland Zie internet. 316 Baby & Kleuter Wandel-kinderwagen Topmark TOPPI in 6 kleuren. Kinderwagen, wandelwagen, autostoel in één met regenscherm. Normaal 399,- nu 359,-. Zwennes Baby, Brouwersgracht 5, Den Haag Donderdagkoopavond. 331 Zonnebank & Sauna GEZOCHT: Zonnebank Philips Sunmobile of Innergize koffermodel T Werk & Inkomen 790 Opleidingen & Cursussen ZUMBA FITNESS Wilt u snel van de vakantie kilo's af? Doe dan bij ons de Zumba (ook voor kinderen en 65+en ook voor vrouwen met overgewicht) Kom naardegratis proeflessen vanma 6 sept. t/m Zo 12 sept. Cursussen starten m.i.v. 13 sept Voor exacte tijden en leslocaties: of bel: Met Ooievaarspas 50% korting! Ook lessen in Rotterdam! OPEN AVOND, wo. 8 sept uur. Oost West Centrum Rotterdam. Beroepsopleidingen op HBOnivo: Natuurvoedingskok, - therapeut, Natuurvoedingswinkelier, shiatsutherapeut. Info: Mariniersweg 9, Rotterdam. BUIKDANSLESSEN, -shows en reizen, T Rijscholen Rijschool ULTRA-MOBIEL lest voor 25,- per uur. Tel of In Den Haag 1e10les. 20,- per les. Spoedopleiding & theorieboeken Personeel Gevraagd Interessante (bij)baan? HBO of WO student in regio Den Haag en op zoek naar een bijbaan? Kom werken als chauffeur bij AB AZ Studentchaufeurs! Dit betekent op hoge snelheid bijverdienen en tijdens wachttijd je studie bijhouden. Interesse? Kijk op abaz.nl. Bellen met onze recruiter kan ook op of mail naar recruiter@abaz.nl 735 Technisch Personeel InAxtion Uitzendgroep is op zoek naarde volgende vaklieden voor geheel Nederland : Elektromonteurs utiliteit en industrie, kabeltrekkers, cv-monteurs, sleutelaars, lassers, loodgieters, constructiebankwerkers, E&I monteurs, instrumentfitters, pijp-fitters, E&I inbedrijfstelllers, ijzerwerkers. InAxtion is een gespecialiseerd technisch bureau. Wij zoeken medewerkers voor langdurige projecten. Vast dienstverband, auto v/d zaak, mobiele telefoon en opleidingen behoren tot de mogelijkheden , schiedam@inaxtion.com 750 Kappers Personeel Frank Bianchi Intercoiffure is op zoek naar een: partime KAPPER/STER. Thomsonplein 16/a Den Haag. Tel of Vrijwilligers 720 Huishoudelijk Personeel Nette vr. eng/ned. spr. zkt HUISH.WERK, schoonm., strijken. Tel Zinvol vrijwilligerswerk doen? Wordt GEZINSMAATJE bij Humanitas Introductiecursus: 28 september, 8,12,15 oktober. Info/aanm: of a.ramlal@humanitas.nl Zie ook: Privé & Erotiek 930 Escort C. van Neckln. 73 Rijswijk DAME v/d week 100,- per uur KvK: DGZV&H. Nieuwe dames aanwezig!! 910 Clubs Wil je werken in een zéér exclusieve Nightclub & Escort Service? White's zoekt Leuke Meiden met Klasse (vanaf18jaar) Werktijden & dagen flexibel. Intern mogelijk. Weekend gesloten. Discretie verzekerd. Bel tussen uur of tussen uur Of kom vrijblijvend langs vanaf uur voor een gesprek & rondleiding Westzeedijk 94 Rotterdam AG 915 Privé Contacten Geen eindeloos ge'sms! Ik zk geile sex zonder relatie XXX sms Emie naar 9911 Moeder in de bijstand biedt heren een wip voor 20 euro. sms Petra naar 7474 Verlegen meisje zkt j/m voor opwindende (telefoon) SEX.. sms Amber nr 9911 Goed uitz. vrouw met geld vergoedt 50 euro/u voor sex. sms Karmen nr 7700 Hete 3ejaars studente zoekt (wekelijks) geile wip, heb OV sms Bibi naar 9911 Rijpe vrouw 56 zkt geile man voor spannende avond/date. sms Tine naar 9060 Meisje 18 jr. wil seks, zonder gedoe. Bel mij op **** sms Jennie nr 6336 Spannende meid stuurt je in 1 smsje haar adres voor sex! sms Eef naar 9911 Eenzame zakenvrouw wil sex geef 100,- voor anonimiteit. sms Ester naar 9060 Hoi! Ik (21) ben 3 wkn alleen thuis, wie komt mij n..ken?? sms Fenne naar 6336 Jonge moeder 30j. geldnood uur wippen bij mij thuis 10. sms Carla naar 9911 Hey, ik bied jou gratis SEKS! Jij geeft mij jouw 06 of adres sms Merel naar 7700 Ontvang 150 euro netto voor geil uur sex met zakenvrouw sms Katia naar 9060 Gratis SEXCONTACT bij jou in de buurt! Sms: SEX + je postcode naar :1chat 150c/bericht max 3 sms/chat

16 18 Sport Voetbal Hans Kraay jr. kleurrijk als trainer Bij winst is de buurvrouw van 74 Voor het eerst als trainer van FC Lienden krijgt Hans Kraay jr. te maken met tegenslag. Zelfs Bert van Marwijk maakt zich zorgen. Iwan Tol LIENDEN Heel voetbalminnend Nederland kent Lienden vanwege Hans Kraay jr. Aan de hand van de oud-voetballer en tv-presentator knalde de plaatselijke voetbalvereniging in vijf jaar tijd van de tweede klasse naar de Topklasse en in 2008 stuntte de ploeg door Vitesse uit de KNVB-beker te stoten. Het sprookje van de Betuwse dorpsclub is inmiddels alom bekend. Nadeel van die status is dat heel Nederland nu óók weet dat FC Lienden de competitie met drie nederlagen is begonnen en onderaan de ranglijst staat. Kraay jr. merkte het toen hij vrijdag als verslaggever van SBS6 bondscoach Bert van Marwijk interviewde, voorafgaand aan San Marino-Nederland. Kraay jr., op de van hem bekende, bevlogen wijze: Bert van Marwijk, de grote Bert van Marwijk, zegt tijdens de warming-up van het Nederlands elftal tegen de kleine Hans Kraay jr.: Hans, ik zag dat het niet zo goed gaat met Lienden, maar ik heb respect voor wat je daar doet. Ik lach niet mee. Moetje nagaan, die man is vicewereldkampioen geworden en gaat zich een paar minuten voor een interland nog druk maken om FC Lienden. Ik heb direct mijn vrouw gebeld. Ik zeg: wat me nou toch overkomt Nerveus Vandaag moet Lienden tegen EVV uit het Limburgse Echt. Drie kwartier voor het begin wandelt Kraay jr. in maatpak de bestuurskamer in om handen te schudden. Hij is zichtbaar nerveus, want de slechte resultaten knagen aan hem. Tegen een bestuurslid dat vraagt hoe het met hem gaat zegt hij kortaf: Ik mag niet klagen. Een puntje of negen te weinig, maar verder is het prima. Later geeft hij eerlijk toe: Ik heb vrijdag een uitzending gepresenteerd waar 1,6 miljoen mensen naar keken. Maar voor dit potje voor man ben ik toch een stuk zenuwachtiger. Ik mag niet klagen. Een puntje of negen te weinig, maar verder is het prima. Hans Kraay jr. tegen een bestuurslid Natuurlijk twijfel ik als het niet goed gaat. Louis van Gaal twijfelt, José Mourinho twijfelt, dus ja, Hans Kraay jr. twijfelt ook weleens. De oud-speler van onder meer De Graafschap, FC Eindhoven en Dordrecht 90 behaalde in Engeland, waar hij voetbalde bij Brighton, zijn trainersdiploma s. Ze zijn in Nederland niet geldig, vandaar dat hij, naar Engels model, als manager FC Lienden door het leven gaat. Hij is van het slag dat voetbal niet belangrijker wil maken dan het is. Ik ken ze wel hoor, die types die elke week bij Ajax langs de kant staan en keurig alle oefeningen kopiëren. Maar wat moet je met 61 oefeningen als je elkaar drie keer in de week ziet? Schei uit zeg. Als zoon van een bekende voetbaltrainer kon het bijna niet anders dan dat hij in de voetsporen van zijn vader zou treden. Bij ons thuis hingen overal briefjes met opstellingen. In de keuken, in de huiskamer, op de gang. Ik heb in mijn hele jeugd mee mogen denken over de tactiek van Feyenoord, Ajax en PSV. Een betere leerschool is niet denkbaar. Maar Kraay jr. ging pas echt als trainer denken toen hij Simon Kistemaker leerde kennen. Hij liet mij in het veld beslissingen nemen, waardoor ik gedwongen werd over het spel na te denken. Er volgt direct een anekdote. Ik haatte die man, totdat hij me belde of ik naar De Graafschap kwam. Toen ik werd voorgesteld aan de vrouw van de voorzitter, ene Ruth, zei ik: Hé Ruth, met kleren aan zie je er heel anders uit. Kistemaker op de grond van het lachen. Sindsdien hebben we een bijzondere band met elkaar. Hij was getuige op mijn tweede huwelijk. Dat vond-ie helemaal niks. Sindsdien komt-ie alleen nog maar op mijn oneven bruiloften. Hij bewondert Kistemaker om zijn rechtlijnigheid en motivatiekunsten. Als trainer heeft hij nog dagelijks profijt van de lessen van De Kist. Kraay jr.: Als bij De Graafschap in de kleedkamer het belletje ging om naar het veld te komen, schreeuwde Kistemaker: Zitten blijven. Als iemand dan voorzichtig zei: Ja maar trainer, Ajax staat al te wachten, brulde hij: Zitten blijven, zeg ik. Het is óns stadion, óns veld, ónze wedstrijd. Wij bepalen hoe laat we beginnen. Zo is dat hier ook. EVV moet z n spelersbus parkeren tussen de kerktoren en de koeien. Reken maar dat ze trillend in de kleedkamer zaten. Net als Kistemaker wil ik mijn spelers dat onoverwinnelijke gevoel, dat vertouwen meegeven. Het is ook daarom dat hij zijn spelers vooraf in de kleedkamer meegeeft om in zichzelf te blijven geloven. Hij refereert opnieuw aan het gesprekje met Van Marwijk in San Marino. Hij zei: Hans, hoe gek het ook klinkt, drie keer op rij verliezen is geweldig voor je ontwikkeling als trainer. Nu ga je er achter komen op wie je wél en níet kunt bouwen. Maar blijf vertrouwen op je eigen kwaliteiten. En zo is het natuurlijk ook. Ik heb de afgelopen jaren uur op het trainingsveld gestaan. Dat ga ik niet laten verpesten door drie keer negentig minuten slecht voetbal. Kraay jr. heeft de naam als trainer een ongeleid projectiel te zijn. Een week eerder nog smeet hij zijn colbert boos weg. Ook vandaag, tegen EVV, zit hij geen moment stil. Kraay Turnen VAN GELDER STELT TELEUR Zaterdagavond was het eindelijk zover. Yuri van Gelder maakte in het Italiaanse Macerata zijn rentree na zijn dopingschorsing. De ringenspecialist deed zijn bijnaam Lord of the Rings geen eer aan in een landenwedstrijd tegen Italië. Zijn slordige oefening, Van Gelder vergat een zwaai-element, leverde een score van 13,15 op. Voor zijn schorsing scoorde hij altijd minimaal twee punten hoger. ANP WK hockey KRUIS HEKELT ORGANISATIE Siberische toestanden. Hij zei het echt. Herman Kruis is boos op de organisatie van het WK hockey in het Argentijnse Rosario. De bondscoach van de Oranjevrouwen meent dat de organisatie schromelijk tekortschiet. Over de werkomstandigheden van zijn technische staf maakt hij zich het kwaadst. Het zijn bijna Siberische toestanden waarin zij moeten werken. Er is geen ruimte waar ze zich tussen de wedstrijden mogen opwarmen en eten en drinken is ook nauwelijks verkrijgbaar. Het gaat om de gezondheid van mensen. Het is schokkend dat dit gebeurt. Kruis is ook niet te spreken over het tweede veld, dat ver verwijderd is van het hockeypark. De ondergrond is niet te vergelijken met het kunstgras in het stadion en bij regen staat het veld snel blank. Het trainen van de strafcorner heeft geen enkele zin. Als we alleen veld twee ter beschikking hebben, gaan we het krachthonk maar in. Kruis heeft inmiddels zijn beklag gedaan bij toernooidirecteur Sheila Brown. EK waterpolo ORANJE NAAR LAATSTE VIER Waterpolo was na het olympisch goud van de vrouwen in 2008 even hot in Nederland. Zo snel als de hype was ontstaan, zo snel was die ook weer over. Maar mogelijk is er een nieuwe aandachtsgolf in de maak. Bij het EK hebben de vrouwen de halve finale bereikt. Een kleine zege volstond tegen Spanje en die kwam er ook. In Zagreb werd het 8-7 voor Oranje. Het leverde bovendien een WK-ticket op. Daar gaan we weer In Engeland kunnen ze hun lol op. Volgens diverse media heeft Wayne Rooney tijdens de zwangerschap van zijn vrouw meermaals een prostituee bezocht. Zo kan het dus ook Een collega-international van Rooney, Steven Gerrard, haalde ook de kranten. Bij een feestje gaf een dronken man hem een klap. Stevie G. reageerde niet. Hill of hell Roberto Mancini heeft bij Manchester City een heuvel laten aanleggen waarop spelers aan hun conditie moeten werken. Zweten zullen ze voor hun geld!

17 Sport 19 een prachtige stoot US Open Louter voldoendes Tennishoop Thiemo op tussenrapport jr. staat, schreeuwt, klapt, wijst, zucht, maar wat opvalt: hij coacht vooral positief. Geweldig Johnnie van Loenhout. Jongens, we spelen fantastisch. Blijf op het randje spelen, Roël, volgende keer lukt-ie wel! Bierflesje FC Lienden is de betere ploeg, maar scoren blijkt een probleem voor het team. Als Jordy Brands tien minuten voor rust de 1-0 inschiet, is de opluchting groot bij Kraay jr. Hij balt zijn vuisten in de lucht. In de tweede helft verdubbelt Erik de Kruijk de voorsprong. Na afloop staat het schuim nog in zijn mondhoeken. Met een bierflesje in zijn handen zegt hij: Ik ben zo trots op de ploeg, op de club. Dit is zo belangrijk voor de ploeg. En voor hem zelf, geeft hij eerlijk toe. In San Marino was hij twee dagen de Kop van Jut bij zijn collega-journalisten. Ze stuurden hem sms jes met de vraag of Kraay jr. de Kerst wel zou De trainer Hans Kraay jr. gaat helemaal op in de wedstrijd. FOTO S: KLAAS JAN VAN DER WEIJ halen en maakten fake berichten over zijn naderende ontslag. Die pesterijen zijn nu voorlopig voorbij. Man, wat ziet de wereld er anders uit als je wint, verzucht Kraay jr. Hij neemt nog een slok van zijn bier. Met gevoel voor dramatiek: Ik ga als een gelukkig man naar huis. De pizza smaakt vanavond als een chateaubriand en mijn buurvrouw van 74 is weer een prachtige stoot. Ze is in 1964 derde geworden bij de Miss-verkiezing in Ophemert, maar vanavond sta ik voor haar ramen te gluren. 1 Voor Thiemo de Bakker zit de US Open erop. Na zijn nederlaag tegen Robin Söderling (2-6, 3-6, 3-6) last hij een korte pauze in. De hoogste tijd voor een tussenrapport. Arjan Nowee AMSTERDAM Ontwikkeling 2010 is het jaar van zijn definitieve doorbraak. De Bakker (bijna 22) begon het jaar als nummer 96 van de wereld en bivakkeert nu al een tijdje in de topvijftig. In juli stond hij zelfs even veertigste. En met zo n ranking hoef je geen challengers meer te spelen, zoals hij vorig jaar meestentijds deed. De wereld van ATP- en grandslamtoernooien is zijn nieuwe habitat. Waar De Bakker een paar jaar geleden veel moeite had met de overstap van de junioren naar de profs, leverde deze overgang geen problemen op. Zijn balans dit kalenderjaar is met prima te noemen. Cijfer: 7,5 Prestaties De Bakker wint de wedstrijden die hij moet winnen, hetgeen weinig jonge spelers gegeven is. Het gebeurde dit jaar slechts twee keer dat hij van een lager geklasseerde speler verloor. Andersom won hij elf partijen van een speler die op dat moment hoger op de wereldranglijst stond. Over zijn grandslamseizoen kan De Bakker tevreden zijn. Bij de Australian Open verloor hij in de eerste ronde van Andy Roddick, daarna haalde hij bij Roland Garros, Wimbledon en de US Open telkens de derde ronde. De Westlander heeft dus zes gewonnen grandslamwedstrijden in zijn rugzak zitten. Voorlopig hoogtepunt is zijn halvefinaleplaats in Barcelona. Cijfer: 7 Fysiek De kenners stippen het allemaal aan: op fysiek vlak valt nog winst te boeken. Zijn uithoudingsvermogen moet omhoog. De Bakker moet een wereldtopper langer dan één set goed partij kunnen bieden en er in toernooien van een week elke dag staan. Daarvoor is een topconditie een vereiste. In dat kader is het goed dat hij in juli voor de tweede keer dit jaar een zware trainingsstage onder leiding van Gil Reyes afwerkte. De voormalig fysieke trainer van Andre Agassi weet wel hoe hij tennissers moet afbeulen. De Bakker had er gedurende de eerste twee rondes van de US Open, toen het bloedheet was in New York, baat bij. Cijfer: 6,5 Begeleiding Een koninkrijk voor een vaste coach. Begin dit jaar deelde hij Dennis Schenk met Robin Haase, maar aan die samenwerking kwam snel een einde. De Bakker wordt nu bijgestaan door Rohan Goetzke, Jan Siemerink en Mats Merkel. De eerste twee doen dat namens de KNLTB, Merkel namens het exclusieve tennisteam van Adidas. Hoewel de drie goed staan aangeschreven, is het geen ideale situatie. Dat vindt De Bakker zelf ook. Hij heeft zich voorgenomen binnen afzienbare tijd een vaste coach aan te stellen. Cijfer: 6,5 Uitstraling Dat Adidas bij De Bakker uitkwam, komt niet alleen omdat hij zo goed kan tennissen. Het Duitse sportmerk ziet het ook marketingtechnisch met hem zitten. De Bakker heeft de laatste jaren onmiskenbaar aan uitstraling gewonnen. Zo schuchter als hij als beginnend prof was, zo zelfbewust is hij nu. Hij komt goed uit zijn woorden tijdens interviews en is toegankelijk voor journalisten. Datzelfde geldt voor zijn fans, die hij op de hoogte houdt middels Twitter en zijn website. Wel moet hij nog groeien als personality op de baan. 1 Cijfer: 7 ANP Vuelta VAL MENCHOV MET GEVOLGEN Stuk voor stuk kwamen de favorieten in de Ronde van Spanje zaterdag binnen. Maar waar je ook keek, van Rabobank-kopman Denis Menchov geen spoor. Zou de regie hem soms gemist hebben? Of zou hij door het ijs zijn gezakt? Het laatste bleek het geval. De Rus kwam als 41e binnen, op 3.44 van winnaar David Moncoutié. Menchov kon verzachtende omstandigheden aanvoeren, hij viel vroeg in de rit, maar toch. Goed eindklassement? Bye bye, zwaai zwaai. Het podium in Madrid kunnen we nu uit ons hoofd zetten, zei ploegleider Adri van Houwelingen. Met een pijnlijke knie en elleboog is zo n steile slotklim net een maatje te groot. Igor Anton nam na de achste etappe de rode leiderstrui over van Philippe Gilbert. De nummer twee, Joaquim Rodríguez, heeft dezelfde tijd en liet Anton een dag later hard werken voor het behouden van zijn leidende positie. Anton hield stand. De dagzege ging naar David López. Menchov staat nu op 3.29 van Anton. US Open IVANOVIC IS ER NOG LANG NIET Op de site van de WTA Tour is het behoorlijk scrollen voor de ranking van Ana Ivanovic. Je zou er bijna rsi van krijgen. Veertigste stond de Servische schone voor de start van de US Open. Een positie die niet past bij een voormalig nummer één van de wereld. Ze kreeg het kroontje nadat ze in 2008 Roland Garros had gewonnen. Het bleek eerder een last dan een lust. Ivanovic kon maar moeilijk omgaan met haar nieuwe status. Sindsdien boekte ze nog amper aansprekende resultaten en maakte ze een vrije val op de ranglijst. Maar het ergste heeft ze wel gehad. Zegt ze. Ivanovic voelt zich herboren, heeft weer plezier in het tennissen. Haar resultaten in New York vormden een tastbaar bewijs. In de eerste drie rondes verspeelde ze slechts dertien games. Maar echt getest was ze nog niet. Die test volgde zondag tegen Kim Clijsters. De Belgische won. Afgetekend. Binnen het uur stond er 6-2, 6-1 op het scorebord. Benieuwd of de nieuwe Ivanovic die klap beter weet te verwerken dan de oude. Tennis WEER TITEL VOOR HAASE En dat is drie voor Robin Haase. De tennisser heeft in het Italiaanse Como zijn derde challengertoernooi op rij gewonnen. De Hagenaar was als eerste geplaatst en maakte het waar. In de finale won hij met 6-4, 6-3 van Ivo Minar uit Tsjechië. Haase won vorige maand de toernooien van Manerbio en San Marino. Deze week kan hij vier op een rij maken bij het challengertoernooi van Alphen aan den Rijn. Dat kan alleen in België Steven Defour viel in tijdens België-Duitsland. Tot zover niets bijzonders. Bijzonder was wél dat hij op zijn borst nummer 15 droeg en op zijn rug 14. Amai! Voor altijd kind Srdjan Djokovic, de vader van Novak, draagt bij de US Open een shirt met de beeltenis van zijn zoon. En wij maar denken dat alleen kinderen zoiets doen. Dank je de koekoek Nederlands succes bij de WK mountainbike in Canada. Op het onderdeel trial werd brons veroverd. De naam van de medaillewinnaar: Rick Koekoek.

18

19 4 Eerst STEL dat ze bij BP wat beter hadden nagedacht Dan was de defecte blowout preventer die de grootste milieuramp uit de Amerikaanse geschiedenis veroorzaakte gewoon vervangen. Als we tenminste de BP-medewerker moeten geloven die onlangs beweerde dat het gewraakte onderdeel, dat bij problemen de oliebron moet afsluiten, al weken voor de ramp stuk was. BP had het onderdeel moeten vervangen, maar wilde volgens hem de productie niet stilleggen. Ook ontbrak op het ontplofte boorplatform een zogenoemde acoustic trigger, een soort afstandsbediening waarmee in noodgevallen een aantal kleppen van de oliebron op de zeebodem kan worden gesloten. Zo n ding in de VS overigens niet verplicht kost volgens door The Wall Street Journal geciteerde experts zo n dollar. Een schijntje, vergeleken met de vervangingswaarde van 560 miljoen dollar van het gezonken platform. Als er dus iet minder naar de portemonnee en wat meer naar de mogelijke gevolgen gekeken was, dan waren er geen 4,9 miljoen vaten olie van 159 liter in zee gelekt. Honderden kilometers Amerikaanse kustlijn waren olievrij gebleven en de 11 roughnecks die omkwamen bij de explosie op het boorplatform hadden nu nog geleefd. Zelfs de nogal arrogante BPbaas Tony Hayward had vermoedelijk nog in het zadel gezeten. Daarnaast had het olieconcern geen leger accountants in hoeven zetten om uit te rekenen dat de ramp ze uiteindelijk zeker 32 miljard dollar gaat kosten. Hoewel dat ook wel eens meer zou kunnen worden. BP houdt uitverkoop en wil voor 40 miljard dollar aan bezittingen afstoten om de schade die is ontstaan door de olieramp in de Golf van Mexico te compenseren. Het bedrijf plaatste vrijdag een nieuwe blowout preventer. Stel dat ze dat net even eerder gedaan hadden. 1 De rubriek Stel verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties: stel@depers.nl Universiteit Studeren aan Harvard levert bewondering op H-woord helpt ook om meisje te scoren Welke vrouw wil er nu niet een Harvard-man? Nu is er een site om een date met die opleiding te vinden. Petra Janbroers AMSTERDAM Laat op een feestje vallen dat je aan Harvard hebt gestudeerd en geheid dat een ongelovige, bewonderende blik volgt. Dropping the H-bomb, noemen de happy few het zelf hoewel ook een achteloos Toen ik nog op Harvard zat het volgens Isabel Kaplan, schrijfster en student op Harvard, goed doet. President Barack Obama kan het zeggen (rechten, cum laude), oud-vicepresident en Nobelprijswinnaar Al Gore (bestuurskunde) eveneens, de Aga Khan IV (islamitische geschiedenis), filmster Natalie Portman (psychologie), The Tonight Show-presentator Conan O Brian (magna cum laude, Amerikaanse geschiedenis), oud-president van Colombia Alvaro Uribe (postdoctorale graad bestuurskunde) en de kersverse Vlaamse hoofdredacteur van NRC Handelsblad Peter Vandermeersch (politieke wetenschappen). Tot de elite willen behoren heeft wel een prijs: één jaar op de prestigieuze privé-universiteit in het plaatsje Cambridge, bij Boston, kost euro ( inclusief kamer en eten), maar na een paar jaartjes blokken op het hoogste niveau liggen status en rijkdom gegarandeerd binnen Datingsite voor Harvard-mannen De bekendste universiteit van Amerika is Harvard. Deze universiteit ligt in het plaatsje Cambridge. Veel beroemde mensen hebben op Harvard gezeten. Zoals de Amerikaanse president Barack Obama. Hij studeerde rechten. En filmster Natalie Portman. Zij studeerde psychologie. Duur Harvard is een dure universiteit. Eén jaar studeren op Harvard kost euro. En euro als je er ook wilt wonen. Maar je doet het niet voor niets. Na een paar jaar studeren heb Barack Obama in 1990 toen hij nog Harvard-student was. GETTY IMAGES bereik. Dat weten de dames en heren zelf ook. Volgens Kaplan zijn er zat studenten én alumni, vrijwel exclusief mannelijke, die het H-woord gebruiken om een meisje te scoren. Welke vrouw wil er nou niet een Harvard-man, zo redeneren zij, een intelligente, invloedrijke, goedbetaalde arts, advocaat, wetenschapper of zakenman? H-man Een team bevlogen Harvard-graduates in Boston, New York en Londen (zeggen ze zelf) heeft sinds kort de je veel kans op een goede baan. Met een goed salaris. Indruk Mannelijke studenten zeggen graag dat ze op Harvard zitten. Ze zijn er trots op. En ze maken er indruk mee op vrouwen. Veel vrouwen willen wel een Harvard-man. Want die wordt straks een rijke arts, advocaat, wetenschapper of zakenman. deur opengezet voor vrouwen die verschil maken en een H-man zoeken. Op het internet dus, en wel op Tegen een redelijk inschrijfprijsje, voor de vrouwen want de mannen betalen niks. DateHarvardSQ wil, zo leggen de bedenkers uit, hun maatjes de partner van hun dromen bezorgen, waar ook ter wereld. En die wereld is groter dan Harvard Square, het plein op de campus waar menig amoureus avontuurtje begint en waar de SQ van de site op slaat. De site staat los van de universiteit, benadrukken ze ook. Betalen Sinds kort is er voor deze vrouwen een speciale datingsite: Daar kunnen ze de Harvard-man van hun dromen vinden. Ze moeten wel betalen om zich in te schrijven. De mannen hoeven niets te betalen. Maar ze moeten wel bewijzen dat ze echt op Harvard zitten. Ze mogen bijvoorbeeld alleen hun adres van Harvard gebruiken. Contact Iedere week krijgen de vrouwen een lijstje met vijf Harvard-mannen. Ze mogen dan kiezen met wie ze willen afspreken. De mannen kunnen zelf Laaggeletterden missen een heleboel Nederland telt anderhalf miljoen volwassenen die grote lees- en schrijfproblemen hebben. Deze week is de zesde editie van de Week van de Alfabetisering. Ter gelegenheid hiervan heeft de redactie van De Pers in samenwerking met Stichting Lezen & Schrijven (met dank aan uitgeverij Eenvoudig Communiceren) dit artikel laten vereenvoudigen in gemakkelijk Nederlands. Misschien kent u, zonder dat u het weet, iemand met lees- en schrijfproblemen. Kijk wat u kunt doen op De mannen moeten bewijzen dat ze van Harvard komen en mogen alleen hun Harvard-mailadres gebruiken. Elke week krijgen de dames vijf profielen toegestuurd en kunnen ze het initiatief tot contact nemen; de mannen kunnen dat niet. De dames hoeven tot ergernis van Isabel Kaplan alleen wat leuke foto s te plaatsen. Hun opleiding doet er kennelijk niet toe. En wat betekent: vrouwen die verschil maken eigenlijk? Philipp, 28, uit New York, afgestudeerd aan de Harvard Business School, weet het wel: ze moet vier kinderen willen (zoals hij), van honden houden, kunnen lachen om Jerry Seinfield, house en klassieke muziek op prijs stellen, een beetje kunnen meefilosoferen over Nietzsche, Coelho lezen en als ze kan tennissen en/of golfen wordt het helemaal gezellig, zo blijkt uit het profiel van deze echte H-man op de nieuwe datesite. Het bevlogen Harvard-team werkt nog aan sites waar mannen H-vrouwen kunnen ontmoeten en ook de homoseksuele Harvard-man/vrouw komt in de toekomst aan de beurt. 1 geen contact zoeken. De vrouwen hoeven geen Harvard-diploma te hebben. Ze moeten alleen wat leuke foto s van zichzelf opsturen. Harvard-vrouw Binnenkort komt er ook een datingsite voor mannen. Daar kunnen ze hun eigen Harvard-vrouw zoeken. En er komt een site voor Harvardhomo s. 1 Vereenvoudigd door: Marloes Jager en Willemijn Steutel, Uitgeverij Eenvoudig Communiceren Belasting FOUTJE BIJ BRITSE FISCUS Een groot aantal Britten krijgt de komende tijd een brief van de belastingdienst, omdat zij niet het juiste bedrag aan belastinggeld hebben betaald. Het gaat volgens de Britse belastingdienst om bijna zes miljoen mensen. In totaal moeten zo n 1,4 miljoen belastingbetalers gemiddeld pond (1.800 euro) overmaken. 4,3 miljoen mensen betaalden daarentegen te veel en krijgen gemiddeld 418 pond terug. EPA Spanje ETA WIL STAAKT-HET-VUREN De Baskische terreurbeweging ETA heeft een staakt-het-vuren afgekondigd. Dit berichtte de Britse omroep BBC gisteren op basis van een videoband van de afscheidingsbeweging. Op de band zijn drie gemaskerde mannen met Baskische baretten op hun hoofd te zien en te horen. De vijftig jaar oude en van oorsprong extreem-linkse Euskadi Ta Askatasuna (ETA Baskenland en Vrijheid ) verklaart geen militaire actie meer te ondernemen in de strijd voor onafhankelijkheid van Baskenland. De ETA bevestigt een democratische oplossing van het conflict te zoeken. Het blijft onduidelijk of de beweging de wapens tijdelijk of voorgoed afzweert. De Spaanse regering wil alleen weer met de ETA praten wanneer die zich permanent van het geweld afkeert. De afscheidingsbeweging wordt verantwoordelijk gehouden voor talrijke moorden en aanslagen waarbij in heel Spanje al meer dan achthonderd mensen zijn gedood. Japan WALVIS VOOR DE LUNCH Op veel openbare kleuterscholen en lagere scholen in Japan wordt soms walvisvlees geserveerd. Dit blijkt uit een gisteren gepubliceerd onderzoeksrapport. Het gaat om ongeveer eenzesde van de scholen, berichtte het persbureau Kyodo. In de schoolkantines van van de Japanse scholen is van maart 2009 tot maart 2010 minstens één keer walvisvlees voor de lunch opgediend. Informatrice Oud-VVD-minister Sybilla Dekker vindt dat er een vrouwelijke informateur moet komen. Ze zei dat gisteren in het televisieprogramma Buitenhof. Pleinseks Een politieagent heeft zaterdagavond ingegrepen toen een man en een vrouw op een bankje op het drukke Tempelplein in Sittard de liefde bedreven. Vogels gevlogen Dieven hebben in de nacht van vrijdag op zaterdag meer dan tweehonderd dure zangvogels gestolen uit een volière bij een woning in het Limburgse Born.

20 16 Mix ZWEEDS RAADSEL: zonder inwoners inademen waskom met lampet insect vis tafel CRYPTOGRAM: gepeupel plaats in Noorwegen verlaagde toon deel v.e. camera deel van het bestek vader zuil in keltische streken Horizontaal: 1. Wondertje van techniek ontwikkeld uit de aardappel (4); 4. Magazijn waar je ook op kan (5); 7. Naar zijn oordeel minder gebogen (7); 8. Thans op de thee niet schadelijk (3); 9. De tafel van Toon (3); 10. Gedeeltelijk een prul van goud (7); 12. Deze wijze weet van aanpakken (7). Verticaal: 2. Klopt in het centrum (4); 3. Stempel van een vogel (6); 4. Die moet je maken van de wiskundeleraar (8); 5. Drank die opwekkend is (4); 6. Hond die hoorbaar gehaakt wordt (6); 9. Aantal goede dingen (4); 11. Aangetast door ruzie (3). Prijspuzzel Puzzelland mager drinkbeker gevangenis schoonmaken verlaagde toon mazzel klap begerig gokgelegenheid vogelproduct kunsttaal groet 6 smak WIN! Deze week: 2x Alfex horloge type 5494 zwart t.w.v. 249,- Dit modieuze zwarte horloge van Alfex Swiss made heeft een opvallende originele designontwikkeling, die elegantie uitstraalt en daardoor passend is bij iedere gelegenheid! Meer informatie op info@alfex.nl, tel.: (Alfex horloges zijn verkrijgbaar bij meer dan tweehonderd juweliers in Nederland) Alfex: World's most award winning watchbrand Bel: WIN! Vandaag: Puzzelland/ Leen Groeneveld of SMS: 3553 Het boek Cryptogrammen Tips & Trucs (voor 5 winnaars) Deze week elke dag voor 5 winnaars een exemplaar van het boek waarin De Pers-cryptogramkanon Leen Groeneveld de puzzelaar een kijkje in zijn keuken gunt. Prijspuzzel van vandaag is het Zweedse raadsel. Bel: Zo doet u mee: of SMS: 3553 Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u het sleutelwoord van het Zweedse raadsel door naar ( 0,60 per gesprek). Of SMS PERS -spatie- oplossing naar 3553 ( 0,60 per ontvangen bericht exclusief de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon) SUDOKU Een uitgave van Mountain Media BV Anthony Fokkerweg CP Amsterdam tel: fax: website: redactie: redactie@depers.nl distributie: distributiedepers@whm.wegener.nl sales: nationaleverkoop@whm.wegener.nl marketing: marketingdepers@whm.wegener.nl oprichter: Cornelis van den Berg uitgever: Ben Rogmans hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst art direction: Koos Jeremiasse Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten. Opgeslokt Moeder natuur speelt met truck. Frontaal Chauffeur verslikt zich in bocht. Doodsbang Olifanten als de dood voor mieren Vandaag Vandaag is het droog en zonnig. De maxima liggen rond 21 graden, maar door de wind voelt het frisser aan. Vanavond en vannacht valt er vanuit het zuidwesten eerst motregen, gevolgd door regen. In het noorden blijft het vannacht nog droog. De minima liggen tussen 8 graden landinwaarts en 11 graden aan zee. 111 Morgen Morgen is het een bewolkte en regenachtige dag. Regen trekt van het zuidwesten richting het noordoosten en kan vooral in het midden en noorden van het land voor veel neerslag zorgen. In de middag wordt het vanuit het zuidwesten droger, maar er is weinig zon. Het wordt rond 18 graden. De dagen erna zijn wisselvallig. Selectie geplande ov-verstoringen: 111 Diemen (bus) T/m 13 september: GVBlijnen 44 en 357. Halten Winkelcentrum, Burgemeester Bickerstraat en De Diem vervallen. Rotterdam (bus) T/m 1 oktober: RETlijnen 67 en 73. Halten Wielewaalstraat en Carsnissesingel vervallen. Alblasserdam (bus) T/m 5 november: Arrivalijnen 16, 89 en 90. Halte Roemer Visscherstraat vervalt. Capelle a/d IJssel (bus) T/m 1 oktober: RETlijnen B5, 28, 29 en 30. Halte Posthoorn vervalt. Meer op Onderweg? Bel ( 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

Wij zijn dol op Irene. En daarom staat ze in de allereerste MSM! Het is dus toch geen

Wij zijn dol op Irene. En daarom staat ze in de allereerste MSM! Het is dus toch geen SPORT Jongens, het gaat fantastisch! Trainer Hans Kraay jr. krijgt voor het eerst te maken met tegenslag. 18 MSM Wij zijn dol op Irene En daarom staat ze in de allereerste MSM! 14 PUZZEL MEE EN WIN! Maak

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGE 1 A4 BLADEN THEMA S BIJLAGE 2 DOMINO EMOTIES BIJLAGE 3 MATCHING OEFENING GEVOELENS BIJLAGE 4 VRAGENLIJST FILM BIJLAGE 5 VRAGENSTROOKJES HOEKENWERK BIJLAGE 6 ANTWOORDENBLAD

Nadere informatie

Wat doen jongeren op internet?

Wat doen jongeren op internet? Hoofdstuk 1 - Oefening 17 - Leesdossier Opdracht 1 Lees de tekst Wat doen jongeren op internet? U gebruikt op de leeskaart Zoekend lezen. Beantwoord daarna de vragen. Leeskaart Zoekend lezen Wat doen jongeren

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Kinderen zonder papieren

Kinderen zonder papieren VPM VPM Kinderen zonder papieren Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Knallen met je vrienden! Leuk, maar ook voor anderen?

Knallen met je vrienden! Leuk, maar ook voor anderen? Knallen met je vrienden! Leuk, maar ook voor anderen? Vooraf Oud en nieuw is leuk en gezellig: oliebollen eten, spelletjes doen, televisie kijken, met zijn allen aftellen tot twaalf uur en vuurwerk afsteken.

Nadere informatie

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua Spreekbeurt Dag Oglaya Doua Ik werd wakker voordat m n wekker afging. Het was de dag van mijn spreekbeurt. Met m n ogen wijd open lag ik in bed, mezelf afvragend waarom ik in hemelsnaam bananen als onderwerp

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

1. Hoeveel uur per week zaten jongeren op internet in 2009?

1. Hoeveel uur per week zaten jongeren op internet in 2009? Hoofdstuk 1 - Oefening 17 Leesdossier Opdracht 1 Lees de tekst Wat doen jongeren op internet? U gebruikt de leeskaart: zoekend lezen. Beantwoord daarna de vragen. Wat doen jongeren op internet? Onder 13-

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

MARIAN HOEFNAGEL. De nieuwe buurt. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren

MARIAN HOEFNAGEL. De nieuwe buurt. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren MARIAN HOEFNAGEL De nieuwe buurt Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 1 4 Een nieuw huis Dit is nu ons nieuwe huis. De auto stopt en Kika s vader wijst trots naar het huis rechts. Kika kijkt. Het is een rijtjeshuis

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

De tijd die ik nooit meer

De tijd die ik nooit meer De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.

Nadere informatie

Tweede Kamerverkiezingen. groep 7 en 8

Tweede Kamerverkiezingen. groep 7 en 8 Tweede Kamerverkiezingen groep 7 en 8 inhoud blz. 1. Inleiding 3 2. Democratie 4 3. Politieke partijen 5 4. De Tweede Kamer 6 5. Kiezen 7 6. De uitslag 8 7. De meerderheid 9 8. Het kabinet 10 9. De oppositie

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler?

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Hij was de leider van Duitsland. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke

Nadere informatie

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco.

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco. 1 Het portiek Jacco ruikt het al. Zonder dat hij de voordeur opendoet, ruikt hij al dat er tegen de deur is gepist. Dat gebeurt nou altijd. Zijn buurjongen Junior staat elke avond in het portiek te plassen.

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Wat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort.

Wat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort. Een erfenis Dag dames, kan ik iets voor u doen? Amber kijkt Liz even aan en zegt dan: Ik heb hier een afspraak met de notaris. Mijn naam is Amber Overgauw. De vrouw kijkt op haar beeldscherm. Ik zie het,

Nadere informatie

De olifant die woord hield

De olifant die woord hield De olifant die woord hield Een voorstelling van verhalenverteller Peter Faber www.peterfaber.eu Inleiding Aan het eind van haar leven las Annie MG Schmidt al haar sprookjes nog eens door. Genadeloos streepte

Nadere informatie

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE?

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE? Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Veilig Thuis, tel.: 0800 2000 Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een uitgave van JIP Den Haag en Middin.

Nadere informatie

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand Antwoordenmodel Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1 Oefening 1 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009 255 euro per maand 272 euro per maand 182.000 studenten 200.000 studenten 5.800 Nederlandse

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak.

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak. Tik-tak - Lees het gedicht tik-tak voor. Doe dit in het strakke ritme van een langzaam tikkende klok: Tik - tak - tik - tak Ik tik - de tijd - op mijn - gemak. Enzovoort. - Laat de kinderen vrij op het

Nadere informatie

H E T V E R L O R E N G E L D

H E T V E R L O R E N G E L D H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-12-2-b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje. KB-0125-a-12-2-b Bijlage VMBO-KB 2012 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-12-2-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een beschrijving van een politieke stroming (rond 1870): Zij

Nadere informatie

sarie, mijn vriend kaspar en ik

sarie, mijn vriend kaspar en ik sarie, mijn vriend kaspar en ik Leen Verheyen sarie, mijn vriend kaspar en ik is een theatertekst voor kinderen vanaf 4 jaar en ging in première op 12 september 2009 bij HETPALEIS in Antwerpen 1 ik: het

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

De Samenleving: samen of ieder voor zich? Oefening 2. 1. b. Alle mensen zijn anders en dat moeten we respecteren. 2 Han van Eijk - Leef

De Samenleving: samen of ieder voor zich? Oefening 2. 1. b. Alle mensen zijn anders en dat moeten we respecteren. 2 Han van Eijk - Leef Thema 2 De Samenleving: samen of ieder voor zich? Oefening 2 1. b. Alle mensen zijn anders en dat moeten we respecteren. 2 Han van Eijk - Leef Niemand hoeft alleen maar goed of slecht te zijn. Niemand

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Niet eerlijk. Kyara Blaak

Niet eerlijk. Kyara Blaak Kyara Blaak Niet eerlijk Kyara Blaak Kyara Blaak 248media uitgeverij, Steenwijk Grafische realisatie: MDS Grafische Vormgeving Illustraties binnenwerk: Kyara Blaak Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Interview protocol (NL)

Interview protocol (NL) Interview protocol (NL) Protocol telefoongesprek slachtoffers Goedemorgen/middag, u spreekt met (naam) van de Universiteit van Tilburg. Wij zijn op dit moment bezig met een onderzoek naar straat- en contactverboden

Nadere informatie

5.4. Boekverslag door B woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inhoudsopgave

5.4. Boekverslag door B woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inhoudsopgave Boekverslag door B. 1102 woorden 2 juni 2003 5.4 32 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inhoudsopgave - Inleiding - Samenvatting verkiezingsstrijd - Artikelen - Bronvermelding Inleiding Verkiezingen We

Nadere informatie

Mijn loverboy Verloren onschuld

Mijn loverboy Verloren onschuld Mijn loverboy Verloren onschuld in makkelijke taal simone schoemaker 8 Het verhaal van Lisa De dag begint goed. Ik word wakker met een blij gevoel. Yes, ik ben jarig! Ik ben zestien! Mijn moeder feliciteert

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

Apostolische rondzendbrief

Apostolische rondzendbrief oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de

Nadere informatie

LES 4. Handelingen 12:1-19; Van Jeruzalem tot Rome: Verlost uit de gevangenis blz.109-116

LES 4. Handelingen 12:1-19; Van Jeruzalem tot Rome: Verlost uit de gevangenis blz.109-116 LES 4 Handelingen 12:1-19; Van Jeruzalem tot Rome: Verlost uit de gevangenis blz.109-116 De boodschap God hoort en verhoort onze gebeden voor elkaar. Leertekst: Terwijl Petrus onder zware bewaking zat

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Boekverslag Engels The skeleton man door Joseph Bruchac

Boekverslag Engels The skeleton man door Joseph Bruchac Boekverslag Engels The skeleton man door Joseph Bruchac Boekverslag door een scholier 2262 woorden 3 november 2003 6,2 114 keer beoordeeld Auteur Joseph Bruchac Eerste uitgave 2001 Vak Engels H 1 Op 2

Nadere informatie

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten Doortje Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten isbn: 978-90-484-0769-9 nur: 344 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgenomen

Nadere informatie

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden zijn ouders hem, maar alle andere konijntjes noemden

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Eerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1.

Eerwraak. Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman. Blz 1. Eerwraak Naam: Paul Rustenhoven Klas: 4GTL1 Inlever datum : Titel: Eerwraak Schrijver: Karin Hitlerman Blz 1. Vra!n. 1) Wat voor soort verhaal is je boek? Mijn boek is een eigentijdsverhaal/roman 2) Waar

Nadere informatie

Vogelgriep. Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat. Boekverslag van:... Klas:...

Vogelgriep. Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat. Boekverslag van:... Klas:... Vogelgriep Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat Boekverslag van:... Klas:... 2 Lees dit boek lekker rustig door. Beantwoord iedere keer als je een hoofdstuk uitgelezen hebt de vragen die

Nadere informatie

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen. Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test Beeld Hoofdstuk 5 Uitgeschreven tekst NL test www.ncrv.nl/ncrvgemist/8-1-2011/nl-test-2011-afl-1 (fragment tot 8:53 min.) NL test (NCRV) Duur fragment: 8:53 min. Duur uitzending: 24:49 min. Datum uitzending:

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

Wijs Worden. werkboek. deel 1 DAMON

Wijs Worden. werkboek. deel 1 DAMON Wijs Worden werkboek deel 1 DAMON WW wb deel 1 mei2009.indd 1 5/25/09 10:33:45 AM Hoofdstuk 1 Over wat echt belangrijk is Paragraaf 1 Inleiding Opdracht 1, p.8 Hieronder staan twaalf standpunten over wat

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE KOUDE OORLOG + NEDERLAND EN DE VERENIGDE STATEN NA DE TWEEDE WERELDOORLOG Gebruik bron 1. 1p 1 De bron maakt duidelijk dat de

Nadere informatie

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

www.bennyvreden.nl - BVP 1740 - Hint Music 2010 - De trein

www.bennyvreden.nl - BVP 1740 - Hint Music 2010 - De trein Lied :..! (cd track / ) Voor de lol of voor je werk. Naar een feest of naar de kerk. Naar Parijs of Almelo. Met de trein ben je er zo. Reizen naar een verre stad. Met je koffer en je kat. Stap maar in

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

Lelijke griet. Dino is nog steeds te verbaasd om iets normaals te zeggen. Het enige dat hij kan bedenken is: Heet je echt Belle?

Lelijke griet. Dino is nog steeds te verbaasd om iets normaals te zeggen. Het enige dat hij kan bedenken is: Heet je echt Belle? Rolstoeltaxi Dino, wil jij even helpen? Dino reageert niet. Hij is ingespannen bezig met zijn tekening. De opdracht is om het bovenaanzicht van de school te maken. En dat valt niet mee. Dino, vraagt de

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

Mijn mond zat vol aarde

Mijn mond zat vol aarde Mijn mond zat vol aarde Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,

Nadere informatie

'Geheime' kunstcollectie Imtech komt in de verkoop

'Geheime' kunstcollectie Imtech komt in de verkoop FD: Economie & Politiek door Siem Eikelenboom 28 augustus 2015 'Geheime' kunstcollectie Imtech komt in de verkoop Karel Appel, 'Bloem met blauwe ogen' (1977) 'Als je de ontvangsthal van Van Rietschoten

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

EenVandaag: Politicus van het Jaar 2009 EénVandaag Opiniepanel - 10 december respondenten

EenVandaag: Politicus van het Jaar 2009 EénVandaag Opiniepanel - 10 december respondenten EenVandaag: Politicus van het Jaar 2009 EénVandaag Opiniepanel - 10 december 2009-32.000 respondenten Beste politicus 2009 Nebahat Albayrak (PvdA) Justitie Jan Peter Balkenende (CDA) minister-president

Nadere informatie

Getuigenissen // Connected // Seks en internet. Regina (16)

Getuigenissen // Connected // Seks en internet. Regina (16) Regina (16) Ik heb mijn vriend leren kennen tijdens een spelletje op internet. Mijn tegenstander stelde voor om op MSN verder te praten. Hij zette zijn webcam op en toen zag ik zijn vriend Lander. Die

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

HC zd. 22 nr. 32. dia 1

HC zd. 22 nr. 32. dia 1 HC zd. 22 nr. 32 een spannend onderwerp als dit niet waar is, valt alles duigen of zoals Paulus het zegt in 1 Kor. 15 : 19 als wij alleen voor dit leven op Christus hopen zijn wij de beklagenswaardigste

Nadere informatie

Kijk nog eens in het boek op bladzijde 80 naar Werkwoorden in een andere tijd.

Kijk nog eens in het boek op bladzijde 80 naar Werkwoorden in een andere tijd. Grammaticaoefeningen 3 Wonen en vervoer Werkwoorden in een andere tijd Oefening 1 Kijk nog eens in het boek op bladzijde 80 naar Werkwoorden in een andere tijd. 1 Begrijp je deze informatie? ja / nee,

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT-

Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT- Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT- Dames en Heren, Partijgenoten, Ik sta hier beduusd voor u. Het is een bijzondere tijd geweest. Als ik in terugkijk

Nadere informatie

Leven in veiligheid. Artikel 1, Vluchtelingenverdrag van Genève, 1951

Leven in veiligheid. Artikel 1, Vluchtelingenverdrag van Genève, 1951 Leven in veiligheid Niemand laat zonder reden zijn familie, vrienden en bezittingen achter. Vluchtelingen kunnen niet anders. De situatie in hun eigen land is te gevaarlijk om er te blijven. Ze vluchten

Nadere informatie