STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE BIJ OLIGOMETASTASEN
|
|
- Thijmen Meijer
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE BIJ OLIGOMETASTASEN MONIQUE C. DE JONG, AIOS RADIOTHERAPIE NAMENS DE AVL-STEREOTAXIE WERKGROEP AVL SYMPOSIUM 2017
2 DISCLOSURES Geen lid van de AVL-oligo/stereotaxie werkgroep Wel lid: Marlies Nowee Joost Knegjens Gerben Borst Terry Wiersma Edwin Jansen Angela Tijhuis Emmy Lamers Marloes Frantzen-Steneker Anke van Mourik 2
3 AAN HET EINDE VAN DEZE PRESENTATIE Kent u de betekenis(sen) van de begrippen stereotactische radiotherapie en oligometastasen Begrijpt u waarom en wanneer stereotaxie wordt toegepast Heeft u kennis genoten van: nieuwe radiotherapeutische ontwikkelingen de uitdagingen van de toepassing/ implementatie van dergelijke nieuwe technieken/ ontwikkelingen 3
4 PATIËNT 1: DUIDELIJK OLIGOMETASTASEN Man van 60-jaar, fit In 2007 een niercelcarcinoom, waarvoor operatie In 2016 een schedelmetastase waarvoor operatie en radiotherapie In 2017 twee metastasen rib en wervel, waarvoor stereotaxie: 4
5 PATIËNT 2: DUIDELIJK GEEN OLIGOMETASTASEN Vrouw 45 jaar, tot voor kort full-time aan het werk, maar nu veel pijn in de nek 2014: in opzet curatief behandeld voor mammacarcinoom 2017: uitgebreide uitzaaiingen botten en lever 2 weken na bestraling overleden 5
6 PATIËNT 3: HMMM. Man 61 jaar, komt met plezier vanuit Limburg rijden voor afspraken : rectumcarcinoom, 1 levermetastase, 3 longmetastasen Plan: bestraling rectumcarcinoom, chemotherapie, bestraling centrale longmetastase, operatie levermetastase, nieuwe scan, behandeling 2 andere longmetastasen en operatie rectum : klaar met chemo, bestraling long: : nieuwe scans, operatie lever : bij evaluatie 11 longmetastasen Einde plan, palliatieve chemotherapie 6
7 WAT IS DE DEFINITIE VAN OLIGOMETASTASE? Wisselend! Oligo = weinig Metastase = uitzaaiing Doorgaans: maximaal 4-6 metastasen 7
8 UITGEZAAIDE KANKER: HET TOPJE VAN DE IJSBERG! - HET MAAKT DUS NIET UIT HOE VEEL JE ER ZIET?? Een uitzaaiing zien we pas vanaf ~5 mm op scans Dat is > 1 miljoen cellen!!! Dus 1 uitzaaiing op de scan = een lichaam vol kleine uitzaaiingen? 8
9 UITGEZAAIDE KANKER: NIEUWE INZICHTEN Vroeger: Diagnose a.d.h.v. klachten Geen genezing meer mogelijk Heden: Eerdere opsporing m.b.v. beeldvorming In selecte gevallen streven naar genezing?
10 UITGEZAAIDE KANKER: EEN AANTAL OVERWEGINGEN
11 UITGEZAAIDE KANKER - SYNCHROON VS METACHROON Synchroon heeft slechtere prognose dan metachroon Synchroon: bij diagnose Metachroon: in follow-up Niibe et al, Jpn J Clin Oncol
12 UITGEZAAIDE KANKER - IN HOEVEEL ORGANEN? Metastasen in 1 orgaan is beter dan in meer organen: Pirker R, et al. Prognostic factors in patients with advanced non-small cell lung cancer: data from the phase III FLEX study. Lung Cancer
13 UITGEZAAIDE KANKER - AANTAL METASTASEN Minder metastasen is beter: 1 metastase, mediaan 14 maanden 2-10 metastasen, mediaan 11 maanden Yamamoto et al. Stereotactic radiosurgery for patients with multiple brain metastases (JLGK0901) a multi-institutional prospective observational study. Lancet Oncology
14 UITGEZAAIDE KANKER - CONDITIE PATIENT (GPA) Sperduto et al. Secondary analysis of RTOG 9508, a phase 3 randomized trial of whole-brain radiation therapy versus WBRT plus Stereotactic Radiosurgery in Patients With 1-3 Brain Metastases; Poststratified by the Graded Prognostic Assessment (GPA). IJROBP
15 IDEE Fitte patiënten met weinig uitzaaiingen, in maar 1 orgaan en lange tijd tot ontstaan van uitzaaiingen leven langer Bij deze patiënten zijn de uitzaaiingen die we zien mogelijk alles wat er is? Gaat het nog beter als we de zichtbare uitzaaiingen agressiever behandelen? Langer leven? Uitstel van chemotherapie? 15
16 BEWIJS VOOR AGRESSIEVE BEHANDELING WEINIG METASTASEN? Voorbeeld overleving gemetastaseerd rectumcarcinoom: Palliatieve aanpak: Agressieve aanpak (M1): Selectie van goede patiënten? van Dijk et al. Evaluation of short-course radiotherapy followed by neoadjuvant bevacizumab, capecitabine, and oxaliplatin and subsequent radical surgical treatment in primary stage IV rectal cancer. AnnOnc
17 BEWIJS VOOR AGRESSIEVE BEHANDELING NIET VEEL GERANDOMISEERDE STUDIES Alleen gerandomiseerd bewijs voor overlevingsvoordeel voor agressieve behandeling hersenmetastasen: Lastig om goed onderzoek te doen! Wat kiest een patiënt als je voorstelt om alles heel agressief te behandelen of alleen chemotherapie te geven, waarmee zeker geen genezing...? Patchell et al NEJM 1990 Andrews et al Lancet
18 BEWIJS VOOR AGRESSIEVE BEHANDELING NIET VEEL GERANDOMISEERDE STUDIES Er komen wel een aantal studies aan: Lastig om goed onderzoek te doen! Wat kiest een patiënt als je voorstelt om alles heel agressief te behandelen of alleen chemotherapie te geven, waarmee zeker geen genezing...? 18
19 WANNEER BEHANDELEN WE OLIGOMETASTASEN MET EEN OLIGO-AANPAK? Maximaal 4-6 metastasen (op goede beeldvorming) Fitte (jonge) patiënt De mogelijkheid tot radicale behandeling van alle metastasen (resectie/ RFA/ RADIOTHERAPIE) Andere overwegingen: De primaire tumor Interval tot ontstaan Aantal organen Soms ook patiënten met nog maar een aantal actieve metastasen na behandeling met chemo/targeted therapie 19
20 WAT IS HET ALTERNATIEF? Palliatieve bestraling indien klachten Systeemtherapie (hormonaal, chemo, targeted, immuno etc) Optimal supportive care 20
21 VOORDELEN VAN OLIGO-AANPAK Langer leven? Uitstellen van hormonale/chemotherapie Voorkomen van klachten door tumor 21
22 NADELEN VAN OLIGO-AANPAK Afwijken van standaard behandeling (chemo), kan dat wel? Intensievere behandeling met (soms) meer bijwerkingen De behandeling kost het ziekenhuis vaak meer tijd en geld 22
23 HOE GAAN WE DAN BEHANDELEN? Chirugie RFA Radiotherapie!! Poliklinisch, niet invasief Stereotactische aanpak 23
24 STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE Wisselende definitie Sleutelwoorden: 1-5 fracties (volgens de ASTRO, in ieder geval weinig fracties) Hoge fractiedosis Beperkt gebied Kleine marges Precies (m.b.v. pre- en intra-imaging) 24
25 STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE Publicatie Nature Reviews Clinical Oncology 2010: 25
26 STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE WAAROM DEDEN WE DAT VROEGER NIET? 1895: ontdekking X-stralen : ontdekking radioactiviteit 1905: eerste behandeling voor baarmoederhalskanker met radium jaren 50: aanmaak Co-60: bestralingstoestellen jaren 60: eerste lineaire versnellers 26
27 STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE WAAROM DEDEN WE DAT VROEGER NIET? 27 Thariat et al. Past, present, and future of radiotherapy for the benefit of patients NatRevClinOncol 2012
28 STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE WAAROM DEDEN WE DAT VROEGER NIET? VMAT 80 Gy Adapted from: Thariat et al. Past, present, and future of radiotherapy for the benefit of patients NatRevClinOncol
29 SIMPELE PALLIATIEVE VS STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE CT Bundels opzetten Lagere dosis, max ~107% Plan zelfde dag klaar 1 fractie MRI, CT (4D?), vaccuummatras Intekenen, kleine marge Planning Hogere dosis met stijle afval 3 fracties 29
30 STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE EEN AANTAL VOORWAARDEN Hoge dosis moet nog mogelijk zijn (eerdere bestraling?) Hoge dosis/fractie helemaal niet gunstig voor gezonde weefsels, dus mogen niet te veel krijgen Kleine marges: dus goede imaging/fixatie 30
31 Meer fracties spaart gezond weefsel Tumor a/b ratio = 10 Herhaal elke fractie Gezond a/b ratio = 3 Celdood Gezond, gefractioneerd Tumor, gefractioneerd Tumor, 1 fractie Dosis Gezond, 1 fractie
32 Hoge dosis/fractie dus niet goed voor de gezonde weefsels! Alleen acceptabel op bepaalde locaties/ kleine volumes en marges/ goede imaging Gezond, gefractioneerd Celdood Tumor, gefractioneerd Tumor, 1 fractie Dosis Gezond, 1 fractie
33 Zelfde schade aanrichten in normale fracties Voorbeeld voor 1 x 24 Gy: Ruggemerg, 78 x 2 Gy Celdood Tumor, 1 x 24 Gy Tumor, 34 x 2 Gy Dosis Ruggemerg, 1 x 24 Gy
34 STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE OVERWEGINGEN PLANNERS Als we zeker weten dat we goed zitten, mag de maximum dosis omhoog Niet te veel op gezonde weefsels hoeveel is dat dan? En hoe gaan we op het toestel controleren dat dat goed gaat? 34
35 STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE EEN UITDAGING VOOR DE PLANNER De dokter vraagt 5x10 Gy aan op een klier in de buik. Darm in het PTV 5x10 Gy op darm is vergelijkbaar met 130! Gy in fracties van 2 Gy Dat is ongeveer 2x zo veel als is toegestaan... Met dank aan Angela Tijhuis 35
36 STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE EEN UITDAGING VOOR DE PLANNER Dosis aangepast naar 5x7 Gy (EQD2 darm = 70Gy) PTVedit Stijle dosis afval Dmax = 140% Dus 5x10 Gy Gaat dat goed op het toestel??? Met dank aan Angela Tijhuis 36
37 STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE EEN UITDAGING OP HET TOESTEL Waar is die darm? En hoe veel dosis komt daar nu precies? PLANNING TOESTEL Goed nadenken over match, isodoselijnen meesturen naar toestel, nadenken over verplaatsingen... Met dank aan Angela Tijhuis en Lisa Wiersema 37
38 RADIOTHERAPIE WHAT S NEW MR LINAC GAMMA KNIFE Gamma knife MR LINAC
39 GAMMA KNIFE Cobalt sources sectors Sector Drives Per sector, 24 sources are distributed in 5 rings 72 collimators per sector 3 shots size 4, 8, 16 mm 39
40 GAMMA KNIFE COLLIMATORS Sectors slide back and forth on outside of collimator 40
41 GAMMA KNIFE Behandeling van patiënten met hersenmetastasen Nu op lineare versneller: 1 tot 3 leasies Straks op Gamma Knife: tot 10 leasies 41
42 GAMMA KNIFE MASKER- VERSUS FRAME BASED Matig hoge dosis in meer fracties: Eenmalige zeer hoge dosis: 42
43 GAMMA KNIFE PROCES NA MRI Intekenen OAR en doelgebied (GTV) Dosis planning Plannen gebeurt door middel van plaatsen shots 43
44 LINAC BASED VERSUS GAMMA KNIFE DOSIS PLANNING
45 MR-LINAC
46 TOEKOMST Onderzoek! Meer studies waarin gerandomiseerd wordt uitgezocht of radicale aanpak oligometastasen beter is. Combinatie met bv immunotherapie? 46
47 TAKE HOME MESSAGE Radicale aanpak van een aantal metastasen hangt van een heleboel patiënt factoren af. Stereotactische radiotherapie goede radicale behandeling van metastasen. Met nieuwe technieken zoals gammaknife en MR-linac kunnen we nog preciezer en veiliger hoge dosis in klein gebied geven. 47
48 MET DANK AAN Angela Tijhuis Emmy Lamers Marloes Frantzen-Steneker Terry Wiersma Joost Knegjens 48
STEREOTAXIE VAN BOT EN KLIER OLIGOMETASTASEN
STEREOTAXIE VAN BOT EN KLIER OLIGOMETASTASEN ANKE VAN MOURIK, ANGELA TIJHUIS, LISA WIERSEMA, HEIKE PEULEN, ASTRID SMIT, MARCEL ROMP, GERBEN BORST, TERRY WIERSMA, MARLIES NOWEE, JOOST KNEGJENS, MARGRIET
Nadere informatievoor hersenmetastasen. Optimale kwaliteit. Hersenmetastasen behandeling. Definitie. Stereotactische radiotherapie
Disclosure belangen spreker Stereotactische radiotherapie voor hersenmetastasen (potentiële) belangenverstrengeling Geen Optimale kwaliteit Health care quality = Hersenmetastasen behandeling Getting the
Nadere informatieRadiotherapie bij het gemetastaseerd niercelcarcinoom. Dr Nathalie Meireson Universitaire Radiotherapie Antwerpen 28/02/2013
Radiotherapie bij het gemetastaseerd niercelcarcinoom Dr Nathalie Meireson Universitaire Radiotherapie Antwerpen 28/02/2013 inleiding casus heden toekomst radiotherapie en new drugs Inleiding Wat doet
Nadere informatieStereotactische leverbestraling: De werkmethodes en onnauwkeurigheden: SRT Symposium Utrecht 2016
Stereotactische leverbestraling: De werkmethodes en onnauwkeurigheden: SRT Symposium Utrecht 2016 Martha Garcia Instituut Verbeeten Mirjam Mast MCHaaglanden Compressieband ABC Techniek Zelfde doel Nauwkeurigheid
Nadere informatiePalliatieve radiotherapie radiotherapie gericht op symptoombestrijding. Angela van Baardwijk radiotherapeut oncoloog MAASTRO clinic
Palliatieve radiotherapie radiotherapie gericht op symptoombestrijding Angela van Baardwijk radiotherapeut oncoloog MAASTRO clinic Werkgroep Oncologie Verpleegkundigen MUMC 3 oktober 2014 Inhoud Radiotherapie
Nadere informatieOligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom. M. van der Sangen, radiotherapeut
Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom M. van der Sangen, radiotherapeut Borstkanker in perspectief Borstkanker in Nederland Nieuwe borstkankers per jaar: 15.000 Metastasen bij diagnose: 750 (5%)
Nadere informatieHersenmetastasen. Jeroen van Eijk Neuroloog JBZ 2 oktober 2014 Symposium Palliatieve Zorg
Hersenmetastasen Jeroen van Eijk Neuroloog JBZ 2 oktober 2014 Symposium Palliatieve Zorg Hersenmetastasen (HM) + Introductie + Enkele cijfers. + Wanneer denken we aan HM? + Behandeling van HM (Landelijke
Nadere informatieHeeft chirurgie of radiotherapie nog zin bij uitgezaaide prostaatkanker?
Heeft chirurgie of radiotherapie nog zin bij uitgezaaide prostaatkanker? Wouter Everaerts Dienst urologie, Uzleuven @EveraertsW 16 september 2017 Natuurlijke evolutie van prostaatkanker PIN Gelokaliseerd
Nadere informatieHoge precisie radiotherapie in hoofd- en halsregio. Hoe en waarom?
Hoge precisie radiotherapie in hoofd- en halsregio. Hoe en waarom? Prof. dr. D. Van den Weyngaert UZA / ZNA Middelheim Symposium Hoofd en Hals kanker - Erica Algemeen Ziekenhuis Campus Geel - 21 september
Nadere informatieImage-guided stereotactic radiotherapy for early stage lung cancer: techniques and clinical outcomes. Samenvatting
169 Image-guided stereotactic radiotherapy for early stage lung cancer: techniques and clinical outcomes Samenvatting Radiotherapie speelt een belangrijke rol in de curatieve behandeling van patiënten
Nadere informatieLeven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker. Judith Herder 2017
Leven met kanker Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling bij longkanker Judith Herder 2017 Deze presentatie Enkele feiten over kanker Wat is longkanker nou eigenlijk? Behandeling bij uitgezaaid longkanker
Nadere informatieRadiotherapie van levermetastasen: exotische therapie of oprukkende mogelijkheid? 69 ste Geneeskundige Dagen van Antwerpen Dr Reinhilde Weytjens
Radiotherapie van levermetastasen: exotische therapie of oprukkende mogelijkheid? 69 ste Geneeskundige Dagen van Antwerpen Dr Reinhilde Weytjens Radiotherapie van levermetastasen: Klassieke RT: 2 Gy, 30-35
Nadere informatiePancreascarcinoom en kansen voor de toekomst
18 mei 2006 Jaarbeurs Utrecht Pancreascarcinoom en kansen voor de toekomst Jan Ouwerkerk Research Coördinator Oncologie Leids Universitair Medisch Centrum Pancreas Carcinoom Incidencie: 33.730 nieuwe patiënten
Nadere informatieSBRT niercelcarcinoom (RCC) Jochem Hes Spec. laborant Treatment Planning
SBRT niercelcarcinoom (RCC) Jochem Hes Spec. laborant Treatment Planning Team Linda Kerkmeijer Fieke Prins Hans de Boer Marco van Vulpen Sjoerd Crijns Jan Lagendijk Inge Bijzet Tuan Nguyen Geja de Kogel
Nadere informatieBeleid levermetastasen Colorectaal Carcinoom EMBRAZE REGIO
Beleid levermetastasen Colorectaal Carcinoom EMBRAZE REGIO Opgesteld en Beoordeeld: EMBRAZE, NTG colorectaal carcinoom Datum vaststelling: 12 april 2017 Datum laatste wijziging: 12 april 2017 Categorieën
Nadere informatieHersenmetastasen. Jeroen van Eijk Neuroloog JBZ 4e Voorjaars Symposium V&VN Landelijk Netwerk Verpleegkundig Specialisten Oncologie 24 maart 2016
Hersenmetastasen Jeroen van Eijk Neuroloog JBZ 4e Voorjaars Symposium V&VN Landelijk Netwerk Verpleegkundig Specialisten Oncologie 24 maart 2016 Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieBeeldvorming bij oligometastasen met nadruk op PET/CT. Presentatie. PET/CT voor detectie van metastasen
Beeldvorming bij oligometastasen met nadruk op PET/CT Mark Roef Nucleair geneeskundige Catharina Ziekenhuis Eindhoven Themadag 30 maart 2017 Presentatie Beeldvorming bij oligometastasen: PET/CT voor detectie
Nadere informatieStereotactische radiotherapie voor stadium I niet-kleincellig longcarcinoom: Uitkomsten op patiënten- en populatieniveau.
Stereotactic Radiation Therapy for Stage I Non-Small Cell Lung Cancer Nederlandse titel Stereotactische radiotherapie voor stadium I niet-kleincellig longcarcinoom: Uitkomsten op patiënten- en populatieniveau.
Nadere informatieEvolutie van 10 jaar oncologie:
Evolutie van 10 jaar oncologie: Therapeutische nieuwigheden in de radiotherapie Dr. Katrien Erven 1 Inleiding DOEL in de radiotherapie Voldoende hoge dosis aan doelvolume Sparen normale weefsels Lokale
Nadere informatieMarlies Peters. Workshop Vermoeidheid
Marlies Peters Workshop Vermoeidheid De ene vermoeidheid is de andere niet Deze vermoeidheid is er plotseling, niet gerelateerd aan geleverde inspanning De vermoeidheid wordt als (zeer) extreem ervaren
Nadere informatieRadiotherapie bij het pancreascarcinoom. Hanne Heerkens, AIOS radiotherapie 25 maart 2019
Radiotherapie bij het pancreascarcinoom Hanne Heerkens, AIOS radiotherapie 25 maart 2019 Pancreascarcinoom en radiotherapie Operabel Locally advanced Medisch inoperabel Gemetastaseerd Pancreascarcinoom
Nadere informatieOverbehandeling in radiotherapie. Prof. Dr. Caroline Weltens
Overbehandeling in radiotherapie Prof. Dr. Caroline Weltens 29-09-2018 veilig de lokale therapie verminderen zonder de uitkomst te compromiteren Juiste balans tussen benefit en neveneffecten Bij combinatie
Nadere informatieRectum Library of Plans Maatwerk voor rectum behandelingen
Rectum Library of Plans Maatwerk voor rectum behandelingen Suzanne van Beek Senior Medisch Beeldvormings en Bestralings deskundige (MBB-er) s.v.beek@nki.nl 22ste Symposium voor verpleegkundigen en paramedici
Nadere informatieImpact van MRI informatieop de bestralingvan oligo-lymfekliermetastasen
Impact van informatieop de bestralingvan oligo-lymfekliermetastasen Dr. ir. Petra Kroon-van Loon Themadag Catharina ziekenhuis, 30 maart 2017 Outline Huidige behandelingsrichtlijn UMCU Klinische ervaringen
Nadere informatieSarcoma State of the art deel 2
19 mei 2009 Jaarbeurs Utrecht Sarcoma State of the art deel 2 Jan Ouwerkerk Research Coördinator Oncologie Leids Universitair Medisch Centrum Osteosarcoom Osteosarcoom is een primaire botkanker die zijn
Nadere informatieStereotactische radiochirurgie bij hersenmetastasen in het ARTI De resultaten met betrekking tot de overleving en de mate van lokale controle
Stereotactische radiochirurgie bij hersenmetastasen in het ARTI De resultaten met betrekking tot de overleving en de mate van lokale controle Nurer Gergin Radiotherapeutisch Laborant, UMC Utrecht Cancer
Nadere informatieOntwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom
Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom Mark I. van Berge Henegouwen Chirurg, slokdarm en maagchirurgie Amsterdam UMC, locatie AMC GIOCA GE oncologisch congres, AMC 18 jan 2019
Nadere informatieOncologische zorg bij ouderen
Oncologische zorg bij ouderen Balanceren tussen over- en onderbehandeling Johanneke Portielje, HagaZiekenhuis Kring ouderenzorg AMC & partners 12 juni 2013 mamma carcinoom
Nadere informatieOligometastasen: Echt of wishfull thinking? Dirk De Ruysscher, MD, PhD Radiation Oncologist University Hospitals Leuven/ KU Leuven Leuven, Belgium
Oligometastasen: Echt of wishfull thinking? Dirk De Ruysscher, MD, PhD Radiation Oncologist University Hospitals Leuven/ KU Leuven Leuven, Belgium Casus 65-jaar oude blanke vrouw 20 pak jaren Gestopt met
Nadere informatieSTEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE BIJ KINDEREN. SRT symposium Lab NL 2010
STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE BIJ KINDEREN SRT symposium Lab NL 2010 INTRODUCTIE LATE TOXICITEIT Childhood Cancer Survival Study * Retrospectief cohort geinitieerd in 1994 * Minimaal 5 jr overleving *
Nadere informatieBasisbegrippen Oncologie
Basisbegrippen Oncologie Tumor afmeting Diagnose periode Behandel periode Preventie/interventie periode Invasie interventie Tijd Detectie drempel Van normale naar kankercel Normale cel Van celkern naar
Nadere informatieMogelijkheden van resectie na chemotherapie bij het pancreascarcinoom. Prof. dr. Marc Besselink Afdeling Chirurgie, AMC Amsterdam
Mogelijkheden van resectie na chemotherapie bij het pancreascarcinoom Prof. dr. Marc Besselink Afdeling Chirurgie, AMC Amsterdam Amsterdam, 19 Januari 2018 Pancreascarcinoom Slechte prognose (5 jaars-overleving,
Nadere informatieBehandelingen bij longkanker. inclusief klinische studie immuuntherapie
Behandelingen bij longkanker inclusief klinische studie immuuntherapie 1 Longkanker Longkanker is niet één ziekte: er bestaan meerdere vormen van longkanker. In deze brochure bespreken we de twee meest
Nadere informatieILC > 3 cm: neoadjuvante chemotherapie heeft geen nut! Sabine C. Linn, MD PhD Divisies Medische Oncologie en Moleculaire Biologie
ILC > 3 cm: neoadjuvante chemotherapie heeft geen nut! Sabine C. Linn, MD PhD Divisies Medische Oncologie en Moleculaire Biologie Heeft neoadjuvant chemotherapie nut bij ILC > 3 cm? Ja Nee Weet niet/geen
Nadere informatieBeleidsdag ZOL 2 december 2005. Dr. Paul Bulens
Beleidsdag ZOL 2 december 2005 Dr. Paul Bulens Hasselt Genk vzw LOC Zorggroep oncologie St.-Trudo St.-Franciskus Zorgprogramma oncologie CAZ/VJZ Vesalius Diest Vzw LOC ZMK Zorgprogramma oncologie ZOL MZNL
Nadere informatieBloedafname CAIRO5. Coördinerend Radiologen: Dr. K. van Lienden, Dr. M Engelbrecht, afdeling Radiologie, AMC Amsterdam
Bloedafname CAIRO5 Een gerandomiseerde fase 3 studie naar behandelingsstrategieën voor patiënten met dikke darmkanker met metastasen in alleen de lever, welke (nog) niet in aanmerking komen voor chirurgische
Nadere informatieProtonen therapie & hersentumoren
Protonen therapie & hersentumoren 7-10-16 Daniëlle Eekers Radiotherapeut Oncoloog Maastro clinic Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatiePalliatieve radiotherapie radiotherapie gericht op symptoombestrijding
Palliatieve radiotherapie radiotherapie gericht op symptoombestrijding Angela van Baardwijk radiotherapeut oncoloog MAASTRO clinic Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek 10 November 2011 Je moet
Nadere informatieMultimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom
Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Disclosures Ik heb geen belangenverstrengeling in relatie tot deze presentatie Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Bij
Nadere informatieGebruik van prognostische en predictieve factoren bij de behandeling van het colorectaal carcinoom GIOCA congres 2017
Gebruik van prognostische en predictieve factoren bij de behandeling van het colorectaal carcinoom GIOCA congres 2017 Prof.dr. Kees Punt afd. Medische Oncologie AMC Amsterdam Colorectaal carcinoom Vroeger
Nadere informatiePAPILLON. MEREL ALBERS - MBB er CONTACT BRACHYTHERAPIE BIJ RECTUMCARINOOM
PAPILLON MEREL ALBERS - MBB er CONTACT BRACHYTHERAPIE BIJ RECTUMCARINOOM INHOUDSOPGAVE Achtergrond rectumcarcinoom Behandelmethodes Papillon behandeling Ervaringen uit de praktijk 2 ACHTERGROND COLORECTAAL
Nadere informatieWel of Niet starten?
Chemotherapie in de palliatieve setting van het pancreascarcinoom Wel of Niet starten? Dick Richel AMC / MST 3 e Verpleegkundig Congres 10 januari 2014 Pancreascarcinoom feiten Incidentie in Nederland
Nadere informatieNew challenges in metastic colo-rectal cancer. Desi van den Boogaard Verpleegkundig Specialist GE Oncologie Jeroen Bosch Ziekenhuis
New challenges in metastic colo-rectal cancer Desi van den Boogaard Verpleegkundig Specialist GE Oncologie Jeroen Bosch Ziekenhuis Disclosure belangen spreker Potentiele belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatiecmb3 - Medische beeldvorming in de radiotherapie Maart 2017 Silvia Enders
cmb3 - Medische beeldvorming in de radiotherapie Maart 2017 Silvia Enders 2 Doel college Hoe worden geavanceerde beeldvormende technieken toegepast binnen de radiotherapie? Voordelen/ nadelen/ (on)mogelijkheden
Nadere informatiePORTEC 4a studie. Landelijke brachy laboranten dag 17 november 2017
PORTEC 4a studie Landelijke brachy laboranten dag 17 november 2017 L Opzet presentatie Studie design In- en exclusie criteria Randomisatie Moleculair profiel bepaling Logistiek 2 Randomized phase III trial
Nadere informatieStandaardiseren waar mogelijk, maatwerk waar nodig: Gamma Knife ICON
Standaardiseren waar mogelijk, maatwerk waar nodig: Gamma Knife ICON Anke van Mourik Overzicht Facts & Figures GK @ AvL GK meets RT Plug & Play (?) Overzicht Facts & Figures GK @ AvL GK meets RT Plug &
Nadere informatieONTWIKKELINGEN IN NEOADJUVANTE CHEMORADIOTHERAPIE OESOPHAGUSCARCINOOM. 5D s, 8 februari 2018 Francine Voncken
ONTWIKKELINGEN IN NEOADJUVANTE CHEMORADIOTHERAPIE OESOPHAGUSCARCINOOM 5D s, 8 februari 2018 Francine Voncken GEEN DISCLOSURES NEOADJUVANT CHEMORADIOTHERAPIE OESOPHAGUS [TEKST] [tekst] 5y OS 33% vs 47%
Nadere informatieTumoren van centrale zenuwstelsel. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014
Tumoren van centrale zenuwstelsel Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014 Indeling Metastasen van tumoren van elders In de parenchym van de hersenen In hersenvliezen: leptomeningeale
Nadere informatieOntwikkelingen longkanker en maligne mesothelioom
Ontwikkelingen longkanker en maligne mesothelioom Wat is de stand van zaken Frank Jacobs sept 2017 Disclosures Frank Jacobs (potentiële) belangenverstrengeling geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieLandelijk Contactdag 2017
Landelijk Contactdag 2017 Radiotherapie voor Blaaskanker Bradley Pieters Academisch Medisch Centrum/ Universiteit van Amsterdam 2 Typen Blaaskanker Niet-spierinvasief Spierinvasief Behandelingen Verwijderen
Nadere informatieMonique Bos Internist-oncoloog ErasmusMC KLINISCH ONDERZOEK BIJ PATIËNTEN MET GEMETASTASEERDE BORSTKANKER IN NEDERLAND
Monique Bos Internist-oncoloog ErasmusMC KLINISCH ONDERZOEK BIJ PATIËNTEN MET GEMETASTASEERDE BORSTKANKER IN NEDERLAND Disclosures: none Borstkanker komt veel voor in Nederland Niet iedereen krijgt uitzaaiingen
Nadere informatieNadia Haj Mohammad Internist-oncoloog The Netherlands
Maagcarcinoom Nadia Haj Mohammad Internist-oncoloog The Netherlands Inhoud Therapie Systemisch Gericht op klachten Nieuwe ontwikkelingen/toekomst Epidemiologie Verschil Europa en Noord-Amerika vs Azië,
Nadere informatie(Neo)adjuvante chemotherapie bij het rectumcarcinoom. Prof.dr. Kees Punt afd. Medische Oncologie AMC Amsterdam
(Neo)adjuvante chemotherapie bij het rectumcarcinoom Prof.dr. Kees Punt afd. Medische Oncologie AMC Amsterdam Adjuvante chemotherapie bij rectumcarcinoom in Nederland Geloof Gewoonte Evidence-based medicine
Nadere informatieRadiotherapie bij prostaatkanker: een stralende toekomst. Karin Haustermans
Radiotherapie bij prostaatkanker: een stralende toekomst Karin Haustermans Radiotherapie Maakt gebruik van ioniserende straling om kankercellen te doden Ongeveer de helft van alle kankerpatiënten krijgt
Nadere informatieOLIJFdag 3 oktober 2015
OLIJFdag 3 oktober 2015 Nieuwe behandelingen bij eierstokkanker Els Witteveen Internist-oncoloog Huidige en nieuwe inzichten Intraperitoneale toediening Toevoeging van bevacizumab Dose dense toediening
Nadere informatieBehandeling van dikke
Behandeling van dikke Item 1 Item 2 Item 3 darmkanker Annelies Holvoet Donderdag 24/05/2018 > DD/MM/JJJJ Titel van d Dikke darmkanker Ontstaan Behandeling Preventie Dikkedarmkanker in Vlaanderen Jaarlijks
Nadere informatiePien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort. 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk
Pien de Haas en John de Klerk nucleair geneeskundigen Meander Medisch Centrum Amersfoort 2e Mammacongres 28 januari 2011 Harderwijk Siemens Biograph true point PET/CT 40 slice Sinds 21 januari 2011 Sinds
Nadere informatieRadiotherapie in de palliatieve setting. Bussels Barbara Dienst Radiotherapie H Hartziekenhuis Roeselare
Radiotherapie in de palliatieve setting Bussels Barbara Dienst Radiotherapie H Hartziekenhuis Roeselare Radiotherapie in de palliatieve setting 25-30% van de radiotherapeutische behandelingen Toename te
Nadere informatie4e Post EAUN Meeting
4e Post EAUN Meeting Testiscarcinoom Incidentie, behandeling en follow up Joost de Baaij Verpleegkundig Specialist i.o. Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Nijmegen Inhoud Incidentie Risico factoren Diagnostiek
Nadere informatieSTEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE IN NEDERLAND Connie de Pan SRT Symposium Lab NL november 2010
STEREOTACTISCHE RADIOTHERAPIE IN NEDERLAND - 2010 Connie de Pan SRT Symposium Lab NL 2010 6 november 2010 SRT: Stereotactische RadioTherapie 1968 2010 Stereotactische Radiotherapie is een nietinvasieve
Nadere informatieCutting-Edge Technology Intracranial en Extracranial Radiation Therapy
18 mei 2006 Jaarbeurs Utrecht Cutting-Edge Technology Intracranial en Extracranial Radiation Therapy Carla van Soest MANP Verpleegkundig specialist oncologie Flevoziekenhuis Almere Inhoud Radiotherapie
Nadere informatieBloedafname CAIRO5. Coördinerend Radiologen: Dr. K. van Lienden, Dr. M Engelbrecht, afdeling Radiologie, AMC Amsterdam
Bloedafname CAIRO5 Een gerandomiseerde fase 3 studie naar behandelingsstrategieën voor patiënten met dikke darmkanker met metastasen in alleen de lever, welke (nog) niet in aanmerking komen voor chirurgische
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) (Un-)certainties in radiotherapy of rectal cancer Nijkamp, J.A. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) (Un-)certainties in radiotherapy of rectal cancer Nijkamp, J.A. Link to publication Citation for published version (APA): Nijkamp, J. A. (2012). (Un-)certainties
Nadere informatieCROSSFIRE-studie (Alvleesklierkanker) / alvleesklierkanker
CROSSFIRE-studie (Alvleesklierkanker) / alvleesklierkanker Experimenteel onderzoek naar een nieuwe behandeling voor patiënten met alvleesklierkanker waarbij de tumor vanwege de ligging niet door middel
Nadere informatieRadiotherapie voor niet-medici. dr Paul Meijnders dr Frederik Van Daele
Radiotherapie voor niet-medici dr Paul Meijnders dr Frederik Van Daele Urologische tumoren nier blaas/urinewegen prostaat penis testis Prostaat - anatomie: Prostaatkanker: meest frequente kanker bij mannen
Nadere informatieGemetastaseerd mammacarcinoom. Jolien Tol, internist- oncoloog Jeroen Bosch ziekenhuis
Gemetastaseerd mammacarcinoom Jolien Tol, internist- oncoloog Jeroen Bosch ziekenhuis 19 maart 2018 Inhoud o Cijfers over borstkanker o Verschillende behandelmogelijkheden o casus o quiz Cijfers over borstkanker
Nadere informatieBestraling met protonen
Bestraling met protonen Een nieuwe ontwikkeling in de radiotherapie Stijn Krol, radiotherapeut-oncoloog Afdeling Radiotherapie LUMC/HollandPTC S.KROL@HOLLANDPTC.NL 2 Insert > Header & footer 15-okt-17
Nadere informatieNederlandse samenvatting en toekomstperspectieven
Nederlandse samenvatting en toekomstperspectieven Per jaar krijgen in Nederland tenminste 2150 patiënten een rectum tumor. Vijf jaar na behandeling leeft ongeveer de helft van die patiënten nog. Hierbij
Nadere informatieStaat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC?
Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Nina Bijker, radiotherapeut AMC BBB symposium 7 september 2017 No conflict of interest Focus op postmastectomie radiotherapie (PMRT)
Nadere informatiePrognostische factoren in patiënten met 1-3 positieve okselklieren; MammaPrint en Adjuvant! online
Prognostische factoren in patiënten met 1-3 positieve okselklieren; MammaPrint en Adjuvant! online 3 de Mammacongres Harderwijk Stella Mook Radiotherapeut i.o. Prognostische waarde LN status LN status
Nadere informatieBorstkanker indicatoren - Resultaten voor
Borstkanker indicatoren - Resultaten voor 2009-2011 AZ Sint-Jozef Malle maakt samen met AZ Klina Brasschaat deel uit van de Borstkliniek Voorkempen. Recent werden vanuit het Vlaams Indicatoren Project
Nadere informatieNadia Haj Mohammad GIOCA congres 19 januari 2018 The Netherlands
Oesophagus en-maagcarcinoom Nadia Haj Mohammad GIOCA congres 19 januari 2018 The Netherlands Inhoud Curatieve intentie Resectabel Maagcarcinoom perioperatief FLOT Palliatieve intentie Gemetastaseerd oesophagus-maagcarcinoom
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/36461 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Wiggenraad, Ruud Title: Stereotactic radiotherapy of intracranial tumors : optimizing
Nadere informatie10 e NKI AvL Mammasymposium
10 e NKI AvL Mammasymposium Een decennium lokalisatie van het niet palpabele mammacarcinoom M.T.F.D. Vrancken Peeters, Chirurg Netherlands Cancer Institute Antoni van Leeuwenhoek Hospital Amsterdam, The
Nadere informatieCoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies
'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum
Nadere informatiea) Percentage patiënten met een niercelcarcinoom 4 cm (ct1a) die geen nefrectomie hebben
Indicatoren evaluatie project richtlijn Niercelcarcinoom Indicator 1 a) Percentage patiënten met een niercelcarcinoom 4 cm (ct1a) die geen nefrectomie hebben ondergaan waarbij minstens 2 histologische
Nadere informatieCasus: Lokaal gevorderd Pancreascarcinoom (LAPC) Olivier Busch HPB Chirurg, AMC Amsterdam Voorzitter DPCG
Casus: Lokaal gevorderd Pancreascarcinoom (LAPC) Olivier Busch HPB Chirurg, AMC Amsterdam Voorzitter DPCG no disclosures Olivier Busch HPB Chirurg, AMC Amsterdam Voorzitter DPCG Pancreascarcinoom Slechte
Nadere informatieEen goede voorbereiding is het halve werk. Erik Vegt Nucleair geneeskundige Antoni van Leeuwenhoek AVL symposium 2014
Een goede voorbereiding is het halve werk Erik Vegt Nucleair geneeskundige Antoni van Leeuwenhoek AVL symposium 2014 1. Werking van FDG PET en PET/CT 2. Nut van FDG PET 3. Voorbereiding van patiënten voor
Nadere informatieSamenvatting SAMENVATTING
SAMENVATTING Radiotherapie is één van de primaire behandelmethoden voor kanker. De meest voorkomende vorm van radiotherapie is uitwendige bestraling, waarbij ioniserende straling van buiten het lichaam
Nadere informatieTumor eruit, patiënt beter? Sieger Leenstra Neurochirurg
Tumor eruit, patiënt beter? Sieger Leenstra Neurochirurg Tumor eruit Ruime resectie in de neurochirurgie veelal niet mogelijk Dus: wanneer kunnen we spreken van geheel verwijderd Is dit altijd van belang?
Nadere informatieSamenvatting 129. Samenvatting
Samenvatting 128 Samenvatting 129 Samenvatting Het mammacarcinoom is de meest voorkomende maligniteit bij vrouwen, met wereldwijd een jaarlijkse incidentie van 1,67 miljoen. De prognose van patiënten met
Nadere informatieZaadbalkanker. typen en behandeling. Urologie
Zaadbalkanker typen en behandeling Urologie Inhoudsopgave 1. Inleiding...4 2. Wat is kanker?...5 3. Kenmerken van de tumor...6 4. Behandeling...8 5. Verloop van de ziekte... 13 6. Het leven met kanker...
Nadere informatieImproving radiation dose delivery for moving targets using image guidance Rooijen, D.C. van
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Improving radiation dose delivery for moving targets using image guidance Rooijen, D.C. van Link to publication Citation for published version (APA): Rooijen, D.
Nadere informatieMail: of Fax: t.a.v. Emo van Halsema
Datum: Beloop na aanleggen decomprimerend stoma Ja Nee Zijn er complicaties opgetreden in het traject na aanleggen van het decomprimerende stoma? Ο Ο ZO JA, VULT U SVP EEN COMPLICATIEFORMULIER IN Hebben
Nadere informatieInformatie over. Neuro Endocriene Carcinomen. neuro-endocriene carcinomen (NEC) elke NEC is anders
NET-groep Neuro Endocriene Carcinomen elke NEC is anders Informatie over neuro-endocriene carcinomen (NEC) patiëntenfolder Stichting NET-groep www.net-kanker.nl 1 Deze folder gaat over het neuro-endocriene
Nadere informatieSignificante Fase III Studies in de Oncologie Wat betekent dit voor de practicus?
Significante Fase III Studies in de Oncologie Wat betekent dit voor de practicus? Dr. L. Dirix Medische Oncologie Behandeling van vaste tumoren Adjuverende therapie Uitgezaaide ziekte Gerandomizeerd onderzoek
Nadere informatieAandeel van patiënten met invasieve borstkanker waarbij een ER, PR en/of HER2 statusbepaling werd uitgevoerd vóór enige systemische behandeling
Status bepaling: 99,4% Aandeel van patiënten met invasieve borstkanker waarbij een ER, PR en/of HER2 statusbepaling werd uitgevoerd vóór enige systemische behandeling Vóór het starten van de behandeling
Nadere informatieSystemische behandeling junctieen maagcarcinoom
Systemische behandeling junctieen maagcarcinoom Nadia Haj Mohammad Internist-oncoloog 11 maart 2019 The Netherlands Junctie- en maagcarcinoom Inhoud Epidemiologie Therapie in opzet curatief in opzet palliatief
Nadere informatieStereotactische bestraling bij uitzaaiingen in de wervelkolom
Stereotactische bestraling bij uitzaaiingen in de wervelkolom In deze folder leest u meer over stereotactische bestraling (radiotherapie) bij de behandeling van uitzaaiingen in de wervelkolom (wervelmetastasen).
Nadere informatieHuidkanker. Melanoom. Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom. Diagnostiek en behandeling
Huidkanker Melanoom Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom Diagnostiek en behandeling Is het huidkanker? Welke huidkanker? Hoe wordt de diagnose gesteld? Verhaal Hoe lang bestaat de afwijking? Verandering?
Nadere informatieTumor eruit, patiënt beter? Sieger Leenstra Neurochirurg
Tumor eruit, patiënt beter? Sieger Leenstra Neurochirurg Tumor eruit Ruime resectie in de neurochirurgie veelal niet mogelijk Dus: wanneer kunnen we spreken van geheel verwijderd Is dit altijd van belang?
Nadere informatieOnderstaande vragen zijn van toepassing op de periode 6-12 maanden postoperatief
9. Follow-up Aantal maanden? Datum: Setting: O klinisch O poliklinisch Beoordelaar: (naam) Algemeen Onderstaande vragen zijn van toepassing op de periode 6- postoperatief Is de patient opgenomen geweest
Nadere informatieChemoradiatie bij het spierinvasief blaascarcinoom
Chemoradiatie bij het spierinvasief blaascarcinoom Richard P. Meijer, Uroloog DUOS 4-12-2015 Disclosure belangen (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met
Nadere informatieHoewel de incidentie van maagkanker daalt, staat het wereldwijd nog immer op de
Samenvatting Hoewel de incidentie van maagkanker daalt, staat het wereldwijd nog immer op de tweede plaats als meest frequente doodsoorzaak aan kanker. Chirurgische series uit Europa en Noord-Amerika laten
Nadere informatieOntwikkelingen en behandelmogelijkheden bij de patiënt met oesofagus- of maagcarcinoom. 17-9-2015 dr. Marije Slingerland, internist-oncoloog
Ontwikkelingen en behandelmogelijkheden bij de patiënt met oesofagus- of maagcarcinoom 17-9-2015 dr. Marije Slingerland, internist-oncoloog Doelgerichte therapie bij het lokaal gevorderd en gemetastaseerd
Nadere informatieMail: of Fax: t.a.v. Emo van Halsema
Datum: Beloop na stentplaatsing Ja Nee Zijn er stent-gerelateerde complicaties opgetreden? Ο Ο ZO JA, VULT U SVP EEN COMPLICATIEFORMULIER IN Hebben er re-interventies plaatsgevonden? Ο Ο ZO JA, VULT U
Nadere informatieCHAPTER XII. Nederlandse Samenvatting
CHAPTER XII Nederlandse Samenvatting Dit proefschrift behelst een aantal klinische en translationele studies met betrekking tot de behandeling van het primair operabel mammacarcinoom. Zowel aspecten van
Nadere informatieTRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER. Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek. Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden
TRIPLE NEGATIEF BORSTKANKER Nieuwe ontwikkelingen en onderzoek Rianne Oosterkamp, internist-oncoloog Medisch Centrum Haaglanden Triple negatief borstkanker TNBC Geen ER Geen PR Geen HER2 (Nog) geen target
Nadere informatie