Rapport van het inspectiebezoek aan Ruby s Hart voor de Zorg te Amsterdam op 10 maart Utrecht, Mei 2016

Transcriptie

1 Rapport van het inspectiebezoek aan Ruby s Hart voor de Zorg te Amsterdam op 10 maart 2016 Utrecht, Mei 2016

2 Inleiding Op 10 maart 2016 heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) een bezoek gebracht aan Ruby s Hart voor de Zorg te Amsterdam. Dit bezoek maakt deel uit van het toezicht van de inspectie op zorgaanbieders die vallen onder de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) en voor de inspectie onbekend zijn. Het doel van het inspectiebezoek is geweest om nader kennis te maken met Ruby s Hart voor de Zorg en na te gaan of voldaan wordt aan randvoorwaarden voor veilige en goede zorg. Deze randvoorwaarden zijn afgeleid uit wet- en regelgeving alsmede veldnormen (zie: bijlage 2). Korte beschrijving van de organisatie Ruby s Hart voor de Zorg is een eenmanszaak ingeschreven bij de KvK onder nummer Ruby s Hart voor de Zorg is gestart met daadwerkelijke zorgverlening in mei De zorgaanbieder levert begeleiding aan drie cliënten met een verstandelijke problematiek, vallend onder de Wet langdurige zorg. De cliënten hebben een zorgprofiel LVG03 wonen met intensieve behandeling en begeleiding, kleine groep. Alle cliënten financieren hun zorg door middel van het persoonsgevonden budget (PGB). De formatie bestaat uit één medewerker in loondienst, die voornamelijk administratieve werkzaamheden verricht en helpt bij niet-zorginhoudelijke zaken. Zij heeft geen opleiding in de zorg. De eigenaresse biedt binnen Ruby s Hart voor de Zorg de zorg aan cliënten, tot nu toe alleen in de vorm van begeleiding. Zij heeft de opleiding maatschappelijk werk en dienstverlening op HBO-niveau en een SPW-diploma op mbo-niveau 4 afgerond. Daarnaast heeft zij op invalsbasis een contract bij een zorginstelling in Amsterdam als woonbegeleider. De PGB gefinancierde zorg wordt geboden bij de cliënten thuis. Daarnaast beschikt de locatie Smitstraat 42 te Amsterdam over een benedenverdieping waar op dit moment alleen nog een kantoorruimte is gevestigd. De eigenaresse vertelde dat zij in de toekomst ook dagbesteding gaat aanbieden op deze benedenverdieping, in de ruimte naast het kantoor. De organisatie heeft een regionaal werkgebied en werkt niet als hoofdaannemer of onderaannemer. De organisatie heeft geen WTZi-toelating. Ruby s Hart voor de Zorg heeft geen contract met een zorgkantoor inzake Zorg in Natura. Ruby s Hart voor de Zorg is geen lid van een brancheorganisatie. De organisatie is niet in het bezit van een gebruiksvergunning. De eigenaresse heeft vanuit haar ondernemerschap niet eerder met de inspectie contact gehad. Bevindingen De inspectie heeft gesproken met het management en er zijn documenten en zorgdossiers ingezien. De inspectie beoordeelde Ruby s Hart voor de Zorg op 16 onderwerpen. In onderstaand schema staat per onderwerp aangegeven of gedurende het bezoek documenten konden worden geraadpleegd en of de inhoud daarvan actueel en relevant was. Onder de rubriek overige opmerkingen staan zaken vermeld die meer toelichting behoeven of die gedurende het inspectiebezoek eveneens als een risico voor de kwaliteit van zorg binnen de organisatie zijn aangemerkt. Document 1 Aanwezig Toelichting Ja/deels/nee/nvt 1 Zorgplan/zorgdossier Deels De in de zorgplannen gestelde zorgdoelen zijn minimaal omschreven en niet concreet/smart. 1 Zie bijlage 1 Pagina 2 van 11

3 Bovendien zijn de zorgdoelen voor de drie cliënten vrijwel identiek. De (dag)rapportages gerelateerd aan de zorgdoelen ontbreken, waardoor het zorgproces niet volgbaar is. Daarnaast kan hierdoor de zorginhoudelijke verantwoording ten aanzien van de geïndiceerde zorg niet worden aangetoond. 2 Klachtenregeling/geschilleninstantie Nee Er is geen klachtenregeling 3 Medezeggenschap Nee Medezeggenschap wordt niet vormgegeven. Er vindt wel overleg plaats met de cliënten individueel, maar collectief is er niets geregeld. 4 Afspraken tussen hoofdaannemer en onderaannemer n.v.t. 5 Samenwerkingsafspraken met ketenpartners Nee In geval van nood heeft de eigenaresse een bellijst van oud-collega s die mogelijk als ZZP-er inzetbaar zijn. deze afspraken zijn niet op schrift gesteld. Niet zichtbaar is of de cliënt vanuit zijn PGB ook elders zorg inkoopt. Zie overige opmerkingen. 6 Personeelsopbouw: beschikbaarheid deskundigheid in relatie tot de doelgroep Deels 7 Vergewisplicht en VOG s Nee Er is geen beleid inzake de vergewisplicht en bij nieuwe medewerkers wordt niet standaard om een Verklaring Omtrent Gedrag gevraagd. terwijl het om Wlz-zorg gaat. 8 Opleidingsplan Nee Er heeft tot op heden geen scholing plaats gevonden. Ook zijn er geen gericht scholingsplannen. 9 Kwaliteitssysteem Nee Er is geen kwaliteitsysteem aanwezig. Werkprocessen en afspraken zijn niet vastgelegd, waardoor processen niet structureel kunnen worden gevolgd, Pagina 3 van 11

4 geëvalueerd en bijgesteld (zogenoemde plan-do check-act cyclus). 10 Uitsluitingscriteria cliënten Nee Informeel zijn er wel uitsluitingscriteria bekend: zo neemt Ruby s Hart voor de Zorg geen cliënten aan bij wie medicatie moet worden toegediend. Er zijn echter geen uitsluitingscriteria op schrift gesteld, en de criteria worden derhalve ook niet gecommuniceerd. 11 Meldingen incidenten cliënten/patiënten (MIC/MIP) 12 Uitvoeringsprotocollen van voorbehouden en risicovolle handelingen Nee Nvt Er is geen (MIC/MIP) meldingensysteem aanwezig: Er is geen formulier voor het melden van incidenten. Er zijn geen schriftelijke afspraken wanneer en welk type meldingen gemeld dienen te worden. Hierdoor zijn er geen faciliteiten om een lerende organisatie te creëren. Het is onbekend binnen de organisatie welke wettelijke verplichtingen er zijn wanneer en hoe incidenten gemeld dienen te worden. Er zijn tot op heden geen incidenten gemeld. Bij Ruby s Hart voor de Zorg worden geen voorbehouden of risicovolle handelingen uitgevoerd, echter dit heeft zich niet vertaald in de uitsluitingscriteria. 13 Toets bekwaamheid van medewerkers Nvt en/of zelfstandigen van voorbehouden en risicovolle handelingen 14 Beleid vrijheidsbeperkende maatregelen Nee Binnen Ruby s Hart voor de Zorg wordt geen vrijheidsbeperking toegepast, maar dit is niet als beleid vastgelegd en het heeft geen vertaling gekregen in de uitsluitingscriteria. 15 Medicatiebeleid Nee Ruby s Hart voor de Zorg dient geen medicatie toe bij cliënten, maar dit is niet in beleid vastgelegd. De clienten worden geacht, indien van Pagina 4 van 11

5 16 Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling nee toepassing, de medicatie in eigen beheer te hebben en te houden. Hoe dit bij de intake wordt bepaald is niet inzichtelijk gemaakt. Ook de kennis over eventueel medicatiegebruik wordt niet als scholing in een opleidingsplan opgenomen. De meldcode huiselijk kindermishandeling geweld en kindermishandeling is niet bekend en geïmplementeerd. Overige opmerkingen De eigenaresse is gewezen op de Wkkgz door middel van een verwijzing naar de website evenals dat er een informatiebrochure over deze wetswijziging is achtergelaten. Cliëntendossiers/zorgbeschrijvingen De inspectie heeft van de drie cliënten het zorgdossier ingezien. De zorgdossiers bevatten zorgplannen. De NAW gegevens ontbreken echter, evenals de levensgeschiedenis en actuele indicaties van de cliënten. In het cliëntdossier is niet zichtbaar dat relevante disciplines betrokken zijn bij de zorg. De zorgplannen waren niet door de cliënten ondertekend. In geen van de drie dossiers heeft de inspectie rapportages en evaluaties aan de hand van de zorgdoelen aangetroffen, waardoor het zorgproces onnavolgbaar is. De zorgbeschrijvingen van de clienten zijn vrijwel identiek en gaan uit van een ureninzet van ongeveer 16 uur per week. Dit staat in contrast met de 24 uurszorg die de Wlz en de indicatie LVG03 veronderstelt. De Wet langdurige zorg is er voor mensen die blijvend permanent toezicht of 24 uur per dag zorg in de nabijheid nodig hebben. Het gaat vooral om ouderen met vergevorderde dementie of mensen met een ernstige verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking. Onduidelijk is of de cliënten vanuit hun PGB ook elders zorg inkopen. Cliëntperspectief Cliënten van Ruby s Hart voor de Zorg zijn tevreden over de begeleiding die zij krijgen. Uit gesprekken met cliënten blijkt dat de cliënten enkele uren per week begeleiding ontvangen in de vorm van gesprekken met de eigenaresse. De overige uren begeleiding worden onder meer besteed aan boodschappen doen, hulp met administratie en dergelijke. De benedenverdieping, waar de eigenaresse in de toekomst dagbesteding gaat aanbieden, maakte tijdens het inspectiebezoek een rommelige indruk. Geïndiceerde zorg, gevraagde zorg, geleverde zorg en gefactureerde zorg Cliënten van Ruby s Hart voor de Zorg hebben zorgprofielen met indicatie LVG03: VG wonen met intensieve behandeling en begeleiding, kleine groep. In dit zorgprofiel 2 staat het volgende: De volwassen cliënten verblijven gedurende een afgebakende periode in een omgeving waar huisvesting, huishoudelijke ondersteuning en begeleiding met een behandelend karakter wordt geboden. [..] Op het gebied van de sociale redzaamheid hebben de cliënten in het algemeen veel hulp nodig. [..] Ook ten aanzien van het psychosociaal/cognitief functioneren hebben de cliënten vaak hulp, toezicht of sturing nodig. [..] Er is sprake van ernstige gedragsproblematiek. De cliënt 2 Bijlage A bij artikel 2.1 van de regeling langdurige zorg. Pagina 5 van 11

6 heeft continu sturing, regulering, behandeling, ondersteuning en toezicht nodig. [..] De dominante grondslag voor dit cliëntprofiel is meestal een verstandelijke handicap (functiestoornis) met de verbijzondering dat de beperkte sociale redzaamheid en ernstige gedragsproblematiek in verband met een licht verstandelijke beperking een integrale behandeling noodzakelijk maakt. De zorgvragen van de cliënten die tot uiting komen in de door Ruby s Hart voor de Zorg gestelde doelen zijn niet te herleiden uit de zorgprofielen. Bovendien zijn de zorgdoelen voor de drie cliënten vrijwel identiek. De professionele inbreng van Ruby s Hart voor de Zorg ontbreekt in de begeleidingsdoelen. Het is daardoor niet aantoonbaar gemaakt dat de begeleiding voldoende aansluit bij de geïndiceerde zorg. Verder ziet de inspectie in alledrie dossiers terugkomen dat de cliënten alleen begeleiding inkopen terwijl in hun indicatie ook behandeling is opgenomen. Gevraagde en geleverde zorg De inspectie kreeg inzage in documenten met namen van de cliënten en van de medewerkers, urenstaten en de arbeidsovereenkomst met een medewerker van Ruby s Hart voor de Zorg. De zorgovereenkomsten van de cliënten en een werkrooster kon Ruby s Hart voor de Zorg niet overleggen. Uit het tijdens het inspectiebezoek gevoerde gesprek met de eigenaresse en uit de zorgbeschrijvingen bleek dat elke cliënt zestien uur begeleiding per week ontvangt. (Dat is in totaal rond de 70 uur per cliënt per maand.) De begeleiding houdt volgens de eigenaresse onder meer in: gesprekken met cliënten over problemen, meehelpen boodschappen doen, meegaan naar afspraken (zoals reclassering of jobcoach) en hulp bieden bij de (financiële) administratie. Uit de urenstaten die de inspectie op verzoek kreeg toegestuurd blijkt dat de de eigenaresse en de administratief medewerker gezamenlijk rond de 70 uren begeleiding per cliënt rekenen. Uit de urenstaat blijkt tevens dat een deel van deze uren bestaat uit begeleiding die wordt aangeboden door de administratief medewerker (namelijk 16 tot 24 uur per cliënt per maand). De inspectie constateert op basis van de tijdens en na afloop van het inspectiebezoek verkregen informatie dat Ruby s Hart voor de Zorg ten onrechte indirecte uren (zoals voor administratieve werkzaamheden) als begeleidingsuren opvoert. Daarnaast constateert de inspectie op basis van gesprekken met medewerkers, cliënten en de overgelegde documenten dat de aard van de begeleiding zodanig is dat deze meer weg heeft van Wmo zorg, oftewel ondersteuning, dan van zorg voor mensen die blijvend permanent toezicht of 24 uur per dag zorg in de nabijheid nodig hebben. Een andere mogelijkheid is dat de indicatie te hoog is ten aanzien de geleverde zorg. Een bijstelling van de indicatie ligt in dat geval voor de hand. Verantwoording geleverde zorg Uit de verkregen informatie blijkt dat cliënten de zorg bij Ruby s Hart voor de Zorg inkopen met een PGB. Een urenregistratie per cliënt was niet inzichtelijk. Wel zijn er urenstaten per cliënt overgelegd. De zorg wordt gefactureerd aan de hand van een vooraf afgesproken vast bedrag per maand. De opbouw van het uurtarief is niet inzichtelijk. Ruby s Hart voor de Zorg factureert niet aan de hand van geleverde uren. De relatie tussen de gefactureerde zorg en de geïndiceerde en door de cliënten gevraagde zorg is hierdoor ook niet inzichtelijk. Besteding PGB De eigenaresse en de cliënten vertelden dat de cliënten van Ruby s Hart voor de Zorg wekelijks leefgeld ontvangen vanuit hun PGB. Pagina 6 van 11

7 Conclusies Op basis van bovenstaande bevindingen trekt de inspectie de volgende conclusies: De organisatie heeft niet de genoemde randvoorwaarden voor veilige en verantwoorde zorg beschreven en geïmplementeerd. De inspectie constateert daarnaast onduidelijkheden in de verantwoording van de uren en gedeclareerde zorg. De inspectie constateert tevens dat cliënten te weinig uren begeleiding ontvangen in relatie tot de gedeclareerde zorg. Te nemen verbetermaatregelen Wat betreft de getoetste onderwerpen verwacht de inspectie van u verbetermaatregelen. De inspectie verwacht van u uiterlijk 23 mei 2016 te ontvangen: - een klachtenregeling conform hoofdstuk 3 van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg en aansluiting bij een geschilleninstantie conform deze Wet; - een regeling waarin beschreven staat op welke wijze de gemeenschappelijke belangen van uw cliënten worden behartigd conform de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen; - samenwerkingsafspraken met ketenpartners; - een overzicht waaruit blijkt dat het personeelsbestand kwalitatief en kwantitatief is afgestemd op de doelgroep: de formatie direct zorggebonden personeel in loondienst en/of ZZP ers met hun opleidingsniveau en het aantal cliënten met hun zorgzwaarte / indicatie; - beleid vergewisplicht en VOG s; - opleidingsplan; - plan van aanpak implementatie kwaliteitssysteem; - uitsluitingscriteria cliënten; - beleid omtrent meldingen incidenten cliënten/patiënten (MIC/MIP); - uitvoeringsprotocollen van voorbehouden en risicovolle handelingen; - overzicht van bevoegd- en bekwaamheden van medewerkers en/of zelfstandigen met betrekking tot voorbehouden en risicovolle handelingen; - beleid vrijheidsbeperkende maatregelen*; - medicatiebeleid*; - meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Pagina 7 van 11

8 Bijlage 1 Toelichting Het zorgplan Het zorgplan (ook wel behandelplan, leefplan, zorgbeschrijving, ondersteuningsplan of begeleidingsplan genoemd) is een onderdeel van het zorgdossier. Aan de inhoud worden eisen gesteld: De zorgaanbieder is verplicht in samenspraak met de cliënt een zorgplan te maken. Binnen zes weken na aanvang van de zorgverlening moet de zorgaanbieder een zorgplan opgesteld hebben waarin in ieder geval de volgende onderwerpen aan bod komen: - welke doelen worden met betrekking tot de zorgverlening voor een bepaalde periode gesteld, gebaseerd op de wensen, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt; - op welke concrete wijze zullen de zorgaanbieder en de cliënt de gestelde doelen trachten te bereiken; - wie is voor de verschillende onderdelen van de zorgverlening verantwoordelijk, op welke wijze vindt afstemming tussen meerdere zorgverleners plaats en wie kan de cliënt op die afstemming aanspreken; - met welke frequentie en onder welke omstandigheden gaat de zorgaanbieder de zorgverlening in samenspraak met de cliënt evalueren en actualiseren. Het zorgdossier Bevat voorts alle informatie die voor de zorg aan en de begeleiding en eventuele behandeling van de cliënt relevant is: - persoonsgegevens cliënt; - zorgovereenkomst; - diagnose(s); - toestemming voor uitvoering zorgplan; - naam en toestemming cliëntvertegenwoordiger voor uitvoering zorgplan (indien van toepassing); - verslag evaluatiegesprekken; (het zorgplan wordt minimaal een keer per jaar met alle relevante betrokkenen geëvalueerd en zo nodig bijgesteld) - rapportage; (verslaglegging ten behoeve van de continuïteit van de dagelijkse zorg en uitvoering van het zorgplan) - naam behandelend (huis)arts en eventueel andere behandelaars; - eventuele vrijheidsbeperkingen; - actueel medicatieoverzicht, indien zorgaanbieder (een deel van) het medicatieproces overneemt; (een, door de apotheker geleverd, actueel medicatieoverzicht met soort medicatie, dosering en tijdstippen van medicatieverstrekking, naam voorschrijvend arts en leverend apotheker) ; - uitvoeringsverzoeken, indien er sprake is van voorbehouden handelingen. Voor Bopz-aangemerkte instellingen moet het zorgplan tevens voldoen aan de eisen van de Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen. Klachtenregeling/ geschilleninstantie Voor bestaande organisaties met een klachtregeling conform de Wet klachtrecht cliënten zorgsector (Wkcz) geldt een overgangsjaar (tot ) Elke cliënt heeft de mogelijkheid om over de geboden zorg een klacht in te dienen. Een klacht kan door de cliënt zelf of zijn vertegenwoordiger worden ingediend en heeft betrekking op een gedraging van de zorgaanbieder of van voor hem werkzame personen jegens de cliënt. De volgende criteria worden gehanteerd: - er is een klachtenregeling conform hoofdstuk 3 van de Wkkgz en deze is onder de aandacht van cliënten gebracht; Pagina 8 van 11

9 - de zorgaanbieder heeft een klachtenfunctionaris conform bovengenoemde wetgeving; - adres en/of telefoonnummer van de klachtenfunctionaris staat vermeld in de klachtregeling; - zowel de cliënt als iemand die hem vertegenwoordigt, kan rechtstreeks bij de geschilleninstantie een klacht indienen tegen de zorgaanbieder of diens personeel. - De belangrijkste verplichtingen per 2017 zijn: Klachtenfunctionaris Per 1 januari 2017 heeft u een klachtenfunctionaris beschikbaar die gratis is voor uw cliënten. De klachtenfunctionaris kan bemiddelen om een oplossing te vinden waar iedereen tevreden over is. Ook kan hij de cliënt informeren over de verschillende mogelijkheden om een klacht in te dienen. Geschilleninstantie Voor 1 januari 2017 moet elke zorgaanbieder aangesloten zijn bij een erkende geschilleninstantie. U kunt zich aansluiten bij een bestaande instantie, zoals de Stichting Geschillencommissies voor Consumentenzaken. Organisaties van cliënten en zorgaanbieders kunnen ook samen een nieuwe geschilleninstantie oprichten. De geschilleninstantie moet worden erkend door de minister. De erkenningseisen staan in de Uitvoeringsregeling Wkkgz Deskundigheid personeel in relatie tot de doelgroep Deskundig personeel is in staat om de noodzakelijke en gevraagde zorgverlening en ondersteuning aan cliënten te bieden. Het personeel voldoet aan de eisen die aan de functie(s) worden gesteld en is waar nodig bekwaam en bevoegd om specifieke functie(s) uit te oefenen. Gelet wordt op de volgende zaken: - kwalitatief voldoende zorgverleners (er is aandacht voor aanstellingseisen en (bij)scholing van medewerkers gericht op de ondersteuningsvragen van de cliëntgroepen); - kwantitatief voldoende zorgverleners; - uitsluitingscriteria cliënten; zijn de grenzen aan zorg duidelijk beschreven; - bekwaamheid en bevoegdheid van medewerkers om voorbehouden en risicovolle handelingen uit te voeren. - controleren functioneren zorgverlener voor indiensttreding - Per 1 januari 2016 moet u het functioneren van iedere nieuwe zorgverlener nagaan, voordat u hem of haar aanneemt. Nieuwe medewerkers in de langdurige zorg en de intramurale geestelijke gezondheidszorg moeten daarnaast een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) tonen. Veilig incidenten melden Zorgaanbieders hebben uiterlijk per 1 juli 2016 een interne werkwijze die regelt dat medewerkers veilig onzorgvuldigheden en incidenten in de zorgverlening kunnen melden. Doel is dat collega s bevindingen met elkaar bespreken, ervan leren en zo samen de zorg verbeteren. Vrijheidsbeperkende maatregelen Onder de term vrijheidsbeperking of vrijheidsbeperkende maatregelen verstaat de inspectie o.a.: fixatie met (onrust)band, afzondering in daarvoor bestemde ruimte, afzondering in brede zin (uit woonkamer gezet, in slaapkamer), afsluiten woning, psychofarmaca, gedwongen vocht/voeding, diepe stoel, gebruik tafelblad voor rolstoel, fysieke fixatie (holding), bedhekken, slaapkamer (deur)sensor, chip in schoen/polsband, belmat/sensor, cameratoezicht, uitluistersysteem, sommige beschermende kleding/materialen, hansop, verpleegdeken, beperking omgang met anderen, beperken gebruik van telefoon/internet, (onnodig) beperken privacy of beperken bezoek. Indien er géén vrijheidsbeperkingen worden toegepast: Is het niet toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen in een beleidsdocument vastgelegd? Is het niet toepassen van vrijheidsbeperkende maatregelen ook in de uitsluitingscriteria voor cliënten opgenomen? Pagina 9 van 11

10 Indien er wél vrijheidsbeperkingen worden toegepast: Welke maatregelen worden door de zorgaanbieder toegepast? Bij hoeveel cliënten worden maatregelen toegepast? Wie is er verantwoordelijk voor het toepassen van de maatregelen? Wie houdt toezicht op de uitvoering van de maatregelen? Maken de maatregelen onderdeel uit van het zorgplan? Wordt er aan afbouw van de maatregelen gewerkt en/of worden er alternatieven voor de maatregelen gezocht? Vindt er gerichte scholing plaats op het gebied van vrijheidsbeperking? Wordt er een registratie van de maatregelen bijgehouden? Als de cliënt een Bopz-status heeft, moet de zorgaanbieder waar de cliënt verblijft voldoen aan de Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen (Wet Bopz). Medicatiebeleid Het medicatiebeleid van de organisatie bevat tenminste een beschrijving van de taken, verantwoordelijkheden en afspraken omtrent het gehele medicatieproces, ook indien er sprake is van medicatie in eigen beheer bij de cliënt. Het beleid moet in lijn zijn met de richtlijn: veilige principes in de medicatieketen en minimaal bestaan uit: Medicatieoverdracht - Bij het starten van de zorg rond medicatie moet er binnen 24 uur een actueel en volledig medicatieoverzicht inclusief doseertijden van de apotheek aanwezig zijn. - Bij het starten van een voorbehouden handeling met betrekking tot medicatie moet er een uitvoeringsverzoek aanwezig zijn van de voorschrijvend arts. Medicatieoverzicht - Bij elke nieuwe cliënt wordt bij intake bepaald of het verantwoord is indien hij het medicatiebeheer of een deel zelf regelt en zo ja, op welke wijze dit bepaald wordt. - Het medicatieoverzicht is op digitale lijsten van de apotheek in het zorgdossier opgenomen. Uitzetten en toedienen - Het uitzetten en toedienen wordt door twee verschillende personen uitgevoerd. - Bij het uitzetten en toedienen voor elke geneesmiddel wordt geparafeerd. Bewaring - Medicatie wordt veilig bewaard. Scholing - Er vindt gerichte scholing plaats. Fouten - Fouten worden gemeld en geregistreerd. Pagina 10 van 11

11 Bijlage 2 Wetten en normen: zie ook Wetten Wet Langdurige Zorg Zorgverzekeringswet Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (BIG) Wet Geneeskundige behandelovereenkomst (WGBO) Opiumwet Geneesmiddelenwet Fundamentele veldnormen Veilige principes in de medicatieketen Kwaliteitsdocument 2013 Verpleging, Verzorging en Zorg thuis Handreiking ondersteuningsplannen (2013) Handreiking medicatiebeleid gehandicaptenzorg (2011) Handleiding voorbehouden handelingen bij verpleging, verzorging en thuiszorg Extra inspanningen noodzakelijk voor terugdringen vrijheidsbeperking en langdurige zorg Dagelijkse bezetting en kwaliteit van zorg in instellingen voor langdurige zorg (2012) Overige veldnormen Visiedocument Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg 2.0 Handreiking werkvoorraad geneesmiddelen Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten (2008) Van incident naar fundament Convenant preventie seksueel misbruik Handreiking seksualiteit en seksueel misbruik Sturen op aanpak van seksueel misbruik Intentieverklaring Zorg voor Vrijheid, samen naar minder vrijheidsbeperking Nadenken over vrijheidsbeperking van de cliënt Veldnorm voor afzonderings- en separeervoorzieningen in de Gehandicaptenzorg Hygiënerichtlijnen voor de zorg van mensen met een lichamelijke en verstandelijke handicap Cultuuromslag terugdringen vrijheidsbeperking bij kwetsbare groepen in langdurige zorg volop gaande Richtinggevend kader vrijheidsbeperking Medicatieveiligheid flink verbeterd in herbeoordeelde instellingen langdurige zorg en zorg thuis 'Het mag niet, het mag nooit' seksuele intimidatie door hulpverleners in de gezondheidszorg Leidraad bekwaamheid medicatie langdurige zorg Pagina 11 van 11