Naar aanleiding van de OPEN BRIEF heeft de fractie van de PvdA de volgende vragen aan het College:

Transcriptie

1 Schriftelijke vragen Adviesaanvraag NS Dienstregeling 2018 Castricum, 15 februari 2017 Vandaag heeft de fractie van de PvdA een OPEN BRIEF aan de verantwoordelijke wethouders van de gemeenten Castricum, Zaanstad, Hoorn, Heerhugowaard, Alkmaar, Beverwijk en Haarlem gestuurd. In de OPEN BRIEF doet de PvdA zeven voorstellen ter verbetering van de dienstregeling vanaf december De fractie van de PvdA verzoekt de verantwoordelijke wethouders om in de reactie van hun gemeente op de onlangs aan de decentrale overheden en consumentenorganisaties voorgelegde Adviesaanvraag Dienstregeling 2018 een zevental verbeteringen te ondersteunen. De verbeteringen zullen volgens de PvdA fractie voor alle reizigers en forenzen uit gemeenten boven het Noordzeekanaal voordeel opleveren. Naar aanleiding van de OPEN BRIEF heeft de fractie van de PvdA de volgende vragen aan het College: 1) kan het College aangeven in hoeverre zij zich herkent in de OPEN BRIEF opgenomen verslechteringen indien de door de NS in de Adviesaanvraag opgenomen uitgangspunten blijven gehandhaafd? 2) kan het College aangeven of zij de open brief opgenomen zeven maatregelen tot verbetering ondersteunt? Zo zee, kan het College per maatregel aangeven waarom zij de verbetering niet steunt? 3) is het College bereid, daar de brief ook aan de verantwoordelijke wethouders van 6 andere gemeenten boven het Noordzeekanaal is gericht én de door de NS voorgestelde uitgangspunten gevolgen heeft voor het netwerk tussen deze gemeenten, om met de betreffende gemeenten tot een gezamenlijke reactie op de adviesaanvraag van de NS te komen? 4) Is het College bereid om voorafgaande aan het vaststellen van een zienswijze op de Adviesaanvraag met de Raad te overleggen over de hoofdlijnen van de zienswijze en de daarin opgenomen voorstellen tot verbetering van de dienstregeling vanaf december 2017? Zo ja, wil het College dit overleg binnen de gestelde termijn voor het beantwoorden van deze schriftelijke vragen (30 dagen) organiseren? Fractie PvdA Dave van Ooijen Bijlagen: -open brief -persbericht 1

2 OPEN BRIEF over ADVIESAANVRAAG NS DIENSTREGELING De door de NS aan de decentrale overheden (provincies en gemeenten) en consumentenorganisaties gestuurde Adviesaanvraag Dienstregeling bevat naast een aantal verbeteringen, ook een aantal verslechteringen. De verbeteringen zijn meer doorgaande IC s en kortere stops op Amsterdam CS. Verder zullen in de ochtendspits en de middagspits in de drukste richting tussen Den Helder en Schagen drie extra IC's worden ingevoegd welke doorrijden naar Maastricht 3. Daarnaast gaat er ook op zondag tussen Alkmaar en Amsterdam een extra halfuurs IC rijden. De verbeteringen gaan evenwel gepaard met verslechteringen. De verslechteringen komen bovenop een negatieve trend die eind 2016 is ingezet. De PvdA heeft toen al kenbaar gemaakte dat het spoor in Noord-Holland boven het Noordzeekanaal eerder in z'n achteruit dreigt te gaan dan in z'n vooruit. En wel op een drietal terreinen. Ten eerste heeft de in december 2016 ingevoerde dienstregeling al een verslechtering laten zien. Met name de aansluitingen trein-trein en trein-bus zijn erop achteruit gegaan. Een voorbeeld is de overstap sprinter/sprinter in Uitgeest van de Zaanlijn op de Kennemerlijn in de avond en in het weekend. Was de overstap vorig jaar nog 8 minuten, sinds december 2016 is de wachttijd al 14 minuten. Volgens de Adviesaanvraag Dienstregeling 2018 gaat de overstap in de avond en het weekend verder in zijn achteruit, t.w. naar 26 minuten. Dit is opnieuw een verslechtering ten opzichte van voorgaande jaren. Zo was in 2015 nog sprake van een sneltrein Hoorn-Haarlem en een sprinter op de Kennemerlijn tot Uitgeest. In 2016 is de sneltrein vervangen door een sprinter op de Kennemerlijn tot Hoorn (gedurende de hele dag) en is zonder op tussenliggende stations te stoppen een spits-ic ingevoerd (alleen in de drukste richting) tussen Alkmaar en Haarlem. Na de nodige kritiek is daar een extra stop in Heiloo en Castricum bijgekomen, maar nog steeds alleen in één richting. Ten tweede zal het spoorboekloos rijden tussen Eindhoven en Amsterdam Centraal (6 i.p.v. 4 IC's per uur met ingang van de dienstregeling 2018) een negatieve doorwerking hebben op de regelmaat en de aansluitingen op treinen en bussen in Noord-Holland boven het Noordzeekanaal. Dit omdat IC s die elke 10 minuten rijden op knooppunten niet aansluiten op IC s, sprinters en bussen die in een andere frequentie rijden (kwartierdiensten). De effecten, spoorboekloos rijden werkt als een 1 De open brief van de PvdA in de gemeente Castricum is op 15 februari 2017 gestuurd naar de verantwoordelijke wethouders van de gemeenten Castricum, Uitgeest, Zaanstad, Hoorn, Heerhugowaard, Alkmaar, Beverwijk en Haarlem. Tevens is de open brief ter kennisname van het Landelijk Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer (Locov) gebracht dat door de NS is gevraagd uiterlijk 14 maart 2017 te reageren op de Adviesaanvraag. De open brief is eveneens ter kennisname gestuurd naar Provinciale Staten van Noord-Holland. 2 De door de NS opgestelde 25 pagina tellende Adviesaanvraag Dienstregeling 2018 van 31 januari 2017 is op 2 februari 2017 op de website van het Locov geplaatst en op 3 februari 2017 op de website 3 De 3 extra IC's van en naar Den Helder in de ochtend- en middagspits rijden in het verlengde van de bestaande IC Schagen-Amsterdam-Maastricht en zijn tussen Schagen en Amsterdam dus geen extra IC-treinen. 1

3 domino door in de rest van de dienstregeling, worden door de NS in de Adviesaanvraag Dienstregeling 2018 niet inzichtelijk gemaakt. Ten derde vreest de PvdA voor de uitwerking van het vlak voor de kerst door het kabinet gepresenteerde OV Toekomstbeeld De uitwerking van dit toekomstbeeld zal volgens de PvdA vooral leiden tot verbetering van het treinverkeer tussen de vijf grootste steden van Nederland (Utrecht, Amsterdam,Den Haag, Rotterdam en Eindhoven) en in de Metropoolregio Amsterdam. In het OV Toekomstbeeld 2040 staat op meerdere plaatsen dat de voorgenomen invoering van snelle treindiensten op een aantal corridors, zoals tussen Den Helder en Amsterdam, er toe zal leiden dat IC's in de komende jaren op tussengelegen stations niet meer zullen gaan rijden. In deze notitie zal met name worden ingegaan op de verslechteringen die het gevolg zijn van de in de Adviesaanvraag Dienstregeling 2018 opgenomen uitgangspunten. De voorgestelde verbeteringen zullen voor alle reizigers en forenzen uit gemeenten boven het Noordzeekanaal voordeel opleveren. Mocht de NS niet besluiten de verschuiving van de Kennemerlijn met een kwartier door te zetten (de Adviesaanvraag maakt op dit punt een voorbehoud), dan is een belangrijk deel van de verslechteringen en aangedragen verbeteringen volgens de PvdA nog steeds aan de orde. De wethouders aan wie deze OPEN BRIEF is gericht worden gevraagd om in hun zienswijze aan de NS en de landsdelige Spoortafel Noordvleugel over de dienstregeling 2018 in te gaan op de in deze OPEN BRIEF opgenomen verslechteringen en hun steun uit te spreken over de opgenomen voorstellen tot verbetering. Verslechteringen - de keuze voor 6 IC's tussen Eindhoven en Amsterdam (elke 10 minuten) zal bij het doorrijden van deze IC's via knooppunten (zoals Amsterdam Centraal, Sloterdijk, Zaandam, Alkmaar en Hoorn) leiden tot verslechteringen in de regelmaat van IC's en Sprinters op met name de Zaanlijn, en daarmee in de aansluitingen op andere IC's of Sprinters die in een kwartierpatroon rijden, zoals bij overstappen op Amsterdam Centraal of Sloterdijk, in Zaandam op de 4 Zaanlijn Sprinters die tot Uitgeest rijden, en de 2 Hoornlijn Sprinters die naar Hoofddorp rijden; - de keuze voor 6 IC's tussen Eindhoven en Amsterdam (elke 10 minuten) zal bij het doorrijden van deze IC's via knooppunten (zoals Amsterdam Centraal, Sloterdijk, Zaandam, Alkmaar en Hoorn) leiden tot verslechteringen in de aansluitingen op bussen die in een kwartierfrequentie rijden; - door het opheffen van de IC Alkmaar-Amsterdam-Maastricht in de vroege ochtend en in de avond vanaf uur (van maandag tot en met zondag) is de IC Den Helder-Amsterdam- Nijmegen de enige IC die dan nog in de vroege ochtend en vanaf uur op de Zaanlijn rijdt; - door het verschuiven van de Sprinter op de Kennemerlijn Hoorn-Alkmaar-Haarlem-Amsterdam met een kwartier (als gevolg van het doortrekken van de 5e en 6e IC Eindhoven-Amsterdam naar Hoorn-Enkhuizen) gaat de structurele aansluiting in Alkmaar op de maandag tot en met de zondag op de IC Den Helder-Amsterdam-Nijmegen verloren; - door de 5e en 6e IC tussen Eindhoven en Amsterdam door te trekken naar Hoorn, maar deze niet te laten stoppen in Zaandam (overdag, avond en weekend), moeten deze IC's in 2

4 Hoorn 4 minuten extra wachten en verslechteren de overstapmogelijkheden (overdag, avond en weekend) op het knooppunt Zaandam. Door het niet stoppen in Zaandam van de IC naar Hoorn valt zowel de Zaanstreek als het knooppunt Zaandam van maandag t/m zaterdag ook al rond uur terug op een halfuursdienst van IC en Sprinter, met als bijkomend nadelig gevolg de verslechtering van de aansluitingen van en naar Schiphol; - door het vervallen van de Sprinter Uitgeest-Breukelen-Rhenen in de avonduren vanaf uur en op zaterdag en zondag gedurende de hele dag, zal op de Zaanlijn nog slechts een halfuurdienst beschikbaar zijn (alleen de Sprinter Uitgeest-Rotterdam). Hierdoor gaat de overstaptijd op Uitgeest van 12 naar 26 minuten. In 2016 was de overstaptijd nog 8 minuten. Door in de avond en in het weekend alleen nog de Sprinter Uitgeest-Rotterdam op de Zaanlijn te hebben zal ook de aansluiting van deze Sprinter in Zaandam op de Sprinter naar Schiphol verslechteren; - doordat de Sprinter Uitgeest-Breukelen-Rhenen structureel zal worden ingehaald door een IC in Wormerveer zal de Sprinter van/naar Krommenie en Uitgeest 3 minuten langer onderweg zijn; - zal de Sprinter Uitgeest-Breukelen-Rhenen al vóór uur stoppen met rijden waardoor in de avond en in het weekend op de Zaanlijn slechts een halfuurdienst resteert, en de aansluiting te Uitgeest tussen Zaanlijn Sprinter en Kennemerlijn Sprinter erg verslechtert; - om de IC Amsterdam-Enkhuizen voorrang te verlenen zal de sprinter Schiphol-Zaandam in de avonduren langer dan nu stil staan op station Sloterdijk (Hemboog); - door het verschuiven van de Sprinter Hoorn-Alkmaar-Haarlem-Amsterdam met een kwartier veranderen de aansluitingen niet alleen in Alkmaar (op de IC Den Helder-Amsterdam-Nijmegen), maar ook in Haarlem in negatieve zin (op de IC naar Leiden); - bovenstaande verslechteringen zouden kunnen worden verergerd wanneer er toestemming gegeven wordt om in de spits goederentreinen van en naar Tata Steel te laten rijden. In dat geval dreigt de spits-ic Alkmaar-Haarlem niet te gaan rijden. Ook dreigt de reguliere Sprinter Hoorn-Alkmaar-Haarlem-Amsterdam niet verder te rijden dan tot Haarlem. In de maanden juni t/m augustus wordt ook de zomerpendel Haarlem-Zandvoort geraakt; - tot slot zijn nog steeds de verslechteringen merkbaar van eerder ingevoerde wijzigingen, zoals de afschaffing van de IC Hoorn-Haarlem (2015); de invoering van een non-stop spits- IC tussen Alkmaar en Haarlem, alleen in de drukste richting (2016) en (laatstelijk) de invoering van een spits-ic, opnieuw alleen in drukste richting met een extra stop in Heiloo en Castricum (2017); Voorstellen tot verbetering Voorgesteld wordt de nadelen die voortvloeien uit de door de NS voorgestelde hoofdlijnen van de nieuwe dienstregeling 2018 als volgt te compenseren: 1. laat de 5e en de 6e IC Eindhoven-Amsterdam die wordt doorgetrokken naar Hoorn, net als de IC's tussen Amsterdam en Alkmaar, in Zaandam stoppen. Elke 10 minuten (zowel overdag als in de avond) is er dan tot Zaandam een regelmatige verbinding. Het knooppunt Zaandam biedt daarmee ook voor reizigers vanuit de richting Alkmaar/Hoorn en Amsterdam Centraal/Hoofddorp een betere overstap op Sprinters en andere IC's. De stop van de IC naar 3

5 Hoorn in Zaandam en daarmee verbetering van de overstap op Zaandam is ook van belang op het moment dat vanaf uur het aantal IC's Utrecht-Sloterdijk wordt teruggebracht van 6 naar 4, waarvan er 2 naar Alkmaar en 2 naar Hoorn doorrijden; 2. laat de IC Schagen-Amsterdam-Maastricht die in de brede spits van Alkmaar naar Schagen doorrijdt in de daluren tot Heerhugowaard doorrijden (net als in Schagen is ook in Heerhugowaard een 3e spoor ten behoeve van kerende treinen aanwezig); 3. laat de IC Alkmaar-Maastricht (maandag tot en met vrijdag en in het weekend, ook in de avond) een extra stop maken in Uitgeest. Laat deze ook langer in de avond doorrijden en ` niet al vanaf stoppen en zorg dat deze aansluit op de Zaanlijn Sprinter als die om het half uur rijdt; 4. kies op de Zaanlijn voor het handhaven van de Sprinter in het weekend en de avond in een kwartierdienst (d.w.z. verleng de Sprinter Rhenen-Breukelen via Amsterdam naar Uitgeest). Dan is altijd sprake van een nette aansluiting op de Kennemerlij Sprinter op de Zaanlijn Sprinter; 5. kies op de Zaanlijn voor het doortrekken van de Zaanlijn Sprinter naar Alkmaar-Hoorn (ter vervanging van een tot Uitgeest in de korten Kennemerlijn Sprinter Hoorn-Alkmaar-Haarlem-Amsterdam, zowel door de weeks en het weekend, overdag en s'avonds (dit zal verbetering van de overstap in Alkmaar en Uitgeest tot gevolg hebben) en zorg in Uitgeest voor een goede aansluiting van de Sprinter van de Zaanlijn op de sprinter van de Kennemerlijn, dan wel kies, ingeval wordt besloten de Kennermerlijn niet met een kwartier te verschuiven, voor het doortrekken van 2 van de 4 Zaanlijn Sprinters naar Alkmaar; 6. kies voor de inzet van 4 Sprinters/IC's van Zaandam naar Hoofddorp/Schiphol om het knooppunt Zaandam te versterken en de verbindingen met de Zuidas (compacte overstap Lelylaan) en Schiphol en verder te verbeteren (mede vanuit het oogpunt van de toenemende druk op het wegennet rond dit deel van Amsterdam). Voor IC-reizigers van en naar Alkmaar en Hoorn en voor Sprinter-reizigers van en naar Uitgeest bieden 4 in plaats van 2 Sprinters/ IC's via Sloterdijk Hemboog veel extra reismogelijkheden. Ook is de overstap in Zaandam (crossplatform) veel comfortabeler dan op Sloterdijk (niveauverschillen, deels buitenom). 7. laat de spits-ic Alkmaar-Haarlem een extra stop in Uitgeest maken en zorg dat deze ICspits gedurende de brede spits in twee richtingen gaat. Fractie PvdA Gemeente Castricum Dave van Ooijen Fractievoorzitter Castricum, 15 februari

6 PERSBERICHT PvdA stelt zeven verbeteringen in NS dienstregeling 2018 voor Castricum, 15 februari 2017 Al enige tijd bestaat er grote ontevredenheid bij forenzen over treinverbindingen vanuit Noord-Holland naar Amsterdam en verder. Naast klachten over veel te drukke treinen en treinen die uitvallen, heeft ook de in december 2016 ingevoerde dienstregeling geleid tot verslechtering van de aansluitingen trein-trein en trein-bus. In de nieuw dienstregeling die eind 2017 moet ingaan zullen mogelijk opnieuw verslechteringen staan. Dat is de verwachting van de PvdA die de onlangs aan regionale overheden en consumentenorganisaties gestuurde uitgangspunten voor de nieuw dienstregeling 2018 heeft bestudeerd. De PvdA leidt uit de Adviesaanvraag Dienstregeling 2018 af dat het eind 2017 in te voeren spoorboekloos rijden tussen Eindhoven en Amsterdam Centraal (6 i.p.v. 4 IC's per uur) een negatieve doorwerking zal hebben op de regelmaat en de aansluitingen op treinen en bussen in Noord-Holland boven het Noordzeekanaal. Dit omdat IC s die elke 10 minuten rijden op knooppunten niet aansluiten op IC s, sprinters en bussen die in een andere frequentie rijden (kwartierdiensten). De invoering van spoorboekloos rijden tussen Eindhoven en Amsterdam werkt volgens de PvdA daarom in negatieve zin door in de rest van de dienstregeling in Noord-Holland. Verder zal de overstap in de avond en in het weekend in Uitgeest verder verslechteren. Was de overstap vorig jaar nog 8 minuten, sinds december 2016 is de wachttijd 14 minuten. Uit de zojuist gepubliceerde uitgangspunten blijkt dat de overstap in de avond en het weekend door het schrappen van Sprinters verder in zijn achteruit zal gaan, t.w. naar 26 minuten. Ook op andere onderdelen gaat de dienstverlening volgens de PvdA in Noord-Holland achteruit. Zo zal de overstap van IC's en Sprinters op de Zaanlijn en de Hoornlijn verslechteren doordat de IC naar Hoorn in Zaanstad niet zal stoppen. Ook de overstap van Sprinters en IC's in Alkmaar en Haarlem zal verslechteren. Dit doordat de uit Hoorn komende Kennemerlijn naar Haarlem en Amsterdam met een kwartier zal verschuiven. Hiermee gaat de structurele aansluiting van de Kennermerlijn in Alkmaar van maandag tot en met zondag op de IC Den Helder-Nijmegen verloren. Ook de overstap in Haarlem op de IC Leiden zal verslechteren. Mocht de NS besluiten de verschuiving van de Kennemerlijn met een kwartier niet door te zetten (de Adviesaanvraag maakt op dit punt een voorbehoud), dan is een belangrijk deel van de verslechteringen en aangedragen verbeteringen volgens de PvdA nog steeds aan de orde. 1

7 In een vandaag aan de verantwoordelijke wethouders van de gemeenten Castricum, Zaanstad, Hoorn, Heerhugowaard, Alkmaar, Beverwijk en Haarlem gestuurde OPEN BRIEF doet de PvdA zes voorstellen ter verbetering. De PvdA verzoekt de verantwoordelijke wethouders om in de reactie van de gemeenten op de Adviesaanvraag van de NS de verbeteringen te ondersteunen. De verbeteringen zullen voor alle reizigers en forenzen uit gemeenten boven het Noordzeekanaal voordeel opleveren. De zeven voorstellen tot verbetering zijn: 1) trek de IC Maastricht-Alkmaar (die in brede spits tot Schagen rijdt) in de daluren door tot Heerhugowaard (keren op 3e spoor). 2) laat alle IC's in Zaanstad stoppen, dus ook de IC Heerlen-Hoorn/Enkhuizen waarvan de NS voorstelt deze niet in Zaanstad te laten stoppen. 3) kies voor een extra stop van spits- IC Alkmaar-Haarlem in Uitgeest en voor het rijden van de spits-ic in twee richtingen gedurende de brede spits; 4) handhaaf de Sprinters Amsterdam-Uitgeest in een kwartierdienst, niet alleen overdag maar ook in de avond, niet alleen van maandag tot en met vrijdag, maar ook in weekend. 5) besluit, indien de NS wil vasthouden aan het verschuiven van de Kennemerlijn met een kwartier, voor het doortrekken van de Zaanlijn Sprinter naar Alkmaar-Hoorn (onder gelijktijdige inkorting van de Kennemerlijn tot Uitgeest). Dan wel kies (indien de NS besluit de Kennermerlijn niet met een kwartier te verschuiven), voor het doortrekken van 2 van de 4 Zaanlijn Sprinters naar Alkmaar; 6) kies voor de inzet van 4 Sprinters/IC's van Zaandam naar Schiphol/Hoofddorp om de verbinding met de Zuidas (compacte overstap Lelylaan) en Schiphol te verbeteren, mede vanuit het oogpunt van de toenemende druk op het wegennet rond dit deel van Amsterdam. 7) laat de spits-ic Alkmaar-Haarlem een extra stop in Uitgeest maken en zorg ook dat deze IC-spits gedurende brede spits in twee richtingen gaat. Voor vragen kunt u contact opnemen met Dave van Ooijen, fractievoorzitter PvdA, gemeente Castricum,