Startnotitie Gemeentelijk verkeer- en vervoersplan

Transcriptie

1 Startnotitie Gemeentelijk verkeer- en vervoersplan Vastgesteld door B&W op 16 aug 2016 en door gemeenteraad op xx-xxx-xxxx

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Opdrachtgever en projectopdracht 3 3 Inhoud en doel startnotitie 4 4 Proces 4 5 Besluitvorming en inspraak 9 6 Flankerend beleid 9 7 Organisatie en participatie 9 8 Risico s en overwegingen 10 9 Planning Financiering 10

3 Het huidige GVVP (Gemeentelijk Verkeer en VervoersPlan) van Heerenveen is opgesteld in Sinds het opstellen van dit plan is er veel veranderd in de wereld om ons heen. De crisis heeft zijn wissel getrokken op beoogde ontwikkelingen, de aandacht voor duurzame oplossingen en vervoerswijzen is toegenomen, de aandachtsvelden wat betreft verkeersveiligheid verschuiven en ook de manier waarop burgers betrokken (willen) worden bij planvorming is veranderd. Het is daarom tijd voor een actuele visie op het gebied van verkeer en vervoer. 1 Inleiding In artikel 8 van de Planwet verkeer en vervoer staat het als volgt verwoord: De gemeenteraad onderscheidenlijk het college van burgemeester en wethouders dragen zorg voor het zichtbaar voeren van een samenhangend en uitvoeringsgericht verkeer- en vervoersbeleid, dat richting geeft aan de door de raad en het college te nemen beslissingen inzake verkeer en vervoer. Het vigerende GVVP is opgesteld in 2005 en kan na een periode van meer dan 10 jaar niet veel langer als samenhangend (met actueel landelijk en regionaal beleid) en uitvoeringsgericht verkeer- en vervoersbeleid worden beschouwd. Naast de wettelijke taak om een samenhangend (actueel) verkeer- en vervoersbeleid te voeren zijn de vele ontwikkelingen op zowel landelijk als lokaal niveau een goede aanleiding om de visie op verkeer en vervoer te actualiseren. Een aantal van deze ontwikkelingen is: De opkomst van elektrische fietsen en voertuigen De vergrijzing en groeiende groep kwetsbare verkeersdeelnemers Diverse ontwikkelingen op het gebied van Retail en de evaluatie van het centrumbeleid. Herindeling 2014 (nieuwe dorpen en buitengebieden) De toekomstige ontwikkelingen in de A32 zone Een veranderende samenstelling en aanbod van verkeer op de wegen Vanwege de bezuinigingstaakstellingen heeft het herzien van het Verkeer- en Vervoersbeleid tijdelijk een lagere prioriteit gehad. Inmiddels is het mogelijk om het bestaande verkeer- en vervoersbeleid tegen het licht te houden en naar de huidige tijd te brengen. 2 Opdrachtgever en projectopdracht Opdrachtgever Opdrachtgever van het GVVP is wethouder S. Siebenga, namens het College van Burgemeester en Wethouders. Ambtelijk opdrachtgever is R. Smit, hoofd afdeling Inrichting en Beheer Openbare Ruimte. 3

4 De projectopdracht Het evalueren van het huidige verkeer- en vervoersbeleid en het maken van een analyse van de huidige verkeersituatie (Waar bevinden zich knelpunten aangaande verkeersonveiligheid, toegankelijkheid en de afwikkeling van het verkeer); Het aangeven van de ambities voor de komende jaren (Hoe kan vanuit het verkeersbeleid worden ingespeeld op de wensen ten aanzien van veiligheid, bereikbaarheid, duurzaamheid, leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit); Het concretiseren van de praktische uitvoering van het beleid (welke maatregelen zijn waar nodig, wanneer en wat zijn de kosten). Het opstellen van het nieuwe GVVP gebeurt in afstemming met flankerende beleidsvelden, de parkeervisie en externe partners. (zie ook 6. Flankerend beleid en 7. Organisatie en participatie). 3 Inhoud en doel startnotitie In deze startnotitie wordt het proces beschreven dat uiteindelijk leidt tot een nieuw GVVP. Inhoudelijke kaders, planning, communicatie en besluitvorming maken deel uit van dit proces. 4 Proces Het traject om te komen tot een nieuw GVVP bestaat uit een aantal n, de startnotitie, de verkenning, het ontwerp en de besluitvorming. De verschillende n zijn in de volgende paragrafen nader toegelicht. In de bijlage zijn het gehele proces, de n, de manier waarop belanghebbende bij het proces worden betrokken en de bijbehorende planning schematisch weergegeven. 0 Startnotitie v 1 Verkenning > 2 Ontwerp > 3 Besluitvorming Het resultaat van het doorlopen van dit proces is een vastgesteld verkeer- en vervoersplan waarin het beleid voor de gemeente Heerenveen voor de komende jaren is vastgelegd. Duidelijk is welke doelen worden nagestreefd, hoe de doelen bereikt gaan worden en welke (financiële) inspanning hiermee gemoeid is. 4

5 1 Verkenning Werkzaamheden In deze worden de volgende zaken inzichtelijk gemaakt: Verkeersveiligheid. Op basis van geregistreerde ongevallen wordt het ongevallenbeeld in Heerenveen geschetst. Omdat de registratie van ongevallen beperkt is, wordt ook bij de politie navraag gedaan over verkeersonveiligheid binnen de gemeente. Mobiliteit: Op basis van beschikbare bronnen (er wordt geen aanvullend onderzoek voorgesteld) wordt getracht de ontwikkeling van mobiliteit in beeld te brengen (auto s, fietsers, openbaar vervoer) Klachten en gesprekken. Op basis van de klachten die in de afgelopen jaren zijn binnengekomen en verslagen van gesprekken die gevoerd zijn wordt inzichtelijk gemaakt waar de Heerenveense bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden zorgen over hebben. Hoewel de gemeente Heerenveen geen klachten registratiesysteem kent zijn er wellicht wel schriftelijk binnengekomen klachten te vinden in het archief en is er de input zoals gebruikt voor de dorpsvisies. In aansluiting op de voorgaande punten volgt de evaluatie van de uitgevoerde projecten. In beeld wordt gebracht wat de afgelopen jaren in het kader van het GVVP is uitgevoerd en wat dit de gemeente Heerenveen heeft gebracht. Trends en ontwikkelingen. Op basis van literatuurstudie wordt inzicht verworven in trends en ontwikkelingen met een raakvlak op het gebied van verkeer en vervoer zoals verplaatsingswijze, demografische ontwikkelingen en techniek. Beleid hogere overheden. In beeld wordt gebracht wat de actuele beleidslijn en doelstellingen zijn van het rijk en de provincie en welke ontwikkelingen hieruit voortvloeien. Bestuurlijke speerpunten. De bestuurlijke speerpunten worden nader verkend en gespecificeerd. Er wordt inzicht verkregen in de vraag waar beleidsmatig de accenten moeten worden gelegd binnen de beperkte financiële ruimte die er is. De speerpunten uit het collegeprogramma worden meegenomen in het verkeer- en vervoersplan, dit zijn: o Het verbeteren van de bereikbaarheid is een speerpunt en verbindt de sterke punten van Heerenveen met de economie en werkgelegenheid. o De investeringsagenda Heerenveen-Drachten is groot belang voor onze gemeente er wordt dan ook voortvarend gewerkt aan de uitvoering van deze agenda. o Naast de investeringsagenda voeren wij ook de aanleg van de randweg in Akkrum uit. Participatie en afstemming In deze worden startoverleggen gevoerd met de plaatselijke belangen, wijkraden en ondernemersverenigingen. Dit om de problemen en aandachtspunten vanuit de verschillende dorpen, gebieden en wijken boven tafel te krijgen. Daarnaast worden deze 5

6 partijen tijdens het startoverleg geïnformeerd over het proces om te komen tot een nieuw GVVP en hun rol daarin. Naast het overleg met deze partijen vindt in de verkennings overleg plaats met de provincie. Dit overleg maakt inzichtelijk waar de provinciale prioriteiten liggen, welke ontwikkelingen er zijn en waar (toekomstige) subsidiemogelijkheden liggen. De afstemming van het GVVP met andere beleidsterreinen vindt plaats via de interne werkgroep. In deze wordt de interne werkgroep geïnformeerd over het planproces en wordt gevraagd input te leveren. Het betreft in dit geval de actuele ontwikkelingen en beleidsvoornemens binnen de andere beleidsterreinen. Tijdens deze worden ook de bestuurlijke accenten in relatie tot de financiële speelruimte verkend. De verkregen inzichten uit de gesprekken met de belanghebbende partijen zijn ook input voor deze verkenning. Resultaten verkennings Het resultaat van de verkennings is inzicht. Het legt de eventuele discrepantie bloot die bestaat tussen het beleid dat tien jaar geleden werd opgesteld en de huidige situatie en de verwachte toekomstige situatie. Hiermee kan de agenda en scope voor het opstellen van nieuw beleid worden bepaald. 2 Ontwerp In deze wordt het GVVP opgesteld. Hiervoor wordt een drietal stappen doorlopen: A: vastleggen doelen en speerpunten (beslismoment college, raad informeel) B: uitwerking beleid (in thema's) C: uitvoeringsprogramma (prioriteit en kostenraming) In de volgende paragrafen zijn de verschillende stappen toegelicht. 2a Ontwerp Doelen en speerpunten Werkzaamheden In de eerste stap van de tweede worden de doelen en speerpunten van het gemeentelijke verkeer- en vervoersbeleid geformuleerd. Het gaat hier om de visie op hoofdlijnen. Wat willen we bereiken op de hoofdthema's verkeersveiligheid, bereikbaarheid en mobiliteit maar ook op andere thema's zoals duurzaamheid, leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit? Ook wordt nader bekeken waar de accenten moeten liggen in relatie tot de beperkte financiële ruimte. Dit om een beter vertrekpunt voor de uitwerking te kunnen vormen en niet voor verrassingen te komen staan. Afstemming 6

7 In deze stap wordt in eerste instantie afstemming gezocht met de interne werkgroep. De doelen en ambities moeten in lijn zijn met die van de andere beleidsterreinen. Hierbij wordt bekeken waar en hoe de ambities van de beleidsterreinen elkaar kunnen versterken en aanvullen. Informele sessie raad In deze wordt een informele sessie met de raad belegd. Tijdens deze bijeenkomst wordt de raad geïnformeerd over de resultaten van de verkenning en wordt aan de hand van een aantal stellingen afgetast waar de prioriteiten van de raad liggen. Wat vindt de raad belangrijk en welke onderwerpen wil de raad terugzien in het GVVP? Beslismoment De ambities op hoofdlijnen worden in deze afgestemd met de wethouder verkeer en vervoer en uiteindelijk ook voorgelegd aan het college. Het college wordt gevraagd in te stemmen met de doelen en ambities en deze als vertrekpunt te nemen voor verdere uitwerking van beleid. Resultaat Het resultaat van de eerste stap in deze is een door het college vastgesteld document met daarin de doelen en speerpunten. Een basis voor de verdere uitwerking. 2b Ontwerp Uitwerking Werkzaamheden Na het formuleren van de doelen en ambities worden deze in de tweede stap van de ontwerp uitgewerkt in meer concrete programma's. De programma's worden thematisch benaderd. Hierbij valt te denken aan de thema's gedragsbeïnvloeding, inrichting wegen (categorisering), bereikbaarheid gemotoriseerd verkeer (waaronder parkeren), fietsverkeer, voetgangers en toegankelijkheid en openbaar vervoer. Per thema wordt aangegeven hoe de ambities de komende 10 jaar waargemaakt kunnen gaan worden. Per thema worden inrichtingseisen, netwerken, richtlijnen en concrete projecten en vervolgacties benoemd. Ook de manier waarop de eisen en richtlijnen geïmplementeerd worden en de manier waarop tegenstrijdige belangen worden afgewogen komen hierin naar voren. Participatie en afstemming De uitwerking vraagt bij uitstek om een afstemming en wisselwerking met belangengroepen. De concept ideeën worden voorgelegd aan de belangengroepen. Hierbij wordt specifiek te werk gegaan. De uitwerking op het gebied van fietsverkeer wordt voorgelegd aan bijvoorbeeld de fietsersbond terwijl de uitwerking op het gebied van bereikbaarheid voornamelijk interessant zal zijn voor de ondernemersverenigingen. Met de dorpen en wijken gaat het over verschillende thema's maar dan wel specifiek over bepaalde gebieden. Gedacht moet worden aan onder andere de volgende organisaties: Wijkraden en plaatselijke belangen HOV, ondernemersvereniging de Greiden, 7

8 Participatieraad Sportstad Fietsersbond, Veilig Verkeer Nederland LTO noord Naast afstemming met de belangengroepen wordt in deze overlegd met de provincie en buurgemeenten. Dit om te kijken of de beleidsvoornemens op elkaar aansluiten en daarnaast kan de provincie aangeven in hoeverre er mogelijkheden zijn om gezamenlijk (cofinanciering) op te trekken. Uiteraard worden concept ideeën in deze ook voorgelegd en afgestemd met de wethouder en met de andere beleidsterreinen via de interne werkgroep. Resultaat Het resultaat van de uitwerking in de ontwerp is een concept beleidsdeel GVVP. 2c Ontwerp Uitvoeringsprogramma Werkzaamheden De beleidsvoornemens worden in de laatste stap van de ontwerp in de tijd en op geld gezet. Het uitvoeringsprogramma heeft een doorlooptijd van 3 à 4 jaar. Met een relatief korte doorlooptijd kan ingespeeld worden op actuele ontwikkelingen, inzichten en bestuurlijk prioriteiten. In het uitvoeringsprogramma wordt per actie/project uit het beleidsdeel aangegeven hoeveel prioriteit deze verdient. Hierbij wordt gekeken naar kosteneffectiviteit, urgentie/draagvlak, subsidiemogelijkheden en of er een koppeling mogelijk is met andere projecten of onderhoudswerkzaamheden. Afstemming Het uitvoeringsprogramma wordt afgestemd met de betrokken beleidsafdelingen via de interne werkgroep. Daarnaast wordt de wethouder op de hoogte gehouden van de keuzes die in deze stap zijn te maken. Richting de belangenverenigingen wordt aangegeven in hoeverre de door hen aangegeven (veelal concrete) probleempunten in het uitvoeringsprogramma terugkomen. Toegelicht wordt welke keuzes zijn gemaakt. Op onderdelen kan de stem van een dorp of wijk nog meewegen in de prioritering van maatregelen en acties. Resultaat De werkzaamheden in deze stap leiden tot een concept uitvoeringsprogramma voor de komende jaren. 8

9 5 Besluitvorming en inspraak 3 Besluitvorming Na een laatste check van de conceptplannen wordt het ontwerp GVVP samengesteld. Het ontwerp GVVP wordt als eerste stap door het college informerend voorgelegd aan de raad. Vervolgens geeft het college van B&W het GVVP vrij voor de inspraakprocedure. Hierna volgt de inspraakperiode. Het plan ligt 6 weken ter inzage en tijdens deze periode wordt een inloopbijeenkomst georganiseerd om alle belangstellenden te informeren over het GVVP. Een ieder heeft de mogelijkheid om een reactie/zienswijze in te dienen over het GVVP. Na het verwerken van de reacties en het opstellen van de zienswijzennota wordt het geheel (definitief GVVP en zienswijzennota) door het college ter besluitvorming aangeboden aan de gemeenteraad. 6 Flankerend beleid Het verkeer- vervoersbeleid heeft vele raakvlakken met andere beleidsvelden. De afstemming tussen deze beleidsvelden is van belang om voor de gehele gemeente een eenduidig beleid te voeren en geen tegenstrijdigheden te introduceren. Het gaat om: Parkeerbeleid (actualisatie 2016) Ruimtelijk beleid (Structuurvisie en bestemmingsplannen, ontwikkeling omgevingswet) Beleid recreatie en toerisme Milieubeleid Beheer en onderhoudsplan wegen In 2016 wordt ook het parkeerbeleid geactualiseerd. Er zijn raakvlakken tussen het parkeren en het verkeer- en vervoersbeleid. De uitgangspunten en doelen uit de parkeervisie worden in het GVVP opgenomen. Uitgangspunt is dat de twee beleidsstukken elkaar op het moment van vaststelling completeren en versterken, ze kunnen niet in conflict met elkaar zijn. 7 Organisatie en participatie Participatie externe belanghebbenden De participatie met belangengroepen is beschreven onder de verschillende n en stappen. De volgende groepen worden op één of meerder momenten bij het proces betrokken: Wijkraden en plaatselijke belangen HOV, ondernemersvereniging de Greiden, Participatieraad Sportstad Fietsersbond Veilig Verkeer Nederland LTO noord 9

10 Afstemming buurgemeenten en provincie Met de buurgemeenten en de provincie wordt één op één afgestemd. Dit gebeurt in een overleg over de relevante onderdelen. 8 Risico s en overwegingen Procesmatig bestaat het risico dat het betrekken van belanghebbenden bij de planvorming (in een vroeg stadium) leidt tot verkeerde verwachtingen. Het is daarom zaak om in de overleggen duidelijk te maken wat wel en niet verwacht wordt van de belanghebbenden organisaties en welke rol zij vervullen in het proces. Daarnaast moet duidelijk worden gemaakt op welke manier zij de door hen aangedragen probleempunten terugzien in het eindproduct. Procesmatig wordt van abstract naar concreet gewerkt terwijl de meeste belanghebbenden problemen op een concreet niveau aandragen. Het uitvoeren van een nadere analyse van de stakeholders aan het begin van het proces beperkt de genoemde risico's. 9 Planning Na goedkeuring van de startnotitie in het college wordt eind augustus 2016 gestart met de verkennings voor het opstellen van een nieuw GVVP. Vanwege de participatie van verschillende stakeholders wordt een termijn aangehouden van 9 maanden voor het doorlopen van de verkennings- en de ontwerp. Het ontwerp GVVP wordt medio mei door het college vrijgegeven voor de inspraak. De inspraakperiode loopt door tot het begin van de zomer van Na het doorvoeren van wijzigingen wordt het definitieve GVVP eind 2017 voorgelegd aan de raad (ter besluitvorming). 10 Financiering Het realiseren van de nieuw GVVP vergt naar verwachting 500 uur. Deze uren worden ingezet door medewerkers van de afdeling IBOR/verkeer. 10

11 Colofon Opdrachtgever: Gemeente Heerenveen Opdracht: Startnotitie Versie: Definitieve versie 31 augustus 2016 Omvang rapport: 11 pagina s Auteur: M. Lok 11