JAN DECLEIR. tentoonstelling. van 22 april tot en met 14 mei 2017

Transcriptie

1 JAN DECLEIR tentoonstelling van 22 april tot en met 14 mei 2017 De Spil H. Spilleboutdreef 1 / Roeselare info@despil.be / tel

2 JAN DECLEIR Beeldend kunstenaar In interviews heeft Jan Decleir (Niel 1946) herhaaldelijk de verschillen en de gelijkenissen tussen acteren en beeldende kunst geduid. Als acteur ben je vaak gebonden aan de regisseur, als schilder ben je volledig vrij. Maar in beide disciplines is het dan weer een kwestie van doen, veel meer dan een kwestie van denken. Hij loopt geen weken vooraf rond met een idee dat of dat ga ik schilderen. Het werk moet spontaan ontstaan, hij moet het doen. Op zijn veertiende ging Jan Decleir naar de Academie voor Schone Kunsten Antwerpen in de afdeling beeldhouwen. Hij bleef er enkele jaren tot zijn achttiende, tot zijn oudere broer Dirk besloot om acteur te worden en Jan hem volgde. Met een carrière op toneel, televisie en in de film als gevolg. Jan Decleir is in stilte blijven tekenen en schilderen, maar besloot na het millennium onder invloed van een aantal intieme vrienden met zijn werk naar buiten te komen. Zo had hij in 2002 samen met Fred Bervoets (Burcht 1942) een expo in het voor hem zo symbolische Herman Teirlinckhuis in Beersel onder de titel Bakstenen. In datzelfde jaar werd in de galerie De Zwarte Panter te Antwerpen de eerste solotentoonstelling, onder de enigmatische titel Van lieverlede georganiseerd. Letterlijk betekent dit beetje voor beetje, langzamerhand, geleidelijk. Jan Decleir wil in zijn beeldend werk niet bruuskeren, hij wil de kunstgeschiedenis niet herschrijven, maar integendeel stap voor stap een eigen parcours volgen. De woordklank duidt ook op liefde. En inderdaad waren de etsen een soort van liefdesbrieven aan zijn partner. Hij hanteerde daarvoor de zogenaamde acide-verkeerd techniek, een vinding van zijn kunstbroeder Fred Bervoets. Thematisch stond in deze expo de molen centraal, eenzaam en verstild op een heuvel. De molen als een metafoor van melancholie. Kunst is niet alleen een kwestie van dromen of een kwestie van denken. Het is ook - en vooral - een kwestie van doen. Jan Decleir, Antwerpen 2017 Zeer succesvol was zijn tentoonstelling een jaar later in het Chassé Theater Breda. De Nederlandse pers was enthousiast over het dubbeltalent Jan Decleir. Het cultuurcentrum Hasselt bracht in hetzelfde jaar deze expo. Het International House Osaka organiseerde in 2004 een expo in het kader van een filmfestival Jan Decleir. En dan kwam er in 2006 een geruchtmakende expositie in de galerie De Zwarte Panter met het driemanschap Hugo Claus (Brugge Antwerpen 2008) als beeldend kunstenaar, Fred Bervoets en Jan Decleir en met in Cobra-traditie gezamenlijke werken onder de naam Driekleur. Voor zijn tentoonstelling in de Theaterwissenschaftliche Sammlung Schloss Wahn van de Keulse Universiteit heeft Jan Decleir zich voor zijn beeldend

3 werk door het theater laten inspireren: de geboeide Prometheus, de op Jeanne d Arc verliefde Gilles de Rais, naar de meesterlijke monoloog van Hugo Claus, de vileine Richard Motherfucker III, uit de grandioze Shakespeare-marathon Ten Oorlog van Tom Lanoye. In 2015 volgde een nieuwe tentoonstelling in de galerie De Zwarte Panter, nu onder de titel Jan Uil. Jan Uil was een boswachter en stroper in het dorp waar Jan Decleir opgroeide. De kunstenaar laat zich voor zijn beeldend werk door het leven zelf inspireren. In deze tentoonstelling werden vooral schilderijen getoond: zeer spontaan, met bruisende kleuren en kronkelige lijnen. Het coloriet primeert. Met theatrale titels, zoals het werk dat op de uitnodigingskaart stond: Zelfportret als vallende engel, wat niet waar is, kijk maar naar die beentjes ik was misschien beter coureur geworden. Of nog een ander werk: De trage man op wandel door de velden met een danzeuse. In 2015 was er ook de deelname aan het project De Negende Maand in Tongeren, met een druk bezochte en gewaardeerde expositie in de galerie Artiorix. En nu is er de tentoonstelling in De Spil te Roeselare en de publicatie van een map met 6 linosneden, een initiatief van grafisch kunstenaar Emiel Hoorne (Roeselare 1951) en Luc Demeester. De bijhorende tekst is van dat ander dubbeltalent: auteur - beeldend kunstenaar Pjeroo Roobjee (Gent 1945). Jan Decleir heeft inmiddels een oeuvre opgebouwd van blijvende waarde, dat zonder schroom als existentieel expressionisme mag gecatalogiseerd worden. Hij plaatst zich hier in een lijn waarin ook Hugo Claus, Ysbrant (Den Haag, Nederland 1937), Fred Bervoets en Pjeroo Roobjee en ja ook de late Jan Cox (Den Haag, Nederland Antwerpen 1980) zich situeren. Je hart volgen, doen en maar zien. Een lijfspreuk die Jan Decleir zich als acteur en beeldend kunstenaar kan veroorloven. En wij zijn als publiek dankbaar voor het resultaat in woord en beeld. Ernest Van Buynder, Voorzitter Vrienden van het Museum Hedendaagse Kunst Antwerpen, februari Pralientje de hond,

4 - Liselotte en de pelikaan, linosnede, Uit het foedraal Griekse kerskaarten uit Bourgogne - Leda en de zwaan onder de molen, linosnede Uit het foedraal Griekse kerskaarten uit Bourgogne

5 - Fred op zijn paard, ets Prometheus, zelfportret, acide verkeerd

6 - B-zoekend, acide verkeerd Wie danst hier de Sirtaki, linosnede Uit het foedraal Griekse kerskaarten uit Bourgogne

7 BIOGRAFIE JAN DECLEIR Overzicht tentoonstellingen (selectie) 2001 Bakstenen Fred Bervoets & Jan Decleir, Herman Teirlinckhuis, Beersel 2002 Van lieverlede, Galerie De Zwarte Panter, Antwerpen 2003 Werk op papier, Cultureel Centrum De Cirk, Hasselt 2003 Zelfportretten, Nederlands Film Festival, Stadsschouwburg, Utrecht 2004 Jan Decleir, Etienne Desmet, Pjeero Roobjee, De Geus van Gent 2004 Flanders Center-International House Osaka, Japan 2005 Flemish Contemporary Hugo Claus, Pjeero Roobjee, Jan Decleir, Apothiki Art-Gallery, Paros (Gr.) 2005 Driekleur Hugo Claus, Fred Bervoets, Jan Decleir, Galerie De Zwarte Panter, Antwerpen 2008 Zwervers in de geest, Galerie De Zwarte Panter, Antwerpen 2008 Liebestheater, Theaterwissenschaftliche Sammlung Schloss Wahn, Köln - Afscheid van de molen maar niet van de molenaar, linosnede, Afbeelding cover: Pan op bezoek in Uchey linosnede, 2017 Fotografie afbeeldingen werken Jan Decleir: Lieven Herreman, Sint-Denijs-Westrem Fotografie portret Jan Decleir: Adriaan Raemdonck, Antwerpen en Zwarte Panter archief, Antwerpen