INHOUD. 3 Vrijwilligersbeleid Opdracht Organisatie Vrijwilligers Cel vrijwilligersbeleid...

Transcriptie

1 INHOUD Voorwoord... 3 Opbouw van het jaarverslag... 5 Opdrachtverklaring... 6 Voorstelling en structuur Voorstelling van de werking Dienstverlening Sociaal-culturele activiteiten Ondersteuning voor de deelwerkingen Werking met en door vrijwilligers Organisatieschema en toelichting Vrijwilligersbeleid Opdracht Organisatie Vrijwilligers Cel vrijwilligersbeleid Dienstverlening Centrumraad Advies en ondersteuning Registratie van vragen Woonzorgcentra en assistentiewoningen De Babbellijn Babbel op zondag Spreekuur senioreninspecteur Leuvense politie Voetverzorging Gelaatsverzorging Middagmaaltijden Restorama Seniorama oppas- en gezelschapsdienst Dankwoord Realisaties Vrijwilligers van de oppas- en gezelschapsdienst Samenwerking met project Nachtzorg Samenwerking met project Vergeten naar buiten te komen Geldinzamelactie ter ondersteuning van de oppas- en gezelschapsdienst Inhoud 1

2 6 Buurthulp en boodschappendienst De werking Organisatie van beide diensten Wie doet op de dienst beroep? De activiteiten Activiteiten van algemeen-informatieve aard Lezingen psychisch en fysisch welzijn Themacursussen psychisch en fysisch welzijn Individuele contacten via het onthaal Mondelinge informatie Dienst wegwijs Senioramanieuws Website Digitaal infoscherm in de cafetaria Interne communicatie Public relations langs diverse kanalen Informatieve opdrachten voor de stad Leuven Activiteiten van recreatieve aard Aquarel Bloemschikken Mandala Kleur in ons leven Wie schrijft die blijft Sport en beweging Buurt- en zomeractiviteiten Vakantiecursussen Daguitstappen Weekeindekriebels Gezelschapsspelen Petanque en kaarten Filmclub Activiteiten van algemeen vormende aard Talen Computergestuurde technologie Lezingen Themacursussen Overige activiteiten Seniorama is lid en werkt actief mee Stagebegeleiding Renovatie van de keuken Inhoud 2016

3 Voorwoord Als lokaal dienstencentrum staat Seniorama voor een dubbele opdracht. Enerzijds bieden we diensten en informatie aan waardoor het mogelijk is langer op een aangename en veilige manier thuis te blijven wonen. Anderzijds zorgen de activiteiten ervoor dat ouderen mentaal en fysiek actief blijven maar vooral dat ze nieuwe relaties uitbouwen en in contact blijven met de samenleving en een ruime groep leeftijdsgenoten. Verschuivingen binnen de activiteiten spelen in op wensen van deelnemers. Specifiek voor de zomerperiode, die vroeger traditioneel een periode is met beperkte activiteiten, worden er naast de wekelijkse uitstappen van een halve dag ook een aantal kortlopende cursussen georganiseerd: taal op reis, basistekenen en schilderen en een cursus schaken. Ook de cursus stoelyoga komt tegemoet aan de vraag van een groep trouwe deelnemers die graag sportief actief blijven op een aangepast tempo. Het nieuwe activiteitenlokaal aan de straatkant Meester Jan wordt, na een eerste verkennend jaar optimaal gebruikt om een groter aantal themacursussen te organiseren met meer cursisten. Ook voor de filmgroep betekent dit nieuwe lokaal een verbetering: er is meer ruimte, een betere geluidsinstallatie en geen geluid uit aangrenzende lokalen. Doordat dit lokaal aan de straatkant ligt kan het ook optimaal benut worden om activiteiten en berichten te afficheren. Dit verhoogt de zichtbaarheid en uitstraling van Seniorama ook voor toevallige voorbijgangers. Meer en meer gebruiken we s om activiteiten aan te kondigen, een directe en eigentijdse manier om mensen te herinneren aan een evenement dat op stapel staat. Op vlak van informatie over diensten wordt dit jaar de woonzorgbrochure en de brochure assistentiewoningen geactualiseerd en in een nieuw kleedje gestoken. Een aantal nieuwe diensten kenden in 2016 onmiddellijk succes: de maandelijkse gelaatsverzorging, die ontspannend en aangenaam is en door de klanten erg gewaardeerd wordt; door persoonlijke gesprekken samen met de dienst samenleven van de stad Leuven worden dialoogtafels rond wonen georganiseerd. Hierbij gaat de aandacht vooral naar het belang van aangepast wonen. De nieuwe elementen vullen het bestaande aanbod van diensten en activiteiten aan die doorheen de jaren zijn uitgebouwd die, zoals niet genoeg kan benadrukt worden, enkel maar gerealiseerd kunnen worden door de tomeloze inzet van het personeel en de belangeloze toewijding van onze grote groep vrijwilligers. De omvang van de groep vrijwilligers en de uiteenlopende taken waaraan gewerkt wordt, eisen een voortdurende aandacht voor de samenhang en goede sfeer binnen de werkgroepen van vrijwilligers. Deze taak is weggelegd voor de cel vrijwilligersbeleid. De vernieuwing van de keuken en van de onthaalruimte toont aan dat ook dit aspect van gezelligheid en efficiëntie een permanent aandachtspunt blijft Voorwoord 3

4 In dit eerste jaar als voorzitter van Seniorama heb ik de kans gekregen om via informele, vriendschappelijke contacten en gesprekken te kunnen vaststellen dat de aantrekkingskracht, de sfeer en het belang van Seniorama voor de grote groep van onze lokale bevolking meer dan ooit fel geapprecieerd wordt. Het geeft me een fijn gevoel en maakt mij gelukkig dat deelnemers, vrijwilligers en personeel zich bij Seniorama thuis voelen en vertrouwen stellen in de aanpak en uitbouw. Marlies Van Mechelen Voorzitter 4 Voorwoord 2016

5 Opbouw van het jaarverslag Het vertrekpunt van een jaarverslag is: worden de gestelde doelstellingen bereikt? Deze kerndoelstellingen zijn terug te vinden in de opdrachtverklaring. Tevens is er een voorstelling van de organisatiestructuur en wordt de taakverdeling tussen personeel en vrijwilligers toegelicht. In een tweede deel van het jaarverslag volgt een gedetailleerd overzicht van alle diensten en activiteiten die hebben plaatsgevonden. Het cijfermateriaal bestaat uit het aantal activiteiten, diensten en deelnemers. Door vergelijking met voorgaande jaren kunnen tendensen afgeleid worden. Op basis van de vastgestelde tendensen worden nieuwe richtlijnen voor de toekomst geformuleerd. Dit komt onder andere terecht in het nieuwe jaarprogramma Opbouw van het jaarverslag 5

6 Opdrachtverklaring De opdrachtverklaring van Seniorama omvat haar missie en haar visie. 1 Missie Seniorama is een Leuvense, sociale, pluralistische beweging met bijzondere maar niet uitsluitende aandacht voor de positie van de ouderen in de maatschappij. De werking omvat dienstverlenende, vooral voor de vierde leeftijd en socio-culturele activiteiten, vooral voor de derde leeftijd. Met deze activiteiten wil Seniorama zoveel mogelijk mensen helpen succesvol ouder te worden. Daarnaast ondersteunen de diensten van Seniorama om zo lang mogelijk zelfstandig thuis te wonen. De derde leeftijd heeft vandaag de wind in de zeilen. Steeds meer mensen leven langer, de jonge senioren hebben nog veel potentieel om het niveau van hun lichamelijke en mentale fitheid te verbeteren. De opeenvolgende generaties worden alsmaar fitter, de intelligentie en de specifieke deskundigheden die iemand doorheen het leven verworven heeft, blijven bewaard. Meer en meer mensen worden succesvol ouder, ze bereiken hoge niveaus van welbevinden en weten hoe ze efficiënt moeten omgaan met winst- en verlieservaringen op oudere leeftijd. Over de vierde leeftijd is er minder goed nieuws. Hoogbejaarden verliezen veel van hun intellectuele mogelijkheden en ze zijn steeds minder in staat om iets nieuws te leren. Ze ervaren meer en ook vaker stress (ze kunnen minder tegen nieuwe en onbekende situaties). De kans om dement te worden neemt enorm toe (rond de 50% bij 90 jarigen). Hoogbejaarden worden lichamelijk steeds brozer (frailty), ze functioneren niet meer zo goed en hebben vaak meerdere ziekten. De wetenschappers Baltes en Smith (2003) stellen vast dat hoe ouder men wordt, hoe groter de kans dat de jaren voor het overlijden nog weinig kenmerken hebben van succesvol ouder worden. Het hangt er natuurlijk van af wat men verstaat onder succesvol ouder worden. Een veel gehoorde omschrijving is: gezond en mentaal alert zijn en een actief leven leiden (Rowe & Kahn, 1997). Maar er zijn hoogbejaarden die niettegenstaande alle achteruitgang, met een positieve ingesteldheid en adequate zorg uit hun omgeving, een waardevol en voldoening gevend leven leiden. Eigenlijk is gelukkig leven op hoge leeftijd een kunst. Het spreekt vanzelf dat de grens tussen de derde en de vierde leeftijd vloeiend is. Seniorama richt zich op mensen uit beide leeftijden en zal om beiden van dienst te zijn ook speciale aandacht moeten geven aan diegenen die langzaam maar zeker van de ene levensfase in de andere overgaan. Van een toestand van succesvol ouder worden evolueren naar een toestand van zinvol en waardig oud zijn in het aanschijn van de dood is geen kleine opgave. Mensen in deze overgangsfase dreigen wel eens onzichtbaar te worden (want huisgebonden), tenzij de sociale banden die in de fase van het succesvol ouder worden gegroeid zijn, hecht blijken te zijn en deel van de mantel van zorg worden. Seniorama wil hulp en activiteiten ontwikkelen die bijdragen tot meer zelfstandigheid en deze actief aanbieden aan zorgbehoevende personen en allen die erbij betrokken zijn. Zo kan men bij Seniorama terecht voor aanvullende ondersteuning bij mantelzorg, een buurt- en boodschappendienst, informatie over thuiszorg, info over woonzorgcentra en assistentiewoningen en een oppas- en gezelschapsdienst. 6 Opdrachtverklaring 2016

7 Met haar socio-culturele activiteiten biedt Seniorama de actieve oudere in een vriendschappelijke sfeer de mogelijkheid om zich te vormen en te ontplooien door het volgen van taalcursussen, computer- en themacursussen, lezingen, creatieve vaardigheden, uitstappen en sport. Ook het aspect ontmoeting staat centraal. Een zitruimte, een cafetaria, gezelschapsspelen dragen daartoe bij. 2 Visie Volgende waarden inzake mensvisie staan bij Seniorama centraal: de waardigheid van elke persoon eerbiedigen luisterbereidheid en vrijheid van meningsuiting nastreven respect opbrengen voor de privacy, zowel voor de gebruikers als voor de medewerkers en vrijwilligers bevorderen van de autonomie en de zelfredzaamheid de waardering van elkeen vooropstellen. Seniorama probeert deze missie en visie of kernopdrachten te vertalen naar doelstellingen. Via dienstverlening en activiteiten wil men deze realiseren. 3 Vrijwilligers Seniorama bestaat dankzij een uitgebreid netwerk van vrijwilligers die worden ondersteund door beroepskrachten. Seniorama wil al haar vrijwilligers optimale participatie- en ontplooiingskansen aanbieden. Heel typisch voor de werking van Seniorama is het teamwork. Niet de hiërarchische structuur maar de werkgroepjes staan centraal. Om haar doel optimaal te bereiken, streeft Seniorama naar overleg en samenwerking met andere organisaties, diensten en officiële instanties Opdrachtverklaring 7

8 Voorstelling en structuur 1 Voorstelling van de werking Binnen Seniorama zijn er twee grote deelwerkingen. Met de dienstverlenende activiteiten willen we mensen ondersteunen om langer thuis te blijven wonen. Seniorama biedt diensten aan met vrijwilligers die een aanvulling betekenen op de thuiszorgdiensten die met professionele medewerkers actief zijn. De socio-culturele activiteiten richten zich naar ouderen die actief willen blijven, willen leren en hun sociaal netwerk willen uitbouwen. 1.1 Dienstverlening De dienstverlenende taken van Seniorama worden opgenomen door een 80-tal vrijwilligers en 2 professionele medewerkers. De verschillende taken worden begeleid, gepland en georganiseerd vanuit werkgroepen waarin vrijwilligers en professionele medewerkers tijdens vergaderingen overleggen en afspraken maken. Het lokaal dienstencentrum (LDC) van Seniorama werkt in de Leuvense binnenstad in het gebied begrensd door de Tiensestraat, Brusselsestraat en de vesten, het oostelijk deel van de Leuvense binnenstad. Het LDC is erkend door de Vlaamse overheid en deze erkenning is onderhevig aan een aantal voorwaarden. Hierna volgt een overzicht van deze voorwaarden en een verwijzing naar de plaats waar de beschrijving binnen het jaarverslag terug te vinden is. Het lokaal dienstencentrum organiseert activiteiten van algemeen-informatieve aard. Voor advies over thuiszorg, premies en dienstverlening kunnen gebruikers van het lokaal dienstencentrum bij de dienst wegwijs (p. 35) terecht. Deze dienst verzamelt en verwerkt informatie die voor thuiszorggebruikers, ouderen en hun familie nuttig zijn. Samen met de onthaalvrijwilligers en langs diverse kanalen wordt deze informatie aan hulpvragers gegeven en verduidelijkt. De brochure Woonzorgcentra en assistentiewoningen (p. 20) wil gebruikers en hun familie helpen bij de keuze van een plaats in een woonzorgcentrum of in een assistentiewoning. De onthaalvrijwilligers (p. 33) zijn iedere werkdag aanwezig op het onthaal en geven klanten informatie over de diensten en activiteiten van Seniorama, basisinformatie over diensten in de thuiszorg en activiteiten voor ouderen in Leuven. Het personeel (p. 17) ondersteunt de vrijwilligers bij deze taken en staat klaar om gespecialiseerde informatie te geven over hulp- en dienstverlening. 7 lezingen en 3 themacursussen worden georganiseerd over psychisch en fysisch welzijn (p ). 8 Voorstelling en structuur 2016

9 Op een aantal andere manieren wordt informatie gegeven over de werking. Het gaat om geschreven informatie: het tijdschrift Senioramanieuws, folders, brochures, wegwijsfolders, affiches in culturele gebouwen en winkels van Leuven en in de gebouwen van Seniorama, aankondigingen in kranten en advertentiebladen. Daarnaast is er de eigen website en wordt op verschillende manieren informatie verleend zoals in seniorenraad, bij seniorenverenigingen en tijdens infobeurzen. Ook is er wekelijks een uitgebreide communicatie naar verschillende persorganen en naar de online en schriftelijke cultuuragenda van de stad Leuven (p ). Seniorama heeft met de stad Leuven een samenwerkingscontract om een aantal informatieve opdrachten te vervullen naar senioren. In 2016 wordt gewerkt met dialoogtafels rond het thema wonen en het praatcafé voor mantelzorgers. (p. 38). Het spreekuur van de Leuvense politie geraakt stilaan ingeburgerd in de werking. Eén keer per maand heeft de senioreninspecteur van de Leuvense politie spreekuur in de cafetaria van het lokaal dienstencentrum (p. 21, 34). Mensen die vragen hebben, kunnen bij de senioreninspecteur terecht. Het lokaal dienstencentrum organiseert activiteiten van recreatieve aard. De recreatieve activiteiten die Seniorama aanbiedt zijn zeer uitgebreid en verscheiden. We vinden deze terug bij de creatieve ateliers, sport en beweging, de zomeractiviteiten, de uitstappen en reizen (p ). Iedere woensdagnamiddag worden gezelschapsspelen gespeeld. In de cafetaria zijn gezelschapsspelen ter beschikking van de bezoekers en liggen een krant en tijdschriften ter inzage. Het lokaal dienstencentrum biedt activiteiten van algemeen vormende aard aan. Deze vormende activiteiten zijn taalcursussen, computer- en tabletcursussen, GSM en smartphone initiatie, lezingen over cultuur, open venster op de wereld, levensbeschouwingen, themacursussen, culturele uitstappen (p.48-62). Het lokaal dienstencentrum verricht specifieke werkzaamheden. Dagelijks worden warme maaltijden aangeboden. (p ). Seniorama beschikt over een boodschappendienst waar vrijwilligers zowel de coördinatie als de boodschappen op zich nemen (p ). De boodschappendienst staat klaar om noodzakelijke boodschappen te doen voor zorgbehoevende, alleenstaande en mindermobiele personen. De dienst voor buurthulp verleent kleine diensten aan buurtbewoners. Het gaat hier om taken voor de personen die hiervoor geen beroep kunnen doen op familie of buren (p ). In het kader van de activiteiten van het dagelijks leven is er een pedicure die ter plaatse komt. Daarnaast kan men eenmaal per maand inschrijven voor een gelaatsverzorging (p.22) Om gebruikers te ondersteunen om mobiel te blijven is er een samenwerkingscontract met de vzw Mobiel afgesloten Voorstelling en structuur 9

10 Centrumleider: Bianca Pisera Zij neemt in de loop van 2016 deel aan volgende vormingsmomenten: algemene vergadering VVDC - LDC als merk verkopen en buurtgerichte zorg op 25/10/2016 informatiedag informatieveiligheid VVDG 22/11/2016 Respectvol inschakelen van kwetsbare vrijwilligers door Kwadraet op 29/11/2016 ROP in Herent 04/03/2016 rond Mantelzorg ROP in Tielt-Winge 03/06/2016 rond ouderen en alcohol ROP in Kessel-Lo 30/09/2016 rond gebruikersparticipatie De centrumraad komt in 2016 vijf keer samen (p.19). Evaluatie kwaliteitsplanning Grotere bekendheid bij ouderen uit de buurt Sint-Maartensdal Probleemstelling We merken vanuit de zelfevaluatie dat we de doelgroep ouderen in een kwetsbare situatie vaak onvoldoende bereiken. In onze regio weten we dat er in de buurt Sint-Maartensdal alleenstaande ouderen verblijven. We bereiken hen met de oppasdienst maar merken dat ze de stap naar het lokaal dienstencentrum nauwelijks zetten. We trachten het lokaal dienstencentrum meer bekend te maken bij de bewoners van de buurt Sint-Maartensdal. Acties We organiseren op 24 december een kerstmaal voor buurtbewoners die alleen thuis wonen. De bekendmaking gebeurt door middel van affiches die in de woonblokken van de buurt Sint-Maartensdal opgehangen worden en flyers in de brievenbussen. Mensen kunnen voor een zeer lage prijs genieten van een volledig feestmaal en zangfeest achteraf. De organisatie en het vervoer van en naar de activiteit wordt verzorgd door vrijwilligers. Een 20-tal personen, voornamelijk alleenwonend in de buurt Sint-Maartensdal, schrijven zich in en genieten van een gezellige avond. We horen reacties als: wat een leuk initiatief, dit is zeker voor herhaling vatbaar, hopelijk kunnen we volgende jaar ook komen. Tijdens de vakantiemaanden organiseren we nieuwe kortdurende vakantiecursussen. Dit zijn laagdrempelige cursussen waarin men de basis van een taal of creatieve activiteit kan leren. Inrichting van het onthaallokaal Probleemstelling Vrijwilligers die op het onthaal werken, melden dat de inrichting van de meubelen op het onthaal niet praktisch is voor het uitvoeren van hun functie. 10 Voorstelling en structuur 2016

11 Actie Na gezamenlijke besprekingen op de onthaalvergaderingen van 25/03/2016 en 28/04/2016 wordt samengekomen met een werkgroepje. Hier worden de aandachtspunten, die we tijdens de vergadering noteren, bekeken op hun haalbaarheid. In de zomervakantie van 2016 worden de gewenste werken uitgevoerd. Er wordt een frisse kleur op de muren geschilderd en er worden meubels aangekocht die de indeling meer praktisch moeten maken, de mappenstructuur wordt uniform gemaakt. Door de herinrichting en herindeling van het lokaal is er een grotere zichtbaarheid van de onthaalvrijwilliger en stappen bezoekers makkelijker binnen met hun vraag. Organiseren van hulp bij een activiteit uit het dagelijks leven Probleemstelling We willen de hulp bij activiteiten uit het dagelijks leven uitbreiden. Momenteel biedt het dienstencentrum voetverzorging aan. Actie We bevragen bij een vrijwilligster met ervaring in gelaatsverzorging of ze dit maandelijks aan onze bezoekers kan aanbieden. Tijdens de open deurdagen in augustus worden proefsessies aangeboden. In september starten we met de nieuwe dienst gelaatsverzorging. Eenmaal per maand, op dinsdagnamiddag, laten mensen hun gezicht verwennen met een grondige reiniging, een massage, masker en een lichte maquillage. De namiddagen zijn snel volzet en na de verzorging zien we tevreden en stralende gezichten. Coördinator oppas- en gezelschapsdienst: Lesley Bogaerts. Ze wordt vervangen door Emilie Samyn vanaf 28 juni 2016 tot en met 28 oktober 2016 KUL Toekomst Sociaal werk op 26 februari algemene vergadering VVDC - LDC als merk verkopen en buurtgerichte zorg op 25 oktober Fixatiearm beleid door ergotherapeute Landelijke Thuiszorg op 17 november 1.2 Sociaal-culturele activiteiten Deze werking steunt organisatorisch en administratief helemaal op vrijwilligers. In totaal zijn hier 64 vrijwilligers werkzaam. De centrumleider neemt deel aan de teamvergaderingen van deze afdeling om de coördinatie tussen de verschillende delen van de Senioramawerking te verzekeren. Iedere deelactiviteit van deze werking wordt gepland en uitgevoerd door een stuurgroep van vrijwilligers. De vrijwilligers vergaderen regelmatig om een planning vast te leggen, deze uit te voeren en te evalueren. De activiteiten die georganiseerd worden zijn zeer verscheiden. Naast taalcursussen zijn er de cursussen die senioren wegwijs maken in computer- en tabletgebruik. Lezingen met nabespreking willen een bepaald onderwerp rond cultuur, open venster op de wereld en levensbeschouwingen, telkens tijdens 1 namiddag, behandelen Voorstelling en structuur 11

12 Themacursussen en creatieve ateliers besteden een of meerdere halve dagen om een onderwerp uit te diepen. Een uitgebreid gamma sportactiviteiten staat eveneens op de agenda. De uitstappen die vanuit Seniorama georganiseerd worden, kennen succes, zowel de halve dag- en daguitstappen als meerdaagse reizen. Deze laatste gebeuren in samenwerking met een externe organisator. 1.3 Ondersteuning voor de deelwerkingen Deze ondersteuning wordt gedragen door 86 vrijwilligers. De omvang van Seniorama, door het groot aantal deelwerkingen, het aantal activiteiten dat jaarlijks georganiseerd wordt, de vergaderingen en werkgroepen ad hoc die in de loop van het jaar binnen de gebouwen van Seniorama plaatshebben, maakt een intense coördinatie noodzakelijk. Binnen Seniorama steunt deze administratieve coördinatie op een netwerk van computers dat beheerd wordt door Piet Tallon, Aimé Feys en Jaak Burg. In 2016 versterken vrijwilligers Marc Peetermans en Karl-Heinz Keller deze werkgroep. De gegevens over dienstverlening en activiteiten zijn vervat in databestanden die door Jaak Burg, Raymond Van Den Broeck en Karl- Heinz Keller geactualiseerd en aangepast worden aan de noden van de organisatie. Voor de uitvoering van de administratie kan beroep gedaan worden op een groep vrijwilligers die de meest uiteenlopende taken opnemen en die actief zijn, soms in verschillende deelwerkingen: Mariette Vandenbosch, Jan Larivière, Lilliane De Brouwer, Marie Hanssens, Mia Vanden Bossche, Miriam Kindt, Mia Sermeus, Anne Versnick, Greta Duchateau, Chris Van de Vyver, Josiane Celis, Agnes Peetroons, Peter Dejaeger, Lut Debroey, Shirley Gates. Een aantal vrijwilligers is actief op financieel-administratief en op boekhoudkundig gebied: Anne Aerts, Irène Verstrepen, Mia Sioen, Chris Van de Vyver, Adrienne Elsen, Mia Sermeus, Chris Bogaerts, Agnes Baeten. Daarnaast wordt beroep gedaan op een boekhoudkundig bureau voor opvolging van de wettelijke verplichtingen en ter ondersteuning van de vrijwilligers van de boekhouding. Communicatie is een sleutelwoord voor een organisatie met een groot aantal vrijwilligers en met een voortdurende evolutie en toename van activiteiten en dienstverlening. De interne communicatie gebeurt binnen overlegvergaderingen per werkgroep, via nieuwsbrieven en persoonlijke contacten. Dit onderwerp krijgt aandacht van de cel vrijwilligersbeleid dat over dit thema vorming en overleg organiseert. De externe communicatie wordt op verschillende manieren gerealiseerd: website, Senioramanieuws, verspreiden affiches en folders, activiteiten doorspelen aan verschillende perskanalen. Het jaarverslag is belangrijk voor interne en externe communicatie. Dit wordt verzorgd door Chris Van de Vyver. De werkgroep public relations komt in keer samen. Er wordt onder andere gewerkt aan een distributieplan voor de verschillende folders en brochures van Seniorama. Belangrijke aandachtspunten zijn de inrichting van de etalage van het lokaal Meester Jan aan de straatkant en de organisatie van de opendeurdagen. 12 Voorstelling en structuur 2016

13 De cafetaria vormt binnen Seniorama een ruimte waar mensen terecht kunnen voor een babbel en een drankje, waar de cursisten pauzeren en waar het gezellig is om iemand te ontvangen of een kleine vergadering te houden. In de cafetaria wordt ook elke weekdag de middagmaaltijd geserveerd. Voor de goede werking van de cafetaria en het middagrestaurant kunnen we beroep doen op een grote groep vrijwilligers: Veerle Aerts, Nicole Schets, Greta Duchateau, Liliane Hugaerts, Maria Wauters, Alberte Dekeyzer, Leen Verheyden, Danielle Verbinnen, Carine Van Espen, Johan Vanackere, Celeste Verbiest, Chris Van Aerschot, Margarita Venegas, Sandra Derycke, Marie-Jeanne Geerts, Riet Vanroy, Emma Vandermosten, Ariane Nzeyimana, Greet De Ceuster. In het kader van het lokaal dienstencentrum wordt er een leeshoekje ingericht met de krant. In december wordt het een boekenhoek, ingericht ten voordele van een goed doel. Na deze succesvolle actie blijft de boekenhoek bestaan. Daarnaast zijn er gezelschapsspelen beschikbaar voor liefhebbers. Voor de technische problemen waarmee we binnen onze lokalen regelmatig geconfronteerd worden, kunnen we terecht bij een aantal vrijwilligers: Armand Kamers, Aimé Feys, Guido Thirion, Paul Verheyen, Marc Ruysen, Johan Vanackere. 1.4 Werking met en door vrijwilligers In 2016 zijn er gemiddeld 225 vrijwilligers actief binnen Seniorama. 30 van hen zijn psychisch kwetsbaar (17 vrouwen en 13 mannen). 32 vrijwilligers (21 vrouwen en 11 mannen) zijn in 2016 gestart binnen Seniorama. Nieuwe vrijwilligers - Verdeling per werkgroep Werkgroep Oppas- en gezelschapsdienst Lesgever Buurt- en boodschappendienst Cafetaria Senioramanieuws Onthaal Logistiek Gelaatsverzorging Computer/database Lezingen werkgroep Filmclub/lezingen zaal Fietstochten Spreekuur Administratie/wegwijs algemeen Soep cafetaria Vrijwilligers Totaal Voorstelling en structuur 13

14 Soms starten vrijwilligers in 1 werkgroep en breiden ze hun engagement daarna uit naar andere werkgroepen. We merken dat vrijwilligers die bijvoorbeeld starten in de cafetariawerking ook het middagrestaurant gaan verzorgen of meehelpen bij Restorama. Ook bij de vrijwilligers die reeds gedurende lange tijd een engagement binnen Seniorama opnemen, merken we af en toe verschuivingen in het soort vrijwilligerswerk Daar de werking van Seniorama maar mogelijk is dankzij de vrijwilligers is de waardering voor en de ondersteuning van de vrijwilligers erg belangrijk. De verzekering van de vrijwilligers tegen burgerlijke aansprakelijkheid is een wettelijke verplichting. Seniorama gaat echter verder en verzekert de vrijwilligers ook voor lichamelijke schade. Elke vrijwilliger bij Seniorama krijgt maandelijks Senioramanieuws, kan gratis naar de lezingen komen op maandagnamiddag, krijgt een gratis consumptie in de cafetaria en ontvangt de nieuwsbrief voor vrijwilligers De Klepel. Indien de vrijwilliger wil deelnemen aan een activiteit of cursus van Seniorama dan betaalt hij het ledentarief. In 2016 organiseert Seniorama activiteiten die de vrijwilligers de gelegenheid bieden elkaar beter te leren kennen en die een blijk van waardering geven voor hun inzet: de vrijwilligersreceptie op 4 maart en de uitstap op 09 juni die dit jaar naar Sint-Truiden gaat. 14 Voorstelling en structuur 2016

15 2 Organisatieschema en toelichting Algemene vergadering vzw Raad van bestuur voorzitter, ondervoorzitter, secretaris, centrumleider, budgetbeheerder, penningmeester, vertegenwoordigers van verschillende werkgroepen Dagelijks bestuur personeelsleden, voorzitter, penningmeester, budgetbeheerder, vertegenwoordigers activiteiten Dienstverlening Opdrachten Centrumraad Lokaal Dienstencentrum Babbellijn Babbel op zondag Gesprek met Anne Boodschappendienst Buurtdienst Middagrestaurant Restorama Advies en ondersteuning Wegwijs Informatie en verwijzing Lezingen Welzijn Onthaal Spreekuur politie Voetverzorging Gelaatsverzorging Woonzorgcentra en assistentiewoningen Oppas- en gezelschapsdienst Samenwerking: Mobiel vzw Ondersteunende functies Cafetaria Communicatie Intern: De Klepel Extern: Senioramanieuws Website Public relations Computerbeheer Financies Boekhouding Budget Kwaliteitszorg Secretariaat Administratieve coördinatie Vrijwilligersbeleid Socio-cultureel vormingswerk activiteiten Organisatie en coördinatie Stuurgroep activiteiten Beweging en sport Buurt- en zomeractiviteiten Computercursussen Creatieve ateliers Digitaal fototoestel gebruik GSM, smartphone-, laptopgebruik Lezingen Reizen en uitstappen Taalcursussen Tabletcursussen Themacursussen 2016 Voorstelling en structuur 15

16 Dit organisatieschema geeft een zicht op de structuur en manier van werken binnen de vzw Seniorama. Als vzw heeft Seniorama een statutaire algemene vergadering en een raad van bestuur. Ze hebben de financiële en beleidsmatige verantwoordelijkheid binnen de vereniging. De verschillende verantwoordelijkheden en functies worden hieronder beschreven. Algemene vergadering De algemene vergadering is het hoogste gezagsorgaan van de vzw. Volgens het huishoudelijk reglement wordt er een onderscheid gemaakt tussen de medewerkers en de leden van de vzw. Alle vrijwilligers kunnen lid worden. Alleen de in het ledenregister ingeschreven medewerkers worden uitgenodigd op de algemene vergadering. Op 31 december 2016 zijn er 42 leden geregistreerd. Deze vergadering komt minimum eenmaal per jaar samen om de voorstellen, de belangrijke beleidslijnen, de begroting en de afrekening door de raad van beheer voorgesteld, te aanvaarden of bij te sturen. In 2016 wordt de algemene vergadering bijeengeroepen op 22 maart. De raad van bestuur De raad is representatief samengesteld met leden uit de verschillende werkgroepen. Deze raad werkt de grote lijnen van het beleid uit en neemt de nodige beslissingen op financieel en organisatorisch vlak. In 2016 vergadert de raad 5 keer. De centrumleider woont als verantwoordelijk personeelslid de vergaderingen van de raad van bestuur bij. De andere beroepskrachten kunnen steeds uitgenodigd worden. In 2016 nemen we afscheid van Marc Ruysen als voorzitter. Marlies Van Mechelen volgt hem op. De samenstelling van de raad ziet er als volgt uit: Marlies Van Mechelen (voorzitter), Marc Ruysen, Jos Bombart, Anne Aerts, Hubert Cossey, Lieve Hillewaere, Jan Bauwens, Jaak Kusters, Caroline Ballegeer, Guido Thirion, Agnes Peetroons. Voor de dagelijkse werking en de coördinatie van de hele werking zijn twee werkgroepen verantwoordelijk, namelijk het dagelijks bestuur en het team van beroepskrachten. Om die taak waar te nemen is het noodzakelijk dat ze frequent samenkomen. Het dagelijks bestuur Het dagelijks bestuur voert de beslissingen van de raad van bestuur uit. Eén van de belangrijke taken van dit bestuur is de dagelijkse bewaking van het budget. In 2016 vergadert het dagelijks bestuur 12 keer. Leden: Marlies Van Mechelen, Bianca Pisera, Agnes Peetroons, Irène Verstrepen, Jos Bombart, Lesley Bogaerts, Emilie Samyn, Anne Aerts Werkgroep zelfevaluatie en kwaliteit Iedere welzijnsinstelling in Vlaanderen moet beantwoorden aan het kwaliteitsdecreet. Het decreet bepaalt dat een welzijnsinstelling een kwaliteitshandboek opstelt en dit ook gebruikt in de dagelijkse werking. Het handboek bevat naast de beschrijving van de situatie in de organisatie een aantal procedures die moeten garanderen dat aan de kwaliteit gewerkt wordt. 16 Voorstelling en structuur 2016

17 Het handboek is door iedereen te raadplegen in Seniorama. Op het onthaal en in het lokaal van het personeel bevindt zich een exemplaar. Enkele leden van de werkgroep zelfevaluatie buigen zich in 2016 over het kwaliteitshandboek van de werking. Ze komen een vijftal keer samen. Er wordt een leeswijzer gemaakt, de structuur wordt verduidelijkt, inhoudelijk worden elementen en procedures geactualiseerd en aangevuld. De bedoeling is om de vernieuwde versie van het handboek in 2017 aan de raad van bestuur voor te stellen. Leden: Bianca Pisera, Caroline Ballegeer, Hubert Cossey, Marc Ruysen Het team van beroepskrachten In 2016 werken bij Seniorama vier personeelsleden. Bianca Pisera neemt de coördinatie en de dagelijkse leiding van het centrum waar. Lesley Bogaerts staat in voor de coördinatie van de thuisdiensten van Seniorama. Samen staan ze in voor de selectie, rekrutering en ondersteuning van vrijwilligers. Lesley wordt vervangen door Emilie Samyn van 28 juni tot en met 28 oktober. Peter De Groodt is vanaf juni 2016 actief als logistiek medewerker binnen een tewerkstelling artikel 60 7 van de OCMW-wet. Het team van beroepskrachten bespreekt, samen met de stagiaires in opleiding, op regelmatige basis een aantal inhoudelijke en praktische elementen van de werking. De basis van de werking ligt bij de 30 werkgroepen die binnen onze organisatie actief zijn en in het organisatieschema ondergebracht zijn in drie basisdelen: de dienstverlenende taken, de ondersteunende functies en de socio-culturele activiteiten. Hoewel de opdrachten en concrete taken per werkgroep verschillend zijn, is de methode van werken binnen iedere werkgroep gelijklopend. Iedere werkgroep komt regelmatig in vergadering samen om na te denken en te bespreken hoe de planning en organisatie van hun opdracht best kan verlopen. Hierdoor voelen vrijwilligers zich sterk betrokken bij hun taak. Ze voeren die immers niet alleen uit maar bepalen zelf de voorwaarden van hun werking. Ieder onderdeel van de werking is het resultaat van bespreking tussen de vrijwilligers verantwoordelijk voor dit deel. In een aantal werkgroepen is een personeelslid aanwezig bij de vergaderingen, in een aantal andere evenwel niet. Dit brengt met zich mee dat voorstellen van onderuit groeien en gedragen worden door de basis van de werking: de vrijwilligers. We willen een aangename werksfeer bieden en de vrijwilligers ontplooiingskansen laten ervaren. Dit werkt, volgens ons, motiverend. Eén en ander brengt mee dat beslissingen niet altijd even snel kunnen genomen worden maar na de overlegfase steeds gesteund worden door de betrokken vrijwilligers. 3 Vrijwilligersbeleid 3.1 Opdracht Seniorama is een Leuvense sociale pluralistische beweging met bijzondere maar niet uitsluitende aandacht voor de positie van ouderen in de maatschappij en steunt op een uitgebreid netwerk van vrijwilligers die worden bijgestaan door beroepskrachten Voorstelling en structuur 17

18 3.2 Organisatie Seniorama is een organisatie waar vrijwilligerswerk een essentieel onderdeel vormt van de werking. Vrijwilligers zijn altijd een sterkte geweest van Seniorama en hebben steeds hun stempel gedrukt op de werking. Bij Seniorama is er een cultuur van overleg en gedeelde verantwoordelijkheid. De eindverantwoordelijkheid ligt bij de raad van bestuur en het team van beroepskrachten. De vrijwilligers bepalen in samenspraak met de beroepskrachten hun engagement. 3.3 Vrijwilligers Vrijwilligers zijn van onschatbare waarde voor Seniorama om het vele werk en de hoeveelheid van taken aan te kunnen. Vrijwilligers kunnen zich bij Seniorama engageren binnen alle structuren van de organisatie. Hierdoor vormen ze het visitekaartje van de organisatie. Seniorama biedt haar vrijwilligers een maatschappelijk relevante tijdsbesteding, een ruime diversiteit aan sociale contacten, ontplooiingskansen en waardering. Seniorama vergoedt de kosten van de vrijwilliger binnen haar budgettaire beperking en volgens de gemaakte afspraken. 3.4 Cel vrijwilligersbeleid De cel vrijwilligersbeleid neemt een aantal taken op zich ter ondersteuning van het vrijwilligerswerk: de opvang van nieuwe vrijwilligers, opvolgingsgesprekken, het organiseren van opleiding en vorming, het bijhouden van een database met de interesse en competenties van vrijwilligers. De cel ziet het als haar taak om initiatieven te nemen om de werking met en samenwerking tussen de vrijwilligers zo goed mogelijk te laten verlopen. In 2016 vergadert de cel vijf keer. De initiatieven die door de cel genomen worden, stellen zich tot doel het vrijwilligersbeleid effectiever te maken in het kader van het algemeen beleid van Seniorama en de tevredenheid van de vrijwilligers te versterken. Deze initiatieven kaderen in de kwaliteitsplanning. De cel werkt in 2016 rond een actualisering van het organigram, zowel de digitale versie als de papieren versie worden verder uitgewerkt. Er wordt een algemene wervingsfolder voor vrijwilligers opgesteld. De cel geeft aanbevelingen om de folder zo efficiënt mogelijk in te zetten. Daarnaast worden de jaarlijks terugkerende thema s als vorming voor vrijwilligers, de daguitstap, de leerkrachtendag, receptie en het eindejaarsfeest voorbereid en geëvalueerd. Bij de vrijwilligers wordt in 2016 schriftelijk bevraagd naar de manier van waardering door Seniorama en het duurzaam motiveren. Hieruit blijkt dat de materiële beloningen, bijv. onkostenvergoeding, het meest gewaardeerd worden. In het najaar gaat de cel aan de slag rond het onderling waarderen tussen vrijwilligers. Het zien van elkaars inzet en het waarderen hiervan. De cel komt hiervoor samen met de contactpersonen van de werkgroepen. We staan in subgroepen stil bij de huidige manieren van elkaar waarderen en de gewenste situatie. In 2017 wordt hier verder aan gewerkt. Leden van de cel vrijwilligersbeleid: Lieve Hillewaere, Wim Fierens, Jaak Kusters, Lou Matheus, Roos Haepers, Jos Bombart, Caroline Ballegeer, Paula Dudal, Johan Vanackere, Bianca Pisera, Marlies Van Mechelen, Lesley Bogaerts, Leo Rouffa, Celeste Verbiest 18 Voorstelling en structuur 2016

19 Dienstverlening 1 Centrumraad De centrumraad geeft advies over de werking van het dienstencentrum, zowel over de dienstverlening als over de activiteiten en organiseert de zomeractiviteiten. Het jaarverslag wordt met de leden van de centrumraad doorgenomen. In 2016 vergadert de centrumraad vijf keer. De inhoud van de vergaderingen betreft de werking van het dienstencentrum. Binnen- en buitenactiviteiten voor de zomerperiode worden gepland. De leden van de centrumraad nemen ook een taak op bij het organiseren en begeleiden van deze activiteiten. Iedere week wordt tijdens de maanden juni tot september minstens 1 activiteit georganiseerd. De centrumraad buigt zich daarnaast over de manier waarop de werking van het centrum in de ruimere buurt bekend gemaakt kan worden. Leden van de centrumraad: Jos Bombart, Mon Bakelants, Agnes Boeckx, Greta Duchateau, Paul De Smedt, Reinilde Van Com, Philippe Maertens, Loes Stroobants, Anita De Witte, Lieve Sinnaeve, Bianca Pisera, Cecile Van Hoecke 2 Advies en ondersteuning Seniorama neemt een aantal adviesopdrachten waar als dienstencentrum. Zowel vrijwilligers als personeelsleden nemen een deel van deze adviesverstrekking op zich. Ondersteuning is heel dikwijls een inherent onderdeel van advies. Hulpvragers zijn immers niet altijd in staat om de stappen van een advies zelfstandig op te volgen. Dit advies wordt niet alleen verstrekt aan klanten die naar het LDC komen. Mensen die niet in staat zijn om hun vraag binnen het centrum te bespreken, krijgen advies over hun vraag tijdens een huisbezoek van de coördinator thuisdiensten van Seniorama. 2.1 Registratie van vragen Categorie Warme maaltijden Soep met brood Boodschappendienst Babbellijn Gezelschapsdienst Buurthulp Brochure Woonzorgcentra/Assistentiewoningen Aanbod vrijwilligerswerk Informatie allerhande Aantal Dienstverlening 19

20 De eerste registratie van zowel advies- als informatievragen die bij Seniorama terechtkomen, gebeurt aan de hand van een registratieformulier. Als een situatie opvolging vereist, wordt een zorgdossier aangelegd. Uit de registratieformulieren en opvolgingsdossiers komen de voorgaande resultaten. Daarnaast is het mogelijk een overzicht te bekomen van de resultaten van de verschillende activiteiten in de vorm van jaarlijkse statistieken. Een aantal vereenvoudigingen worden in het gebruik van de database aangebracht, wat de afhankelijkheid van de deskundigen kleiner maakt. 2.2 Woonzorgcentra en assistentiewoningen In 2016 verkoopt Seniorama 67 woonzorgbrochures en 9 brochures assistentiewoningen. Voor de woonzorgbrochures is er een sterke stijging tegenover 2015 (8). Deze stijging is onder andere te verklaren door het actualiseren van de brochure. De werkgroep contacteert de verschillende woonzorgcentra, sommige centra worden persoonlijk bezocht. Hierdoor kunnen we een actuele stand van zaken weergeven in onze brochure. In de loop van 2016 wordt de brochure assistentiewoningen geactualiseerd. Informatie wordt opgevraagd, sommige woningen worden bezocht. Ook de kaft van deze brochure krijgt een nieuw kleedje. Vooral toekomstige bewoners en familie doen beroep op de brochures. Het actueel houden van de brochures wordt in 2016 opgenomen door Jan Larivière, en Agnes Peetroons. 2.3 De babbellijn Vanuit de thuiszorgdiensten die Seniorama aanbiedt, zoals de gezelschapsdienst of boodschappendienst, stellen we vast dat de ouderen die hier een beroep op doen vaak op zoek zijn naar meer contact met anderen. Het gaat dan om ouderen die zelf een kleiner sociaal netwerk hebben en/of minder mobiel zijn. Deze, nog thuiswonende ouderen, voelen zich vaker eenzaam. Er komen vaak meerdere diensten aan huis die vooral praktische ondersteuning bieden, bijvoorbeeld een poetsdienst, thuisverpleging, gezinszorg. We horen van mensen dat er niet altijd ruimte is om een uitgebreid gesprek te voeren. Vanuit Seniorama merken we dat de telefonische aanvraag van onze ondersteunende diensten soms een manier is om tot een uitgebreid gesprek met iemand te komen. Met de babbellijn willen we deze mensen de kans geven hun hart te luchten of informatie te vragen over een probleem waar ze mee zitten. In 2016 is er 1 vrijwilliger die de babbellijn verzorgt, namelijk Piet Van Dionant. Er wordt op een vast dagdeel gebeld naar de gebruikers van de babbellijn, namelijk op woensdag. Regelmatig telefonisch contact wordt belangrijk en mensen kijken er naar uit. 20 Dienstverlening 2016

21 Een overzicht van de gesprekken per maand De babbellijn Maand Gesprekken Januari 26 februari 6 maart 20 april 15 mei 13 juni 10 juli 10 augustus 17 september 15 oktober 12 november 11 december 9 In totaal worden er in gesprekken gevoerd, meestal op wekelijkse basis. In totaal zijn er 69 uren gebeld. Er is een stijging in het aantal gesprekken ten opzichte van 2015, toen waren dit er personen worden in 2016 wekelijks opgebeld, het zijn allemaal vrouwen. Er zijn uiteenlopende redenen waarom mensen opgebeld willen worden. Er is bijvoorbeeld de behoefte aan een wekelijkse babbel omwille van het zich eenzaam voelen, anderen kampen met een psychische problematiek en wensen hun gevoelens en gedachten daarbij te delen met de medewerker van Seniorama. De contacten die ze opbouwen met de vrijwilliger zijn vrij open en zorgen ervoor dat er een signaalfunctie is, wanneer de gebruiker dit wenst. Zo kan, bij ernstige vragen of noden, de gepaste hulp gevonden worden. Dit contactmoment via de babbellijn lijkt de gebruikers dan ook enige geruststelling te brengen 2.4 Babbel op zondag Regelmatig horen we dat alleenstaande deelnemers en vrijwilligers op zoek zijn naar een moment om gezellig samen te zijn. Ze hebben zin in een leuk gesprek, een glimlach of willen hun gedachten vrijblijvend delen met anderen. Op initiatief van een vrijwilliger, organiseert Seniorama eenmaal per maand, op zondag, een ontmoetingsmoment. Dit moment gaat iedere tweede zondag van de maand door vanaf 14u30 in taverne t Paviljoen in Kessel-lo. Een vrijwilliger van Seniorama, Freddy Laemmle, is steeds aanwezig om de geïnteresseerden te ontvangen. In 2016 nemen gemiddeld acht personen, voornamelijk vrouwen, deel aan dit initiatief. Het groeit uit tot een maandelijks ontmoetingsmoment waarbij er bijvoorbeeld over actuele maatschappelijke thema s wordt gebabbeld, daarnaast komen onderwerpen als het dagelijks leven, familie, ouderdomskwaaltjes, activiteiten, recepten enzovoort, aan bod. Het is een gezellige bende met een positieve ingesteldheid waar veel gelachen wordt, aldus een deelneemster. 2.5 Spreekuur senioreninspecteur Leuvense politie De senioreninspecteur heeft een maandelijks spreekuur in de ontmoetingsruimte van Seniorama. Zie verder pagina Dienstverlening 21

22 2.6 Voetverzorging De voetverzorging wordt als dienstverlening gewaardeerd en iedere eerste woensdag van de maand vinden een vijftal gebruikers de weg naar de pedicure. 2.7 Gelaatsverzorging In 2016 wordt maandelijks op dinsdagnamiddag de dienst gelaatsverzorging aangeboden. Iedere sessie worden er 3 personen behandeld gedurende een 45-tal minuten. Ze genieten van een ontspannende gelaatsmassage en verzorging. Er gebeurt een reiniging en massage waarna er een gezichtsmasker wordt aangebracht. Indien gewenst wordt men licht gemaquilleerd. Ondertussen ontvangt men advies over hoe je je huid gezond kan houden. Vrijwilliger: Maggie Van Ende 3 Middagmaaltijden Het aanbieden van warme maaltijden kadert in de verplichtingen van het nieuwe woonzorgdecreet maar Seniorama wil hiermee ook werken aan het behoud en het herstel van het sociaal netwerk van de buurtbewoners. Een dagelijkse maaltijd is immers het moment bij uitstek voor mensen om elkaar regelmatig te ontmoeten en relaties te onderhouden. Behalve een trouwe groep die op vaste dagen terugkomt, vinden ook nieuwe klanten en deelnemers aan cursussen de weg naar het middagrestaurant. In vergelijking met 2015 zien we een stijging in het totaal aantal aanwezige personen. Bij de warme maaltijden is er stijging van 6,6%, bij de soepmaaltijd stijgt het aantal eters met 38,6%. Op maandag en donderdag komen de meeste personen eten. We merken daarbij dat men op dezelfde weekdag komt eten om dezelfde personen te ontmoeten. Vrijwilligers: Anita De Witte, Liliane Hugaerts, Danielle Verbinnen, Tiny Leemans, Carine Van Espen, Carla Meertens, Leen Verheyden, Marie-Jeanne Geerts, Danielle Herckens 22 Dienstverlening 2016

23 Maand Middagmaal Soep met brood januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december Totaal Restorama Elke derde vrijdag van de maand bereiden vrijwilligers een kwaliteitsvolle en verse maaltijd aan een democratische prijs. De maaltijden worden ter plaatse bereid met de nodige aandacht voor gezonde voeding. Mensen dienen vooraf in te schrijven, 60 maaltijden is de maximale capaciteit. Er komen vooral buurtbewoners en alleenstaande personen eten. Er wordt heel wat aandacht besteed aan de verzorgde tafels en tafelversiering. Zo scheppen we een sfeer waar mensen contacten kunnen leggen en gezellig tafelen. Er wordt 1 gerecht aangeboden en telkens staat soep of voorgerecht op het menu. Een eenvoudig dessert maakt het geheel af. Men kan de namiddag afsluiten met een film. Maandelijks vergadert de groep vrijwilligers en bespreken ze het menu en proberen praktische oplossingen te vinden op vlak van organisatie. Het aantal deelnemers schommelt in 2016 tussen 35 en 45. Restoramaploeg: Liliane Hugaerts, Maria Omblets, Greta Duchateau, Tiny Leemans, Mariette Sweevers, Anita De Witte, Leen Verheyden, Marika Sviercikova, Liliane Janssens, Carine Van Espen, Carla Meertens, Marie-Jeanne Geerts, Mia Van Mierlo, Michèle Tilkin 2016 Dienstverlening 23

24 5 Seniorama oppas- en gezelschapsdienst 5.1 Dankwoord Ik alleen kan de wereld niet veranderen maar ik kan een steen in het water werpen die vele rimpelingen creëert. Moeder Teresa De oppas- en gezelschapsdienst van Seniorama bestaat dankzij de inzet van vrijwilligers met een groot hart voor anderen. We willen onze oprechte dank betuigen omdat ze zich het afgelopen jaar weer hebben ingezet om oprecht en zorgzaam gezelschap en oppas te bieden aan onze klanten. Dank aan: Annie Aerts, Anne Boven, Muriël Berlize, Karine Bouillart, Carmiña Caballero, Ann Clerckx, Mia De Broeck, Anne De Coninck, Sonja Demessemaeker, Sandra Derycke, Gunther De Smedt, Liesbeth De Smet, Peter Fannes, Marleen Geets, Lieve Geysels, Chris Guinier, Raymond Henrard, Lieve Hillewaere, Gisèle Hublé, Els Janssen, Christine Lepère, Ghislaine Leplat, Joke Luyten, Paula Otto, Daniëlle Philippaerts, Gilberte Renders, Cecile Schelpe, Jacqueline Sergeant, Dee Thaver, Chris Van Aerschot, Sonja Vandeborne, Emma Vandermosten, Piet Van Dionant, Marleen Van de Vijver, Renilde Van den Boeck, Margarita Venegas, Anna Verschingel, Agnes Walbers, Mathieu Wijnen. De goede werking van onze oppas- en gezelschapsdienst bestaat ook dankzij de vrijwilligers die helpen met de planning, administratie maar ook de ondersteuning van deze dienst. Daarom ook dank aan: Jos Bekaert, Jaak Burg, Liliane Debrouwer, Greta Duchateau, Myriam Kindt, Marc Peetermans, Jan Ramakers, Mia Sermeus, Maria Vanhoof, Chris Van de Vyver, Raymond Van Den Broeck, Daniëlle Verbinnen, Anne Versnick. Ten slotte bedanken we het OCMW van Leuven, OCMW Herent, OCMW Oud-Heverlee en de Vlaamse Gemeenschap voor hun financiële ondersteuning en de aangename samenwerking. 5.2 Realisaties De vrijwilligers presteren in totaal 6550 uren gezelschap. De daguren en nachturen zijn gelijkmatig verdeeld, 3157 uren worden overdag gepresteerd en 3393 uren s nachts. In vergelijking met 2015 is er een grote stijging in het aantal gezelschapsuren, toen waren dit er Deze uren worden vaak gebundeld in een bezoek aan klanten van meerdere uren na elkaar. Bij een bezoek gedurende de dag varieert de tijd die men doorbrengt bij een klant tussen 1,5 tot 4,5 uur. Bij een bezoek gedurende de nacht loopt dit op tot 9 uur. Bij het vergelijken van deze bezoekuren blijkt wel dat er een groot verschil is tussen de bezoeken die gedurende de dag gebeuren (978 bezoeken) en bezoeken die gedurende de nacht gebeuren (377 bezoeken). In totaal worden er dus 1355 bezoeken gedaan door onze enthousiaste vrijwilligers! Een nachtoppas loopt van 22u tot 7u, tenzij dit anders gevraagd wordt door de klant. Ook in 2016 merken we op dat de aanvragen vaak ernstige situaties betreffen, waar een klant na een medisch probleem of bij ziekte extra toezicht nodig heeft. Tijdens deze nachtoppas heeft een vrijwilliger vaker een geruststellende functie zowel naar de klant als naar de familie / mantelzorger toe. Overdag is er meer ruimte om de bezoeken creatief in te vullen. Voorbeelden zijn culturele uitstappen naar voorstellingen, musea. Daarnaast zijn de gewone huisbezoeken, waarbij een babbel en een rustige activiteit zoals samen wandelen meer centraal staan, nog steeds heel aangenaam voor onze klanten. 24 Dienstverlening 2016

25 In totaal doen 61 personen beroep op de gezelschapsdienst. De meeste vragen betreffen dagoppas, dit zijner 49. Met de nachtoppas worden er 10 aanvragen ingevuld. In 2 gevallen wordt er zowel dagoppas als nachtoppas gevraagd door de klanten. Het overgrote deel van de klanten wenst een vrijwilliger te vinden die op regelmatige basis op bezoek komt. We helpen 43 vrouwen en 18 mannen. Er starten 35 nieuwe klanten, een vast gemiddelde van de afgelopen jaren. Bij 26 personen wordt het gezelschap stopgezet. 8 hiervan doen slechts tijdelijk beroep op onze dienst wegens vakantie van de mantelzorger of opname in het ziekenhuis van een zorgende partner. De overige 18 worden stopgezet wegens verbetering van de situatie van de klant waardoor meer zelfstandigheid mogelijk is (4), of wegens opname in een woonzorgcentrum of ziekenhuis (10) of wegens overlijden (4). De meeste klanten wonen in Leuven (17), dan volgen Heverlee (10) en Kessel-Lo (11). Verder helpen we 4 personen uit Oud-Heverlee, 6 uit Herent en 4 uit Wilsele. Overige klanten zijn verspreid over Boutersem, Linden, Kortenberg, Bierbeek en Pellenberg. Om een sociale correctie toe te passen, baseren we ons op de tarieven die het OCMW toepast voor hun thuiszorgdiensten. Onze dienst neemt in dat geval het verschil in kosten op zich. 5.3 Vrijwilligers van de oppas- en gezelschapsdienst In 2016 kan onze dienst rekenen op de inzet van 36 vrijwilligers, 31 vrouwen en 5 mannen. Eén op de drie vrijwilligers bezoekt het hele jaar door meerdere klanten per week, de meesten spreiden dit over verschillende dagen. Het positieve aan mijn vrijwilligerswerk bij de oppas- en gezelschapsdienst zijn de momenten waarop ik voel dat ik gewaardeerd word en ik een mantelzorger kan helpen om zijn taak wat te verlichten. Naast de vrijwilligers die de oppas aan huis doen, zijn er nog 13 vrijwilligers die mee helpen in de ondersteuning van de dienst. 2 vrijwilligers helpen meerdere dagen per week in de permanentie en planning en ondersteunen zo niet enkel de oppasvrijwilligers, maar ook de coördinator. Heel wat vrijwilligers helpen maandelijks in de aanpassing en verwerking van de gegevens en administratie, die essentieel is voor de vlotte werking van de dienst. Tot slot zijn er eind nieuwe vrijwilligers gestart met een project ter inhoudelijke ondersteuning voor de oppasvrijwilligers, dit wordt verder uitgebouwd in Vanuit feedback van de vrijwilligers over hun bezoeken aan huis, willen we op zoek gaan naar de vorming en ondersteuning die hen het meest kan helpen in hun vrijwilligerswerk. Door de vergrijzing en de wens van velen om langer thuis te wonen, zijn er ook meer ernstige ziektebeelden waar de dienst mee te maken krijgt, zoals bijvoorbeeld dementie. Om hierop voorbereid te zijn, zal er extra aandacht zijn voor vormingen over relevante onderwerpen, ervaringsuitwisselingen uit de praktijk en ondersteunende gesprekken. De kruisbestuiving van ervaringen onderling is een grote meerwaarde voor zowel de vrijwilligers als de dienst zelf om goed te kunnen werken en bij te sturen waar nodig. In 2016 wordt er ingegaan op: mantelzorg: mindfulness tijdens het praatcafé mantelzorg op 11/03/2016 discretieplicht, inkomsten en rechten van vrijwilligers 17/05/2016 fixatiearm beleid op 17/11/2016. Daarnaast nodigen we de vrijwilligers van de gezelschapsdienst individueel uit voor lezingen op Seniorama op maandagnamiddag(14u-16u) als welzijnsthema s op het programma staan Dienstverlening 25

26 5.4 Samenwerking met het project Nachtzorg Op 01/02/2009 start het project Nachtzorg. Dit is een samenwerking tussen een aantal diensten waaronder Seniorama. Dit project heeft als doel nachtzorg aan huis te organiseren en coördineren in het arrondissement Leuven. Nachtzorg houdt in dat er zorg aan huis wordt aangeboden aan zorgbehoevende personen die 65 jaar of ouder zijn, met een lichamelijke aandoening, een sociaal-familiale en/of psychische zorgsituatie. Uit deze situatie blijkt dat ze toezicht, ondersteuning of hulp nodig hebben gedurende de nacht en dat ontlasting van de mantelzorg noodzakelijk is. Deze nachtzorg is in principe tijdelijk en vermijdt een definitieve opname in de residentiële zorg. Het project wordt tot eind december 2014 door het RIZIV gefinancierd. Nadien wordt het project jaarlijks herbekeken. Het project loopt tot eind 2016, ondertussen wordt er nieuwe financiering gezocht (en gekregen) om hier een definitieve structuur aan te geven. In de loop van 2017 krijgt dit concreet vorm. 5.5 Samenwerking met project Vergeten naar buiten te komen Dit is een project van het OCMW en de stad Leuven, met steun van de Koning Boudewijnstichting. Het project richt zich tot thuiswonende Leuvenaars die wegens geheugenproblemen denken niet langer de dingen te kunnen doen die het leven net dat ietsje meer geven. Het project tracht oplossingen te bieden zodat mensen kunnen deelnemen aan culturele of sportieve activiteiten. In eerste instantie zoekt men naar begeleiding van een uitstap binnen het eigen netwerk van de vragende persoon. Indien daar niemand beschikbaar is, wordt de vraag aan de vrijwilligers van de oppasdienst gesteld. Het afgelopen jaar engageren enkele vrijwilligers van de gezelschapsdienst zich om met de mensen naar het museum M te gaan, een wandeling in de Kruidtuin te doen, een theatervoorstelling of een concert bij te wonen. 5.6 Geldinzamelactie ter ondersteuning van de oppas- en gezelschapsdienst Onze oppasdienst krijgt begin 2016 een verrassend telefoontje van Linda Borglevens. Linda werkt op de dienst geriatrie in het UZ Leuven en samen met haar collega s willen ze geld inzamelen voor een goed doel. Hun idee komt vanuit de interesse en passie die ze hebben voor ouderen, waar ze zelf iedere dag voor in de weer zijn op de dienst geriatrie. Eenheid 455 van de dienst geriatrie is een groep van een 25-tal professionals die zelf vooral te maken hebben met ouderen die specifieke ziektebeelden hebben. Maar ze horen ook heel wat persoonlijke verhalen van ouderen, die zich thuis soms eenzaam voelen of na hun herstel in het ziekenhuis graag thuis extra bezoek ontvangen. Zo zijn ze op zoek gegaan naar initiatieven in de regio die hier een oplossing kunnen betekenen. De oppasdienst van Seniorama is hen nog onbekend maar beantwoordt na een gesprek met Bianca, helemaal aan deze problemen. Daarom willen ze graag geld inzamelen voor dit goede doel. Een jaar lang zetten ze zich volledig in voor dit project. Ze organiseren eerst een wafelbak, met zelfgebakken wafels die verkocht worden aan familie, vrienden, anderen die het project willen steunen. Nadien volgt een spaghettidag waar de hele ploeg zich ten volle voor inzet. 26 Dienstverlening 2016

27 Het is voor hen zelf een aangenaam gevoel om voor hetzelfde doel te gaan en daarbij een gevoel van samenhorigheid te creëren, zo zegt Linda. Met de acties wordt een mooi bedrag ingezameld. Bianca en ik worden uitgenodigd en krijgen een prachtige cheque overhandigd van 2000 euro! Met het geld worden verschillende initiatieven binnen de oppasdienst mogelijk. Zo wordt het mogelijk om een kerstmenu en feest aan te bieden op 24 december voor personen, voornamelijk senioren, die alleen zijn die avond. Een geslaagd idee van Emilie Samyn, die op onze dienst heeft gewerkt afgelopen zomer. Het wordt een gezellige avond die we graag in de toekomst trachten te herhalen. Een ander deel van de som zal gebruikt kunnen worden om oppas of gezelschap aan huis te bekostigen voor die ouderen die het financieel wat moeilijker hebben. En tot slot zal in de loop van 2017 een uitstap georganiseerd kunnen worden voor de gebruikers van onze oppasdienst, waarbij we vervoer kunnen bekostigen om zo allemaal samen erop uit te trekken. Deze acties worden allemaal mogelijk gemaakt dankzij de inspanningen van de collega s van de dienst geriatrie van het UZ. Een welgemeende dikke merci aan hen! 6 Buurthulp en boodschappendienst 6.1 De werking De boodschappendienst is voor een aantal zorgbehoevende personen in Leuven een belangrijke aanvulling op de andere thuiszorgdiensten. De dienst is er voor mensen die hulp nodig hebben met kleine boodschappen of administratieve taakjes. Dit kan bijvoorbeeld wanneer de vaste hulp tijdelijk weg valt, men herstellende is van een ziekte of operatie en extra handen 2016 Dienstverlening 27

28 nodig heeft. Seniorama doet dan de boodschappen in de onmiddellijke omgeving van de aanvrager. Een greep uit de opdrachten van de boodschappendienst: enkele boodschappen in de supermarkt gaan doen naar de apotheker, de mutualiteit gaan naar de bibliotheek, de post, de bank documenten bezorgen aan de belastingen en aan stadsdiensten vuilniszakken halen een geschenk halen, naar de bloemenwinkel gaan een kleine was wegdoen, naar de nieuwkuis gaan naar de wekelijkse markt voorschrift halen bij arts naar de schoenmaker gaan, naar de kleding-herstelwinkel gaan. De buurthulp wil hulp bieden bij kleine taken en handelingen die de hulpvrager niet of moeilijk zelfstandig kan uitvoeren. Deze dienstverlening sluit aan bij de diensten die al binnen Seniorama bestaan, namelijk de boodschappen, de oppas- en gezelschapsdienst. Anders dan deze diensten wordt de buurthulp enkel aangeboden op het territorium waar het lokaal dienstencentrum werkt, dus de helft van de Leuvense binnenstad. Opdrachten voor de dienst voor buurthulp: vuilzakken buiten zetten persoon in een rolstoel naar zijn bestemming brengen hond uitlaten persoon van bed in rolstoel helpen en omgekeerd korte begeleiding te voet. 6.2 Organisatie van beide diensten Opdrachten worden uitgevoerd in afspraak met de opdrachtgever. Om zoveel mogelijk mensen van dienst te kunnen zijn, gebeuren alle opdrachten in de directe omgeving. Individuele voorkeuren worden zoveel mogelijk gevolgd. Alles gebeurt in overleg met de klant. Aan de klanten wordt een bijdrage gevraagd. Er zijn twee formules. Ofwel wordt een tienbeurtenkaart aangekocht die 8 kost en per opdracht wordt afgetekend. Als de kaart vol is kan een nieuwe kaart aangekocht worden. Wie geen beurtenkaart wenst te kopen, betaalt voor een eenmalige opdracht een bedrag van 1,50. De organisatie, administratie en coördinatie van de diensten wordt waargenomen door vrijwillige medewerkers die elk een of twee halve dagen per week aanwezig zijn. Deze vrijwilligers hebben telefonisch contact met de klanten en spreken de vrijwilligers aan om de opdrachten te vervullen. Indien nodig gaat de coördinator van de thuisdiensten op huisbezoek. Dit maakt het mogelijk de thuissituatie van de klant van dichterbij te bekijken en indien nodig andere thuiszorgdiensten in te schakelen. 28 Dienstverlening 2016

29 De coördinerende vrijwilligers houden rekening met de persoonlijke mogelijkheden van de vrijwilligers zoals: wanneer is de vrijwilliger beschikbaar? in welke tijdsspanne kan de vrijwilliger de opdracht vervullen? moet de opdracht beperkt worden of mag ze iets omvangrijker zijn? De opdrachten worden uitgevoerd door een groep van 13 vrijwilligers. Ze stellen zich op vaste momenten ter beschikking van de diensten. Ofwel komen ze op de afgesproken momenten naar Seniorama om te kijken of er opdrachten zijn, ofwel worden ze telefonisch gecontacteerd door de vrijwilligers van de coördinatie. Ter ondersteuning van hun taak zijn er de bijeenkomsten met ervaringsuitwisseling. Eén keer wordt een gezamenlijke vergadering georganiseerd met de onthaalvrijwilligers om de samenwerking tussen beide groepen te optimaliseren. De bekendmaking van de dienst naar klanten gebeurt op verschillende manieren: bekendmaking in Senioramanieuws advertenties in tijdschriften zoals parochieblad, advertentiebladen folders en affiches worden verspreid. Mondelinge reclame wordt gemaakt door vrijwilligers, cliënten en families. 6.3 Wie doet op de dienst beroep? Ouderen, alleenstaanden, mindermobiele of zorgbehoevende inwoners van Groot-Leuven, ongeacht hun leeftijd, doen beroep op de dienst. In 2016 ziet het bestand van klanten van de boodschappendienst er als volgt uit: 22 vrouwen en 5 mannen. Bij buurthulp zijn er 2 vrouwelijke en 2 mannelijke klanten. Klanten die zich aanmelden, vinden in de buurthulp en de boodschappendienst een zekerheid in geval van nood. Dit is niet vreemd als je bedenkt dat de meerderheid van de klanten hoogbejaard en minder mobiel is. Het zijn niet altijd de klanten die rechtstreeks beroep op ons doen. Ook diensten zoals de mutualiteit, maatschappelijk werker van een ziekenhuis, een centrum voor algemeen welzijn, nemen met ons contact op om voor hun cliënten een opdracht te doen. Medewerkers van de dienst buurthulp en boodschappen Thérèse Baerten, Agnes Boeckx, Peter Dejaeger, Wim Dillen, Greta Duchateau, Jan Larivière, Roos Haepers, Jan Vanreusel, Greta Duchateau, Liliane Lefebure, Lou Matheus, Nicole Schueremans, Manuel Schuerman, Lieve Sinnaeve, Tamara Poitron, Mia Vanden Bossche, Vic Vanderick, Paul Noppen, Rudy Van Brusselen, Daniel Bollaerts, Rik Vercaigne, Hein Van Den Brempt, Mark Van den bosch, Piet Van Dionant, Daniëlle Verbinnen Dienstverlening 29

30 Boodschappendienst Buurtdienst Maand Aantal Aantal januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december Totaal Dienstverlening 2016

31 De activiteiten 1 Activiteiten van algemeen-informatieve aard 1.1 Lezingen psychisch en fysisch welzijn Informatie verstrekken over het psychisch en fysisch welzijn is een belangrijke opdracht van Seniorama. Mensen zijn bezig met inzichten op het vlak van de gezondheid. Hoe kunnen we ons leven kwalitatief verbeteren? Op deze en vele andere vragen wordt ingegaan tijdens de infonamiddagen rond welzijn. De sprekers die we hebben uitgenodigd zijn stuk voor stuk deskundigen op het terrein. Datum Onderwerp en spreker Deelnemers 1 februari 22 februari 29 februari 19 september 26 september 24 oktober 28 november Hebben we geluk in de hand? Patrick Luyten, hoogleraar fac. psychologie en pedagogische wetenschappen KULeuven Oma, opa, oom, tante, buur, verre vrienden of dichte familie, zo belangrijk voor KOPP en KOAP Denise Massie, Similes Geef je kast een tweede kans. Geert Verstraeten, medewerker SPIT Leuven Podologie en het belang van goed schoeisel Filip Geudens, medewerker groep VIGO Tandkronen en implantaten Chris Depauw, tandarts Het belang van een juiste ademhaling Helga Willems, Buteyco Belgium Slachtofferhulp, hoe slachtoffers begeleiden en ondersteunen in het verwerkingsproces Christel De Bruycker, hulpverlener CAW Oost-Brabant Leden stuurgroep: Jos Bombart, Leo Rouffa, Jano Vanthieghem, Leen Verheyden, Bianca Pisera, Maria Vanhoof 2016 De activiteiten 31

32 1.2 Themacursussen psychisch en fysisch welzijn Gezond leven is: gezond eten, gezond bewegen, gezond denken In deze driedelige reeks komen de volgende aspecten die onze gezondheid in hoge mate bepalen aan bod. Gezond eten is een voorwaarde voor gezond leven. Waarom dus niet wat gretiger met groenten en zuiniger met suiker of vetten? En waarom is het vaak andersom? Waarom willen we van het ene meer en van het andere minder? Zijn onze hersenen en genen dan zo geprogrammeerd dat we het ene lekker vinden en het andere minder lekker? Bepalen we dat wel zelf of doet ons hongerhormoon dat? Helpt de voedselindustrie een handje mee? Stilstaan is achteruitgaan. De laatste jaren wordt het meer en meer duidelijk hoe belangrijk gezond bewegen is voor onze algemene gezondheid en ons psychisch welbehagen. Tal van wetenschappelijke studies bewijzen ook het belang van lichaamsbeweging naar preventie toe van somatische problematiek en van psychische aandoeningen. De media schreeuwen het uit met allerlei campagnes: bewegen is de boodschap! Wat zijn de verschillende aspecten en gevolgen van bewegen/niet bewegen? Hoe krijgen we een klaardere kijk op de wirwar van informatie die ons via de sociale media overspoelen. Ook gezond denken is belangrijk voor ons welbevinden. Een groot deel van ons gedrag wordt bepaald, gestuurd of minstens beïnvloed door (al dan niet bewuste) overtuigingen. We halen ze uit onze persoonlijke geschiedenis uit maatschappelijke opvattingen en familiale normen en waarden. Maar deze overtuigingen zijn niet steeds constructief. Ze staan soms ons functioneren in de weg. Enkele voorbeelden: ingebakken wantrouwen, naïviteit tegenover anderen, opvattingen over een partnerrelatie, ideeën over de relatie met volwassen kinderen en kleinkinderen, het gedrag van een weduwe of weduwnaar, overtuigingen over het woonzorgcentrum en thuiszorg, enz. Data: 13, 20, 27 april Lesgevers: Lotte Alsteens, journaliste Sofie Cornille, lic. Kinesitherapie Luc Van de Ven Klinisch, ouderenpsycholoog Aantal deelnemers: Geluk? Het geluk staat niet altijd aan onze kant. We leiden graag een gelukkig leven maar dat is niet altijd makkelijk want er zijn toch ook vaak ups en downs. Dr. Gerbert Bakx van de Academie voor levenskunst komt de deelnemers daar mee leren omgaan. Hij heeft het over de menselijke kwetsbaarheid maar ook over de veerkracht van de mens en over hoe hij depressiebestendig kan worden. Data: 5, 12 oktober Lesgever: Dr. Gerbert Bakx, filosoof en therapeut Aantal deelnemers: De activiteiten 2016

33 1.2.3 Menswaardig naar het levenseinde Naarmate we ouder worden komt het levenseinde dichterbij. We gaan er meer aan denken en worden er gaandeweg meer mee geconfronteerd in onze omgeving. We beseffen dat het niet altijd loopt zoals we het zouden willen. Zal het gepaard gaan met of zonder veel lijden? Dat lot hebben we zeker niet in eigen handen. Maar hoe we er naar toe leven misschien wel. Wat met palliatieve zorgverlening, palliatieve sedatie, met euthanasie, zijn de vragen die in deze cursus beantwoord worden. In fragmenten uit de film Meer dood dan de anderen van Frans Buyens uit 1992 zien de cursisten in de eerste sessie hoe verschillend mensen met dat levenseinde omgaan en wordt dit besproken mede op basis van een getuigenis uit eerste hand. In de tweede sessie geeft jezuïet en arts Marc Desmet, op basis van zijn boek met de uitdagende titel Euthanasie, waarom niet? hierover een indringende lezing. In de derde en laatste sessie komen een vader en een moeder getuigen telkens over een leven dat eindigt met een euthanasie, in het ene geval op basis van ondraaglijk psychisch lijden en in het andere van fysiek lijden. Data: 14, 21, 28 oktober Cursuscoördinator: Roger Creyf Aantal deelnemers: Individuele contacten via het onthaal De eerste opdracht van de onthaalvrijwilligers is vragen beantwoorden rond de dienstverlening en activiteiten van Seniorama. Daarnaast vormt het onthaal de eerste opvang voor hulpvragers die vragen hebben op vlak van thuiszorg, woonzorgcentra, ontspanning, verenigingsleven. Indien nodig verwijzen ze naar medewerkers binnen Seniorama of naar diensten buiten Seniorama. Geïnteresseerden, deelnemers, hulpvragers en hun familie kunnen steeds terecht op het onthaal van Seniorama van maandag tot vrijdag tussen 9 en 17 uur. Vrijwilligers verzorgen de permanentie van het onthaal iedere voormiddag, middag en namiddag. Om hun taak zo goed mogelijk op te nemen komen deze vrijwilligers maandelijks samen om te overleggen wat binnen hun taak en territorium kan veranderd of verbeterd worden. Daarnaast is het erg belangrijk dat ze goed op de hoogte zijn van activiteiten en dienstverlening binnen Seniorama en vooral van de laatste nieuwe ontwikkelingen op dat gebied. Tijdens de tien vergaderingen van de onthaalvrijwilligers wordt steeds aandacht besteed aan het overlopen van Senioramanieuws De activiteiten 33

34 Het onthaal beschikt tevens over een eigen computer en adres. Ontvangen s gaan vaak over algemene vragen of mogelijkheden tot inschrijven voor een activiteit of cursus. Van de onthaalvrijwilligers wordt verwacht dat ze de s lezen, doorsturen en beantwoorden. Werkgroep onthaal: Roos Haepers, Lieve Sinnaeve, Josiane Celis, Agnes Peetroons, Mia Vanden Bossche, Lou Matheus, Agnes Boeckx, Greta Duchateau, Jan Larivière, Jan Vanreusel, Vic Vanderick, Danielle Verbinnen, Michèle Tilkin, Nicole Schueremans, Bianca Pisera, Lesley Bogaerts, Thérèse Baerten 1.4 Mondelinge informatie Gesprek met Anne Senioren vinden niet altijd de weg naar een psycholoog of psychiater. Er leven nogal wat vooroordelen. Nog al te vaak rust er een taboe op psychische problemen en wordt gemeden om er over te spreken. Toch hebben ook senioren soms te kampen met depressieve periodes, angsten of momenten van verwarring. Meer nog dan bij andere leeftijdsgroepen krijgen ze te maken met ziekte of verlies van een partner of familielid en kunnen ze in hun rouwproces of eenzaamheid vast komen te zitten. Met het spreekuur wil Seniorama de drempel verlagen om de stap naar psychologisch advies te zetten. Dit advies is vrijblijvend, indien nodig wordt verwezen naar gespecialiseerde hulp. Gezien de psycholoog die het spreekuur verzorgt, op pensioen gaat en we merken dat er weinig personen gebruik maken van dit aanbod op Seniorama, wordt beslist om dit niet meer aan te bieden. We verwijzen mensen met nood aan psychologisch advies verder naar de juiste dienstverlening. Spreekuur senioreninspecteur Leuvense politie De senioreninspecteur heeft een maandelijks spreekuur in de ontmoetingsruimte van Seniorama. De taak van de senioreninspecteur bestaat er voornamelijk in om te luisteren naar de noden, vragen, problemen, voorstellen, kritieken afkomstig uit de seniorengemeenschap. Dit kan gaan om burenconflicten, meldingen van vereenzaamde ouderen die thuis wonen in een onleefbare huiselijke situatie, aangiftes van ouderenmishandeling. Behalve deze concrete feiten gaat de senioreninspecteur in op onveiligheidsgevoelens bij ouderen. Deze hebben veeleer te maken met situaties die niet meteen tastbaar of meetbaar zijn maar toch een impact hebben op het dagelijks leven. Met dit spreekuur binnen Seniorama wordt getracht om de drempel van de ouderen naar de Leuvense politie te verkleinen. Tijdens de seniorenweek in november heeft Seniorama zijn werking voorgesteld aan de Leuvense senioren. Op 25 november tijdens de infobeurs in het oude stadhuis die dit jaar het thema langer zelfstandig thuis wonen belicht. 34 De activiteiten 2016

35 1.5 Dienst wegwijs De dienst wegwijs verzamelt en verwerkt informatie over tegemoetkomingen en dienstverlening in de thuiszorg, sociale voorzieningen, activiteiten voor ouderen. Deze informatie wordt op verschillende manieren overgebracht aan geïnteresseerden, thuiszorggebruikers, mantelzorgers en diensten. Binnen het onthaal van Seniorama zijn wegwijsfolders ter beschikking voor geïnteresseerden met actuele informatie over onderwerpen waarrond regelmatig vragen worden gesteld. Het is de taak van de dienst wegwijs om deze folders actueel te houden en nieuwe onderwerpen uit te werken. In Senioramanieuws verschijnt, bijna maandelijks, een informatief artikel verzorgd door de dienst wegwijs. De dienst wegwijs bestaat uit twee vrijwilligers die een halve dag op het secretariaat van Seniorama aanwezig zijn. Hun taak bestaat erin informatie te verzamelen en te verwerken en van daaruit adviezen te verstrekken aan hulpvragers. Deze vragers worden door de onthaalvrijwilligers gericht doorverwezen naar de vrijwilligers van de dienst wegwijs. De dienst zoekt samen met de hulpvrager naar een antwoord op de gestelde vraag. Het klassement dat door hen is opgesteld vormt de basis voor het formuleren van adviezen. Dit klassement wordt systematisch uitgebreid en geactualiseerd. Naast informatie over voorzieningen voor de ouderen wordt informatie verzameld voor mensen met een handicap, langdurig zieken en andere thuiszorggebruikers. De vragen die gesteld worden door hulpvragers worden systematisch in het klassement van de dienst wegwijs verwerkt. Vrijwilligers: Gilbert Verlinden en Shirley Gates Onderwerpen dienst wegwijs januari februari maart april mei juni september oktober november december Het Woonanker dienst CAW Leuven Vlaamse zorgverzekering Het globaal medisch dossier Hospitalisatieverzekering ernstige ziektes Lichaam schenken aan de wetenschap Goed voorbereid op reis. Europese ziekteverzekeringskaart Antibiotica, gebruik ze goed en enkel als het moet. Artsen geconventioneerd of niet? Waardig levenseinde deel 1 Waardig levenseinde deel De activiteiten 35

36 1.6 Senioramanieuws Senioramanieuws is het maandelijks contactblad voor de belangstellenden en de medewerkers van Seniorama. De maandelijkse oplage bedraagt 1300 exemplaren. De redactie bekijkt tijdens de maandelijkse bijeenkomsten de inhoud en lay-out van de voorbije maand en doet voorstellen voor het tijdschrift dat in de maak is. Vooral de logische indeling, lengte van de artikels, illustraties en lay-out van het tijdschrift, naast de inhoud van het voorwoord is onderwerp van het gesprek tijdens deze vergaderingen. Het jaarprogramma dat begin juli verschijnt, heeft het handig A5-formaat dat daardoor in het geheel ook opvalt als start van het nieuwe werkjaar. Naast het jaarprogramma verschijnen 10 nummers van het maandblad om op die manier voldoende informatie te verspreiden over activiteiten van iedere maand. Voor de tot standkoming van ieder nummer kunnen we rekenen op een brede groep vrijwilligers: om teksten te schrijven, deze teksten te lay-outen, ze na te lezen en te verbeteren, het intypen van teksten op de computer en verzendklaar maken van de tijdschriften. Ook het rondbrengen van een groot aantal nummers gebeurt door vrijwilligers. Redactie: Jos Bombart, Roos Vercaemst, Henri Gielen, Agnes Peetroons, Rita De Bock, Bianca Pisera Vormgeving en tikwerk: Agnes Peetroons Versturen: Adrienne Elsen, Gaby Mergits, Eddy D Haene, Mia Bertels, Celeste Verbiest, Marcus Vandecauter, Jet Peeters, Renilde Vancom, Lut De Cock, Mia Rondbrengen: Mariette Vandenbosch, Eddy DHaene, Josée Holemans, Armand Kamers, Mia De Kelver, Gaston Bruyninckx, André Wauters, Mon Bakelants, Anita De Witte, Lieve Sinnaeve, Germain Vanderbruggen, Vic Vanderick, Louis Beelen, Godelieve Cockx, Mia Luyckx, Gilbert Meyers, Marcus Vandecauter, Paula Dudal, Gaby Mergits, Walter Rogge, Reinilde Van Com, Gustaaf Cornelis, Wim Fierens, Viviane Le Beer, Frances Verstraete, Myriam Kindt 1.7 Website Seniorama beschikt al een aantal jaren over een website met een grote functionaliteit. Daarmee willen we een zo groot mogelijk segment van onze doelgroepen bereiken met accurate en actuele informatie over de vele luiken van onze werking. Via de website kan zeer vlug en soepel ingespeeld worden op de actualiteit: plotse veranderingen, rechtzettingen, bijkomende informatie, dringende berichten. Gezien Seniorama zich specifiek op ouderen richt, voor wie het werken met een computer niet altijd vanzelfsprekend is, wordt geopteerd voor een gebruiksvriendelijke bediening. Zowel hoofd- als submenu s zijn overzichtelijk opgesteld en eenvoudig te bedienen. Onze website is gebouwd met Drupal. Sinds juli 2014 werken we met versie 7 van Drupal. Daarnaast wordt ook het uitzicht van de website zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt. Binnen de mogelijkheden van de huisstijl van Seniorama, wordt regelmatig de achtergrond, kleurnuances van menu s en linken aangepast aan nieuwe public art-tendensen. Dit gebeurt met het programma Artisteer. De tekstgedeelten worden, waar mogelijk, geïllustreerd met eigen fotomateriaal of internetafbeeldingen. Van heel wat activiteiten worden fotoreportages op de site gezet. 36 De activiteiten 2016

37 De website voorziet ook in een contactmogelijkheid. Geïnteresseerden kunnen via de website een sturen naar de verschillende afdelingen van Seniorama. Men kan ook via de website lid worden van Seniorama. Ook een aantal publicaties zijn te lezen op de website: het jaarprogramma van het lopende werkjaar, het maandblad van onze organisatie: Senioramanieuws van het lopende jaar en van 2016, 2015 en 2014, de jaarverslagen en de folders die de dienst wegwijs opstelt. Op onze website is ook een ruimte (Prikbord) gemaakt voor aankondigingen van non-profit organisaties die via onze site een seniorenpubliek willen bereiken. Naast de voor iedereen zichtbare menu s heeft onze website ook een vrijwilligersmenu. De informatie daarop is enkel zichtbaar voor vrijwilligers bij Seniorama. Om daar toegang toe te hebben, krijgen de vrijwilligers een gebruikersnaam en bijhorend wachtwoord. Dit menu geeft informatie die alleen vrijwilligers aanbelangt nl. De Klepel, het informatieblad voor de vrijwilligers van Seniorama, kan daar gelezen worden, niet alleen die van de lopende maand maar ook die van de vorige jaren. Webmasters: Aimé Feys, Danny De Wulf en Patrick Ruytings Actueel houden: Rita De Bock en de webmasters 1.8 Digitaal infoscherm in de cafetaria In de cafetaria worden activiteiten van Seniorama digitaal in beeld gebracht op een groot televisiescherm. De presentatie wordt ondersteund met foto s van voorbije activiteiten en met achtergrondmuziek. Vrijwilligers: Rita De Bock, Gilbert Verlinden, Daarnaast is er een Digipunt van de stad Leuven waarop interessante informatie wordt weergegeven over activiteiten en nieuwtjes in het Leuvense verenigingsleven. 1.9 Interne communicatie In 2016 wordt De Klepel 4 keer verspreid bij de vrijwilligers van Seniorama. Langs de Klepel worden de medewerkers op de hoogte gebracht van nieuwe ontwikkelingen, belangrijke weetjes over Seniorama, stand van zaken van nieuwe projecten, kennismaking met een van de vele werkgroepen. De nieuwsbrief maakt het mogelijk vrijwilligers voor een vergadering of activiteit uit te nodigen. Ook nieuws over de vrijwilligers wordt in de Klepel opgenomen. Om kosten te sparen wordt de nieuwsbrief zoveel mogelijk via aan de vrijwilligers bezorgd. 15% van de nieuwsbrieven wordt nog via print bezorgd. De teksten voor de klepel worden door de professionele medewerkers en stagiaires van Seniorama in onderling overleg geschreven. De lay-out en het versturen gebeurt door Chris Van de Vyver Public relations langs diverse kanalen Het verzorgen van externe communicatie is erg belangrijk voor Seniorama. De activiteiten en dienstverlening variëren ieder jaar en nemen ook steeds toe. In 2016 komt de werkgroep public relations 8 keer samen De activiteiten 37

38 Herhaling bij de communicatie is erg belangrijk zeker als het gaat om dienstverlening die nog niet erg lang bestaat en waarvan het doelpubliek niet steeds gemakkelijk bereikt wordt. Heel wat paden worden door Seniorama bewandeld om de diverse activiteiten binnen de werking bekend te maken. Een aantal gemeenschappelijke initiatieven wordt ondernomen om Seniorama als geheel voor te stellen. Informatieve artikels en aankondigingen over activiteiten worden regelmatig aan advertentiebladen en dagbladen aangeboden en verschijnen afhankelijk van de beschikbare plaats. Affiches over lezingen worden verspreid in openbare gebouwen en winkels. De socio-culturele activiteiten verschijnen op de cultuuragenda van de stad Leuven. In de buurt rond Seniorama worden regelmatig folders in de brievenbus bezorgd, om de algemene werking maar ook specifieke activiteiten bekend te maken. Op donderdag 18 augustus in de namiddag en vrijdag 19 augustus in de voormiddag, zet Seniorama zijn deuren open voor het ruime publiek. Bekendmaking gebeurt aan de hand van affiches en een folder. Een nieuw initiatief dit jaar is het flyeren op de Leuvense vrijdagsmarkt de week voordien. Nieuwsgierigen komen tijdens de opendeurdagen kennismaken met de verschillende aspecten van de werking. Zowel de socio-culturele activiteiten als de dienstverlening en het vrijwilligerswerk stellen zich voor met infostands, PowerPointpresentaties, persoonlijke gesprekken. Om het geheel aantrekkelijk te maken worden demonstratielessen gegeven. Als bijzondere aantrekking is er een stand met hapjes die verzorgd wordt door de vrijwilligers van Seniorama. Om de kas wat extra te spijzen wordt een rommelmarkt en tombola georganiseerd. Per dagdeel komen gemiddeld zo n 130 geïnteresseerden en vrijwilligers kennis maken met het centrum en zijn activiteiten. Tijdens de seniorenweek in november heeft Seniorama zich op 25 november op de infobeurs in het oude stadhuis van Leuven voorgesteld aan het seniorenpubliek Informatieve opdrachten voor de stad Leuven Een belangrijk aandachtspunt in deze samenwerking is het organiseren van dialoogtafels met Leuvense 55-plussers om onderwerpen op vlak van ouderenzorg te bespreken en voorstellen te doen naar het lokaal beleid maar ook naar organisaties en diensten actief rond ouderenzorg. In 2016 worden vier dialoogtafels georganiseerd om het onderwerp wonen verder uit te diepen. De Leuvense senioren komen op 24 maart, 14 april, 12 mei en 28 mei samen om kennis te maken met verschillende woonvormen voor senioren. Onderwerpen als bijvoorbeeld kangoeroewoning, cohousing, zorgwonen worden toegelicht en besproken. Een volgend aandachtspunt is het continueren van de praatcafés voor mantelzorgers. Er worden in 2016 vijf praatcafés georganiseerd, telkens in een ander lokaal dienstencentrum in het Leuvense. Het eerste praatcafé op 11 maart vindt plaats in Seniorama en informeert de mantelzorgers over mindfulness. Na dit thema kunnen de deelnemers ervaringen uitwisselen met een stukje taart en tasje koffie. Volgende praatcafés behandelen onder andere slaaphygiëne (13 mei in LDC Ter Putkapelle), kennismaking met dagopvang en kortverblijf (8 juli in LDC Wijnveld), wilsbeschikking (16 september in LDC Ruelenspark) en hulpmiddelen om thuis te blijven wonen (2 december in LDC Ter Vlierbeke). Er nemen gemiddeld een 15-tal mantelzorgers deel aan de bijeenkomsten 38 De activiteiten 2016

39 2 Activiteiten van recreatieve aard 2.1 Aquarel De cursus aquarel richt zich zowel naar beginnende liefhebbers als personen die al langer actief zijn. Aantal deelnemers: 12 Begeleider: Piet Van Aken 2.2 Bloemschikken In deze cursus wordt gewerkt met alles wat de natuur in bruikleen geeft, takken - twijgen - bladeren - mos - bloesem - bloemen. Deze cursus wordt 8 maal ingericht. Aantal deelnemers: 20 Begeleider: Arlette Diricks 2.3 Mandala Mandala s tekenen op basis van de geheime geometrie brengt rust en herkenning. Iedereen die graag creatief bezig is met kleuren en ontwerpen kan in deze cursus terecht. Aantal deelnemers:- groep 1: 6 groep 2: 9 groep 3: 9 Begeleider: Maggy Vucht 2.4 Kleur in ons leven Hoe kleuren gebruiken in je woning? We leren de basisprincipes kennen over het combineren van kleuren in je woning, maken ook kennis met de huidige trends in kleurengebruik. Aantal deelnemers: 36 Begeleider: Walter Struys 2016 De activiteiten 39

40 2.5 Wie schrijft die blijft Druppelsgewijs, heel subtiel, komen schrijftechnieken en inzichten binnen. Er is geen echte schrijfervaring nodig, wel schrijflust. Aantal deelnemers: groep 1: 8 groep 2: 12 Begeleider: Karel Segers 2.6 Sport en beweging Verschillende sportactiviteiten aangepast aan senioren, worden aangeboden. De doelstelling is steeds preventief te werken. De deelnemers aan de sportactiviteiten zijn voornamelijk vrouwen, ze komen uit de regio Leuven, voornamelijk Kessel-Lo. Overleggroep sport: Rob Van Essche, Olga Verlinden, Celeste Verbiest Deze overleggroep staat in voor de coördinatie, organisatie en ledenadministratie van alle sportactiviteiten. Er is wekelijks overleg Aquagym Waterturnen op het ritme van muziek We organiseren 2 groepen met in totaal 103 deelnemers. Lesgever: Karin Dermaut De lessen aquagym zijn al jaren een succes, de aanvragen om deel te nemen overtreffen het maximum aantal deelnemers die kunnen toegelaten worden Dansen Op een aangename en ontspannen manier dansen op gevarieerde muziek Het 1 e semester dansen er 3 groepen: 2 groepen dansen in het lokaal Meester Jan (Seniorama) met 18 deelnemers 1 groep danst in het lokaal Sint-Jozef met 10 deelnemers Voor het 2 e semester dansen we in de sportzaal van het Boudewijnstadion in Kessel-Lo 1 groep met 28 deelnemers Lesgever: Hélène De Vrieze Fit actief 55-plus Op muziek en op een dynamische manier de conditie verbeteren 1 groep met 54 deelnemers Lesgever: Karin Dermaut De lessen Fit-actief 55-plus op muziek blijven veel deelnemers aantrekken. 40 De activiteiten 2016

41 2.6.4 Preventieoefeningen Preventieve oefensessies ter voorkoming van allerlei lichamelijke klachten 4 groepen met 79 deelnemers In juni 2016 worden er 4 lessen extra gegeven aan 2 groepen 2 groepen met 33 deelnemers Lesgever: Sofie Cornille De deelname aan preventieoefeningen blijft een succes Tai-Chi Zachte trage bewegingen die vloeiend zonder onderbreking in elkaar overlopen 3 groepen met 26 deelnemers 1 groep beginners met 11 deelnemers vanaf 1 e semester Lesgevers: Lo Kai-Han, Alex Van de Meulebroecke Er is veel interesse voor deze sport. Nieuwkomers beginnen in groep 1 en kunnen het jaar nadien verder gaan bij de gevorderden en vervolgens bij gevorderden met zwaard Turnen Conditie op peil houden 1 groep met 35 deelnemers Lesgever: Loukie Reyntjes 1 groep met 26 deelnemers Lesgever: Hélène De Vrieze Het traditionele turnen kent nog altijd succes, vanaf september is er 1 groep extra opgestart Yoga Beheersing van lichaam, geest en adem 2 groepen met 62 deelnemers Lesgevers: Ann Desanghere voor het 1 e semester Els Corten voor het 2 e semester Er is veel interesse voor deze sport en daardoor is er steeds een wachtlijst. Stoelyoga is gestart in september en is bestemd voor mensen die moeilijk op de grond kunnen liggen of rechtkomen. 1 groep met 7 deelnemers Lesgever: Els Corten Nordic walking Elke maand worden er wandelingen van ongeveer 6 km georganiseerd aan het arboretum van Heverleebos. Gemiddeld zijn er 12 deelnemers. Begeleider: Lut Michielsen 2016 De activiteiten 41

42 2.6.9 Wandelen Er wordt tweewekelijks een wandeling gepland in de omgeving van Leuven, afwisselend + 6 en 8 km. Maandelijks is er een dagtocht van ongeveer 16 km. De leiding van de wandelingen berust bij Maria Dequeker, Luc Maes en Ann Verbiest. De leiding van de dagtochten berust bij Emiel De Doncker, Maria Dequeker, Frans Dumont, Marc Herckens, Luc Maes, Maurice Page, Rob Van Essche, Ann Verbiest, Leo Vervoort, Maria Vissers en Lutgarde Wauters Dagtochten wandelen van + 16 km Datum Bestemming Deelnemers 20 januari 18 februari 23 maart 21 april 11 mei 16 juni 20 juli 17 augustus 21 september 20 oktober 23 november 29december Louvain-la-Neuve Bekkevoort-Waanrode Sint-Joris-Winge Stadswandeling-Abdij van Park-Keizersberg Hamme-Mille Mechelsbroek-Mispeldonk-Bonheiden Testelt-Langdorp-Aarschot Kortenberg-Everberg-Meerbeek-Kortenberg Holsbeek-Vlierbeek-Holsbeek Charlepoenwandeling (Huldenberg) Sterrebeek Kerstwandeling Landen Fietsen In 2016 worden er 24 namiddagritten gereden op dinsdag, met 539 fietsers, ze fietsen 990 km bijeen. Ook 20 hellingenritten op donderdagen waar 214 deelnemers 810 km fietsen. Samen hebben we ook 24 dagtochten gereden: met 426 deelnemers die in totaal 1865 km afleggen. Onze 4-daagse fietstocht (naar Retie) is ook een succes met 20 ingeschrevenen. Ze leggen 291 km af in 4 dagen. De fietsactiviteiten worden gepland en begeleid door: Josee Luyten, Guy Simonet, Louis Beelen, Maurits Claeys, Celestine Coenen, Mieke Decaluwe, Annie Frenken, Leen Goedhuys, Walter Rogge, Jan Vandebon, Marcus Vandecouter, Dirk Van Muylder. 42 De activiteiten 2016

43 Dagtochten fietsen Datum Bestemming Deelnemers 14 april 21 april 29 april 6 mei 10 mei 19 mei 24 mei 3 juni 7 juni 23 juni 1 juli 7 juli 19 juli 20 juli 21 juli 22 juli 29 juli 5 augustus 9 augustus 19 augustus 23 augustus 2 september 8 september 16 september 20 september 29 september 7 oktober 11 oktober ROB-route Impanisroute Peulis Kruibeke-Polder Balen-Gerheide Scherpenheuvel Zoutleeuw Lier Duffel Hoegaarden Tuindersroute Heist-op-den-Berg Retie 4-daagse Retie 4-daagse Retie 4-daagse Retie 4-daagse Klein Brabant Diest Midden Limburg Mechelen Gete-linie route Jodoigne Landen Hulshout Louvain-la-Neuve Wezembeek-Oppem Marcinelle route Limburgs Rivierenland De activiteiten 43

44 2.7 Buurt- en zomeractiviteiten Zomeractiviteiten Datum Activiteit Deelnemers 26 april 2 juni 14 juni 21 juni 28 juni 5 juli 12 juli 19 juli 26 juli 2 augustus 9 augustus 16 augustus 30 augustus 6 september 13 september 20 september 27 september Ochtendkrieken in de Doode Bemde IMEC Dossinkazerne in Mechelen Met de boswachter in het woud Sint-Joris-Weert Proefcentrum Herent - Agrobiodiversiteit Terbank en omgeving De Kesselberg, een geologische parel 10 eeuwen Leuven in twee uur De Leuvense Kruidtuin Stadsbibliotheek Drinkwaterwinning in de voervallei De Angelsaksische connectie Rondleiding in het SPIT Vaartkom en omgeving Ooit liep de Dijle ten zuiden van Haacht Treinmuseum Schaarbeek Pellenberg Revalidatiecentrum Tijdens de maanden juni tot september voorzien we wekelijks een of meerdere activiteiten. Deze activiteiten zijn laagdrempelig door hun eenmalig karakter en hun lage prijs. De zomeractiviteiten nemen een halve dag in beslag. Uitstappen worden georganiseerd ter verkenning van delen van Leuven, van de natuur in de omliggende gemeenten en van steden in het Leuvens arrondissement. Er nemen overwegend meer vrouwen deel aan de zomeractiviteiten. Enkel bij de uitstap naar Imec en de wandeling met de boswachter is het aantal mannen en vrouwen evenredig verdeeld. Ondanks het gegeven dat er in 2016 twee activiteiten minder worden georganiseerd dan in 2015 is er een stijging van het totaal aantal deelnemers van 336 naar De activiteiten 2016

45 2.8 Vakantiecursussen Naast de cursussen in de loop van het jaar organiseert Seniorama ook zomeractiviteiten en sinds dit jaar ook taal vakantiecursussen Italiaans, Spaans. In een viertal lessen kan er geoefend worden in courante uitdrukkingen en vragen in verband met eten, culturele bezienswaardigheden, eenvoudige gesprekken en gewoonten van de mensen van het land. Deze basiscursus is zowel geschikt voor beginners als voor wie zijn taalkennis wil opfrissen. Spaans 1: lesgever Lourdes Ortega: 21 cursisten Spaans 2: lesgever Lourdes Ortega: 12 cursisten Italiaans: lesgever Dorien Van Gompel: 15 cursisten Verder komen tijdens de zomermaanden ook creativiteit en spel aan bod. Schaken: Spelregels en basistechnieken van schaken leren kennen lesgever: Eddy Van Espen: 5 cursisten Tekenen en schilderen voor beginners en gevorderden Tekenen 1: lesgever Dorien Van Gompel: 14 cursisten Tekenen 2 (gevorderden): lesgever Dorien Van Gompel: 15 cursisten Mensen die deelnemen aan deze kortdurende cursussen beslissen later om een langlopende cursus te volgen. 2.9 Daguitstappen Datum Bestemming Deelnemers 21 januari 25 februari 26 april 26 mei 21 juni 25 augustus 28 september 25 oktober 22 november 13 december Aalst Historisch centrum + Carnavalshallen Schaarbeek Trainworld en kartonfabriek Dinant en omgeving Roermond stadswandeling/boottocht Charleroi stadscentrum en fotomuseum Roermond 2 Monschau parel aan de Eiffel A.C.H. Voeten & Herentals Le grand Hornu en kasteel van Seneffe Antwerpen diamantbuurt en verkeerscentrum Verantwoordelijke: Mark Van den Bosch 2016 De activiteiten 45

46 2.10 Weekeindekriebels Eenmaal in de maand voelen we bij Seniorama in het weekeinde de kriebels om op verkenning te gaan. In kleine groep gaan we op stap met het openbaar vervoer en ontdekken we steden of culturele activiteiten onder begeleiding van een professionele gids. In de lente- en zomermaanden wagen we ons aan buitenactiviteiten. In de wintermaanden zijn er tal van belangrijke tentoonstellingen die onze aandacht trekken of gaan we naar een toneelstuk dat we met plezier becommentariëren. Een drankje achteraf kan soms nog net. Weekeindekriebels Datum Bestemming Deelnemers 17 januari 21 februari 20 maart 23 ajpril 18 juni 20 augustus 23 oktober 17 december Antwerpen Mas Istanbul Antwerpen Leuven Wagenhuis - concert Tongeren, museum Gladiatoren Kunstenaar Willy Peeters Mechelen Mechelen Toneel Mechelen De zonder zon zon Veltem-Beisem Anthuriumkwekerij Anthur Leden van de stuurgroep: Eddy Leunis, Marleen Tits 46 De activiteiten 2016

47 2.11 Gezelschapsspelen Iedere woensdagnamiddag komt een trouwe groep van een 20-tal personen op Seniorama een gezelschapsspel spelen. In 2016 zijn er groepen die het woordspel Scrabble spelen, anderen wagen zich aan het schaakspel of een spelletje Rummikub. We zien dat Scrabble en Rummikub vooral geliefd zijn bij de vrouwelijke deelnemers. De groep schakers breidt in 2016 uit en bestaat uit een gemengd publiek Petanque en kaarten In samenwerking met het buurtcentrum Sint-Maartensdal organiseert Seniorama elke donderdag een petanquenamiddag. Een groepje spelers komt wekelijks samen om op een plezierige manier dit spel met ijzeren ballen op de petanquebaan te beoefenen. Gedurende de wintermaanden of bij slecht weer wordt er met de kaarten gespeeld in een ruimte van het buurtcentrum Filmclub Elke derde vrijdagmiddag van de maand wordt er om 14 u. een film vertoond, met inleiding en nabespreking. De vertoningen kennen een wisselend succes maar kunnen steeds meer en meer rekenen op een vaste kern van kijkers. We zien een stijging in het aantal deelnemers vanaf oktober. Ongeveer de helft van de kijkers neemt deel aan de nabespreking. Een zeer leerzame en verrijkende ervaring waar verschillende meningen aan mekaar getoetst worden. Datum Film Deelnemers 15 januari 19 febuari 18 maart 15 april 20 mei 21 oktober 18 november 16 december Frida No Albert Nobbs Deux jours, une nuit Ida Far from the Madding Crowd As it is in Heaven Left Luggage Stuurgroep: Anne De Coninck, Luc Druppel, Armand Kamers, Jos Tuerlinckx, Rita Custers, Erik Slaghmeulen, Bob Swinnen, Joris Raeymaekers 2016 De activiteiten 47

48 3 Activiteiten van algemeen vormende aard 3.1 Talen Opzet - doelstelling De belangrijkste doelstelling is kunnen en durven converseren in een gekozen taal. Wekelijks zien de cursisten mekaar in een aangename en interessante leeromgeving. Na een initiatie in de taal gaat meer en meer tijd naar conversatie. Inzake niveau maken we een onderscheid tussen beginnende en gevorderde conversatie. Er zijn maximum 28 lessen. Elke groep is beperkt tot 16 deelnemers. Er zijn geen examens. Het talenteam bestaat uit 5 personen. Ze zorgen voor de praktische organisatie van de lessen en de kwaliteitszorg als onderbouwing. Ook de samenwerking met de contactpersoon (= cursist als klasverantwoordelijke) is waardevol. Resultaat Mondelinge, informele gesprekken tonen aan dat de cursisten en de lesgevers tevreden zijn over hun taalcursussen. Ook uit een systematische, schriftelijke bevraging in alle taalcursussen bleek de tevredenheid algemeen. In de vraag naar suggesties is men heel constructief. De jaarlijkse studiedag voor lesgevers gaat over Wat kan ik verwachten van Seniorama? Wat mag Seniorama van mij verwachten? Op basis van deze bespreking zijn middelen ter optimalisering ingevoerd. Er zijn een paar nieuwe taalcursussen. Zo heeft een nieuwe cursus Frans vooral als bedoeling de slapende kennis van het Frans terug te activeren. In het groot verlof zijn er taalcursussen aangeboden, namelijk tweemaal Spaans en eenmaal Italiaans. Deze genieten een sterke belangstelling. De Spaanse cursussen zijn uitgemond in een nieuwe cursus Spaans op jaarbasis. In praktisch alle taalgroepen is het aantal cursisten aanzienlijk gestegen tegenover het jaar voordien Duits Duitse conversatie voor gevorderden Groep Cursisten Lesgever Groep 1 Groep E. Tilleman J. Heuts Totaal De activiteiten 2016

49 3.1.2 Engels Engels basis Groep Cursisten Lesgever E1/1 E1/2 E1/ B. Valckx M. Coolen L. Hillewaere Totaal 37 Engelse conversatie Beginners Gevorderden Groep Cursisten Lesgever Groep Cursisten Lesgever E2/1 16 H. De Pelsmaker E3/1 11 L. Reynaert E2/3 18 J. Dick E3/Disc 19 J. Dick E2/4 16 L. Hillewaere E3/Lit 15 J. Dick E2/5 12 G. Thirion E2/6 16 J. Dick E2/7 14 M. Goethals Totaal Algemeen totaal Engels: 174 cursisten Frans Frans Groep Cursisten Lesgever F1/1 17 Ch. Quisthhoudt Totaal De activiteiten 49

50 3.1.4 Italiaans Italiaans basis Groep Cursisten Lesgever IT1/2 IT1/ V. Ceccon D. Van Gompel Totaal 29 Italiaanse conversatie Beginners Gevorderden Groep Cursisten Lesgever Groep Cursisten Lesgever IT2/1 15 T. Willems IT3 17 V. Fiorino IT2 21 C. Sirocchi Totaal Algemeen totaal Italiaans: 82 cursisten Spaans Spaans basis Groep Cursisten Lesgever S1/1 S1/2 S1/4 S1/V A. Wierinckx A. Wierinckx A. Wierinckx L. Ortega Totaal 57 Spaanse conversatie Beginners Gevorderden Groep Cursisten Lesgever Groep Cursisten Lesgever S2/1 10 L. Ortega S3/1 12 L. Ortega S2/2 13 L. Ortega S3/2 9 L. Ortega S2/4 15 L. Ortega S3/3 9 L. Ortega Totaal Algemeen totaal Spaans: 125 cursisten 50 De activiteiten 2016

51 In de maand december is er een schriftelijke, individuele bevraging én aan de lesgevers én aan de cursisten om te noteren wat ze heel sterk appreciëren, en welke veranderingen ze zouden willen suggereren. De respectievelijke antwoorden worden teruggekoppeld én naar de lesgever én naar de cursisten. Naast het inhoudelijke, wat meestal heel positief is, wordt de feedback, de transparantie en de communicatie heel sterk gewaardeerd. Het verstrekt de verbondenheid binnen Seniorama. 3.2 Computergestuurde technologie Computercursussen Computercursussen Cursus Groepen Deelnemers PRE-ABC ABC van de computer Windows 8.1 ABC van de computer Windows 10 Digitale beeldbewerking Meer met je computer Overstappen naar Windows 10 Ontdek de vele mogelijkheden van Word PowerPoint Excel Totaal In ons computerleslokaal beschikt elke cursist over een eigen computer die hun ter beschikking gesteld wordt door Seniorama. Het aantal cursisten is beperkt tot 8, uitzonderlijk 9. In 2016 wordt er les gegeven in de besturingssystemen Windows 8.1 en Windows 10. Sommige cursussen kunnen ook gevolgd worden door mensen die een ouder Windows besturingssysteem hebben. Tijdens de lessen wordt vooral aandacht besteed aan praktische kennis en het maken van oefeningen. Dit alles op een rustig tempo. Bij elke cursus hoort een gedrukte syllabus die de cursisten de mogelijkheid geeft thuis te herhalen en na de cursus vergeten zaken op te zoeken. De cursisten krijgen de cursus ook digitaal op een cd-rom of/en op hun eigen USB-stick of hij wordt per mail doorgestuurd. In sommige cursussen, zoals in de PRE-ABC-cursus en de ABC-cursussen, krijgen de cursisten een cd-rom met oefeningen om thuis bepaalde vaardigheden in te oefenen. De lesgevers zijn minstens een half uur vóór het begin van de les aanwezig zodat extra vragen kunnen worden gesteld of oefeningen kunnen gemaakt worden. Aan het einde van de cursussen wordt aan de cursisten gevraagd een tevredenheidstest in te vullen. De resultaten daarvan worden besproken op de overlegvergaderingen De activiteiten 51

52 De tevredenheidstesten zijn een belangrijke bron van informatie over inhoud en duur van de cursus, het lestempo en de inhoud van de gedrukte cursus. Op basis van die informatie kunnen de cursussen, als het nodig is, bijgestuurd worden. Elke lesgever krijgt een gepersonaliseerd verslag en als het nodig is, wordt dit door de centrumleider met hem besproken. In de tevredenheidstesten wordt ook gevraagd naar wat de cursisten in de toekomst nog willen leren i.v.m. computer. Als het programma van het nieuwe werkjaar klaar is (mei-juni), krijgen de cursisten van het voorbije werkjaar en de mensen die zich gedurende dat jaar op een wachtlijst hebben laten schrijven, per mail een overzicht van het volledige aanbod aan computercursussen en een uitnodiging om in te schrijven. Deze mails worden zo persoonlijk mogelijk gehouden. Ongeveer om de twee à drie maanden vergaderen de centrumleider, de lesgevers en de administratieve medewerker om doelstellingen, inhoud van de lessen en aanpak te bespreken en te coördineren. Daarnaast worden nieuwe initiatieven besproken en uitgewerkt. Ook de planning van het volgende werkjaar wordt in deze vergaderingen vastgelegd. De technische uitrusting van het computerleslokaal komt hier eveneens aan bod. Om mensen te helpen een juiste keuze te maken uit het lessenaanbod worden op 18 en 19 augustus 2016 twee opendeurdagen georganiseerd, op donderdag 18 augustus van tot u. en vrijdag 19 augustus van 9.30 tot 13 u. Een aantal lesgevers houdt open klas in het computerleslokaal. Belangstellenden krijgen een voorstelling met PowerPointpresentatie over Windows 10 en uitleg en demonstratie over wat ze ook maar wilden weten over onze cursussen. Andere lesgevers en de administratieve medewerker zijn ter beschikking om informatie te verstrekken en geïnteresseerden in te schrijven. Lesgevers: Danny De Wulf, Frans Struyven, Jacques Schols, Patrick Ruytings Administratie: Rita De Bock Tablet- en smartphonecursussen Tabletcursussen Cursus Groepen Deelnemers ipad/iphone basis Tablet/smartphone Android Totaal In 2016 wordt er les gegeven voor Tablet Windows 10, ipad en Tablet met het Androidbesturingssysteem (alleen tablets van het merk Samsung of Acer, vanaf september 2016 alleen nog voor het merk Samsung). In de ipad-cursussen kunnen ook mensen aansluiten met een iphone, in de tabletcursussen Android met een smartphone (enkel Samsung). Van de iphones en smartphones worden echter de telefoonfuncties niet behandeld. Vanaf januari 2016 kunnen de cursisten met een Tablet Windows 10 aansluiten bij de cursus Overstappen naar Windows 10 omdat deze cursus zowel met een computer als met een tablet kan gevolgd worden. 52 De activiteiten 2016

53 Zoals voor de computercursussen wordt er gewerkt in kleine groepjes van maximaal 8 deelnemers. De lessen gaan door in ons computerleslokaal om de cursisten het synchroniseren van hun tablet/smartphone met de computer aan te leren. De cursisten werken op hun eigen tablet/smartphone en gebruiken de computers van ons leslokaal. Bij de ipad/iphone en tablet Windows 10-cursus krijgen de cursisten een gedrukte cursus die ze ook digitaal krijgen. Voor de cursus tablet/smartphone Android kopen ze een handboek aan: Werken met de Samsung Galaxy Tab 4 van Visual Steps. Cursus en handboek kunnen ze achteraf als naslagwerk gebruiken. Eveneens zoals voor de computercursussen vullen de cursisten op het einde van de cursus een tevredenheidstest in. De resultaten worden besproken op de overlegvergaderingen en persoonlijk meegedeeld aan de betrokken lesgevers. Ook hier zijn de tevredenheidstesten een belangrijke bron van feedback. In deze tevredenheidstesten wordt eveneens een behoeftepeiling gedaan. Ook voor de tablet-/smartphone-cursussen krijgen de cursisten en de mensen die op een wachtlijst staan in de loop van mei-juni per mail het volledige aanbod aan tablet-/smartphonecursussen voor het nieuwe werkjaar en kunnen dan onmiddellijk inschrijven. De tablet/smartphonelesgevers nemen ook deel aan de computeroverlegvergaderingen waar naast de computer- ook de tablet/smartphone-aangelegenheden besproken worden. Op de opendeurdagen van 18 en 19 augustus 2016 hebben de tablet- en smartphonelesgevers een info- en demonstratiesessie gegeven over de verschillende types van tablet en smartphone om zo belangstellenden in de mogelijkheid te stellen een juiste keuze te maken. Er kan ook ingeschreven worden. Lesgevers: Chris Cockx, Danny De Wulf, Frans Struyven. Administratie: Rita De Bock Hulp bij GSM en smartphonegebruik Elke donderdag van januari tot december hebben mensen die niet vlot met hun gsm of smartphone (Android) kunnen werken, de mogelijkheid om individueel met de lesgever hun vragen en problemen te bespreken. 32 mensen maken hiervan gebruik. Lesgever: Katia Humblet Hulp bij digitaal fototoestelgebruik Elke woensdag kunnen mensen die niet wijs raken uit de functies van hun digitaal fototoestel en ook met de handleiding niet overweg kunnen, een beroep doen op een fotograaf die hen daarbij individueel begeleidt. 5 mensen maken hiervan gebruik. Lesgever: Aimé Feys Hulp bij laptopgebruik Tweemaal per maand kan er een beroep gedaan worden op een computerspecialist voor individuele hulp. De mensen brengen hun eigen laptop mee en kunnen zo concreet tonen waar ze problemen mee hebben en een oplossing op maat krijgen. 26 mensen maken hiervan gebruik. Lesgevers: Danny De Wulf, Jaak Burg en Patrick Ruytings 2016 De activiteiten 53

54 3.3 Lezingen Elke maandagnamiddag vindt er een lezing plaats in de cafétaria van Seniorama. Het programma wordt samengesteld door vier werkgroepen: psychisch en fysisch welzijn, cultuur, levensbeschouwingen, open venster op de wereld. Elke werkgroep komt maandelijks samen. Binnen elke werkgroep wordt er per jaar 1 lezing geëvalueerd. Daarbij wordt aan de deelnemende cursisten hun mening gevraagd over een bepaalde lezing (van deze namiddag). Tevens wordt naar hun suggesties voor nieuwe lezingen gepeild. Door enkele persoonlijke gegevens te vragen, krijgen we een zicht op onze doelgroepen voor lezingen Culturele lezingen Zoals elk jaar proberen we met de culturele lezingen op maandagnamiddag een heel gevarieerd palet te bestrijken om een zo gevarieerd mogelijk publiek te bereiken. Ook dit jaar weer is er aandacht voor literatuur en poëzie, schilderkunst, muziek. Al die verscheidene aspecten van het culturele leven in binnen- en buitenland trekken altijd een heel aandachtig publiek. Vooral ook de mogelijkheid om na de lezing met de spreker in dialoog te kunnen gaan, wordt door onze luisteraars sterk geapprecieerd en leidt vaak tot geanimeerde discussies. Culturele lezingen Datum Onderwerp en spreker Deelnemers 11 januari 8 februari 14 maart 1 april 12 september 10 oktober 14 november 12 december Wat doen we met de kerken? Jan Jaspers, dir. onroerend kerkelijk erfgoed Magritte, dichter, filosoof, schilder Christiane Struyven, kunsthistorica De Leuvense universiteitsbibliotheken door de eeuwen heen Marc Derez, universiteitsarchivaris Stadsontwikkeling en vernieuwde architectuur in Leuven Mohamed Ridouani, schepen, voorzitter autonoom bedrijf stadsontwikkeling De onzekere toekomst van de openbare omroepen Cas Goossens, voorm. administrateur-generaal VRT Wolfgang Amadé, een aparte kijk op Mozart vanuit zijn briefwisseling Yves Knockaert, Lemmensinstituut De troost van literatuur en poëzie Een persoonlijke getuigenis Bart Stouten, presentator Klara Vlaanderen doorheen de kunstgeschiedenis Dimitri De Maesschalck, lic. kunstgeschiedenis Leden stuurgroep: Roger Creyf, Armand Kamers, Jos Tuerlinckx, Mariette Vandenbosch 54 De activiteiten 2016

55 3.3.2 Open venster op de wereld De titel alleen al zegt het: met deze lezingen willen we de leden en niet-leden een open venster op de wereld aanreiken, een blik die hun inzicht op die complexe wereld kan verruimen. En dat in tal van domeinen die deze wereld én ons eigen land rijk is: politiek, financieeleconomisch, wetenschappelijk enz. zoals blijkt uit de behandelde thema s. Open venster op de wereld Datum Onderwerp en spreker Deelnemers 18 januari 15 februari 21 maart 17 oktober 21 november 19 december Met een prikje word en blijf ik gezond Marc Van Ranst, prof. viroloog KU Leuven Komt het nog goed in het Midden-Oosten? Jef Lambrecht, verslaggever bij de VRT Nimby of niet in mijn achtertuin Eddy Van Avermaet, prof. psychologie en pedagogische wetenschappen Mijn verhaal: van Palestijnse origine tot nieuwe Belg Madj Khalilfeh, journalist Wat brachten de Amerikaanse verkiezingen? Bart Kerremans, prof. KU Leuven Het kapitalisme volgens Piketty Walter Van Trier, prof. sociale economie U Gent Leden van de stuurgroep: Jan Bauwens, Hubert Cossey, Eric Dpreeuw, Bob Pleysier, Paula Dudal, Raphael Masschelein 2016 De activiteiten 55

56 3.3.3 Levensbeschouwingen Deze lezingen behandelen hedendaagse ideeën of getuigenissen in onze samenleving die te maken hebben met waarden en zingeving. Levensbeschouwingen Datum Onderwerp en spreker Deelnemers 4 januari 25 januari 7 maart 3 oktober 7 november 5 december Stilte om op het spoor te komen van onze diepste kern Renilde Devos, pastorale verantwoordelijke Universitaire parochie van de KUL De Joodse religieuze traditie vandaag Julien Klener, prof. em. voorzitter van het Israëlitisch Consistorie Wie is de vrouw in de Islam? Khadija Asnag, coördinator integratiecentrum De mensaap en het eeuwig leven Roger Lenaers, Jezuïet en publicist Een nieuw denken: missie, onwikkelingssamenwerking en wereldsolidariteit Jan Dumon, priester, em. secretaris-generaal bij de Pauselijke Missiewerken, Rome Wat goeds uit de psychiatrie? Katrien Cornette, pastor St. Camillus, Bierbeek Leden van de stuurgroep: Leo Vanden Schoor, Caroline Ballegeer, Jos Bombart, Guido Dumon, Roos Maes 3.4 Themacursussen In 2016 richt Seniorama 14 themacursussen in. Deels tracht men in te spelen op de noden en vragen van het ouder publiek waarnaar Seniorama zich richt. In dat verband worden cursussen aangeboden die zich situeren in de levenssferen zorg (gezondheidszorg, zorgzaam en zorgvuldig leven, vergeving, levenseinde) en financies (erfrecht en successie). Het betreft hier aspecten waartoe ouderen niet steeds gemakkelijk toegang vinden of waarover ze vragen kunnen stellen. In een ander luik van cursussen brengt Seniorama informatie over de politieke actualiteit (de geopolitiek van drie grootmachten: Rusland, V.S. en China ). Een derde luik van cursussen situeert zich binnen het kunstdomein (poëzie, leesclub, interview met kunstenares, oosterse mythologie). Binnen dit luik wordt ook een cursus kalligrafie aangeboden waarmee men een publiek probeert te bereiken dat eerder praktisch ingesteld is. Tenslotte zijn er nog drie cursussen binnen het domein spiritualiteit (filosofie, geluk en zelfkennis). 56 De activiteiten 2016

57 Het verschil met de lezingen die Seniorama ook aanbiedt en die soms gelijkaardige thema s behandelen, is dat er in deze themacursussen mogelijkheid is tot een meer interactief contact met de deelnemers. In totaal bereikt men 337 cursisten uit een ruim rekruteringsgebied dat zich vanuit Leuven uitstrekt tot Aarschot, Tienen, Zoutleeuw, Boutersem, Mechelen en Tervuren Leesclub 1 Vanuit het lezen van kortverhalen tracht de lesgever elke deelnemer een scherpere manier van lezen aan te bieden waarmee hij diep kan doordringen in een literaire tekst. De te lezen teksten worden vooraf uitgedeeld zodat men een maand de tijd heeft om zich voor te bereiden. De lesgever tracht steeds een kortverhaal te zoeken dat typisch is voor de gekozen auteur. Hij vertrekt steeds van de persoonlijke leeservaring van de deelnemers. Iedereen krijgt de gelegenheid om zijn beoordeling van het verhaal mee te delen en te verklaren. Vervolgens worden al die leeservaringen naast elkaar gelegd. Vanuit die gezamenlijke bevindingen wordt de ziel van het verhaal bloot gelegd. De begeleider modereert en structureert de zoektocht van de cursisten. Van elke auteur ontvangt men een bibliografie. Om aan deze themacursus deel te nemen, moet men geen ervaren lezer zijn. De leesclub is de ideale plaats om nog meer schrijvers beter te leren kennen en te begrijpen. In 2015 zijn we gestart met een tweede leesclub gespreid over vier lessen. Twee lessen vallen in Data: 8 januari, 29 april, 6 oktober, 10 november, 15 december Lesgever: Marc Coolens, lic. Germaanse filologie Auteurs: Amos Oz, Kawabata Aantal deelnemers: Leesclub 2 Leesclub 2 is bedoeld voor reeds zeer ervaren lezers die al deel hebben uitgemaakt van de leesclub op Seniorama of een andere leesclub. Er wordt op dezelfde wijze gewerkt als in leesclub 1. Enkele reacties Boeiend om te horen wat anderen in een verhaal vinden. Steeds interessante discussies die tot meer inzicht in verhalen leiden. Iedereen heeft voldoende inbreng in de lessen. Data: 21 januari., 25 februari,3 en 24 maart, 28 april, 13 oktober, 17 november, 22 december Lesgever: Marc Coolens, lic. Germaanse filologie Auteurs: Aantal deelnemers: 18 Samuel Beckett, Vasili Grossman, Arthur Schnitzler, Margaret Atwood, Anton Koolhaas, Amos Oz, Dorothy Parker 2016 De activiteiten 57

58 3.4.3 Poëzie 1 Dichters zijn zieners. Ze tillen het leven dat we als gewoon ervaren naar een andere dimensie. Ze geven woorden aan de verwonderingen en de verwondingen van ons bestaan. Tijdens vier namiddagen maken de deelnemers kennis met de persoon en met de mooiste verzen van telkens 1 uitgelezen dichter of dichteres - Nederlandstalig of in vertaling, aangeboden in de oorspronkelijke tekst. Samen met de lesgever zoeken ze in de teksten naar de grote thema's en naar de eigen beeldentaal waarin deze thema's gestalte krijgen. Data: 24 februari, 23 maart, 19 oktober, 14 december Lesgever: Reine Wellens, lic. Germ. Filologie Aantal deelnemers: Poëzie 2 Het is een oude klacht in Vlaanderen en omstreken: er wordt hier meer poëzie geschreven dan gelezen! En dat is uiteraard jammer want elke kunstbeoefening bouwt voort op (of zet zich af tegen) zijn voorgangers. Daarom spitst deze poëzieclub zich toe op het lezen van poëzie, op het samen nadenken en praten erover en niet te vergeten! het genieten ervan. Deze editie gaat opnieuw breed en besteedt aandacht aan zowel binnen- als buitenlandse dichters en aan verschillende stemmen en stijlen. De alom geliefde Rutger Kopland krijgt zeker wat hem toekomt maar ook de voorkeur van de deelnemers speelt een rol. Duitse Romantiek komt even om het hoekje kijken. Er ligt allerlei verrassends te sudderen. Variatie én uitdaging zijn gegarandeerd. Data: 29 januari, 22 april, 7 oktober Lesgever: Jos Stroobants, dichter, stafmedewerker cultuur KU Leuven Aantal deelnemers: Intermenselijke communicatie Vaardigheden om duidelijkheid te scheppen, misverstanden te voorkomen, conflicten te neutraliseren. Elkeen communiceert, de wijze waarop is heel verschillend. Hoe hiermee omgaan? Wat vertelt onze manier van communiceren over onszelf? Hoe functioneer ik en hoe anders functioneert de ander, hoe ga ik daarmee om, mijn reacties op de informatie van de ander. Hoe de wereld bekijken vanuit een ander perspectief, leren begrijpen. Harmonieus communiceren en comfortabel in het leven staan. Van discussie naar dialoog, geweldloze communicatie. Waarnemen, actief gericht luisteren en de aangepaste vraagstelling. Vragen stellen is een kunst, luisteren ook! Data: 5, 12, 19 en 26 januari Lesgever: Lieve Louette, expert in interpersoonlijke communicatie Aantal deelnemers: De activiteiten 2016

59 3.4.5 De geopolitiek van drie grootmachten: Rusland,VS en China We hebben ze altijd al grootmachten genoemd : China, Rusland en de Verenigde Staten. Maar hoe zit het met de huidige geopolitieke verhoudingen tussen die drie grootmachten? Zijn ze het nog en zo ja, wat is hun plaats geworden in de wereld van de 21 e eeuw? Wat is er intern in die landen veranderd en wat zijn hun onderlinge relaties? Er worden drie deskundigen uitgenodigd om de deelnemers met kennis van zaken hierover te onderhouden. Het zijn professor en Amerikakenner Bart Kerremans, professor en Ruslandexpert Ria Laenen en VRT- journalist en voormalig Chinacorrespondent Stefan Blommaert. Ze brengen een boeiend relaas over de recente politieke ontwikkelingen in deze grootmachten, de problemen waarmee ze kampen en de gevolgen voor de andere landen in de wereld. Data: 6 januari Rusland, 13 januari VS, 20 januari China Lesgevers: Ria Laenen, prof. dr. KU Leuven Bart Kerremans, prof. dr. KU Leuven Stefan Blommaert, VRT journalist Aantal deelnemers: Vergeving nog van deze tijd? In onze huidige samenleving merken we een dubbele trend op: enerzijds een onverbiddelijke zerotolerantie ten opzichte van brutaliteit, agressie en schendingen allerhande; anderzijds een streven naar mededogen en verbondenheid. Ondanks hun tegenstelling komen deze twee trends samen in het thema vergeving en verzoening. Als ethicus, bijbelfilosoof en Levinaskenner spreekt prof. em. Roger Burggraeve over dit thema aan de hand van de drie delen van het heel realistische bijbelverhaal van Nabot en zijn wijngaard: de ernst van het aangedane kwaad en de persoon achter het kwaad de noodzaak en hardheid van oordeel en vergelding de genezende kracht van vergeving en verzoening. Enkele reacties De band naar ons eigen leven mocht nog sterker. Ik ben dankbaar voor de beklijvende en deugddoende getuigenis. De zo moeilijke materie op zo n begrijpelijke manier brengen, maakt het uiterst boeiend. Data: 27 januari, 3 en 17 februari Lesgever: prof. em. Roger Burggraeve, KU Leuven Aantal deelnemers: Oosterse mythologie Mythologische verhalen zijn altijd opnieuw een wonderbaarlijke ontdekking. Ze leren ons heel veel over het leven van mensen op deze aarde. Ze doen dit vanuit de traditie van hun cultuur en zijn zo een weerspiegeling van het wereldbeeld en het mensbeeld van die cultuur. Bovendien herkennen we - veel eeuwen later - het universeel menselijke in deze verhalen. Doorheen een verhalenwandeling van het Midden Oosten naar het Verre Oosten volgen de deelnemers goden en godinnen, koningen en prinsessen en oude, wijze mannen en vrouwen in 2016 De activiteiten 59

60 drie grote epossen. ze maken kennis met Gilgamesj, de koning van Uruk, die op zoek gaat naar onsterfelijkheid. Ze beluisteren het Ramayanaverhaal waarin de Indische koning Rama in een onverbiddelijke strijd verwikkeld raakt met de machten van de chaos wanneer hij zijn geliefde Sita wil redden en vernemen in het aangrijpende Mahabharata-epos hoe de Indische prinsen, op zoek naar rechtvaardigheid en macht, een heilige oorlog moeten uitvechten. Enkele reacties Katharina Haemers is een adembenemende lesgever. We worden meegenomen in een sprookje van duizend en één nacht. Boeiende kennismaking met een onbekende wereld.. Data: 2, 9, 16 maart Lesgever: Katharina Haemers, docent vergelijkende godsdiensten Aantal deelnemers: Kalligrafie voor beginners en gevorderden Beginners De eigenschappen van een bruikbaar handschrift zijn duidelijkheid, schoonheid en karakter schrijft Edward Johnston. In deze workshop worden deze eigenschappen via het lettertype humanistisch cursief aangeleerd. Na een korte inleiding leren de cursisten tijdens de eerste les het alfabet schrijven. In les twee oefenen ze cijfers en gaan ze enkele korte tekstjes of wensen schrijven. Variaties met eenzelfde tekst maar in verschillende pendikte of verschillende kleur geven mooie resultaten, dat doen ze in de laatste les. Gevorderden Men gaat eerst even het lettertype humanistisch cursief opfrissen en de kapitalen inoefenen. Tijdens de tweede les schrijven de deelnemers een wenskaart voor Valentijn of een andere gelegenheid met zwart, rood en een toets goud. Tijdens de laatste les ging men creatief werken met verschillende dikte en grootte van letters in samenspel met tape. Data: 4, 11, 25 maart Lesgever: Jeanine Kellens, lerares plastische kunsten Aantal deelnemers: Recente wijzigingen in het erfrecht en successie De Vlaamse regering heeft recent enkele wijzigingen doorgevoerd in het erfrecht en de bijhorende successierechten. In deze lezing staat de lesgever stil bij de gevolgen voor de deelnemers en hun erfgenamen en wordt er nog eens samengevat wat er allemaal mogelijk is om aan successieplanning te doen. Er wordt voor elke deelnemer na de voordracht een infobundel voorzien en er is natuurlijk tijdens de voordracht kans om vragen te stellen. Datum: 26 oktober Lesgever: Werner Van Loo, financieel adviseur Aantal deelnemers: De activiteiten 2016

61 Van de kunst uit Twee Leuvense kunstenaars worden geïnterviewd over hun eigen werk : hun roeping, hun inspiratie, de technieken die ze toepassen en de projecten die ze verwezenlijken en nog willen realiseren. In de derde themalezing brengen we een lezing over het galerijcircuit en het wel en wee van de kunst- en veilinghandel. In Liliane Versluys is vooral beeldhouwster. Bas-reliëfs, keramieken en plaasteren tegels met mensjes vertellen hun verhaal tussen kleine bronzen beelden, draadvrouwen en betonnen tuinbeelden. Ook haar schilderijen met bloemmotief komen aan bod. De deelnemers maken eveneens kennis met de grondstoffen in was en klei waaruit beelden vervaardigd worden en krijgen uitleg over het tot stand komen van een beeld in gips en brons. In 2017 organiseren we de twee andere activiteiten in deze reeks. Enkele reacties Fijn dat we zelf met materialen mogen experimenteren Liliane Versluys is een boeiende vertelster. Ze laat ons ook in haar leven kijken. Een interview is aangenaam om naar te luisteren. Datum: 9 november Moderator: Marc Coolens Aantal deelnemers: Ken jezelf Leer met jezelf om te gaan, beschouw het als startpunt tot verdere ontplooiing. Ontdek je sterktes. Ieders talent is blijvend en uniek. Voor elk individu liggen de grootste mogelijkheden tot ontwikkeling op het gebied van zijn/haar sterktes in het eigen ik. Vanuit die sterktes leren we onze valkuilen aanpakken, trajecten en groeilijnen uitstippelen. Via een psychologisch model (het enneagram) krijgen de cursisten op een verrassend heldere manier inzicht in de drijfveren van zichzelf en van de anderen. Ze ontdekken hoe mensen gelijk en anders zijn. De cursus gaf informatie over overtuigingen, houdingen, ideeën, gedrag, gedachten en motivaties, zowel van zichzelf als van de anderen. Zo krijgen ze nieuwe inzichten. Ik ben wat ik gekozen heb te worden. Carl Jung Dat kan je op elk ogenblik van je leven beslissen en bijsturen. Data: 16, 23, 30 november, 7 december Lesgever: Lieve Louette, expert in interpersoonlijke communicatie Aantal deelnemers: Filosoferen over lezen en schrijven Over schrijven gesproken, om over lezen maar te zwijgen! Schrijven, lezen, spreken zijn activiteiten die het wezen van de mens kenmerken. Deze handelingen tekenen dus ook de filosoferende mens De activiteiten 61

62 De cursisten lezen in dit verband een fragment uit de Phaedrus van Plato over het schrift. Terwijl ze over de schouders heen kijken van onder meer J. Derrida, maken ze een avontuur mee over een lectuur van de schriftuur! Data: 2, 9, 16, 23 december Lesgever: Roland Van Bellingen, lic. filosofie Aantal deelnemers: De activiteiten 2016

63 Overige activiteiten 1 Seniorama is lid en werkt actief mee Seniorenraad Groot-Leuven. De centrumleider neemt als adviserend lid deel aan de seniorenraad. Ook aan de werkgroep Leuven centrum van de Leuvense seniorenraad neemt Seniorama deel. Seniorama is lid van de stuurgroep van de Vlaamse Vereniging voor Dienstencentra. De centrumleider neemt deel aan het overleg tussen de lokale dienstencentra van het arrondissement Leuven. De coördinator van de thuisdiensten van Seniorama is lid van de algemene vergadering van SEL Goal. Deelname stuurgroep project Nachtzorg Vlaams-Brabant door coördinator thuisdiensten. Vrijwilligers van de gezelschapsdienst worden ingeschakeld bij aanvragen. De coördinator van de oppasdienst neemt verschillende malen deel aan een overleg Samenwerking Eerstelijnshulpverlening (SEL) betreffende klanten van de oppasdienst. Deelname door de coördinator thuisdiensten aan de partnergroep dementievriendelijk Leuven in kader van het project Vergeten naar buiten te komen. In het kader van een samenwerking tussen verschillende Leuvense diensten die rond eenzaamheid werken hebben de twee personeelsleden van Seniorama op zondag 14 februari het inloopcentrum voor daklozen De Meander (CAW Leuven) opengehouden. De voorzitter neemt op 22 september deel aan informatiemoment over Veiligheidsbeleid te Brussel. Op 22 november neemt de centrumleider samen met een vrijwilliger van het computernetwerk deel aan een infomoment over veiligheidsbeleid. De centrumleider en de coördinator van de oppasdienst nemen deel aan de voorbereiding van het Rollatortreffen op Leuven autovrij. Op 12 januari, 18 februari, overleg inzake urencontingent en regelgeving betreffende de vrijwilligers, met alle coördinatoren oppasdiensten Vlaanderen op het kabinet Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, van minister Vandeurzen. Overleg met de Sociale School Heverlee op 28 januari betreffende stage en projectwerking. Verscheidene overlegmomenten met stad Leuven en OCMW Leuven LDC ter voorbereiding van de praatcafés voor mantelzorgers. Overlegmomenten met seniorenconsulent en medewerker InnovAge Leuven betreffende de dialoogtafels met thema langer zelfstandig thuis wonen. Op 29 februari heeft de centrumleider contact met de dienst geriatrie UZ Leuven in verband met een projectvoorstel. Overleg centrumleider en coördinator van de oppasdienst met de centrumleider van d Ontmoeting LDC Herent op 14 maart, betreffende samenwerkingsmogelijkheden. Deelname overleg opstart Zorgzaam Leuven op 18 april Overige activiteiten 63

64 Werkgroep minder formele zorg Leuven op 31 mei. Overleg met Walter Zinzen en Jef De Roeck betreffende verkoop poppetjes voor goed doel op 3 augustus Overleg op 19 december met directeur Populierenhof Kevin Declercq betreffende mogelijkheden samenwerking. 2 Stagebegeleiding Sylva Kalan 5 e jaar kantoor Miniemeninstituut Leuven van september 2016 tot en 25 januari 2017 Branko Schauwers Minimiemeninstituut Leuven van 17 februari 2016 tot 15 juni Renovatie van de keuken Seniorama dient een projectaanvraag in bij Cera voor financiële steun bij de renovatie van de keukeninstallatie. Deze aanvraag wordt goedgekeurd, Annie Sioen wordt trotse meter van het project. In het voorjaar van 2016 worden de plannen meer concreet gemaakt door de opmaak en bestelling van de nieuwe keuken. In september is het dan zo ver: oud-voorzitter Marc Ruysen gaat samen met Peter De Groodt, werknemer logistiek, aan de slag. De verouderde kasten en werkbladen worden vakkundig verwijderd, ook het gedeelte natte kant wordt volledig afgebroken. Voor de afvoer van het afval schakelen we de hulp in van vrijwilligster Nicole Schueremans die, samen met Peter, het afval met een camionette naar het containerpark brengt. Vervolgens worden door professionelen noodzakelijke werken uitgevoerd zoals het versterken en beveiligen van de elektriciteitsleidingen en het vervangen en verplaatsen van de waterleiding. Nadien wordt de nieuwe keuken door de installateur geplaatst. Het eindresultaat mag er zijn. De vrijwilligers van de cafetaria, het middagrestaurant en Restorama hebben meer praktische werkruimte, alle spullen kunnen veilig opgeborgen worden, er kan op een hygiënische manier gesorteerd worden. Door de versterking van de elektrische leidingen kunnen meer toestellen, waaronder de frituurpannen en een nieuwe oven, gebruikt worden. Hierdoor kan de kookploeg van Restorama zijn oog op nieuwe recepten laten vallen. Ook voor de vrijwilligers die dagelijks verse soep koken en die het middagrestaurant verzorgen, zal de vernieuwde keuken het werk vergemakkelijken en aangenamer maken. Dit alles zou onmogelijk geweest zijn zonder de financiële steun van de Cera Foundation. 64 Overige activiteiten 2016