Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Brussels Hoofdstedelijk Gewest"

Transcriptie

1 ALLIANTIE WERKGELEGENHEID-LEEFMILIEU AS GROND- EN AFVALSTOFFEN Brussels Hoofdstedelijk Gewest CHARTER, DOELSTELLINGEN, ENGAGEMENTEN EN ACTIEPLAN JAAR 2013

2 Inhoudstafel Inleiding... 4 Het voorwerp van de as «Grond- en Afvalstoffen» van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu... 6 Titel 2: De Ondersteuningstrategie bij de conversie van de sector onder impuls van de as «Grond- en Afvalstoffen» van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu Titel 3: De acties en verbintenissen van de partners Titel 4 : Lijst van de betrokken partners Titel 5 : Verbintenis van de belangebbende partijen Bijlage: Actiefiches Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 2/35

3 Tabel met afbeeldingen Afbeelding 1 - Articulatie van de as «Grond- en Afvalstoffen» met de andere assen van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu... 5 Afbeelding 2 Ladder van Lansik... 7 Afbeelding 3 Algemeen overzicht van de afvalstromen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Bron : PwC «Analyse van de bestaande jobs en het potentieel in de afvalstoffensector in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest». Gegevens 2010)... 8 Afbeelding 4 - het beheer van de grond- en afvalstoffen in Brussel: huidige situatie Afbeelding 5 De beheerscyclus van de grond- en afvalstoffen in Brussel Gewenste situatie Afbeelding 6 De strategie van het akkoord Afbeelding 7 De cyclus van de onderneming Afbeelding 8 - Overzicht van de piloten van de verschillende acties Afbeelding 9 Lijst van de betrokken instellingen Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 3/35

4 Inleiding Een initiatief van de Regering De Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu is één van de vijf prioritaire domeinen die in de New Deal (Pact voor een Duurzame Stedelijke Groei) aan bod komen. Een van de doelstellingen van de New Deal is de mogelijkheid scheppen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest om op korte en middellange termijn en op een meer adequate manier een antwoord te bieden op de uitdagingen van werkgelegenheid, opleiding en onderwijs. Dit zijn uitdagingen die meer dan ooit op de voorgrond treden door de gevolgen van de economische en financiële crisis maar ook door de gevolgen ervan voor ons leefmilieu en de levenskwaliteit. In uitvoering van haar legislatuurakkoord heeft de Brusselse Hoofdstedelijke Regering ervoor gekozen om het oorspronkelijke mechanisme van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu te gebruiken om alle gewestelijke actoren te mobiliseren rond enkele domeinen die overeenkomen met de belangrijke uitdagingen op het gebied van het leefmilieu en die een duurzame verbetering van de werkgelegenheid in het Gewest met zich mee kunnen brengen. Het concept Alliantie Werkgelegenheid Leefmilieu vertrekt vanuit de vaststelling dat de uitdagingen inzake leefmilieu een essentiële bron van werkgelegenheid en economische groei vertegenwoordigen voor ondernemingen die zich snel zullen kunnen aanpassen. Het idee van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu bestaat er daarom in die economische sectoren te stimuleren die het meest veelbelovend zijn in termen van groei en werkgelegenheid en hen te ondersteunen in hun overgang naar meer duurzaamheid om zo het concurrentievermogen van de Brusselse bedrijven te verbeteren en de werkgelegenheid van de Brusselaars, met inbegrip van de laaggeschoolden, uit te breiden. Om dit te verwezenlijken stelt de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu een nieuwe bestuursdynamiek voor, in die zin dat ze de publieke, associatieve en privéactoren rond overlegacties wil mobiliseren en op elkaar afstemmen. Het project is echt innoverend, aangezien het niet alleen gaat om klassieke beraadslaging en deelname, maar ook over het nauw betrekken van alle betrokken partijen om te komen tot een echt collectief en individueel engagement van samenwerking met het oog op het verwezenlijken van gedeelde doelstellingen, namelijk de ontwikkeling van groene niches en het scheppen van duurzame werkgelegenheid. Deze dynamiek komt er ter ondersteuning van een reeks initiatieven met de sterke ambitie om van Brussel een model te maken op het gebied van duurzame ontwikkeling. Op 14 juli 2011 heeft de Regering beslist om na een eerste as «Duurzaam Bouwen» een tweede as «Water» op te starten alsook een derde as van de Alliantie Werkgelegenheid Leefmilieu in het domein van «Grond- en Afvalstoffen» Deze as van de Alliantie Werkgelegenheid Leefmilieu schrijft zich in een globaal beheer van de Grond- en Afvalstoffen in. Inderdaad, in overeenstemming met Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 4/35

5 artikel 5 van de ordonnantie van 7 maart 1991 met betrekking tot preventie en beheer van afval, heeft Leefmilieu Brussel, in samenwerking met Net Brussel een «Afvalstoffenplan» opgesteld met als doel te werken aan preventie en beheer van afvalstoffen, rekening houdend met de te volgen hiërarchische schaal voor een duurzaam beheer van afvalstoffen: preventie (vermindering aan de bron), voorbereiding voor hergebruik, recyclage, energetische opwaardering en afvalverwijdering. Dit plan voorziet onder anderen maatregelen aangepast aan de verschillende types afvalstoffenproducenten en /of soorten afvalstoffen (huishoudelijke, geassimileerde, industriële, specifieke of gevaarlijke). Het heeft tot doel het afvalstoffenbeheer te verbeteren in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en onrechtstreeks de Europese doeleinden te bereiken. In dat kader beschouwt de regering sommige verplichtingen voortvloeiend uit het «Afvalstoffenplan» als een buitenkans voor de ondernemingen door hen uit te nodigen en hen aan te zetten om acties te verwezenlijken en activiteiten uit te voeren, zij kunnen namelijk ook tot werkgelegenheid leiden voor de Brusselse werknemers. Het overleg in het kader van de Alliantie Werkgelegenheid Leefmilieu 3 de As «Grond- en afvalstoffen» heeft op twee niveaus plaatsgevonden: een rechtstreeks overleg met de terreinactoren en een overleg met de interprofessionele sociale partners d.m.v. de Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De derde as is de coherente opvolging van de twee eerste assen Duurzaam Bouwen (opgestart in 2010) en de tweede as Water (2011)- en staat ook voor continuïteit wat dit betreft vermits het geheel aan getroffen maatregelen in het kader van de eerste as verder worden ontwikkeld in de tweede as Water en dat een reeks acties die verband houden met de twee eerste assen ontwikkeld zijn in het kader van de derde as «Grond- en afvalstoffen» Afbeelding 1 - Articulatie van de as «Grond- en Afvalstoffen» met de andere assen van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 5/35

6 Het voorwerp van de as «Grond- en Afvalstoffen» van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu Een nieuw paradigma voor een beter gebruik van de grondstoffen in het Brussels Hoofstedelijk Gewest De economische activiteit van de ontwikkelde landen steunt in ruime mate op de uitbating van natuurlijke grondstoffen. De constante stijging van de grondstoffen de afgelopen jaren is het bewijs dat we in een wereld leven met beperkte natuurlijke grondstoffen. Rekening houdend met deze realiteit worden preventie, hergebruik en recyclage niet enkel een maatschappelijke uitdaging maar worden ze ook bepalende factoren voor welvaart. Wat dit betreft vermeldt de Europese richtlijn met betrekking tot afvalstoffen /98/EG - dat tegen 2020, de voorbereiding met het oog op hergebruik en recyclage van huishoudelijk afval en gelijkaardige afval tot een minimum van 50% wordt herleid. Deze richtlijn introduceert een nieuwe aanpak die rekening houdt met de levenscyclus van de producten en materialen en niet alleen met de fase waarbij deze herleid zijn tot afval, door acties te valoriseren van preventie, voorbereiding voor hergebruik en recyclage. De richtlijn specificeert dat de Lidstaten de hiërarchie van de afvalstoffen moeten toepassen in volgorde van prioriteit in hun wetgeving en beleid met betrekking tot preventie en afvalstoffenbeheer: 1. Preventie 2. Voorbereiding voor hergebruik 3. Recyclage 4. Andere valorisatie, onder andere energetische 5. Afvalverwijdering. De acties, aan de basis van de afvalstroom, zoals preventie en voorbereiding voor hergebruik, worden verkozen boven de acties op het einde van de stroom, zoals onder andere energetische valorisatie of verwijdering. De Europese werkzaamheden hebben tot doel een nieuw beleid te inspireren inzake het afvalstoffenbeheer in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De afvalstoffen moeten niet meer beschouwd worden als materialen die moeten verdwijnen maar wel degelijk als uit te baten bronnen. De as 3 «Grond- en afvalstoffen» van de Alliantie Werkgelegenheid Leefmilieu vertegenwoordigt een grote politieke uitdaging dankzij welke een nieuwe visie rond de afvalstoffensector kan ingevoerd worden en de voordelen ervan voor tewerkstelling en milieu duidelijk kunnen worden. Dit veronderstelt meerdere belangrijke veranderingen van het afvalstoffenbeleid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 6/35

7 Afbeelding 2 Ladder van Lansik De «grond- en afvalstoffensector», een economisch en tewerkstellingspotentieel De afvalstoffensector is een sector die «weegt» op de Europese economie en meer specifiek op tewerkstelling, zakencijfers en investeringen. De sector van het beheer en de recyclage van afvalstoffen is de afgelopen jaren aanzienlijk gegroeid. Het is een sector die heel wat nieuwe banen creëert, zo n 1,5 miljoen banen in Europa. Minstens nieuwe banen kunnen gecreëerd worden in Europa indien de Europese landen 50% van de afvalstoffen zouden recycleren en bovendien wordt eveneens CO2 uitgespaard. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is de totale stroom aan afvalstoffen geschat op ongeveer 2 miljoen ton per jaar. De afvalstoffensector bestaat uit zeer verschillende operatoren: overheidsdiensten en openbare operatoren, Zko s, KMO s, private operatoren, ondernemingen uit de sector van de sociale economie. Er bestaat een economische opportuniteit met betrekking tot banen in de openbare, private en inschakelingssector door de afvalstoffensector te begeleiden om het aanbod nog te vergroten en diversificatie te bieden van de verschillende subsectoren. Dit potentieel varieert in functie van het soort afvalstoffenbehandeling. Bovendien, het onderhoud, de herstelling, de selectieve afbraak en verkoop van tweedehands producten, zorgen voor de meeste banen op lokaal niveau. Een eerste opportuniteit op vlak van economie en tewerkstelling: de versterking van de hiërarchie van afval aan de toeleveringszijde preventie bevorderen selectief sorteren verhogen en meer specifiek voor andere soorten afval dan huishoudelijk afval dat meer dan 80% van de afval uitmaakt (Horeca, bouwsector, scholen, bedrijven, ) het hergebruik en voorbereiding voor hergebruik verhogen recyclage verhogen Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 7/35

8 De tweede opportuniteit: afvalstoffen beschouwen als uit te baten grondstoffen: al te vaak nog beschouwen de Brusselse actoren afvalstoffen als «iets dat moet verdwijnen» en niet als een uit te baten bron. Een mentale revolutie moet plaatsvinden in de geesten van de burgers en de Brusselse economische actoren om de uitdagingen gebonden aan hergebruik en energetische valorisatie van de zogenaamde «afvalstoffen» te bewerkstelligen. Afbeelding 3 Algemeen overzicht van de afvalstromen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Bron : PwC «Analyse van de bestaande jobs en het potentieel in de afvalstoffensector in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest». Gegevens QDIIIDIII$ FDRIIDIII$ FDMIIDIII$ J4+)<),/4;$ KLIDIII$ 8(():)6=($.<*::&'<&(S$ 14'&/4;S$&0<D2P$FFLDIII$ J=+/@&'($$ HGHDIII$ U')=($$ FHLDLFI$ E*+$0')=($ HHQDQTI$!/,)&'(V</'0*+(P$MMDLKI$ N+<)+='/0)*+$ KKRDIII$ #*::&'<&P$RIDIII$ FDKIIDIII$ A4'&/4;P$FIIDIII$ FDQIIDIII$ A*4&($3&$3'/@4/@&$&0$ 3O/,4'/@&P$FQHDIII$?=()34($3O)+<)+='/0)*+P$ FHLDIII$ FDIIIDIII$ RIIDIII$ E*+B:4+)<),/4;$ FDGHIDIII$ N+34(0')&$ GIIDIII$ MIIDIII$ KIIDIII$ QIIDIII$ #*+(0'4<0)*+$ MIIDIII$ I$ %&'()*$+$,$-.*)/($'010)23$4*5$63(7$4*$4089*:5$*1$;0'&<1$4*$=)(7*33*5>?2.&:23*$ $!"#$ $%&'()*+$,'*-)(*)'&$./-/+0$/,,'*1/0)*+2$34$'/,,*'0$5)+/6$7$8+/69(&$3&($&:,6*)($&;)(0/+0($&0$,*0&+0)&6($3/+($6&$(&<0&4'$3&($3=<>&0($&+$?=@)*+$3&$ A'4;&66&(B#/,)0/6&CD$ De Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu wil de ondernemingen, werknemers en werkzoekenden helpen om op de opportuniteiten in te gaan die zich voordoen door de nodige kennis en deskundigheid te verwerven. $!/@&$!"$*5$"!#$ Ze bestaat erin om een multisectorale overeenkomst tussen de overheden, de operatoren, de sociale partners en de actoren binnen de sector uit te werken, om zo de Brusselse bedrijven de mogelijkheid te geven de vruchten van deze groei te plukken en het aanzienlijke werkgelegenheidspotentieel, ook voor laaggeschoold werk, aanwezig in deze sector te verzilveren. De ondersteuning voor het structuren en ontwikkelen van de afvalstoffensector mobiliseert onder andere de publieke en parapublieke operatoren van de afvalstoffensector om de markten beter te kunnen identificeren en karakteriseren, deze zijn: de instellingen belast met onderzoek en innovatie die vernieuwende antwoorden kunnen bieden, instellingen die best practices kunnen definiëren, de economische animatie alsook het onderwijs, de beroepsopleidingen en de sector van de beroepsinschakeling. Het regeerakkoord legt bijzondere nadruk op het betrekken van de kmo s en zko s en de actoren voor sociale economie. Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 8/35

9 Methodologie van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu De methodologie van de Alliantie Werkgelegenheid Leefmilieu As «Grond- en Afvalstoffen» is gedefinieerd in de beslissing van de Regering van 14 juli Deze methodologie groepeert zich rond twee fasen: een fase van uitwerking, waarvan de huidige tekst het resultaat is; een fase van uitvoering, die zal aanvangen met de ondertekening van de Overeenkomst. De ontwikkelingsfase vond plaats van november 2012 tot april De sturing werd verzekerd door een Comité mede voorgezeten door de Minister belast met Leefmilieu en Energie, de Minister belast met Tewerkstelling, Economie en Wetenschappelijk Onderzoek, de Staatssecretaris belast met Stedenbouw, Ophaling en Verwerking van Afvalstoffen en Openbare Netheid en de Minister-President In augustus 2012 werd er een neutrale coördinator aangeduid om het hele proces op gang te brengen en de beslissingen van het Stuurcomité uit te voeren. De werkzaamheden voor de uitwerking werden geleid door drie Werkgroepen die zowel zijn samengesteld uit publieke als private operatoren. Deze werkgroepen waren elk geconcentreerd op een bijzondere categorie van behoeften van de actoren: 1. de wettelijke stimuli en voorbeeldfunctie van de openbare diensten; 2. de ondersteuningsmiddelen voor ondernemingen, het onderzoek, de innovatie en de technische referenties over de methodes en de uitvoering; 3. inschakeling, opleiding en onderwijs. De werkgroepen zijn drie keer in plenaire zitting samengekomen tussen de maanden januari en april 2013 om enerzijds de behoeften van de actoren in verband met het thema van de werkgroep en anderzijds de concrete oplossingen die zouden moeten uitgevoerd worden om aan deze behoeften tegemoet te komen te identificeren. De Werkgroepen hebben op hun beurt geleid tot de samenstelling van Subwerkgroepen verantwoordelijk voor de prioritaire acties bepaald in de werkgroepen. Bij het volledige proces waren meer dan 70 vertegenwoordigers van publieke en private instellingen of sociale partners betrokken. Het is dus vanuit een uitgebreid participatief proces dat de huidige tekst van overeenkomst voortgekomen is. Dit proces is uitgelopen op de vastlegging van 43 concrete acties die deel uitmaken van een principeakkoord van alle betrokken partners. Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 9/35

10 De tweede fase van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu derde as Grond en Afvalstoffen zal de overeengekomen uitvoering van deze acties beogen en zal van start gaan zodra de huidige overeenkomst ondertekend is. De regels en handelswijze die deze tweede fase zullen regelen, worden in de volgende delen beschreven. Structuur van de huidige overeenkomst De huidige overeenkomst heeft betrekking op de doelstellingen, de partners en de werking van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu. Het staat stil bij een eerste reeks van coherente en afgestemde acties, die gericht zijn op het vergemakkelijken van de ontwikkeling van de Grond- en Afvalstoffen sector in Brussel. Deze acties vormen het resultaat van diepgaand denkwerk en van een intensieve dialoog van meerdere maanden tussen de ondertekenende partijen en gaan vergezeld van concrete verbintenissen. Het is op de volgende manier gestructureerd: Titel 1: Regels en handelswijze van de Alliantie Titel 2: Strategie van ondersteuning bij de ontwikkeling van de sector Titel 3: Acties en verbintenissen van de partners Titel 4: Lijst van de betrokken partners Titel5: Verbintenis van de belanghebbende partijen Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 10/35

11 Titel 1: Regels en handelswijze van de as «Grond- en Afvalstoffen» van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu Artikel 1: Principes van het verloop In tegenstelling tot het klassieke verloop van een ontwikkelingsprogramma van een sector (diagnose, uitwerking van een plan, uitvoering van een of meerdere maatregelen volgens de betrokken domeinen), wil het proces van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu - derde as Grond en Afvalstoffen geïntegreerd zijn: alle behoeften die bestaan in de sector worden in overweging genomen en worden voorzien van gecoördineerde antwoorden door de verschillende betrokken operatoren 1. De benadering is ook volkomen participatief, in die zin dat het de operatoren zelf zijn die onderling overleg plegen en met de vertegenwoordigers van de sector, om zelf uitgedachte acties voor te stellen om zo het best mogelijke antwoord te bieden op competitiviteitbehoeften van de sector en behoeften inzake de kwalificaties van de betrokken werknemers en werkzoekenden, en om vervolgens die acties in een transparant en overeengekomen kader uit te voeren. Dit originele verloop heeft meerdere voordelen: vaststelling van realistische acties omdat ze rechtstreeks verband houden met de behoeften van de doelgroepen en de realiteit binnen het werk van de operatoren; mobilisatie van de operatoren vanaf het ontwerp en bijgevolg instemming met de acties nog voordat de fase van uitvoering wordt gelanceerd; het op gang brengen van een dynamiek van samenwerking tussen operatoren van verschillende aard, die gedurende de fase van uitvoering zal vervolgd worden. Het proces van opbouw en interventie is herhalend en ontwikkelt zich zoals cycli van het type PDCA (kwaliteitscirkel van Deming): plan actie - opvolging bijsturing: de operatoren denken na en documenteren zich over de behoeften van de ondernemingen, ze stellen een eerste reeks van acties vast om hierop een antwoord te bieden; parallel aan de uitvoering van de eerste vastgestelde acties blijven de werkgroepen samenkomen om de voortgang van deze acties te meten en te werken aan de verbetering van het antwoord op de bestaande behoeften en de vaststelling van eventuele behoeften die onvoldoende worden vervuld; regelmatig worden nieuwe acties vastgesteld en uitgevoerd die behoeften kunnen vervullen die zijn opgedoken na het vervullen van de eerste behoeften. In die zin moet de derde as Grond- en Afvalstoffen van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu worden opgevat als een evolutief proces, eerder dan als een strategisch plan: de voorgestelde acties door de Werkgroepen en aanvaard door de betrokken actoren vormen slechts een eerste geheel van maatregelen naar aanleiding van welke het denkwerk voldoende ver was om een onmiddellijke uitvoering toe te laten. Andere acties zijn eveneens tijdens de werkgroepen te berde gebracht, maar zij vragen niettemin om aanvullende analyse 1 De term «operatoren» verwijst hier naar alle overheidsinstellingen, semi-overheidsinstellingen of privé-instellingen die diensten verschaffen aan ondernemingen of die in aanmerking komen om dit te doen. De administraties, de ION maar ook de beroepsfederaties, de vertegenwoordigers van de sector en de sociale partners behoren hiertoe. Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 11/35

12 en gedachtewisseling om het voorwerp te kunnen uitmaken van voldoende stabiele actiefiches waarover een brede consensus bestaat. Deze acties zullen worden uitgevoerd zodra ze rijp genoeg zijn en zullen tijdens de regelmatige updates in de tekst van de Overeenkomst geïntegreerd worden. De concrete regels en handelswijze die de uitvoering en het onderhoud van deze dynamiek mogelijk maken, worden in de volgende delen beschreven. Artikel 2: Opvolgingscomité De sturing van de uitvoering van de as Grond- en Afvalstoffen van de Alliantie wordt gegarandeerd door een gemengd Opvolgingscomité dat is samengesteld uit leden van het Brussels Comité voor Economisch en Sociaal Overleg, beperkt voor wat de vertegenwoordigers van de Regering betreft tot de 3 ministers die de Alliantie uitdragen, en uitgebreid voor wat de vertegenwoordigers van de grond- en afvalsector betreft, waarbij het evenwicht tussen de vertegenwoordigers van de verschillende bestanddelen onder de sociale partners (werkgevers, middenstand, social profit en vakbondsorganisaties) wordt nageleefd. Concreet is het dan ook als volgt samengesteld: 4 vertegenwoordigers van de Regering voor de Alliantie, in het bijzonder de Minister belast met Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing, coördinator van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu As 3 «Grond- en Afvalstoffen», de Minister belast met Economie, Tewerkstelling en Wetenschappelijk Onderzoek, de Staatssecretaris belast met Stedenbouw, Ophaling en Verwerking van Afvalstoffen en Openbare Netheid en de Minister-President 6 vertegenwoordigers van de sociale partners (BECI VOB, Kamer van de Middenstand, BCSPO, ABVV, ACV, ACLVB). 1 vertegenwoordiger van de Federatie van Bedrijven voor Milieubeheer FEBEM, 1 vertegenwoordiger van de Confederatie van de Belgische Recuperatie COBEREC, 1 vertegenwoordiger van de federatie van bedrijven uit de sociale economie actief in de sector van vermindering van afval door middel van recuperatie, hergebruik en valorisatie van bronnen Ressources. 3 syndicale vertegenwoordigers van de sector Het Opvolgingscomité telt maximaal 16 leden. Als dat nodig is voor de opvolging, kan het echter vertegenwoordigers van de watersector uitnodigen, in de hoedanigheid van deskundigen. Het Opvolgingscomité wordt voorgezeten door de vertegenwoordiger van de minister van Leefmilieu en komt minstens één keer om de zes maanden samen. Het kan echter op elk ogenblik worden opgeroepen en met het oog op het weghalen van een hindernis tussenkomen of om zich uit te spreken over de transversale problemen die niet onmiddellijk door een van de werkgroepen worden behandeld. Het Opvolgingscomité: verzekert tijdens de uitvoering de naleving van de geest, doelstellingen, regels en werkingsprincipes van de Alliantie Werkgelegenheid- Leefmilieu derde as Grond- en Afvalstoffen ; Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 12/35

13 neemt akte van de opvolgingsrapporten die door de Coördinatie worden gemaakt; bekrachtigt de voorstellen tot heroriëntering of nieuwe acties die door de Werkgroepen worden geformuleerd; beslist om nieuwe acties te lanceren die volgen op de verwezenlijking van voorafgaande acties, op een evolutie van behoeften van ondernemingen die werd vastgesteld of op het optreden van nieuwe factoren die een rem zetten op het proces; beslist eventueel over de stopzetting of de heroriëntering van acties waarvan de vooruitgang wordt beoordeeld als onvoldoende of waarvan de doeltreffendheid teleurstelt; komt tussen om te herinneren aan de werkingsprincipes van de Overeenkomst of om ze op te helderen tussen de partners die dit nodig hebben, en indien noodzakelijk, om de hardnekkige meningsverschillen tussen partners aan te pakken, na eventuele raadpleging van de operatoren die bij de betreffende acties betrokken zijn; stuurt, oriënteert en ondersteunt de coördinatiestructuur; brengt jaarlijks verslag aan de Regering uit over de vooruitgang van de uitvoering van de Overeenkomst door tussenkomst van de dragende kabinetten. Artikel 3: De Werkgroepen De partners komen in principe één keer om de vier maanden in de Thematische Werkgroepen samen om de met het thema van de Werkgroep gerelateerde factoren die een rem zetten op de conversie van de sector door te nemen, samen acties uit te denken om de factoren die een rem zijn uit de weg te ruimen en samen de uitvoering van deze acties op te volgen. De thema's van de Werkgroepen worden door het Opvolgingscomité omschreven. Er zijn momenteel drie Werkgroepen, met de volgende thema's: 1. de wettelijke stimuli en voorbeeldfunctie van de openbare diensten; 2. de ondersteuningsmiddelen voor ondernemingen, het onderzoek, de innovatie en de technische referenties over de methodes en de uitvoering; 3. inschakeling, opleiding en onderwijs. De Werkgroepen zijn toegankelijk voor alle geïnteresseerde partners. De rol van de Werkgroepen is: de factoren te analyseren die een rem zetten op de betrokkenheid van de Brusselse ondernemingen op de werven opgestart door de operatoren van de grond- en afvalstoffensector in Brussel; uit te zoeken hoe elk van de diensten geleverd aan ondernemingen en aan de werknemers van de grond- en afvalstoffensector, aan de werkzoekenden en toekomstige werknemers (leerlingen en studenten) kan verbeterd worden, om zo beter deze remmende factoren uit de weg te ruimen en zo de ontwikkeling van de sector te vergemakkelijken; uit te zoeken hoe deze verbetering van de dienstverlening te ondersteunen door de samenhang, de toegankelijkheid, de doelmatigheid en de efficiëntie Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 13/35

14 van het globale aanbod aan bedrijven en werknemers, werkzoekenden en toekomstige werknemers (leerlingen en studenten) te versterken; in dit kader, de studie, het ontwerp, de planning en de uitvoering van de acties te sturen om rechtstreeks de geleverde diensten en/of het aanbod van diensten te verbeteren, meer bepaald door te werken aan het rationaliseren van het aanbod, de coördinatie, de samenwerking tussen operatoren, de omvang en de doeltreffendheid van hun diensten; de nodige informatie te verzamelen en te analyseren om de vooruitgang, de verwezenlijkingen, de efficiëntie en de doeltreffendheid van de acties en algemeen, de gelijkwaardigheid van het aanbod van de operatoren, en ook hun vooruitgang te volgen; eventuele heroriënteringen van bestaande acties voor te stellen; na te denken over nieuwe voor te stellen acties na de uitvoering van de eerdere acties, de ontwikkeling van behoeften van ondernemingen of bij het optreden van nieuwe remmende factoren. Artikel 4 : De Piloten Elke actie, ongeacht of ze het voorwerp uitmaakt van een collegiale uitvoering, wordt onder de verantwoordelijkheid van een piloot geplaatst. De piloot is de operationele verantwoordelijke van de uitvoering van de actie, zonder noodzakelijkerwijs de uitvoerder van de actie te zijn. Hij is verantwoordelijk voor: het nemen van initiatief om de betrokken partners bij de actie te mobiliseren; het geven van de nodige impuls voor de uitvoering van deze actie; het uitbrengen van verslag aan de Werkgroep en aan de Coördinatie over de vooruitgang en de resultaten van de actie in het kader van het opvolgingssysteem. Een actie kan van meerdere piloten uitgaan. De piloot omringt zich elke keer als dat nodig is met een Subwerkgroep. Hij kan steunen op de coördinatiestructuur om de vergaderingen van deze Subwerkgroep aan te sturen en te organiseren. Artikel 5 : De s De staat in voor het deel van de actie die hem aanbelangt in overleg met de en met de andere s. Om dit te bewerkstelligen beschikt hij over de mogelijkheid om voorstellen te formuleren die de actie kan versterken dankzij zijn ervaring of zijn institutionele rol. Te dien einde moet hij: actief meewerken aan de werkgroepen op vraag van de Piloten; in het geval hij niet gevraagd wordt, de eraan herinneren dit te doen; deel te nemen aan de vergaderingen van de werkgroepen; eventueel aan de werkgroep verslag uit te brengen over een deel van het werk; de coördinatie te informeren in geval van een probleem of blokkering. Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 14/35

15 Artikel 6 : De coördinatie De Regering duidt een coördinatiestructuur aan waarvan het de rol is om: de vergaderingen van de Werkgroepen op een viermaandelijkse basis te organiseren en voor te bereiden; de piloten bij de uitvoering van hun actie en de oplossing van problemen die bij de uitvoering ervan werden ondervonden te ondersteunen; een instrument voor de algemene opvolging in te voeren en dit van de piloten, van de Werkgroepen en van het Opvolgingscomité ter beschikking te stellen. Dit instrument zal de nodige indicatoren bevatten voor de opvolging van de acties, maar ook impactindicatoren zoals de schepping van banen (met een focus op Brussel), de ontwikkeling van de sector en de milieuimpact. De tijdens de hele duur van de Alliantie geïdentificeerde en verzamelde indicatoren zullen bovendien beschikbaar zijn voor een expostevaluatie; de onderlinge samenhang van de acties en de globale samenhang van het actieplan te bewaken, inzonderheid acties die worden voorgesteld en opgevolgd door de verschillende Werkgroepen; verslag uit te brengen aan het Opvolgingscomité over het werk van de Werkgroepen, de vooruitgang van de uitvoering en de doeltreffendheid van de acties; de factoren vast te stellen die vanuit hun aard een rem zetten op de uitvoering van de acties en/of de goede werking van de Alliantie; de oplossing van operationele problemen op zich te nemen, meer bepaald door het aanbrengen van steun aan de piloten die daarom vragen; de strategische of institutionele problemen vast te stellen en ze mee te delen aan het Opvolgingscomité wanneer een interventie nodig is; een verband leggen tussen de gevoerde concrete acties, waar dit vereist is. Er zal een synthese aan de het Opvolgingscomité en de Regering worden voorgelegd. Dit heeft te maken met de noodzaak om de coherentie te behouden tussen initiatieven die op federaal niveau (groene banen), maar ook in het Waals en het Vlaams Gewest worden genomen. Artikel 7: Uitvoeringsproces Vanaf de lancering van het actieplan (eerder voor bepaalde acties) beginnen de operatoren onder het toeziend oog van de Piloten aan de uitvoering te werken. De Piloten maken regelmatig een verslag op over de gang van zaken, gericht aan de bevoegde Werkgroep, de Coördinatie en de Subwerkgroep die de actie uitvoert. Nieuwe acties worden onderworpen aan de reflectie van de Werkgroepen, ofwel omdat nieuwe pistes werden vastgesteld, ofwel omdat verkennende acties, die de noodzaak om te handelen bevestigen, tot een resultaat hebben geleid. Deze nieuwe acties worden in de vorm van fiches beschreven die door de Werkgroepen via de Coördinatie aan het Opvolgingscomité worden voorgelegd; de Coördinatie neemt de nodige initiatieven om de kwaliteit en de gelijkwaardigheid van de actie en haar stroomlijning met de strategie van de Alliantie en andere lopende acties te verzekeren. Na bekrachtiging door het Opvolgingscomité kan de uitvoering van de actie beginnen. Elk jaar worden de nieuwe acties die werden uitgevoerd in de loop van het jaar of die uit te voeren zijn, in een update van de tekst van de Overeenkomst voorgesteld. Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 15/35

16 Titel 2: De Ondersteuningstrategie bij de conversie van de sector onder impuls van de as «Grond- en Afvalstoffen» van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu De strategie van de as Grond en Afvalstoffen van de Alliantie Werkgelegenheid- Leefmilieu is gebaseerd op een analyse van de huidige situatie (artikel 8) van de sector, gekoppeld aan de evolutie van de uit te voeren werken. Ze bestaat in de definiëring van een strategie (artikel 10) en de toepassing van een actieplan (artikel 11) op de verschillende elementen van deze situatie, om de ondernemingen te stimuleren en te ondersteunen bij hun conversie-inspanningen, teneinde de gewenste situatie (artikel 9 ) te bereiken waarbij het regionale aanbod kan genieten, zonder specifieke steun, van de planning van de huidige en toekomstige werven in de grond- en afvalsector en ook werkgelegenheid ontwikkelen in Brussel. Artikel 8 : De huidige situatie Ongeveer 2 miljoen ton afval wordt geproduceerd en opgehaald in het Brussels Gewest. De gemeentelijke afvalstoffen (huishoudelijk afval en geassimileerde) vertegenwoordigen 22% van de afval geproduceerd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De niet-gemeentelijke afvalstoffen worden geproduceerd door de bedrijven, de industrieën, de handelssector, horeca, gezondheidszorg, scholen, Ze bestaan uit bouwafval, industriële afval en andere soorten afval van niet-huishoudelijke afkomst - gezondheidszorg, baggerspecie, handelszaken, horeca. Wat het huishoudelijk afval betreft, behaalt het Brussels Gewest met zijn 30% selectief sorteren de slechtste resultaten in vergelijking met het Waals Gewest (67%) en het Vlaams Gewest (74%). Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft een specifiteit in vergelijking met de twee andere Gewesten die deze verschillen op niveau van selectieve ophaling verklaart. De voornaamste remmen waarmee we geconfronteerd worden bij het beheer van de afvalstroom zijn de volgende: 1) Het gebrek aan betrouwbare gegevens over de verschillende ingezamelde afvalstromen en meer in het bijzonder de nietgemeentelijke afvalstromen, waarover geen enkele officiële statistiek bestaat, hoewel men schat dat het 80% van de afvalstoffen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vertegenwoordigt. 2) Het gebrek aan coördinatie tussen de openbare machten, de privésector en de verenigingssector. De acties gerealiseerd door de verschillende actoren van preventie, de ophaling, de sortering, het hergebruik en de recyclage zijn weinig op elkaar afgestemd. Het BIM is belast met de methodologische begeleiding, waaronder ook de studie over de toepassing en de omzetting van de regelgeving van de Europese Gemeenschap met betrekking tot milieu en de ontwikkeling van de controle en opvolging van de strategie van het afvalstoffenbeheer en de promotie van recyclage en hergebruik van de afvalstoffen. Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 16/35

17 Net Brussel is de operator belast met de ophaling, het transport en de verwerking van gemeentelijk afval. De Brusselse gemeenten beschikken over diensten die instaan voor openbare netheid onder andere door de ophaling van vuilnis in de openbare plaatsen De gemeenten kunnen tevens de ophaling van grof huisvuil aanbieden en/of over containerparken beschikken. Het grootste deel van de stadsafval wordt behandeld door private ondernemingen door middel van contracten afgesloten tussen de producent van afval en de private operatoren. De operatoren van de sociale economie spelen ook een rol bij de ophaling en behandeling van sommige afvalstromen (grof huisvuil, elektrisch en elektronisch afval (D3E), textiel, ). Daarenboven organiseren meerdere instellingen, die actief zijn op het terrein, de inzameling en de behandeling van de afvalstromen die onderworpen zijn aan een ruimere verantwoordelijkheid van de producenten. 3) Het gebrek aan ophaaldiensten (gemeentelijke containerparken en/of stortplaatsen voor grofvuil, andere diensten, ). 4) De zwakte van de mechanismen ten voordele van de segmenten van de hiërarchie van het afvalbeheer die voorafgaat aan de verbranding ( preventie, hergebruik, recyclage) zetten niet voldoende aan tot het sorteren van afval. 5) Gebrek aan stimulatie van economische activiteiten in deze sector waaronder de innoverende activiteiten die tot preventie leiden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Afbeelding 4 - het beheer van de grond- en afvalstoffen in Brussel: huidige situatie Te hoog verbruik van niet -hernieuwbare grondstoffen Nietbehoedende ophalingen Beperkte toegang tot de afvalstromen Weinig herstellingen en hergebruik. Weinig recyclage Verbranding Beheerskost Verspilling Beheer dat weinig werkgelegenheid schept Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 17/35

18 Artikel 9: De gewenste situatie De stad zal over een duurzaam grondstoffen- en afvalbeheer beschikken indien ze er enerzijds in slaagt het verbruik van primaire grondstoffen terug te dringen en anderzijds haar eigen potentieel aan grondstoffen kan benutten in plaats van deze grondstoffen te verwijderen. Op het milieuvlak wordt een duurzame stad gekenmerkt door een betere integratie van de productlevenscyclus en de circulaire economie Afbeelding 5 De beheerscyclus van de grond- en afvalstoffen in Brussel Gewenste situatie Identificatie van de prioritaire afvalstromen Goede sortering Duurzaam gebruik grondstoffen Ecodesign en circulaire economie Verhoogde toegang tot de afvalstromen Meer werkgelegenheid Activiteiten gekoppeld aan innovatie Herstelling Recyclage Gebruik van secundaire grondstoffen Meer werkgelegenheid Verbranding Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 18/35

19 Artikel 10 : De strategie van het akkoord Om de gewenste visie te verwezenlijken, gebruikt de regering twee aanvullende hefbomen: het afvalbeheerplan en de uitbreiding van het aanbod met de hulp van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu. De bedoeling van de strategie van het akkoord is om tot een aantal maatregelen te komen om dit verbeterde milieubeheer dat voor werkgelegenheid zorgt te stimuleren. Afbeelding 6 De strategie van het akkoord Het stedelijke ecosysteem kennen!"#$$%&'' (##")*+%' $,*-'./'0%1' 2**"'%%2' 34"3#&*4"%' %3.2.+4%' Identificatie van de prioritaire afvalstromen Goede sortering AANSPOREN en FACILITEREN Duurzaam gebruik grondstoffen Ecodesign en circulaire economie Samenwerking tussen bedrijven inzake grondstoffen STIMULEREN Verhoogde toegang tot de afvalstromen Meer werkgelegenheid AANSPOREN - FACILITEREN - VORMEN EXPERIMENTEREN VORMEN INNOVEREN Activiteiten gelinkt aan innovatie Gebruik van secundaire grondstoffen Herstelling Recyclage Meer werkgelegenheid Verbranding Om deze geleidelijke en duurzame overgang van het grondstoffen- en afvalbeheer in Brussel te kunnen verwezenlijken, en met het oog op de huidige situatie, moet men: 1. Het stedelijke ecosysteem kennen en de prioritaire stromen meten Bij deze eerste stap gaat het erom meer kennis te verwerven inzake grond- en afvalstoffen op regionaal niveau en aan een toekomstvisie te werken. Op regionaal niveau de gegevens verzamelen om de stromen te identificeren Meer kennis verwerven inzake ecodesign Introductie van ondernemingen actief in de sector van de economie van de functionaliteit Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 19/35

20 De best practices inzake ontmanteling en recyclage in andere landen leren kennen om deze vervolgens aan te passen aan het Brussels Gewest. 2. De relaties tussen actoren organiseren om zo de toegang tot prioritaire stromen te stimuleren Een betere organisatie en coördinatie tussen de actoren is van primordiaal belang om de toegang tot de stromen te verbeteren en toegang te krijgen tot stromen die nog onvoldoende of helemaal niet benut zijn. Samen met de actoren een mogelijke overlegplaats uitdenken Samenwerkingsprocedures tussen de actoren ontwikkelen en vastleggen om de toegang tot de stromen en materialen te stimuleren Samenwerkingsverbanden creëren om toegang te krijgen tot de bronnen en grondstoffen De bedrijven meer sensibiliseren op het gebied van afvalsortering 3. De administraties en diensten inzake grond- en afvalstoffen op een voorbeeldige wijze beheren en de toegang tot de stromen vereenvoudigen door middel van wettelijke stimulansen Een reeks doelstellingen vastleggen binnen de overheidsdiensten- en instellingen om de privé-actoren toegang te geven tot de stromen Proefprojecten lanceren via programma s of openbare diensten, in het bijzonder de sociale huisvesting De administratieve procedures voor activiteiten inzake giften, hergebruik en recyclage vereenvoudigen Het hergebruik stimuleren via labelingprocessen 4. Vormen, experimenteren, innoveren Vorming voorzien om de nieuwe visie kracht bij te zetten, zowel bottomup (ecodesign) als top-down (herwaardeerders) Het ontwerp van producten bestuderen om afbraakwerken in de bouwsector te vereenvoudigen Nieuwe hergebruikactiviteiten ontwikkelen en de bestaande sector kracht bijzetten Hergebruik- en recyclagenetwerken ontwikkelen Economische activiteit stimuleren om banen te scheppen en de milieukost van afvalverbranding te verlichten Artikel 11: De behoeften Om de markten, ondernemingen en de behoeften op het gebied van duurzame ontwikkeling in de sector beter op elkaar af te stemmen, zal de as grond- en afvalstoffen van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu op specifieke en versterkte wijze tegemoetkomen aan de behoeften die de ondernemingen gaan uitdrukken in de verschillende stadia van hun pogingen tot toegang tot de essentiële overheidsopdrachten. De afstemming van deze behoeften (zie onderstaand schema) is opgesteld volgens een opeenvolgende logica, die de positieve versterkingsdynamiek van de Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 20/35

21 Alliantie op het systeem vertegenwoordigt. Dit schema is per definitie schematisch, het spreekt vanzelf dat bedrijven in de dagelijkse realiteit echter in verspreide slagorde en meer dan een keer met deze behoeften geconfronteerd worden. Afbeelding 7 De cyclus van de onderneming BEHEERSEN Om de bedrijven die actief zijn in de sector van grondstoffen- en afvalverwerking mee op de trein te krijgen, moeten de bedrijfsleiders, kaderleden en werknemers een betere kennis verwerven van de specifieke kenmerken van de markt: kennis van de toekomstige markten, soorten beroepen en werken; concurrentie, nichemogelijkheden; de kosten en risico s; de materialen, hun economische waarde en de uitvoeringstechnieken; de manier om de conversie in hun bedrijf te verwezenlijken (opstellen van een business plan, analyse van de benodigde vaardigheden). Slechts wanneer dit beheersingsniveau voldoende hoog is, zullen de ondernemingen daadwerkelijk beslissen om zich voor de markten/opdrachten te engageren. WERKNEMERS OPLEIDEN Om nieuwe opdrachten te kunnen uitvoeren of hun positie binnen bestaande markten te verstevigen, zullen de ondernemingen de vaardigheden van hun werknemers moeten kunnen aanpassen/verbeteren. Om een optimaal milieubeleid te kunnen voeren, zullen de bedrijven hun arbeiders en bedienden meer opleiding moeten verschaffen. De belangrijkste hindernissen die daarbij moeten worden weggewerkt zijn: proefopleidingen lanceren; opleidingsmodules opstellen die beantwoorden aan de geformuleerde behoeften. Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 21/35

22 VERKOPEN De huidige uitdaging van de ondernemingen is dat ze de werking van de stromen onvoldoende kennen: ofwel denken ze dat ze niet in staat zullen zijn om toegang te krijgen tot de stromen, ofwel zien ze de meerwaarde van een milieubewuste aanpak niet in. Het is dus belangrijk de toegang tot de stromen te versterken en zowel de afvalproducerende bedrijven als de bedrijven die hun aanwezigheid in het Brussels Gewest willen verstevigen, te sensibiliseren. Enerzijds betekent dit dat bronnen beter toegankelijk moet worden, anderzijds moeten de openbare diensten een voorbeeldfunctie vervullen, zowel op het gebied van de toegang tot hun stromen als het hergebruik. De instellingen en federaties van ondernemingen kunnen de ondernemingen bijstaan in hun aanpak door hen te informeren over het bestaan van de markten, procedures en stimuleringsmaatregelen. OPDRACHTEN NALEVEN Zodra de opdrachten binnen zijn, zal de onderneming haar bestelling moeten nakomen. Dit impliceert in het bijzonder dat er van meet af aan toegang moet zijn tot de stromen en dat er moet worden nagedacht en er een strategische analyse moet worden gemaakt van de procedures die moeten worden gevolgd om de stromen beter te beheren. Daarvoor zullen er ook inspanningen inzake onderzoek en innovatie moeten worden geleverd. Een vereenvoudiging van de administratieve stappen die het sorteren moeten vergemakkelijken (met een focus op de bouwsector) is eveneens voorzien. BEKENDHEID OP DE MARKT VERWERVEN De activiteiten die gericht zijn op hergebruik zullen worden vereenvoudigd door de integratie van labels. Bovendien is het belangrijk de afvalproducerende ondernemingen te sensibiliseren over de mogelijkheid dit verbeterd beheer binnen hun activiteiten te integreren. ZICH ONTWIKKELEN Om de duurzame aanpak van het productcyclusbeheer verder te ontwikkelen, is het belangrijk onderzoek te ondersteunen en de daaruit verworven kennis binnen de bedrijfswereld beter te verankeren. Daarom wordt aan de hand van een aantal acties geprobeerd om enerzijds het onderzoek te oriënteren naar het afvalbeheer en anderzijds om de onderzoeks- en bedrijfswereld dichter bij elkaar te brengen door proefprojecten te lanceren. INVESTEREN Bepaalde innoverende activiteiten inzake afvalbeheer moeten gefinancierd worden zodat de aanpak ervan verder kan worden ontwikkeld. AANWERVEN De aanwervingsbehoefte van de ondernemingen staat centraal in het kader van de Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu. Via de opleiding van werkzoekenden en via een aantal lokale acties moeten wij trachten te waken over de goede reputatie van de afvalsector en moeten alle opleidingsactoren bewust gemaakt worden van de beroepen in de grondstoffenen afvalbeheersector en de huidige mutaties binnen deze sector. Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 22/35

23 Titel 3: De acties en verbintenissen van de partners De acties die door de operatoren geïdentificeerd zijn, moeten aan deze verschillende behoeften tegemoetkomen en zullen uitgevoerd worden in functie van de beschikbare begroting en het aantal mensen, volgens de prioriteit van de maatregelen die door de Regering is vastgelegd. Ze zijn bijgevolg georganiseerd volgens de maatregelen die met die behoeften overeenkomen. Hieronder volgt de gebruikte structuur. De beschrijvende fiches van deze acties zijn opgenomen in bijlage. Maatregel 1: Beheersen Actieplan 1.1: Identificeren van de huidige markten AF 12: De Europese modellen inzake selectieve afbraak en afvalstromen op de bouwwerven analyseren en gepaste acties formuleren die moeten worden aangepast aan het BHG AF 15: Het industrieel ecosysteem in het BHG AF 30: De mogelijkheid bestuderen om zwaar afval via waterwegen te transporteren (bijv. bouwafval, aarde, ) en het vestigen van economische activiteiten inzake het verwerken van dit afval. Actieplan 1.2: Identificeren van de toekomstige markten AF 21: De mogelijkheden analyseren om een ophaal- en sorteercircuit tot stand te brengen met het oog op de recyclage binnen de afvalstroom van het vlakglas en raamglas. AF 26: Haalbaarheidsanalyse van de ontwikkeling van een platform voor het hergebruik van materialen gebruikt door de sector van de culturele industrie. AF 10: Strategische analyse van bouw- en afbraakafval in de toekomst Maatregel 2: Werknemers opleiden AF 31: Het concept ecologisch design opnemen in het hoger onderwijs AF 34: Opleidingen tot valorist (herwaardeerder) in het leven roepen AF 39: project inzake beheer van bouwafval in de scholen en opleidingscentra. AF 43 : Opleiding-green logistics en reverse logistics Maatregel 3: Verkopen Actieplan 3.1: Karakterisering van de overheidsopdrachten AF 4: De tenuitvoerlegging van sociale en milieuclausules versterken AF 6: De aankoop stimuleren van tweedehands producten en de overdracht van goederen aan ondernemingen uit de sociale economie door de overheid. Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 23/35

24 AF 14: De openbare diensten aansporen om hun bioafval beter te beheren AF 7: Het gebruik stimuleren van herbruikbaar en gerecycleerd materiaal binnen de overheidsopdrachten in de bouw. Actieplan 3.2: Ondernemingen sensibiliseren voor de overheidsopdrachten AF 5: Het bewustmaken van de ondernemingen over het bestaan van overheidsopdrachten binnen de afvalsector Actieplan 3.3: Een betere toegang verlenen tot de bronnen AF 18: De toegang tot afvalbronnen ontwikkelen. AF 22: Organisatie binnen de sociale economie van lokale netwerken belast met het ophalen van gebruikte plantaardige oliën van huishoudelijke afkomst AF 23: Het potentieel aan ophaling van recycleerbare metalen verhogen. AF 24: Ontwikkeling van het netwerk van het hergebruik en de recyclage van bouwmaterialen. AF 29: Het netwerk voor de ophaling, verwerking en valorisatie van bioafval ontwikkelen en stimuleren AF 33 : Werken aan de voorbereiding van de eventuele invoering van een netwerk belast met ophaling, opslag en voorbereiding van de vervangen houten raamlijsten. AF 37: Grondstoffen en materialen: Sociale economie, van hergebruik van voorwerpen tot hergebruik van grondstoffen AF42 : Netwerk voor selectieve afbraak Maatregel 4: Opdrachten naleven Actieplan 4.1: De afvalproducenten beter betrekken AF 3: Op federaal niveau de verplichte BTW op giften aankaarten AF 9: Aanmoedigen van sorteren van bouwafval op de werven door de aanvragen voor bezetting van de openbare weg te vergemakkelijken en invoering van een regionaal impulsfonds. Actieplan 4.2: Efficiëntie van de processen verzekeren AF 11: Een reproduceerbare procedure ontwikkelen om de ontmanteling van herbruikbare materialen voor afbraak te organiseren. Maatregel 5: Bekendheid op de markt verwerven Actieplan 5.1: De zichtbaarheid en samenhang verhogen van de Brusselse voorzieningen Charter Alliantie Werkgelegenheid-Leefmilieu, as Grond- en Afvalstoffen Page 24/35

AS GROND- EN AFVALSTOFFEN. Brussels Hoofdstedelijk Gewest

AS GROND- EN AFVALSTOFFEN. Brussels Hoofdstedelijk Gewest ALLIANTIE WERKGELEGENHEID-LEEFMILIEU AS GROND- EN AFVALSTOFFEN s Hoofdstedelijk Gewest DOELSTELLINGEN, RESULTATEN, PERSPECTIEVEN, STRATEGIE JAAR 2014 Inhoudstafel NIEUWE SECTORDYNAMIEK 4 DE GROND- EN AFVALSTOFFEN,

Nadere informatie

4 e Plan voor Preventie en Beheer van Afvalstoffen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

4 e Plan voor Preventie en Beheer van Afvalstoffen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 4 e Plan voor Preventie en Beheer van Afvalstoffen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Goedgekeurd op 11 maart 2010 4e Afvalplan Nieuwe wettelijke context In Brussel : plan van onbepaalde duur, onderworpen

Nadere informatie

ADVIES UITGEBRACHT DOOR DE ECONOMISCHE EN SOCIALE RAAD VOOR HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST TIJDENS ZIJN ZITTING VAN 16 DECEMBER 2010.

ADVIES UITGEBRACHT DOOR DE ECONOMISCHE EN SOCIALE RAAD VOOR HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST TIJDENS ZIJN ZITTING VAN 16 DECEMBER 2010. ADVIES UITGEBRACHT DOOR DE ECONOMISCHE EN SOCIALE RAAD VOOR HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST TIJDENS ZIJN ZITTING VAN 16 DECEMBER 2010 inzake het ontwerp van besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke

Nadere informatie

ADVIES. Strategische uitvoerbaarheidsstudie betreffende de vestiging van een biomethanisatie-eenheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

ADVIES. Strategische uitvoerbaarheidsstudie betreffende de vestiging van een biomethanisatie-eenheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ADVIES Strategische uitvoerbaarheidsstudie betreffende de vestiging van een biomethanisatie-eenheid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 21 februari 2019 Economische en Sociale Raad voor het Brussels

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN BOUWWERVEN IN CIRCULAIRE ECONOMIE HERFST 2017 Gewestelijk Programma voor Circulaire Economie Bouwsector Isabelle SOBOTKA 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N N Presentatie

Nadere informatie

ADVIES UITGEBRACHT DOOR DE ECONOMISCHE EN SOCIALE RAAD VOOR HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST TIJDENS ZIJN ZITTING VAN 17 MAART 2011.

ADVIES UITGEBRACHT DOOR DE ECONOMISCHE EN SOCIALE RAAD VOOR HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST TIJDENS ZIJN ZITTING VAN 17 MAART 2011. ADVIES UITGEBRACHT DOOR DE ECONOMISCHE EN SOCIALE RAAD VOOR HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST TIJDENS ZIJN ZITTING VAN 17 MAART 2011 inzake de criteria aan te nemen voor de definitie van de begrippen

Nadere informatie

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Brussels Hoofdstedelijk Gewest ALLIANTIE WERKGELEGENHEID-LEEFMILIEU AS WATER Brussels Hoofdstedelijk Gewest CHARTER, DOELSTELLINGEN, ENGAGEMENTEN EN ACTIEPLAN JAAR 2012 Inhoudstafel Inleiding... 4 Het voorwerp van de as «WATER» van

Nadere informatie

Tewerkstellingssteun in het Brussels Gewest: 255 miljoen euro voor de Brusselaars

Tewerkstellingssteun in het Brussels Gewest: 255 miljoen euro voor de Brusselaars Persdossier 7 juni 2017 : 255 miljoen euro voor de Brusselaars Didier Gosuin Brussels Minister van Economie, Tewerkstelling en Beroepsopleiding 1 Het Brussels Gewest vereenvoudigt de tewerkstellingssteun

Nadere informatie

ADVIES. 24 april 2019

ADVIES. 24 april 2019 ADVIES Voorontwerp van ordonnantie betreffende de invoering van een impactanalyse van het gewestelijke beleid op kleine, middelgrote en micro-ondernemingen («KMO-test») 24 april 2019 Economische en Sociale

Nadere informatie

ADVIES. Voorontwerp van ordonnantie betreffende de meldingsplicht van vacante betrekkingen aan Actiris. 21 maart 2013

ADVIES. Voorontwerp van ordonnantie betreffende de meldingsplicht van vacante betrekkingen aan Actiris. 21 maart 2013 ADVIES Voorontwerp van ordonnantie betreffende de meldingsplicht van vacante betrekkingen aan Actiris 21 maart 2013 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bischoffsheimlaan

Nadere informatie

Titel. Inhoudstafel Tekst Begin

Titel. Inhoudstafel Tekst Begin Page 1 of 6 J U S T E L - Geconsolideerde wetgeving Einde Eerste woord Laatste woord Wijziging(en) Inhoudstafel 63 uitvoeringbesluiten Einde 4 gearchiveerde versies Franstalige versie belgiëlex. be - Kruispuntbank

Nadere informatie

Bijdrage. Voorontwerp van besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de activeringsmaatregelen van de werkzoekenden

Bijdrage. Voorontwerp van besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de activeringsmaatregelen van de werkzoekenden Bijdrage Voorontwerp van besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de activeringsmaatregelen van de werkzoekenden Aangenomen door de Raad van Bestuur op 3 mei 2017 Economische en Sociale

Nadere informatie

ADVIES. 20 september 2018

ADVIES. 20 september 2018 ADVIES Ontwerp van milieuovereenkomst betreffende de batterijen voor de aandrijving van hybride en elektrische voertuigen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 20 september 2018 Economische en Sociale

Nadere informatie

ADVIES. Voorontwerp van ordonnantie houdende de oprichting van een «stedelijke vrijhandelszone» 17 april 2013

ADVIES. Voorontwerp van ordonnantie houdende de oprichting van een «stedelijke vrijhandelszone» 17 april 2013 ADVIES Voorontwerp van ordonnantie houdende de oprichting van een «stedelijke vrijhandelszone» 17 april 2013 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bischoffsheimlaan 26 1000

Nadere informatie

Functiefamilie ET Thematische experten

Functiefamilie ET Thematische experten Functiefamilie ET Thematische experten DOEL Expertise in een materie* en verstrekken aan de administratieve en politieke instanties teneinde hen te ondersteunen bij de besluitvorming en de uitvoering van

Nadere informatie

BRUSSELSE RAAD VOOR GELIJKHEID TUSSEN VROUWEN EN MANNEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BESLUIT. 24 april 2014

BRUSSELSE RAAD VOOR GELIJKHEID TUSSEN VROUWEN EN MANNEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BESLUIT. 24 april 2014 BRUSSELSE RAAD VOOR GELIJKHEID TUSSEN VROUWEN EN MANNEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BESLUIT 24 april 2014 Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende de uitvoering van de ordonnantie

Nadere informatie

Observatorium voor Gezondheid en Welzijn OPERATIONEEL PLAN 2011-2014

Observatorium voor Gezondheid en Welzijn OPERATIONEEL PLAN 2011-2014 Observatorium voor Gezondheid en Welzijn OPERATIONEEL PLAN 2011-2014 1. OPDRACHTEN VAN HET OBSERVATORIUM VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN 1.1 Wettelijke basis De opdrachten van het Observatorium staan opgesomd

Nadere informatie

Persconferentie «Ecobouw stimuleren» 8 februari 2007 Toespraak van Evelyne Huytebroeck

Persconferentie «Ecobouw stimuleren» 8 februari 2007 Toespraak van Evelyne Huytebroeck Persconferentie «Ecobouw stimuleren» 8 februari 2007 Toespraak van Evelyne Huytebroeck De potentiële verbetering van de energie- en milieuprestaties van gebouwen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is

Nadere informatie

ADVIES. Voorontwerp van ordonnantie betreffende de steun voor de economische ontwikkeling van ondernemingen. 21 september 2017

ADVIES. Voorontwerp van ordonnantie betreffende de steun voor de economische ontwikkeling van ondernemingen. 21 september 2017 ADVIES Voorontwerp van ordonnantie betreffende de steun voor de economische ontwikkeling van ondernemingen 21 september 2017 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bischoffsheimlaan

Nadere informatie

BIJLAGE. bij het. Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad

BIJLAGE. bij het. Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad EUROPESE COMMISSIE Brussel, 2.7.2014 COM(2014) 397 final ANNEX 1 BIJLAGE bij het Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van de Richtlijnen 2008/98/EG betreffende

Nadere informatie

ADVIES. Ontwerp van Milieuovereenkomst betreffende de afgedankte voertuigen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

ADVIES. Ontwerp van Milieuovereenkomst betreffende de afgedankte voertuigen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. ADVIES Ontwerp van Milieuovereenkomst betreffende de afgedankte voertuigen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 20 september 2018 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Nadere informatie

ADVIES. Ontwerp van Schema voor Handelsontwikkeling september 2018

ADVIES. Ontwerp van Schema voor Handelsontwikkeling september 2018 ADVIES Ontwerp van Schema voor Handelsontwikkeling 2018 20 september 2018 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bischoffsheimlaan 26 1000 Brussel Tel : 02 205 68 68 Fax :

Nadere informatie

14129/15 gys/gra/hw 1 DG B 3A

14129/15 gys/gra/hw 1 DG B 3A Raad van de Europese Unie Brussel, 20 november 2015 14129/15 SOC 668 EMPL 438 ECOFIN 853 POLGEN 166 NOTA van: het secretariaat-generaal van de Raad aan: het Comité van permanente vertegenwoordigers (1e

Nadere informatie

ALLIANTIE WERKGELEGENHEID- LEEFMILIEU- EERSTE AS DUURZAAM BOUWEN

ALLIANTIE WERKGELEGENHEID- LEEFMILIEU- EERSTE AS DUURZAAM BOUWEN ALLIANTIE WERKGELEGENHEID- LEEFMILIEU- EERSTE AS DUURZAAM BOUWEN Brussels Hoofdstedelijk Gewest CHARTER, DOELSTELLINGEN, VERBINTENISSEN EN ACTIEPLAN INLEIDING Een initiatief van de Regering De Alliantie

Nadere informatie

MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk

MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk MINISTERIE VAN TEWERKSTELLING EN ARBEID ------ Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk ------ Advies nr. 16 van 16 oktober 1998 met betrekking tot een ontwerp van koninklijk besluit betreffende

Nadere informatie

ADVIES. Ontwerp van milieuovereenkomst voor de afgedankte draagbare en industriële en autobatterijen en -accu s in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

ADVIES. Ontwerp van milieuovereenkomst voor de afgedankte draagbare en industriële en autobatterijen en -accu s in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ADVIES Ontwerp van milieuovereenkomst voor de afgedankte draagbare en industriële en autobatterijen en -accu s in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 20 september 2018 Economische en Sociale Raad voor het

Nadere informatie

MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 3 MAART 2011. - Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot uitvoering van de ordonnantie van 4 september 2008 ter bevordering van diversiteit

Nadere informatie

ADVIES. Ontwerp van omzendbrief betreffende de sociale clausules in de overheidsopdrachten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

ADVIES. Ontwerp van omzendbrief betreffende de sociale clausules in de overheidsopdrachten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. ADVIES Ontwerp van omzendbrief betreffende de sociale clausules in de overheidsopdrachten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 14 september 2012 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk

Nadere informatie

BEST BOSS BELEIDSNOTA Aanbevelingen voor een succesvolle bedrijfsopvolging van KMO s in toerisme

BEST BOSS BELEIDSNOTA Aanbevelingen voor een succesvolle bedrijfsopvolging van KMO s in toerisme Aanbevelingen voor een succesvolle bedrijfsopvolging van KMO s in toerisme www.bestboss-project.eu Grant Agreement No.: 2014-1-DE02-KA200-001608 Dit project werd gefinancierd met de steun van de Europese

Nadere informatie

Reglement van de Landschapsprijs van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Reglement van de Landschapsprijs van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 3 e Editie van de belgische Landschapsprijs Reglement van de Landschapsprijs van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Gelet op de Conventie met betrekking tot het landschap door het Comité van Ministers

Nadere informatie

Reglementering van het participatief budget voor de projectoproep Participatieve Duurzame Wijken

Reglementering van het participatief budget voor de projectoproep Participatieve Duurzame Wijken Reglementering van het participatief budget voor de projectoproep Participatieve Duurzame Wijken Update na de vergadering van 28 februari 2017 1. Algemeen kader Het participatief budget van de Participatieve

Nadere informatie

ADVIES. Ontwerp van milieubeleidsovereenkomst - fotovoltaïsche zonnepanelen. 19 april 2018

ADVIES. Ontwerp van milieubeleidsovereenkomst - fotovoltaïsche zonnepanelen. 19 april 2018 ADVIES Ontwerp van milieubeleidsovereenkomst - fotovoltaïsche zonnepanelen 19 april 2018 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bischoffsheimlaan 26 1000 Brussel Tel : 02 205

Nadere informatie

ADVIES. Voorontwerp van besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de premies om het duaal leren te stimuleren.

ADVIES. Voorontwerp van besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de premies om het duaal leren te stimuleren. ADVIES Voorontwerp van besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de premies om het duaal leren te stimuleren 18 januari 2018 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk

Nadere informatie

Ontwerp van decreet betreffende de organisatie van hulp- en dienstverlening aan gedetineerden DE VLAAMSE REGERING,

Ontwerp van decreet betreffende de organisatie van hulp- en dienstverlening aan gedetineerden DE VLAAMSE REGERING, Ontwerp van decreet betreffende de organisatie van hulp- en dienstverlening aan gedetineerden DE VLAAMSE REGERING, Op voorstel van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin; Na beraadslaging,

Nadere informatie

RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES. Over het voorontwerp actieplan Maatschappelijk verantwoord ondernemen in België.

RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES. Over het voorontwerp actieplan Maatschappelijk verantwoord ondernemen in België. RVV 373 RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES Over het voorontwerp actieplan Maatschappelijk verantwoord ondernemen in België. Brussel, 5 februari 2007 SAMENVATTING Via een brief van 10 juli 2006 heeft de Staatssecretaris

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 05.03.2018 MONITEUR BELGE 18623 WAALSE OVERHEIDSDIENST [2018/201069] 24 JANUARI 2018. Ministerieel besluit tot bepaling van de bedoeld in artikel 4 van het besluit van de Waalse Regering

Nadere informatie

DEELNAME AAN NATIONALE RADEN EN COMITÉS

DEELNAME AAN NATIONALE RADEN EN COMITÉS O6 DEELNAME AAN NATIONALE RADEN EN COMITÉS 6.1. Nationale Hoge Raad voor personen met een handicap De Nationale Hoge Raad voor personen met een handicap (NHRPH) onderzoekt dossiers die te maken hebben

Nadere informatie

Protocol gesloten tussen de DAV en het Instituut betreffende het promoten van elektronische facturatie

Protocol gesloten tussen de DAV en het Instituut betreffende het promoten van elektronische facturatie I\'StJIIJTOfS mlrfhll-w'tabus [I PES (GNSEllS FIHAUX ~,m IPCF BIBF ~ IBR - IRE Tussen Protocol gesloten tussen de DAV en het Instituut betreffende het promoten van elektronische facturatie Enerzijds, de

Nadere informatie

ADVIES. Voorontwerp van ordonnantie houdende oprichting van het Gewestelijk Agentschap voor ondernemen en handel

ADVIES. Voorontwerp van ordonnantie houdende oprichting van het Gewestelijk Agentschap voor ondernemen en handel ADVIES Voorontwerp van ordonnantie houdende oprichting van het Gewestelijk Agentschap voor ondernemen en handel 24 november 2016 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bischoffsheimlaan

Nadere informatie

Advies 82/2018 van 5 september 2018

Advies 82/2018 van 5 september 2018 1/6 Advies 82/2018 van 5 september 2018 Betreft: Voorontwerp van Ordonnantie tot oprichting van een gegevensbank genaamd het Observatorium van de Gewestelijke Publieke Werkgelegenheid ter vervanging van

Nadere informatie

ADVIES. Ontwerpbesluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende verschillende wijzigingen betreffende tewerkstellingssteun.

ADVIES. Ontwerpbesluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende verschillende wijzigingen betreffende tewerkstellingssteun. ADVIES Ontwerpbesluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende verschillende wijzigingen betreffende tewerkstellingssteun 28 maart 2019 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN HERGEBRUIK VAN MATERIALEN EN BOUWELEMENTEN HERFST 2018 Gewestelijk Programma voor Circulaire Economie Bouwsector Isabelle SOBOTKA 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N N N Wereldwijde

Nadere informatie

AANPAK IN HET BRUSSELSE GEWEST APPROCHE EN RÉGION BRUXELLOISE. Les achats durables comme levier pour une Economie Circulaire

AANPAK IN HET BRUSSELSE GEWEST APPROCHE EN RÉGION BRUXELLOISE. Les achats durables comme levier pour une Economie Circulaire Duurzaam aankopen als hefboom voor een Circulaire Economie AANPAK IN HET BRUSSELSE GEWEST Les achats durables comme levier pour une Economie Circulaire APPROCHE EN RÉGION BRUXELLOISE Conferentie Duurzame

Nadere informatie

A D V I E S Nr Zitting van woensdag 21 december

A D V I E S Nr Zitting van woensdag 21 december A D V I E S Nr. 1.539 ----------------------------- Zitting van woensdag 21 december 2005 ------------------------------------------------------- Ontwerp van samenwerkingsakkoord tussen de Federale Staat,

Nadere informatie

Gemeenschappelijke Raadszitting van donderdag 2 mei 2002 ----------------------------------------------------------------------------------

Gemeenschappelijke Raadszitting van donderdag 2 mei 2002 ---------------------------------------------------------------------------------- CENTRALE RAAD VOOR HET BEDRIJFSLEVEN NATIONALE ARBEIDSRAAD ADVIES Nr. 1.402 Gemeenschappelijke Raadszitting van donderdag 2 mei 2002 ----------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Conseil de la Politique scientifique Raad voor het Wetenschapsbeleid de la Région de Bruxelles-Capitale van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Conseil de la Politique scientifique Raad voor het Wetenschapsbeleid de la Région de Bruxelles-Capitale van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Conseil de la Politique scientifique Raad voor het Wetenschapsbeleid de la Région de Bruxelles-Capitale van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest CPS rbc /RWB bhg Ref: RWB bhg / Advies nr. 35(21-06-2011)

Nadere informatie

Vlaamse Regering rssjj^f ^^

Vlaamse Regering rssjj^f ^^ Vlaamse Regering rssjj^f ^^ Besluit van de Vlaamse Regering tot uitvoering van het decreet van ISjuli 2007 houdende de organisatie van opvoedingsondersteuning DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de decreten

Nadere informatie

ADVIES. Ontwerp van gewestelijk natuurplan voor Brussel. 11 april 2014

ADVIES. Ontwerp van gewestelijk natuurplan voor Brussel. 11 april 2014 ADVIES Ontwerp van gewestelijk natuurplan voor Brussel 11 april 2014 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bischoffsheimlaan 26 1000 Brussel Tel : 02 205 68 68 Fax : 02 502

Nadere informatie

Functiefamilie MI Bemiddelaars

Functiefamilie MI Bemiddelaars Functiefamilie MI Bemiddelaars DOEL De bemiddeling en/of de onderhandeling tussen verschillende partijen coördineren teneinde te komen tot een standpunt dat aanvaardbaar is voor alle partijen. RESULTAATGEBIEDEN

Nadere informatie

ADVIES. 15 september 2016

ADVIES. 15 september 2016 ADVIES Voorontwerp van besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering dat het gebruik van pesticiden, die fipronil of neonicotinoïden bevatten, verbiedt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 15 september

Nadere informatie

Gelet op de Bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen;

Gelet op de Bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen; SAMENWERKINGSAKKOORD TUSSEN DE FEDERALE STAAT, DE VLAAMSE, DE FRANSE EN DE DUITSTALIGE GEMEENSCHAP, HET VLAAMSE GEWEST, HET WAALSE GEWEST, HET BRUSSELSE HOOFDSTEDELIJKE GEWEST, DE FRANSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE

Nadere informatie

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren, Vrijdag 10 september 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Comité van de Regio s Resource Efficient Europa Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau,

Nadere informatie

Functiefamilie ES Experten organisatieondersteuning

Functiefamilie ES Experten organisatieondersteuning Functiefamilie ES Experten ondersteuning DOEL Instrumenten en methodes ontwikkelen* en aanpassen in een domein en de interne klanten ondersteunen bij de implementatie ervan teneinde de werking van de te

Nadere informatie

Akte Oprichting gecoördineerde versie

Akte Oprichting gecoördineerde versie Akte Oprichting gecoördineerde versie Benaming: OVED: Overlegplatform voor energiedeskundigen Rechtsvorm: Vereniging zonder Winstoogmerk Zetel: 9050 Gentbrugge, Kerkstraat 108 TITEL 1 NAAM ZETEL DOEL -

Nadere informatie

JAARLIJKSE EMAS ONTMOETING

JAARLIJKSE EMAS ONTMOETING JAARLIJKSE EMAS ONTMOETING Revisie van Bijlagen I, II en III en integratie van de Norm ISO 14001-2015 Sébastien Paquot Europese Commissie Agenda 1. Goedkeuring van de herziene bijlagen voornaamste wijzigingen

Nadere informatie

Duurzaamheidsverslag. Belgische voedingsindustrie Een samenvatting FEVIA-DUURZAAMHEID.BE

Duurzaamheidsverslag. Belgische voedingsindustrie Een samenvatting FEVIA-DUURZAAMHEID.BE Duurzaamheidsverslag Belgische voedingsindustrie 2014 Een samenvatting FEVIA-DUURZAAMHEID.BE 2 Een essentiële dialoog met de stakeholders Een verslag met een gestructureerde methodologie Het verslag 2014

Nadere informatie

Tabel competentiereferentiesysteem

Tabel competentiereferentiesysteem Bijlage 3 bij het ministerieel besluit van tot wijziging van het ministerieel besluit van 28 december 2001 tot uitvoering van sommige bepalingen van het koninklijk besluit van 30 maart 2001 tot regeling

Nadere informatie

Functiefamilie AS Strategisch adjuncten

Functiefamilie AS Strategisch adjuncten Functiefamilie AS Strategisch adjuncten DOEL Het management adviseren en ondersteunen op organisatorisch, administratief en/of inhoudelijk vlak teneinde optimaal bij te dragen tot de dienstverlening en

Nadere informatie

Landbouw in de stad en in de stadsrand ontwikkelen

Landbouw in de stad en in de stadsrand ontwikkelen Landbouw in de stad en in de stadsrand ontwikkelen Actie 1: commerciële landbouw Doelstellingen: 1 De kennis over stedelijke landbouw ontwikkelen Een strategisch standpunt identificeren over het haalbare

Nadere informatie

Uw netwerk voor succesvol ondernemen in de Brusselse metropool. Metropolitan

Uw netwerk voor succesvol ondernemen in de Brusselse metropool. Metropolitan Uw netwerk voor succesvol ondernemen in de Brusselse metropool Metropolitan Voka Metropolitan bouwt aan de Brusselse metropool Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, bundelt zijn werking in de Brusselse

Nadere informatie

inspireren en innoveren in MVO

inspireren en innoveren in MVO inspireren en innoveren in MVO Inleiding Gert Van Eeckhout Beleidsondersteuner MVO - Departement WSE Wat is MVO? Waarom MVO? Beleidslijnen Vlaamse overheid MVO? een proces waarbij ondernemingen vrijwillig

Nadere informatie

VERSTERKING VAN DE KLIMAATGOVERNANCE IN BELGIË

VERSTERKING VAN DE KLIMAATGOVERNANCE IN BELGIË VAKGROEP EUROPEES, PUBLIEK- EN INTERNATIONAAL RECHT CENTRUM VOOR MILIEU- EN ENERGIERECHT VERSTERKING VAN DE KLIMAATGOVERNANCE IN BELGIË GRONDWETTELIJKE EN INSTITUTIONELE MOGELIJKHEDEN Prof. Dr. L. Lavrysen,

Nadere informatie

ADVIES. 10 maart 2014

ADVIES. 10 maart 2014 ADVIES Voorontwerp van besluit tot wijziging van het besluit van 17 december 2009 tot vaststelling van de lijst van de risicoactiviteiten en Voorontwerp van besluit betreffende de akten van familiale aard

Nadere informatie

ADVIES. Operationeel Programma 2014-2020 van de Europese Structuurfondsen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. 15 mei 2014

ADVIES. Operationeel Programma 2014-2020 van de Europese Structuurfondsen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. 15 mei 2014 ADVIES Operationeel Programma 2014-2020 van de Europese Structuurfondsen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 15 mei 2014 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bischoffsheimlaan

Nadere informatie

VERSTERKING VAN DE KLIMAATGOVERNANCE IN BELGIË GRONDWETTELIJKE EN INSTITUTIONELE MOGELIJKHEDEN

VERSTERKING VAN DE KLIMAATGOVERNANCE IN BELGIË GRONDWETTELIJKE EN INSTITUTIONELE MOGELIJKHEDEN VAKGROEP EUROPEES, PUBLIEK- EN INTERNATIONAAL RECHT CENTRUM VOOR MILIEU- EN ENERGIERECHT VERSTERKING VAN DE KLIMAATGOVERNANCE IN BELGIË GRONDWETTELIJKE EN INSTITUTIONELE MOGELIJKHEDEN Prof. Dr. L. Lavrysen,

Nadere informatie

Beleidsprogramma 'Materiaalbewust bouwen in kringlopen'

Beleidsprogramma 'Materiaalbewust bouwen in kringlopen' Beleidsprogramma 'Materiaalbewust bouwen in kringlopen' Philippe Van de Velde OVAM, Afdeling Afvalstoffen en Materialenbeheer, team eindverwerking en bouw Staalbouwdag 2014 Brussel 27 november 2014 Inhoud

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 30 april 2014 (OR. en) 9026/14 JEUN 65 SOC 299

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 30 april 2014 (OR. en) 9026/14 JEUN 65 SOC 299 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 30 april 2014 (OR. en) 9026/14 JEUN 65 SOC 299 NOTA van: het secretariaat-generaal van de Raad aan: het Comité van permanente vertegenwoordigers (1e deel) / de Raad nr.

Nadere informatie

ALLIANTIE WERKGELEGENHEID-LEEFMILIEU EERSTE AS DUURZAAM BOUWEN

ALLIANTIE WERKGELEGENHEID-LEEFMILIEU EERSTE AS DUURZAAM BOUWEN ALLIANTIE WERKGELEGENHEID-LEEFMILIEU EERSTE AS DUURZAAM BOUWEN Brussels Hoofdstedelijk Gewest CHARTER, DOELSTELLINGEN, VERBINTENISSEN EN ACTIEPLAN 2012 Actiefiche > Atelier: «Onderwijs» 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Eén ambitie, 4 federaties. Het Waalse agroalimentaire systeem laten evolueren naar meer duurzaamheid om het een welvarende toekomst te verzekeren

Eén ambitie, 4 federaties. Het Waalse agroalimentaire systeem laten evolueren naar meer duurzaamheid om het een welvarende toekomst te verzekeren Eén ambitie, 4 federaties Het Waalse agroalimentaire systeem laten evolueren naar meer duurzaamheid om het een welvarende toekomst te verzekeren Het Waalse agroalimentaire systeem Het Waalse agroalimentaire

Nadere informatie

HANDVEST VOOR DE GEWESTELIJKE PREVENTIE VAN ONDERNEMINGSMOEILIJKHEDEN

HANDVEST VOOR DE GEWESTELIJKE PREVENTIE VAN ONDERNEMINGSMOEILIJKHEDEN INLEIDING Overwegende dat de zko s en de kmo s de belangrijkste drijvende en stuwende kracht vormen voor de economische ontwikkeling van het Brussels Gewest; Dat tal van deze ondernemingen kunnen worden

Nadere informatie

FUNCTIEFAMILIE 4.2 Beleidsthemabeheerder

FUNCTIEFAMILIE 4.2 Beleidsthemabeheerder Doel van de functiefamilie Het beleidsthema vanuit theoretische en praktische deskundigheid implementeren en uitbouwen teneinde toepassingen omtrent het thema te initiëren, te stimuleren en te bewaken

Nadere informatie

HET BRUSSELS GEWEST ONDERTEKENT DE EERSTE INSCHAKELINGSCONTRACTEN!

HET BRUSSELS GEWEST ONDERTEKENT DE EERSTE INSCHAKELINGSCONTRACTEN! PERSDOSSIER PRIMEUR: EEN JOB VOOR 12 MAANDEN VOOR DE MEEST KWETSBARE BRUSSELSE JONGEREN HET BRUSSELS GEWEST ONDERTEKENT DE EERSTE INSCHAKELINGSCONTRACTEN! KABINET VAN MINISTER GOSUIN 13/07/2016 Inhoud

Nadere informatie

452 ( ) Nr juli 2015 ( ) ingediend op. Ontwerp van decreet

452 ( ) Nr juli 2015 ( ) ingediend op. Ontwerp van decreet ingediend op 452 (2014-2015) Nr. 1 30 juli 2015 (2014-2015) Ontwerp van decreet houdende instemming met de Overeenkomst tussen de Europese Unie en haar lidstaten, enerzijds, en IJsland, anderzijds, betreffende

Nadere informatie

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s In een globaliserende economie moeten regio s en ondernemingen internationaal concurreren. Internationalisatie draagt bij tot de economische

Nadere informatie

ADVIES UITGEBRACHT DOOR DE ECONOMISCHE EN SOCIALE RAAD VOOR HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST TIJDENS ZIJN ZITTING VAN 21 SEPTEMBER 2006

ADVIES UITGEBRACHT DOOR DE ECONOMISCHE EN SOCIALE RAAD VOOR HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST TIJDENS ZIJN ZITTING VAN 21 SEPTEMBER 2006 ADVIES UITGEBRACHT DOOR DE ECONOMISCHE EN SOCIALE RAAD VOOR HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST TIJDENS ZIJN ZITTING VAN 21 SEPTEMBER 2006 inzake het voorontwerp van ordonnantie betreffende de gelijke kansen

Nadere informatie

FUNCTIEFAMILIE 5.1 Lager kader

FUNCTIEFAMILIE 5.1 Lager kader Doel van de functiefamilie Leiden van een geheel van activiteiten en medewerkers en input geven naar het beleid teneinde een kwaliteitsvolle, klantgerichte dienstverlening te verzekeren en zodoende bij

Nadere informatie

Competentiemanagement bij de federale overheid

Competentiemanagement bij de federale overheid Competentiemanagement bij de federale overheid Competentieprofielen Basis Projectleider A1 December 2009 PROJECTLEIDER A1 1/ BASISPROFIEL Tabel informatie begrijpen taken Taken uitvoeren Projectleider

Nadere informatie

2.5. Opzetten van een Bijzondere Onderhandelingsgroep (BOG). Stappen

2.5. Opzetten van een Bijzondere Onderhandelingsgroep (BOG). Stappen 2.5. Opzetten van een Bijzondere Onderhandelingsgroep (BOG). Stappen 2.5.0. Inleiding over het opstarten van een BOG Opstarten van een bijzondere onderhandelingsgroep (BOG) Wetenschappelijk onderzoek en

Nadere informatie

ADVIES. 18 januari 2018

ADVIES. 18 januari 2018 ADVIES Ontwerpbesluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende oplegging van sociale clausules bij de toekenning van overheidsopdrachten in het kader van de uitvoering van investeringen van openbaar

Nadere informatie

Geïntegreerd statistisch programma 2017 van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek

Geïntegreerd statistisch programma 2017 van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek Geïntegreerd statistisch programma 2017 van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek 1. Inleiding Het samenwerkingsakkoord van 15 juli 2014 tussen de Federale Staat, het Vlaamse Gewest, het Waalse

Nadere informatie

Voorontwerp van decreet betreffende het lokaal sociaal beleid

Voorontwerp van decreet betreffende het lokaal sociaal beleid VR 2017 2402 DOC.0170/2BIS Voorontwerp van decreet betreffende het lokaal sociaal beleid DE VLAAMSE REGERING, Op voorstel van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin; Na beraadslaging,

Nadere informatie

ADVIES. 10 februari 2014

ADVIES. 10 februari 2014 ADVIES Voorontwerp van ordonnantie betreffende het beleid inzake beroepskrediet van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de werking van het Participatiefonds 10 februari 2014 Economische en Sociale Raad

Nadere informatie

Sterk door overleg. Adviesfunctie

Sterk door overleg. Adviesfunctie De Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) brengt de Vlaamse werkgevers- en werknemersorganisaties samen voor overleg en advies over tal van Vlaamse beleidsthema s. De sociale partners adviseren

Nadere informatie

VR DOC.0797/1

VR DOC.0797/1 VR 2019 2405 DOC.0797/1 DE VLAAMSE MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE en SPORT NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: - Ontwerp van Samenwerkingsakkoord tussen de Federale staat, het Waals Gewest, het

Nadere informatie

INTERREG NOORDWEST-EUROPA Overzichtstabel van de assen, doelstellingen en soorten acties

INTERREG NOORDWEST-EUROPA Overzichtstabel van de assen, doelstellingen en soorten acties INTERREG NOORDWEST-EUROPA Overzichtstabel van de assen, doelstellingen en soorten acties Elke as streeft één of meerdere specifieke doelstellingen na, elk onderverdeeld in soorten acties. De aangehaalde

Nadere informatie

Federaal Plan Armoedebestrijding. Reactie van BAPN vzw. Belgisch Platform tegen Armoede en Sociale Uitsluiting EU2020 30/11/2012

Federaal Plan Armoedebestrijding. Reactie van BAPN vzw. Belgisch Platform tegen Armoede en Sociale Uitsluiting EU2020 30/11/2012 Belgisch Platform tegen Armoede en Sociale Uitsluiting EU2020 30/11/2012 Federaal Plan Armoedebestrijding Reactie van BAPN vzw BAPN vzw Belgisch Netwerk Armoedebestrijding Vooruitgangstraat 333/6 1030

Nadere informatie

Steun aan jonge innovatieve ondernemingen

Steun aan jonge innovatieve ondernemingen Steun aan jonge innovatieve ondernemingen Reglement Oproep van mei 2013 A) Ondernemingen die in aanmerking komen Elke onderneming die aan volgende voorwaarden voldoet, kan zich, met oog op de toepassing

Nadere informatie

Brussel, 10 september _AdviesBBB_Toerisme_Vlaanderen. Advies. Oprichtingsdecreet Toerisme Vlaanderen

Brussel, 10 september _AdviesBBB_Toerisme_Vlaanderen. Advies. Oprichtingsdecreet Toerisme Vlaanderen Brussel, 10 september 2003 091003_AdviesBBB_Toerisme_Vlaanderen Advies Oprichtingsdecreet Toerisme Vlaanderen Inhoud Inhoud... 2 1. Inleiding...3 2. Krachtlijnen van het advies... 3 3. Advies...4 3.1.

Nadere informatie

ADVIES. Brussels actieplan ter bestrijding van racisme en discriminatie. 14 november 2018

ADVIES. Brussels actieplan ter bestrijding van racisme en discriminatie. 14 november 2018 ADVIES Brussels actieplan 2018-2020 ter bestrijding van racisme en discriminatie 14 november 2018 Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Bischoffsheimlaan 26 1000 Brussel Tel

Nadere informatie

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling Sociale Zekerheid

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling Sociale Zekerheid Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling Sociale Zekerheid SCSZ/13/173 BERAADSLAGING NR. 13/049 VAN 7 MEI 2013, GEWIJZIGD OP 3 SEPTEMBER 2013, MET BETREKKING TOT DE MEDEDELING

Nadere informatie

N HAND PRAK - Biociden A2 Brussel, 26 juli 2013 MH/AB/AS 709-2013 ADVIES. over

N HAND PRAK - Biociden A2 Brussel, 26 juli 2013 MH/AB/AS 709-2013 ADVIES. over N HAND PRAK - Biociden A2 Brussel, 26 juli 2013 MH/AB/AS 709-2013 ADVIES over EEN VOORONTWERP VAN KONINKLIJK BESLUIT BETREFFENDE HET OP DE MARKT AANBIEDEN EN HET GEBRUIKEN VAN BIOCIDEN (goedgekeurd door

Nadere informatie

Indicatorenfiche: prioriteit 2

Indicatorenfiche: prioriteit 2 INTERVENTIELOGICA INTERREG 5 In de verordeningen voor de periode 2014-2020 legt de Europese Commissie de nadruk op de interventielogica van de s en op het belang van de selectie van de resultaat- en realisatiegebonden

Nadere informatie

Nationaal Actie Plan d A ction N ational HUISHOUDELIJK REGLEMENT VAN DE NAPAN TASK FORCE

Nationaal Actie Plan d A ction N ational HUISHOUDELIJK REGLEMENT VAN DE NAPAN TASK FORCE Nationaal Actie Plan d A ction N ational - NAPAN Task Force HUISHOUDELIJK REGLEMENT VAN DE NAPAN TASK FORCE VERSIE 2.0 GOED GEKEURD DOOR DE NTF OP 02/04/2015 Artikel 1. Definities Er wordt verstaan onder

Nadere informatie

ADVIES. Ontwerp van ordonnantie tot wijziging van de ordonnantie van 5 maart 2009 betreffende het beheer en de sanering van verontreinigde bodems

ADVIES. Ontwerp van ordonnantie tot wijziging van de ordonnantie van 5 maart 2009 betreffende het beheer en de sanering van verontreinigde bodems ADVIES Ontwerp van ordonnantie tot wijziging van de ordonnantie van 5 maart 2009 betreffende het beheer en de sanering van verontreinigde bodems 15 september 2016 Economische en Sociale Raad voor het Brussels

Nadere informatie

ADVIES. Uitgebracht door de Raad van bestuur van. 6 juli 2015

ADVIES. Uitgebracht door de Raad van bestuur van. 6 juli 2015 ADVIES Voorontwerp van decreet van de Franse Gemeenschapscommissie tot wijziging van het decreet van de Franse gemeenschapscommissie van 17 maart 1994 houdende oprichting van het Franstalig Brussels Instituut

Nadere informatie

Charter van de ombudsdienst

Charter van de ombudsdienst Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Ombudsdienst AC-Kruidtuin - Food Safety Center Kruidtuinlaan 55 B-1000 Brussel Tel. 02/211 82 11 www.favv.be Charter van de ombudsdienst 1. Doelstelling

Nadere informatie

N Mensenrechten A Brussel, 15 december 2015 MH/JC/AS ADVIES. over HET VOORONTWERP VAN NATIONAAL ACTIEPLAN BEDRIJVEN EN MENSENRECHTEN

N Mensenrechten A Brussel, 15 december 2015 MH/JC/AS ADVIES. over HET VOORONTWERP VAN NATIONAAL ACTIEPLAN BEDRIJVEN EN MENSENRECHTEN N Mensenrechten A Brussel, 15 december 2015 MH/JC/AS 740-2015 ADVIES over HET VOORONTWERP VAN NATIONAAL ACTIEPLAN BEDRIJVEN EN MENSENRECHTEN Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO WTC III (17 e verd.)

Nadere informatie

ADVIES. Ontwerpbesluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende uitvoering van de ordonnantie van XXX betreffende vrije vloot fietsdelen

ADVIES. Ontwerpbesluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende uitvoering van de ordonnantie van XXX betreffende vrije vloot fietsdelen ADVIES Ontwerpbesluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende uitvoering van de ordonnantie van XXX betreffende vrije vloot fietsdelen 5 juli 2018 Economische en Sociale Raad voor het Brussels

Nadere informatie

Associatie Raamwerk Overeenkomst tussen de Republiek Suriname en MERCOSUR

Associatie Raamwerk Overeenkomst tussen de Republiek Suriname en MERCOSUR Associatie Raamwerk Overeenkomst tussen de Republiek Suriname en MERCOSUR De Argentijnse Republiek, de Federatieve Republiek Brazilië, de Republiek Paraguay, de Republiek ten oosten van de Uruguay, de

Nadere informatie

RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES

RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES RvV 506 RAAD VOOR HET VERBRUIK ADVIES Over een voorontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 8 mei 2014 betreffende het op de markt aanbieden en het gebruiken van biociden

Nadere informatie