Richtlijn voor de commissioning van een buitenwand. Afdeling eigenaar: A/AMS/TRE/AOA Versienummer: 1.0 Datum:

Transcriptie

1 Richtlijn voor de commissioning van een buitenwand Naam eigenaar: Lars Wouters Afdeling eigenaar: A/AMS/TRE/AOA Versienummer: 1.0 Datum:

2 Richtlijn voor de commissioning van een buitenwand Kwaliteitsmethode gericht op de kwaliteitsbeheersing en prestatieborging van een buitenwand Opgesteld door : N.A.M. Schmidt i.s.m. ing. P. van Laar Bedrijfsonderdeel : A/ASM/TRE/AOA i.s.m. A/ASM/TRE/Facility Opdrachtgever : Ing. L. Wouters Bedrijfsonderdeel : A/ASM/TRE/AOA Documentnummer : - Versie : 1.0 Datum : 10 april 2013 Status : Definitief

3 Schiphol Nederland B.V. Copyright 2013 Dit document is eigendom van de Schiphol Nederland B.V. (SNBV). Gebruik hiervan, evenals het (doen) aanbrengen van elke aanvulling / wijziging behoeft uitdrukkelijke toestemming van de SNBV. Ontstane schade anders dan door normaal gebruik / slijtage, dit ter beoordeling van de SNBV, komt voor rekening van de betreffende gebruiker / schadeveroorzaker. SNBV sluit elke aansprakelijkheid voor schade, ontstaan door het gebruik van de in dit document gegeven informatie, nadrukkelijk uit. Van dit document mag niets worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de SNBV. 10 april 2013 i

4

5 INHOUDSOPGAVE 1 Algemeen STAP en commissioning Algemeen Commissioning team Verantwoordelijkheid tijdens de fases Leeswijzer/ indeling document Commissioning Buitenwanden Algemeen Uitgangspunten FAT Uitgangspunten In-bedrijfname Uitgangspunten SAT Uitgangspunten (T)OAT Uitgangspunten Oplevering Algemeen Voorwaarden voor de oplevering Inhoud Oplever-documenten Check opleverdocumentatie Checklijsten visuele inspectie Uitgangspunten Ingebruikname Uitgangspunten Overdracht Algemeen Voorwaarden voor de overdracht Inhoud overdracht documenten Format Issue log april 2013 iii

6 AFKORTINGEN A AAS FAT SAT TRE WBDBO WOT Aviation Amsterdam Airport Schiphol Factory acceptance test Site acceptance test Terminal Real Estate, beheerder Terminal (A/ASM/TRE) Weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag Werken Overleg Terminal 10 april 2013 iv

7 BEGRIPPEN EN DEFINITIES Bedrijfsmiddel Commissioning Product of een samenstelling van producten die dienst doen ter ondersteuning van de (dagelijkse) operatie. Het gefaseerde proces met allerlei activiteiten gericht op de inbedrijfstelling en prestatieborging van bedrijfsmiddelen. Commissioning Autoriteit Factory Acceptance Test In-bedrijfname Ingebruikname Oplevering Overdracht Project Restpunt Schouw Site Acceptance Test Functionaris, aangesteld door de projectboard en onafhankelijk van de adviseur en installateur, die het commissioningsproces begeleidt vanaf initiatieffase tot en met de overdracht. Test van het bedrijfsmiddel in de fabriek in een vooraf bepaalde testopstelling en onder vooraf vastgestelde voorwaarden en procedures. Het moment dat het afzonderlijke bedrijfsmiddel in functie wordt gesteld of hersteld waarvoor het is bedoeld met als doel om de correcte werking van het bedrijfsmiddel aan te tonen. De inbedrijfname betreft een testsituatie en dient voorafgaand aan de SAT plaats te vinden. Bij afgekeurde SAT dient het bedrijfsmiddel indien nodig uit bedrijf te worden genomen om eventuele aanpassingen door te voeren. Het moment waarop het gebouw, gebouwdeel, bedrijfsmiddel of voorziening, ofwel het geheel aan bedrijfsmiddelen waaruit het project bestaat, integraal in die functie gebruikt gaat worden waarvoor het is bedoeld. Een operationele ingebruikname kan alléén plaatsvinden wanneer er géén restpunten zijn die een veilige en verantwoorde gebruik in de weg staan. Het moment waarop de (hoofd-)aannemer of installateur het project, dat bestaat uit nieuwbouw van of aanpassing aan een gebouw, gebouwdeel, bedrijfsmiddel of voorziening, voltooid heeft en aan opdrachtgever of diens gedelegeerde ter beschikking stelt. Het moment dat het aangepaste bedrijfsmiddel of verzameling van aangepaste bedrijfsmiddelen deel uitmakend van het project, formeel wordt overgedragen aan de opdrachtgever/ eigenaar/ beheerorganisatie. Op dit moment dient alle voor de bedrijfsvoering relevante informatie en documentatie volledig door de projectorganisatie aangeleverd te zijn, dient training of instructie aan bedienend personeel gegeven te zijn en zijn er geen punten en gebreken meer, dan wel is er overeenstemming over nog uit te voeren werkzaamheden. Geheel van samenhangende activiteiten in een tijdelijke organisatie om, binnen gestelde condities, een van te voren gedefinieerd resultaat op te leveren. (Bouw-)activiteit benodigd aan een bedrijfsmiddel of een verzameling van bedrijfsmiddelen ten behoeve van het volledig (storingsvrij) functioneren van het bedrijfsmiddel of verzameling van bedrijfsmiddelen om daarmee te voldoen aan vooraf gestelde eisen. Bezichtiging van de status van het project op locatie waarbij de (status van de) uitvoering van het project wordt beoordeeld. Een schouw kan voor de verschillende vakdisciplines apart georganiseerd worden. Functionele test van het bedrijfsmiddel op locatie waar het bedrijfsmiddel zijn uiteindelijke functie moet uitoefenen. 10 april 2013 v

8 1 Algemeen STAP en commissioning 1.1 Algemeen Schiphol heeft voor de uitvoering van haar projecten gekozen voor de Standaard Aanpak voor Projecten (STAP). Het doel van STAP is het hanteren van één uniforme projectaanpak voor geheel Schiphol. Een uniforme structuur en aanpak leidt tot lagere kosten en hogere kwaliteit van projectrealisatie. Het proces wordt transparanter en de uitkomsten meer voorspelbaar. STAP bestaat uit een aantal processtappen. Zij vormen een verzameling activiteiten die noodzakelijk zijn voor het besturen van een project, het managen van het projectproces en de inhoudelijke realisatie van het project. De STAP methode beoogt zoveel mogelijk de documenten die nodig zijn om het project te besturen en de documenten die nodig zijn om de inhoudelijke voortgang in het project te boeken, zoals bijvoorbeeld een Programma van Eisen (PvE), schetsontwerp en opleverings- en overdrachtsprotocol, te definiëren en te standaardiseren. Een belangrijk thema dat tijdens de processen een rol speelt is het thema kwaliteit. Tijdens de processen worden de door het projectteam geformuleerde initiële kwaliteitsverwachtingen en acceptatiecriteria verfijnd en verder uitgewerkt in specifieke projectproducten, zogenaamde Product Descriptions. Voor het proces Managen van Productoplevering tijdens de Uitvoering is de kwaliteit uitgewerkt door bepaalde momenten en activiteiten te definiëren die nodig zijn om het werk of product uit te voeren en het afgeronde werk op te leveren. Dit noemt men ook wel commissioning, ofwel de methode of het proces gericht op de kwaliteitsbeheersing en prestatieborging van een product. Onderstaande figuur geeft weer uit welke momenten en activiteiten het commissioningstraject tijdens de uitvoering bestaat. = Commissioningsdocumenten Figuur 1: Milestones en activiteiten Commissioning tijdens de Uitvoering Aan elke milestone zijn zogenaamde in- en outputdocumenten verbonden, de zogenaamde commissioningsdocumenten, waarmee de kwaliteit van het product van te voren wordt vastgelegd en achteraf kan worden getoetst. In tabel 1 staat weergegeven welke in- en output documenten per milestone van kracht zijn. 10 april

9 Milestone Omschrijving milestone Type document Commissioningsdocumenten (1) (2) Richtlijn (3) R U V W * Factory Acceptance Test (FAT) In-bedrijfname Site Acceptance Test (SAT) (Total) operational Acceptance Test ((T)OAT) Uitgangspunten commissioningsproces en -documenten Inputdocument = Protocol (4) FAT Protocol In-bedrijfname protocol SAT protocol (T)OAT protocol X Oplevering opleveringsprotocol Y In-gebruikname In-gebruikname protocol Outputdocument = Rapport (5) FAT rapport In-bedrijfname rapport SAT rapport (T)OAT rapport Proces-verbaal van oplevering Product documentatie Z Overdracht Overdrachtsprotocol Overdrachtsformulier Tabel 1: In- en outputdocumenten commissiongsproces * ((T)OAT niet uitgewerkt in deze versie van de richtlijn. Voorliggende Richtlijn is een onderdeel van de Product Description en bevat de uitgangspunten voor de commissioningsactiviteiten en documenten (kolom 4 en 5) voor de milestones uit figuur 1, voor zover van toepassing voor het onderhavige bedrijfsmiddel. Het document beperkt zich tot de in figuur 1 met gele pijlen aangegeven milestones en met uitzondering van moment W ((T)OAT), dat in een volgende versie van de richtlijn wordt uitgewerkt. Op basis van deze richtlijn worden door (hoofd-)aannemer de commissioningsprotocollen (kolom 4) en rapportages (kolom 5) voor het desbetreffende project opgesteld en aangeleverd, conform onderstaand processchema: Richtlijn (dit document) (3) Protocol (4) Opmerkingen op protocol Uitvoering commissioning activiteit o.b.v.protocol Rapport (uitgewerkt protocol) (5) Product opdrachtgever Documenten opdrachtnemer Gezamelijke activiteit Figuur 2: proces commissioningsdocumenten De uitgangspunten die per milestone voor het desbetreffende product van kracht zijn, staan weergegeven vanaf hoofdstuk Commissioning team Bij de uitvoering van het commissioningsproces wordt een commissioningsteam gevormd, dat bestaat uit onderstaande functies: Basis samenstelling voor alle bedrijfsmiddelen: Commissioning Autoriteit 1 ) Vertegenwoordiger Asset Manager 2 ) Vertegenwoordiger Asset Owner 2 ) Vertegenwoordiger namens hoofdaannemer 1) De Commissioning Authoriteit (CA) wordt aangesteld door de projectmanager in overleg met de Project Board. 2) Dikwijls wordt deze functie gecombineerd en uitgevoerd door één en dezelfde persoon 10 april

10 Extra voor elektrotechnische bedrijfsmiddelen/ bedrijfsmiddelen met elektrotechnische componenten: Installatieverantwoordelijke Asset Owner Installatieverantwoordelijke (hoofd-)aannemer Optioneel voor alle bedrijfsmiddelen: Vertegenwoordiger Proces Owner Schiphol (gebruiker) Vertegenwoordiger namens ontwerpteam Onderaannemer/ leverancier van het onderhavige bedrijfsmiddel Vertegenwoordiger Service Provider (Opex afdeling projecten) De werkelijke samenstelling van het commissioning team kan per bedrijfsmiddel en per moment verschillen. In overleg met de Project Board stelt de project manager het team samen, waarbij ervoor gekozen kan worden bepaalde functies te combineren of extra functies in te zetten. De leden van het commissioning team dienen in principe bij alle relevante momenten aanwezig te zijn, tenzij anders afgesproken binnen het project. Acceptatie van (de kwaliteit van) het te realiseren product vindt plaats door: Ondertekening goedkeuringsblad rapportage/ proces verbaal/ overdrachtsformulier door alle leden commissioning team Paraferen van elke pagina van de rapportage/ proces verbaal/ overdrachtsformulier van aannemer door alle leden van het commissioning team. In alle gevallen geldt dat de CA pas voor akkoord kan tekenen nadat alle andere leden van het commissioning team dat hebben gedaan. Voorbeeld parafering niet-elektrotechnisch bedrijfsmiddel: Paraaf CA Paraaf Asset Owner Paraaf hoofdaannemer Paraaf ontwerpteam Paraaf Service Provider Voorbeeld parafering elektrotechnisch bedrijfsmiddel: Paraaf CA Paraaf Asset Owner Paraaf ontwerpteam Paraaf IV-er Asset Owner Paraaf IV-er aannemer 10 april

11 1.3 Verantwoordelijkheid tijdens de fases Met betrekking tot het eigenaarschap en de verantwoordelijkheid tijdens de diverse milestones en tussenliggende fases geldt: Milestone Naam Verantwoordelijkheid bedrijfsmiddel Eigenaarschap Asset owner * Hoofdaannemer * R FAT x U In-bedrijfname x V SAT x hoofdaannemer W (T)OAT x X Oplevering x Y In gebruikname x Asset Owner Schiphol Z Overdracht x Group Tabel 2: Verantwoordelijkheid per milestone * Voor alle elektrotechnische gerelateerde bedrijfsmiddelen wordt de rol van Asset owner en van hoofdaannemer in principe vervuld door de Installatieverantwoordelijke of diens gedelegeerde. 1.4 Leeswijzer/ indeling document Deze richtlijn bestaat verder uit de volgende hoofdstukken: Hoofdstuk 2: Algemeen deel m.b.t. het onderhavige bedrijfsmiddel Hoofdstuk 3: Uitgangspunten FAT Hoofdstuk 4: Uitgangspunten In-bedrijf name Hoofdstuk 5: Uitgangspunten SAT Hoofdstuk 6: Uitgangspunten (T)OAT Hoofdstuk 7: Uitgangspunten Oplevering Hoofdstuk 8: Uitgangspunten In gebruik name Hoofdstuk 9: Uitgangspunten Overdracht 10 april

12 2 Commissioning Buitenwanden 2.1 Algemeen In hoofdstuk 1 is beschreven uit welke activiteiten en milestones het algemene commissioning proces voor bedrijfsmiddelen eruit ziet. In dit hoofdstuk is, op basis van gesprekken met beheerders, aangegeven welke milestones en daarmee samenhangend welke protocollen en rapporten voor het onderhavige bedrijfsmiddel van toepassing zijn. In onderstaande tabel is aangegeven welke milestones voor buitenwanden van toepassing zijn. Bedrijfsmiddel FAT In-bedrijfname SAT (T)OAT Oplevering In-gebruikname Overdracht Buitenwanden X X X n.t.b. X Tabel 3: Milestones voor buitenwanden = van toepassing X = niet van toepassing In de volgende hoofdstukken worden per milestone de uitgangspunten voor de commissioningsdocumenten weergegeven. 10 april

13 3 Uitgangspunten FAT Niet van toepassing voor buitenwanden. 10 april

14 4 Uitgangspunten In-bedrijfname Niet van toepassing voor buitenwanden. 10 april

15 5 Uitgangspunten SAT Niet van toepassing voor buitenwanden. 10 april

16 6 Uitgangspunten (T)OAT Wordt uitgewerkt in de volgende versie van de richtlijn. 10 april

17 7 Uitgangspunten Oplevering 7.1 Algemeen Met betrekking tot het proces voor het opstellen van Opleverprotocol en proces verbaal van oplevering geldt het volgende: Richtlijn (dit document) Oplevering Protocol Opmerkingen op Oplevering protocol Oplevering Proces-verbaal van oplevering Product opdrachtgever Documenten aannemer Gezamelijke activiteit Verder geldt: Op basis van het goedgekeurde protocol vindt de oplevering plaats. Op basis van de oplevering wordt het proces verbaal van oplevering opgesteld. Protocol en proces verbaal van oplevering dienen altijd vooraf te worden gegaan door een titelblad met daarop duidelijk genoteerd de naam of typering van de buitenwanden waarvoor de oplevering is uitgevoerd en de datum van de oplevering. Tijdschema: Aanleveren Opleverprotocol: digitaal en analoog enkelvoud, uiterlijk 1 week voor de Oplevering. Aanleveren Proces verbaal van oplevering: digitaal en analoog enkelvoud, uiterlijk 1 week na de oplevering. 7.2 Voorwaarden voor de oplevering De oplevering kan alleen worden uitgevoerd indien aan de volgende voorwaarden is voldaan: De buitenwand is volledig uitgevoerd conform de eerder opgegeven kwaliteitscriteria en er hoeven geen werkzaamheden meer aan verricht te worden. Dit betekent dat de punten die tijdens de (voor- ) schouwen zijn geconstateerd, zijn opgelost. Ge-update issue log, zoals vastgesteld in eerdere momenten, is aanwezig. Alle bouwwerkzaamheden en activiteiten behorende tot het project waarvan de buitenwand onderdeel is en die invloed (kunnen) hebben op de staat van de buitenwand zijn geheel afgerond. Dit geldt ook voor eventuele elementen die aan de buitenwand worden bevestigd (VDGS, paxbruggen, mechanische zonwering). Informatie en documentatie conform de vigerende versie van de VIAT m.b.t. het oplevermoment is aangeleverd. 7.3 Inhoud Oplever-documenten In onderstaande tabel staat aangegeven uit welke onderdelen de oplever documenten dienen te bestaan. Tevens is hierin aangegeven in welke hoedanigheid de onderdelen in resp. protocol en rapport terug dienen te komen. 10 april

18 Inhoud oplever-documenten Hoofd stuk Paragraaf Specificatie/ toelichting Protocol Proces verbaal van oplevering Goedkeuringsblad Algemeen goedkeuringsblad dient te worden ondertekend door leden van het commissioning team Leeg format opnemen Ondertekend format opnemen Algemeen Gegevens bedrijfsmiddel en omstandigheden Aanwezigheidslijst Gegevens project, bedrijfsmiddel, locatie, etc.. Aangeven wie de oplevering bijwonen Opnemen, kan deels worden ingevuld Leeg format opnemen Opnemen, volledig ingevuld Geparafeerde lijst van aanwezigen opnemen Oplevering Aanwezigheid documenten Checklijsten visuele inspectie Zie 7.4 Opnemen. Zie 7.5 Lijst opnemen welke documentatie aanwezig is tijdens de oplevering Checklijsten opnemen Resultaat controle documenten tijdens oplevering Resultaat visuele inspectie tijdens oplevering Nazorg Oplevering Issue log Bijlagen Punten en gebrekenlijst Test- en meetresultaten toevoegen Tabel 4: Specifieke invulling onderdelen oplever-documenten Leeg format opnemen leeg Volledig ingevuld format opnemen zoals tijdens oplevering bepaald Test en meetresultaten zoals afgesproken tijdens oplevering bijvoegen. 7.4 Check opleverdocumentatie Naast hetgeen beschreven staat in de VIAT, wordt in deze paragraaf expliciet vermeld welke documentatie op moment van oplevering aangeleverd dient te zijn, tenzij het in de ogen van hoofdaannemer niet van toepassing is en dit vooraf met A/TRE is afgestemd. Aanwezig j/n Opmerking/ toelichting No. Ondertekend certificaat of ondertekende verklaring dat: Windkracht berekeningen zijn uitgevoerd op de buitenwand op basis van de vooraf gedefinieerde stormkracht. De aangebrachte buitenwand voldoet aan de opgestelde windkracht berekeningen. 10 april

19 Ondertekend garantiecertificaat dat de buitenwand voldoet en in normale bedrijfssituaties blijft voldoen aan de vooraf gestelde eisen, o.a. op gebied van lucht- en geluidsdichtheid, trillingen, vervormingen en UV-straling en verkleuring. EPC-berekening van het bouwdeel of geheel waar de nieuwe buitenwand deel van uitmaakt. Keurmerk Vereniging Metalen Ramen en Gevelbranche (VMRG) Indien buitenwand tussen 21 december en 21 maart wordt opgeleverd: thermografische inspectie. Indien buitenwand tussen 21 maart en 21 december wordt opgeleverd: thermografische inspectie aanleveren in de eerst volgende winter en dit tijdens de oplevering als restpunt opnemen!! Bouwfysisch rapport waarin de volgende zaken zijn opgenomen: o Warmteweerstand o Geluidwerendheid o LTA- en ZTA-factor (lichten zontoetreding) o luchtdichtheid Protocol waarin aangegeven staat vanaf het moment van opleveren: Hoe om te gaan met evt. schades/ (verborgen) gebreken aan de buitenwand Welke partij(-en) in dat geval geraadpleegd dient te worden en wat de procedure is voor veiligstellen van de buitenwand. In protocol dient duidelijk naar voren te komen de taakverdeling tussen (voormalige) project en (toekomstige) beheerorganisatie vanaf oplevering in geval van mogelijke storingen en welke rol de afgegeven garanties daarbij spelen. 10 april

20 7.5 Checklijsten visuele inspectie Tijdens de oplevering wordt een visuele inspectie uitgevoerd. In deze paragraaf zijn de punten weergegeven die in elk geval geïnspecteerd moeten worden. Opdrachtnemer dient de lijsten te specificeren op het onderhavige project, indien nodig aan te vullen en op te nemen in de opleverdocumenten. Algemeen Geveluitstraling en afwerking, o.a. aandacht voor: barsten kleurverschillen beschadigingen spatten strak/ haaks/ recht gebouwd kierdichtheid (Af-)kitranden Akkoord j/n Opmerking/ toelichting No. Conditie aangebrachte coating Controle kleurstelling Uitvoering gebouwdilataties Aanwezigheid reflecterende elementen Maatregelen tegen geluidshinder en resonantie Aarding metalen buitenbekleding Keurmerk bij isolerend of brandwerend glas 10 april

21 8 Uitgangspunten Ingebruikname Niet van toepassing voor buitenwanden. 10 april

22 9 Uitgangspunten Overdracht 9.1 Algemeen Met betrekking tot het proces voor het opstellen van het protocol en overdrachtsformulier geldt het volgende: Richtlijn (dit document) Overdracht protocol Opmerkingen op Overdracht protocol Oplevering Overdrachtsformulier Product opdrachtgever Documenten aannemer Gezamelijke activiteit Verder geldt: Op basis van het goedgekeurde protocol vindt de overdracht plaats. Op basis van de overdracht wordt het overdrachtsformulier opgesteld. Protocol en overdrachtsformulier dienen altijd vooraf te worden gegaan door een titelblad met daarop duidelijk genoteerd de naam of typering van de buitenwand/ gevel waarvoor de overdracht wordt gedaan en de datum. Tijdschema: Aanleveren Overdracht protocol: digitaal en analoog enkelvoud, uiterlijk 1 week voor de Overdracht. Aanleveren overdrachtsformulier: digitaal en analoog enkelvoud, uiterlijk 1 week na de overdracht. 9.2 Voorwaarden voor de overdracht De overdracht kan alleen plaatsvinden indien aan de volgende voorwaarden is voldaan: Getekend proces verbaal van oplevering is aanwezig. De lessons learned m.b.t. de buitenwand tijdens de voorbereidings- en bouwfase van het project zijn vastgelegd en aangeleverd. Alle gevraagd informatie en documentatie zoals omschreven in de vigerende versie van de VIAT is aangeleverd, tenzij hier met opdrachtgever van tevoren duidelijke afspraken over zijn gemaakt die zijn vastgelegd. 9.3 Inhoud overdracht documenten In onderstaande tabel staat aangegeven uit welke onderdelen de overdrachts documenten dienen te bestaan. Tevens is hierin aangegeven in welke hoedanigheid de onderdelen in resp. specifiek protocol en rapport terug dienen te komen. Inhoud overdrachtsdocumenten Hoofd stuk Paragraaf Specificatie/ toelichting Protocol Overdrachtsfor mulier Algemeen Goedkeuringsblad Gegevens bedrijfsmiddel en Algemeen goedkeuringsblad dient te worden ondertekend door leden van het commissioningsteam Gegevens bedrijfsmiddel, locatie, weersomstandigheden etc. Leeg format opnemen Opnemen, kan deels worden Ondertekend format opnemen Opnemen, volledig 10 april

23 omstandigheden ingevuld ingevuld Aanwezigheidslijst Aangeven wie de overdracht bijwonen Leeg format opnemen Geparafeerde lijst van aanwezigen opnemen Overdracht Aanwezigheid documenten Proces verbaal van oplevering Lessons learned document Documentatie conform VIAT (aantonen dat aangeleverd is) Lijst opnemen welke documentatie aanwezig is tijdens de overdracht Resultaat controle documenten tijdens overdracht Tabel 5: Specifieke inhoud onderdelen overdrachtsdocumenten 10 april

24 10 Format Issue log Issue log No. Item Omschrijving Verklaring Opgelost voor? 10 april