Primitieve en integraal
|
|
- Lodewijk de Meyer
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Wiskunde voor kunstmtige intelligentie, 2003 Hoofdstuk II. Clculus Les 4 Primitieve en integrl Een motivtie om nr de fgeleide vn een functie f te kijken is het beplen vn de richtingscoëfficiënt vn de rklijn n de grfiek vn f. Uiteindelijk hebben we de fgeleide gedefinieerd ls de limiet f (x) := lim h 0 f(x + h) f(x) h ls deze bestt. De fgeleide f (x) geeft informtie over het stijgen en dlen vn f(x) en is drom ook een belngrijk hulpmiddel bij het opsporen vn minim en mxim vn de functie f(x). Het is nu een (min of meer) voor de hnd liggende vrg, of we ook n de overgng vn f (x) nr f(x) iets hebben. Met ndere woorden: Stel, F (x) is een functie zo dt F (x) = f(x), wt voor informtie geeft dn de functie F (x)? Er geldt in dit gevl f(x) = F (x) = lim h 0 F (x + h) F (x) h en dus f(x) h F (x + h) F (x) en dus bendert het verschil F (x + h) F (x) de oppervlkte vn het rechthoek met hoogte f(x) en breedte h. We kunnen dus verwchten, dt de functie F (x) iets met de oppervlkte onder de grfiek vn f(x) de mken heeft: Om de oppervlkte onder de grfiek vn f(x) tussen en b te beplen, delen we het intervl [, b] in N even grote delen, deze hebben dus breedte h = b N. De oppervlkte O onder de grfiek wordt dn benderd door de som vn de oppervlkten vn de N rechthoeken vn hoogte f( + ih) en breedte h voor 0 =,..., N x Figuur II.20: Bendering vn de oppervlkte onder een grfiek door rechthoeken We hebben dus O = f() h + f( + h) h f( + (N )h) h. Mr zo ls boven gezien is f(x) h F (x + h) F (x), en hieruit volgt dt 76
2 Wiskunde voor kunstmtige intelligentie, 2003 Hoofdstuk II. Clculus O = (F (+h) F ())+(F (+2h) F (+h))+...+(f (b) F (+(N )h)) = F (b) F (). Het lijkt dus, dt we een functie F (x) met F (x) = f(x) kunnen gebruiken om de oppervlkte onder de grfiek vn f(x) te beplen. 4. De oppervlkte onder een grfiek Boven hebben we gezien dt een functie F (x) met F (x) = f(x) betekenis heeft ls we de oppervlkte onder de grfiek vn f(x) willen beplen. We gn nu omgekeerd ntonen dt uit twee voor de hnd liggende eisen n een functie, die de oppervlkte onder de grfiek vn f(x) ngeeft, volgt dt de fgeleide vn deze functie f(x) is. Voor een functie f(x) zij O f (, b) de oppervlkte onder de grfiek vn f(x) in het intervl [, b]. Onze twee eisen zijn ls volgt: (i) O f (, b) + O f (b, c) = O f (, c), dus het opsplitsen vn een intervl in twee deelintervllen verndert de oppervlkte niet. (ii) Als m f(x) M voor lle x [, b] dn is m(b ) O f (, b) M(b ), dus de oppervlkte ligt tussen de oppervlkten vn de rechthoeken met hoogte kleiner of groter dn lle functiewrden. Uit het feit dt O f (x, x) = 0 omdt een lijn geen oppervlkte heeft en eis (i) volgt dt O f (, b) = O f (b, ). Als we een oppervlkte vn rechts nr links ngeven heeft hij dus de negtieve wrde vn de gewone oriënttie. Ook ls f(x) < 0 en dus de grfiek onder de x-s ligt krijgen we een negtieve oppervlkte. Het is fhnkelijk vn de toepssing of we inderdd de oppervlkten onder de x-s negtief of positief willen tellen, in het ltste gevl kijken dn nr de functie g(x) := f(x) in plts vn f(x). Als we het intervl [, b] onderverdelen in N deelintervllen [x, x 2 ], [x 2, x 3 ],..., [x N, x N+ ] met x = en x N+ = b, dn geldt volgens eis (i): O f (, b) = O f (x, x 2 ) + O f (x 2, x 3 ) O f (x N, x N+ ). Als we nu nnemen dt f(x) op [, b] continu is, weten we dt in een intervl (x i δ, x i +δ) om x i de functiewrden f(x) in het intervl (f(x i ) ε, f(x i )+ε) liggen. Als we een ε > 0 kiezen kunnen we een onderverdeling nnemen zo dt f(x) f(x i ) < ε voor lle x [x i, x i+ ]. Dn geldt volgens eis (ii) dt (f(x i ) ε)(x i+ x i ) O f (x i, x i+ ) (f(x i ) + ε)(x i+ x i ) en dus (f(x i ) ε) O f (x i, x i+ ) x i+ x i Door de limiet ε 0 te nemen zien we dt de limiet O f (x i, x i + h) lim h 0 h (f(x i ) + ε). bestt en de wrde f(x i ) heeft. In het bijzonder kunnen we nu voor een vst gekozen punt x 0 een functie F : [, b] R, F (x) := O f (x 0, x) 77
3 Wiskunde voor kunstmtige intelligentie, 2003 Hoofdstuk II. Clculus definiëren. Dn geldt F (x+h) F (x) = O f (x 0, x+h) O f (x 0, x) = O f (x, x+h) en dus is F (x) een differentieerbre functie met fgeleide f(x). De oppervlkte O f (, b) is dus F (b) F () voor een functie F (x) met F (x) = f(x). Als we een tweede functie G(x) hebben met G (x) = f(x) dn is (F G) (x) = F (x) G (x) = f(x) f(x) = 0, dus is (F G)(x) een constnte functie en dus G(x) = F (x) + C voor een constnte C R. Mr dn is G(b) G() = F (b) + C F () C = F (b) F () en dus kunnen we de oppervlkte O f (, b) ook met behulp vn de functie G(x) ngeven. We hebben dus ngetoond: II.6 Stelling De oppervlkte onder de grfiek vn een continue functie f(x) in het intervl [, b] is F (b) F () voor een functie F (x) met F (x) = f(x). Dit is onfhnkelijk vn de keuze vn de functie F (x). 4.2 De primitieve en de integrl We noemen een functie F (x) met F (x) = f(x) een primitieve vn f(x). Als F (x) een primitieve vn f(x) dn is ook F (x)+c voor een constnte C R een primitieve vn f(x), dus is de primitieve niet eenduidig bepld. An de ndere knt verschillen twee primitieve functies vn f(x) lleen mr om een constnte, drom wordt de primitieve vn een functie vk met F (x) + C ngegeven, wrbij C een niet verder beplde constnte is. We hebben boven gezien dt een continue functie ltijd een primitieve heeft en dt deze een differentieerbre functie is. Als een functie f : [, b] R continu is behlve in een punt c [, b] kunnen we een differentieerbre primitieve F (x) op het intervl [, c] en een differentieerbre { primitieve F 2 (x) op het intervl [c, b] F (x) ls x vinden. Dn is de functie F (x) := een F 2 (x) F 2 (c) + F (c) ls x > c continue functie op [, b] die voor x c differentieerbr is met F (x) = f(x). Op deze mnier kunnen we continue primitieven voor functies vinden, die lleen mr in geïsoleerde punten niet continu zijn. Voor functies f(x) die in willekeurig kleine intervllen in oneindig veel punten niet continu zijn is een iets ingewikkeldere definitie vn een primitieve nodig, mr dit soort exotische functies gn we hier niet verder bekijken. De gebruikelijke nottie voor de primitieve functie F (x) vn f(x) is de integrl x F (x) = f(t)dt of F (x) = f(x)dx. x 0 De eerste vorm (met grenzen) noemen we ook de beplde integrl de tweede (zonder grenzen) de onbeplde integrl. Bij de onbeplde integrl identificeren we primitieven die om een constnte verschillen. De nottie vn de integrl is ingevoerd door Gottfried Wilhelm Leibniz die prllel met Isc Newton de crucile principes vn de clculus ontwikkeld heeft. De nottie is fgeleid vn de betekenis vn de primitieve voor de oppervlkte 78
4 Wiskunde voor kunstmtige intelligentie, 2003 Hoofdstuk II. Clculus onder de grfiek vn een functie: b f(t)dt = O f (, b) = N n O f (x i, x i+ ) f(x i )(x i+ x i ) = i= i= n f(x i ) x i. i= Het Σ is de Griekse letter S en stt voor som (of Summe), het teken voor de integrl lijkt op een uitgerekt S. Om n te duiden dt er een limiet voor x i 0 plts vindt, wordt het symbool dx geschreven. Dit is even ls x i in de prtiële fgeleide een formeel symbool dt ngeeft welke vribel gevrieerd wordt. Uit de definitie vn de integrl en de eigenschppen vn de fgeleide volgen meteen een pr belngrijke eigenschppen: b c f(x)dx + b b f(x)dx = g(x)dx = b b (f + g)(x)dx (cf)(x)dx voor c R We zien dus dt de integrl een lineire fbeelding op de vectorruimte vn continue functies is. Een woord vn wrschuwing: Bij het fleiden vn functies hebben we gezien dt er regels bestn zo dt we de fgeleide f (x) vn een functie f(x) die uit elementire functies (veelterm-functies, exponentiële functie, logritme, trigonometrische functies en hun inverse functies) opgebouwd is, weer ls combintie vn elementire functies kunnen schrijven. Voor de integrl geldt dit niet! Er zijn functies f(x) zo dt we de integrl f(x)dx niet ls combintie vn elementire functies kunnen schrijven. Dit ligt niet ern dt we te stom zijn om zo n functie te vinden mr het is mogelijk te bewijzen dt zo n functie niet bestt. Een voorbeeld hiervoor is de functie f(x) := exp( x 2 ). Deze functie is continu (zelfs differentieerbr), mr de enige mnier om de primitieve F (x) vn deze functie te schrijven is de integrl F (x) = exp( x 2 )dx. Een ingewikkelder voorbeeld is de Γ-functie Γ(x) := 0 exp( t)t x dt. Ook deze functie is niet zonder integrl te schrijven. Er lt zich wel ntonen dt Γ(n) = n! voor n N, dus is de Γ-functie een soort interpoltie voor de fculteit. Een ntl integrlen kunnen we l berekenen, omdt we bij het differentiëren gezien hebben, dt zeker functies eenvoudige fgeleiden hebben. Een pr voorbeelden zijn: (i) x dx = + x+ voor, (ii) exp(x)dx = exp(x), (iii) sin(x)dx = cos(x) en cos(x)dx = sin(x), 79
5 Wiskunde voor kunstmtige intelligentie, 2003 Hoofdstuk II. Clculus (iv) dx = rctn(x) en +x 2 x dx = rcsin(x). 2 We kunnen met behulp vn de integrl nu bijvoorbeeld de oppervlkte vn een cirkel met strl beplen. De punten (x, y) op de cirkel voldoen n x 2 + y 2 =, dus is de bovenhelft vn de cirkel de grfiek vn f(x) := x 2. De oppervlkte vn de cirkel vinden we dus ls 4 0 x 2 dx. We zullen lter nog een ndere mnier zien hoe we deze integrl kunnen berekenen, mr door een goede gok te doen kunnen we hem ook meteen oplossen. Er geldt (x x 2 ) = x 2 + x 2x 2 = x 2 + x2 = x 2 x 2 x 2 2 x 2. Hieruit volgt x x 2 dx = 2 2 (x x 2 + dx) = x 2 2 (x x 2 + rcsin(x)) =: F (x). Dus is 0 x 2 dx = F () F (0) = 2 (rcsin() rcsin(0)) = π/4 en we vinden inderdd π ls oppervlkte vn een cirkel met strl. Een hndige nottie om integrlen kort door hun primitieven te beschrijven is de volgende: Als F (x) een primitieve vn f(x) is, dn schrijven we b 4.3 Prtieel integreren f(x)dx = F (b) F () = F (x) b. Omdt de integrl de omkering vn de fgeleide is, kunnen we verwchten dt ook uit de productregel iets nuttigs voor het primitiveren volgt. De productregel zegt dt (f(x)g(x)) = f (x)g(x) + f(x)g (x), dus is f(x)g(x) b = b f (x)g(x)dx + b f(x)g (x)dx. Hieruit volgt de regel voor de prtiële integrtie: b f (x)g(x)dx = f(x)g(x) b b f(x)g (x)dx, f (x)g(x)dx = f(x)g(x) f(x)g (x)dx. De grp bij deze formule is dt we sommige functies eenvoudig kunnen primitiveren en dt een integrl misschien eenvoudiger wordt ls we een deel primitiveren en de rest fleiden. Hels zijn er geen regels hoe we een functie ls product vn twee functies moeten schrijven en welke vn de twee delen we ls f (x) en welke we ls g(x) moeten kiezen. Dit is een kwestie vn oefening en ervring en soms is het verstndig de verschillende mogelijkheden te proberen. Meestl zijn er niet zo veel mogelijkheden om een functie ls product vn twee functies te schrijven, en dn kunnen we een fctor ls f (x) of ls g(x) kiezen. Een pr typische toepssingen zijn de beste mnier om te zien hoe de prtiële integrtie werkt: () x }{{} g(x) exp(x) dx = x exp(x) exp(x)dx = ( x) exp(x), }{{} f (x) (2) log(x)dx = }{{} log(x) dx = x log(x) x }{{} xdx = x log(x) x. f (x) g(x) 80
6 Wiskunde voor kunstmtige intelligentie, 2003 Hoofdstuk II. Clculus Soms lukt het bij de prtiële integrtie de oorspronkelijke integrl op de rechte zijde terug te vinden, mr met een ndere coëfficiënt. Dit is in het bijzonder bij functies met sin(x) of cos(x) vk het gevl, ook l is het hier soms nodig meer dn een keer prtieel te integreren omdt sin (x) = sin(x). Voorbeelden hiervoor zijn: (3) sin 2 (x)dx = sin(x) sin(x) dx = cos(x) sin(x) cos(x) cos(x)dx = }{{}}{{} f (x) g(x) cos(x) sin(x) + ( sin 2 (x))dx = 2 ( cos(x) sin(x) + x), (4) exp(x) sin(x)dx = -exp(x) cos(x)+ exp(x) cos(x)dx = -exp(x) cos(x)+ exp(x) sin(x) exp(x) sin(x)dx = 2 (exp(x)(sin(x) cos(x)). Belngrijke begrippen in deze les oppervlkte onder een grfiek primitieve functie integrl vn een functie prtieel integreren Opgven 46. Bepl primitieven voor de volgende functies: (i) f (x) := x met > 0,, (ii) f 2 (x) := + x, (iii) f 3(x) := x + x, (iv) f 4 (x) := 47. Bereken de integrl 2 + x 2 met 0, (v) f 5(x) :=. x + x + 0 ( x) n dx voor n N. 48. Bepl de oppervlkte vn het gebied dt door de grfieken vn f(x) := x 2 en g(x) := x wordt ingesloten (dus het gebied tussen de grfieken op het intervl tussen de snijpunten). 49. Bepl de volgende integrlen door prtiële integrtie: x (i) x sin(x)dx, (ii) x 2 exp(x)dx, (iii) log(x)dx, (iv) log 2 (x)dx, (v) log 3 (x)dx, (vi) cos(log(x))dx, (vii) x rctn(x)dx. 8
5.1 Rekenen met differentialen
Wiskunde voor kunstmtige intelligentie, 2003 Hoofdstuk II. Clculus Les 5 Substitutie We hebben gezien dt de productregel voor de fgeleide een mnier geeft, om voor zeker functies een primitieve te vinden,
Nadere informatieInhoud college 7 Basiswiskunde
Inhoud college 7 Bsiswiskunde 3.3 De ntuurlijke logritme en de exponentiële functie (zie college 6) 5.1/3 Introductie Integrlen 5.4 Eigenschppen vn de eplde integrl 5.5 De hoofdstelling vn Clculus 2.10
Nadere informatieAnalyse. Lieve Houwaer Dany Vanbeveren
Anlyse Lieve Houwer Dny Vnbeveren . Relties, functies, fbeeldingen, bijecties Voor niet-ledige verzmelingen A en B noemen we elke deelverzmeling vn de productverzmeling A x B een reltie vn A nr B. We noemen
Nadere informatieVectoranalyse voor TG
college 5 De tweevoudige integrl collegejr : 8-9 college : 5 build : 27 ugustus 28 slides : 48 Vndg dubbel en De tweevoudige integrl en inhoud 2 Herhlde integrl 3 4 Poolcoördinten intro VA Wt is een integrl?
Nadere informatieContinuïteit en Nulpunten
Continuïteit en Nulpunten 1 1 Inleiding Continuïteit en Nulpunten In de wiskunde wordt heel vk gebruik gemkt vn begrippen ls functie, functievoorschrift, grfiek, Voor een gedetilleerde inleiding vn deze
Nadere informatie(iii) intervallen, bijvoorbeeld afgesloten intervallen zoals D = [0, 1] := {x en halfopen intervallen zoals D = (0, 1] := {x R 0 < x 1},
Hoofdstuk II Clculus Les Differentitie vn functies Wrscijnlijk eeft iedereen wel een idee ervn wt een functie is, mr voor de duidelijkeid zl et ndig zijn om de meest belngrijke begrippen n te gn en fsprken
Nadere informatieDe stelling van Rolle. De middelwaardestelling
De stelling vn Rolle Als f : [, b] R, continu is op [, b] en differentieerbr op (, b) en f() = f(b) dn is er een c (, b) zodt f (c) = 0. De middelwrdestelling Als f : [, b] R, continu is op [, b] en differentieerbr
Nadere informatie== Modeluitwerking tentamen Analyse 1 == Maandag 14 januari 2008, u
== Modeluitwerking tentmen Anlyse == Mndg 4 jnuri 8, 4.-7.u. Formuleer de Tussenwrdestelling. Als f :, b] R continu is en s R ligt tussen f en fb, dn bestt er een c, b] met fc = s. b Toon n, dt de vergelijking
Nadere informatieStudiewijzer Wiskunde 2 voor B (2DB10, 2DB40), cursus 2005/2006.
Studiewijzer Wiskunde voor B (DB0, DB40), cursus 005/006. Inleiding In de cursus Wiskunde voor B (DB0, DB40) wordt gebruikt het boek Clculus, Robert T. Smith, Rolnd B. Minton, second edition, Mc Grw Hill,
Nadere informatieResultatenoverzicht wiskunde B
Resulttenoverzicht wiskunde B In dit document zijn door dpt Wiskunde lle resultten vn het VWO-eindexmenprogrmm beknopt smengevt m.u.v. het domein Voortgezette Meetkunde. Kijk voor meer informtie op: www.dptwiskunde.nl.
Nadere informatie2 ). Door steeds de functiewaarde aan de linkerkant te kiezen, krijgen we de benaderingsformule
Wiskunde voor kunstmtige intelligentie, 4 Deel I. Voortgezette Anlyse Les 9 Numerieke integrtie In de prktijk is het mr zelden het gevl dt we een functie expliciet kunnen primitiveren. Voorbeelden hiervoor
Nadere informatie2 Opgaven bij Hoofdstuk 2
2 Opgven bij Hoofdstuk 2 Opgve 2. De functie f : R 2 R is gedefinieerd door ) Bewijs dt f continu is op R 2 \ {(, )}. f(, y) = 2 y 2 + y 2 ls (, y) (, ) f(, ) =. b) Bewijs dt voor iedere R de functie y
Nadere informatieUitwerking Tentamen Analyse B, 28 juni lim
Uitwerking Tentmen Anlyse B, 8 juni 0 Opgve [5pt] Bereken Hint: b = e b log. lim ( sin(π. Zij I =], [. Voor lle I \ {} geldt dt Definieer ( sin(π = e log( sin(π = e log sin(π. ϕ( = f(, f( = log, g( = sin(π.
Nadere informatieWerkblad TI-83: Over de hoofdstelling van de integraalrekening
Werkld TI-8: Over de hoofdstelling vn de integrlrekening. Inleiding We ekijken chtereenvolgens in onderstnde figuren telkens de grfiek vn een functie f met in het intervl [; ]. f ( ) = f ( ) = + y = 5
Nadere informatieUitwerking herkansing Functies en Reeksen
Uitwerking herknsing Functies en Reeksen 3 jnuri 14, 9: - 1: uur Opgve 1 () De functie ' is prtieel differentieerbr, met prtiële fgeleiden @'.x; y/ D.1; 1/T en @x @' @y.x; y/ D. v; v/t : Deze prtiële fgeleiden
Nadere informatieZomercursus Wiskunde
Ktholieke Universiteit Leuven September 0 Module Integrtietechnieken: substitutie en prtiële integrtie (versie ugustus 0) Module : Integrtietechnieken: substitutie en prtiële integrtie Inhoudsopgve Primitieve
Nadere informatieDifferentiatie van functies
Deel II Clculus Wiskunde voor kunstmtige intelligentie, 004 Les 6 Differentitie vn functies Wrscijnlijk eeft iedereen wel een idee ervn wt een functie is, mr voor de duidelijkeid erlen we voor de meest
Nadere informatieBasiswiskunde Een Samenvatting
Bsiswiskune Een Smenvtting Verzmelingen N: ntuurlijke getllen, nl.,, 3,... Z: gehele getllen, nl....,,, 0,,,... Q: rtionle getllen,.w.z. breuken vn gehele getllen R: reële getllen, us lle getllen op e
Nadere informatieExamen VWO. wiskunde B1,2 (nieuwe stijl)
wiskunde 1,2 (nieuwe stijl) Exmen VWO Voorbereidend Wetenschppelijk Onderwijs Tijdvk 1 insdg 25 mei 13.30 16.30 uur 20 04 Voor dit exmen zijn mximl 86 punten te behlen; het exmen bestt uit 18 vrgen. Voor
Nadere informatieInleiding Natuurwetenschappen
Inleiding Ntuurwetenschppen Tijden: september: 7:45 :45 3 september: 7:45 :45 6 september: 09:30 3:30 Loctie: Adres: Leuvenln, Utrecht Gebouw: Mrius Ruppertgebouw Zl: A Opdrchtgever: Jmes Boswell Instituut
Nadere informatieAanbevolen achtergrondliteratuur met veel opgaven (en oplossingen):
Deel A Clculus Anbevolen ctergrondlitertuur met veel opgven (en oplossingen): Frnk Ayres: (Scum s Outline of Teory nd Problems of) Clculus. McGrw-Hill Compnies, 999, 578 p., ISBN: 749736. Micel Spivk:
Nadere informatie10.8. De Laplace vergelijking. De warmtevergelijking in meerdimensionale ruimten heeft de volgende vorm :
1.8. De Lplce vergelijking. De wrmtevergelijking in meerdimsionle ruimt heeft de volgde vorm : in R 2 : α 2 (u xx + u yy ) = u t in R 3 : α 2 (u xx + u yy + u zz ) = u t. Hierbij stelt u(x, y, t) de tempertuur
Nadere informatieInhoud Basiswiskunde Week 5_2
Inhoud Bsiswiskunde Week 5_2 3.5 Cyclometrische functies (vervolg, zie week 5_1) 5.1 t/m 5.3 Introductie Integrlen 5.4 Eigenschppen vn de eplde integrl 2 Bsiswiskunde_Week_5_2.n 5.1 t/m 5.3 Som-nottie
Nadere informatieTentamen Numerieke Wiskunde (WISB251)
1 Tentmen Numerieke Wiskunde (WISB251) Mk één opgve per vel en schrijf op ieder vel duidelijk je nm en studentnummer. Lt duidelijk zien hoe je n de ntwoorden komt. Onderstnde formules en stellingen mg
Nadere informatieEindexamen vwo wiskunde B pilot I
Onfhnkelijk vn mimumscore 5 f ' ( x) = e + ( + ) e f' ( x ) = 0 voor x = f ( ) = (dus P (, ) ) e e Hieruit volgt dt lle punten P dezelfde y-coördint hebben, dus liggen l deze punten op één (horizontle)
Nadere informatie4. LOGARITMISCHE EN EXPONENTIËLE FUNCTIES
4. LOGARITMISCHE EN EXPONENTIËLE FUNCTIES 4.. Logritmische functies 4... Inleiding 4... Rekenen met rtionle eponenten Een mcht met rtionle eponenten (strikt positief grondtl) kennen we reeds vn vroeger:
Nadere informatie2 Verwisselingsstellingen en oneigenlijke integralen
2 Verwisselingsstellingen en oneigenlijke integrlen 2.1 Verwisseling vn de differentitievolgorde Lt V een open deelverzmeling vn R 2 zijn, en f : V R een reëelwrdige funtie op V die prtieel differentieerbr
Nadere informatieWiskundige Analyse 1
Wiskundige Anlyse 1 Belngrijkste stellingen 1 Getllen Driehoeksongelijkheid : b ± b + b Supremumprincipe : Elke nietlege verzmeling reële getllen die nr boven begrensd is, heeft een supremum Infimumprincipe
Nadere informatieVoorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 25 mei uur
wiskunde 1,2 (nieuwe stijl) Exmen VWO Voorbereidend Wetenschppelijk Onderwijs Tijdvk 1 insdg 25 mei 13.30 16.30 uur 20 04 Voor dit exmen zijn mximl 86 punten te behlen; het exmen bestt uit 18 vrgen. Voor
Nadere informatieHoofdstuk 0: algebraïsche formules
Hoofdstuk 0: lgebrïsche formules Dit hoofdstuk hoort bij het eerste college infinitesimlrekening op 3 september 2009. Alle gegevens over de cursus zijn te vinden op http://www.mth.uu.nl/people/hogend/inf.html
Nadere informatie4. LOGARITMISCHE EN EXPONENTIËLE FUNCTIES
4. LOGARITMISCHE EN EXPONENTIËLE FUNCTIES 4.. Logritmische functies 4... Inleiding 4... Rekenen met rtionle eponenten Een mcht met rtionle eponenten (strikt positief grondtl) kennen we reeds vn vroeger:
Nadere informatie2. Gegeven is de driehoek van figuur 10.10a. Gevraagd worden hoek β en de zijden a en c.
Wiskunde voor bchelor en mster Deel Bsiskennis en bsisvrdigheden c 05, Syntx Medi, Utrecht www.syntxmedi.nl Uitwerkingen hoofdstuk 0 0... Voor scherpe hoek α geldt:. sin α = 0,8 α = sin 0,8 = 5, d. cos
Nadere informatiea b x-as g(x) is stijgend op [a,b]
Functieonderzoek In dit hoofdstuk wordt de grfiek vn functies besproken. Voordt we het pltje kunnen tekenen moeten we ntl zken uitzoeken. Te denken vlt n domein, nulpunten, mim, minim, symptoten en buigpunten.
Nadere informatie4. LOGARITMISCHE EN EXPONENTIËLE FUNCTIES
4. LOGARITMISCHE EN EXPONENTIËLE FUNCTIES 4.. Logritmische functies 4... Inleiding 4... Rekenen met rtionle eponenten Een mcht met rtionle eponenten (strikt positief grondtl) kennen we reeds vn vroeger:
Nadere informatieFractionele calculus
Universiteit Utrecht Deprtement Wiskunde Bchelorscriptie Wiskunde TWIN Wiskunde en Ntuurkunde Frctionele clculus Een studie vn fgeleiden en integrlen vn niet-gehele orde Auteur: M.A. Lip Studentnummer
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO 2012
Correctievoorschrift VWO 0 tijdvk wiskunde B (pilot) Het correctievoorschrift bestt uit: Regels voor de beoordeling Algemene regels Vkspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor
Nadere informatieIntegralen en de Stelling van Green
Integrlen en de Stelling vn Green Les Functies vn twee vernderlijken Les ubbelintegrl Les 3 Lijnintegrl Les 4 Stelling vn Green en toepssingen Rob e Stelen sptie Een ster genereert mgnetische velden door
Nadere informatieEindexamen wiskunde B1-2 vwo 2004-I
chten vn een derdegrdsfunctie Gegeven is de functie 3 2 1 3 4 4 f ( x) x x op het domein [0, 3]. V is het gebied ingesloten door de grfiek vn f en de x-s. 5p 1 ereken lgebrïsch de excte wrde vn de oppervlkte
Nadere informatieExamen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 woensdag 16 mei 13.30-16.30 uur
Emen VW 0 tijdvk woensdg 6 mei 3.30-6.30 uur wiskunde B (pilot) Dit emen bestt uit 5 vrgen. Voor dit emen zijn miml 83 punten te behlen. Voor elk vrgnummer stt hoeveel punten met een goed ntwoord behld
Nadere informatieGetallenverzamelingen
Getllenverzmelingen Getllenverzmelingen Ntuurlijke getllen Het getlegrip heeft zih wrshijnlijk ontwikkeld op een wijze die overeenkomt met de mnier wrop u zelf de getllen geleerd het. De sis is het tellen.
Nadere informatieEigenwaarden en eigenvectoren
Hoofdstuk I. Lineire Algebr Les 4 Eigenwrden en eigenvectoren In het voorbeeld vn de verspreiding vn de Euro-munten hebben we gezien hoe we de mix vn munten n floop vn n jr uit de n-de mcht A n vn de overgngsmtrix
Nadere informatie3 Snijpunten. Verkennen. Uitleg
3 Snijpunten Verkennen Meetkunde Snijpunten Inleiding Verkennen Bentwoord de vrgen bij Verkennen. Mk ook de constructie in GeoGebr. Gebruik eventueel het progrmm om de snijpunten voor je te berekenen ls
Nadere informatieBespreking Examen Analyse 1 (Juni 2007)
Bespreking Exmen Anlyse 1 (Juni 2007) Voorf: Zols ik ook vorig jr in juni en in september gedn heb, geef ik hier bedenkingen bij het exmen vn deze junizittijd. Ik zorg ervoor dt deze tekst op toledo komt,
Nadere informatieEindexamen vwo wiskunde B pilot I
Formules Goniometrie sin( t u) sintcosu costsinu sin( t u) sintcosu costsinu cos( t u) costcosu sintsinu cos( t u) costcosu sintsinu sin( t) sintcost cos( t) cos t sin t cos t sin t www. - - nfhnkelijk
Nadere informatieis het koppel dat overeenkomt met het eindpunt van λ.op ax by = a a b x y = a b = x y a b ax by bx + ay = a b
1 Tweedimensionle Euclidische ruimte 11 Optelling, verschil en sclire vermenigvuldiging = ( b, ) b, is de verzmeling vn lle koppels reële getllen { } Zols we ons de reële getllen kunnen voorstellen ls
Nadere informatieEindexamen wiskunde B1-2 vwo 2007-I
Eindemen wiskunde B- vwo 007-I Beoordelingsmodel Podiumverlichting mimumscore 3 sin α = r 650 V 650 r r r 650 r = 9 + invullen geeft V = 9 + sin α = r r = 9 + V = 650 650 = 9+ 9+ 9 + mimumscore 5 650 00
Nadere informatieWISKUNDE VOOR DE PROPEDEUSE ENIGINEERING MARITIEME TECHNIEK. A.F. Bloemsma M.A. Litjens C. Ultzen M.D. Poot
WISKUNDE VOOR DE PROPEDEUSE ENIGINEERING MARITIEME TECHNIEK A.F. Bloemsm M.A. Litjens C. Ultzen M.D. Poot INHOUD: H. : Hkjes wegwerken, ontbinden in fctoren H. : Mchten 0 H. : Het rekenen met breuken (deel
Nadere informatieInhoud leereenheid 13. Integreren. Introductie 125. Leerkern 126. Samenvatting 149. Zelftoets 150
Inhoud leereenheid 3 Integreren Introductie 5 Leerkern 6 Integrl ls oppervlkte 6 De functie ls fgeleide vn zijn oppervlktefunctie 3 3 Primitieven 33 4 Beplde en oneplde integrl 35 5 Oneigenlijke integrlen
Nadere informatieTentamen: Kansrekening en Statistiek P0099
Fculteit Economie en Bedrijfskunde Tentmen: Knsrekening en Sttistiek 1 6011P0099 Tentmendtum & -tijd: 15 december 015, 1:00 17:00 Studiejr 015-016 Duur vn het tentmen: 3 uur Legitimtie: U dient zich te
Nadere informatieFormularium Analyse I
Formulrium Anlyse I Getllen, functies en rijen coördintenstelsels: poolcoördinten (r, θ) sferische coördinten (r, θ, ϕ) x = r cos θ y = r sin θ cylindrische coördinten (u, θ, z) x = r sin ϕ cos θ r 0 y
Nadere informatieANTWOORDEN EN UITWERKINGEN TENTAMEN QUANTUMMECHANICA 2 VAN 31 MEI 2011
ANTWOORDEN EN UITWERKINGEN TENTAMEN QUANTUMMECHANICA VAN MEI ) (Andere ntwoorden zijn niet noodzkelijk (geheel) incorrect) () Enkelvoudig ontrd ofwel niet-ontrd. Niveu met energie C= heeft een deeltje
Nadere informatieInleiding Analyse. Dictaat. E.P. van den Ban. c Mathematisch Instituut Universiteit Utrecht Voorjaar 2009, herzien
Inleiding Anlyse Dictt E.P. vn den Bn c Mthemtisch Instituut Universiteit Utrecht Voorjr 2009, herzien -5 -4 Introductie Dit dictt wordt gebruikt bij het eerstejrs college Inleiding Anlyse. Het is ls op
Nadere informatieTentamen Calculus 2 25 januari 2010, 9:00-12:00 uur
Tentamen Calculus 5 januari 00, 9:00 -:00 uur Je mag geen rekenapparaat gebruiken. De opgaven t.e.m. 6 tellen allemaal even zwaar. Vermeld op elk papier dat je inlevert je naam en je studentnummer. Geef
Nadere informatieELEKTROMAGNETISME 1-3AA30
ELEKTROMAGNETISME - 3AA3 9 rt 8, 4. 7. uur Geef bij iedere toepssing vn een kring- of oppervlkte-integrl duidelijk n lngs welke weg of over welk oppervlk wordt geïntegreerd Het forulebld en beoordelingsforulier
Nadere informatieEen regenton. W is het vlakdeel dat wordt ingesloten door de x-as, de y-as, de grafiek van r en de lijn x h, met 0 h
Een regenton Op het domein [0, ] is de functie r gegeven door r ( ) 5 5 5. W is het vlkdeel dt wordt ingesloten door de -s, de y-s, de grfiek vn r en de lijn h, met 0 h. Zie de onderstnde figuur. figuur
Nadere informatieKansrekening en dynamica als basis voor breed wiskundeonderwijs 2
Knsrekening en dynmic ls bsis voor breed wiskundeonderwijs Joost Hulshof en Ronld Meester c Reproductie lleen in overleg met de uteurs. Alle rechten voorbehouden. 1 Voorwoord In de eerste cursus hebben
Nadere informatiePrimitieve functie Als f : R --> R continu is op een interval, dan noemt men F : R --> R een primiteive functie of
Enkelvoudige integralen Kernbegrippen Onbepaalde integralen Van onbepaalde naar bepaalde integraal Bepaalde integralen Integratiemethoden Standaardintegralen Integratie door splitsing Integratie door substitutie
Nadere informatiea = 1 b = 0 k = 1 ax + b = lim f(x) lim
BURGERLIJK INGENIEUR ARCHTECT - JULI 2 BLZ /8. De functie fx) = e kx + x + met, en k R en k < heeft een schuine symptoot y = x voor x + en voldoet n de vergelijking Bepl, en k. D fx))) 2 + D fx)) 2) +
Nadere informatieParels van studenten tijdens een examen
Prel 1 Prels vn studenten tijdens een exmen c k x k n+1 n+1 ( = c k x k ( ) )x c n+1x n+1 n+1 k ( ) k x n+1 k ( ) k k k Prel 2 Vrg: Zij n N, c k C voor k = 1,..., n, c n 0. Toon n dt de functie f(z) =
Nadere informatieVoorbereidende opgaven Examencursus
Voorbereidende opgven Exmencursus Tips: Mk de voorbereidende opgven voorin in één vn de A4-schriften die je gt gebruiken tijdens de cursus. Als een opdrcht niet lukt, werk hem dn uit tot wr je kunt en
Nadere informatieFormulekaart VWO 1. a k b n k. k=0
Formulekrt VWO 1 Formulekrt VWO Knsrekening Tellen n! = n (n 1)... 1 0! = 1 ( ) n n! = k k!(n k)! Binomium vn Newton: ( + b) n = n k=0 ( ) n k b n k k Knsrekening Voor toevlsvribelen X en Y geldt E(X +
Nadere informatie2) Kegelsneden (in basisvorm)
) Kegelsneden (in sisvorm) In dit hoofdstuk werken we ltijd in een Euclidisch geijkt ssenstelsel. ) De rool Definitie De rool is de meetkundige lts vn de unten wrvoor de fstnd tot een gegeven unt F gelijk
Nadere informatieVoorbereidende opgaven Kerstvakantiecursus
Voorbereidende opgven Kerstvkntiecursus Tips: Mk de volgende opgven het liefst voorin in één vn de A4-schriften die je gt gebruiken tijdens de cursus. Als een som niet lukt, kijk dn even in het beknopt
Nadere informatie3. BEPAALDE INTEGRAAL
3. BEPAALDE INTEGRAAL In dit hoofdstuk gn we op zoek nr een lgemene mnier om de oppervlkte vn een willekeurig vlkdeel te eplen. We ouwen onze redenering op vi ondersommen, ovensommen en Riemnnsommen om
Nadere informatieVoorbereidende opgaven Herkansingscursus. Rekenregels voor vereenvoudigen
Voorbereidende opgven Herknsingscursus Tips: Mk de voorbereidende opgven voorin in één vn de A4-schriften die je gt gebruiken tijdens de cursus. Als een opdrcht niet lukt, werk hem dn uit tot wr je kunt
Nadere informatieIntegralen. DE ONBEPAALDE INTEGRAAL VAN f(x) wordt genoteerd met f(x)dx, en is de meest algemene zogenaamde primitieve van f(x) dat is:
Integrlen DE ONBEPAALDE INTEGRAAL VAN f() wordt genoteerd met f()d, en is de meest lgemene zogenmde primitieve vn f() dt is: f()d = F() + C wrij F() elke functie is zodnig dt F'() = f() en C een willekeurige
Nadere informatieExact periode 2.2. Gemiddelde en standaarddeviatie Betrouwbaarheidsinterval Logaritme ph lettersommen balansmethode
Exct periode. Gemiddelde en stndrddevitie Betrouwbrheidsintervl Logritme ph lettersommen blnsmethode 1 gemiddelde en stndrddevitie vn meetwrden. x en s Hieronder zie je twee getllenseries die hetzelfde
Nadere informatieNumerical Integration (Hoofdstuk 5 in Ed. 7) Numerical Methods College 5: Numerieke Integratie (Hoofdstuk 5) Probleemschets
Numericl Integrtion (Hoofdstuk 5 in Ed. 7 Numericl Methods College 5: Numerieke Integrtie (Hoofdstuk 5 A.A.N. Ridder normlsize Deprtment EOR Vrije Universiteit Amsterdm Huispgin: http://personl.vu.nl/..n.ridder/numprog/defult.htm
Nadere informatie7 College 30/12: Electrische velden, Wet van Gauss
7 College 30/12: Electrische velden, Wet vn Guss Berekening vn electrische flux Alleen de component vn het veld loodrecht op het oppervlk drgt bij n de netto flux. We definieren de electrische flux ls
Nadere informatieRouteplanning middels stochastische koeling
Routeplnning middels stochstische koeling Modellenprcticum 2008 Stochstische koeling of Simulted nneling is een combintorisch optimlistielgoritme dt redelijke resultten geeft in ingewikkelde situties.
Nadere informatieSyllabus Analyse 2A. door T. H. Koornwinder
Syllbus Anlyse 2A door T. H. Koornwinder Universiteit vn Amsterdm, Fculteit der Ntuurwetenschppen, Wiskunde en Informtic, Korteweg-de Vries Instituut voor Wiskunde september 2001 Deze syllbus geeft de
Nadere informatieToepassingen op Integraalrekening
Toepssingen op Integrlrekening ) Oppervlktes vn vlkke figuren erekenen De meest voor de hnd liggende toepssing vn integrlrekening is uiterrd de reden wrom ze is ingevoerd, nmelijk het erekenen vn oppervlktes
Nadere informatieModerne wiskunde: berekenen zwaartepunt vwo B
Moderne wiskunde: erekenen zwrtepunt vwo B In de edities 7 en 8 ws er in de slotdelen vn VWO B ruimte genomen voor een prgrf over het erekenen vn een zwrtepunt. In de negende editie is er voor gekozen
Nadere informatieOefeningen. 1 Ga na of de gegeven functie een oplossing is van de gegeven differentiaalvergelijking. (g) y = y x 2. (a) xy = 2y ; y = 5x 2
Oefeningen 1 G n of de gegeven functie een oplossing is vn de gegeven differentilvergelijking. () xy = 2y ; y = 5x 2 (b) (x + y) dx + y dy = 0 ; y = 1 x2 2x (c) y + y = 0 ; y = 3 sin x 4 cos x 2 Zoek een
Nadere informatieFormulekaart VWO wiskunde B1 en B2
Formulekrt VWO wiskunde B en B2 De Formulekrt Wiskunde hvo/vwo is gepubliceerd in Uitleg, Gele Ktern nr. 2, CEVO- 98/257. Deze versie vn de Formulekrt is die officiële versie. Vierkntsvergelijking Als
Nadere informatieWISKUNDE ANALYSE ECWI-WEWI 6/8. Rudy De Wever
WISKUNDE ANALYSE 6-7 6 ECWI-WEWI 6/8 Rudy De Wever Inhoud. HERHALING AFGELEIDE VAN EEN REËLE FUNCTIE..... Definitie fgeleide in een niet-geïsoleerd punt vn het domein..... Rekenregels..... Herhlingsoefeningen....
Nadere informatieHoofdstuk 3. N gekoppelde oscillatoren. 3.1 De bewegingsvergelijkingen
Hoofdstuk 3 N gekoppelde oscilltoren 3.1 De bewegingsvergelijkingen We beschouwen ls een systeem vn N gekoppelde oscilltoren vn N puntmss s M die onderling met veren gekoppeld zijn, zols ngegeven in figuur
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO 2012
Correctievoorschrift VWO 0 tijdvk wiskunde B Het correctievoorschrift bestt uit: Regels voor de beoordeling Algemene regels Vkspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor de beoordeling
Nadere informatiewiskunde B pilot vwo 2015-I
wiskunde B pilot vwo 05-I Formules Goniometrie sin( tu) sintcosu costsinu sin( tu) sintcosu costsinu cos( tu) costcosusintsinu cos( tu) costcosusintsinu sin( t) sintcost cos( t) cos tsin t cos t sin t
Nadere informatieFuncties van één veranderlijke
Functies van één veranderlijke 952600 Docent : Anton Stoorvogel E-mail: A.A.Stoorvogel@utwente.nl /37 Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica EWI Newton s method Hoe vinden we een nulpunt: f.x/ D 0 Stel
Nadere informatieLineaire formules.
www.betles.nl In de wiskunde horen bij grfieken beplde formules wrmee deze grfiek getekend kn worden. zijn formules die in een grfiek een reeks vn punten oplevert die op een rechte lijn liggen. In de vorige
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO 2012
Correctievoorschrift VWO 0 tijdvk wiskunde B Het correctievoorschrift bestt uit: Regels voor de beoordeling Algemene regels Vkspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Inzenden scores Regels voor de beoordeling
Nadere informatieToepassingen op Integraalrekening
Toepssingen op Integrlrekening ) Oppervlktes vn vlkke figuren erekenen De meest voor de hnd liggende toepssing vn integrlrekening is uiterrd de reden wrom ze is ingevoerd, nmelijk het erekenen vn oppervlktes
Nadere informatieOnafhankelijk van a. f snijdt de x-as in punt A ( , 0) Voor elke positieve waarde van a is een functie f. gegeven door F ( x) = x e ax.
Onfhnkelijk vn Voor elke positieve wrde vn is een functie f gegeven door f ( x) = (1 x) e x en een functie F gegeven door F ( x) = x e x. De functie 3p 1 Toon dit n. F is een primitieve functie vn f. De
Nadere informatieAantekeningen voor de cursus met Jan
Antekeningen voor de cursus met Jn Antekeningen voor de cursus met Jn JH Oegstgeest, Amsterdm The Netherlnds c c 2015 tekst FF 2015 illustrtie Ruud Hulshof Fotogrfie omslg: nog onbekend Vormgeving omslg:
Nadere informatie1.1 Terug naar Archimedes met simpele voorbeelden
1 Integrlrekening Woord voorf: ik verwijs f en toe nr het groene boekje Wiskunde in je Vingers met Ronld Meester [HM]. Onderstnde tekst bevt net ls [HM] geen pltjes. Het is verstndig en leerzm om die zelf
Nadere informatieExamen VWO. wiskunde B. tijdvak 1 woensdag 18 mei 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.
Emen VW 20 tijdvk woensdg 8 mei 3.30-6.30 uur wiskunde B Bij dit emen hoort een uitwerkbijlge. chter het correctievoorschrift is een nvulling opgenomen. Dit emen bestt uit 8 vrgen. Voor dit emen zijn miml
Nadere informatie3 Exponentiële functies en logaritmische functies
Eponentiële functies en logritmische functies Bij wiskunde B heb je l eerder te mken gehd met eponentiële en logritmische functies. In dit hoofdstuk gn we er wt dieper op in en lten we een ntl toepssingen
Nadere informatieHertentamen. Elektriciteit en Magnetisme 1. Woensdag 14 juli :00-12:00. Schrijf op elk vel uw naam en studentnummer. Schrijf leesbaar.
Hertentmen Elektriciteit en Mgnetisme 1 Woensdg 14 juli 2011 09:00-12:00 Schrijf op elk vel uw nm en studentnummer. Schrijf leesbr. Mk elke opgve op een prt vel. Dit tentmen bestt uit 4 vrgen. Alle vier
Nadere informatieHet kwadraat van een tweeterm a+b. (a+b)²
Merkwrdig producten: Het kwdrt vn een tweeterm + (+)² Even herhlen Wnneer een getl of een lettervorm met zichzelf vermenigvuldigd wordt, dn duid je dt n door dt getl of die lettervorm één keer te schrijven
Nadere informatieKATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN SUBFACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN HUB HANDELSWETENSCHAPPEN
KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN SUBFACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN HUB HANDELSWETENSCHAPPEN ELEMENTAIR ALGEBRAÏSCH REKENEN Een zelfhulpgids voor letterrekenen Rekenregels Uitgewerkte voorbeelden
Nadere informatieF G H I J. 5480
() Nm : Kls: Dtum: A. 06 Uit ln + ln( ) = ln volgt dt gelijk is n ) ) ) ) ) g.v.d.v. B. 77 + b ) b ) (+ is gelijk n b ) ) b) ).b b F. 7 kn ook geschreven worden ls ) e ) e ) e ( ) ln e ) ) e G. 7 9 Als
Nadere informatieIn dit hoofdstuk introduceren we de hoofdrolspelers van het college: eindige automaten.
9 2 Eindige utomten In dit hoofdstuk introduceren we de hoofdrolspelers vn het college: eindige utomten. 2.1 Deterministische eindige utomten We eginnen met een vooreeld. Vooreeld 2.1 Beschouw het volgende
Nadere informatieEindexamen wiskunde B vwo 2011 - I
Tussen twee grfieken De functie f is gegeven door f ( ) =. In figuur zijn op het intervl [0, ] de grfiek vn f en de lijn = getekend. De grfiek vn f en de lijn = snijden elkr in het punt T. p de lijn =
Nadere informatieUNIFORM HEREXAMEN MULO tevens TOELATINGSEXAMEN VWO/HAVO/NATIN 2008
MINISTERIE VN ONERWIJS EN VOLKSONTWIKKELING EXMENUREU UNIFORM HEREXMEN MULO tevens TOELTINGSEXMEN VWO/HVO/NTIN 008 VK : WISKUNE TUM : TIJ : ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatiePraktische opdracht Optimaliseren van verpakkingen Inleidende opgaven
Prktische opdrcht Optimliseren vn verpkkingen Inleidende opgven V, WB Opgve 1 2 Gegeven is de functie f ( x) = 9 x. Op de grfiek vn f ligt een punt P ( p; f ( p)) met 3 < p < 0. De projectie vn P op de
Nadere informatieEindexamen vwo wiskunde B II
Formules Vlkke meetkunde Verwijzingen nr definities en stellingen die bij een bewijs mogen worden gebruikt zonder ndere toelichting. Hoeken, lijnen en fstnden: gestrekte hoek, rechte hoek, overstnde hoeken,
Nadere informatieVoorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Donderdag 20 mei 13.30 16.30 uur
Wiskunde B Profi Exmen VWO Voorereidend Wetenschppelijk Onderwijs Tijdvk Donderdg 20 mei 3.30 6.30 uur 9 99 Dit exmen estt uit 5 vrgen. Voor elk vrgnummer is ngegeven hoeveel punten met een goed ntwoord
Nadere informatieCorrectievoorschrift VWO 2018
Correctievoorschrift VWO 08 tijdvk wiskunde B Het correctievoorschrift bestt uit: Regels voor de beoordeling Algemene regels Vkspecifieke regels 4 Beoordelingsmodel 5 Anleveren scores Regels voor de beoordeling
Nadere informatieOver de lengte van OH, OZ en OI in een willekeurige driehoek
Over de lengte vn OH, OZ en OI in een willekeurige driehoek DICK KLINGENS (e-mil: dklingens@pndd.nl Krimpenerwrd College, Krimpen n den IJssel (Nederlnd pril 2007 1. De lengte vn OH en OZ De punten O,
Nadere informatie