Hoe weet ik waarom mijn interventies werken en voor wie?

Transcriptie

1 Hoe weet ik waarom mijn interventies werken en voor wie? Maartje van Stralen: Mine Yildirim: Femke van Nassau: Mia Kösters: Hoe evalueer ik hoe mijn interventie werkt? Analyse van mediatoren Hoe evalueer ik voor wie en onder welke omstandigheden mijn interventie werkt? Analyse van moderatoren Wat leren we van implementeren? Werving van scholen voor de landelijke uitrol van DOiT Evaluatie van implementatie van VRIENDEN voor het Leven.

2 Hoe evalueer ik hoe mijn interventie werkt? analyse van mediatoren Maartje van Stralen Mine Yildirim Saskia te Velde Willem van Mechelen Johannes Brug Mai Chin A Paw Symposium NGVGZ

3

4 Interventieprogramma s WERKINGS- MECHANISME INTERVENTIE INTERVENTIE PROGRAMMA

5 Werkingsmechanismen interventie MEDIATOR M INTERVENTIE X AFHANKELIJKE VARIABELE Y Een mediator is de intermediair in een causale relatie tussen een onafhankelijke variabele (interventie) en een afhankelijke variabele Onderzoekers kunnen het proces of werkingsmechanisme achterhalen waarmee de ene variabele de andere variabele beinvloed

6 Werkingsmechanismen interventie INTENTIE M BEWEEG INTERVENTIE X BEWEEG- GEDRAG Y Een mediator is de intermediair in een causale relatie tussen een onafhankelijke variabele (interventie) en een afhankelijke variabele Onderzoekers kunnen het proces of werkingsmechanisme achterhalen waarmee de ene variabele de andere variabele beinvloed

7 Werkingsmechanismen interventie Hoe werkt mijn overgewicht preventie interventie? Hoe kan ik mijn interventie kosten-effectiever maken? MEDIATOR M INTERVENTIE X AFHANKELIJKE VARIABELE Y

8 Mediatie analyse MEDIATOR M INTERVENTIE a b AFHANKELIJKE VARIABELE X Y Mediation analysis steps a. Action theorie (a-path) b. Conceptual theorie (b-path) Mediatie test- Product of Coefficient test (a*b)

9 Doel literatuur studie Systematische literatuurstudie naar het achterhalen van De belangrijkste mediatoren van bestaande programma s die zich richten op het bevorderen van gezond beweeg- en voedingsgedrag van de jeugd.

10 Systematische zoektocht Electronische databestanden Pubmed, Embase, PsycINFO, ERIC, SPORTDiscus, Cochrane Tot juni 2010 Inclusie programma s gericht op risicogedragingen voor overgewicht in een gerandomiseerde gecontroleerde of quasi experimentele studie-opzet bij kinderen tussen de 4-18 jaar, die een mediatie analyse hebben uitgevoerd. Beschreven in Engelstalige artikelen. Kwaliteittoets Op 10 items gescoord op kwaliteit van de studie (bv randomisatie) Totale kwaliteitsscore: laag (score 0-4), medium (5-7), of hoog (8-10)

11 Resultaten 6860 abstracts geindentificeerd 1953 Pubmed 1271 PsycINFO 2332 EMBASE 592 Cochrane 551 ERIC 161 Sportdiscus 1627 dubbele records 5233 abstracts gelezen 5005 abstracts geexcludeerd o.b.v. titel/ abstract 228 full-text artikelen gelezen 24 artikelen in het review 204 artikelen voldeden niet aan inclusie criteria

12 Interventie effect INTERVENTIE X GEDRAG Y Alle studies vonden een significant interventie effect op voeding, zittend of beweeggedrag.

13 Mediatie effect MEDIATOR M INTERVENTIE X GEDRAG Y Beweeggedrag Voeding Zittend gedrag Eigen effectiviteit - - Zelf regulatie Intentie

14 Mediatie effect Indicaties mediatie effect Beweeggedrag Voeding Zittend gedrag Intrinsieke motivatie Kennis Intrinsieke motivatie Plezier Waargenomen voordelen Attitude Gewoonte Geen mediatie effect Beweeggedrag Voeding Zittend gedrag Attitude Sociale invloeden - Waargenomen Barrieres Sociale invloeden Beschikbaarheid Eigen effectiviteit

15 Discussie Verschillende mediatoren voor verschillende gedragingen Beweeggedrag Eigen effectiviteit Zelf regulatie Intentie Voedingsgedrag: geen sterk bewijs Kennis Attitude Gewoonte Zittend gedrag: geen (sterk) bewijs Intrinsieke motivatie

16 Discussie MEDIATOR M INTERVENTIE X GEDRAG Y Meerderheid van de interventies was niet in staat om de mediator te veranderen, dit kan komen door Niet effectieve interventiestrategien, Lage power Het gebruik van niet gevoelige meetinstrumenten

17 Conclusies Om te weten hoe onze interventies werken dienen we mediatie analyes uit te voeren Onderzoek naar werkingsmechanismen preventie programma s is gering Kwaliteit van huidige studies is voor verbetering vatbaar Beperkt aantal mediatoren gemeten (weinig omgevingsmediatoren) Weinig studies hebben gekeken naar de mediatoren van zitten gedrag Meer kwalitatief hoogwaardige studies naar werkingsmechanismen nodig!

18 Hartelijk dank voor uw aandacht!

19 Action theory test MEDIATOR M INTERVENTION X

20 Action theory test + O - PA Diet PA Diet SB SB Self-efficacy Attitude Attitude Perc. Benefits Attitude Int. Motivation Selfregulation Knowledge Social influence Perc. Barriers Intention Habit strength Self-efficacy Habit Self-efficacy Enjoyment Int. Motivation Social support Availability Social norm

21 Conceptual theory test MEDIATOR M INTERVENTION BEHAVIOR X Y

22 Conceptual theory test + O - PA Diet PA Diet SB Attitude Attitude Enjoyment Perc. Benefits Attitude Perc. Benefits Habit strength Social norm Perc. Barriers Self-efficacy Perc. Barriers Availability Int. motivation Self-efficacy Social support Social norm Self-regulation Social norm Habit strength Social support Parent consumption Eating together