Wet aanpak schijnconstructies. Een nadere toelichting op de ketenaansprakelijkheid. mr. R.A. Scherpenisse

Transcriptie

1 Wet aanpak schijnconstructies Een nadere toelichting op de ketenaansprakelijkheid mr. R.A. Scherpenisse 1

2 Eén van de maatregelen tegen schijnconstructies is: ketenaansprakelijkheid Sinds 1 juli 2015: Civielrechtelijke ketenaansprakelijkheid voor loon: werkgever én opdrachtgever aansprakelijkheid. 2

3 Ketenaansprakelijkheid voor loon Andere schakels in de keten zijn ook aansprakelijk geworden voor eventuele onderbetaling of het niet betalen van verschuldigd loon aan de werknemer Om wie gaat het? Werknemer verricht arbeid o.b.v. een overeenkomst van opdracht of aanneming van werk. 3

4 Ketenvoorbeeld Hoofdopdrachtgever Hoofdaannemer (opdrachtgever van onderaannemer) Onderaannemer (opdrachtgever van uitlener, tevens inlener) Uitzendbureau (uitlener) Uitzendkracht (werknemer) 4

5 Maatregelen tegen schijnconstructies vanaf 1 januari Betalen van het volledige minimumloon Uitzonderingen: huisvestingskosten en kosten van zorgverzekeringen 2. Ketenaansprakelijkheid voor loon uitbreiden tot overeenkomst tot het (doen) vervoeren van goederen over de weg. 5

6 Ketenvoorbeeld Afzender (opdrachtgever) Vervoersovereenkomst Vervoerder Expediteur Vervoersovereenkomst of overeenkomst tot het doen vervoeren (opdrachtnemer) (zelf vervoerder) Vervoerder A Vervoerder B 6

7 Wanneer is het wetsvoorstel ketenaansprakelijkheid voor loon vervoersovereenkomsten (niet) van toepassing? Huidige ketenaansprakelijkheid alleen voor arbeid o.b.v. overeenkomsten van aanneming van werk en van opdracht, binnenkort ook o.b.v. overeenkomsten tot het (doen) vervoeren van goederen over de weg (art. 7:400 BW). Nederlands recht is van toepassing op de arbeidsovereenkomst. Buitenlands recht is van toepassing op de arbeidsovereenkomst voor zover de arbeid in Nederland is verricht. Niet van toepassing op gecombineerd goederenvervoer. Voorstel regelt niet welk loon en welke arbeidsvoorwaarden van toepassing zijn. 7

8 Stappenplan aansprakelijkheidsstelling door werknemer: Werknemer spreekt eerst zijn eigen werkgever of de directe opdrachtgever van de werkgever aan Geen resultaat? Dan kan de werknemer hogere schakels aanspreken en een signaal naar de hoofdopdrachtgever Volgtijdelijkheid Mogelijkheid om gegevens op te vragen van de partijen waarmee de aangesproken schakel een contract is aangegaan op straffe van directe aansprakelijkheidsstelling. 8

9 Wanneer kan een hogere schakel (niet) worden aangesproken? Onbekende woon- of verblijfplaats werkgever, zijn opdrachtgever of een volgende schakel. Geen inschrijving KvK of buitenlands register. Faillissement. Onherroepelijke veroordeling. Rechterlijke bepaling dat aansprakelijk gestelde opdrachtgever geen verwijt te maken is. (Artikel 7:616b, lid 2, BW) 9

10 Doorkruising van de volgtijdelijkheid en directe aansprakelijkstelling van de hoofdopdrachtgever Ernstige onderbetaling en loon kan niet worden gevorderd o.g.v. art. 7:616b, lid 2, BW. Wachttijd van half jaar voor corrigerend optreden. Aanspreken van de werkgever of zijn opdrachtgever. Wachttijd van een jaar nadat werkgever of zijn opdrachtgever is aangesproken. Deze wachttijd gaat in vanaf het moment dat de hoofdopdrachtgever is geïnformeerd. 10

11 Welke maatregelen kan een opdrachtgever nemen? Adequaat optreden vooraf en adequate opdrachtverlening achteraf Vooraf te nemen maatregelen : 1. Samenwerken met een gecertificeerde aannemer of opdrachtnemer die met zijn certificaat of keurmerk aantoont dat hij zijn personeel betaalt conform het overeengekomen loon. 11

12 2. Waarborgen voor adequate betaling van lonen (vooraf) in het contract opnemen: Uitvoeringsvoorwaarden omtrent correcte naleving van correcte arbeidsvoorwaarden en omstandigheden. Bepalingen dat opdrachtnemers handelen conform weten regelgeving en geldende arbeidsvoorwaarden naleven. Bepalingen m.b.t. het meewerken aan periodieke controles. Handelswijze bij eventuele misstanden. Alleen zaken met bij het Handelsregister (ook in het buitenland) geregistreerde bedrijven en met gecertificeerde opdrachtnemers of aannemers. Informatieverplichtingen. Kettingbeding. 12

13 Welke maatregelen kan een opdrachtgever nemen? Achteraf te nemen maatregelen: Onderneming onderneemt bij een signaal van onderbetaling actie richting de betreffende lagere schakel in de keten door bijvoorbeeld: Informeren naar de situatie Nakoming van de uitvoeringsvoorwaarden en contractuele bepalingen Bemiddelend optreden 13

14 Succesvol beroep op niet-verwijtbaarheid Afhankelijk van genomen maatregelen vooraf en achteraf Rechter toetst aan de individuele omstandigheden (grootte van de onderneming en de opdracht, de mate waarin het keurmerk onderbetaling tegen gaat etc.) 14

15 15

16

17 3. KEURMERK PAYCHECKED IN TRANSPORT Voordelen: Voorkomt extra administratieve lasten Voorkomt inzage in eigen bedrijfsgegevens Herkenbaarheid in de keten Flexibiliteit in de keten

18 5. OPZET PAYCHECKED IN TRANSPORT

19 6. WAAR WORDT OP GETOETST Vier hoofdonderdelen: 1. Eisen aan de identificatie van de onderneming Inschrijving bij de Kamer van Koophandel Personeel in dienst Inzicht geven in concernrelaties Kenbaar maken wie statutaire bestuurders zijn

20 6. WAAR WORDT OP GETOETST Vier hoofdonderdelen: 1. Eisen aan de identificatie van de onderneming 2. Klachtenprocedures De ondernemer dient klachten conform de klachtprocedure af te handelen met inachtneming van daarin genoemde termijnen. De onderneming dient schriftelijk ingediende klachten te melden aan de inspectie-instelling.

21 6. WAAR WORDT OP GETOETST Vier hoofdonderdelen: 1. Eisen aan de identificatie van de onderneming 2. Klachtenprocedures 3. Contracten Bij inzet van een ZZP-er beschikt deze over een communautaire vergunning In de contracten staat het maximaal in te schakelen andere ketenpartijen door vervoerder

22 6. WAAR WORDT OP GETOETST Vier hoofdonderdelen: 1. Eisen aan de identificatie van de onderneming 2. Klachtenprocedures 3. Contracten 4. Loonadministratie en naleving CAO Beroepsgoederenvervoer Toepassing van juiste loonschaal behorende bij de functie Van iedere medewerker dient een arbeidsovereenkomst aanwezig te zijn.

23