Appendix. Summary Nederlandse samenvatting Dankwoord Research Institute SHARE

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Appendix. Summary Nederlandse samenvatting Dankwoord Research Institute SHARE"

Transcriptie

1 Appendix. Summary Nederlandse samenvatting Dankwoord Research Institute SHARE

2 APPENDIX Summary In many European countries, besides the clinical evidence and the evidence on burden of disease, a cost-effectiveness analysis is part of the health technology assessment of new pharmaceutical treatments, based on which local reimbursement decisions are made. The aim of the present thesis is to assess the potential challenges when developing health economic models for chronic diseases for reimbursement purposes in Europe. The focus was to address the specific questions presented in the introduction concerning the following four topics (1) modelling approach of chronic diseases, (2) country adaptations, (3) model parameter estimation and (4) factors affecting local reimbursement decisions. In terms of model parameter estimation I focused on compliance, sequencing and categorical inputs. On modelling approaches in general, I present a review of different modelling approaches for chronic diseases and health economic models for schizophrenia, cardiovascular disease and multiple myeloma. These days there are many guidelines and check lists for building a health economic model and for corresponding parameter and uncertainty estimation. Hence, the choice of the model approach (decision tree, Markov model or DES) is extensively discussed in the literature, now even more then when I started the thesis. Still, this doesn t imply that each researcher will select the same modelling approach when considering the same chronic disease, as the choice of the modelling approach also depends on the question at hand and no cookbook exists. In this thesis, I have illustrated such absence of a cookbook. I have developed and motivated approaches targeted at the specific questions for the chronic diseases of schizophrenia, cardiovascular disease and multiple myeloma. I gave specific attention to reimbursement authorities requirements and, preferences. Also methodological challenges were addressed in designing models for highly individualized treatments (schizophrenia), linked to trials with composite endpoints (cardiovascular) and for sequencing (multiple myeloma). Regarding country adaptations of health economic models, it is important that, when developing a model for non-fatal chronic diseases with serious events such as relapse in schizophrenia, potential differences in disease manifestations and treatments across countries are explicitly being considered with potential major differences in designing and building a core reimbursement model. With the schizophrenia model, I illustrate how a flexible methodology can be derived to achieve this. Notably, this can be exemplary for other situations, models and settings. In terms of model parameter estimation and specifically addressing compliance, my methodological contribution in this area of modelling can likely be summarized as developing a health economic model in which the potential compliance benefits of long acting risperidone are implemented. Further work has resulted from this and should result from this, notably considering relative effectiveness demonstrated in rigid real world comparative effectiveness studies based on registries of high quality and validity. Such real-world evidence studies can often not be conducted prior to reimbursement. However, real-world evidence 206

3 SUMMARY simulations can be conducted, considering both patient and clinician adherence. The results could be implemented in health-economic models. This could be a good start to improve health economic predictions in models considering diseases requiring chronic treatments. Few health economic models have been developed explicitly aiming to compare effectiveness and cost-effectiveness of treatment sequences in oncology. My methodological contribution in this specific area of modelling can likely be summarized as developing an RCT based sequencing model for multiple myeloma. Further work has resulted from this which is currently ongoing, with the major challenge of combining data from observational studies with the RCT data to ensure that the model captures all subtleties of sequencing, inclusive cross resistance between treatments in different lines of a sequence. In this thesis a new methodology is presented for considering correlations between (combined) multinomial end-points for PSA. This method could ultimately reduce the uncertainty over the outcomes of health economic models that have multinomial inputs. Moreover, the chapter on network meta-analysis (NMA) methods for ordered categorical outcomes shows the importance for considering whether the underlying data does not violate the PO assumption. NMA methods considering the PO assumption could also ultimately reduce the uncertainty of the outcomes of corresponding health economic models with benefits for science and correct reimbursement decisions. Regarding factors influencing reimbursement decisions, we found that the submitted economic evidence in terms of the ICER and the corresponding uncertainty were strongly influential for the reimbursement recommendation by SMC. The other variables that showed a significant impact in the multivariate analyses, were related to the indication, whether the product was indicated for non-chronic use and whether the submission originated from a relatively large pharmaceutical company. Other authors investigating other health care systems often had similar findings although for the Netherlands specifically the ICER has been identified not to be a strong predictor for reimbursement purposes. To conclude, some crucial issues to consider in health-economic modelling for reimbursement of drugs in chronic diseases are addressed in this thesis. These comprise the complexity of the model, the precise alignment of clinical trial information and the health-economic model in terms of populations covered, line of treatment and corresponding exact claims of the manufacturer, use of composite versus surrogate endpoints and methodological issues concerning multinomial data and dependency of clinical events. It is of utmost importance that the manufacturer, the researcher, and the authorities are on par on these issues to achieve adequate reimbursement decisions for innovative drugs that improve the health of populations. Adequate and transparent models using innovative methodologies can help in this respect and were suggested and developed within this thesis. This requires expertise and open communication from all three sides mentioned, with the ultimate goal to enhance healthy aging of populations. Appendix 207

4 APPENDIX Nederlandse samenvatting In veel Europese landen is een kosten-effectiviteitsanalyse, naast het klinisch bewijs en het bewijs over ziektelast, een belangrijk onderdeel bij de geneesmiddelen vergoedingsprocedure. Het doel van dit proefschrift is om de uitdagingen te analyseren bij het ontwikkelen van gezondheid-economische modellen die ten grondslag liggen aan de kost-effectiviteitsanalyses voor vergoedingsprocedures. De focus van het proefschrift ligt op de volgende vier onderwerpen (1) modelleren van chronische ziekten, (2) aanpassingen van dergelijke modellen op specifieke landen, (3) model parameterschattingen en (4) factoren die van invloed zijn op lokale vergoeding beslissingen. Met name het derde aspect is methodologisch van aard, de overige 3 hebben een grote praktische component. Met betrekking tot model parameterschatting focus ik op compliance, behandelsequenties en gebruik van categorische klinische input data in modellen. In dit proefschrift presenteer ik een overzicht van de verschillende type modellen die gebruikt worden voor het modelleren van chronische ziektes. Ik beschrijf de voor en nadelen van deze modellen ook met betrekking tot vergoedingsprocedures. Verder presenteer ik drie modellen; een schizofrenie model, hart- en vaatziekten model en een model voor multipel myeloom. Sinds ik aan dit proefschrift begonnen ben is het aantal richtlijnen en checklists over model keuze en parameterschatting enorm toegenomen. Dit betekent echter niet dat iedere onderzoeker hetzelfde type model zal kiezen voor dezelfde chronische ziekte. De keuze van het type model is ook afhankelijk van de onderzoeksvraag en type product. Er bestaat dus geen kookboek met een gedetailleerde receptuur voor het maken van een model. Over het algemeen wordt, ver voor de vergoedingsprocedures starten in de individuele landen, eerst een basis model ontwikkeld ( global model ). Dit basis model wordt vervolgens aangepast aan de lokale setting van individuele landen waar het model toegepast wordt voor de lokale vergoedingsprocedure. Met betrekking tot deze landaanpassingen is het belangrijk om al bij het ontwikkelen van het basis model na te gaan of er verschillen zijn in de behandeling van de ziekte over de verschillende landen die invloed kunnen hebben op de model structuur. Bij het ontwikkelen van het schizofrenie model bleek bijvoorbeeld dat de reden van hospitalisatie van schizofrenie patiënten per land verschilde. Hierdoor was een flexibele model structuur nodig. Dit speelt sterk bij chronische ziektes met niet fatale events die optioneel in het ziekenhuis behandeld kunnen worden. In termen van het modelleren van compliance, kan mijn methodologische bijdrage samengevat worden als het ontwikkelen van een gezondheid economisch model voor schizofrenie, waarin de mogelijke compliance voordelen van langwerkend risperidon meegenomen worden. De klinische impact van compliance voordelen kan echter het beste geschat worden op basis van vergelijkend onderzoek in de klinische praktijk, zoals bijvoorbeeld in een pragmatische trial. Echter deze gegevens zullen vaak niet voorhanden 208

5 NEDERLANDSE SAMENVATTING zijn ten tijde van de vergoedingsprocedure en kunnen dus niet als input dienen in het model. Klinische-praktijk studie simulaties zouden gebruikt kunnen worden om modellen te informeren. In klinische praktijk simulaties worden de trial data van het nieuwe product gecombineerd met proxy data over compliance, diagnose en dosering uit de praktijk en met dosering response data en of compliance effect data uit de trial om een schatting te maken van de effectiviteit van het nieuwe geneesmiddel. Dit zou de model schattingen verbeteren vooral voor producten waarin verwacht mag worden dat de relatieve klinische effectiviteit verschilt van de relatieve efficacy, zoals bijvoorbeeld producten met een compliance voordeel. Er zijn niet veel oncologische gezondheid economische modellen ontwikkeld die expliciet gericht zijn op het schatten van kost-effectiviteit van verschillende behandelsequenties. Mijn methodologische bijdrage op dit gebied kan worden samengevat als het ontwikkelen van een op gerandomiseerd gecontroleerde trials (RCTs) gebaseerd behandelsequentie model voor multipel myeloom. Hieruit blijkt dat er nogal wat onzekerheid is met betrekking tot wat de optimale behandelsequentie is. Lopend vervolg onderzoek is er op gericht om het model te voeden met data uit observationele studies in plaats van RCT s. Hierdoor zal het model de huidige klinische situatie nog beter beschrijven. Verder zal het vervolgonderzoek gericht zijn op het nog beter includeren van de subtiliteiten van behandelsequenties, zoals bijvoorbeeld kruisresistentie tussen behandelingen. Verder wordt in dit proefschrift een nieuwe methode voorgesteld voor het meenemen van correlaties tussen multinomiale eindpunten uit trials, die als input fungeren in een probabilistische gevoeligheidsanalyse. Deze methode kan de onzekerheid over de uitkomsten van de gezondheid economische modellen verminderen. Bovendien laat ik zien wat de impact is van verschillende netwerk meta-analyse (NMA) methoden voor categorische data op de onzekerheid. Indien de onderliggende data voldoen aan de proportional odds (PO) assumptie, kan de PO NMA methode de onzekerheid reduceren ten opzichte van NMA modellen die geen rekening houden met de PO assumptie. Ten aanzien van factoren die van invloed zijn op de geneesmiddelen vergoedingsbesluiten in Schotland, vonden we dat de ICER en de bijbehorende onzekerheid sterk voorspellend waren voor de uiteindelijke vergoedingsbeslissing van de Schotse gezondheidsautoriteiten. De andere variabelen die een significante invloed hadden op deze beslissingen waren of het product geïndiceerd was voor niet chronisch gebruik en of de indiening was gedaan door een relatief groot farmaceutisch bedrijf. Echter voor Nederland lijkt de ICER geen significante voorspeller te zijn geweest voor vergoedingsbeslissingen. Tot slot, in dit proefschrift analyseer ik een aantal cruciale kwesties met betrekking tot het ontwikkelen van gezondheid-economische modellen voor vergoedingsdoeleinden van geneesmiddelen voor chronische ziekten. Deze betreffen met name de complexiteit van het model, de aansluiting van de modellen op de RCTs, de representativiteit voor de klinische praktijk in termen van compliance, populatie en behandellijn, hoe multinomiale data Appendix 209

6 APPENDIX meegenomen worden en hoe eventuele correlaties tussen klinische gebeurtenissen verwerkt worden. Het is van het grootste belang dat de fabrikant, de onderzoeker, en de autoriteiten over deze en andere belangrijke kwesties in gesprek zijn om tot adequate beslissingen over vergoedingen voor innovatieve geneesmiddelen te komen. Adequate en transparante modellen gevoed door innovatieve methoden kunnen hierbij helpen. Dit vereist deskundigheid en open communicatie van alle drie genoemde partijen, met het uiteindelijke doel de kans op het gezond ouder worden van de bevolking te verbeteren ( healthy aging ). 210

7 DANKWOORD Dankwoord Hierbij wil ik iedereen bedanken die een bijdrage heeft geleverd aan dit proefschrift. Zonder jullie zou dit proefschrift er niet zijn gekomen. Vandaar mijn oprechte dank aan: Prof Dr. MJ Postma voor je bereidheid om in dit toch wel aparte traject als mijn promotor op te treden en voor je inbreng en de prettige en goede samenwerking bij je begeleiding van dit onderzoek. Prof Dr. BA van Hout voor je bijdrage met betrekking tot het richting geven aan dit onderzoek. Je altijd scherpe analyse heeft geholpen bij de totstandkoming van dit proefschrift. Prof Dr. E Buskens voor je inbreng bij de artikelen en de prettige en goede samenwerking. I would like to thank Stephanie Thurston for checking my English and Dr. Istvan Majer Meg szeretném köszönni Istvánnak a modellezös beszélgetéseket. Μάτα είναι ένας πολύ ευχάριστος και αισιόδοξος άθρωπος να συνεργαστεί κανείς μαζί της. Δούλεψε πραγματικά σκληρά ειδικά κατά το τελικό στάδιο του άρθρου μας. Chrissy bedankt voor je inzet en bijdrage aan het myeloma stuk en super dat je het werk voortzet! Walter het was me een genoegen om met je samen te werken aan de paper over meta-analyses op categorische eindpunten. I would like to thank all Pharmerit NL, UK and DE staff for the pleasant cooperation and nice working atmosphere in the past years, which helped tremendously with the development of this thesis. Ook wil ik mijn ouders bedanken voor hun mentale steun en dat ze me twee weken in huis genomen hebben zodat ik in complete rust mijn proefschrift kon afschrijven. Marieke bedankt dat je me de ruimte geeft om te doen wat ik leuk vind! Appendix 211

8 APPENDIX Research Institute SHARE This thesis is published within the Research Institute SHARE (Science in Healthy Ageing and healthcare) of the University Medical Center Groningen / University of Groningen. Further information regarding the institute and its research can be obtained from our internetsite: More recent theses can be found in the list below. ((co-) supervisors are between brackets) 2015 Sulkers E Psychological adaptation to childhood cancer (prof R Sanderman, prof PF Roodbol, prof ESJM de Bont, dr J Fleer, dr WJE Tissing) Febrianna SA Skin problems related to Indonesian leather & shoe production and the use of footwear in Indonesia (prof PJ Coenraads, prof H Soebono, dr MLA Schuttelaar) 2014 Schneeberger C Asymptomatic bacteruiria and urinary tract infections in women: focus on diabetes mellitus and pregnancy (prof RP Stolk, prof JJHM Erwich, dr SE Geerlings) 212

9 DANKWOORD Skorvanek, M Fatigue, apathy and quality of life in patients with Parkinson s disease (prof JW Groothoff, prof Z Gdovinova, dr JP van Dijk, dr J Rosenberger) Kolvek G Etiology and prognosis of chronic kidney disease in children: Roma ethnicity and other risk factors (prof SAReiijneveld, prof L Podracka, dr JP van Dijk, dr J Rosenberger) Mikula P Health related quality of life in people with multiple sclerosis; the role of coping, social participation and self-esteem (prof JW Groothoff, prof Z Gdovinova, dr JP van Dijk, dr I Nagyova) Amalia R Improving a school-based dental programme through a sociodental risk group approach (prof RMH Schaub, prof JW Groothoff, prof N Widyanti) Christoffers WA Hand eczema; interventions and contact allergies (prof PJ Coenraads, dr MLA Schuttelaar) Troquete NAC START-ing risk assessment and shared care planning in out-patient forensic psychiatry; results from a cluster randomized controlled trial (prof D Wiersma, prof RA Schoevers, dr RHS van den Brink) Golea E Functioning of young individuals with upper limb reduction deficiencies Appendix (prof CK van der Sluis, dr RM Bongers, dr HA Reinders-Messelink) 213

10 APPENDIX Nguyen HT Medication safety in Vietnamese hospitals; a focus on medication errors and safety culture (prof K Taxis, prof FM Haaijer-Ruskamp, prof JRBJ Brouwers, dr TD Nguyen) Lehmann V Singlehood and partnerships in healthy people and childhood cancer survivors; a focus on satisfaction (prof M hagedoorn, prof R Sanderman, dr MA Tuinman) Jaarsma EA Sports participation and physical disabilities: taking the hurdle?! (prof JHB Geertzen, prof PU Dijkstra, dr R Dekker) Ockenburg SL van Psycholopgical states and physical fates; studying the role of psychosocial stress in the etiology of cardiovascular disease: a nomothetic versus an idiographic approach (prof JGM Rosmalen, prof P de Jonge, prof ROB Gans) Beijers CGHM Unhealthy behaviors during pregnancy; who continues to smoke and consume alcohol, and is treatment of anxiety and depressive symptoms effective? (prof J Ormel, prof CLH Bockting, dr H Burger) Kerdijk W Strategic choices in curriculum design to facilitate knowledge and competency development (prof J Cohen-Schotanus, prof JW Snoek, dr R Tio) Spaans F Hemopexin activity and extracellular ATP in the pathogenesis of preeclampsia (prof H van Goor, dr MM Faas, dr WW Bakker) 214

11 DANKWOORD Brinksma A Nutritional status in children with cancer (prof PF Roodbol, prof R Sanderman, prof ESJM de Bont, dr WJE Tissing) Prihodova L Psychological and medical determinants of long-term patient outcomes; a specific focus on patients after kidney transplantation and with haemophilia (prof JW Groothoff, dr JP van Dijk, dr I Rajnicova-Nagyova, dr J Rosenberger) Snippe E Understanding change in psychological treatments for depressive symptoms; the individual matters (prof R Sanderman, prof PMG Emmelkamp, dr MJ Schroevers, dr J Fleer) Groen B Complications in diabetic pregnancy; role of immunology and Advanced Glycation End products (prof TP Links, prof PP van den Berg, dr MM Faas) Visser L Early detection and prevention of adolescent alcohol use; parenting and psychosocial factors (prof SA Reijneveld, dr AF de Winter) Tovote KA Acceptance or challenge? Psychological treatments for depressive symptoms in patients with diabetes (prof R Sanderman, prof PMG Emmelkamp, prof TP Links) Trippolini M Evaluation of functioning in workers with whiplash-associated disorders and back pain Appendix (prof MF Reneman, prof PU Dijkstra, prof JHB Geertzen) 215

12 APPENDIX Eriks-Hoogland IE Shoulder impairment in persons with a spinal cord injury & associations with activities and participation (prof LHV van der Woude, porf G Stucki, prof MWM Post, dr S de Groot) Suwantika AA Economic evaluations of non-traditional vaccinations in middle-income countries: Indonesia as a reference case (prof MJ Postma, dr K Lestari) Behanova M Area- and individual-level socioeconomic differences in health and health-risk behaviours; a comparison of Slovak and Dutch cities (prof SA Reijneveld, dr JP van Dijk, dr I Rajnicova-Nagyova, dr Z Katreniakova) Dekker H Teaching and learning professionalism in medical education (prof J Cohen-Schotanus, prof T van der Molen, prof JW Snoek) Dontje ML Daily physical activity in patients with a chronic disease (prof CP van der Schans, prof RP Stolk) Gefenaite G Newly introduced vaccines; effectiveness and determinants of acceptance (prof E Hak, prof RP Stolk) Dagan M The role of spousal supportive behaviors in couples adaptation to colorectal cancer (prof M Hagedoorn, prof R Sanderman) 216

13 DANKWOORD Monteiro SP Driving-impairing medicines and traffic safety; patients perspectives (prof JJ de Gier, dr L van Dijk) Bredeweg S Running related injuries (prof JHB Geertzen, dr J Zwerver) Mahmood SI Selection of medical students and their specialty choices (prof JCC Borleffs, dr RA Tio) For more 2014 and earlier theses visit our website Appendix 217

Appendices. Summary. Curriculum vitae Dankwoord

Appendices. Summary. Curriculum vitae Dankwoord Appendices Summary Curriculum vitae Dankwoord HARE 126 SUMMARY Chapter 1 chapter 2 In Chapter 3 127 provided a watchful monitoring strategy is implemented. Chapter 4 Chapter 5 describes the results of

Nadere informatie

University of Groningen. On the use and determinants of prenatal healthcare services de Jong, Esthelle Idberga

University of Groningen. On the use and determinants of prenatal healthcare services de Jong, Esthelle Idberga University of Groningen On the use and determinants of prenatal healthcare services de Jong, Esthelle Idberga IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you

Nadere informatie

Cognitive self-therapy A contribution to long-term treatment of depression and anxiety

Cognitive self-therapy A contribution to long-term treatment of depression and anxiety Cognitive self-therapy A contribution to long-term treatment of depression and anxiety Uitgave in de RGOc-reeks, nummer 12 Copyright 2006 Peter C.A.M. den Boer, Groningen Cognitive self-therapy. A contribution

Nadere informatie

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers

Nadere informatie

Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon

Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety

Nadere informatie

Behandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel

Behandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel Behandeleffecten in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel Treatment effects in Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel S. Daamen-Raes Eerste begeleider: Dr. W. Waterink Tweede begeleider:

Nadere informatie

Summary 124

Summary 124 Summary Summary 124 Summary Summary Corporate social responsibility and current legislation encourage the employment of people with disabilities in inclusive organizations. However, people with disabilities

Nadere informatie

Determinanten en Barrières van Seksuele Patiëntenvoorlichting. aan Kankerpatiënten door Oncologieverpleegkundigen

Determinanten en Barrières van Seksuele Patiëntenvoorlichting. aan Kankerpatiënten door Oncologieverpleegkundigen Determinanten en Barrières van Seksuele Patiëntenvoorlichting aan Kankerpatiënten door Oncologieverpleegkundigen Determinants and Barriers of Providing Sexual Health Care to Cancer Patients by Oncology

Nadere informatie

Fysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50

Fysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50 De relatie tussen eigen-effectiviteit 1 De Relatie tussen Eigen-effectiviteit, Intrinsieke Motivatie en Fysieke Activiteit bij 50-plussers The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Holwerda, A. (2013). Work outcome in young adults with disabilities Groningen: s.n.

Citation for published version (APA): Holwerda, A. (2013). Work outcome in young adults with disabilities Groningen: s.n. University of Groningen Work outcome in young adults with disabilities Holwerda, Anja IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please

Nadere informatie

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën The Relation between Personality, Education, Age, Sex and Short- and Long- Term Sexual

Nadere informatie

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking

Nadere informatie

Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het. Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met. een Psychotische Stoornis.

Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het. Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met. een Psychotische Stoornis. Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met een Psychotische Stoornis. The Effect of Assertive Community Treatment (ACT) on

Nadere informatie

Emotionele Arbeid, de Dutch Questionnaire on Emotional Labor en. Bevlogenheid

Emotionele Arbeid, de Dutch Questionnaire on Emotional Labor en. Bevlogenheid Emotionele Arbeid, de Dutch Questionnaire on Emotional Labor en Bevlogenheid Emotional Labor, the Dutch Questionnaire on Emotional Labor and Engagement C.J. Heijkamp mei 2008 1 ste begeleider: dhr. dr.

Nadere informatie

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten.

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. The Effect of Difference in Peer and Parent Social Influences on Adolescent Alcohol Use. Nadine

Nadere informatie

De Effectiviteit van een Mindfulness-gebaseerde Lichaamsscan: een. Vergelijking met Rusten in Liggende Positie

De Effectiviteit van een Mindfulness-gebaseerde Lichaamsscan: een. Vergelijking met Rusten in Liggende Positie De Effectiviteit van een Mindfulness-gebaseerde Lichaamsscan: een Vergelijking met Rusten in Liggende Positie The Effectiveness of a Mindfulness-based Body Scan: a Comparison with Quiet Rest in the Supine

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

Functioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit

Functioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit Onderzoek naar het Effect van de Aanwezigheid van een Hond op het Alledaags Functioneren van een Kind met Autisme M.I. Willems Open Universiteit Naam student: Marijke Willems Postcode en Woonplaats: 6691

Nadere informatie

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:

Nadere informatie

Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1. De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op

Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1. De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1 De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op Contingente Zelfwaardering en Depressieve Klachten. Tammasine Netteb Open

Nadere informatie

Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen

Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positive, Negative and Depressive Subclinical Psychotic

Nadere informatie

Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth

Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth Manon krabbenborg, Sandra Boersma, Marielle Beijersbergen & Judith Wolf s.boersma@elg.umcn.nl Homeless youth in the Netherlands Latest estimate:

Nadere informatie

Patiëntenparticipatie in

Patiëntenparticipatie in Patiëntenparticipatie in Europees perspectief Marleen Kaatee Oprichter & voorzitter Patiëntenparticipatie in Europa: 1. PSC Patients Europe 2. EMA 3. ERNs, European Reference Networks Noodzaak: internationaal

Nadere informatie

de Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality

de Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality De Relatie tussen Dagelijkse Stress en Emotioneel Eten: de Rol van Persoonlijkheid The Relationship between Daily Stress and Emotional Eating: the Role of Personality Arlette Nierich Open Universiteit

Nadere informatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering The Relationship between Daily Hassles and Depressive Symptoms and the Mediating Influence

Nadere informatie

Multi-disciplinary workshop on Ageing and Wellbeing

Multi-disciplinary workshop on Ageing and Wellbeing Date 7-12-2011 1 Multi-disciplinary workshop on Ageing and Wellbeing Prof. Dr. Inge Hutter Demographer, anthropologist Coordinator Healthy Ageing Alpha Gamma RUG Dean Faculty Spatial Sciences Date 7-12-2011

Nadere informatie

Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van. zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten

Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van. zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten met diabetes mellitus type 2 in de huisartsenpraktijk Thinking

Nadere informatie

University of Groningen. Structured diabetes care in general practice Fokkens, Sudara Andrea

University of Groningen. Structured diabetes care in general practice Fokkens, Sudara Andrea University of Groningen Structured diabetes care in general practice Fokkens, Sudara Andrea IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from

Nadere informatie

De Invloed van Dagelijkse Stress op Burn-Out Klachten, Gemodereerd door Mentale. Veerkracht en Demografische Variabelen

De Invloed van Dagelijkse Stress op Burn-Out Klachten, Gemodereerd door Mentale. Veerkracht en Demografische Variabelen Running head: INVLOED VAN DAGELIJKSE STRESS OP BURN-OUT KLACHTEN De Invloed van Dagelijkse Stress op Burn-Out Klachten, Gemodereerd door Mentale Veerkracht en Demografische Variabelen The Influence of

Nadere informatie

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles

Nadere informatie

Usability evaluation of a guideline implementation systym for cardiac rehabilitation: Think aloud study

Usability evaluation of a guideline implementation systym for cardiac rehabilitation: Think aloud study Usability evaluation of a guideline implementation systym for cardiac rehabilitation: Think aloud study Mariëtte VAN ENGEN-VERHEUL, Linda PEUTE, Ellen KILSDONK, Niels PEEK, Monique JASPERS Mariëtte van

Nadere informatie

Verbanden tussen Coping-Strategieën en. Psychologische en Somatische Klachten. binnen de Algemene Bevolking

Verbanden tussen Coping-Strategieën en. Psychologische en Somatische Klachten. binnen de Algemene Bevolking 2015 Verbanden tussen Coping-Strategieën en Psychologische en Somatische Klachten binnen de Algemene Bevolking Master Scriptie Klinische Psychologie Rachel Perez y Menendez Verbanden tussen Coping-Strategieën

Nadere informatie

Bent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A.

Bent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A. Bent u gemotiveerd? Een Experimenteel Onderzoek naar de Invloed van een op het Transtheoretisch Model Gebaseerde Interventie op de Compliance bij de Fysiotherapeutische Behandeling van Psychiatrische Patiënten

Nadere informatie

De Invloed van Religieuze Coping op. Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie. Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria

De Invloed van Religieuze Coping op. Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie. Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria De Invloed van Religieuze Coping op Internaliserend Probleemgedrag bij Genderdysforie Religious Coping, Internal Problems and Gender dysphoria Ria de Bruin van der Knaap Open Universiteit Naam student:

Nadere informatie

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen

Nadere informatie

Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie. Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M.

Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie. Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M. Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M. (Bert) Vrijhoef Take home messages: Voor toekomstbestendige chronische zorg zijn innovaties

Nadere informatie

Effecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1. Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van

Effecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1. Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van Effecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1 Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van Fysieke Activiteit bij Ouderen Main Effects and Mediators of a

Nadere informatie

Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women. Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere

Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women. Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere vrouwen: Onderzoek naar de relatie tussen angst, depressieve

Nadere informatie

bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven

bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven Neuropsychologische Behandeling en Sociaal Emotioneel Welzijn bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie Neuropsychological Treatment and Social Emotional Well-being of Children with a Severe Form

Nadere informatie

Alcohol policy in Belgium: recent developments

Alcohol policy in Belgium: recent developments 1 Alcohol policy in Belgium: recent developments Kurt Doms, Head Drug Unit DG Health Care FPS Health, Food Chain Safety and Environment www.health.belgium.be/drugs Meeting Alcohol Policy Network 26th November

Nadere informatie

Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie.

Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie. 0 Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie. Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve

Nadere informatie

gedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang? gedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang?

gedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang? gedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang? Is er een samenhang tussen seksuele attituden en gedragsintenties voor veilig seksueel Is there a correlation between sexual attitudes and the intention to engage in sexually safe behaviour? Does gender

Nadere informatie

Samenvatting Tussen januari 2002 en december 2005 is er een grootschalig onderzoek uitgevoerd naar de kosten-effectiviteit van gezins cognitieve gedra

Samenvatting Tussen januari 2002 en december 2005 is er een grootschalig onderzoek uitgevoerd naar de kosten-effectiviteit van gezins cognitieve gedra 139 Samenvatting Tussen januari 2002 en december 2005 is er een grootschalig onderzoek uitgevoerd naar de kosten-effectiviteit van gezins cognitieve gedragstherapie en individuele of kind cognitieve gedragstherapie

Nadere informatie

De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility.

De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility. RELATIE ANGST EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility Jos Kooy Eerste begeleider Tweede

Nadere informatie

Digital municipal services for entrepreneurs

Digital municipal services for entrepreneurs Digital municipal services for entrepreneurs Smart Cities Meeting Amsterdam October 20th 2009 Business Contact Centres Project frame Mystery Shopper Research 2006: Assessment services and information for

Nadere informatie

(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1

(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 (SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 Psychologische Inflexibiliteit bij Kinderen: Invloed op de Relatie tussen en de Samenhang met Gepest worden en (Sociale) Angst Psychological

Nadere informatie

Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1

Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Relatie tussen Attitude, Sociale Invloed en Self-efficacy en Intentie tot Contact tussen Ouders en Leerkrachten bij Signalen van Pesten

Nadere informatie

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas

Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas University of Groningen Understanding the role of health literacy in self-management and health behaviors among older adults Geboers, Bas IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version

Nadere informatie

Het meten van de kwaliteit van leven bij kinderen met JIA

Het meten van de kwaliteit van leven bij kinderen met JIA Het meten van de kwaliteit van leven bij kinderen met JIA Measuring quality of life in children with JIA Masterthese Klinische Psychologie Onderzoeksverslag Marlot Schuurman 1642138 mei 2011 Afdeling Psychologie

Nadere informatie

Het Effect van de Kanker Nazorg Wijzer* op Werkgerelateerde Problematiek en Kwaliteit. van Leven bij Werkende Ex-Kankerpatiënten

Het Effect van de Kanker Nazorg Wijzer* op Werkgerelateerde Problematiek en Kwaliteit. van Leven bij Werkende Ex-Kankerpatiënten Het Effect van de Kanker Nazorg Wijzer* op Werkgerelateerde Problematiek en Kwaliteit van Leven bij Werkende Ex-Kankerpatiënten The Effect of the Kanker Nazorg Wijzer* on Work-related Problems and Quality

Nadere informatie

De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen

De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen The Association between Daily Hassles, Negative Affect and the Influence of Physical Activity Petra van Straaten Eerste begeleider

Nadere informatie

Vragenlijsten kwaliteit van leven

Vragenlijsten kwaliteit van leven Click for the English version Vragenlijsten kwaliteit van leven TNO heeft een aantal vragenlijsten ontwikkeld om de gezondheidsrelateerde kwaliteit van leven te meten van kinderen, jongeren en jong-volwassenen.

Nadere informatie

Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit

Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit 1 Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit Nicola G. de Vries Open Universiteit Nicola G. de Vries Studentnummer 838995001 S71332 Onderzoekspracticum scriptieplan

Nadere informatie

De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior

De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior Martin. W. van Duijn Student: 838797266 Eerste begeleider:

Nadere informatie

Process Mining and audit support within financial services. KPMG IT Advisory 18 June 2014

Process Mining and audit support within financial services. KPMG IT Advisory 18 June 2014 Process Mining and audit support within financial services KPMG IT Advisory 18 June 2014 Agenda INTRODUCTION APPROACH 3 CASE STUDIES LEASONS LEARNED 1 APPROACH Process Mining Approach Five step program

Nadere informatie

Effecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en

Effecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en Effecten van een op MBSR gebaseerde training van hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en compassionele tevredenheid. Een pilot Effects of a MBSR based training program of hospice caregivers

Nadere informatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited

Nadere informatie

Introduction Henk Schwietert

Introduction Henk Schwietert Introduction Henk Schwietert Evalan develops, markets and sells services that use remote monitoring and telemetry solutions. Our Company Evalan develops hard- and software to support these services: mobile

Nadere informatie

Invloed van Bewegen op Depressieve Klachten in de. Fysiotherapie Praktijk. Influence of Movement on Depression in the. Physiotherapy Practice

Invloed van Bewegen op Depressieve Klachten in de. Fysiotherapie Praktijk. Influence of Movement on Depression in the. Physiotherapy Practice Invloed van Bewegen op Depressieve Klachten in de Fysiotherapie Praktijk Influence of Movement on Depression in the Physiotherapy Practice J.A. Michgelsen Eerste begeleider: dr. A. Mudde Tweede begeleider:

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra

Nadere informatie

Kwaliteit van Leven en Depressieve Symptomen van Mensen met Multiple Sclerose: De Modererende Invloed van Coping en Doelaanpassing

Kwaliteit van Leven en Depressieve Symptomen van Mensen met Multiple Sclerose: De Modererende Invloed van Coping en Doelaanpassing Kwaliteit van Leven en Depressieve Symptomen van Mensen met Multiple Sclerose: De Modererende Invloed van Coping en Doelaanpassing Quality of Life and Depressive Symptoms of People with Multiple Sclerosis:

Nadere informatie

Socio-economic situation of long-term flexworkers

Socio-economic situation of long-term flexworkers Socio-economic situation of long-term flexworkers CBS Microdatagebruikersmiddag The Hague, 16 May 2013 Siemen van der Werff www.seo.nl - secretariaat@seo.nl - +31 20 525 1630 Discussion topics and conclusions

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016

Ius Commune Training Programme 2015-2016 Amsterdam Masterclass 16 June 2016 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to attend the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Thursday 16 June 2016. During this

Nadere informatie

Risk prediction and risk reduction in patients with manifest arterial disease

Risk prediction and risk reduction in patients with manifest arterial disease Risk prediction and risk reduction in patients with manifest arterial disease Nadine Goessens Risk prediction and risk reduction in patients with manifest arterial disease Utrecht, Universiteit Utrecht,

Nadere informatie

De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de. modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie

De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de. modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie Causale Relatie tussen intimiteit en seksueel verlangen 1 De causale Relatie tussen Intimiteit en Seksueel verlangen en de modererende invloed van Sekse en Relatietevredenheid op deze relatie The causal

Nadere informatie

Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children

Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children 1 Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working mothers with spouse and young children Verschil in stress en stressreactiviteit tussen hoogopgeleide thuisblijf-

Nadere informatie

University of Groningen

University of Groningen University of Groningen Moving towards independence? Evaluation of the 'Mobility Opportunities Via Education' curriculum with children with profound intellectual and multiple disabilities van der Putten,

Nadere informatie

nociception in offspring exposed to perinatal maternal stress and/or developmental anti depressant medications.

nociception in offspring exposed to perinatal maternal stress and/or developmental anti depressant medications. Summary L. Knaepen SUMMARY Summary Chapter 1 provides a brief overview of two perinatal events, i.e. perinatal maternal stress exposure and repetitive neonatal pain exposure, which are described in this

Nadere informatie

Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten?

Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten? De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten 1 Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve

Nadere informatie

De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief. Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats

De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief. Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats The Relationship between Physical Health, Resilience and Subjective Wellbeing of Inhabitants

Nadere informatie

The downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care

The downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care The downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care Annemiek T. Harder Studies presented in this thesis and the printing of this

Nadere informatie

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten?

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Does Gentle Teaching have Effect on Skills of Caregivers and Companionship and Anxiety

Nadere informatie

Tahnee Anne Jeanne Snelder. Open Universiteit

Tahnee Anne Jeanne Snelder. Open Universiteit Effecten van Gedragstherapie op Sociale Angst, Zelfgerichte Aandacht & Aandachtbias Effects of Behaviour Therapy on Social Anxiety, Self-Focused Attention & Attentional Bias Tahnee Anne Jeanne Snelder

Nadere informatie

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Inger Anneberg, anthropologist, post doc, Aarhus University, Department of Animal Science Jesper Lassen, sociologist, professor, University

Nadere informatie

Zelfinstructie bij de Training MBSR

Zelfinstructie bij de Training MBSR Zelfinstructie bij de Training MBSR De Effecten op Stress, Mindfulness, Self efficacy en Motivatie Audrey de Jong Zelfinstructie bij de Training MBSR 2 Zelfinstructie bij de Training MBSR De Effecten op

Nadere informatie

Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken

Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken 1 Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken Smoking Cessation in Cardiac Patients Esther Kers-Cappon Begeleiding door:

Nadere informatie

Evaluatiestudie naar de Beweegprogramma s in Gezondheidscentrum. Gein, Determinanten van Beweeggedrag. Evaluation Study on Exercise Programs in

Evaluatiestudie naar de Beweegprogramma s in Gezondheidscentrum. Gein, Determinanten van Beweeggedrag. Evaluation Study on Exercise Programs in Evaluatiestudie naar de Beweegprogramma s in Gezondheidscentrum Gein, Determinanten van Beweeggedrag Evaluation Study on Exercise Programs in Healthcare Centre Gein, Determinants of Physical Activity Melie

Nadere informatie

Het Effect van Cliëntgerichte Speltherapie op Internaliserende Problematiek bij. Kinderen: Affect als Moderator

Het Effect van Cliëntgerichte Speltherapie op Internaliserende Problematiek bij. Kinderen: Affect als Moderator 1 Het Effect van Cliëntgerichte Speltherapie op Internaliserende Problematiek bij Kinderen: Affect als Moderator The Effect of Client-Centered Play Therapy on Internalizing Problems of Children: Affect

Nadere informatie

Sectie Infectieziekten

Sectie Infectieziekten Sectie Infectieziekten 1 December 2015 U kunt helpen de HIV / AIDS epidemie te beëindigen You can help to end the HIV / AIDS epidemic Sectie Infectieziekten Weet uw HIV status Know your HIV status by 2020

Nadere informatie

ICHOM en het belang voor de patiënt

ICHOM en het belang voor de patiënt DE PATIENT CENTRAAL Maarten de Wit Lent 12 oktober 2017 ICHOM en het belang voor de patiënt T2T Overarching principle B. The primary goal of treating patients with rheumatoid arthritis is to maximize long-term

Nadere informatie

Summary 136

Summary 136 Summary 135 Summary 136 Summary The objectives of this thesis were to develop of a mouse model of neuropathic pain and spinal cord stimulation (SCS) and to increase the efficacy of spinal cord stimulation

Nadere informatie

Healthy people want everything, sick people want only one thing. would love to see a Hospital Teacher

Healthy people want everything, sick people want only one thing. would love to see a Hospital Teacher Healthy people want everything, sick people want only one thing. would love to see a Hospital Teacher Consultant Education Sick Pupils Educational Service Centre University Medical Centre The Netherlands

Nadere informatie

CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden

CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 25 november 2008 Nederlandse samenvatting door TIER op 5 juli 2011 Onderwijsondersteunende

Nadere informatie

Seksdrive, Stresscoping en Extrinsieke Ambitie : De Verschillen tussen Mannen en Vrouwen. Sexdrive, Stresscoping and Extrinsic Ambition :

Seksdrive, Stresscoping en Extrinsieke Ambitie : De Verschillen tussen Mannen en Vrouwen. Sexdrive, Stresscoping and Extrinsic Ambition : Seksdrive, Stresscoping en Extrinsieke Ambitie : De Verschillen tussen Mannen en Vrouwen Sexdrive, Stresscoping and Extrinsic Ambition : The Differences between Men and Women Karine Garcia Eerste begeleider:

Nadere informatie

Kinderen met Internaliserende Problemen. The Effectiveness of Psychodynamic Play Group Therapy for Children. with Internalizing Problems.

Kinderen met Internaliserende Problemen. The Effectiveness of Psychodynamic Play Group Therapy for Children. with Internalizing Problems. Spelgroepbehandeling voor kinderen met internaliserende problemen De Effectiviteit van een Psychodynamische Spelgroepbehandeling bij Kinderen met Internaliserende Problemen. The Effectiveness of Psychodynamic

Nadere informatie

Verschillen in het Gebruik van Geheugenstrategieën en Leerstijlen. Differences in the Use of Memory Strategies and Learning Styles

Verschillen in het Gebruik van Geheugenstrategieën en Leerstijlen. Differences in the Use of Memory Strategies and Learning Styles Verschillen in het Gebruik van Geheugenstrategieën en Leerstijlen tussen Leeftijdsgroepen Differences in the Use of Memory Strategies and Learning Styles between Age Groups Rik Hazeu Eerste begeleider:

Nadere informatie

Academisch schrijven Inleiding

Academisch schrijven Inleiding - In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze Algemene inleiding van het werkstuk In this essay/paper/thesis I shall examine/investigate/evaluate/analyze To answer this question,

Nadere informatie

University of Groningen. Who cares? Kamstra, Aafke

University of Groningen. Who cares? Kamstra, Aafke University of Groningen Who cares? Kamstra, Aafke IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below.

Nadere informatie

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018

Ius Commune Training Programme Amsterdam Masterclass 15 June 2018 www.iuscommune.eu Dear Ius Commune PhD researchers, You are kindly invited to participate in the Ius Commune Amsterdam Masterclass for PhD researchers, which will take place on Friday, 15 June 2018. This

Nadere informatie

Running head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD

Running head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD 1 Opvoedstijl en Externaliserend Probleemgedrag en de Mediërende Rol van het Zelfbeeld bij Dak- en Thuisloze Jongeren in Utrecht Parenting Style and Externalizing Problem Behaviour and the Mediational

Nadere informatie

De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering

De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering The relation between Mindfulness and Psychopathology: the Mediating Role of Global and Contingent

Nadere informatie

Mentaal Weerbaar Blauw

Mentaal Weerbaar Blauw Mentaal Weerbaar Blauw de invloed van stereotypen over etnische minderheden cynisme en negatieve emoties op de mentale weerbaarheid van politieagenten begeleiders: dr. Anita Eerland & dr. Arjan Bos dr.

Nadere informatie

Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer

Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer Met opmaak: Links: 3 cm, Rechts: 2 cm, Boven: 3 cm, Onder: 3 cm, Breedte: 21 cm, Hoogte: 29,7 cm Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer Stigmatisation of Persons

Nadere informatie

Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences. Giny Norder NVAB kring Noord 14 april 2016

Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences. Giny Norder NVAB kring Noord 14 april 2016 Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences Giny Norder NVAB kring Noord 14 april 2016 Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences

Nadere informatie

PrOP Tussen Je Oren. gebaseerd op het PrOP-model. the PrOP-model. Mariëtte J.C.P. van der Stappen

PrOP Tussen Je Oren. gebaseerd op het PrOP-model. the PrOP-model. Mariëtte J.C.P. van der Stappen Effectiviteit kortdurende behandeling PrOP model 1 PrOP Tussen Je Oren Effectiviteit van een Kortdurende Psychologische Behandeling bij Kinderen en Jongeren gebaseerd op het PrOP-model Effectiveness of

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/24307 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Broek, Colette van den Title: Optimisation of colorectal cancer treatment Issue

Nadere informatie

Running head: BREAKFAST, CONSCIENTIOUSNESS AND MENTAL HEALTH 1. The Role of Breakfast Diversity and Conscientiousness in Depression and Anxiety

Running head: BREAKFAST, CONSCIENTIOUSNESS AND MENTAL HEALTH 1. The Role of Breakfast Diversity and Conscientiousness in Depression and Anxiety Running head: BREAKFAST, CONSCIENTIOUSNESS AND MENTAL HEALTH 1 The Role of Breakfast Diversity and Conscientiousness in Depression and Anxiety De Rol van Gevarieerd Ontbijten en Consciëntieusheid in Angst

Nadere informatie

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Bottlenecks in Independent Learning: Self-Regulated Learning, Stress

Nadere informatie

Value based healthcare door een quality improvement bril

Value based healthcare door een quality improvement bril Rotterdam, 7 december 2017 Value based healthcare door een quality improvement bril Ralph So, intensivist en medisch manager Kwaliteit, Veiligheid & Innovatie 16.35-17.00 uur Everybody in healthcare really

Nadere informatie