De markt voor productiefactoren

Transcriptie

1 16 De markt voor produtiefatoren TOEPASSING 16.1 Fatorprijzen in de minderheid (p. 289) Welke invloed heeft het diversiteitsbeleid op het loonpeil als dit beleid sues heeft? Door de vraag die de overheid uitoefent naar allohtone arbeid stijgt de loonvoet voor deze bevolkingsgroep, totdat een nieuw evenwiht is bereikt waarbij meer allohtonen werk hebben tegen een hoger loonpeil dan voorheen. Beredeneer wat de gevolgen voor het loonpeil zijn op vershillende segmenten van de arbeidsmarkt als de overheid partiuliere ondernemingen zou dwingen meer allohtonen, vrouwen en/of gehandiapten in dienst te nemen. Bovenstaande redenering geldt ook voor andere segmenten op de arbeidsmarkt als daar in dit geval door de overheid afgedwongen meer vraag wordt uitgeoefend. Een ander effet treedt waarshijnlijk ook op, zij het in kwantitatief besheiden mate, en dat is dat de loonvoet voor anderen dan allohtonen, vrouwen en/of gehandiapten op de arbeidsmarkt iets zal dalen en er daar dus enkele werklozen bij zullen komen. TOEPASSING 16.2 Jaob-Jan in zijn dubbelrollen (p. 297) Geen vraag gesteld, dus ook geen uitwerking. TOEPASSING 16.3 Halfvolle melk zorgt voor magere tijden (p. 300) Welke aanname van de grensprodutiviteitstheorie staat in het voorgaande ter disussie? De deelbaarheid van de produtiefatoren; er is nu geen marginale inzet van de melkauto meer mogelijk, ofwel de (marginale) kosten van de auto zijn hoger dan de (marginale) opbrengsten. Wat zou er gebeuren als de arbeiders zih zouden verenigen in een vakbond? Het referentiekader van volledig vrije mededinging gaat dan niet meer op. De verenigde arbeiders vormen een mahtsblok ten opzihte van de produenten en zullen daardoor niet meer tegen de laagst mogelijke loonvoet in dienst treden. outinho Uitwerking van de toepassingen Toegepaste miro-eonomie, deel V blz. 1/5

2 Wat is het gevolg van kentekenregistratie voor de mobiliteit van vrahtwagens? De mobiliteit van de produtiefatoren wordt hierdoor belemmerd. Dan kan een Nederlandse vrahtauto niet zomaar worden ingezet in het produtieproes van bijvoorbeeld een Deense melkveehouder. TOEPASSING 16.4 Zimbabwe (p. 305) Geef aan de hand van Marx theorie een hypothetishe verklaring voor het gedrag van Mugabe. De kleine boeren waren afhankelijk van de grootgrondbezitters, aangezien deze de tehnologie en de grond bezaten om grootshalige en intensieve landbouw toe te passen. De kleine boeren zouden met heel veel moeite misshien het hoofd boven water kunnen houden als ze alleen maar op hun kleine stukjes grond zouden boeren, maar door te werken voor de grootgrondbezitters waren ze van een basisloon verzekerd en konden ze daarnaast nog gewassen op hun eigen stukje grond verbouwen. De grootgrondbezitters (de kapitaalbezitters) maakten gebruik van hun mahtspositie om de arbeiders tegen een minimaal loon te werk te stellen (en dus uit te buiten), terwijl ze er zelf niets anders voor hoefden te doen dan de grond te bezitten (terwijl ze deze grond ook nog eens hebben verworven in de periode dat de Engelsen het daar voor het zeggen hadden). outinho Uitwerking van de toepassingen Toegepaste miro-eonomie, deel V blz. 2/5

3 17 Arbeid TOEPASSING 17.1 Russishe violist: wereldbaan? (p. 311) Pas de redenering ahter de figuren 17.3 en 17.4 toe op de bovenstaande krantenkoppen. Door de toegekende loonsverhoging voor Russishe musii vragen de theaters in verhouding minder musii om te assisteren bij voorstellingen. De theaters willen ehter ook de gestegen loonkosten goedmaken en vragen dus hogere entreeprijzen voor de voorstellingen. Door deze prijsstijging neemt de vraag van onsumenten naar theatervoorstellingen af. Minder onsumenten zijn dus in staat de hogere prijs te betalen en geven hun geld liever uit aan andere produten dan een theaterbezoek. TOEPASSING 17.2 De glimlah van een vakkenvuller (p. 318) Pas de begrippen preferene drift en referene drift toe op het salaris en de bonusregeling van Moberg. Bij zijn aanstelling zal door het topsalaris en de enorme bonusregeling Moberg zeer gemotiveerd zijn om zijn uiterste best te doen Ahold uit de problemen te loodsen. Als ehter blijkt dat Moberg in verhouding zeer normale of zeer besheiden vergoedingen krijgt vergeleken met de CEO s van andere internationaal opererende grote bedrijven, zal zijn motivatie dalen (referene drift). Ook bestaat de kans dat Moberg gewend raakt aan het aanvankelijk ook in zijn ogen riante salaris, bijvoorbeeld omdat zijn uitgavenpatroon zih aan het salarisniveau heeft aangepast (bijvoorbeeld door nieuwe dure hobby s, zoals auto s verzamelen, of grote feesten geven). In de loop van de tijd neemt zijn waardering voor het salaris af (preferene drift). TOEPASSING 17.3 Vrouwenhonkbal (p. 324) Wat zijn de (mogelijke) onsequenties voor deze speifieke honkbalspelersmarkt na de formatie van de twee monopolies? Maak hierbij gebruik van figuur Om sterker tegenspel te kunnen bieden aan de spelers, formeerden de teambazen een monopsonist: één vrager naar arbeid (relevante urven zijn dus MOP en MFC). Deze monopsonist wil dus meer spelers aantrekken tegen een lager loon dan dat de spelersmakelaar wil. De laatste is monopolist op de arbeidsmarkt met de relevante urven MO, MC en GO. Uiteindelijk zal misshien een externe partij evenwiht tot stand moeten brengen (bemiddeling) door overleg en onderhandelingen tussen de twee partijen te organiseren. Het loon dat daar uit komt, zal liggen tussen de hoge loonvoet van de spelermakelaar en de lage loonvoet van de teambazen, in ombinatie met de bijbehorende hoeveelheid ingeshakelde spelers. outinho Uitwerking van de toepassingen Toegepaste miro-eonomie, deel V blz. 3/5

4 18 Kapitaal en grond TOEPASSING 18.1 Sealed deal (p. 333) Welke invloed heeft deze informatie waarshijnlijk op de investeringsbeslissing waar de eigenaar/manager voor staat? Het beïnvloedt de beslissing in zoverre dat het neerzetten van een extra fabriek in de VS misshien duurder is dan extra produeren in Nederland en dan vershepen. De aanshaf van een mahine in de VS kan door de hoge rente misshien zo duur uitpakken dat hier de produtie uitbreiden plus transportkosten nog steeds goedkoper is dan een produtielijn opzetten in de VS. Leg uit welke invloed dezelfde krantenberihten zouden hebben op de volgende bedrijven, die ook overwegen hun produten op de Amerikaanse markt te gaan aanbieden. Stegemans worstenfabrikant met een arbeidsintensief produtieproes. De beslissing voor Stegemans zal minder hangen op de mededeling in de krant, aangezien de produten vooral totstandkomen door arbeid en minder door mahines. Veno dropfabriek met een produtieproes dat niet uitgesproken arbeids- of kapitaalintensief is. Veno hinkt op twee gedahten. Ahrend kantooroutillage met een kapitaalintensief produtieproes. Hetzelfde verhaal als voor de kippensealer. TOEPASSING 18.2 Paht in Rotterdam (p. 339) Zullen bedrijven, eteris paribus, door deze nieuwe regeling Rotterdam eerder als vestigingsplaats kiezen, of juist mijden? Voor wie investeringen wil doen voor een lange termijn en daarbij niet het risio wil lopen op tussentijdse verhogingen van de erfpaht, is de mogelijkheid grond aan te kopen een verbetering van de verstigingsvoorwaarde. Grond aankopen legt wel (veel) geld vast dat ook ten behoeve van het produtieproes kan worden ingezet. Wie dit bezwaarlijk vindt en minder zwaar tilt aan het risio op tussentijdse verhoging van de erfpaht, blijft opteren voor grond pahten in plaats van aankopen. outinho Uitwerking van de toepassingen Toegepaste miro-eonomie, deel V blz. 4/5

5 TOEPASSING 18.3 Indonesish teak of kunststof voor een kozijn? (p. 342) Als de wereldgemeenshap een deel van het tropish regenwoud wil behouden, zullen onserverende maatregelen nodig zijn. Hoe zouden de volgende maatregelen kunnen bijdragen aan die onservering? In westerse landen alleen nog hardhout met FSC-keurmerk gebruiken. Hout met dit keurmerk komt van plantages. Als iedereen alleen FSC-hout zou gebruiken, is de vraag naar hardhout geen reden meer voor de kap van tropish regenwoud. Herverdeling van landbouwgronden in ontwikkelingslanden. Een andere reden voor de kap van tropish regenwoud is de ongelijke verdeling van grond. Slehts enkele grootgrondbezitters hebben bijna alle grond in bezit, en gebruiken die vaak voor arbeidsextensieve vormen van veeteelt (bijvoorbeeld in Zuid- Amerika). De arme boerenbevolking wordt dan gedwongen de overgebleven en doorgaans slehtere gronden te bebouwen. Dat brengt mensen ertoe stukken oerwoud te ontginnen, ook al weten ze dat deze grond nauwelijks geshikt is voor de landbouw. Een oerwoud is namelijk eologish gezien een limaxsysteem, waardoor het merendeel van de mineralen in de opstaande planten en bomen zit, en niet in de grond. Die (ontgonnen) grond is na enkele jaren boeren al uitgeput. Maar arme boeren hebben geen keuze, omdat ze geen toegang hebben tot meer vruhtbare landbouwgronden. Een herverdeling van de landbouwgrond zou de druk op het tropish regenwoud dus sterk kunnen doen afnemen. Invoering van produtievere en duurzamere landbouwtehnieken in ontwikkelingslanden. Als landbouwmethoden zouden worden gebruikt die zowel voldoende voedsel opleveren als eologish geringe shade veroorzaken, vermindert de erosie in traditionele landbouwgebieden, en is er minder reden stukken oerwoud als landbouwgebied in gebruik te nemen. outinho Uitwerking van de toepassingen Toegepaste miro-eonomie, deel V blz. 5/5