Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download ""

Transcriptie

1 Stilleestekst Normale luchtwegen produceren per 24 uur ongeveer 100 ml slijmerig secreet. Deze kleine hoeveelheid wordt continu opgeschraapt en ingeslikt. Het gaat hier om een fysiologisch fenomeen, waarbij de beschermende mucuslaag door het trilhaarepitheel naar de glottis wordt geborsteld, waarna het gewoon wordt ingeslikt. Het ophoesten van grotere hoeveelheden sputum is vrijwel steeds pathologisch. Het wijst vrijwel steeds op een acuut of chronisch ontstekingsproces t.h.v. de luchtwegen. Kenmerken en kwantiteit van opgehoest materiaal worden het best beoordeeld door het te verzamelen in kleurloze sputumbekers. Naargelang het aspect van het sputum onderscheidt men : 1) mucoïd sputum : helderdun, grijs tot kleurloos en taai. 2) purulent sputum : geel of groen, etterachtig, meestal visceuzer en minder uitrekbaar. De geelgroene kleur wordt veroorzaakt door myeloperoxydase, een enzym dat vrijkomt bij afbraak van de leucocyten. Deze kleur wijst dikwijls, maar niet noodzakelijk op een aanwezige bacteriële (sur)infectie. 3) mucopurulent sputum : mengeling van mucoïd en purulent sputum. Andere, zeldzamer aspecten van sputum zijn : melanoptysie, of het ophalen van zwarte sputa, b.v. bij mijnwerkers met een pseudotumorale vorm van pneumoconiose; sputa rufa of gelatineus, roestachtig sputum dat kan opgehoest worden bij patiënten met pneumokokkenpneumonie. Bruine plugs of afgietsels van bronchi (bronchial casts), stampvol met Aspergillus fumingatus, worden geëxpectoreerd door patiënten met een allergische bronchopulmonale aspergillose. Soms worden kalkbrokjes opgehoest door patiënten met een tuberculeuze klierperforatie in een hoofdbronchus : deze zogenaamde broncholieten komen in bepaalde streken van de Verenigde Staten ook voor bij patiënten lijdend aan histoplasmose en coccidioidomycose. Eenvoudige bruine stipjes in de sputa zijn een gewoon verschijnsel in het sputum van stadsbewoners en rokers. Roze, licht schuimend sputum kan worden opgehoest bij patiënten met longoedeem.

2 Per ziektebeeld bekeken : 1. Bij acute virusinfecties van de luchtwegen (de meest frequente oorzaak van hoest en expectoratie) is het sputum echter gering in volume of zelfs helemaal afwezig. Meestal gaat het om zuiver mucoïd sputum, waarvan de kleur na enige dagen geelgroen kan evolueren b.v. ten gevolge van secundaire bacteriële kolonisatie/surinfectie. 2. Patiënten met astma of chronisch astmatiforme bronchitis expectoreren wisselende hoeveelheden vrij taaie, mucoïde sputa. Ter gelegenheid van acute exacerbaties kan het sputum dikwijls mucopurulent worden, slechts zelden echter zal een bacteriële infectie hiervan de oorzaak zijn. Bij zuiver astma kan het sputum het aspect hebben van glazige, zeer visceuze bolletjes. 3. Bij patiënten met COPD of chronisch obstructief longlijden (chronische bronchitis en/of emfyseem) heeft het sputum vrijwel chronisch een mucoïd of mucopurulent aspect. Bij acute exacerbaties van chronische bronchitis wordt het sputum veelal geelgroen. Wanneer de sputa bij deze patiënten vrijwel continu mucopurulent of purulent zijn, kan dit wijzen op de aanwezigheid van bronchiëctasieën. 4. Bij patiënten met een longabces kunnen plots grote hoeveelheden etterig sputum worden opgehoest : de zogenaamde vomica. Dit gebeurt wanneer het longabces plots doorbreekt in een luchtweg, en zich ledigt. Bij patiënten met bronchuscarcinoom kan eveneens een toegenomen mucopurulent of purulent sputum optreden, omdat achter de vernauwing in de luchtweg een zogenaamde retro-obstructieve infectie kan ontstaan. 5. Bij broncho-alveolair celcarcinoom hoest een patiënt typisch grote hoeveelheden waterig sputum op, de zgn. Bronchorree. Dit vrij specifieke teken wordt echter slechts bij ongeveer 20 % van deze carcinomen teruggevonden. 6. Het ophoesten van sputum met een foetide, walgelijke geur wijst dikwijls op infectie door anaërobe bacterieën, zoals het geval kan zijn bij aspiratiepneumonieën, langbestaande abcessen of bronchiëctasieën. II.4 HEMOPTOE Hemoptoe is ophoesten van bloed. Deze hoeveelheid bloed kan zeer sterk wisselen, van 1 enkel streepje bloed in mucoïd of mucopurulent sputum, tot een massale alarmerende en soms levensbedreigende bloeding. Hemoptoe dient dus steeds kwantitatief te worden

3 beschreven : gering, matig ernstig of massief. Men stelt dat ophoesten van 200 ml bloed of meer per 24 uur massief is. Hemoptoe (zoals andere verschijningen van bloed in lichaamexcreties) is steeds een alarmerend verschijnsel. Vrijwel steeds zal hiervoor verder aanvullend onderzoek noodzakelijk zijn. Aangezien de oorzaken van de hemoptoe multipel zijn, zal in de differentieeldiagnose steeds rekening worden houden met leeftijd, geslacht, rookgewoonten en andere anamnestische gegevens. De meest gevreesde oorzaak van hemoptoe (typisch bij rokers) is bronchuscarcinoom. Dikwijls begint deze aandoening met het verschijnen van enkele streepjes bloed in mucopurulente sputa, gevolgd door een verergering van de hemoptoe met ophoesten van macroscopisch bloederige fluimen. Massieve hemoptoe is eerder zeldzaam. Het optreden van hemoptoe bij een roker is dus steeds een alarmteken, en de diagnose van bronchuscarcinoom is waarschijnlijk, tot het tegendeel is bewezen. Rokers lijden echter dikwijls ook aan COPD, en deze patiënten vertonen niet zelden enkele streepjes bloed in hun mucopurulente fluimen, dikwijls t.g.v. hevige hoestbuien (capillaire scheurtjes), of t.g.v. acute surinfecties. Vroeger was longtuberculose de belangrijkse oorzaak van hemoptoe. Thans kan dit nog worden gezien bij patiënten lijdend aan een postprimaire longtuberculose met caverneuze afwijkingen. Patiënten met bronchiëctasieën vertonen eveneens vrij regelmatig hemoptoeïsch sputum t.g.v. aantasting van de bronchiale vasculatuur in de wand van de bronchiëctasieën. Longembolie is eveneens een frequente oorzaak van hemoptoe : bloedfluimen, tezamen met pleurale pijn en acute dyspnoe vormen de klassieke trias van het longinfarct. Bij patiënten met hartdecompensatie, met name t.g.v. mitralisklepstenose, kan hemoptoe optreden t.g.v. stuwing in de longcirculatie : dikwijls gaat het om schuimig, roze sputum. Pneumonieën kunnen eveneens aanleiding geven tot hemoptoeïsch sputum. Uiteraard kan hemoptoe ook optreden bij thoraxtrauma (longcontusie). Zeldzame oorzaken van hemoptoe zijn aanwezigheid van arterioveneuze aneurysmata in de long (ziekte van Rendu-Ossler-Weber of telangiëctasia hereditaria), vasculitis zoals bij Wegener granulomatose, het syndroom van Goodpasture (haemorraghische alveolitis en glomerulonefritis), idiopathische pulmonale hemosiderose, en bij stoornissen in het stollingsmechanisme als gevolg van behandeling met anticoagulantia b.v.

4 Soms is het onderscheid tussen hemoptoe en hematemesis (bloedbraken) problematisch. Haematemesis gaat echter meestal gepaard met het ophoesten van een eerder donker, door maagzuur gealtereerd bloed. De aanwezigheid van voedselresten vormt eveneens een aanduiding voor haematemese, net als de aanwezigheid van een zure ph. Haematemese wordt dikwijls ook gevolgd door melena (zwarte, slecht ruikende stoelgang). Tenslotte zal men soms ook het onderscheid moeten maken tussen hemoptoe, en het ophoesten van bloed uit de KNOsfeer.

5 Vragen 1. Bronchorree is typisch voor : a. Longabces b. Emfyseem c. Infectie door anaërobe bacterieën d. Broncho-alveolair celcarcinoom 2. Welke van de volgende beweringen is juist? Het ophoesten van grotere hoeveelheden sputum wijst meestal op... a. Longoedeem b. Een chronisch ontstekingsproces c. Allergische oorsprong d. Sputum van stadsbewoners en rokers 3. Het ophoesten van zwart sputum wordt in de medische terminologie omschreven als : a. Purulent sputum b. Melanoptysie c. Sputa rufa d. Bronchial casts 4. Welk van de volgende beweringen is onjuist: a. Longembolie is eveneens een frequente oorzaak van hemoptoe b. Vroeger was longtuberculose de belangrijkse oorzaak van hemoptoe c. Idiopathische pulmonale hemosiderose is een belangrijke oorzaak van hemoptoe d. Bij patiënten met hartdecompensatie, met name t.g.v. mitralisklepstenose, kan hemoptoe optreden t.g.v. stuwing in de longcirculatie 5. Melena volgt meestal op a. Een acuut ontstekingsproces b. Broncho-alveolair celcarcinoom c. Haematemese d. Chronisch obstructief longlijden 6. Welke van de volgende beweringen is juist? Bloedbraken gaat meestal gepaard met a. Het ophoesten van donker gealtereerd bloed b. Pleurale pijn c. Mucopurulent sputum d. Hemoptoe

6 Antwoorden 1. D 2. B 3. B 4. C 5. C 6. A

Methodiek van het geneeskundig onderzoek

Methodiek van het geneeskundig onderzoek De 2 bovenste teksten en meerkeuzevragen zijn mij toegestuurd door een student. De onderste tekst komt uit volgend document: http://www.ond.vlaanderen.be/toelatingsexamen/brochure2008%20november%20 def.pdf

Nadere informatie

COPD en longproblematiek. Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning

COPD en longproblematiek. Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning COPD en longproblematiek Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning De luchtwegen Hogere luchtwegen (Mond, keel, neus) Slijmvlies zorgt voor bevochtiging v/d lucht en het binden van stofdeeltjes Lagere

Nadere informatie

F. Thorax. Inhoudsopgave 01 F 02 F 03 F 04 F 05 F 06 F 07 F 08 F 09 F 10 F 11 F 12 F 13 F 14 F 15 F 16 F

F. Thorax. Inhoudsopgave 01 F 02 F 03 F 04 F 05 F 06 F 07 F 08 F 09 F 10 F 11 F 12 F 13 F 14 F 15 F 16 F F. Thorax nhoudsopgave 01 F 02 F 03 F 04 F 05 F 06 F 07 F 08 F 09 F 10 F 11 F 12 F 13 F 14 F 15 F 16 F Aspecifieke thoracale pijn... 1 Minder belangrijk thoraxtrauma... 1 Medische controle voor indiensttreding

Nadere informatie

ASTMA,COPD, ADEMHALING TREFWOORDEN:

ASTMA,COPD, ADEMHALING TREFWOORDEN: ASTMA,COPD, ADEMHALING TREFWOORDEN: ZUURSTOFSPANNING, KOOLZUURSPANNING, ZUURGRAAD EN DE ONDERLINGE RELATIE In het bloed zijn zuurstof en koolzuurgas opgelost. De hoeveelheid opgeloste zuurstof in het bloed

Nadere informatie

COPD Pneumologie. Patiënteninformatie

COPD Pneumologie. Patiënteninformatie COPD Pneumologie Patiënteninformatie Inhoudstafel 1. Inleiding... 3 1.1. Definitie... 3 1.2. Klachten bij COPD... 3 1.3. Onderzoeken... 4 1.4. Behandeling... 4 2. Contact... 6 3. Notities... 7 Deze publicatie

Nadere informatie

2.1 Verstoord evenwicht protease-antiprotease

2.1 Verstoord evenwicht protease-antiprotease Roken is verreweg de belangrijkste risicofactor. Andere risicofactoren zijn: beroepen of hobby s met regelmatige blootstelling aan kleine deeltjes (fijnstof ) en (zelden) een familiair voorkomend enzymtekort

Nadere informatie

1. cilindrische bronchiëctasieën (de mildste vorm) : de bronchiën zijn vergroot en cilindrisch (zie plaatje 2).

1. cilindrische bronchiëctasieën (de mildste vorm) : de bronchiën zijn vergroot en cilindrisch (zie plaatje 2). Bronchiëctasieën De arts heeft vastgesteld dat u bronchiëctasieën heeft. In deze folder krijgt u informatie over wat bronchiëctasieën zijn, de oorzaken en de klachten en wat de behandeling in kan houden.

Nadere informatie

Haemoptoë; etiologie, diagnostiek en behandeling. Caroline Lejuez-Becker Longarts

Haemoptoë; etiologie, diagnostiek en behandeling. Caroline Lejuez-Becker Longarts Haemoptoë; etiologie, diagnostiek en behandeling Caroline Lejuez-Becker Longarts Juni 2017 Haemoptoë Inhoud Definitie Etiologie Diagnose Behandeling Conclusie Vragen.. Definitie Haemoptoë is het ophoesten

Nadere informatie

ICPC ICPC omschrijving Specificiteit Indicatie zoals genoemd in de standaard

ICPC ICPC omschrijving Specificiteit Indicatie zoals genoemd in de standaard B72 Ziekte van Hodgkin 2 Verminderde weerstand tegen infecties, overig B72.01 Ziekte van Hodgkin 2 Verminderde weerstand tegen infecties, overig B72.02 Non-Hodgkin lymfoom 2 Verminderde weerstand tegen

Nadere informatie

adviezen hernia-operatie ZorgSaam

adviezen hernia-operatie ZorgSaam adviezen longontsteking na een hernia-operatie ZorgSaam 1 2 LONGONTSTEKING (PNEUMONIE) Inleiding Een longontsteking is een infectie van de longblaasjes en het omliggende weefsel, veroorzaakt door micro-organismen.

Nadere informatie

Massale longbloeding Loes Didden

Massale longbloeding Loes Didden Massale longbloeding 1-7-2016 Loes Didden Casus Meisje, 1,5 jaar oud VG: syndroom van Noonan, bekend met ernstige aortaklepstenose Geen andere afwijkingen, met name geen stollingsstoornissen Enkele dagen

Nadere informatie

BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK. In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald.

BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK. In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald. BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald. Het ziektebeeld Wat zijn bronchiëctasieën? Bronchiëctasieën zijn

Nadere informatie

Wat is COPD? 1 van

Wat is COPD? 1 van Wat is COPD? COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een verzamelnaam voor de ziektes chronische bronchitis en longemfyseem. Artsen maken tegenwoordig geen onderscheid meer tussen

Nadere informatie

Hoesten. Wat betekent het en wat kan je eraan doen? Herken je hoest!

Hoesten. Wat betekent het en wat kan je eraan doen? Herken je hoest! Hoesten Wat betekent het en wat kan je eraan doen? Herken je hoest! Hoesten: een natuurlijke reflex Gelukkig maar dat we kunnen hoesten! Hoest is immers een natuurlijke reactie van ons lichaam die dient

Nadere informatie

Hoesten. Wat betekent het en wat kan je eraan doen? Herken je hoest!

Hoesten. Wat betekent het en wat kan je eraan doen? Herken je hoest! Hoesten Wat betekent het en wat kan je eraan doen? Herken je hoest! 2 Hoesten: een natuurlijke reflex Gelukkig maar dat we kunnen hoesten! Hoest is immers een natuurlijke reactie van ons lichaam die dient

Nadere informatie

Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03. Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30

Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03. Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30 Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03 Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30 Faculteit Biomedische Technologie BSc opleiding Medische Wetenschappen en Technologie Verantwoordelijk docent: C. Bouten Coördinator

Nadere informatie

Hoesten, en dan...? Huisartsensymposium Jon van Harten, longarts

Hoesten, en dan...? Huisartsensymposium Jon van Harten, longarts Hoesten, en dan...? Huisartsensymposium 21-11-2018 Jon van Harten, longarts Disclosures spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen

Nadere informatie

LONGGENEESKUNDE. St. Antonius Expertisecentrum voor Interstitiële Longziekten

LONGGENEESKUNDE. St. Antonius Expertisecentrum voor Interstitiële Longziekten LONGGENEESKUNDE St. Antonius Expertisecentrum voor Interstitiële Longziekten St. Antonius Expertisecentrum voor Interstitiële Longziekten De term interstitiële longziekten is een verzamelnaam voor meer

Nadere informatie

Factsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 2007

Factsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 2007 Factsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 27 Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding worden gebruikt (M. Heijmans, NIVEL, Oktober 27). LEVEN MET COPD VRAAGT OM LEF

Nadere informatie

man, vrouw en kind info voor patiënten Primaire ciliaire dyskinesie (PCD)

man, vrouw en kind info voor patiënten Primaire ciliaire dyskinesie (PCD) man, vrouw en kind info voor patiënten Primaire ciliaire dyskinesie (PCD) Inhoud 01 Wat is primaire ciliaire dyskinesie?... 04 02 Wat zijn de klachten?... 04 03 Behandeling... 05 04 Erfelijkheid... 05

Nadere informatie

De longverpleegkundige

De longverpleegkundige De longverpleegkundige Algemeen U bent door uw longarts verwezen naar de longverpleegkundige. Een longverpleegkundige is een verpleegkundige, die zich heeft gespecialiseerd in astma en COPD (chronische

Nadere informatie

APR-DRG Ernst Lf Gemid ligdbenedengrens bovengrens II bovengrens I Beschrijving 001 1 L 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 2 L 18,1042 5 37 53 001

APR-DRG Ernst Lf Gemid ligdbenedengrens bovengrens II bovengrens I Beschrijving 001 1 L 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 2 L 18,1042 5 37 53 001 APR-DRG Ernst Lf Gemid ligdbenedengrens bovengrens II bovengrens I Beschrijving 001 1 L 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 2 L 18,1042 5 37 53 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 3 A 20,0709 5 44 64 001 LEVERTRANSPLANTATIE

Nadere informatie

boven grens boven APR- DRG Ernst Lf Gemid ligd benede

boven grens boven APR- DRG Ernst Lf Gemid ligd benede APR- DRG Ernst Lf Gemid ligd benede ngrens boven grens boven II grens I Beschrijving 001 1 L.... 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 2 L 18,9355 4 43 63 001 LEVERTRANSPLANTATIE 001 3 A 19,4 6 39 55 001 LEVERTRANSPLANTATIE

Nadere informatie

Casusschetsen astma/copd

Casusschetsen astma/copd Casusschetsen astma/copd 7 augustus 2000 Casusschets 1 Mevr. N, is een 26 jarige adipeuze Surinaamse vrouw die sinds 1994 in Nederland woonachtig is. Sinds haar komst naar Nederland heeft zij in wisselende

Nadere informatie

Les 15 Ademhaling 2. Ademhalingsstimulatie

Les 15 Ademhaling 2. Ademhalingsstimulatie Les 15 Ademhaling 2 Ademhalingstimulatie,cyanose, stridor, dyspnoe, hoesten, hyperventilatie ANZN 1e leerjaar - Les 15 - Matthieu Berenbroek, 2000-2011 1 Ademhalingsstimulatie Ventilatiebehoefte wordt

Nadere informatie

Specialismespecifieke Toelichting op de Registratieregels Longgeneeskunde

Specialismespecifieke Toelichting op de Registratieregels Longgeneeskunde Specialismespecifieke Toelichting op de Registratieregels Longgeneeskunde v20110701 Ingangsdatum 1 januari 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Uitzonderingen op de algemene registratieregels... 4 2.1

Nadere informatie

Omgaan met hoestklachten: Je gids bij de aanpak van hoest en lageluchtweginfecties

Omgaan met hoestklachten: Je gids bij de aanpak van hoest en lageluchtweginfecties Omgaan met hoestklachten: Je gids bij de aanpak van hoest en lageluchtweginfecties Hoe kan deze brochure u helpen? Hoesten is een manier van je lichaam om je luchtwegen vrij te maken om ze zo gezond te

Nadere informatie

ford residence southampton, ny

ford residence southampton, ny P ford residence southampton, ny Codeine en benauwdheid Codeïne: bijwerkingen, dosering en codeïne met paracetamol Wat is codeïne en wanneer wordt codeïne (met paracetamol) voorgeschreven? Codeïne wordt

Nadere informatie

Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen?

Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen? Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen? Zaterdag 8 oktober Ziekenhuis Gelderse Vallei Dr. Ronald Walhout, cardioloog Drs. Jeroen Verheul, longarts Het normale hart De normale longen Rechter long

Nadere informatie

Samenvatting. Nederlandse samenvatting

Samenvatting. Nederlandse samenvatting Page 143 Samenvatting Onder normale omstandigheden inhaleert een volwassen menselijke long zo n 11.000 liter lucht per dag. Naast deze normale lucht worden er ook potentieel toxische stoffen en micro-organismen,

Nadere informatie

Hoesten en proesten. Wim Siemons Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013

Hoesten en proesten. Wim Siemons Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013 Hoesten en proesten Wim Siemons Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013 Leerdoelen Meest gebruikte classificatiesysteem voor hoest Indicaties beeldvorming bij hoesten en proesten Enkele casussen

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE KENMERKEN VAN HET PRODUCT Bisolvon 0,2% verneveloplossing BPI PRAC

SAMENVATTING VAN DE KENMERKEN VAN HET PRODUCT Bisolvon 0,2% verneveloplossing BPI PRAC SAMENVATTING VAN DE KENMERKEN VAN HET PRODUCT Bisolvon 0,2% verneveloplossing BPI 0052-02 + PRAC 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL BISOLVON 0,2% verneveloplossing 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING

Nadere informatie

Duiken en longziekten. Dr. S. Kloeppel Adembenemend februari 2015

Duiken en longziekten. Dr. S. Kloeppel Adembenemend februari 2015 Duiken en longziekten Dr. S. Kloeppel Adembenemend februari 2015 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of

Nadere informatie

Richtlijn palliatieve zorg bij COPD

Richtlijn palliatieve zorg bij COPD Richtlijn palliatieve zorg bij COPD Heleen Nederveen: palliatief verpleegkundige Maasstadziekenhuis Lolkje Roos: palliatief verpleegkundige hospice Cadenza / Laurens Levina Oosterom: longverpleegkundige

Nadere informatie

Hoesten. Wat betekent het en wat kan je eraan doen? Herken je hoest!

Hoesten. Wat betekent het en wat kan je eraan doen? Herken je hoest! Hoesten Wat betekent het en wat kan je eraan doen? Herken je hoest! 2 Hoesten: een natuurlijke reflex Gelukkig maar dat we kunnen hoesten! Hoest is immers een natuurlijke reactie van ons lichaam die dient

Nadere informatie

Acute bronchitis bij volwassenen

Acute bronchitis bij volwassenen bij volwassenen L.J. Dupont, MD, PhD www.lung.be Acute exacerbatie van chronische bronchitis frequent probleem in klinische praktijk meest frequente infectie van de lagere luchtwegen frequente oorzaak

Nadere informatie

Palliatieve zorg bij COPD

Palliatieve zorg bij COPD Palliatieve zorg bij COPD Joke Hes Longverpleegkundige Palliatieve zorg bij COPD 26/06/2014 Joke Hes Inhoud presentatie Welkom Wat is COPD Wanneer is er sprake van palliatieve zorg bij COPD Ziektelast

Nadere informatie

Luchtwegen: luchtpijp. luchtwegen spirometrie. Longblaasjes: Alveolen longvolumes diffusie

Luchtwegen: luchtpijp. luchtwegen spirometrie. Longblaasjes: Alveolen longvolumes diffusie Interstitiële longziekten Prof. Dr. Guy Brusselle Dienst Longziekten UZ GENT BVP, 23/11/2013 Interstitiële longziekten (ILZ): Inleiding Kenmerken overzicht ILZ met gekende oorzaken ILZ met ongekende oorzaken:

Nadere informatie

METEN VAN LONGVOLUMES. klinisch belang. Dr. C. Haenebalcke AZ St. Jan campus Brugge 21 april 2012

METEN VAN LONGVOLUMES. klinisch belang. Dr. C. Haenebalcke AZ St. Jan campus Brugge 21 april 2012 METEN VAN LONGVOLUMES klinisch belang Dr. C. Haenebalcke AZ St. Jan campus Brugge 21 april 2012 LONGVOLUMES IC TLC VC VT ERV FRC RV FLOW-VOLUME LOOP: Normaal TLC IC VC VT ERV FRC Flow RV Sec. 0 Volume

Nadere informatie

Ik ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker

Ik ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker Ik ben zo benauwd Titia Klemmeier/Josien Bleeker dyspneu ademnood kortademigheid benauwdheid Bemoeilijkte ademhaling Programma Inventarisatie leerdoelen Kennis over de praktijk? Alarmsymptomen Achtergrond

Nadere informatie

Respiratie NExCOB scholing december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist

Respiratie NExCOB scholing december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist Respiratie NExCOB scholing 15 16 december 2015 Ton Haans Verpleegkundig specialist Ton.Haans@radboudumc.nl Inhoud Bouw en functie van de longen; Diffusie Ventilatie Perfusie Doderuimte ventilatie en shunting

Nadere informatie

Necrotiserende fasciitis vs Pyoderma gangrenosum

Necrotiserende fasciitis vs Pyoderma gangrenosum Necrotiserende fasciitis vs Pyoderma gangrenosum Eric Roovers Ziekenhuishygiënist Wondzorgcoördinator ZNA Middelheim casus Man, 47 jaar AC-luxatie 3de graad => LARS-reconstructie Ingreep op 24/5/2005 Slechte

Nadere informatie

7,3. Werkstuk door een scholier 2549 woorden 22 januari keer beoordeeld. Verzorging. Longemfyseem

7,3. Werkstuk door een scholier 2549 woorden 22 januari keer beoordeeld. Verzorging. Longemfyseem Werkstuk door een scholier 2549 woorden 22 januari 2007 7,3 59 keer beoordeeld Vak Verzorging Longemfyseem Prevalentie Uit huisartsenregistraties kan worden opgemaakt dat de gemiddelde prevalentie van

Nadere informatie

Vraag 1: Welk onderzoek laat u verrichten om pulmonale hypertensie aan te tonen of uit te sluiten?

Vraag 1: Welk onderzoek laat u verrichten om pulmonale hypertensie aan te tonen of uit te sluiten? ROIG 22-11-06 Leerstof Murray and Nadels s textbook of respiratory medicine, 4 de editie Volume 1 Hfst 4: Ventilation, blood flow and gas exchange Hfst 24: Pulmonary function testing Hfst 36 en 37: COPD

Nadere informatie

MCTD (mixed connective tissue disease)

MCTD (mixed connective tissue disease) MCTD (mixed connective tissue disease) Wat is MCTD? MCTD is een zeldzame systemische auto-immuunziekte. Ons afweersysteem (= immuunsysteem) beschermt ons tegen lichaamsvreemde indringers, zoals o.a. bacteriën

Nadere informatie

Patiënteninformatie Lage luchtweginfecties

Patiënteninformatie Lage luchtweginfecties Patiënteninformatie Lage luchtweginfecties Een lage luchtweginfectie is een ontsteking van het onderste deel van de luchtwegen en kan u erg ziek maken. In deze folder vindt u informatie over de klachten,

Nadere informatie

Proefexamen Pathologie. Deelexamen 1. In dit proefexamen worden vragen gesteld over: Hoofdstuk 1 t/m 8

Proefexamen Pathologie. Deelexamen 1. In dit proefexamen worden vragen gesteld over: Hoofdstuk 1 t/m 8 Proefexamen Pathologie Deelexamen In dit proefexamen worden vragen gesteld over: Hoofdstuk t/m 8 Beschikbare tijd: 90 minuten HET EXAMEN BESTAAT UIT 6 GENUMMERDE PAGINA'S, waarin opgenomen: 8 OPEN VRAGEN,

Nadere informatie

De longverpleegkundige

De longverpleegkundige De longverpleegkundige De longverpleegkundige Van uw longarts heeft u de eerste informatie gekregen over uw aandoening en de klachten die daarmee gepaard gaan. Vervolgens heeft de longarts u verwezen naar

Nadere informatie

Het Fenomeen van Raynaud

Het Fenomeen van Raynaud Het Fenomeen van Raynaud Wat is het Fenomeen van Raynaud? Wij spreken van het Fenomeen van Raynaud bij het plotseling optreden van verkleuringen van vingers en/of tenen bij blootstelling aan kou of bij

Nadere informatie

Longziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens

Longziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens Longziekten en respiratoire revalidatie Prof Dr W. Janssens Definitie Respiratoire revalidatie is gericht op patienten met chronische longaandoeningen met klachten en gereduceerde activiteiten van het

Nadere informatie

1 Definitie, epidemiologie en risicofactoren Niels Chavannes en Hans in t Veen

1 Definitie, epidemiologie en risicofactoren Niels Chavannes en Hans in t Veen 1 Definitie, epidemiologie en risicofactoren Niels Chavannes en Hans in t Veen Definitie Chronisch obstructief longlijden (Chronic Obstructive Pulmonary Disease, COPD) wordt in de huisartsenrichtijn COPD

Nadere informatie

1.3.1.3 Package leaflet 1.3.1.3-1

1.3.1.3 Package leaflet 1.3.1.3-1 1.3.1.3 Package leaflet 1.3.1.3-1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS broomhexinehydrochloride Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie Dit geneesmiddel kunt u zonder recept

Nadere informatie

2. Wat u moet weten voordat u Leidapharm Hoesttabletten Broomhexine HCl 8 mg gebruikt

2. Wat u moet weten voordat u Leidapharm Hoesttabletten Broomhexine HCl 8 mg gebruikt Version 2012_06 marked RVG56954 2011_06 Page 1 of 5 1.3.1.3 PATIENT INFORMATION LEAFLET Leidapharm Hoest Broomhexine HCl 8 mg, Broomhexinehydrochloride Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door, want deze

Nadere informatie

Jaap T. van Dissel Afdeling Infectieziekten. Neuraminidaseremmers bij pandemie door Mexicaanse Griep Influenza A(H1N1)

Jaap T. van Dissel Afdeling Infectieziekten. Neuraminidaseremmers bij pandemie door Mexicaanse Griep Influenza A(H1N1) Jaap T. van Dissel Afdeling Infectieziekten Neuraminidaseremmers bij pandemie door Mexicaanse Griep ofwel Nieuwe ofwel Pandemische Influenza A(H1N1) griep (H1N1) 2009 Influenza Mexicaanse griep Wat is

Nadere informatie

BIJSLUITER INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. Fluimucil 600 mg tabletten acetylcysteïne

BIJSLUITER INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. Fluimucil 600 mg tabletten acetylcysteïne BIJSLUITER INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Fluimucil 600 mg tabletten acetylcysteïne Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit middel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u Gebruik dit

Nadere informatie

Bronchiëctasieën. Afdeling longziekten

Bronchiëctasieën. Afdeling longziekten Bronchiëctasieën Afdeling longziekten Leeswijzer De informatie in deze folder is bedoeld voor longpatiënten die géén Cystic Fibrosis (CF, ook wel taaislijmziekte genoemd) hebben. Wat zijn bronchiëctasieën?

Nadere informatie

Wie ben ik. Alain Dubois K.U. Leuven: basis opleiding Erasmus MC: vervolg opleiding tot longarts

Wie ben ik. Alain Dubois K.U. Leuven: basis opleiding Erasmus MC: vervolg opleiding tot longarts Longgeluiden 1 Wie ben ik Alain Dubois K.U. Leuven: basis opleiding Erasmus MC: vervolg opleiding tot longarts 2 Geen (potentiële) belangenverstengeling Disclosure Belangen Spreker 3 Overzicht Geschiedenis,

Nadere informatie

1. Wat is Broomhexine HCl Apotex 8 mg en waarvoor wordt het gebruikt

1. Wat is Broomhexine HCl Apotex 8 mg en waarvoor wordt het gebruikt Version 2011_06 Page 1 of 5 1.3.1.3 PATIENT INFORMATION LEAFLET BROOMHEXINE HCl APOTEX 8 mg Broomhexinehydrochloride Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door, want deze bevat belangrijke informatie voor

Nadere informatie

Disclosure. Wat steekt u op. Waar denkt u over na. Rode vlaggen en co-morbiditeit bij COPD INLEIDING HET IS ZWARTWIT EN HET LOOPT IN DE WEI

Disclosure. Wat steekt u op. Waar denkt u over na. Rode vlaggen en co-morbiditeit bij COPD INLEIDING HET IS ZWARTWIT EN HET LOOPT IN DE WEI Disclosure Rode vlaggen en co-morbiditeit bij COPD Geen belangenverstrengeling voor deze presentatie Hans Sportel, huisarts Ruurlo Waar denkt u over na Wat steekt u op Dyspnoe en haar DD COPD en co-morbiditeit

Nadere informatie

1. Wat is Kruidvat hoesttabletten broomhexine HCl 8 mg en waarvoor wordt het gebruikt

1. Wat is Kruidvat hoesttabletten broomhexine HCl 8 mg en waarvoor wordt het gebruikt KRUIDVAT HOESTTABLETTEN BROOMHEXINE HCL 8 MG, TABLETTEN Broomhexinehydrochloride Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door, want deze bevat belangrijke informatie voor u. Dit geneesmiddel kan zonder voorschrift

Nadere informatie

Longziekten. COPD of astma? Evean helpt u omgaan met uw longziekte. Evean. Midden in het leven.

Longziekten. COPD of astma? Evean helpt u omgaan met uw longziekte. Evean. Midden in het leven. Longziekten COPD of astma? Evean helpt u omgaan met uw longziekte Evean. Midden in het leven. COPD of astma? Evean helpt u Een longziekte als COPD of astma kan het leven ingrijpend veranderen. Dan is het

Nadere informatie

BIJSLUITER ATROVENT 0,50 mg/2 ml verneveloplossing

BIJSLUITER ATROVENT 0,50 mg/2 ml verneveloplossing ATROVENT BIJSLUITER ATROVENT 0,25 mg/2 ml verneveloplossing ATROVENT 0,50 mg/2 ml verneveloplossing Lees de hele bijsluiter aandachtig door alvorens dit geneesmiddel te gebruiken. - Bewaar deze bijsluiter.

Nadere informatie

Supportive care bij respiratoire problemen

Supportive care bij respiratoire problemen Supportive care bij respiratoire problemen INGEL DEMEDTS, MD, PHD PULMONARY PHYSICIAN-THORACIC ONCOLOGIST DEPARTMENT OF PULMONARY DISEASES AZ DELTA ROESELARE BELGIUM Respiratoire syptomen Dyspnoe Hoest

Nadere informatie

Inhoud Wat is een bloedtransfusie

Inhoud Wat is een bloedtransfusie Bloedtransfusie Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans is dat u bloed toegediend moet krijgen: bloedtransfusie. Of u krijgt binnenkort een bloedtransfusie vanwege bloedarmoede.

Nadere informatie

Clinical and inflammatory markers in asthma and COPD phenotyping de Nijs, S.B.

Clinical and inflammatory markers in asthma and COPD phenotyping de Nijs, S.B. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Clinical and inflammatory markers in asthma and COPD phenotyping de Nijs, S.B. Link to publication Citation for published version (APA): de Nijs, S. B. (). Clinical

Nadere informatie

Bloedgassen. Homeostase. Ronald Broek

Bloedgassen. Homeostase. Ronald Broek Bloedgassen Homeostase Ronald Broek Verstoring Homeostase Ziekte/Trauma/vergiftiging. Geeft zuur-base en bloedgasstoornissen. Oorzaken zuur-base verschuiving Longemfyseem. Nierinsufficientie Grote chirurgische

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting 147 Nederlands samenvatting Wat is COPD? Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is een ziekte waarbij er een blijvende vernauwing van de luchtwegen in de long optreedt, die voornamelijk veroorzaakt

Nadere informatie

In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan.

In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Welkom Geachte mevrouw Geachte heer In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Heeft u na het lezen van deze brochure nog bijkomende vragen, opmerkingen of wensen,

Nadere informatie

UW NIEUWE COPD BEHANDELING

UW NIEUWE COPD BEHANDELING Patiëntenkaart UW NIEUWE COPD BEHANDELING Lees ook aandachtig de bijsluiter voordat u met dit geneesmiddel begint. q Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Daardoor kan snel nieuwe

Nadere informatie

Astma/COPD Dienst Geldrop

Astma/COPD Dienst Geldrop Astma/COPD Dienst Geldrop Wat is astma en COPD? Astma is een ontsteking aan de luchtwegen. Wanneer de luchtwegen overgevoelig op (allergische of niet-allergische) prikkels reageren door het samentrekken

Nadere informatie

Mesoloog D.M. Fysiotherapeut NAET - therapeut SiVAS therapeut

Mesoloog D.M. Fysiotherapeut NAET - therapeut SiVAS therapeut Praktijk van Marga Tump Mesoloog D.M. Fysiotherapeut NAET - therapeut SiVAS therapeut N.V.V.M. Datum eerste onderzoek: Tijd: Wilt u de volgende vragen aandachtig doorlezen en zo nauwkeurig mogelijk beantwoorden?

Nadere informatie

Luchtgenoten. Wie zijn wij

Luchtgenoten. Wie zijn wij Luchtgenoten Luchtgenoten Met deze folder wil de patiëntenvereniging Luchtgenoten zich aan u voorstellen: wie zijn wij en wat kunnen wij u bieden. Ook wordt vermeld waar u terecht kunt voor nadere informatie

Nadere informatie

DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE PALLIATIEF SUPPORTTEAM

DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE PALLIATIEF SUPPORTTEAM DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE PALLIATIEF SUPPORTTEAM Definitie: 1. Definitie 2. Pathofysiologie 3. Impact 4. Strekkingen 5. Behandeling 6. Besluit Definitie: 1. (Doods)reutel= 1. Luidruchtige ademhaling

Nadere informatie

adviezen hernia-operatie COPD ZorgSaam

adviezen hernia-operatie COPD ZorgSaam adviezen Bewegen na een bij hernia-operatie COPD ZorgSaam 1 RECONDITIONERING bij COPD Inleiding In deze folder informeren wij u over de klachten en behandeling door de fysiotherapeut bij COPD. Het is goed

Nadere informatie

Oorzaken. Klachten en verschijnselen

Oorzaken. Klachten en verschijnselen Bronchiëctasieën De dokter heeft vastgesteld dat u bronchiëctasieën heeft. In deze folder krijgt u informatie over wat bronchiëctasieën, de oorzaken, klachten en de behandeling inhouden. Bronchiëctasieën

Nadere informatie

Dyspnoe, een adembenemend symptoom. Drs. R. Hoekstra Longarts Klinische avond

Dyspnoe, een adembenemend symptoom. Drs. R. Hoekstra Longarts Klinische avond Dyspnoe, een adembenemend symptoom Drs. R. Hoekstra Longarts Klinische avond 12-06-2018 (potentiële) belangenverstrengeling geen voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven geen sponsoring

Nadere informatie

Zuurbase evenwicht. dr Bart Bohy http://www.medics4medics.com

Zuurbase evenwicht. dr Bart Bohy http://www.medics4medics.com Zuurbase evenwicht 1 Zuren 2 Base 3 4 5 6 7 oxygenatie / ventilatie 8 9 Arteriële bloedgaswaarden Oxygenatie PaO2: 80-100mmH2O SaO2: 95-100% Ventilatie: PaCO2: 35-45mmHg Zuur-base status ph: 7.35-7.45

Nadere informatie

Astma / COPD-dienst Geldrop

Astma / COPD-dienst Geldrop Astma / COPD-dienst Geldrop Wat is astma en COPD Astma is een ontsteking aan de luchtwegen. De luchtwegen reageren overgevoelig op (allergische of niet-allergische) prikkels door het samentrekken van luchtwegspiertjes,

Nadere informatie

Longziekten. Behandeling van COPD / COPD pad. Afdeling: Onderwerp:

Longziekten. Behandeling van COPD / COPD pad. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Longziekten / COPD pad 1 De behandeling van COPD Inleiding Deze folder geeft u informatie over het ziektebeeld en de behandeling van COPD en geeft stapsgewijs weer wat u de komende

Nadere informatie

VERKOUDHEID OF GRIEP?

VERKOUDHEID OF GRIEP? VERKOUDHEID OF GRIEP? Een verkoudheid wordt meestal veroorzaakt door besmetting met een virus. Die kan via speekseldruppeltjes maar meestal besmetten we ons zelf nadat we met onze handen in contact zijn

Nadere informatie

VANDAAG IS DE DAG WAAROP IK ME VERZET TEGEN IPF

VANDAAG IS DE DAG WAAROP IK ME VERZET TEGEN IPF VANDAAG IS DE DAG WAAROP IK ME VERZET TEGEN IPF Voor mensen met de diagnose van IPF: Een handleiding om u te helpen bij het bespreken van uw aandoening en behandelingsopties met uw dokter BE/EST/0217/0002

Nadere informatie

Complicaties bij griep. Nicole Kraaijvanger, SEH-arts KNMG Rijnstate

Complicaties bij griep. Nicole Kraaijvanger, SEH-arts KNMG Rijnstate Complicaties bij griep Nicole Kraaijvanger, SEH-arts KNMG Rijnstate (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

Antwoordvel Longquiz. Dat geldt zowel iedereen (ongeachte je gezondheid of conditie voor je met oefenen begon)

Antwoordvel Longquiz. Dat geldt zowel iedereen (ongeachte je gezondheid of conditie voor je met oefenen begon) Antwoordvel Longquiz 1. Uit welke onderdelen bestaan de luchtwegen? a. Neus, mond, luchtpijp, bronchiën, luchtblaasjes b. neus, mond, luchtpijp, bronchiën, luchtblaartjes c. neus, mond, luchtpijp, bronchiën,

Nadere informatie

COPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel

COPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel COPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel Inhoud Definities Etiologie en impact Diagnose Behandeling Definitie van COPD COPD, een ziekte die voorkomen en behandeld kan worden,

Nadere informatie

Wijkverpleegkundige ASTMA / COPD

Wijkverpleegkundige ASTMA / COPD ASTMA / COPD Thuiszorg Wijkverpleegkundige 1 2 Wijkverpleegkundige ASTMA / COPD Astma en COPD zijn chronische aandoeningen van de luchtwegen. COPD is de afkorting voor chronische bronchitis en long emfyseem.

Nadere informatie

BIJSLUITER: Informatie voor de gebruik(st)er. LYSOMUCIL 600 mg bruistabletten

BIJSLUITER: Informatie voor de gebruik(st)er. LYSOMUCIL 600 mg bruistabletten BIJSLUITER: Informatie voor de gebruik(st)er LYSOMUCIL 600 mg bruistabletten (Acetylcysteïne) Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door, want deze bevat belangrijke informatie voor u. Dit geneesmiddel kan

Nadere informatie

Broomhexinehydrochloride 1,6 mg/ml drank Samenwerkende Apothekers broomhexinehydrochloride

Broomhexinehydrochloride 1,6 mg/ml drank Samenwerkende Apothekers broomhexinehydrochloride 1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Broomhexinehydrochloride 1,6 mg/ml drank Samenwerkende Apothekers broomhexinehydrochloride Lees goed de hele bijsluiter, want deze

Nadere informatie

Aspergillus-infecties: chirurgische (on)mogelijkheden. Dr M.A. Paul Afdeling cardiothoracale chirurgie VU medisch centrum Amsterdam

Aspergillus-infecties: chirurgische (on)mogelijkheden. Dr M.A. Paul Afdeling cardiothoracale chirurgie VU medisch centrum Amsterdam Aspergillus-infecties: chirurgische (on)mogelijkheden Dr M.A. Paul Afdeling cardiothoracale chirurgie VU medisch centrum Amsterdam Disclaimer: Medical teachers know...that half of what they teach is not

Nadere informatie

BIJSLUITER INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS

BIJSLUITER INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS BIJSLUITER INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Acetylcysteïne 600 mg Imphos Bruistabletten acetylcysteïne Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie Dit geneesmiddel kunt u zonder recept

Nadere informatie

MCTD. Wat is MCTD? Mixed Connective Tissue Disease (Gemengde bindweefselziekten)

MCTD. Wat is MCTD? Mixed Connective Tissue Disease (Gemengde bindweefselziekten) MCTD Wat is MCTD? Mixed Connective Tissue Disease (Gemengde bindweefselziekten) Sinds tientallen jaren is het bekend dat sommige bindweefselziektepatiënten (zie de algemene folder) symptomen hebben zowel

Nadere informatie

Broomhexine HCl 4=5 PCH, drank 4 mg/5 ml Broomhexine HCl 8=5 PCH, drank 8 mg/5 ml broomhexinehydrochloride

Broomhexine HCl 4=5 PCH, drank 4 mg/5 ml Broomhexine HCl 8=5 PCH, drank 8 mg/5 ml broomhexinehydrochloride 1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Broomhexine HCl 4=5 PCH, Broomhexine HCl 8=5 PCH, drank 8 mg/5 ml broomhexinehydrochloride Lees goed de hele bijsluiter, want deze

Nadere informatie

Astma / COPD-dienst Geldrop

Astma / COPD-dienst Geldrop Astma / COPD-dienst Geldrop Wat is astma en COPD Astma is een ontsteking aan de luchtwegen. De luchtwegen reageren overgevoelig op (allergische of niet-allergische) prikkels door het samentrekken van luchtwegspiertjes,

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Acetylcysteine-ratiopharm 600 mg poeder voor drank acetylcysteïne

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Acetylcysteine-ratiopharm 600 mg poeder voor drank acetylcysteïne BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Acetylcysteine-ratiopharm 600 mg poeder voor drank acetylcysteïne Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door, want deze bevat belangrijke informatie voor u. Dit

Nadere informatie

Acetylcysteine 200 PCH, poeder voor oraal gebruik 200 mg Acetylcysteine 600 PCH, poeder voor oraal gebruik 600 mg Acetylcysteïne

Acetylcysteine 200 PCH, poeder voor oraal gebruik 200 mg Acetylcysteine 600 PCH, poeder voor oraal gebruik 600 mg Acetylcysteïne 1.3.1 : Bijsluiter Bladzijde : 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Acetylcysteine 200 PCH, 200 mg Acetylcysteine 600 PCH, 600 mg Acetylcysteïne Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel

Nadere informatie

Chiropractie Brunssum intake formulier nieuwe klant

Chiropractie Brunssum intake formulier nieuwe klant 1. ALGEMENE EN PERSOONLIJKE GEGEVENS MEISJESNAAM: GESLACHT: M F GEBOORTEDATUM: LEEFTIJD: LENGTE: GEWICHT: ADRES: POSTCODE: WOONPLAATS: TELEFOON: PRIVE MOBIEL WERK E-MAIL ADRES: AANTAL KINDEREN: BEROEP:

Nadere informatie

BIJSLUITER: Informatie voor de gebruik(st)er. LYSOMUCIL 600 mg granulaat voor drank

BIJSLUITER: Informatie voor de gebruik(st)er. LYSOMUCIL 600 mg granulaat voor drank BIJSLUITER: Informatie voor de gebruik(st)er LYSOMUCIL 600 mg granulaat voor drank (Acetylcysteïne) Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door, want deze bevat belangrijke informatie voor u. Dit geneesmiddel

Nadere informatie

Richtlijn voor diagnostiek en behandeling van premaligne afwijkingen van de bovenste adem- en voedingsweg

Richtlijn voor diagnostiek en behandeling van premaligne afwijkingen van de bovenste adem- en voedingsweg V Richtlijn voor diagnostiek en behandeling van premaligne afwijkingen van de bovenste adem- en voedingsweg naar Algemeen 526 Epidemiologie 527 1. Screening 527 2. Diagnostiek 527 2.1 Anamnese 527 2.2

Nadere informatie

Wijzigingen triage-criteria TriageWijzer, update 2014.

Wijzigingen triage-criteria TriageWijzer, update 2014. Wijzigingen triage-criteria TriageWijzer, update 2014. Alle ingangsklachten: Apathisch wordt: AVPU niet A; Vaatletsel wordt: Ischemie; Hoog letselrisico wordt: Hoog energetisch trauma Kleinere tekstcorrecties

Nadere informatie

BIJSLUITER ATROVENT 0,25 mg/2 ml verneveloplossing ATROVENT 0,50 mg/2 ml verneveloplossing

BIJSLUITER ATROVENT 0,25 mg/2 ml verneveloplossing ATROVENT 0,50 mg/2 ml verneveloplossing BIJSLUITER ATROVENT 0,25 mg/2 ml verneveloplossing ATROVENT 0,50 mg/2 ml verneveloplossing Lees de hele bijsluiter aandachtig door alvorens dit geneesmiddel te gebruiken. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien

Nadere informatie

Leven met een chronische obstructieve luchtwegaandoening (COPD)

Leven met een chronische obstructieve luchtwegaandoening (COPD) Adressen Luchtpunt informatiepunt astma en COPD Antwoordnummer 1300 1800 VC Alkmaar www.luchtpunt.nl Longfonds Longfonds Advieslijn: 0900-227 25 96 ( 0,50 per gesprek, plus uw gebruikelijke belkosten)

Nadere informatie