12 Educatie jaarboek 2015 Hun professionaliteit en professionele oordeelsvermogen worden steeds minder aangesproken. Het is bijna een wonder, dat lera
|
|
- Gerarda Verstraeten
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 11 Energievreters, energiegevers en dilemma s voor startende leerkracht Lizette de Man en Ester Alake-Tuenter, opleidingsdocenten Over de kwaliteit van het onderwijs in het algemeen debatteren we veel, heel veel. In die debatten ligt het accent veelal op de kennisbasis en het opbrenstgerichte werken. In dit artikel gaan we in het kader van persoonlijk meesterschap in op de dilemma s van leraren en schoolleiders in het basisonderwijs. Iselinge Hogeschool wil deze groepen verder ondersteunen bij hun professionele dilemma s. Volgens opleidingsdocent Lizette de Man bieden die professionele dilemma s kansen voor de professionele ontwikkeling van leraren. Een gesprek. Binnen het Expertisecentrum Persoonlijk Meesterschap (CEPM: zie figuur 1) werkt Iselinge Hogeschool in de projectgroep Leraren en hun verhalen samen met vijf andere pabo s (zie figuur 2). Het onderzoek, dat daaruit is voortgekomen, is in 2013 gestart. Lizette de Man: Het rendementsdenken en andere maatschappelijke ontwikkelingen noodzaken leraren om meer opbrengstgericht te werken, passend onderwijs te geven en leeropbrengsten te toetsen. Daarnaast moeten leraren protocollen volgen en verantwoording voor hun werk afleggen. Dat kan botsten met hun passie voor het leraarschap. In maart 2015 hebben studenten het Maagdenhuis bezet, omdat ze het rendementsdenken hekelen. Er is dus veel weerstand tegen dit rendementsdenken, omdat dit ten koste gaat van het menselijk welzijn. En dat willen we met z n allen niet. Want wat blijkt? Leraren ervaren minder professionele ruimte: zij ervaren dat hun eigen professionele opvattingen en waarden er steeds minder toe doen en ze voelen zich in toenemende mate onderworpen aan voorschriften en procedures die anderen aan hen opleggen. Over CEPM Het Expertisecentrum Persoonlijk Meesterschap (CEPM) in Utrecht heeft als doel kennis te ontwikkelen en te verspreiden die bijdraagt aan de vorming van persoonlijk meesterschap. Iselinge Hogeschool maakt deel uit van een groep pabo s die in het centrum participeren. Steeds meer partijen denken, kijken en doen mee in het onderwijsproces en de zorg. Leraren in het basisonderwijs en zorgprofessionals hebben daardoor vaak het gevoel dat zij vooral het beleid van anderen uitvoeren. Dat gaat ten koste van het werkplezier, de authenticiteit en beroepstrots. Terwijl dat nu juist de kwaliteiten zijn die we moeten koesteren in deze beroepsbeoefenaren. CEPM wil ruimte bieden en voorwaarden scheppen zodat professionals in het onderwijs en de jeugdzorg het beste uit zichzelf kunnen halen. Figuur 1: CEPM.
2 12 Educatie jaarboek 2015 Hun professionaliteit en professionele oordeelsvermogen worden steeds minder aangesproken. Het is bijna een wonder, dat leraren nog steeds zoveel hart voor hun werk hebben, stelt Lizette. Projectgroep Leraren en hun verhalen van het Center of Expertise Persoonlijk Meesterschap Hogeschool De Kempel, Helmond. Marnix Academie, Utrecht. Christelijke Hogeschool Ede. Iselinge Hogeschool met Lizette de Man en Mieke Knaapen. Driestar Educatief, Gouda. VIAA Gereformeerde Hogeschool, Zwolle. Figuur 2: Projectgroep Leraren en hun verhalen. Spanningen De Onderwijsraad erkent het probleem en onderkent dat leraren momenteel spanningen ervaren tussen het professionele handelen aan de ene kant en de steeds veranderende eisen die de samenleving aan het beroep stelt. Deze spanningen zijn het gevolg van professionele dilemma s. Kun je me uitleggen wat je met professionele dilemma s bedoelt? Wat voor invloed hebben ze op de carrière? Lizette de Man: Veel leraren hebben een warm hart voor hun beroep. Dat staat buiten kijf. Dat verklaart misschien waarom ze in hun beroep blijven. Maar ze ervaren het beroep ook als zwaar, complex en lastig. Startende leraren zijn weliswaar goed opgeleid, maar ondervinden te weinig steun bij het realiseren van hun persoonlijk meesterschap. Ervaren leraren vinden het administratieve werk belastend en lopen tegen hun grenzen aan. Ze zijn nooit klaar, vinden ze. Alle leraren hebben te maken met botsende waarden: hun persoonlijke waarden en de waarden die in de maatschappij leven. Dat roept spanning op, maar de dilemma s kunnen ook een aanzet zijn voor verdere persoonlijke ontwikkeling. Laat ik het kort samenvatten: professionele dilemma s zijn conflicterende opvattingen die moeilijk met elkaar te verzoenen zijn. Leraren moeten soms gedwongen keuzes maken, terwijl ze weten dat die keuzes niet op goede alternatieven zijn gebaseerd. Het gevolg: negatieve resultaten. Uit een onderzoek van het CNV in 2014 komt naar voren, dat een kwart van alle leraren het onderwijs verlaten in de eerste vijf jaren van hun werkzame bestaan, de helft zou overwegen ander werk te zoeken. Dat alles was voor ons reden om 27 leraren in het basisonderwijs te interviewen. Acht leerkrachten stonden nog aan het begin van hun carrière, veertien hadden minimaal vijf jaar ervaring en vijf leraren waren schoolleider. We hebben daarbij de biografische narratieve interviewmethode (Wengraf 2001; Kelchtermans 2008) gevolgd en drie gesprekken gevoerd. Het mochten geen sturende interviews worden. In het eerste gesprek stelden we één enkele vraag: Zou je mij je verhaal over jouw ontwikkeling als leraar willen vertellen? En noem daarbij alle gebeurtenissen en ervaringen die daarin voor jou persoonlijk van belang waren. Hun ogen begonnen te twinkelen
3 Lizette de Man en Ester Alake-Tuenter Dilemma s 13 In het tweede gesprek gingen we in op de kritische incidenten. Het derde gesprek ging vooral over hun professionele ontwikkelingsbehoefte. Opleidingsdocent Ester Alake-Tuenter voegt daaraan toe: Samen met een collega hebben we de leerkrachten én de directeur gevraagd waarom zij leerkracht zijn geworden en waarom zij in hun beroep zijn gebleven. Zij kregen daarbij de gelegenheid om hun passie en motivatie te illustreren door het kiezen van een symbolische foto. Dat zijn mooie gesprekken geworden. Hun ogen begonnen te twinkelen en ze zaten zelfs op het puntje van hun stoel om met elkaar over hun beroepsmotivatie te praten. Daarna hebben we ze gevraagd om op een wit vel de eigen professionele ontwikkeling uit te zetten. Tenslotte hebben we ze vragen gesteld over hun schoolleider: hoe heeft de schoolleider bijgedragen aan hun professionele meesterschap of juist niet. Waan van de dag Hoe hebben jullie die gesprekken uitgewerkt? Lizette: We hebben van alle gesprekken geluidsopnamen gemaakt en die vervolgens in z n geheel uitgeschreven. Daarna hebben we de betreffende leraar zijn of haar verhaal ter beoordeling toegezonden. Na goedkeuring zijn de verslagen geanalyseerd (Castelijns & Van den Berg, 2014). Voordat we verder gaan: kun je omschrijven wat persoonlijk meesterschap precies is? Als je op weg bent naar persoonlijk meesterschap dan heb je een missie en dan heb je een kritische en onderzoekende houding. Je wilt je in je carrière verder kunnen ontwikkelen met steun van anderen of steun gevend aan anderen. Vooral dat laatste is belangrijk, want daar leer je heel veel van. Je laat je niet leiden door de waan van de dag, maar je weet prioriteiten te stellen en de beste keuzes te maken. Je weet hoe je een goede dialoog met anderen kunt aangaan. Maar vooral doe je steeds aan zelfonderzoek en onderzoek je de wereld om je heen. Zo zou ik het willen verklaren, zegt Lizette de Man. Brandstof Wat zijn de bevindingen uit jullie onderzoek? Lizette antwoordt: Door verhalen te vertellen geven leraren zin en betekenis aan hun ervaringen. Ze hebben het daarbij vooral over hun zelfbeeld, zelfwaardegevoel, beroepsmotivatie, taakopvatting en hun toekomstperspectief. Leraren vinden dat ze een mooi beroep hebben. Tegelijkertijd vertellen ze zeer uitvoerig over de lastige kanten van hun beroep, over aspecten die ze vervelend of moeilijk vinden (zie figuur 3). Wij noemen dat professionele dilemma s. Het succes van leraren wordt bepaald door de mate en kwaliteit van energie. Energie is de brandstof waarmee je jezelf en anderen in beweging brengt om gewenste prestaties te kunnen bereiken. Maar energie heb je in twee soorten: energiegevers en energievreters. Iedereen heeft die. Als de balans doorslaat naar de energievreters is de kans groot dat je stress ervaart. En als je meer energiegevers ervaart, heb je al snel meer werkplezier. De meest eenvoudige oplossing is dan ook om in situaties waar sprake is van te hoge werkdruk de balans tussen energiegevers en energievreters te veranderen. Dat kan individueel, in (coachings)gesprekken, in een team, of in een hele organisatie. Maar dan hebben we nog geen oplossing voor de professionele dilemma s, stelt Lizette vast. In de interviews gaf elk van de leraren aan dat zij het praten over professionele problemen en dilemma s zagen als noodzakelijk voor het behoud van hun beroepsmotivatie. Door erover met andere collega s te praten maken ze hun eigen professionele problemen en dilemma s tot onderwerp van onderzoek. Ze noemen zelf verschillende toepassingen: informele collegiale gesprekken, intervisie, coaching en collectief leren. Sommige leraren zijn van mening dat ze in een gesprek met een vreemde of een neutraal
4 14 Educatie jaarboek 2015 Energiegevers, energievreters en professionele dilemma s Overzicht van de onderwerpen die de 27 leraren uit het onderzoek naar voren hebben gebracht. Energiegevers Iets voor kinderen betekenen Professionaliteit ervaren Waardering krijgen Als professional groeien. Band met collega s Energievreters Startproblemen Lastige ouders Verantwoordelijkheid krijgen Een vaste baan vinden. Randzaken en administratieve druk Persoonlijke omstandigheden Collega s met weinig betrokkenheid Miskenning Geringe status en waardering. Professionaliteit Snel veranderende samenleving Lastige ouders. De balans slaat door Nooit klaar zijn Tegen je grenzen aanlopen. Professionele dilemma s Toekomstpersperctief Met kinderen werken versus rol in management Carrière versus ideaal Beheersing versus uitdaging Leraar versus persoon. Plaats in de organisatie Eigen weg volgen versus schoolbelang dienen Meegaan met versus Kritisch zijn over vernieuwingen Anderen pleasen versus eerlijk zijn. Ontwikkeling van kinderen Sturen versus ruimte geven Open aanpak versus methodisch werken Uitgaan van talent versus beperking Brede ontwikkeling versus leeropbrengsten. Leiding geven aan professionals Loyaal aan individu versus organisatie Sturen van en ruimte geven Aan professionals Persoonlijke ambities versus concerns van leraren. Goed werk leveren versus goed voor jezelf zorgen iemand veel opener kunnen zijn. Als kern komt naar voren dat iedereen ondersteuning wil. Op die manier zijn ze zelf in staat om hun problemen en dilemma s te tackelen. Uiteindelijk willen leraren iets voor kinderen betekenen. Dat is hun motivatie en passie. Ester Alake-Tuenter vervolgt: In pedagogische en didactische zin zijn de grootste motivators de omgang met kinderen en het vinden van manieren om kinderen te helpen bij hun ontwikkeling. En dan het steeds opnieuw onderzoeken wat elk kind nodig heeft om de aanwezige talenten tot z n recht te laten komen. Schoolleiders kunnen hun leerkrachten daarbij versterken of belemmeren. Wat enorm stimulerend werkt is de mogelijkheid te krijgen om iets nieuws uit te proberen zonder daarbij direct aangesproken te worden op fouten. Bovendien stellen de teamleden het op prijs als ze daarbij gezien worden als mens en als professional; taken mogen uitvoeren die dicht liggen bij datgene wat ze graag en goed doen; het administratieve werk uit handen wordt genomen, zodat dit geen afleiding vormt bij de uitvoering van de primaire taak van goed lesgeven en de begeleiding van kinderen. Ten slotte werd het vieren van successen genoemd. Figuur 3: Energiegevers, energievreters en dilemma s.
5 Lizette de Man en Ester Alake-Tuenter Dilemma s 15 Teamleden ede willen gezien worden als mens en als professional Hoe nu verder? Lizette de Man: We willen graag aan de slag met leerwerkgemeenschappen, bestaande uit leraren, een projectgroepmedewerker met kennis op het gebied van praktijkgericht onderzoek, ontwikkeling en advies en eventueel een schoolleider. Want in een goede functionerende leerwerkgemeenschap gaan de professionals aan de slag met gezamenlijk onderzoek en reflectie en hebben ze oog voor elkaars perspectieven. In die dialoog ontstaat er vanzelf vertrouwen en respect voor elkaar. Maar dat hangt ook af van hun committment en ambitie. Ester Alake-Tuenter: De interviews met de teamleden hebben wel impact gehad, want na de interviews zijn er een aantal zaken veranderd. In de afgelopen maanden hebben de teamleden in tweetallen de uitgekozen symbolische foto s met elkaar besproken. Zo kwamen er tweegesprekken op gang over hun drijfveren, hun passie en de daarbij behorende obstakels, hun uitdagingen en de geluksmomenten die ze beleefd hebben. Een overleg start steevast met een rondje waarin de leerkrachten en de schoolleiders kort aangeven wat ze heeft beziggehouden, wat is bevallen of wat ze hebben gemist. Functioneringsen beoordelingsgesprekken richten zich daarentegen nadrukkelijker op het realiseren van individuele en collectieve ambities. De schoolleider heeft zich voorgenomen wat vaker naar het welzijn en de thuissituatie van zijn medewerkers te vragen en bewuster complimenten uit te delen, vooral bij nieuwe taken en initiatieven van leraren. Het is de bedoeling om het project bij drie basisscholen voort te zetten en de bevindingen tussen schoolleiders te delen.
6 16 Educatie jaarboek 2015 Uitleg biografisch narratief spel Persoonlijk Meesterschap Leraren krijgen een mapje met drie sets kaarten: groen, rood en oranje. Op de groene kaarten staan verhalen van leraren die te maken hebben met het thema: Iets voor kinderen betekenen. Groen betekent: energiebron! Op de rode kaarten staan verhalen over Nooit klaar zijn. Rode kaarten verwijzen naar energievreters. Op de oranje kaarten staan verhalen over het dilemma tussen : Je eigen weg volgen versus het schoolbelang dienen. We hebben deze onderwerpen gekozen omdat ze voor alle leraren spelen, ongeacht hoeveel ervaring ze hebben. Kies samen een kleur: rood, groen of oranje en verdeel de kaarten. Lees de tekst aan de voorkant en probeer daarna de vragen aan de achterzijde voor jezelf te beantwoorden. Als ieder zijn of haar tekstfragment heeft gelezen, nodig elkaar dan uit om aan de hand van de vragen op de achterkant het verhaal van de leraar te verbinden met het eigen verhaal. De vragen hoef je niet precies zo te gebruiken. Belangrijk is dat je doorvraagt. Bewaak zelf de tijd. Ieder komt aan de beurt. Ieder begint met het voorlezen van zijn of haar fragment. Daarna stellen anderen de vragen. Belangrijk is je eigen ervaringen te spiegelen aan het verhaal op de kaart. Herken je jezelf in dit verhaal? Heb het niet over het verhaal op de kaart maar over het verhaal van jezelf. Probeer je antwoorden echt te illustreren met concrete gebeurtenissen. Bewustwording Was er veel herkenning? In de workshop die naar aanleiding van de uitkomsten van deze interviews zijn verzorgd, bleken leraren en schoolleiders de uitkomsten van het onderzoek en de vraag naar ondersteuning te herkennen. Het wordt zelfs gezien als een belangrijke voorwaarde, vertelt Lizette de Man. Het doel van het project Leraren en hun verhalen was inzicht te krijgen in de drives, problemen, professionele dilemma s en ontwikkelingsbehoeften van leraren in het primair onderwijs. Meer weten over het biografisch narratief spel Persoonlijk Meesterschap voor leraren en schoolleiders in het basisonderwijs? Neem dan contact op met Lizette de Man. Figuur 4: Biografisch narratief spel Persoonlijk Meesterschap
7 Lizette te de Man en Ester Alake-Tuenter Dilemma s 17 Bij sommige leraren en leidden de gesprekken tot bewustwording. Ze onderkenden de energievreters en energiegevers direct. Ze kregen inzicht in hun vermoeidheid of hun blijheid. Dat waren enorme eye-openers. Ze ontdekten ook dat ze zich soms slachtoffer voelden, maar dat ze er zelf wat aan konden doen. Blijkbaar is het vertellen van verhalen enorm verrijkend en zet het mensen in beweging. Daarom hebben wij een biografisch narratief spel Persoonlijk Meesterschap ontwikkeld (zie figuur 4), waarbij de deelnemers via het stellen van vragen kritische incidenten kunnen verhelderen. Elke geïnterviewde gaf aan dat zij de verhalen-aanpak als buitengewoon waardevol zagen. Eigenlijk worden ze dan gezien en gehoord. Ze zien ook toepassingen. Schoolleiders willen de aanpak toepassen bij visiegesprekken in het team en bij het zoeken naar een meer persoonlijke invulling van functioneringsgesprekken. Het is beslist de moeite waard om dit samen met ons scholenveld verder te onderzoeken en scripts voor tools te schrijven. Het is in ieder geval de bedoeling om dit onderwerp mee te nemen en in ons curriculum voor het volgende studiejaar, ar, besluit Lizette de Man haar verhaal. Ester Alake-Tuenter heeft de pabo bij Iselinge Hogeschool gevolgd en pedagogische wetenschappen aan de Katholieke Universiteit Leuven gestudeerd. In 2014 is ze aan de Wageningen n Universiteit eit tgepromoveerd met haar proefschrift Inquiry-based nquiry-based science teaching competence of pre-service primary teachers. Ester heeft tin een LOM/MLK-school gewerkt als leerkracht, als docent en onderzoeker aan de Wageningen ngen Universiteit. eit. Sinds vijftien jaar werkt ze als [hoofd]docent Onderwijskunde d bij Iselinge Hogeschool. Ze geeft met name modules Leerpsychologie ogie en Onderwijskunde aan de academische pabo en de deeltijdopleiding. dople d Lizette de Man heeft de pabo gevolgd gd en aan an de Universiteit it Twente toegepaste onderwijskunde gestudeerd. d Ze isnu als opleidingsdocent aan an Iselinge Hogeschool verbonden. Reacties? Vragen? Neem contact op met lizette.deman@iselinge.nl. nge.nl. nl Reacties? Vragen? Neem contact op met ester.alake@iselinge.nl. inge.nl.
Professionele dilemma s van basisschoolleraren
Professionele dilemma s van basisschoolleraren VELON-Congres. Amsterdam, 17 maart 2017 Jos Castelijns & Bas van den Berg Hogeschool de Kempel Helmond Marnix Academie Utrecht Aspecten van professionaliteit
Nadere informatieProfessionele dilemma s van lerarenopleiders
Professionele dilemma s van lerarenopleiders VELON-Congres. Roermond, 2018 Jos Castelijns & Karel Koolen, Hogeschool de Kempel Helmond Bas van den Berg, Marnix Academie Utrecht Marjan Vermeulen, Open Universiteit
Nadere informatieWat doet deugd in de lerarenopleiding? VELON congres, 27 maart februari 2014 Anja Tertoolen en Jos Castelijns
Wat doet deugd in de lerarenopleiding? VELON congres, 27 maart 2015 12 februari 2014 Anja Tertoolen en Jos Castelijns Even voorstellen.. Center of Expertise PM: samenwerking zeven hogescholen De Kempel,
Nadere informatieBijeenkomst 3 Identity Positioning
Bijeenkomst 3 Identity Positioning Programma: Positioning Onduidelijkheden? (verkeerde data) Wat is positioning? Resultaten assignment 3 Dialoog Uitleg docentexpertises Onduidelijkheden? Verantwoordelijk
Nadere informatieCoaching met de Zelfkonfrontatie Methode
Coaching met de Zelfkonfrontatie Methode (ZKM) Een wijze van coaching die je helpt te onderzoeken wat je inspireert en wat je belemmert. Het leidt tot een ander perspectief, duurzame keuzes en effectief
Nadere informatieIselingeAcademie. Je verder specialiseren in onderwijs doe je bij Iselinge Academie
IselingeAcademie post-hbo, masters en teamscholing Je verder specialiseren in onderwijs doe je bij Iselinge Academie 2019-2020 Iselinge Academie Iselinge Academie realiseert samen met Iselinge Hogeschool
Nadere informatieHaal het beste uit jezelf met een training van het A+O fonds Rijk!
Haal het beste uit jezelf met een training van het A+O fonds Rijk! Haal het beste uit jezelf met een training van het A+O fonds Rijk! Ontdek en gebruik je talenten en competenties: Maak stappen in je loopbaan
Nadere informatieProfessionele leergemeenschap in het primair onderwijs. Myriam Lieskamp CNV Onderwijs
Professionele leergemeenschap in het primair onderwijs Myriam Lieskamp CNV Onderwijs Programma Wat is onderwijs 2032? Vijf niveaus van hoog betrouwbare scholen Wat is een professionele leergemeenschap
Nadere informatieActiviteitmail maart 2016 Jaargang 13 nr. 2
Activiteitmail maart 2016 Jaargang 13 nr. 2 Voor u ligt de Activiteitmail. De Activiteitmail is een actuele nieuwsbrief van De Activiteit, het landelijk centrum voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs. Middels
Nadere informatieProfessionele ruimte. - onderzoek onder werknemers binnen zorg en welzijn. Den Haag Mei 2015
Professionele ruimte - onderzoek onder werknemers binnen zorg en welzijn Den Haag Mei 2015 Mei 2015 Inhoud Inleiding... 3 Algemene gegevens... 4 Richtlijnen... 6 Reflectie... 8 Conclusies... 10 2 Inleiding
Nadere informatie1 People Do Change/IVA Onderwijs
1 People Do Change/IVA Onderwijs 2 People Do Change/IVA Onderwijs 3 People Do Change/IVA Onderwijs 1 Dit vergt minimaal 1 dagdeel van 4 klokuren. De werkwijze kan tot 10 teamleden door 1 facilitator worden
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieWaar gaat het om bij De Lichtenvoorde?
Waar gaat het om bij De Lichtenvoorde? De Lichtenvoorde actief in zorg Onze missie, visie en kernwaarden Waar staan we voor en waar gaan we voor als De Lichtenvoorde? Met collega s, cliënten en verwanten
Nadere informatieDe workshop Persoonlijk leiderschap wordt incompany gegeven en op maat aangeboden.
Workshop Persoonlijk leiderschap Persoonlijk leiderschap, je leven leiden vanuit je kracht Hoe geef je leiding aan jezelf? En wat is daar eigenlijk het belang van? Het is heel verstandig om eens in de
Nadere informatieEen open gesprek met de cliënt en het netwerk maakt de samenwerking duurzaam
Inspiratie voor hbo zorg en welzijn Informele zorg & Social Work aan de Christelijke Hogeschool Ede Een open gesprek met de cliënt en het netwerk maakt de samenwerking duurzaam Een open gesprek met de
Nadere informatieKoersplan. Geloof in de toekomst
Koersplan Geloof in de toekomst Storytelling als innerlijk kompas De stichting hanteert het verhaal van Springmuis voor draagvlak en gemeenschappelijke taal. Springmuis gaat op reis naar het onbekende.
Nadere informatieThema schoolontwikkeling
Ik geloof heel sterk in visie hebben en ik vind dat visie gebaseerd moet zijn op wetenschap. Visie is natuurlijk veel ruimer dan wetenschap alleen, dat gaat ook over een mensbeeld, over een toekomstbeeld,
Nadere informatieBrave decisions. Kiezen vanuit persoonlijke drijfveren: Meer overtuiging. Meer bereik en resultaat. Van stress naar helderheid.
Brave decisions Kiezen vanuit persoonlijke drijfveren: Meer overtuiging. Meer bereik en resultaat. Het FemaleTopTalent programma Brave decisions voor de vrouwelijke professional: met een HBO- of academische
Nadere informatieKoersplan - Geloof in de toekomst
Koersplan - Geloof in de toekomst Storytelling als innerlijk kompas De s8ch8ng hanteert het verhaal van Springmuis voor draagvlak en gemeenschappelijke taal. Springmuis gaat op reis naar het onbekende.
Nadere informatieLeraar ben je met hart en ziel. Je wilt een hoge kwaliteit onderwijs bieden en je leerlingen helpen het beste uit zichzelf te halen.
Leraar ben je met hart en ziel. Je wilt een hoge kwaliteit onderwijs bieden en je leerlingen helpen het beste uit zichzelf te halen. Daar hoort professionalisering bij. Van jezelf, en van je school. Peer
Nadere informatieWerken in Teamverband Vragen voor een groepsgesprek
Werken in Teamverband Vragen voor een groepsgesprek Don Boscocollege Hechtel Hieronder vind je een tekst en bijbehorende vragen waarmee de gangmakers in Hechtel een gesprek op gang willen brengen in verschillende
Nadere informatie' Dit is de tijd die niet verloren gaat: iedre minuut zet zich in toekomst om.' M. Vasalis
IDENTITEITS- BEWIJS ' Dit is de tijd die niet verloren gaat: iedre minuut zet zich in toekomst om.' M. Vasalis 2 Onderwijs draait om mensen Als wij in onze onderwijsinstelling iets willen bereiken, dan
Nadere informatieE-book. 49 vragen voor een effectieve continue dialoog
E-book 49 vragen voor een effectieve continue dialoog Inleiding Door Jochem Aubel Veel organisaties hebben de ambitie om een continue dialoog op gang te brengen. Een doorlopend gesprek tussen medewerkers
Nadere informatieNU DE MENSEN NOG MEEKRIJGEN VERANDERAANPAK IN BEELD. bedoeling. Mensen ondersteunen dát wat ze zelf hebben helpen bouwen
NU DE MENSEN NOG MEEKRIJGEN VERANDERAANPAK IN BEELD Datum: 18 april 2019 Werkconferentie Eigenaarschap Ik ben niet bang voor veranderen, wél voor het idee dat dat gemanaged gaat worden Jannet Maréchal
Nadere informatieIntegraal coachen. Meedenken en faciliteren bij ambities, dilemma s of problemen op de werkvloer
Integraal coachen Meedenken en faciliteren bij ambities, dilemma s of problemen op de werkvloer DATUM 1 maart 2014 CONTACT Steef de Vries MCC M 06 46 05 55 57 www.copertunity.nl info@copertunity.nl 2 1.
Nadere informatieLeermodule 8: Terugblik op zelfleiderschap
Leermodule 8: Terugblik op zelfleiderschap Zelfleiderschap is dat je jezelf aanstuurt. Je doet wat jij belangrijk, waardevol, leuk of interessant vindt. Je kiest je eigen weg en je zorgt goed voor jezelf.
Nadere informatieUITWERKING KOERS BEST ONDERWIJS
0 6 UITWERKING KOERS BEST ONDERWIJS Krijgt het kind wat het nodig heeft? leerkracht Koester de nieuwsgierigheid van het kind, geef het kind regie en plan samen de leerdoelen. Koers Best Onderwijs 2016-2020
Nadere informatielleiv boekje Luisterend leiden en inspirerend volgen
lleiv boekje Luisterend leiden en inspirerend volgen Strategisch beleidsplan PCBO Amersfoort 2015-2019 Beste mensen, Met evenveel trots en enthousiasme als waarmee we ons nieuwe Strategisch Beleidsplan
Nadere informatiePartnerschap. en scholen werken op basis van een gezamenlijke verantwoordelijkheid samen met studenten aan hun ontwikkeling tot professional.
Sinds een tiental jaren hebben we opleidingsvormen ontwikkeld die recht doen aan zowel vakbekwaamheid als praktijkkennis van aanstaande leraren. In toenemende mate doen we dat op basis van opleiden in
Nadere informatieROOSTER MLI 2012-2013
ROOSTER MLI 2012-2013 Dit is het rooster voor MLI 2012-2013. Periode 1, 2 en 3 betreft het eerste jaar (cohort 2012) met lesdagen op donderdag. Periode 4 en 5 betreft het tweede jaar (cohort 2011) met
Nadere informatieUitwerkingen van Brainpower sessies
Hieronder zijn de resultaten van de Brainpower ingeklonken weergegeven. We zijn zo dicht mogelijk gebleven bij de geschreven teksten, maar hebben de tweedeling leraar/directeur weggelaten. Het is voor
Nadere informatieMaak je eigen professionaliseringsplan!
DAG VAN DE LERAAR 5 OKTOBER 2013 Maak je eigen professionaliseringsplan! Een minicursus Sectorraad Hoger Onderwijs CNV Onderwijs Academie Maak je eigen professionaliseringsplan! 1. Inleiding In de CAO
Nadere informatie(Samen)werken aan christelijk leraarschap
(Samen)werken aan christelijk leraarschap Laura Boele de Bruin MSc Dit materiaal is onderdeel van het compendium over christelijk leraarschap, van het lectoraat Christelijk leraarschap van Driestar hogeschool.
Nadere informatieBegaafde leerlingen komen er vanzelf... Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek.
Begaafde leerlingen komen er vanzelf... toch? Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek. Teambijeenkomsten Anneke Gielis Begaafde leerlingen
Nadere informatieVul voor u zelf vraag 1 tot en met 11 in van de checklist zichtbaar leren (Hattie 2013).
Werkblad Profesionele leergemeenschap CNV Schoolleiders Opdracht 1 Checklist Visibele learning Hattie 2013 Vul voor u zelf vraag 1 tot en met 11 in van de checklist zichtbaar leren (Hattie 2013). Wat is
Nadere informatieOntmoeten is gewoon doen
Ontmoeten is gewoon doen Aris de Pater Dit materiaal is onderdeel van het compendium over christelijk leraarschap, van het lectoraat Christelijk leraarschap van Driestar hogeschool. Zie ook www.christelijkleraarschap.nl.
Nadere informatieVisie Missie. De missie van onze stichting is de volgende: wie je morgen bent creëer je vandaag met de som van gisteren
Visie Missie De Jan Ligthartscholen van de Jan Ligthartgroep Tilburg hebben een duidelijk doel voor ogen: het onderwijs dusdanig inrichten dat het de basis vormt van het levenslang leren dat een mens doet.
Nadere informatieVitaliteit & Presteren. Maximale Teamkracht. Word met je team energieker, creatiever en productiever
Vitaliteit & Presteren Maximale Teamkracht Word met je team energieker, creatiever en productiever Maximale Teamkracht Word met je team energieker, creatiever en productiever Daar droom je toch van. Teamleden
Nadere informatieKenniskring Vormend Onderwijs Thema: Onderzoekende Houding
Kenniskring Vormend Onderwijs Thema: Onderzoekende Houding Onderzoekende houding Samenwerking Academische Opleidingsschool De Sprankel en Viaa Kenniskring Vormend onderwijs. Werkplaats Onderzoekende houding
Nadere informatieOntdek je managementsupport.nl/event
e-pocket Ontdek je managementsupport.nl/event Beste talentvolle professional, Bedankt dat je de e-pocket Ontdek je talent hebt gedownload! Met deze e-pocket kun je een eerste stap zetten om je persoonlijke
Nadere informatieZelf meer regie. Mentaal fit. Een training voor zorgprofessionals gericht op vitaliteit en energiemanagement
Zelf meer regie Mentaal fit Een training voor zorgprofessionals gericht op vitaliteit en energiemanagement Mentaal fit Je bent enorm gedreven, je doet je werk met veel passie en bezieling en je hebt een
Nadere informatieWerkbeleving 21 maart Bea Voorbeeld
Werkbeleving 21 maart 2018 Bea Voorbeeld Hoe beleef je je werk? De meeste mensen functioneren het best en beleven het meeste plezier aan hun werk wanneer er evenwicht is tussen de eisen die aan hen gesteld
Nadere informatieInhoud. Vechten voor wie je bent! Illustratie van een docent 11
Inhoud Vechten voor wie je bent! Illustratie van een docent 11 Leidinggevende wie ben je? Inleiding op het centrale thema 13 Dolf van den Berg, namens alle auteurs en andere betrokkenen Wie is het die
Nadere informatieElementen van een professionele leergemeenschap
Professioneel Statuut Op de Groen van Prinstererschool werken we aan een professionele leergemeenschap: een cultuur waarin alle betrokkenen in de school samenwerken, reflecteren, onderzoeken en professionaliseren.
Nadere informatieVitale zorgteams in dynamische tijden
Vitale zorgteams in dynamische tijden Een onderzoek naar de impact van een management-ontwikkelingstraject bij een zorginstelling Derk van der Pol, Paul Keursten en Sanne Netten 1 Stel, je bent een zorginstelling
Nadere informatieDE KRACHT VAN HET COLLECTIEF ONDERWIJS VAN MORGEN
Op weg naar 2020 Dit is het verhaal van de NUOVO scholengroep. Verantwoordelijk voor voortgezet onderwijs aan ruim 5.000 leerlingen in de stad Utrecht. Tien openbare scholen bieden samen een breed aanbod:
Nadere informatieOnderwijs-pedagogische visies van mbo-docenten
Onderwijs-pedagogische visies van mbo-docenten Do-mi-le 15 mei 2014 Carlos van Kan Onderzoeker carlos.vankan@ecbo.nl Mijn professionele interesse Het helpen ontwikkelen van een kritisch onderzoeksmatige
Nadere informatieProfessionele dialoogvormen
Professionele dialoogvormen Jos Castelijns Karel Koolen Bas van den Berg Carla Compagnie Mieke Knaapen Lizette de Man Eize Stamhuis Verantwoording.indd 1 23-10-15 20:12 Professionele dialoogvormen CEPM
Nadere informatieRapportage Drijfveren. Bea het Voorbeeld. support@meurshrm.nl. Naam: Datum: 16.06.2015. Email:
Rapportage Drijfveren Naam: Bea het Voorbeeld Datum: 16.06.2015 Email: support@meurshrm.nl Bea het Voorbeeld / 16.06.2015 / Drijfveren (QDI) 2 Wat motiveert jou? Wat geeft jou energie? Waardoor laat jij
Nadere informatieCollectief aanbod Jeugd Houten
Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining
Nadere informatieEvaluatie Curriculum Onderzoek in de opleiding
Evaluatie Curriculum Onderzoek in de opleiding Helmond, 16 juni 2016 Puck Lamers Master Onderwijswetenschappen Radboud Universiteit Nijmegen drs. Monique van der Heijden dr. Jeannette Geldens Kempelonderzoekscentrum
Nadere informatiePositief assertief, kiezen voor jezelf, betekent niet kiezen tegen de ander
Workshop Positief assertief Positief assertief, kiezen voor jezelf, betekent niet kiezen tegen de ander Opkomen voor jezelf, is in de praktijk vaak lastiger dan het lijkt. Je wilt graag iedereen te vriend
Nadere informatieOnderwijs-seminar. De Leraar van de Toekomst. Bestaat De leraar van De Toekomst wel?
Onderwijs-seminar De Leraar van de Toekomst Bestaat De leraar van De Toekomst wel? Even voorstellen Anne Looijenga, directeur Centrum voor Ontwikkeling Katholieke Pabo Zwolle En jullie zijn.? 2 De of een
Nadere informatieKijkwijzer werkdruk; je school in beeld
Kijkwijzer werkdruk; je school in beeld Blok 1: De werknemer Met deze vragenlijst kan je onderzoeken hoe het staat met de werkdruk op je eigen school. Het is te gebruiken als onderzoekstool, maar ook als
Nadere informatieFOLLOW YOUR SUN LESSENREEKS GROEP 7 & 8 SCHOOLJAAR 2018 / Missie: ieder kind straalt!
LESSENREEKS GROEP 7 & 8 SCHOOLJAAR 2018 / 2019 Follow your Sun biedt 10 wekelijkse lessen van 1.5 uur waarin kinderen hun talenten en die van hun klasgenoten ontdekken en leren te gebruiken. Tijdens de
Nadere informatieOverzicht workshops. Hoe kun je iedereen leren schrijven? Door: Patty Roos en Debbie den Breejen
Overzicht workshops De workshops duren 1 uur en 15 minuten. Er is één workshopronde, en je kunt deelnemen aan 1 van de 7 workshops. Je maakt een keuze voor een workshop bij je aanmelding. Tijdens de workshop
Nadere informatieMenukaart Loopbaanevents. Investeer in jouw talent
Menukaart Loopbaanevents Investeer in jouw talent Inhoud 1. LOOPBAANEVENTS OP LOCATIE... 3 Inleiding... 3 Praktisch... 3 2. TALENT ONTWIKKELEN ( TALENTMANAGEMENT)... 4 (her)ken je Talent/ Kernkwaliteiten...
Nadere informatieStart jouw carrière als onderwijsprofessional bij Stichting GOO. VOLG ONS TRAINEE- PROGRAMMA!
Start jouw carrière als onderwijsprofessional bij Stichting GOO. VOLG ONS TRAINEE- PROGRAMMA! VERRIJK JE VAK, VERRIJK HET ONDERWIJS, VERRIJK JE TOEKOMST Leraar zijn is een prachtig beroep, maar het vraagt
Nadere informatieAandacht voor wie of wat vreemd is. Uitdaging: Je wilt dat jouw studenten in staat zijn om. samen met hun leerlingen aandacht te hebben
Aandacht voor wie of wat vreemd is 7 april 2017, Hanna Markus MA Workshop Radiantdag i.s.m. Uitdaging: Je wilt dat jouw studenten in staat zijn om samen met hun leerlingen aandacht te hebben voor wie/wat
Nadere informatieFeedback conceptvisie MENS & MAATSCHAPPIJ
Feedback conceptvisie MENS & MAATSCHAPPIJ Negen ontwikkelteams, leraren en schoolleiders werken aan de actualisatie van het curriculum voor alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs. Dit doen
Nadere informatieTraining - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN
Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN HERKEN JE DIT? Heb je steeds het gevoel het net niet goed genoeg te doen voor iedereen? Zijn de dagen te kort voor
Nadere informatieHoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team?
Hoe kunt u passende sturing en ruimte geven aan uw team? Leidinggevenden in het mbo hebben tijdens de werkplaats van SOM op 20 september gespard en ervaringen uitgewisseld over dagelijkse dilemma s rondom
Nadere informatieONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA
ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag
Nadere informatieEvaluatie PMA Training Gesprekken met leerlingen - Da Vinci College
Evaluatie PMA Training Gesprekken met leerlingen - Da Vinci College mei 2018 Wat zal je het meeste bijblijven van de training: - De PMA methodiek. - De 5 stappen van de PMA methodiek. - De groepsgesprekken.
Nadere informatieNIEUWE MESO vakblad voor schoolleiders en -bestuurders
DNMDE NIEUWE MESO vakblad voor schoolleiders en -bestuurders MAGAZINE Scrummen in de school Meer meemaken in de klas Generaties in de school Jonge schoolleiders Complexiteit in organisaties FOCUS OP HET
Nadere informatieDe workshop Leiderschap wordt incompany gegeven en op maat aangeboden en is geschikt voor zowel beginnende- als doorgewinterde leidinggevenden.
Workshop Leiderschap Leiderschap, krachtig in elke situatie Wat maakt iemand tot een goede leidinggevende? Natuurlijk moeten er doelen gehaald worden en het liefst binnen een bepaald budget. Maar zonder
Nadere informatieWEDERZIJDS WAARDEREN
WEDERZIJDS WAARDEREN Een kwestie van uiten! 2012. Een e-paper over het belang van wederzijds waarderen als HR aandachtspunt in de veranderende wereld van werk. Met inzichten en tips om waarderen bespreekbaar
Nadere informatieSpeel met je ruimte, vergroot je impact! Inspiratie en agenda jubileumjaar
Speel met je ruimte, vergroot je impact! Inspiratie en agenda jubileumjaar 45 jaar virtuoos in onderwijs Op 21 juni 2017 bestaat Het ABC 45 jaar. Dat gaan we het hele jaar vieren, en we hopen dat jij het
Nadere informatieBijeenkomsten 2012-2013
Bijeenkomsten 2012-2013 Datafeedforward Intervisie Lezing/masterclass gekoppeld aan professionele leergemeenschap Werken in een Professionele LeerGemeenschap Motto: Professionals doen het samen en doen
Nadere informatieInhoudsopgave. Hoofdstuk 1 Inleiding 15. Hoofdstuk 2 Theoretisch kader 23. Voorwoord 13
Inhoudsopgave 5 Voorwoord 13 Hoofdstuk 1 Inleiding 15 1.1 Aanleiding tot deze studie 15 1.2 Een fundamentele oorzaak? 17 1.3 Een wezenlijk alternatief? 18 1.4 Onderzoeksvragen 19 1.5 Opbouw van de studie
Nadere informatieDRUK ALARM VOOR DE BRANCHE GEHANDICAPTENZORG. Beleving. van werkdruk
WERK DRUK Beleving van werkdruk ALARM VOOR DE BRANCHE GEHANDICAPTENZORG B E L E V I N G V A N W E R K D R U K 5 B E L E V I N G V A N W E R K D R U K Doel: In te vullen door: De beleving van werkdruk en
Nadere informatieMet kleine ingrepen grote effecten in de havo les.
Met kleine ingrepen grote effecten in de havo les. activeren en differentiëren Havo Congres Ede 5 februari 2015 Johan Keijzer j.keijzer@aps.nl Naam Datum Aandacht voor het volgende. De start van de les
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 32 396 Wijziging van de Wet op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra, de Wet op het voortgezet onderwijs, de Wet educatie en beroepsonderwijs,
Nadere informatieZo ga je aan de slag met: Mijn verhaal
Zo ga je aan de slag met: Mijn verhaal Mijn verhaal In deze tijd wordt de persoon als geheel met zijn talenten en intrinsieke motivatie steeds belangrijker. Door hun verhaal te schrijven ontdekken mensen
Nadere informatieWorkshop en coaching Plezier in je (levens)loopbaan
Workshop en coaching Plezier in je (levens)loopbaan Persoonlijk leiderschap in je loopbaan voor Young Career Professionals Persoonlijk leiderschap in je loopbaan voor Mid Career Professionals Persoonlijk
Nadere informatieStrategisch koersplan Onderwijs met Ambitie
Strategisch koersplan 2019-2023 Onderwijs met Ambitie Inhoud Inleiding...3 1. Waar laten we ons door leiden?...4 2. Waar staan we voor? 3. Waar kiezen we voor?... 6 Speerpunt 1: School en kind...6 Speerpunt
Nadere informatieRuimte voor Talent in Gelderland Professionaliseringstrajecten Excellentie, Wetenschap en Techniek
Ruimte voor Talent in Gelderland Professionaliseringstrajecten Excellentie, Wetenschap en Techniek - Staat talentherkenning en ontwikkeling bij u op school de komende jaren op de agenda? - Wilt u een rijke
Nadere informatieOns hoogste doel. Dit is onze missie
20 19 23 Dit is onze missie Ons hoogste doel Ieder kind moet veilig, gezond, gelukkig en kansrijk op kunnen groeien. Onze scholen spelen daarin een essentiële rol. Wij bieden een prettige, veilige en duurzame
Nadere informatieWerk, moederschap en jij in balans
Werk, moederschap en jij in balans Ben jij een ambitieuze professional en moeder en herken je dat je het goed wilt doen: in je carrière, de opvoeding van je kind(eren), als partner en voor je vrienden;
Nadere informatieTraining Leer Balans Leven
Training Leer Balans Leven In 5 maanden meer balans in je leven Wil je minder stress? Wil je meer werkplezier? Wil je jouw doelen effectiever bereiken? Wil je handiger communiceren? Wil je efficiënter
Nadere informatieDuurzame inzetbaarheid
Duurzame inzetbaarheid Iedere HR-professional weet dat het belangrijk is dat zowel jonge als oudere medewerkers gedurende hun loopbaan gezond en productief blijven werken. Daarom staat duurzame inzetbaarheid
Nadere informatieWILLEM VAN ORANJE Ons Identiteitsbewijs, bestaande uit onze beginselen en ons paspoort Definitieve tekst d.d. 4 maart 2016
---------------------------------------- WILLEM VAN ORANJE Ons Identiteitsbewijs, bestaande uit onze beginselen en ons paspoort Definitieve tekst d.d. 4 maart 2016 ----------------------------------------
Nadere informatie' Zijn wie je bent. Dat is geluk.'
identiteitsbewijs ' Zijn wie je bent. Dat is geluk.' Erasmus 4 Onderwijs draait om mensen Onderwijs draait om mensen. Als we met elkaar in het onderwijs iets willen bereiken, dan draait alles om passie,
Nadere informatieAanbod cursussen en trainingen
Aanbod cursussen en trainingen 2019-2020 Naar een positieve groep Maak van jouw klas een positieve groep; kinderen die zich veilig voelen, presteren beter. Deze praktische cursus is bedoeld voor leerkrachten
Nadere informatieEnquêteresultaten QSK & studiekeuzetevredenheid
Enquêteresultaten QSK & studiekeuzetevredenheid www.qompas.nl Januari 2015 Enquêteresultaten QSK & studiekeuzetevredenheid 1 Oordeel studenten/scholieren over Qompas en tevredenheid met betrekking tot
Nadere informatieLeraarschap en leiderschap. Marco Snoek Hogeschool van Amsterdam Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding
Leraarschap en leiderschap Marco Snoek Hogeschool van Amsterdam Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding Inhoud De opkomst van de leraar Beelden over leiderschap Shit & assholes Leiderschapskwaliteiten Structuur
Nadere informatieDe IB er en Passend Onderwijs. Hoe past dat?
De IB er en Passend Onderwijs. Hoe past dat? Over schuivende taken, rollen en relaties Ans Boosten Passend Onderwijs is een feit op papier De voorbereidingen zijn gedaan. Nu de praktijk Het blijkt moeilijk
Nadere informatieLaat idealen de lesinhoud bepalen
Laat idealen de lesinhoud bepalen Laura Boele-de Bruin Dit materiaal is onderdeel van het compendium christelijk leraarschap dat samengesteld is door het lectoraat Christelijk leraarschap van Driestar
Nadere informatieVisie obs Dik Trom
Visie obs Dik Trom 2014-2018 1: Kernwaarden Leven en werken vanuit een moreel doel betekent handelen met de intentie het positieve verschil uit te maken in het leven van individuen (collega s, kinderen,
Nadere informatieCompetenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject
Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Deze lijst is het onderzoekresultaat van een PWO-traject binnen de lerarenopleidingen van de KAHO Sint-Lieven,
Nadere informatieDeskundigheid in Creatief Vermogen
Deskundigheid in Creatief Vermogen 2017-2018 Creatief Vermogende Leerkracht in de klas Creatief Vermogen Utrecht wil creativiteit in het hart van het primair onderwijs plaatsen. De professionaliteit van
Nadere informatiePijnpunten PBS. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g
Pijnpunten PBS Programma Welkom en voorstellen Pijnpunten SWPBS - Pijnpunten kort toelichten - World café: pijnpunten verkennen - Plenair inventariseren Wettelijk kader SWPBS Pedagogische kwaliteit van
Nadere informatiever an de ring in uitvoering coaching intervisie training
ver an de ring in uitvoering coaching intervisie training www.drosteffect.nl drosteffect@live.nl 06 290 70 114 DrostEffect helpt jou om anders om te gaan met de uitdagingen in het leven ontdek het DrostEffect
Nadere informatieWerken aan persoonlijke ontwikkeling en sturen van eigen loopbaan
08540 LerenLoopbaanBurgerschap 10-04-2008 08:28 Pagina 1 ontwikkelingsproces 1+2 1 2 3 4 5 6 7 Werken aan persoonlijke ontwikkeling en sturen van eigen loopbaan Leren, Loopbaan en Burgerschap Wat laat
Nadere informatieVragen pas gepromoveerde
Vragen pas gepromoveerde dr. Maaike Vervoort Titel proefschrift: Kijk op de praktijk: rich media-cases in de lerarenopleiding Datum verdediging: 6 september 2013 Universiteit: Universiteit Twente * Kun
Nadere informatieE-book. 49 vragen voor een effectieve continue dialoog
E-book 49 vragen voor een effectieve continue dialoog Inleiding Door Jochem Aubel Veel organisaties hebben de ambitie om een continue dialoog op gang te brengen. Een doorlopend gesprek tussen medewerkers
Nadere informatieSTICHTING KINDANTE. Visie Personeel
STICHTING KINDANTE Visie Personeel Visie Personeel 1 Inleiding De onderwijskundige visie van stichting Kindante vormt de basis voor de wijze waarop de Kindantescholen hun onderwijs vormgeven. Dit vraagt
Nadere informatieStrategie in Beweging. Koersnotitie. versie 4
Strategie in Beweging Koersnotitie versie 4 Onze Opdracht Het Waartoe zijn wij hier in Alphen aan den Rijn en omgeving? Voor welk vraagstuk zijn wij het antwoord? 1. Wij zijn een stichting voor primair
Nadere informatieWorkshop Human Engineering
Workshop Bouwkunde Bedrijven Dagen 19 november 2013 Jullie achtergrond? - Bouwkunde - Ontwerp - Technisch - Management -.. Saskia Slotboom 2013 2 Bouwkunde Bedrijven Dagen Workshop Jullie doelen? - Baan
Nadere informatieOntdek je wereld. Koersplan THUIS IN DE WERELD. Hoogen Dries 3, 5051 WK Goirle
Ontdek je wereld Koersplan 2019-2023 THUIS IN DE WERELD Hoogen Dries 3, 5051 WK Goirle 013-530 25 48 info@edu-ley.nl www.edu-ley.nl Betekenis geven aan ambities Missie: Waar staan onze scholen voor? Edu-Ley
Nadere informatie