Financiële verslaggeving lokale besturen: is er een probleem? Jan Leroy, directeur bestuur VVSG

Transcriptie

1 Financiële verslaggeving lokale besturen: is er een probleem? Jan Leroy, directeur bestuur VVSG 1

2 Inhoud Het ruimere kader Is er een probleem? Elementen voor debat Conclusies 2

3 Het ruimere kader Europa vraagt snelle en kwaliteitsvolle gegevens van overheden, en dus van lokale besturen Vereiste data zijn ex ante, en nunc en ex post Lokale besturen in België aangestuurd door: Gewesten: gemeenten, OCMW s en hun verzelfstandigde entiteiten en samenwerkingsverbanden Federale overheid: politie- en hulpverleningszones 3

4 Het ruimere kader Financiële verslaggeving aan Europa in functie van controle over naleven van traject richting sanering (stabiliteitspact): België binnen Europa Diverse entiteiten binnen België (wel voor saldi, niet voor schulden ) Maar: lokale besturen niet betrokken bij: Intra-Belgische begrotingsafspraken Afdeling Financieringsbehoeften Hoge Raad van Financiën 4

5 Het ruimere kader Quid toepasbaarheid Europese normering (ESR-regels) op individuele lokale besturen? Individuele vertaling collectieve ESR-norm? ESR-aanrekening investeringen: brutoinvesteringen vaste activa/uitgaven: Totale Belgische overheid: 4,4% Federale overheid: 0,8% Sociale zekerheid: 0,1% Gemeenschappen/gewesten: 8,1% Lokale besturen: 11,1% 5

6 Is er een probleem? Belgische lokale besturen ESR-saldo: ca. 0,0% BBP (-0,2% +0,2%) ESR-saldo altijd < investeringen Ca. 5% van Belgische overheidsschuld Evolutie ESR-saldo Vlaamse gemeenten: 6

7 Is er een probleem? Zijn er aanwijzingen dat cijfers over lokale financiën systematisch onbetrouwbaar zijn? Indien ja, wat is de oorzaak: Bewuste manipulaties? Materiële vergissingen? Foutieve interpretaties? Softwareproblemen? Indien ja: zit onbetrouwbaarheid in: Data ex ante: meerjarenplan en budget? Data ex nunc: tussentijdse rapportering? Data ex post: jaarrekening? 7

8 Is er een probleem? Voldoen huidige instrumenten niet? Financiële diensten en medewerkers Diverse controles in softwarepakketten (mede aangeboden door toezicht) Politieke controle in college en gemeenteraad Toezichthoudende overheid Deelcontroles door: Subsidieverleners Audit Vlaanderen 8

9 Is er een probleem? Zit de mogelijke onbetrouwbaarheid in: Verslaggeving aan eigen organisatie: management en politieke organen? Financiële informatie voor leveranciers, banken,? Data voor Vlaanderen / België als toezichthouder? Data voor Europa? 9

10 Elementen voor debat Toekomst voor huidige combinatie toezicht en audit in Vlaanderen? Toezicht: onderzoekt betrouwbaarheid financiële staten, kan ingrijpen (bv. vernietigen) maar doet geen echte audit Audit Vlaanderen: voert (financiële en andere) audits uit, met focus op organisatiebeheersing, maar kan alleen rapporteren, signaleren, aanbevelen Creatie decreet lokaal bestuur opportuniteit voor bijsturing? 10

11 Elementen voor debat Hoe omgaan met registratie van typische verrichtingen van een (lokale) overheid: Pensioenuitgaven, grotendeels beheerd binnen een collectief systeem Aanvullende belastingen Subsidiebeloften Waardering publiek patrimonium Volgen we bij registratie een ESR-logica, of een lokale logica? 11

12 Elementen voor debat Inzichten en instrumenten bedrijfswereld kunnen inspirerend werken, als ze rekening houden met specificiteit van een overheid: reglementerende bevoegdheid belastingheffende bevoegdheid andere dan financiële doelstellingen normerende budgetten en/of meerjarenplannen politieke context 12

13 Conclusies Als zou blijken dat financiële verslaggeving onbetrouwbaar is, moet ingegrepen worden Als er moet ingegrepen worden, moet dat gebeuren vanuit een duidelijke analyse van de probleemstelling En trap niet in de val dat een private controle altijd beter is dan een publieke (de Griekse ervaring indachtig ) 13

14 Dank voor uw aandacht Jan Leroy Directeur Bestuur Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten 14