1 Korinthe. Raymond R. Hausoul. Canonieke achtergrond

Transcriptie

1 1 Korinthe Raymond R. Hausoul Canonieke achtergrond 1 Paulus, Aan Korinthe A, Efeze, lente 54nC. a) Ik zal in Efeze blijven tot Pinksteren (1Ko16:8-9). b) In Efeze kwam hij tijdens zijn derde zendingsreis (52-54nC). c) Korinthe bestond toen vier jaar en was een boeiend kerkje. 2 Eenheid van 1-2 Korinthe in de handschriften.

2 De stad Korinthe Paulus contact met Korinthe 1 Gemeentestichting in Korinthe (Hd18, maart 50nC). 2 Brief 1: Allereerste brief aan Korinthe (0Ko; 1Ko5:9). 3 Brief 2: Eerste brief aan Korinthe (1Ko; lente 54nC). a) Tweede bezoek aan Korinthe vanuit Efeze (2Ko12:14; 13:1-2). b) Afkoelingsperiode naar Efeze vanwege gemeentelid (2Ko2:3-11). 4 Brief 3: Tranenbrief via Titus aan Korinthe (tko; 2Ko2:4). a) Depressies in Asia (2Ko1:8). b) Reis van Troas (Asia) naar Macedonië: Titus zoeken (2Ko2:12-13). c) Macedonië: Paulus ontmoet Titus, verslag Korinthe (2Ko7:5).

3 Paulus contact met Korinthe Indeling van 1 Korinthe 1 Aanhef en dankzegging (1:1-9). 2 Scheuringen in Korinthe (1:10-4:21). 3 Wanorde in Korinthe (5:1-6:20). 4 Raadgevingen in de wanorde (7:1-14:40). a) Gehuwden en ongehuwden (7:1-38). b) Voedsel voor de afgoden (8:1-10:33). c) Kleding van man en vrouw (11:1-16). d) Omgang met het avondmaal (11:17-34). 5 Geestesgaven (12:1-14:40). 6 Vragen over de opstanding (15:1-58). 7 Reisplannen en groeten (16:1-24).

4 Aanhef en dankzegging (1:1-9) 1 Paulus introductie a) Vanuit positie: heiligen (1:2). b) Vanuit houding: genade en vrede (1:3). Scheuringen in Korinthe (1:10-4:21) 1 Twisten: Paulus, Apollos, Kefas, Christus (1:10-17). a) Keuze vanuit favoriete held: Gedoopt door..., onderwezen door... b) Vergeten eenheid van de gemeente: Gods medearbeiders (3:1-9). c) Alleen Christus is het fundament (3:10-23). Wij bouwen daarop! 2 De ware wijsheid (1:18-2:16). a) Wijsheid van de wereld (1:18-31). Achtergrond Athene (Hd17). b)god roept de arme dwazen (1:28); enkel het kruis (2:2). c) Koninkrijk niet alleen in woorden, ook uit kracht (4:20). 3 Samen zijn wij assistenten van Christus (4:1-21).

5 Wanorde in Korinthe (5:1-6:20) 1 Een sterk lichaam en Geest dualisme a) Zedeloosheid in de gemeente (5:1-13): OT: Pascha en zuurdeeg. b) Rechtszaken tussen christenen (6:1-11): Engelen oordelen. c) Lichaam als een tempel (6:12-20): Doel van het lichaam. Merk op hoe de apostel ethisch omgaat met deze wanorde. Raadgevingen in de huwelijkswanorde (7:1-40) 1 Gehuwden en ongehuwden (7:1-38). 2 Basisgegeven Ex21:10-11 opgenomen in 1Ko7: Ontwijk gemakkelijk scheiden en verstoten (7:10-11; vgl. Ex20). [Veel vrouwen] telden hun jaren niet volgens de regeringsfunctionaris, maar volgens het aantal mannen dat ze hadden gehad. Ze verlieten hun huis om te huwen en huwden om te scheiden (Seneca, 1vC-65nC). 4 Ethiek: Blijf in de staat waarin God je riep (7:24).

6 Voedsel voor de afgoden (8:1-10:33) 1 Vaak misverstaan vanuit 8:1-13: Cultureel tempelmaal. a) Afgewezen: Hd15:20,29; 21:25; 1Ko10:14; Op2:20. b) Wij zijn vrij (8:1-9:27). Gebruik die vrijheid voor Christus! c) Israëls voorbeeld van afgoderij (10:1-13; Ex32:1-6; Nm25:1-2). d) Beproeving niet groot 1Ko10:13 (tekst vaak misbruikt!). 2 Onderbouwing: Tafel van de Heer VS tafel demonen. Kleding van man en vrouw (11:1-16) 1 Houd rekening met de context van het dualisme a) 1Ko: Lichaam, offers, kledij, maaltijd, gaven, opstanding. b) Gaat meer over mannenkleren dan over vrouwenkleren c) Kleren niet benadrukt: langs hoofd hangend. 2 Onderbouwing: Engelen zien Gods schepping

7 Sociale ongelijkheid: avondmaal (11:17-34) 1 Maaltijd Grieks-Romeinse cultuur sociaal-hiërarchisch a) Kleine groep in eetzaal (triclinium, 6x8m) Sociale ongelijkheid: avondmaal (11:17-34) Grieks-Romeinse maaltijd Korinthisch liefdesmaal Eerste maaltijd: Welkom aan goden en gasten. De rijke klasse eet al eerder (vs21). Pauze nieuwe gasten arriveren. Tweede maaltijd ter ere voor de huisgoden, de gastheer en de keizer. Zegen over het brood. Tweede deel van de maaltijd. Einde maaltijd. Tijd van drinken ter ere voor de goede huisgeesten. Opdienen van de beste wijn, gezang Drinken, gesprek, muziek, zang Zegen over de beker na de maaltijd (vs25). Drinken, dienst, zingen, enz.

8 De uitingen van de Geest (12:1-14:40) 1 Vele uitingen in eenheid (12:1-31) a) Verscheidenheid en eenheid in het lichaam. b) Verschillende gaven van de Geest, diensten van de Heer. 2 Centraal kader is de liefde (13:1-13) 3 Omgang met spreekgaven in de dienst (14:1-40) a) Omgang met klanktaal tot opbouw van de anderen b)omgang met profetie tot opbouw van de anderen c) Omgang met profetie door partners (i.c. vrouwen) d) Anderen beoordelen, zoals bij alle diensten. Vragen over de opstanding (15:1-58) 1 Context: Dualisme en gnostiek. Materie is slecht 2 De realiteit van de fysieke opstanding van lijken a) Bewijzen van de opstanding van Christus: De eersteling b) Consequenties bij ontkenning van een opstanding c) Christus opstanding als basis voor onze opstanding 3 Het hoe van de opstanding en opstandingslichaam a) Beeld van korrel en graan. Verschil van materie: vogel, vis, mens. b)opstandingslichaam: continu materieel + discontinu verheerlijkt c) Natuurlijk lichaam en geestelijk lichaam (niet gnostisch!) 4 Opstanding is de overwinning op de macht van de

9 Vragen over de opstanding (15:1-58) 1 Context: Dualisme en gnostiek. Materie is slecht 2 De realiteit van de fysieke opstanding van lijken a) Bewijzen van de opstanding van Christus: De eersteling b) Consequenties bij ontkenning van een opstanding c) Christus opstanding als basis voor onze opstanding 3 Het hoe van de opstanding en opstandingslichaam a) Beeld van korrel en graan. Verschil van materie: vogel, vis, mens. b)opstandingslichaam: continu materieel + discontinu verheerlijkt c) Natuurlijk lichaam en geestelijk lichaam (niet gnostisch!) 4 Opstanding is de overwinning op de macht van de Reisplannen en groeten (16:1-24) 1 Collecte (16:1-4). 2 Reisplannen en ondersteuning vanuit de apostel. a) Geen directe komst van Paulus (16:5-9). b) Komst van Timotheüs (16:10-11 )en Apollos (vs12). 3 Oproep tot waakzaamheid en slot (16:13-23).