RAPPORT VAN BEVINDINGEN. ONDERZOEK BIJ CBS De Hoeksteen

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ CBS De Hoeksteen Plaats: Hoogezand BRIN-nummer: 03WN Onderzoeksnummer: Onderzoek uitgevoerd op: 17 maart 2009 Conceptrapport verzonden op: 1 april 2009 Rapport vastgesteld te Groningen op: 14 mei 2009 Reproductie het rapport zonder toestemming de inspectie of de school/instelling vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm. HB /5

2 hetonderwus Pagina 2 9

3 1. INLEIDING De Inspectie het Onderwijs heeft op 17 maart 2009 een onderzoek uitgevoerd op CBS De Hoeksteen om na te gaan of er sprake is tekortkomingen in de kwaliteit het onderwijs. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. De inspectie heeft voor De Hoeksteen een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat de opbrengsten mogelijk onvoldoende zijn op De Hoeksteen. Op 19 september 2008 heeft de inspectie de uitkomsten deze risicoanalyse met het bevoegd gezag besproken. Naar aanleiding dit gesprek is besloten een onderzoek uit te voeren om eventuele tekortkomingen vast te stellen. In dit onderzoek wordt tevens nagegaan of de school aan enkele wettelijke voorschriften voldoet. Toezichthistorie C.b.s. De Hoeksteen is voor het laatst in 2007 door de inspectie bezocht in het kader een periodiek kwaliteitsonderzoek. De inspectie concludeerde dat het onderwijs voldoende kwaliteit was. Op één indicator de leerlingenzorg na, kregen alle indicatoren een voldoende waardering. De taakgerichte werksfeer en actieve betrokkenheid kwamen zelfs als sterke punten naar voren. Ondanks de postitieve waardering constateerde de inspectie knelpunten bij de opbrengsten. De resultaten aan het eind de schoolperiode lieten een negatieve tendens zien en de prestaties op de toetsen gedurende de schoolperiode vertoonden een wisselend beeld. Onderzoeksopzet Tijdens het onderzoek zijn, na overleg met het bestuur, naast de opbrengsten indicatoren beoordeeld uit de kwaliteitsaspecten kwaliteitszorg, leerstofaanbod, onderwijstijd, pedagogisch en didactisch handelen, afstemming, actieve en zelfstandige rol leerlingen en zorg en begeleiding. De volgende onderzoeksactiviteiten hebben plaatsgevonden:» Onderzoek en analyse documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Onderzoek op locatie, waarbij o Schooldocumenten zijn bestudeerd waaronder individuele leerlijnen leerlingen o de onderwijspraktijk is geobserveerd o gesprekken met de directie, zorgcoördinator, leerlingen en leraren zijn gehouden. Pagina 3 9

4 Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het toezichtkader Daarnaast is gebruik gemaakt aanvullende normeringen die opgenomen zijn in de notitie Analyse en Waardering Opbrengsten, maart Deze documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek op het gebied de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften weergegeven. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin tekortkomingen worden toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 4 9

5 0 o INSPECTIE 2. BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving enkele wettelijke voorschriften. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) 12; 1 De resultaten dé leerlingen aan het eind de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond de kenmerken dè leerlingenpopulatie mag worden verwacht De sociale vaardigheden de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. Ontvv kkt.l g v n kf rl nq n 1 ' De resultaten de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond * de kenmerken de leerlingenpopulatie mag worden verwacht Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun _ mogelijkheden De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode _ 8 jaar Kwaliteitszorg De SC'iCOl PviliJPert jaarlijks ^ystpmatisi: h Hp k _ nlitpil \. jn h_3r nnhrpnnstpn 1 3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen 1 4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten Leerstofaanbod > "* ~ * _ ***- * ' -> " ', " <*' < Z ~ *< > ' 3.1 De aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde # zijn dekkend voor de kerndoelen. 3 5 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 3.6 De leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde zijn afgestemd op # de onderwijsbehoeften individuele leerlingen. 3.8 De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlingengewicht biedt leerinhouden aan bij Nederlandse taal die passen bij de onderwijsbehoeften leerlingen met een taalachterstand. Pagina 5 9

6 Tijd 1 1 De kiaicn makivi pfficii nt ncbimk vjn ÜL qi pljndr ONcloruvij'-tijd 4.5 Defaoliool stemt di. hoüvoollicid tijd vooi leren _n onderwijzen bij Nederlandse t l en rekenen en wiskunde af op de onderwijsbehoeften leerlingen 2 Pedagogisch handelen 5 3 De leraren zorgen ervoor dat leerlingen op een respectvolle manier met elkaar omgaan 4 Did if ti i h h in i I n 6.1 De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 6 3 De leraren leggen duidelijk uit 6 5 De leraren geven expliciet onderwijs in strategieën voor denken en leren Afstemming 7 1 De leraren volgen de vorderingen hun leerlingen systematisch. 7 3 De leraren stemmen de instructie en verwerking af op de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen 3 Actieve en zelfstandige rol leerlingen 8 1 De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. 8.3 De leerlingen hebben verantwoordelijkheid voor de organisatie hun eigen leerproces die past bij hun ontwikkelingsniveau. ^!?w;im**_ _'*"'s?'$_**'^"»m'j* kw 10; i De school gebruikt een samenhangend systeem instrumenten en procedures voor het volgen de prestaties en de ontwikkeling de leerlingen. Zen 11.2 Op basis een analyse de verzamelde gegevens, bepaalt de school de aard de zorg voor de zorgleerlingen De school voert de zorg planmatig uit 11 4 De school gaat de effecten de zorg na Wet en reqclgevmg De school heeft de vastgestelde schoolgids aan de inspectie toegestuurd (WPO, artikel 16) De school heeft het vastgestelde schoolplan aan de inspectie toegestuurd (WPO, artikel 16) Het bestuur heeft het vastgestelde zorgplan aan de inspectie toegestuurd (WPO, artikel 19) De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke voorschriften (WPO, artikel 8) Pagina 6 9

7 V o INSPECTIE 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De inspectie concludeert dat de kwaliteit het onderwijs over het geheel genomen een voldoende niveau is. Sterke punten zijn de respectvolle omgang tussen leraren en leerlingen en leerlingen onderling en de actieve betrokkenheid leerlingen. Ten opzichte het vorige kwaliteitsonderzoek in 2007, stelt de inspectie vast dat de opbrengsten nog steeds een wisselend scorepatroon vertonen. Bovendien is de kwaliteit de zorg en begeleiding nog niet een voldoende niveau. Daarnaast heeft de inspectie verbeterpunten geconstateerd in de besteding de onderwijstijd en in de afstemming het onderwijs op de onderwijsbehoeften leerlingen. Toelichting Opbrengsten De inspectie beoordeelt de opbrengsten aan het einde het basisonderwijs als voldoende, omdat de schoolscore op de eindtoets in 2009 op een voldoende niveau ligt. Wel merkt de inspectie op dat de eindresultaten nog geen stabiel beeld vertonen. De resultaten in 2007 en 2008 lagen onder het verwachte niveau. Ditzelfde wisselende beeld geldt voor de resultaten gedurende de schoolperiode. Dit schooljaar zijn ze voldoende omdat de resultaten op drie de vijf hiervoor beoordeelde toetsen in groep 3, 4 en 6 op het verwachte niveau liggen. De scores voor technisch lezen in groep 4 en voor rekenen en wiskunde in groep 6 zijn onvoldoende. In waren de prestaties op drie de vijf toetsen onvoldoende. Bovendien valt waar te nemen dat de resultaten voor begrijpend lezen in de groepen 7 en 8 onder het verwachte niveau liggen. Voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften (leerlingen met leerlinggebonden financiering of een eigen leerlijn) heeft de school nog geen leerlijnen opgesteld met een ontwikkelingsperspectief, tussendoelen en bijbehorend leerstofaanbod. Omdat het hierdoor niet mogelijk is te beoordelen of deze leerlingen zich naar verwachting ontwikkelen is indicator 13.2 als onvoldoende beoordeeld. Het team is met ondersteuning de ambulante begeleider het samenwerkingsverband wel bezig met de ontwikkeling leerlijnen voor de betreffende leerlingen. De inspectie heeft geen oordeel gegeven over de ontwikkeling de sociale vaardigheden de leerlingen, omdat de school niet beschikt over genormeerde gegevens waarop de inspectie een oordeel kan baseren. Kwaliteitszorg De inspectie constateert dat de school systematisch werkt aan haar kwaliteitsverbetering conform het cyclisch proces dat op alle scholen het schoolbestuur is ingevoerd. Centraal daarin heeft bij De Hoeksteen de ontwikkeling naar Daltonschool gestaan. Het is goed dat de school zich daarnaast ook gericht heeft op de analyse haar wisselende onderwijsresultaten en acties heeft ondernomen om deze te verbeteren. De analyse de resultaten op het technisch lezen in de bovenbouw vraagt echter nog om verdieping. Leerstofaanbod en tijd De school beschikt voor de basisvaardigheden over een leerstofaanbod waarmee het in principe mogelijk is de kerndoelen te realiseren en het onderwijs af te stemmen op verschillen tussen leerlingen. Gezien de leesresultaten in de bovenbouw, valt echter een Pagina 7 9

8 gericht aanbod voor voortgezet technisch lezen te overwegen. In het verlengde hier constateert de inspectie dat de school de onderwijstijd voor het technisch lezen in middenen bovenbouw onvoldoende afstemt op de onderwijsbehoeften de leerlingen. Het is te weinig zichtbaar dat leerlingen met leesachterstanden extra leesonderwijs krijgen. Overigens geldt in het algemeen dat het team er te weinig zicht op heeft of zij de onderwijstijd voor de basisvaardigheden voldoende afstemt op de leerlingen. In de lessen maken leraren door een doelmatig klassenmanagement wel efficiënt gebruik de onderwijstijd. Winst valt nog te behalen door het verlies aan onderwijstijd rond de ochtendpauze te beperken. Didactisch handelen, tijd, afstemming en actieve rol leerlingen Bij de lesobservaties constateert de inspectie dat de uitleg de meeste leraren helder is. Denk- en leerstrategieën nemen tijdens de les een herkenbare plaats in en in interactie met de leerlingen stelt de leraar oplossingsstrategieën aan de orde. Opvallend is, met name tijdens het taakwerk, de rust in de groepen en de concentratie waarmee de leerlingen aan hun opdrachten werken. Een verbeterpunt vormt de afstemming de instructie op de verschillen tussen leerlingen. De inspectie constateert dat ondanks het feit dat veel leerlingen moeite hebben met het begrijpend lezen, op dit gebied geen gedifferentieerde instructie plaatsvindt. Bij de overige vakgebieden gebeurt het in wisselende mate. Uit de weektaken de leerlingen blijkt wel duidelijk dat leerlingen gedifferentieerde verwerkingsstof krijgen. Zorg en begeleiding Voor het volgen de ontwikkeling de leerlingen beschikt de school over een adequaat leerlingvolgsysteem. Voor leerlingen met geconstateerde leerachterstanden heeft de school afspraken vastgelegd over het maken handelingsplannen. Ten opzichte 2007 heeft het team zich op dit gebied zeker ontwikkeld. Leraren maken handelings- of groepsplannen voor de D- en E-leerlingen. De evaluatie na afloop de planperiode vindt consequent plaats. De kwaliteit de plannen is echter nog niet zodanig dat een goede planmatige zorg gesproken kan worden. De analyse de problemen leerlingen beperkt zich voor het merendeel tot de score op de toetsen het leerlingvolgsysteem. Deze is te globaal om problemen leerlingen gericht aan te pakken. Op de groepsplannen is dan ook vaak een algemene aanpak voor een groepje leerlingen te vinden, zonder dat duidelijk is of deze specifiek genoeg toegesneden is op de individuele problemen de leerlingen uit het groepje. Pagina 8 9

9 H o INSPECTIE 3. TOEZICHTARRANGEMENT De Inspectie het Onderwijs kent aan De Hoeksteen het basisarrangement toe. Dit betekent dat de inspectie op dit moment geen reden heeft om het toezicht te intensiveren. Het basistoezicht bestaat uit een jaarlijkse risicoanalyse en, eventueel, een onderzoek in het kader het Onderwijsverslag of themaonderzoeken. Pagina 9 9