Request for Proposal. Radio Luisteronderzoek JIC Radio Luisteronderzoek,16 augustus 2010 PMA/

Transcriptie

1 Request for Proposal Radio Luisteronderzoek JIC Radio Luisteronderzoek,16 augustus 2010 PMA/

2 Voorwoord De samenwerking in het nieuwe JIC Radio Luisteronderzoek tussen adverteerders, mediabureaus, zenders en radiozenderexploitanten, vertegenwoordigt de volle breedte van de radio-industrie. Het expliciete streven is om als JIC een extra impuls te geven aan de kwaliteit en de praktische bruikbaarheid van het Radio Luisteronderzoek in Nederland. Wij nodigen bij deze onderzoeksbureaus uit om, uiterlijk 1 november 2010, een voorstel in te dienen voor de uitvoering van het Radio Luisteronderzoek Het beste voorstel moet: - Voldoen aan onze eisen maar ook zo veel mogelijk ingaan op de in dit RFP opgenomen wensen. Zo is één van de wensen om naast inzicht in mediumbereik ook additioneel inzicht in reclamebereik te krijgen. - Anticiperen op de ontwikkelingen die de toekomst van het mediumtype radio beïnvloeden, zoals digitalisering en het luisteren naar de radio via steeds meer verschillende apparaten en platforms. - De technische State-of-the-Art mogelijkheden van de radio luister onderzoekmethoden optimaal benutten. - Kostenefficiënt zijn en maximaal inzicht leveren. Dit RFP document beschrijft de eisen en de additionele wensen, waaraan het nieuwe JIC Radio Luisteronderzoek vanaf 2012 moet gaan voldoen. Wij dagen de onderzoeksbureaus die deelnemen aan deze tender uitdrukkelijk uit om met een aantrekkelijk en creatief voorstel te komen. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

3 Planning Radio Luisteronderzoek sept Definitief tenderdocument beschikbaar en start tender 6-30 sept Mogelijkheid tot het stellen van vragen door onderzoeksbureaus. Deze dienen bij voorkeur per mail worden ingediend maar mogen ook mondeling toegelicht worden (alle ingediende vragen en onze antwoorden worden vervolgens schriftelijk voor alle deelnemers aan de tender openbaar gemaakt) 11 oktober 2010 Deadline onderzoeksbureaus voor definitief aanmelden van deelname aan tender 1 november 2010 Deadline indienen offertes aangemelde deelnemende bureaus 1/2/3 dec Presentaties aan BVA, PMA, RAB, NPO en eerste vragen aan de onderzoeksbureaus (deze drie dagen beschikbaar houden in de agenda s van de betrokkenen) 15 dec Eerste selectieronde. Vervolg gesprekken en onderhandelingen 11 feb Keuze onderzoeksbureau 25 maart 2011 Contract tekenen mei/dec Testtrajecten en/of eventueel schaduwdraaien 1 januari 2012 Start nieuwe onderzoek JIC Radio Luisteronderzoek BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

4 Inhoudsopgave Voorwoord 2 Planning Introductie 5 2. Contractvorm en afspraken 8 3. Praktische zaken Eisen en wensen Radio Luisteronderzoek Overzicht gevraagde kostenspecificaties 20 Bijlagen 1: Samenvatting overzicht eisen en wensen 22 2: Voorbeeldoverzicht standaard doelgroepen 24 3: Basisvragenlijst CLO panel (NB Dient als richtlijn voor de kosteninschatting op basis van het aantal vraagpunten bij de respondenten basisondervraging maar is niet de definitieve basisvragenlijst voor het nieuwe Radio Luisteronderzoek) 4: Interesse- en activiteitenvragenlijst (NB Dient als richtlijn voor de kosteninschatting op basis van het aantal vraagpunten bij de extra respondenten ondervraging maar is niet de definitieve interesse- en activiteitenvragenlijst voor het nieuwe Radio Luisteronderzoek) BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

5 1. Introductie Doelstelling Radio Luisteronderzoek Het betrouwbaar en valide in kaart brengen van het luistergedrag van de Nederlandse bevolking naar de verschillende landelijke en regionale radiozenders zowel commercieel als publiek, alsmede het in kaart brengen van de eigenschappen van deze luisteraars. Eisen versus wensen Voor de besluitvorming en de vergelijkbaarheid van de opgeleverde offertes is het noodzakelijk dat een onderscheid zal worden gemaakt tussen eisen en wensen. Eisen: Dat zijn de basisvoorwaarden waaraan het onderzoek zal moeten voldoen. Dit zijn de uitgangspunten waarop elke offerte gebaseerd moet zijn. Wensen: Dat zijn de wensen en/of aanvullende extra s die in de onderzoeksofferte additioneel besproken en begroot moeten worden. Het onderscheid tussen eisen en wensen maakt duidelijk welke punten de opdrachtgevers absolute voorwaarden vinden en welke punten de partijen aanvullend belangrijk vinden. Het onderscheid helpt ook om de uiteindelijke vergelijkbaarheid van de ingestuurde offertes te vergroten. Het uiteindelijke basisvoorstel van elk onderzoeksbureau moet minimaal tegemoetkomen aan de in dit RFP genoemde eisen. Elk onderzoeksbureau wordt gevraagd om ook een voorstel te doen voor de aanvullende wensen, op welke wijze en mogelijk tegen welke meerkosten. Wanneer een onderzoeksbureau een bepaalde wens niet wil en/of kan uitwerken, of een variant wil toevoegen, dan dient dit beargumenteerd te worden. Waar in dit document over aspecten van het onderzoek geen eisen zijn opgenomen of uitspraken worden gedaan, moeten deze aspecten voldoen aan de gangbare normen in het internationale bereiksonderzoek. Een compleet overzicht van alle wensen en eisen is als bijlage aan dit RFP toegevoegd (bijlage 1). BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

6 De eisen waaraan het onderzoek moet voldoen, zijn in dit document nauwkeurig omschreven. Het staat de bureaus echter vrij om van de geformuleerde eisen af te wijken indien dit leidt tot een onderbouwde, bewijsbare verbetering in de validiteit of betrouwbaarheid van het geleverde. Trends en toekomst radio De belangrijkste trends die de toekomst van het radiolandschap bepalen zijn: 1. Digitalisering De digitalisering omvat drie terreinen a. Internetradio: Zowel de bestaande radiozenders als nieuwe specifieke doelgroepzenders zijn live of uitgesteld via internet (o.a. podcasts) te beluisteren. Ongeveer 1/3 van de Nederlandse bevolking luistert wel eens naar de radio via internet. Er wordt gemiddeld in Nederland reeds 7 uur per week radio via internet geluisterd en 63% luistert naar dezelfde radiostations als op FM/AM. b. Radio waarbij de signalen worden verzonden in (digitale) gecomprimeerde datapakketten. De bekendste hiervan is Digital Audio Broadcasting (DAB). Voorlopig zendt de Publieke Omroep als enige uit in DAB. De regering heeft het voornemen de uitgifte van commerciële analoge etherfrequenties te koppelen aan het introduceren van nieuwe digitale technieken via de ether (TDAB standaard). De huidige radiobedrijven die thans FM- en AM-etherlicenties hebben, krijgen dan verlenging tot minstens Deze frequentie uitgifte vindt waarschijnlijk plaats in c. Radio die beluisterd wordt via bestaande digitale ontvangers voor digitale tv, zoals settopboxen van Ziggo, UPC, Canal Digitaal, of Digitenne van KPN. Door de digitalisering groeit het totale aantal radiozenders de komende jaren waardoor het luistergedrag mogelijk segmenteert. 2. Multimedialisering van radio Door de technische ontwikkelingen vervagen de scheidslijnen tussen radio en andere mediumtypen. Radio is via steeds meer apparaten te beluisteren, bijvoorbeeld via de computer en via de mobiele telefoon. Verder wordt radio aantrekkelijker gemaakt door bijvoorbeeld aanvullende videocontent of andersoortige informatie. In 2009 heeft Intomart GfK in opdracht van RAB onderzoek gedaan naar het bezit en het gebruik van de verschillende apparaten om naar de radio te luisteren. Het blijkt dat de bestaande platforms nog steeds het meest gebruikt worden om radio mee te luisteren. De radio/stereo installatie is het populairst (73%) en de autoradio BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

7 (66%) staat op een tweede plaats. De nieuwe platforms zoals mobiele telefoon en ipod, worden in mindere mate gebruikt om radio mee te luisteren maar spelen in 2009 al een substantiële rol. Ook wat de luisterduur per platform betreft is de positie van de traditionele radioplatforms sterk. De radio/stereo installatie (56%) en de autoradio (18%) blijken verreweg favoriet. Maar de PC/laptop staat met 12% al op een derde positie (percentage totale luistertijd per week). Van de overige platforms scoort mobiel met radio luisteren het hoogst. Jongeren luisteren vaker radio via deze nieuwe platforms (MP3 speler, iphone, mobiel, PC/laptop). 3. Groei non-spot Naast spot-advertising wordt ook non-spot advertising voor het mediumtype radio steeds belangrijker. Met non-spot advertising kan de adverteerder inhaken op inhoudelijke (redactionele) thema s. Request for Proposal In dit Request For Proposal (RFP) treft u de eisen en wensen aan voor het Radio Luisteronderzoek in de periode , met een optie tot verlenging van steeds een jaar. We vragen aan Nederlandse of buitenlandse marktonderzoekbureaus met de beschikking over een veldwerkapparaat in Nederland, die in staat zijn om (delen van) het luisteronderzoek uit te voeren, uiterlijk 11 oktober 2010 aan te geven of ze deel willen nemen aan de tender van het Radio Luisteronderzoek. Voorwaarde om een offerte uit te brengen is lidmaatschap van Esomar of andere dienstenleveranciers die een MOA Research Keurmerk Groep of ISO20252 certificering hebben. Naast ISO certificering is het noodzakelijk dat het onderzoeksbureau aantoonbare specifieke expertise bezit op het gebied van grootschalig onderzoek in het algemeen en het medialandschap in het bijzonder. Het onderzoeksvoorstel dient uiterlijk 1 november 2010 digitaal ingediend te worden bij RAB en er moeten additioneel 10 geprinte kopieën van het voorstel worden verstuurd naar het RAB kantoor op of voor die datum. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

8 2. Contractvorm en afspraken JIC Radio Luisteronderzoek is een samenwerkingsverband in de vorm van een stichting. In deze stichting zijn vertegenwoordigd: Adverteerders, verenigd in de BVA (Bond van Adverteerders) Mediabureaus, verenigd in het PMA (Platform Media Adviesbureaus) Radiozender-exploitanten, verenigd in RAB (Radio Advies Bureau) Landelijke publieke radiozenders, NPO (Nederlandse Publieke Omroep) Formele opdrachtgever van deze Request For Proposal, en voorloper van JIC Radio Luisteronderzoek vóór 1 januari 2012, is het JIC Radio Luisteronderzoek in oprichting. De doelstelling van JIC Radio Luisteronderzoek is het doen uitvoeren van valide en betrouwbaar Radio bereiksonderzoek en het beschikbaar stellen van bruikbare resultaten aan de markt (adverteerders, mediabureaus, zenders, radiozender-exploitanten en andere geïnteresseerden). De resultaten worden onder meer gebruikt voor programmering en mediaplanning. JIC Radio Luisteronderzoek is verantwoordelijk voor het Radio bereiksonderzoek en voor de controle en rapportering van de cijfers. JIC Radio Luisteronderzoek behoudt het recht voor om assistentie te vragen aan externe partijen bij de controles op de rapportages van de luistercijfers. Merk op dat de Establisment Survey (ES) geen onderdeel uitmaakt van dit RFP. De ES is ondergebracht in de Media Standaard Survey (MSS), waarvan de vier mediabereiksonderzoeken (SKO, NOM, RAB en STIR) gezamenlijk opdrachtgever zijn. Het veldwerk voor MSS start op 1 januari De gegevens uit dit onderzoek (en die van de Gouden Standaard) dienen gebruikt te worden ten behoeve van de weging en de projectie van de resultaten. Bureaus wordt gevraagd om hun visie te geven op de ontwikkeling van het radiolandschap in de komende vijf jaar (of langer) en hoe zij deze ontwikkelingen in het luisteronderzoek zullen verwerken. Alle onderzoeksgegevens worden eigendom van de opdrachtgever. Daarmee vanzelfsprekend ook alle exploitatie- en publicatierechten. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

9 Specifiek in opdracht van opdrachtgever ontwikkelde nieuwe methoden en technieken voor het meten en rapporteren van radio luistergedrag zijn eigendom van opdrachtgever. De kwaliteitseisen die JIC Radio Luisteronderzoek stelt, zoals bijvoorbeeld de respons, worden vastgelegd in Key Performance Indicators (KPI s). Deze KPI s dienen door de contractant in een Service Level Agreement (SLA) te worden vastgelegd. De SLA dient als basis voor de samenwerking. Ook wenst JIC Radio Luisteronderzoek in een overeenkomst afspraken te maken over de kwalitatieve teambezetting (aantal en kennis & competenties van betrokken onderzoekers) op het project van het luisteronderzoek. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

10 3. Praktische zaken Dit tenderdocument is beschikbaar voor alle geïnteresseerden via de site Vragen van bureaus dienen bij voorkeur via gesteld te worden bij de centrale contactpersoon. Het is eveneens mogelijk om deze vragen mondeling verder toe te lichten. Alle technische vragen van bureaus tijdens het proces zullen zo veel mogelijk via door JIC Radio Luisteronderzoek worden beantwoord en (geanonimiseerd) met de overige bureaus worden gedeeld. Vanaf 6 september kunnen de vragen worden ingediend. JIC Radio Luisteronderzoek geeft de voorkeur aan correspondentie in het Nederlands, maar staat niet afwijzend ten opzichte van Engelstalige documenten, met het vriendelijke verzoek aan de opstellers om de teksten niet te complex en te academisch te schrijven. Er is een Engelstalige versie van dit RFP beschikbaar. Mochten er onverhoopt verschillen bestaan tussen de Nederlandse en Engelse versie, dan is de Nederlandstalige verwoording leidend. Centraal contactpersoon voor alle vragen rondom de tender namens BVA, NPO, PMA en RAB is Tom van Hulst, bereikbaar via t.vanhulst@rab.fm ( ). Bureaus ontvangen geen vergoeding voor deelname aan de tender. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

11 4. Eisen en wensen Radio Luisteronderzoek Inleiding De doelstelling van het Radio Luisteronderzoek is: Het betrouwbaar en valide in kaart brengen van het luistergedrag van de Nederlandse bevolking naar de verschillende landelijke en regionale radiozenders, zowel commercieel als publiek, alsmede het in kaart brengen van de kenmerken van deze luisteraars. De opzet van het huidige CLO onderzoek is, afgezien van de verbeteringen in de uitvoering medio 2007, qua basis door de jaren heen hetzelfde. Deze basis vormt deels het vergelijkingskader bij de beoordeling van de voorstellen voor het nieuwe onderzoek maar zoals reeds in het voorwoord genoemd, het is de expliciete bedoeling dat het nieuwe Radio Luisteronderzoek qua opzet en gebruiksmogelijkheden een nog beter onderzoek wordt. Met name in de wensen wordt duidelijk welke nieuwe aandachtspunten belangrijk zijn. Daar waar een onderzoeksbureau van mening is dat andere uitgangspunten beter voldoen aan de bovenstaande doelstelling dan zien we dat graag beargumenteerd en weergegeven in de offerte. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

12 4.1 Mogelijke onderzoeksmethodes Internationaal gezien worden over het algemeen drie methodes ingezet: 1. Telefonisch onderzoek (meestal day after recall methode) 2. Dagboekmethode (schriftelijk/online/face-to-face) 3. Elektronische methode (personal meter) Op dit moment worden de telefonische en de dagboekmethode het meest gebruikt maar we staan ook open voor eventuele andere en/of nieuwe meettechnieken mits deze qua betrouwbaarheid en validiteit voor het meten van luistergedrag goed beargumenteerd worden. Eis: Beschrijf de gekozen meetmethode. Licht specifiek betrouwbaarheid, validiteit en sterktes/zwaktes techniek in het algemeen toe. Kies eventueel voor de toepassing van een combinatie van meettechnieken en beargumenteer deze hybride aanpak. 4.2 Onderzoekspopulatie Uitgangspunt is om dezelfde leeftijdsgrens te hanteren als voor het bestaande Luisteronderzoek, deze is 10 jaar en ouder (10+). Eventueel willen we deze grens in de toekomst gelijk trekken met die van de andere mediaonderzoeken. Eis: Populatie 10+ Wens 1: Licht de methodologische en financiële consequenties toe van een keuze voor 6+. Wens 2: Licht de methodologische en financiële consequenties toe van een keuze voor Respondentwerving Uitgangspunt van elk mediumbereiksonderzoek is een steekproef, die representatief is voor de gekozen onderzoekspopulatie. JIC Radio Luisteronderzoek streeft naar een zo BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

13 hoog mogelijk responsniveau. Deelname moet zo gemakkelijk mogelijk zijn. Vanuit kostentechnische overwegingen is het efficiënter om eenmaal geworven respondenten meerdere malen mee te laten doen. De aanpak van het meerdere keren mee laten doen maakt het modeleren van contactkansen in de tijd mogelijk (bestaande CLO: meerweeksbereiksmodel ). Het is aan het bureau keuzes te maken en deze toe te lichten. De netto te verwachten respons qua uiteindelijke deelname aan het Radio onderzoek ( compliance ) per doelgroep moet gedocumenteerd worden in het voorstel. Beschrijf duidelijk welke bron/bronnen gebruikt worden om de steekproef van respondenten uit te selecteren en beschrijf duidelijk of er, en zo ja welke, groepen buiten beschouwing worden gehouden binnen de steekproef bij de berekening van de respons cijfers (= de responsbasis). Er moet een goede respons/ goede medewerking zijn voor alle tijdvakken (ook voor de vroege ochtend) en dagen van de week. Eis: Beschrijf gedetailleerd op welke wijze de steekproef tot stand komt. Elementen die minimaal in deze beschrijving aan de orde komen zijn: De keuze voor een verse steekproef per rapportageperiode, een panel bestaande uit respondenten die meerdere keren deelnemen, een vast panel bestaande uit respondenten die voor een langere, aaneengesloten periode meedoen, of... Deze opsomming is niet uitputtend, andere varianten kunnen ook aan de orde komen. De te gebruiken bronnen voor het werven van respondenten. Wat is de responsbasis en worden er groepen buiten de responsberekening gehouden. De wijze waarop de respondenten worden geworven. De wijze waarop bewerkstelligd wordt dat de netto steekproef op alle dagen van de week en in alle tijdvakken zo representatief mogelijk is voor de gekozen onderzoekspopulatie. Beschrijf de verantwoordingsrapportages die de opdrachtgevers tussentijds inzicht geven in de voortgang van de werving, de verdeling over doelgroepen, etc. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

14 Bij keuze voor een panel bestaande uit respondenten die eenmalig, gedurende een korte periode meedoen: beschrijf mogelijke alternatieven voor het meerweeksbereiksmodel c.q. het kunnen berekenen van het cumulatieve (campagne)bereik over een langere periode. Indien er sprake is van beloning voor deelname: beschrijf de keuze voor de incentives, de daaraan verbonden kosten en de te verwachten effecten op de deelnamebereidheid / respons. 4.4 Grootte steekproef, meet- & rapportageperiode, weging Graag vernemen wij welke keuze gemaakt wordt ten aanzien van de veldwerkmeetperiodes. Idealiter willen we dat alle dagen van het jaar gemeten gaan worden terwijl de rapportageperioden wel exact overeenkomen met de kalendermaandgrenzen. De grootte van de steekproef heeft uiteraard een relatie met de gekozen veldwerkmeetperiode en met de rapportagefrequentie. Zoals eerder gemeld is RAB samen met de andere media-onderzoeksorganisaties NOM, STIR & SKO een samenwerking opgestart om een gezamenlijk Establishment Survey op te zetten onder de naam Media Standaard Survey. Dat betekent dat met ingang van 2012 het luisteronderzoek qua weeg- en/of wervingsnormen ook gebruik zal gaan zal maken van de MSS standaard in aanvulling op de Gouden Standaard. Eis: Jaarsteekproef (N in te vullen en te beargumenteren door onderzoeksbureau) die groot genoeg om de meest gebruikte commerciële doelgroepen betrouwbaar te kunnen rapporteren (zie overzicht bijlage 2) waarbij alle dagen van het jaar gemeten worden. Maandelijks rapporteren (basis exacte kalendermaanden) tweemaandelijks gemiddelde. Wat is de steekproef per rapportageperiode. Weging op basis van Gouden Standaard en MSS. Wens 1: Kosten en steekproef consequenties van maandelijks rapporteren maandelijks gemiddelde (hogere steekproef nodig en/of betrouwbaarheidsverschil bij gehalveerde rapportagesteekproef toelichten). BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

15 Wens 2: Kosten en steekproef consequenties van tweewekelijks rapporteren tweewekelijks gemiddelde (hogere steekproef nodig en/of betrouwbaarheidsverschil bij 1/4 rapportagesteekproef toelichten). Wens 3: Kosten en steekproef consequenties van wekelijks rapporteren wekelijks gemiddelde (hogere steekproef nodig en/of betrouwbaarheidsverschil bij 1/8 rapportagesteekproef toelichten). 4.5 Moeilijk bereikbare doelgroepen Het is een ervaringsfeit dat bij bepaalde doelgroepen de bereidheid tot medewerking aan marktonderzoek aanzienlijk lager is dan bij andere groepen. Tot de meest lastig te bereiken doelgroepen worden met name lager opgeleide jongeren uit de grootstedelijke gebieden gerekend. Hiermee samenhangend en deels overlappend geldt ook de groep niet-westerse allochtonen als een groep die moeilijk te bewegen is tot deelname aan onderzoek Eis: Beschrijf op welke wijze wordt bewerkstelligd dat ook deze groepen evenredig vertegenwoordigd zijn in de netto steekproef. Licht een eventueel specifieke aanpak voor moeilijk bereikbare doelgroepen toe (minimaal jongeren, laag/middelbaar opgeleiden, allochtonen, grote steden) en kom met een respons/deelname schatting totaal en per groep op basis van de initiële werving. 4.6 Grootte steekproef en regio Een ander aandachtpunt zijn de regionale zenders. In het voorstel willen we graag uitgewerkt zien op welke wijze er betrouwbaar per provincie over deze regionale zenders gerapporteerd kan worden. Te denken valt onder andere aan regionale oversampling, maar we staan open voor andere creatieve oplossingen. Licht de te verwachten statische afwijkingsmarges per oplossing in het voorstel toe. Eis: Begroot additioneel kosten per 50 respondenten voor regionale oversampling en/of bespreek alternatieven. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

16 4.7 Rapportagesnelheid oplevering Ook de rapportagesnelheid is een belangrijk aandachtspunt. Idealiter is deze zo snel mogelijk na uitvoering van het veldwerk zodat de radiomarkt met de meest actuele cijfers kan werken. In het voorstel moet uitgelegd worden hoe snel opgeleverd kan worden na afronding van het veldwerk en op welke wijze deze opleverperiode zo kort mogelijk wordt gemaakt. Eis: Leg precies uit hoeveel tijd na afronding van het veldwerk er gerapporteerd kan worden naar de markt. 4.8 Rapportage eenheid en resultaattypen Internationaal gezien verschillen de rapportage eenheden van de luisteronderzoeken van minuut-, kwartier- tot uurbereik. Op het moment is de definitie voor het CLO voor radio luisteren bereik per kwartier op basis van minimaal 8 van de 15 minuten van het kwartier naar de desbetreffende zender geluisterd (in het Verenigd Koninkrijk is de basis bijvoorbeeld minimaal 5 van de 15 minuten). Op basis van kwartierbereik wordt de luisterdichtheid berekend (het gemiddelde percentage van de doelgroep dat in een tijdvak heeft geluisterd). Naast luisterdichtheid moet het onderzoek ook inzicht geven in de andere bij programmering en mediaplanning gebruikelijke resultaattypen zoals luistertijd, netto bereik, bruto bereik, luister/marktaandeel, gemiddelde contactfrequentie, profiel luisteraars, dagbereik, weekbereik. Het onderzoek moet het ook mogelijk maken om inzicht te krijgen in het cumulatieve bereik en de contactfrequentieverdeling van campagnes verspreid over meerdere weken zodat reclamecampagnes geëvalueerd kunnen worden met behulp van het luisteronderzoek. Reclamebereik kan op verschillende manieren ingevuld worden: - Cumulatieve bereik en frequentieverdeling van campagnes - Bereik en frequentieverdeling voor specifieke reclameblokken BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

17 Wens is om gedetailleerd inzicht te krijgen in het specifieke bereik van campagnes en/of reclameblokken. We vragen het onderzoeksbureau aan te geven welke mogelijkheden ze hiertoe zien. Eis: Bereik per kwartier (minimaal 8 van de 15 minuten) en inzicht in de bovenstaande gebruikelijke resultaattypen en de mogelijkheid tot campagne evaluaties (inzicht in ontwikkeling bereik per respondent/doelgroep over langere periode). Wens 1: In plaats van bereik per kwartier, bereik per minuut rapporteren Wens 2: Aanvullend naast luisterdichtheid reclamebereik rapporteren 4.9 Rapportage aantal te meten zenders In verband met de te verwachtte toename in aantallen doelgroep-, internet- en DAB zenders zal de eis van het maximaal aantal te meten radiozenders ruimer moeten zijn dan in het bestaande CLO. Dat zijn er nu maximaal +/- 35 per dagboek waarbij aangetekend moet worden dat de regionale zenders alleen in het eigen uitzendgebied worden gemeten. Een realistisch uitgangspunt voor de komende vijf jaar zou het valide en betrouwbaar in kaart brengen van het bereik van minimaal 50 radiozenders per gebied kunnen zijn. Eis: Minimaal 50 radiozenders per gebied Wens 1: Minimaal 75 radiozenders per gebied Wens 2: Probeer een voorstel te maken waarbij er geen indeling per gebied meer hoeft te worden gemaakt maar waarbij alle radiozenders landelijk voor kunnen worden gelegd aan alle respondenten Rapportage aantal te meten platforms/luisteropties Naast het analoge en digitale platform (AM/FM/DAB/kabel) zal ook het bereik van radiozenders via internet in kaart moeten worden gebracht. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

18 Eis: Al het luisteren naar radio, ongeacht het gebruikte luisterplatform moet gemeten worden. Naast bestaande etherplatforms ook luisteren radio via nieuwe platforms (DAB, Internet) en apparaten (PC/laptop, Mobiel, ipod) meten. Beargumenteer of dat de methodiek alle platforms/luisteropties even betrouwbaar en valide in kaart brengt. Wens 1: Naast al het luistergedrag kunnen meten, het ook kunnen uitsplitsen per platform en/of apparaat in de rapportages. De aanvullende wens is dat in de rapportage ook duidelijk zichtbaar wordt gemaakt welk deel van het radioluisteren via welke platforms/via welk apparaat heeft plaatsgevonden. Dus bijvoorbeeld welk deel van de luistertijd van een zender is via FM en welk deel is via internet PC/laptop of internet Mobiel gebeurd? 4.11 Rapportage luisterplaats Op dit moment brengt het CLO de luisterplaats in kaart (thuis, in de auto/onderweg, op het werk/school, elders/weet niet?). Dit is een kwalitatief gegeven, de respondenten zijn niet verplicht om het in te vullen. We willen ook in de toekomst inzicht hebben in via welke luisterplaats er geluisterd wordt. Eis: In plaats van meten luisterplaats binnen bestaande onderzoek achteraf toevoegen via aanhangonderzoek en/of fusie. Wens 1: Luistergedrag uitgesplitst naar luisterplaats binnen het bestaande onderzoek kunnen meten en rapporteren als onderdeel van het luistergedrag Rapportage aanvullende kwalitatieve data Op dit moment wordt er naast de basisvragenlijst (met alle respondent- en huishoudeigenschappen die belangrijk zijn voor de weging) ook een interesse en activiteitenlijst afgenomen. Met deze eigenschappen kunnen de respondenten van het CLO bijvoorbeeld ook ingedeeld worden in de NPO leefstijlindeling die ook door de andere mediumbereiksonderzoeken (NOM, SKO en STIR) wordt gebruikt. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

19 Eis: afnemen basisvragenlijst en toevoegen interesse en activiteitenvragenlijst Deelname aan de laatste vragenlijst is vrijwillig, afname basisvragenlijst is voorwaarde voor paneldeelname. (Zie bijgevoegde vragenlijsten als uitgangspunt) 4.13 Testtraject en/of schaduwdraaien Eis: De offerte moet een voorstel bevatten met een test voor de nieuwe onderzoeksmethode, zodat voldoende inzicht verkregen kan worden in de kwaliteit en de inhoud van de geleverde onderzoeksdata. Te denken valt aan een testperiode van twee maanden of drie maanden schaduwdraaien. Beargumenteer waarom de voorgestelde testaanpak gekoppeld aan de voorgestelde onderzoeksmethode betrouwbaar inzicht geeft in de werking van de methodiek. Geef aan welke methodologische en statistische grenzen en beperkingen er zijn aan de test. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

20 5. Overzicht gevraagde kostenspecificaties 1 Totale kosten onderzoek 1 ste jaar (2012) inclusief rapportages populatie 10+, uitgesplitst naar: o Eis maandelijks rapporteren tweemaandelijks gemiddelde (jaarlijkse N=?*) o Wens maandelijks rapporteren maandelijks gemiddelde (jaarlijkse N=?*) o Wens tweewekelijks rapporteren tweewekelijks gemiddelde (jaarlijkse N=?*) o Wens wekelijks rapporteren wekelijks gemiddelde (jaarlijkse N =?*) Geef in de kostenspecificaties zo veel mogelijk gedetailleerd inzicht in de verschillende subonderdelen van het onderzoek: Opstart en voorbereidingskosten, jaarlijkse kosten (voorbereidingen, panelwerving & begeleiding, veldwerk, incentives, dataverwerking, rapportage), additionele kosten (oversampling provincie per 50 respondenten, aanpak allochtonenwerving, aanpak andere moeilijk bereikbare doelgroepen zoals laag/middelbaar opgeleiden en grote steden), kosten afnemen basisondervraging panel, kosten afnemen interesse- en leefstijlvragenlijst. Kosten onderzoek in 2013, 2014, 2015 voor bovenstaande 4 opties Kosten onderzoek 2016 bij 1 jaar verlenging Kosten onderzoek 2016 en 2017 bij 2 jaar verlenging Wens meerkosten bovenstaande cijfers bij keuze voor 6+ Wens minder kosten bovenstaande cijfers bij keuze voor 13+ Wens kosten extra naast bovenstaande cijfers voor minuutbereik rapportage Wens kosten extra naast bovenstaande cijfers voor minuutbereik rapportage bij keuze voor 6+ ipv 10+ Wens minder kosten naast bovenstaande cijfers voor minuutbereik rapportage bij keuze 13+ ipv 10+ Wens kosten extra naast bovenstaande cijfers voor aanvullend reclamebereik rapporteren Wens kosten extra naast bovenstaande cijfers voor aanvullend reclamebereik rapporteren bij keuze voor 6+ ipv 10+ Wens minder kosten naast bovenstaande cijfers voor aanvullend reclamebereik rapporteren bij keuze voor 13+ ipv 10+ Wens kosten extra naast bovenstaande cijfers voor minimaal 75 radiozenders per gebied 1 Geef aan welk jaar het uitgangspunt is voor het prijspeil. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

21 Wens kosten extra wanneer alle verschillende radiozenders landelijk (en niet de regionalen per uitzendgebied) worden voorgelegd Wens kosten extra naast bovenstaande cijfers voor inzicht in de rapportages in het platform/apparaat via welke radio is geluisterd Wens kosten anders indien luisterplaats ook gerapporteerd moet worden binnen de luistertrajecten als integraal onderdeel van de onderzoeksmethode (ipv achteraf schatten/toevoegen) Kosten testtraject/schaduwdraaien * In te vullen door onderzoeksbureau met statistische/methodologische onderbouwing van hoe deze steekproef betrouwbaar de totale populatie 10+, als ook de verschillende commerciële mediaplanning standaard doelgroepen, in kaart brengt. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

22 Bijlage 1: Samenvatting overzicht van eisen en wensen Het onderstaande overzicht is een samenvatting, voor de specifieke invulling is de toelichting op de voorgaande pagina s leidend. Eis: Beschrijving van de gekozen meetmethode, licht betrouwbaarheid, validiteit en sterktes/zwaktes in het algemeen toe. Eventueel meerdere meetmethodes/hybride aanpak. Eis: Populatie 10+ Wens 1: Licht de consequenties toe van een keuze voor 6+. Wens 2: Licht de consequenties toe van een keuze voor 13+. Eis: Verse steekproef of panel, eenmalig of meerdere malen deel laten nemen over een langere periode. Bij eenmalige deelname aan luisteronderzoek uitleg over kostenefficiëntie en over methode modelleren contact kansen voor campagne evaluaties. Beschrijf gedetailleerd op welke wijze de steekproef tot stand komt. Eis: Jaarsteekproef (N in te vullen door onderzoeksbureau) maandelijks rapporteren tweemaandelijks voortschrijdend gemiddelde (basis exacte kalendermaanden). Wat is de jaarsteekproef en de periodesteekproef. Wens 1: Kosten en steekproef consequenties van maandelijks rapporteren maandelijks gemiddelde. Wens 2: Kosten en steekproef consequenties van tweewekelijks rapporteren tweewekelijks gemiddelde. Wens 3: Kosten en steekproef consequenties van wekelijks rapporteren wekelijks gemiddelde. Eis: Beschrijf aanpak die zorg draagt voor evenredige vertegenwoordiging van moeilijke doelgroepen. Eis: Begroot additioneel kosten per 50 respondenten voor regionale oversampling, en/of bespreek alternatieven. Eis: Leg precies uit hoeveel tijd na afronding van het veldwerk er gerapporteerd kan worden naar de markt. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

23 Eis: Bereik per kwartier (minimaal 8 van de 15 minuten), inzicht in de gebruikelijke resultaattypen en de mogelijkheid tot campagne evaluaties. Wens 1: In plaats van bereik per kwartier, bereik per minuut rapporteren Wens 2: Aanvullend naast luisterdichtheid reclamebereik rapporteren Eis: Minimaal 50 radiozenders per gebied Wens 1: Minimaal 75 radiozenders per gebied Wens 2: Geen indeling in gebieden: alle radiozenders landelijk meten Eis: Naast bestaande etherplatforms ook radio luisteren meten via nieuwe platforms (DAB, Internet) en apparaten (PC/laptop, Mobiel, ipod). Wens 1: Bij de rapportage inzicht in via welk apparaat men geluisterd heeft. Eis: Inzicht in luistergedrag per luisterplaats, dit inzicht mag achteraf toegevoegd worden via aanhangonderzoek en/of fusie. Wens 1: Rapportage van luisterplaats als integraal onderdeel van het bestaande onderzoek Eis: Afnemen basisvragenlijst en interesse- en activiteitenvragenlijst. Eis: Voorstel testperiode/schaduwdraaien. BVA/NPO/PMA/RAB RFP Radio Luisteronderzoek

24 Bijlage 2: overzicht belangrijke commerciële doelgroepen omschrijving demo omschrijving 1. Totaal 10+ jaar leeftijd jaar 2. Totaal 13+ leeftijd jaar 3. Mannen 10+ geslacht man 4. Vrouwen 10+ geslacht vrouw jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar jaar leeftijd jaar 20. Mannen jaar 21. Mannen jaar 22. Mannen jaar 23. Mannen jaar leeftijd jaar geslacht man leeftijd jaar geslacht man leeftijd jaar geslacht man leeftijd jaar geslacht man 24. Vrouwen jaar leeftijd jaar

25 omschrijving demo omschrijving geslacht vrouw 25. Vrouwen jaar 26. Vrouwen jaar 27. Vrouwen jaar 28. Vrouwen jaar leeftijd jaar geslacht vrouw leeftijd jaar geslacht vrouw leeftijd jaar geslacht vrouw leeftijd jaar geslacht vrouw 29. Sociale klasse AB1 sociale klasse AB1 30. Sociale klasse B2 sociale klasse B2 31. Sociale klasse CD sociale klasse CD 32. AB jaar 33. B2CD jaar sociale klasse A/B1 leeftijd jaar sociale klasse B2/C/D leeftijd jaar leeftijd jaar 34. Mannen AB jaar sociale klasse A/B1 geslacht man leeftijd jaar 35. Vrouwen AB jaar sociale klasse A/B1 geslacht vrouw 36. Hoogst gevolgde opleiding LAB 37. Hoogst gevolgde opleiding MAB 38. Hoogst gevolgde opleiding HA+ 39. Nielsen-gebied I 3 steden incl. randgem. hoogst gevolgde opleiding resp. basisonderwijs/lbo/vmbo hoogst gevolgde opleiding resp. MAVO/MBO hoogst gevolgde opleiding resp. HAVO/HBO/WO Nielsen regio 3 steden + randgemeenten 40. Nielsen-gebied II West Nielsen regio West BVA/PMA/RAB/NPO. RFP Radio Luisteronderzoek

26 omschrijving demo omschrijving 41. Nielsen-gebied III Noord Nielsen regio Noord 42. Nielsen-gebied IV Oost Nielsen regio Oost 43. Nielsen-gebied V Zuid Nielsen regio Zuid MOA beroep resp. Eigenaar bedrijf 10+ / 9- leeftijd jaar uren werkzaam resp. 25 uur of meer per week MOA beroep resp. Vrij beroep / Hoger niveau leidinggevend resp. leidinggevend 1+ personen 44. B-to-B leeftijd jaar uren werkzaam resp. 25 uur of meer per week MOA beroep resp. Vrij beroep / Hoger niveau leidinggevend resp. leidinggevend 1+ personen leeftijd jaar uren werkzaam resp. 25 uur of meer per week 45. Boodschappers 10+ plaats in gezin huisvrouw / hoofdkostwinner + huisvrouw 46. Boodschappers jaar 47. Boodschappers jaar 48. Boodschappers jr 49. Boodsch kind 0-12 jr leeftijd jaar plaats in gezin huisvrouw / hoofdkostwinner + huisvrouw leeftijd jaar plaats in gezin huisvrouw / hoofdkostwinner + huisvrouw leeftijd jaar plaats in gezin huisvrouw / hoofdkostwinner + huisvrouw huishoudsamenstelling: huishoudens waar tenminste 1 kind tussen 0-12 jaar voorkomt; dit zijn alle antwoordcategorieën 5 t/m 11, met uitzondering van 7: Uitsluitend kinderen van jaar plaats in gezin huisvrouw / hoofdkostwinner + huisvrouw 50. Personen in HH met kind 0-17 jaar huishoudsamenstelling: huishoudens waar tenminste 1 kind tussen 0-17 jaar voorkomt; dit zijn de antwoordcategorieën 5 t/m 11 BVA/PMA/RAB/NPO. RFP Radio Luisteronderzoek

27 omschrijving demo omschrijving 51. Werkzaam < 25 uur uren werkzaam resp. minder dan 25 uur per week 52. Werkzaam 25 uur of meer uren werkzaam resp. 25 uur of meer per week 53. Gepensioneerd soort werkzaamheid resp. gepensioneerd of VUT 54. Huisvrouw zonder beroep soort werkzaamheid resp. huisvrouw / anders 55. Studerend / schoolgaand soort werkzaamheid resp. studerend / schoolgaand resp. direct betrokken bij bedrijfsaankopen van 250 euro of meer 56. Zakelijke beslisser leeftijd jaar uren werkzaam resp. 1 uur of meer per week resp. direct betrokken bij bedrijfsaankopen van 1000 euro of meer 57. Zakelijke beslisser zwaar leeftijd jaar uren werkzaam resp. 1 uur of meer per week BVA/PMA/RAB/NPO. RFP Radio Luisteronderzoek