Ester. & koning Ahasveros

Transcriptie

1 Ester & koning Ahasveros

2 Bijbelboek Ester is een Bijbelboek uit het Oude Testament. Het verhaal gaat over het lot van een Joodse gemeenschap in de stad Susan dat in het Perzische rijk ligt tijdens de regering van koning Ahasveros. Het boek richt zich op Joden die in het oostelijke deel van het rijk achterblijven. De hoofdpersoon in het verhaal is koningin Ester, een Jodin die in crisistijd voor haar volk bemiddelt. Het boek is bedoeld als illustratie van Gods voorzienige leiding ten aanzien van zijn volk, als het in moeilijke omstandigheden verkeert. Paolo Veronese, Ester gekroond door Ahasveros, 1556, San Sebastiono Venetië.

3 Levensgeschiedenis Koning Ahasveros zijn zeven daagse feest Ahasveros was koning van Perzië en Medië. Hij bestuurde dat koninkrijk vanuit zijn paleis in de stad Susa. Koningin Wasti gehoorzaamde niet aan de koning. De koning was hier erg woedend over en verstootte haar van de troon omdat zij hem, alle ministers en volken van het koninkrijk had beledigd. Mordechai en Ester In Susa woonde een Joodse man, Mordechai. Hij kwam uit Jeruzalem en hoorde bij de stam Benjamin. Mordechai zorgde voor zijn nichtje omdat haar ouders gestorven waren. Zij heette Hadassa maar iedereen noemde haar Ester. Een nieuwe koningin De dienaren van de koning stelde hem voor om een nieuwe koningin te zoeken. Ze lieten allemaal mooie meisjes die nog nooit met een man hadden geslapen naar het vrouwenhuis in Susa komen. Alle meisjes kregen een jaar lang een schoonheidsbehandeling waarna de koning het mooiste meisje zou uitkiezen om koningin te worden. Ester kwam ook in het vrouwenhuis. Mordechai had Ester gezegd dat zij niet mocht vertellen uit welke familie ze kwam omdat ze Joods was. Op een dag was het de beurt aan Ester om naar de koning te gaan. Koning Ahasveros was nu al zeven jaar aan de macht. De koning vond Ester de liefste en mooiste van alle vrouwen en kroonde Ester tot koningin. Haman wilt alle Joden laten doden Haman, een Perzische edelman werd geïrriteerd door Mordechai s gebrek aan respect voor hem. Mordechai knielde namelijk nooit voor hem bij het paleis omdat hij Jood is. Haman bedenkt een plan om Aert de Gelder ( ), Ester en Mordechai, 1685, olieverf op doek, cm, Museum voor Schone Kunsten, Boedapest Mordechai en de overgebleven Joden in het Perzische rijk uit te roeien. Er wordt een datum vastgesteld voor de uitvoering daarvan. Dit deed hij door het lot te werpen. Haman haal de koning ertoe over een bevel uit te vaardigen om alle Joden om te brengen. Mordechai ontdekte dit en vraagt aan Ester om hulp. Hij wijst erop dat ze juist daarom koningin is geworden. Deze verwijzing naar Gods voorzienigheid zet Ester tot actie aan. Aert de Gelder ( ), Ahasveros en Haman, ca. 1682, olieverf op doek, cm, Barber Institute of Fine Arts, Birmingham (VK)

4 Ester wilt haar volk redden Mordechai moet alle Joden in Susa bij elkaar moest roepen om af te spreken dat zij drie dagen lang niet meer moeten eten en drinken. Ester en haar dienaressen zouden dit ook drie dagen lang niet doen. Daarna zou zij naar de koning gaan, ook al mocht dat niet zomaar. Artemisia Gentileschi ( ), Ester voor Ahasveros, ca. 1630, olieverf op doek, cm, Metropolitan Museum of Art, New York Op de derde dag trok Ester haar koninklijke mantel aan liep naar het binnenplein van het paleis en bleef stil staan bij de ingang van de zaal waar koning Ahasveros op de troon zat. De koning vroeg haar wat haar wens was waarop Ester antwoordde dat zij een maaltijd had klaargemaakt voor hem en Haman. Tijdens de maaltijd vroeg Ester of ze de volgende dag ook samen zouden willen eten want dan zou ze haar wens bekend maken. Dank aan Mordechai Mordechai toonde geen enkel respect aan Haman. Haman bedacht samen met zijn vrienden en vrouw dat hij een paal in de grond zou zetten waaraan Mordechai opgehangen moest worden. Diezelfde nacht kon de koning niet goed in slaap komen. Hij vroeg aan zijn dienaren om zijn jaarboeken. Hij kwam bij een stuk waarin stond dat Mordechai ooit eens het plan van twee mannen had verteld aan hem. Die twee mannen wilde namelijk de koning vermoorden. De koning bedacht zich toen ineens dat hij Mordechai daar nooit voor had bedankt. Daarom wilde hij hem nog graag gaan bedanken. Hij liet Haman een plan bedenken om een man de bedanken maar vertelde niet wie. Haman ging ervan uit dat het voor hem zelf was. Hij wilde dat degene die de koning wilde bedanken een mantel zou dragen die de koning zelf had gedragen, op een paard met een kroon zou rijden waarop de koning zelf had gereden met een minister die hem zou begeleiden. De koning vond dit een goed idee en liet Haman, Mordechai halen voor het spektakel. Haman moest Mordechai vervolgens ook begeleiden. Rembrandt van Rijn ( ), Haman maakt zich op om Mordechai te eren, ca. 1665, olieverf op doek, cm, Hermitage, St. Petersburg. Esters verzoek aan de koning Bij de tweede maaltijd met Haman en de koning biecht Ester op dat zij een Jodin is. Ze vraagt de koning, de man die dreigt haar volk te vermoorden, te straffen. De koning verklaart dat een man die zoiets afschuwelijks verzint, verdient om te sterven. Als hij hoort dat Haman deze man is, beveelt hij ogenblikkelijk de executie. Rembrandt van Rijn ( ), Haman en Ahasveros te gast bij Ester, ca. 1660, olieverf op doek, cm, Poesjkinmuseum, Moskou

5 Viering van het Poerimfeest De Joden ontvangen na de dood van Haman bijzonder voorrechten van de koning. Ze nemen wraak op degenen die hen nog meer wilde vernietigen. Ter herinnering aan hun bevrijding stellen de Joden een feest in, dat het Poerimfeest wordt genoemd. Dit feest was na aanleiding van het lot dat Haman geworpen werd om de dag van hun dood vast te stellen. Het lot wordt in het Hebreeuws Poerim genoemd. Mordechai werd toen na de koning de belangrijkste man. Hij werd een held voor alle Joden. Aert de Gelder ( ), Esther en Mordechai schrijven de eerste Poerimbrief, ca. 1685, olieverf op doek, cm, Gemäldegalerie Alte Meister, Dresden Ester in de kunst Ester wordt voorgesteld als een mooie jonge vrouw in een prachtig gewaad nabij of te midden van apostelen en profeten. Aert de Gelder ( ), Het Joodse bruidje Ester, 1684, Alte Pinakothek, München. Suraya den Hollander, 1VTB, Fontys Hogeschool voor de Kunsten, 2015.

6 Literatuurlijst - McCrath, Alister. (1995). Leidraad bij de bijbel. London: Hodder & Stoughton - Nederlands bijbelgenootschap. (2014). Bijbel in gewone taal (1e druk). Haarlem: Nederlands bijbelgenootschap - Goosen, L. (1990). van Abraham tot Zacharia (3e druk). Nijmegen: Uitgeverij sun Suraya den Hollander, 1VTB, Fontys Hogeschool voor de Kunsten, 2015.