Tablet of smartphone

Transcriptie

1

2 Inhoud Inhoud...2 ipad Probleemstelling - Behoefte Werkwijze Technisch proces 8 - Basisrecept 9 2. Ontwerpen - Probleemanalyse Criteria Ontwerpoplossingen bedenken Ontwerpoplossingen kiezen 13 - Ontwerpoplossingen voorstellen Maken - Analyseren Hulpmiddelen Werkpost voorbereiden Hygiëneregels.19 - Realiseren Opruimen In gebruik nemen/testen Evalueren Biochemische processen Positieve biochemische processen 26 - Negatieve biochemische processen.27 - Conserveren Reflectie Technische beroepen Moeilijke woorden

3 Tablet of smartphone Dit projectje is tablet vriendelijk, wat wil dit nu zeggen? 1. Als je in dit projectboekje een QR code ontdekt kan je deze inscannen met QR scan app (application = toepassing) Probeer maar eens Nu verschijnen er op je tablet filmpjes of extra info 2. Staat er bij een opdracht een icoontje van een app, dan zal deze op de ipad geïnstalleerd zijn en kan je deze ook eens uittesten, leuk en leerrijk hoor 3

4 1. Probleemstelling 1. Behoefte Een lekkere pannenkoek kan je in elke taverne of bistro verkrijgen, maar verras je ouders eens door deze zelf te maken. Tijdens dit project gaan we veel onderzoeken. We gaan ook zelf een recept bedenken, dat tevens een inheems ingrediënt bevat. Hoe cool is dat! Opdracht Schrijf hieronder eens drie pannenkoekbereidingen op Weinig inspiratie? Scan de volgende QR-code maar eens in, bij dit pannenkoekenhuis kan je 290 verschillende pannenkoekbereidingen terugvinden. 4

5 Behoefteonderzoek Als we binnenkort onze eigen pannenkoekenbereiding maken moet dit in de smaak vallen. Ga met behulp van de onderzoekfiche op onderzoek bij familie en/of leerkrachten (+10 personen) en tracht te achterhalen wat ze van een lekkere pannenkoek verwachten. Wat wil je onderzoekspubliek vooral, een zoete of een hartige pannenkoek? Zoet = voorbeeld:. Hartig =.. voorbeeld:. 5

6 Behoefte: Waarom is zo een onderzoek nuttig voor je aan het ontwerpen gaat? 6

7 2. Werkwijze Je werkt in groepjes van Hulpmiddelen Je mag deze projectbundel en alle andere hulpmiddelen zoals keukenmateriaal, laptops, tablets, je smartphone,... gebruiken. Tijd Je krijgt hiervoor 6 lesuren + 2 lesuren om pannenkoeken te maken de tijd, treuzel dus niet. Wat zal je leren? - Foodmiles onderzoeken. - Zelf een voedingsproduct (pannenkoeken) maken. - Hulpmiddelen correct gebruiken en onderhouden. - Een goed werktempo (attitude) hanteren. Evaluatie Zowel jij als je leerkracht zullen je realisatie (pannenkoekenbereiding) en de verschillende stappen beoordelen Als je realisatie klaar is kan je een uitbreidingsopdracht maken of klasgenoten helpen als techniek assistent. 6. Wat denk je, zal je deze opdracht graag doen? Kruis en vul aan. O Ja, omdat O Neen, omdat

8 3. Technisch proces We werken steeds volgens het technisch proces eens en vul verder aan met pannenkoeken in het achterhoofd. 8

9 4. Basisrecept Voor een pannenkoekenbereiding heb je eerst een basisrecept voor de pannenkoek zelf nodig. Ga op onderzoek en schrijf hier de 4 basisingrediënten op Als je het jezelf gemakkelijker wil maken kan de gist en bloem vervangen worden door zelfrijzende bloem. Suiker voeg je zelf naar keuze toe. Hoeveel van deze ingrediënten heb je eigenlijk nodig voor 4 personen? Zoek de hoeveelheden op en schrijf achter de ingrediënten. 9

10 2. Ontwerpen Het basisrecept staat al zo goed als vast, daar kunnen we niet veel meer aan veranderen. Met de toevoegingen (zeker één inheems ingrediënt)om een compleet recept te maken hebben we toch wel wat vrijheid. 1. Het ontwerpprobleem analyseren Voor onze pannenkoek gebruiken we een basisrecept (stappenplan), wij kunnen hierin enkel de hoeveelheden en toevoegingen aanpassen. Kruis hieronder de meest volledige beschrijving aan. Wat moet je maken? O Een pannenkoek. O Een hartige of zoete pannenkoek. O Een hartige of zoete pannenkoek met een inheems ingrediënt als toevoeging. O Een zoete pannenkoek met peren. O Een hartige gistpannenkoek met kaas. Evaluatie: probleemanalyse. Probleemanalyse Zeer zwak zwak goed Zeer goed Je hebt de foute mogelijkheid aangekruist. Je hebt de juiste mogelijkheid aangekruist. 10

11 2. Criteria Criteria zijn een duidelijke omschrijving waaraan een realisatie moet voldoen, of eigenschappen die ze moet bezitten. Een kok moet zeker rekening houden met een aantal criteria bij zijn ontwerp (bedenken van een recept), denk maar aan: smaak, presentatie, vorm, Bespreek de gekregen criteria voor het maken van een eigen pannenkoek. Criteria 1. Je pannenkoek vertrekt van het basisrecept. (bloem, eieren, melk) 2. Je voegt minstens 1 hartig of zoet ingrediënt toe. 3. Je toegevoegde ingrediënt moet inheems zijn. Zet ja of neen indien je zelf keuzes kan maken voor een criterium. Evaluatie: criteria Criteria en normen Zeer zwak zwak goed Zeer goed Je hebt voor geen enkel criteria zelf een keuze gemaakt. Je hebt voor 1 zelf een keuze gemaakt. Je hebt voor 2 criteria zelf een keuze gemaakt. Je hebt voor elk criterium zelf een keuze gemaakt. 11

12 3. Ontwerpoplossingen bedenken i.f.v. de criteria Opdracht: Noteer voor elk criterium mogelijke deeloplossingen in de tabel. Voer eventueel een paar eenvoudige onderzoekjes uit. Vb.: smaakproefje, combinatie van ingrediënten, Criterium Deeloplossing 1 Deeloplossing 2 Je pannenkoek vertrekt van het basisrecept. (bloem, eieren, melk, ) Je voegt minstens 1 hartig of zoet ingrediënt toe. Je toegevoegde ingrediënt moet inheems zijn. Evaluatie: Ontwerpoplossingen bedenken zeer zwak zwak goed zeer goed ontwerpoplossingen bedenken ivm je eigen pannenkoek. Niet alle deeloplossingen zijn ingevuld op basis van de onderzoeksresultaten. Alle deeloplossingen zijn ingevuld op basis van de onderzoeksresultaten. 12

13 4. De meest geschikte ontwerpoplossing kiezen en verantwoorden Omcirkel in de oplossingentabel (blz.12) voor elk criterium de beste deeloplossing. Je moet ook kunnen zeggen waarom. Geef hier, aan de hand van een oplossingentabel een beschrijving van je pannenkoek. Evaluatie: De meest geschikte ontwerpoplossing kiezen. De meest geschikte oplossing kiezen IK Zeer zwak zwak goed Zeer goed Er is niet voor alle criteria een best passende oplossing omcirkeld. Er is voor elk criterium de best passende deeloplossing omcirkeld. Mijn recept (4 personen) Basisrecept (melk, eieren, bloem (zelfrijzende of) + gist), suiker. Mijn toevoegingen (dit kan tijdens het bakken of erna):..... Hoeveelheden Basisrecept:.. Mijn toevoegingen:

14 5. Ontwerpoplossing(en) voorstellen Stel nu jullie oplossingen voor aan de ganse klas, gebruik hiervoor de bevestigingstabel en eventueel zelfgemaakte voorbeelden of voorbeelden uit de klas. Jullie mogen dit in groep en mondeling doen, verdedig je keuze per criterium. Evaluatie: De ontwerpoplossing voorstellen. Ontwerpoplossingen voorstellen Zeer zwak zwak goed Zeer goed Niet alle criteria zijn voorgesteld met de best passende oplossing. Alle criteria zijn voorgesteld met de best passende oplossing. 14

15 3. Maken 1. De maakopdracht analyseren Voor gistpannenkoeken voegen we bij het basisrecept nog iets extra toe. Voor 4 personen: - 10 gram gist - 1 eetlepel suiker - 50 gram warme gesmolten boter Plaats de verschillende stappen van het pannenkoeken maken in de juiste volgorde. Zet een nummer voor de stappen. Doe de bloem in een diepe kom en maak een kuiltje in het midden. Voeg het gistpapje toe en meng er langzaam de melk door. Klop flink tot je een samenhangend beslag bekomt. Klop het eiwit stijf. Scheid het eiwit van het eigeel. Breek de gist in wat lauwe melk en maak vloeibaar. Voeg wat suiker toe en wacht tot de gist begint te werken (bubbels). Klop er de eierdooiers door. Voeg als laatste het geklopte eiwit toe, dek de kom af en laat op een warme plaats rijzen. Klop er de gesmolten boter door. Verwarm een koekenpan, voeg een beetje boter toe en bak de pannenkoek aan beide kanten goudgeel. Eigen toevoeging. TIP: zoek op het internet of als het echt niet gaat vraag je hulp van de leerkracht. Maak je deze realisatie alleen of in groep?... 15

16 Evaluatie: De maakopdracht analyseren. Analyse Zeer zwak zwak goed Zeer goed Je plaatste geen enkele stap in de juiste volgorde. Je plaatste meer dan drie stappen niet in de juiste volgorde. Je plaatste een, twee of drie stappen niet in de juiste volgorde. Alle stappen staan in de juiste volgorde. 2. De nodige hulpmiddelen kiezen Een hulpmiddel kan echt van alles zijn, maar bij het realiseren van een voedingsproduct zijn dit toch vooral keukengerei en ingrediënten In de keuken kan je verschillende benodigdheden terugvinden. Hieronder een aantal voorbeelden. Noteer in de 2 de kolom welk hulpmiddel je nodig hebt. Onderzoek de hulpmiddelen in de klas maar eens, de leerkracht zal met plezier tonen hoe ze moeten gebruikt worden. 16

17 Pannenkoek maken 1. Scheid het eiwit van het eigeel. Hulpmiddel 2. Breek de gist in wat lauwe melk en maak vloeibaar. Voeg wat suiker toe en wacht tot de gist begint te werken (bubbels). 3.Doe de bloem in een diepe kom en maak een kuiltje in het midden. 4.Voeg het gistpapje toe en meng er langzaam de melk door. Klop flink tot je een samenhangend beslag bekomt. 5. Klop er de eierdooiers door. 6. Klop er de gesmolten boter door. 7. Klop het eiwit stijf. 8. Voeg als laatste het geklopte eiwit toe, dek de kom af en laat op een warme plaats rijzen. 9. Verwarm een koekenpan, voeg een beetje boter toe en bak de pannenkoek aan beide kanten goudgeel. 10. Eigen toevoegingen. Evaluatie: de nodige hulpmiddelen kiezen en benoemen De lijst met de hulpmiddelen Zeer zwak zwak goed Zeer goed Je hebt meer dan 4 hulpmiddelen niet of fout ingevuld. Je hebt 3 of 4 hulpmiddelen niet of fout ingevuld. Je hebt 1 of 2 hulpmiddelen niet of fout ingevuld. Je hebt alle hulpmiddelen juist ingevuld. 17

18 3. De werkpost voorbereiden Leg steeds alle hulpmiddelen ordelijk klaar voor je aan de realisatie begint. Evaluatie: De werkpost voorbereiden. De werkpost voorbereiden Zeer zwak zwak Goed Zeer goed Je hebt het materiaal niet klaar gelegd. Je hebt het materiaal soms klaar gelegd. Je hebt het materiaal meestal klaar gelegd. Je hebt het materiaal altijd klaar gelegd. 18

19 4. Hygiëneregels Aangezien we een voedingsproduct maken en niet ziek willen worden gaan we toch enkele hygiëneregels in acht moeten nemen. 1. Was steeds je handen voor het werken in de keuken. 2. Was je handen opnieuw na een pauze of toiletbezoek. 3. Zie dat je nagels steeds zuiver zijn. 4. Bij valse- of gelnagels, draag plastic handschoenen. 5. Werk steeds met zuiver keukengerei. 6. Niet niezen en hoesten boven je voedingsproduct. 7. Draag een schort en haarnetje. 19

20 5. Het ontwerp planmatig realiseren Voer nu het ontwerp uit volgens het plan dat je op bladzijde 15 hebt opgesteld of vraag een stappenplan met foto s aan je leerkracht. Let erop dat je steeds het juiste hulpmiddel gebruikt voor de juiste bewerking. Als je aan een handeling of hulpmiddel twijfelt, vraag dan hulp. 20

21 Evaluatie: Planmatig realiseren. Planmatig realiseren Zeer zwak zwak goed Zeer goed Je hebt niet alle stappen planmatig doorlopen. Je hebt alle stappen planmatig doorlopen. Evaluatie: Gebruiken van hulpmiddelen. Het hulpmiddel gebruiken in functie van het doel Het hulpmiddel correct gebruiken Zeer zwak zwak goed Zeer goed Je gebruikt het hulpmiddel niet in functie van het doel. Je gebruikt het hulpmiddel niet correct zelfs met hulp van de leraar. Je gebruikt het hulpmiddel correct met hulp van de leraar. Je gebruikt het hulpmiddel correct zonder hulp van de leraar maar met instructiekaart. Je gebruikt het juiste hulpmiddel in functie van het doel. Je gebruikt het hulpmiddel correct en zelfstandig. 21

22 6. De werkpost opruimen met oog voor milieu Berg hulpmiddelen terug op de juiste plaats op. Als we niet regelmatig nieuwe hulpmiddelen willen kopen moeten we ze goed onderhouden. Schrijf hieronder 3 gebruikte hulpmiddelen en zet er telkens bij hoe je ze moet onderhouden. (hulpmiddel + onderhoudsproduct) hulpmiddel 1. onderhouden Evaluatie: Onderhouden van een technisch systeem Leg uit welk onderhoud nodig is. Onderhouden van gebruikte hulpmiddelen. Verantwoordelijk heidszin tonen Zeer zwak zwak goed Zeer goed Je hebt geen onderhoudsmethode gegeven Je hebt de hulpmiddelen niet onderhouden. Je hebt niet afgewassen. Je hebt een methode gegeven voor 1 hulpmiddel. De leerkracht heeft je doen afwassen Je hebt een methode gegeven voor 2 hulpmiddelen. Je hebt iemand geholpen met de afwas. Je hebt een onderhoudsmethode gegeven voor 3 hulpmiddelen. Je hebt de hulpmiddelen onderhouden. Je bent zelf begonnen met de afwas.. 22

23 Waar hoort het volgende afval thuis? Voedingsafval:... Plastic melkfles:... Melkkarton:... Gebruikte haarnetjes:... Evaluatie: Ruimen de werkpost op. Zeer zwak zwak Goed Zeer goed De werkpost opruimen Je hebt het materiaal en afval nooit op de juiste plaats opgeborgen. Je hebt het materiaal en afval soms op de juiste plaats opgeborgen. Je hebt het materiaal en afval met hulp op de juiste plaats opgeborgen. Je hebt het materiaal en afval steeds zelfstandig op de juiste plaats opgeborgen. 23

24 4. In gebruik nemen Hoe zou je de pannenkoek kunnen testen als hij klaar is?... Noteer in de 2 de kolom per criterium voldoet of voldoet niet. 1. Je pannenkoek vertrekt van het basisrecept. (bloem, eieren, melk, ) Vul in: Voldoet of voldoet niet. 2. Je voegt minstens 1 hartig of zoet ingrediënt toe. 3. Je toegevoegde ingrediënt moet inheems zijn. Evaluatie: In gebruik nemen van een technisch systeem. Testen van de criteria. Zeer zwak zwak goed Zeer goed Je geen criterium getest. Je hebt 1 criterium getest en ingevuld of ze voldoen of niet. Je hebt 2 criteria getest en ingevuld of ze voldoen of niet. Je hebt alle 3 criteria getest en ingevuld of ze voldoen of niet. 24

25 5. Evalueren In de tabel blz. 24 heb je alle criteria gecontroleerd, nu een paar belangrijke vragen: Vraag 1: Voldoet jouw pannenkoek aan alle criteria? O O Ja Neen Vraag 2: In welke stap(pen) van het technisch proces is het fout gelopen?... Wat had je hier beter kunnen doen? (dit kan ook niets zijn) Evaluatie: Evalueren en optimaliseren. Vraag 1 Vraag 2 (enkel indien technisch systeem niet aan de criteria voldoet) Zeer zwak zwak goed Zeer goed De evaluatie is niet ingevuld. Er is geen conclusie ingevuld om het technisch proces te optimaliseren. De evaluatie is ingevuld. Er is een conclusie ingevuld om het technisch proces te optimaliseren. 25

26 6. Biochemische processen 1. Positieve biochemische processen Om van luchtige pannenkoeken te maken hebben we gist toegevoegd, wat is eigenlijk de biochemische functie hiervan? Gist is een levend micro-organisme met talrijke enzymen die verantwoordelijk zijn voor de vorming van CO2 (het 'rijzen'). Verse gist mag je nooit rechtstreeks (zonder toevoeging van vocht) met suiker en zout in contact brengen, want dan breekt de gist. Suiker en zout onttrekken namelijk het vocht uit de gistcellen. In de bakkerij wordt de verse gist gemengd met de vloeistof en droge gist onder de bloem om een gelijkmatige en snelle verdeling ervan in het deeg te krijgen. De snelheid van de werking van de gist is afhankelijk van de omgevingstemperatuur, de temperatuur van het deeg en ook de vastheid ervan samen met de hoeveelheid van de andere toegevoegde grondstoffen. Gist werkt het best bij een temperatuur van 35 C en bij een vochtigheid van 75%. Hoe warmer de kamer hoe sneller het rijzen, maar ook de vochtigheid is belangrijk, als de kamer te droog is gaat er zich een korst vormen die dan weer de rijs gaat remmen. Onderzoekje 1. Doe een beetje gist in verschillende PET-flesjes. 2. Geef de gist telkens een andere voeding en werkingstemperatuur. 3. Plaats ballonnen op de flesjes 4. Maak gebruik van een onderzoeksblad. Conclusie

27 2. Negatieve biochemische processen. Sommige bacteriën hebben een negatieve invloed op voedingsproducten en zorgen dat ze bederven. Bacteriën hebben vocht, voeding, juiste temperatuur (niet te koud of niet te warm) en zuurstof nodig om kunnen te overleven en hun werking te hebben. Onderzoekje 1. Leg een stukje voedingsproduct op een warme vochtige plaats. 2. Leg het stukje in een plastic bekertje (in alufolie). 3. Controleer het stukje regelmatig, 2 weken lang. 4. Maak gebruik van een onderzoeksblad. Conclusie: Conserveren van een voedingsproduct We weten nu wat bacteriën nodig hebben om ons voedsel te laten bederven, we gebruiken onze kennis om dit proces om te draaien en juist voor bewaring te zorgen. Misschien wil je verse ingrediënten wel bewaren voor je ze gebruikt? Onderzoekje 1. Leg een stukje appel in een bekertje. 2. Neem de ideale leefomstandigheden van bacteriën weg. 3. Dompel je appel onder in: Azijn Suiker Zout Alcohol Olie 27

28 Je onderzoek duurt 14 dagen, neem om de twee dagen een foto. Na 14 dagen plaats je de foto s achter elkaar en bestudeert deze. Maak gebruik van een onderzoeksblad. Conclusie: Evaluatie: biochemische processen (zie je onderzoeksbladen) Positieve werking biochemische processen toelichten Negatieve werking biochemische processen toelichten Toelichten wat conserveren van voedingsmiddelen is. Zeer zwak zwak goed Zeer goed Je kan de positieve biochemische werking niet toelichten. Je kan de negatieve biochemische werking niet toelichten. Je kan niet toelichten hoe conserveren van voeding werkt. Je kan de positieve biochemische werking toelichten. Je kan de negatieve biochemische werking toelichten. Je kan toelichten hoe conserveren van voeding werkt. 28

29 7. Reflectie Attitude Zeer zwak zwak goed Zeer goed Zelfstandig werken Ben alleen gericht op die zaken, opdrachten die ik graag doe. Voer soms opdrachten uit die ik niet graag doe. Voer alle opdrachten op aanwijzing kwaliteitsvol uit, toon meestal inzet. Voer spontaan kwaliteitsvol opdrachten uit, ook al liggen ze mij niet goed Leraar Stiptheid Was nooit in orde. Was meer dan één maal niet in orde. Leraar Was één maal niet in orde. Was steeds met alles in orde. (map taken opdrachten materiaal meebrengen) Kritische ingesteldheid Ben zeer snel tevreden met mijn werk. Mijn werk moet goed zijn, maar ik begin wel niet opnieuw. Mijn werk moet tot in de puntjes zijn of ik begin opnieuw. Leraar In dit project heb je zelf een recept en voedingsproduct gemaakt. In het begin (blz. 7) heb je aangeduid of dit graag zou doen of niet. Hoe denk je er nu over? heb deze opdracht graag gedaan O Ja O Neen Heb je hetzelfde geantwoord als blz. 7?... Hoe komt dit?... 29

30 Wat ging er goed? Wat ging er minder goed? Wat heb ik geleerd van deze opdracht? Hoe kan ik het nog beter of anders aanpakken? Welke slimme tips heb ik van de leerkracht of klasgenoten gekregen?... Heb je talent(en) ontdekt tijdens dit project waarvan dat je niet wist dat je ze had? O Ja O Neen Welk talent is dit? Talent(en) :.. Wil ik graag nog een opdracht rond voeding/biochemie doen? O Ja O Neen Evaluatie: vakspecifieke talenten in kaart brengen De test van de eisen ik Zeer zwak zwak goed Zeer goed geen ontdekte talent(en) opgeschreven heb mijn ontdekte talent(en) opgeschreven. 30

31 8. Technische beroepen Er zijn vele interessante beroepen waar men met voeding, biochemie, transport, te maken krijgt. Opdracht : Teken op een A4 blad een eenvoudig technisch proces (zie blz.8) en zet er telkens een beroep bij dat daarmee te maken heeft. Probeer een beetje creatief te zijn, je mag afbeeldingen gebruiken en/of tekeningen maken Schrijf bij elke stap een verklaring in je eigen woorden. Schrijf de stappen van het TP hier eerst nog eens op: Hadden deze beroepslui ons tijdens dit project kunnen helpen denk je? O Ja O Neen Kunnen al deze beroepen door zowel jongens als meisjes beoefend worden? O Ja O Neen 31

32 Evaluatie: Technisch proces Sommen de stappen van het TP op. Beschrijven met eigen woorden de stappen TP. Zeer zwak zwak goed Zeer goed kan minder dan drie stappen van het TP opsommen. kan minder dan drie stappen van het TP beschrijven met eigen woorden. kan drie stappen van het TP opsommen. kan drie stappen van het TP beschrijven met eigen woorden. kan vier stappen van het TP opsommen. kan vier stappen van het TP beschrijven met eigen woorden. kan de vijf stappen van het TP opsommen. kan de vijf stappen van het TP beschrijven met eigen woorden. Evaluatie: De rol van technische beroepen Beroepen geven in het technisch proces. Zeer zwak zwak goed Zeer goed gaf bij geen enkele stap een beroep. gaf bij één of twee stappen een beroep. gaf bij drie of vier stappen een beroep. gaf bij elke stap een beroep. Belang erkennen van technische beroepen zonder onderscheid jongens-meisjes vulde de Ja/neen vragen niet in. vulde de Ja/Neen vragen in. 32

33 9. Moeilijke woorden Moeilijke woorden die je niet begrijpt, schrijf je in de eerste kolom. Daarna zoek je met de ganse groep in een woordenboek of op het internet naar een verklaring, je bevindingen schrijf je in een groene kleur in de verklaringskolom. Woordjes die dan nog niet gevonden zijn leggen we voor aan de ganse klas en verduidelijken we in een zwarte kleur. Moeilijk woord Woordverklaring 33