Elektronicapracticum. een toepassing van complexe getallen. Lesbrief
|
|
- Vera Julia van Veen
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Elektronicapracticum een toepassing van complexe getallen Lesbrief
2 2
3 Inleiding Bij wiskunde D heb je kennisgemaakt met complexe getallen. Je was al vertrouwd met de reële getallen, de getallen die je op de getallenlijn kunt plaatsen zoals 5, 1, 3/ 4 of 2. Zulke getallen kom je ook buiten de wiskunde tegen, bijvoorbeeld bij economie, aardrijkskunde of natuurkunde. Maar je hebt je vast wel eens afgevraagd hoe je complexe getallen kunt gebruiken buiten de wiskunde. Wat heb je aan getallen die niet op de getallenlijn staan, maar in een getallenvlak liggen? Wat heb je nou aan imaginaire getallen? Zijn complexe getallen een aardig verzinsel van wiskundigen, of kun je er ook echt iets mee? Als je nog wat verder gaat in de wiskunde krijg je te maken met differentiaalvergelijkingen. Dat zijn vergelijkingen waarin, door elkaar, variabelen en hun afgeleiden staan. Bijvoorbeeld: x, y, de afgeleide y' en de tweede afgeleide y' '. Het oplossen van zo n differentiaalvergelijking gaat heel handig als je kunt rekenen met complexe getallen. Maar differentiaalvergelijkingen komen pas aan bod in de zesde klas bij wiskunde D, dus daar hebben we nu niet zoveel aan. Om toch alvast kennis te maken met een toepassing van complex rekenen maken we een uitstapje naar de elektrotechniek, waar ingenieurs met complexe getallen rekenen aan elektrische netwerken van weerstanden, condensatoren en spoelen. Deze praktische opdracht bestaat uit twee delen. Ieder deel bestaat uit een stuk theorie en een practicum. In het eerste deel gaat het over de Wet van Ohm, weerstanden in serie en je maakt kennis met een nieuwe component: de OPAMP. Met deze onderdelen maken we een eenvoudige voorversterker voor een elektrische gitaar, bas of microfoon. In het tweede deel voegen we een condensator toe aan de schakeling en gaan we complex rekenen met de Wet van Ohm. Met een condensator kunnen we de klankkleur beïnvloeden, en door complex te rekenen kunnen we voorspellen hoe dat gebeurt. 3
4 Deel I voorversterker voor elektrische gitaar of bas De elektrische spanning uit een gitaar, bas of microfoon is te zwak om rechtstreeks aan te sluiten op je geluidsinstallatie. Het signaal moet eerst worden versterkt door een voorversterker. Met z n tweeën ga je een voorversterker maken voor een elektrische gitaar of bas. Eerst krijg je uitleg over de werking van de elektronische schakeling. Hierbij hebben we ook wat natuurkunde en wiskunde nodig: wet van Ohm, vergelijking opstellen en variabele vrijmaken. In het praktische deel ga je aan de slag met de elektrische componenten: een IC, weerstanden, condensatoren en diodes. Met z n tweeën maak je een voorversterker. Je test de voorversterker met een oscilloscoop en daarna met een elektrische gitaar of bas. Theorie I De eigenlijke versterker is een OPAMP (operational amplifier). Een OPAMP heeft twee ingangen (+ en ) en één uitgang. Een OPAMP vermenigvuldigt de waarde van het spanningsverschil tussen de ingangen met een constante A; de uitkomst ervan is de spanning op de uitgang van de OPAMP. De waarde van A, de versterkingsfactor van de OPAMP, is heel hoog: ergens tussen de 1. en 1.. Figuur 1: OPAMP Voor de OPAMP geldt de volgende formule: U u = A(U i U s ). In woorden: de OPAMP vermenigvuldigt het spanningsverschil U i U s met een factor A. Hieronder zie je de basisschakeling van een voorversterker met OPAMP. U i U u U s R1 R2 Figuur 2: voorversterker met OPAMP 4
5 We moeten nu U s bepalen om te weten wat de schakeling doet. Daarom kijken we eens wat nauwkeuriger naar de weerstanden R1 en R2. I U u R1 U s I R2 Figuur 3: Spanningsdeler De stroom door de ingangen van de OPAMP is te verwaarlozen (ongeveer,1 μa). Daarom nemen we aan dat de stroom I door weerstand R1 gelijk is aan de stroom door weerstand R2. Het weerstandsnetwerkje hierboven is een zogenaamde spanningsdeler. De weerstanden R1 en R2 verdelen de spanning U u in twee delen: de spanning over R2 is U s en de spanning over R1 is U u U s. We hebben U s nodig, dus we berekenen de spanning over R2. Opdracht 1. Zie figuur 3. Schrijf de stroom I als functie van U u (gebruik de Wet van Ohm). Opdracht 2. Schrijf de spanning U s als functie van U u (formule spanningsdeler met R1 en R2). 5
6 In opdracht 2 heb je de formule voor een spanningsdeler gevonden: U s = R 2 R 1 +R 2 U u. Nu we U s weten kunnen we aan de slag met de OPAMP. Opdracht 3. Vul de formule voor U s in in de vergelijking van de OPAMP: U u = A(U i U s ). Maak de variabele U u vrij en toon aan dat U u = A 1+ A R U i. 2 R 1 + R 2 De versterkingsfactor van de schakeling in figuur 2 is de verhouding tussen uitgangsspanning en ingangsspanning: U u A = U i 1+ A R. 2 R 1 + R 2 We weten dat de versterkingsfactor A van de OPAMP zeer groot is, laten we eens aannemen dat A oneindig groot is... Opdracht 4. Laat zien dat lim A A 1+ A R 2 R 1 +R 2 Stap I: deel teller en noemer door A. = R 1 R Maak je berekening in twee stappen: Stap II: vermenigvuldig teller en noemer met R 1 +R 2. Wat is je conclusie over de versterkingsfactor van de schakeling in figuur 2? 6
7 We bekijken onderstaande voorversterker en testen deze met een oscilloscoop. C +9 V U i U u -9 V R1 R R2 Figuur 4: voorversterker met OPAMP C R R1 (regelbaar) R2 OPAMP LM358 1 nf 1 MΩ 1 kω 3.3 kω 8-pin, inkeping tussen pin 1 en 8 De functie van condensator C1 met weerstand R3 is om het element van de elektrische gitaar te beschermen tegen ongelukjes met de batterij. 7
8 Figuur 6: Kleurcodes van weerstanden Figuur 5: OPAMP LM358 We gebruiken de onderste OPAMP met de aansluitingen op pin 1, 2 en 3. De voedingsspanning van 18 V komt uit twee batterijen van 9 volt in serie. Let er goed op dat je de + aansluit op pin 8 van de OPAMP, en de op pin 4 van de OPAMP. Vergeet ook niet om de aftakking in het midden van de batterijen in serie aan te sluiten op de -draad uit Figuur 4. Opdracht 5. Bereken de maximale versterking van de voorversterker. 8
9 Deel II voorversterker met klankkleur In deel II van het practicum herhalen we de berekening van de voorversterker met OPAMP, maar nu met complexe getallen. Door weerstand R1 of R2 uit de schakeling van figuur 4 te vervangen door een spoel of condensator, ontstaat een voorversterker die de hoge of lage tonen in het geluid extra versterken of juist wegfilteren. Met een spoel of condensator kunnen we dus de klankkleur van een gitaar of bas beïnvloeden. In de praktijk worden condensatoren vaker toegepast dan spoelen; condensatoren zijn namelijk kleiner, lichter, nauwkeuriger en goedkoper dan spoelen. Wij gaan het eerste practicum over de voorversterker herhalen waarbij we weerstand R2 vervangen door een condensator C2. De weerstandswaarde van deze condensator wordt uitgedrukt in een complex getal Z 2. Maar voor we de schakeling echt gaan maken bespreken we kort de werking van een condensator. Theorie II Laden van een condensator Een condensator bestaat uit twee metalen platen die tegenover elkaar zijn opgesteld. Tussen de metalen platen zit elektrisch isolatiemateriaal, bijvoorbeeld plastic of gewoon lucht (figuur 7). Voorbeeld van condensatoren zijn te zien in figuur 8: dunnen laagjes metaalfolie (de platen) met ertussen stukjes mica (isolatiemateriaal). Op de foto rechts zie je zo n condensator verpakt in een isolerend omhulsel. De twee pootjes zijn verbonden met de metalen condensatorplaten. Figuur 7: Condensator Figuur 8: Voorbeelden van condensatoren Als je een condensator verbindt met een spanningsbron, dan wordt de condensator geladen. De condensator dient nu als opslagplaats voor elektrische lading. Is een condensator geladen, dan is de hoeveelheid lading Q op de platen recht evenredig met de spanning U over de condensator. In een formule: Q U =C. De constante C is kenmerkend voor de betreffende condensator en wordt de capaciteit van de condensator genoemd. Capaciteit heeft de volgende betekenis: hoe groter de capaciteit van een condensator, des te meer lading in de condensator per volt spanning over de condensatorplaten. Als je een condensator verbindt met een spanningsbron, wordt de condensator geladen. Er loopt dan eventjes een stroom: de laadstroom. De laadstroom loopt tot de condensator geladen is, dat wil zeggen: de spanning over de condensatorplaten is dan gelijk aan de spanning van de spanningsbron. 9
10 Wet van Ohm met complexe getallen We gaan nu de schakeling van figuur 2 te lijf met complexe getallen. Maar eerst nog even een klein ongemak. Bij wiskunde D heb je geleerd dat z=a+ib. Hierbij is i het imaginaire eenheidsgetal. Helaas wordt in de elektrotechniek de letter i al gebruikt om de stroomsterkte van wisselstromen aan te geven. Om verwarring te voorkomen wordt in alle elektronicaboeken en in sommige wis- en natuurkundeboeken het imaginaire eenheidsgetal aangeduid met de letter j. Dat zullen wij hier ook doen, we schrijven dus: z=a+ j b. Als we een condensator aansluiten op een wisselspanningsbron met een sinusvormige wisselspanning met hoekfrequentie ω=2π f en amplitudespanning U, bijvoorbeeld u(t)=u sin(ωt ), dan gedraagt de condensator zich als een soort weerstand. Dit wil zeggen dat bij sinusvormige spanningen de Wet van Ohm geldt, met het verschil dat voor de weerstandswaarde een complex getal Z wordt gebruikt. Dus U =I R wordt U =I Z als we een condensator gebruiken in plaats van een weerstand. Als Z een complex getal is spreken we niet van weerstand maar van impedantie. Een complex getal z is een punt in het complexe vlak, maar het is ook een vector (pijl). Een complex getal z als vector wordt bepaald door twee eigenschappen: de grootte van de vector ( z ) en de richting van de vector ( arg(z) ). De impedantie van een condensator heeft precies deze eigenschappen: grootte en richting. We kijken nog eens naar de Wet van Ohm met een complexe impedantie Z voor de weerstand: U =I Z. Als de stroom I een sinusfunctie is van de tijd, noteren we deze met een kleine letter: i(t ). De Wet van Ohm is nu een complexe functie: u (t)=z i(t ) Deze functie beschrijft de spanning over een condensator u(t) als complexe functie van de sinusvormige wisselstroom i(t ), namelijk: vermenigvuldig de wisselstroom i(t ) door de condensator met de impedantie Z, en je hebt de spanning u(t) over de condensator. Voor we aan de slag kunnen met deze formule hebben we de waarde Z nodig, de complexe impedantie van een condensator. Deze hangt af van de hoekfrequentie ω van de sinusvormige wisselstroom door de condensator. De volgende formule geeft de impedantie van een condensator: Z C = 1 jωc C is de capaciteit van de condensator, ω is de hoekfrequentie van de sinusvormige wisselstroom, en j is het imaginaire eenheidsgetal. De Wet van Ohm beschrijft een condensator dan als volgt: u (t)=z C i(t)= 1 jωc i(t) Omdat Z C een complex getal is heeft het een grootte en een richting. Voor de grootte van de impedantie berekenen we de modulus van Z: Z C = 1 jωc = 1 jωc = 1 ωc (de grootte van de impedantie hangt af van de frequentie). 1 Im Figuur 9: vector z Z Re
11 Voor de richting van de vector Z berekenen we het argument van Z: arg(z C )=arg ( 1 jωc ) =arg(1) arg( jωc )= π 2 = π 2 De grootte van de impedantie van een condensator is dus frequentieafhankelijk: hoe hoger de hoekfrequentie ω, hoe lager de impedantie van de condensator. Maar de faseverschuiving tussen stroom en spanning is constant: de sinusspanning u(t) over een condensator loopt altijd π/2 achter op de stroom i(t ) door de condensator. Dit kunnen we ook fysisch verklaren. De spanning over de condensator is evenredig met de lading Q op de platen. Eerst moet er een stroom lopen voordat zich lading vormt op de platen. Door de lading is er spanning over de platen. Met andere woorden: de condensatorspanning u (t) ijlt na op de condensatorstroom i(t ). i(t) u(t) Figuur 1: faseverschil spanning en stroom condensator Conclusie. Bovenstaande grafiek maakt duidelijk waarom we de impedantie van een condensator uitdrukken in een complex getal. Reële getallen hebben alleen maar een grootte; complexe getallen hebben een grootte en een richting: de fasehoek met de reële as. De fasehoek vertelt hoe de spanning is verschoven ten opzichte van de stroom: de sinusspanning over een condensator loopt π/2 achter op de sinusstroom. Opdracht 6. a. De capaciteit van een condensator is 1μF. Bereken de modulus en het argument van de complexe impedantie van de condensator bij een sinusfrequentie van 5 Hz. b. Door de condensator loopt een wisselstroom i(t )=1 1 3 sin(1 π t). Bepaal de functie u(t). 11
12 We kijken nog eens naar onze voorversterker uit Deel I. Als we in plaats van een weerstand een condensator gebruiken wordt de impedantie een complex getal. We schrijven daarom Z1 in plaats van R1, en Z2 in plaats van R2. U i U u U s Z1 Z2 Figuur 11: schakeling met complexe impedanties Z1 en Z2 Voor de versterkingsfactor van deze schakeling geldt dus (ongeveer): Z 1 Z 2. Opdracht 7. Hoe gedraagt de schakeling zich als je voor Z1 een condensator C gebruikt en voor Z2 een weerstand R? En andersom? 12
13 Opdracht 8. Neem voor Z1 een weerstand R1, en voor Z2 de serieschakeling van een weerstand R2 en een condensator C2. We berekenen de versterking Z 1 Z 2 van de schakeling in twee stappen: Stap I: bereken de vervangingsimpedantie Z 2. Stap II: laat zien dat je de versterking Z 1 schrijven als ωr 1 C 2 1+(ω R 2 C 2 ) 2. Z 2 van de schakeling kunt R1 R2 C2 Z1 Z2 Opdracht 9. De volgende formule geeft de impedantie van een spoel: Z L = jωl L is de zelfinductie van de spoel; de eenheid is Henry (H). Neem nu voor Z1 een weerstand R1, en voor Z2 de serieschakeling van een condensator C2 en spoel L2. a. Bereken de vervangingsimpedantie Z 2 van de condensator C2 en spoel L2 in serie. b. laat zien dat de versterking Z 1 Z 2 = ωr 1 C 2 1 ω 2 L 2 C 2. Wat gebeurt er als ω= 1 L 2 C 2? 13
14 Een Bode-diagram is een dubbellogaritmische grafiek met op de horizontale as log ω en op de verticale as de versterkingsfactor in Decibel (db), dat is: 2 log Z 1 Z 2. Onderstaande grafiek is het Bode-diagram bij opdracht 8. De volgende waarden zijn gebruikt: R 1 =1 kω, R 2 =3.3 kω en C 2 =1 nf db 1,4,6,8 1, 1,2 1,4 1,6 1,8 2, 2,2 2,4 2,6 2,8 3, 3,2 3,4 3,6 3,8 4, 4,2 4, log(f) Figuur 12: Bode-diagram bij bovenstaande schakeling. Opdracht 1. Bepaal met het Bode-diagram bij welke frequentie (Hz) de versterkingsfactor gelijk is aan 1. Bepaal het frequentiekantelpunt (Hz) van de schakeling met behulp van het Bode-diagram. Bepaal met het Bode-diagram de maximale versterking van de schakeling. Verklaar de uitkomst met de waarden van R1 en R2. 14
15 Deel III practicum We gaan twee voorversterkers achter elkaar schakelen. De eerste voorversterker produceert een distortion effect, de tweede voorversterker is een toonregeling die de hoge tonen versterkt. Je schakeling uit Practicum I gebruik je voor Schakeling A. Voor schakeling B gebruik je de tweede OPAMP op pin 5, 6 en 7. De uitgang van Schakeling A (pin 1) verbind je met de ingang van Schakeling B (pin 5). Schakeling A Schakeling A zorgt voor het distortion effect. C +9 V U i U u -9 V R1 R D D R2 Figuur 13: Schakeling A (distortion effect) C D (let op ring) R R1 (regelbaar) R2 OPAMP LM358 1 nf Diode of LED 1 MΩ 1 kω 3.3 kω 8-pin, inkeping tussen pin 1 en 8 Hiernaast zie je de spanning-stroom-grafiek van een diode of LED in schakeling A. Bij een negatieve spanning laat de diode bijna geen stroom door (sperrichting). Bij een positieve spanning van ongeveer.7 volt geleidt de diode de stroom juist heel goed (bijna kortsluiting). Boven de.7 volt kan de OPAMP de kortsluiting van de diode niet meer aan; de spanning U u komt niet niet voorbij de.7 volt. De diodes snijden de toppen van de sinusvormige spanning af, wat het gewenste vervormingseffect geeft (een soort blokgolf ). Figuur 14: spanning-stroom-grafiek diode 15
16 Schakeling B Schakeling B zorgt voor extra versterking van de hoge tonen in het signaal van schakeling A. +9 V U i U u -9 V C1 R1 C2 R2 Figuur 15: extra versterking van hoge tonen C1 C2 R1 R2 OPAMP LM nf 68 nf 1 kω 1 kω 8-pin, inkeping tussen pin 1 en 8 Zet schakeling A en B achter elkaar. Sluit een gitaar of bas aan op de ingang van schakeling A en sla een losse snaar aan. Bekijk met een oscilloscoop het signaal uit schakeling A en B. Opdracht 11. Schets hieronder het oscilloscoopbeeld op de uitgangen van schakeling A en B. Verklaar de beelden. Figuur 16: beeld oscilloscoop schakeling A Figuur 17: beeld oscilloscoop schakeling B 16
17 Opdracht 12. Bij schakeling B hoort onderstaand Bode-diagram db 6 4 2,4,6,8 1, 1,2 1,4 1,6 1,8 2, 2,2 2,4 2,6 2,8 3, 3,2 3,4 3,6 3,8 4, 4,2 4,4 Figuur 18: Bode-diagram bij schakeling B log(f) Laat zien dat de versterking Z 1 Z 2 kan worden geschreven als R 1 R 2 1+(ωR 2 C 2 ) 2 1+(ωR 1 C 1 ) 2. 17
Elektronicapracticum. een toepassing van complexe getallen. Docentenhandleiding
Elektronicapracticum een toepassing van complexe getallen Docentenhandleiding Achtergronden bij de praktische opdracht Complexe getallen zijn abstracter dan reële getallen waar leerlingen ook buiten de
Nadere informatieFormuleblad Wisselstromen
Formuleblad Wisselstromen Algemeen Ueff = U max (bij harmonisch variërende spanning) Ieff = I max (bij harmonisch variërende stroom) P = U I cos(φ) gem eff eff U Z = I Z V = Z + Z + (serieschakeling) Z3
Nadere informatieLeren over het leerdoel van de praktische opdracht en de komende lessen.
Klas Lesonderwerp Beginsituatie Leskern Leerdoelen Docentendoelen Lesmateriaal Practicummaterialen Ondersteuning Organisatie 5 vwo wiskunde D Praktische opdracht Deel I (eerste lesblok van ongeveer 50
Nadere informatieRepetitie Elektronica (versie A)
Naam: Klas: Repetitie Elektronica (versie A) Opgave 1 In de schakeling hiernaast stelt de stippellijn een spanningsbron voor. De spanningsbron wordt belast met weerstand R L. In het diagram naast de schakeling
Nadere informatieBenodigdheden Gloeilampje, spoel, condensator, signaalgenerator die een sinusvormige wisselspanning levert, aansluitdraden, LCR-meter
Naam: Klas: Practicum: Kantelfrequentie en resonantiefrequentie Benodigdheden Gloeilampje, spoel, condensator, signaalgenerator die een sinusvormige wisselspanning levert, aansluitdraden, LCR-meter Eventueel
Nadere informatieImpedantie V I V R R Z R
Impedantie Impedantie (Z) betekent: wisselstroom-weerstand. De eenheid is (met als gelijkstroom-weerstand) Ohm. De weerstand geeft aan hoe goed de stroom wordt tegengehouden. We kennen de formules I R
Nadere informatieWisselstromen. Benodigde voorkennis Elektriciteit (deel 2) Paragraaf 1 t/m 8 Elektronica Paragraaf 4 t/m 6
Wisselstromen 1 Effectieve waarden 2 Spoel en condensator 3 Harmonisch variërende signalen optellen 4 Complexe getallen 5 Complexe impedantie 6 Filters 7 Opgenomen vermogen 8 Extra opgaven Benodigde voorkennis
Nadere informatieOpgave 2 Een spanningsbron wordt belast als er een apparaat op is aangesloten dat (in meer of mindere mate) stroom doorlaat.
Uitwerkingen 1 A Een spanningsbron wordt belast als er een apparaat op is aangesloten dat (in meer of mindere mate) stroom doorlaat. Een ideale spanningsbron levert bij elke stroomsterkte dezelfde spanning.
Nadere informatieMagnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3)
Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (3) E. Gernaat, ISBN 978-90-808907-3-2 1 Theorie wisselspanning 1.1 De inductieve spoelweerstand (X L ) Wanneer we een spoel op een wisselspanning
Nadere informatieUitwerkingen 1. Opgave 2 a. Ueff. 2 b. Opgave 3
Uitwerkingen Opgave De momentane spanning is de spanning op een moment. De ectieve spanning zegt ook iets over de hoogte van de spanning maar is een soort tijdgemiddelde. Opgave U U U P 30 V, 5 V 30 W
Nadere informatiePracticum complexe stromen
Practicum complexe stromen Experiment 1a: Een blokspanning over een condensator en een spoel De opstelling is al voor je klaargezet. Controleer of de frequentie ongeveer op 500 Hz staat. De vorm van het
Nadere informatieWisselstromen. Benodigde voorkennis Elektriciteit (deel 2) Paragraaf 1 t/m 8 Elektronica Paragraaf 4 t/m 6
Wisselstromen 1 Effectieve waarden Basiseigenschappen van een spoel en een condensator 3 Spoel en condensator bij harmonisch variërende signalen 4 Harmonisch variërende signalen optellen 5 Impedantie van
Nadere informatieDe transferfunctie of de versterkingsfactor van een schakeling is gelijk aan de verhouding van de uitgangsspanning op de ingangsspanning.
NETWEKEN. FITETECHNIEK.. Soorten Filters aagdoorlaatfilters Hoogdoorlaatfilters Banddoolaatfilters Bandsperfilters Wienbrug filter Alle filters kunnen zowel worden uitgevoerd met weerstanden en condensatoren
Nadere informatieCondensator. Het hellingsgetal a is constant. Dit hellingsgetal noemen we de capaciteit van de condensator C. Er geldt dus: C = Q U
Inhoud Condensator... 2 Het laden van een condensator... 3 Het ontladen van een condensator... 5 Opgaven... 6 Opgave: Alarminstallatie... 6 Opgave: Gelijkrichtschakeling... 6 Opgave: Boormachine... 7 1/7
Nadere informatieZelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen
Zelf een hoogspanningsgenerator (9 kv gelijkspanning) bouwen Inhoud De schakeling Een blokspanning van 15 V opwekken De wisselspanning omhoog transformeren Analyse van de maximale stroom door de primaire
Nadere informatie9.2 Bepaal de harmonische tijdsfuncties die horen bij deze complexe getallen: U 1 = 3 + 4j V; U 2 = 3e jb/8 V; I 1 =!j + 1 ma; I 2 = 7e!jB/3 ma.
Elektrische Netwerken 21 Opgaven bij hoofdstuk 9 9.1 Geef de complexe weergave van deze tijdsfuncties: u 1 =!3.sin(Tt+0,524) V; u 2 =!3.sin(Tt+B/6) V; u 3 =!3.sin(Tt+30 ) V. (Klopt deze uitdrukking?) 9.2
Nadere informatieExtra opgaven. Bewijs de uitdrukking voor L V in de eerste figuur door Z V = Z 1 + Z 2 toe te passen.
Extra opgaven Opgave In de volgende vier figuren staan twee spoelen of twee condensators met elkaar in serie of parallel. Onder deze figuren zijn de vervangingsspoel L of de vervangingscondensator C geteken
Nadere informatieRekenkunde, eenheden en formules voor HAREC. 10 april 2015 presentator : ON5PDV, Paul
Rekenkunde, eenheden en formules voor HAREC 10 april 2015 presentator : ON5PDV, Paul Vooraf : expectation management 1. Verwachtingen van deze presentatie (inhoud, diepgang) U = R= R. I = 8 Ω. 0,5 A =
Nadere informatieLeereenheid 3. Diagnostische toets: Enkelvoudige wisselstroomkringen
Leereenheid 3 Diagnostische toets: Enkelvoudige wisselstroomkringen Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden aan. Vragen gemerkt met:
Nadere informatieSignalen stroom, spanning, weerstand, vermogen AC, DC, effectieve waarde
Technologie 1 Elektrische en elektronische begrippen Signalen stroom, spanning, weerstand, vermogen AC, DC, effectieve waarde Opleiding Pop en Media Peet Ferwerda, januari 2002 Deze instructie wordt tijdens
Nadere informatieCondensator. Het hellingsgetal a is constant. Dit hellingsgetal noemen we de capaciteit van de condensator C. Er geldt dus: C = Q U
Inhoud Condensator... 2 Het laden van een condensator... 3 Het ontladen van een condensator... 6 Het gedrag van een condensator in een schakeling... 7 Opgaven... 8 Opgave: Alarminstallatie... 8 Opgave:
Nadere informatieMini Handleiding over Elektronica-onderdelen
Mini Handleiding over Elektronica-onderdelen Deze handleiding is speciaal geschreven voor kinderen vanaf 10 jaar. Op een eenvoudige manier en in begrijpelijke tekst leer je stapsgewijs wat elk elektronica-onderdeel
Nadere informatieBIOFYSICA: WERKZITTING 08 en 09 (Oplossingen) ELEKTRISCHE KRINGEN
1ste Kandidatuur ARTS of TANDARTS Academiejaar 2002-2003 Oefening 11 (p29) BIOFYSICA: WERKZITTING 08 en 09 (Oplossingen) ELEKTRISCHE KRINGEN Bereken de stromen in de verschillende takken van het netwerk
Nadere informatieInhoudsopgave. - 2 - De condensator
Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Inleiding...3 Capaciteit...3 Complexe impedantie...4 De condensator in serie of parallel schakeling...4 Parallelschakeling...4 Serieschakeling...4 Aflezen van de capaciteit...5
Nadere informatieBijlage 2: Eerste orde systemen
Bijlage 2: Eerste orde systemen 1: Een RC-kring 1.1: Het frequentiegedrag Een eerste orde systeem kan bijvoorbeeld opgebouwd zijn uit de serieschakeling van een weerstand R en een condensator C. Veronderstel
Nadere informatieInhoudsopgave De weerstand
Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Inleiding...3 Wet van Ohm...3 Geleidbaarheid (conductantie)...3 Weerstandsvariaties...3 Vervangingsweerstand of substitutieweerstand...4 Serieschakeling...4 Parallelschakeling...4
Nadere informatieBepaal van de hieronder weergegeven spanningen en stromen: de periodetijd en de frequentie, de gemiddelde waarde en de effectieve waarde.
Elektrische Netwerken 13 Opgaven bij hoofdstuk 5 Bepaal van de hieronder weergegeven spanningen en stromen: de periodetijd en de frequentie, de gemiddelde waarde en de effectieve waarde. 5.1 5.2 5.3 5.4
Nadere informatieLABORATORIUM ELEKTRICITEIT
LABORATORIUM ELEKTRICITEIT 1 Proef RL in serie... 1.1 Uitvoering:... 1.2 Opdrachten... 2 Proef RC in serie... 7 2.1 Meetschema... 7 2.2 Uitvoering:... 7 2.3 Opdrachten... 7 3 Proef RC in parallel... 11
Nadere informatieDeel 1: Metingen Bouw achtereenvolgens de onderstaande schakelingen en meet de klemspanning en de stroomsterkte. VOORKOM STEEDS KORTSLUITING!!
Practicum elektronica: Spanningsbron Benodigdheden: Niet-gestabiliseerde voeding of batterij, 2 multimeters, 5 weerstanden van 56 Ω (5 W), 5 snoeren, krokodillenklemmen. Deel : Metingen Bouw achtereenvolgens
Nadere informatieSensoren Introductie Weerstandtechniek Brug van Wheatstone Basis Opamp schakelingen Opampschakelingen voor gevorderden
Mechatronica/Robotica Mechanical Systems ELA Sensoren Sensoren Introductie Weerstandtechniek Brug van Wheatstone Basis Opamp schakelingen Opampschakelingen voor gevorderden Sessie 2: Basisschakelingen
Nadere informatieWisselstromen anders bekeken
Wisselstromen anders bekeken In de tekst die volgt, maak je kennis met weerstanden, condensatoren en spoelen. Sommige zaken behandelde je misschien in de lessen fysica, andere nog niet. We geven daarom
Nadere informatieKlasse B versterkers
Klasse B versterkers Jan Genoe KHLim Universitaire Campus, Gebouw B 359 Diepenbeek Belgium http://www.khlim.be/~jgenoe In dit hoofdstuk bespreken we de Klasse B en de klasse G versterker. Deze versterker
Nadere informatieOefeningen Elektriciteit II Deel II
Oefeningen Elektriciteit II Deel II Dit document bevat opgaven die aansluiten bij de cursustekst Elektriciteit II deel II uit het jaarprogramma van het e bachelorjaar industriële wetenschappen KaHo Sint-ieven.
Nadere informatieEXAMENFOLDER maandag 26 januari 2015 OPLOSSINGEN. Vraag 1: Een gelijkstroomnetwerk (20 minuten - 2 punten)
Universiteit Gent naam: Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur voornaam: de Bachelor Ingenieurswetenschappen richting: Opties C,, TN en W prof. Kristiaan Neyts Academiejaar 4-5 erste xamenperiode
Nadere informatieElektrische Netwerken 27
Elektrische Netwerken 27 Opgaven bij hoofdstuk 12 12.1 Van een tweepoort zijn de Z-parameters gegeven: Z 11 = 500 S, Z 12 = Z 21 = 5 S, Z 22 = 10 S. Bepaal van deze tweepoort de Y- en H-parameters. 12.2
Nadere informatieInhoudsopgave Schakelen van luidsprekers
Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Inleiding...3 Vermogen...3 Impedantie...3 Serieschakeling van luidsprekers...4...4...4...4 Voorbeeld...4 Parallelschakeling van luidsprekers...4...4...4...4 Voorbeeld...5
Nadere informatieWerkstuk Natuurkunde Schakeling
Werkstuk Natuurkunde Schakeling Werkstuk door een scholier 677 woorden 23 december 2003 5,5 68 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Inleiding In dit verslag wordt bepaald welke regels er gelden voor stromen
Nadere informatieEindronde Natuurkunde Olympiade 2018 theorietoets deel 1
Eindronde Natuurkunde Olympiade 2018 theorietoets deel 1 1. Spelen met water (3 punten) Water wordt aan de bovenkant met een verwaarloosbare snelheid in een dakgoot met lengte L = 100 cm gegoten en dat
Nadere informatieElementare elektronica schakelingen in de motorvoertuigentechniek (3)
Elementare elektronica schakelingen in de motorvoertuigentechniek (3) Timloto o.s. / E. Gernaat / ISBN 978-90-808907-4-9 Op dit werk is de Creative Commens Licentie van toepassing. Uitgave: september 2012
Nadere informatieElektronica. Voorvoegsels van eenheden. Schakeling van een simpele audioversterker met een opamp
Elektronica 1 Spanningsbronnen 2 Weerstanden en diodes in de elektronica 3 Spanningsdeler, potentiaal, opamp 4 Stroomsterkte en lading; condensator 5 Het op- en ontladen van een condensator 6 De 555 timer
Nadere informatieElektronica. Voorvoegsels van eenheden. Schakeling van een simpele audioversterker met een opamp
Elektronica 1 Spanningsbronnen 2 Weerstanden en diodes 3 IC, opamp, spanningsdeler 4 Stroomsterkte en lading; condensator 5 Een condensator op- en ontladen 6 De 555 timer 7 Het frequentieafhankelijke gedrag
Nadere informatieDit tentamen bestaat uit vier opgaven verdeeld over drie bladzijden. U heeft drie uur de tijd.
Tentamen Signaal Verwerking en Ruis Dinsdag 10 13 uur, 15 december 2009 Dit tentamen bestaat uit vier opgaven verdeeld over drie bladzijden. U heeft drie uur de tijd. 1. Staprespons van een filter [elk
Nadere informatieMaterialen in de elektronica Verslag Practicum 1
Materialen in de elektronica Verslag Practicum 1 Academiejaar 2014-2015 Groep 2 Sander Cornelis Stijn Cuyvers In dit practicum zullen we de diëlektrische eigenschappen van een vloeibaar kristal bepalen.
Nadere informatie7. Hoe groot is de massa van een proton, van een neutron en van een elektron?
Vraagstukken Halfgeleiders Middelbaar Elektronicus (Rens & Rens) 1. Wat verstaat men onder een molecule? 2. Waaruit bestaat in het algemeen een molecule? 3. Waaruit bestaat in het algemeen een atoom? 4.
Nadere informatiehavo practicumboek natuurkunde
3 havo practicumboek natuurkunde natuurkunde 3 havo Auteurs L. Lenders F. Molin R. Tromp Met medewerking van Th. Smits Vierde editie Malmberg s-hertogenbosch www.nova-malmberg.nl Inhoudsopgave 1 Krachten
Nadere informatiePROEF 1. FILTERS EN IMPEDANTIES. Naam: Stud. Nr.: Doos:
PROEF 1. FILTERS EN IMPEDANTIES. Naam: Stud. Nr.: Doos: 1. RC Circuit. fig.1.1. RC-Circuit als integrator. Beschrijf aan de hand van een differentiaalvergelijking hoe het bovenstaande RCcircuit (fig.1.1)
Nadere informatieTrillingen & Golven. Practicum 1 Resonantie. Door: Sam van Leuven 5756561 Jiri Oen 5814685 Februari 2008-02-24
Trillingen & Golven Practicum 1 Resonantie Door: Sam van Leuven 5756561 Jiri Oen 5814685 Februari 2008-02-24 In dit verslag wordt gesproken over resonantie van een gedwongen trilling binnen een LRC-kring
Nadere informatieTENTAMEN Versterkerschakelingen en Instrumentatie (EE1C31)
TECHNISCHE UNIVERSITEIT DELFT Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica TENTAMEN Versterkerschakelingen en Instrumentatie (EE1C31) 23 juli 2015, 9.00-12.00 uur Dit tentamen bestaat uit twee opgaven
Nadere informatieOver Betuwe College Oefeningen H3 Elektriciteit deel 4
1 Door een dunne draad loopt een elektrische stroom met een stroomsterkte van 2 µa. De spanning over deze draad is 50 V. Bereken de weerstand van de dunne draad. U = 50 V I = 2 µa R = 50V 2µA R = 2,5 10
Nadere informatie8.1 Rekenen met complexe getallen [1]
8.1 Rekenen met complexe getallen [1] Natuurlijke getallen: Dit zijn alle positieve gehele getallen en nul. 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6,... Het symbool voor de natuurlijke getallen is Gehele getallen: Dit zijn
Nadere informatieTentamen Inleiding Meten en Modelleren Vakcode 8C120 7 april 2010, uur. Het gebruik van een (grafische) rekenmachine is toegestaan.
Tentamen Inleiding Meten en Modelleren Vakcode 8C1 7 april 1, 9. - 1. uur Dit tentamen bestaat uit 4 opgaven. Indien u een opgave niet kunt maken, geeft u dan aan hoe u de opgave zou maken. Dat kan een
Nadere informatieOperationele versterkers
Operationele versterkers. Inleiding. Een operationele versterker of ook dikwijls kortweg een "opamp" genoemd, is een veel voorkomende component in de elektronica. De opamp komt voor in allerlei verschillende
Nadere informatieLeereenheid 4. Diagnostische toets: Serieschakeling. Let op!
Leereenheid 4 Diagnostische toets: Serieschakeling Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden aan. Vragen gemerkt met: J O. Sommige van
Nadere informatieTheoretische elektriciteit 5TSO
TER INFO: IMAGINAIRE NOTATIES De algemene frmule kan men herschrijven in een cmbinatie van twee cmpnenten; namelijk in cmplexe vrm bestaat er een reëel deel en een imaginair deel. Het reële deel van de
Nadere informatieTWEEDE RONDE NATUURKUNDE OLYMPIADE 2016 TOETS APRIL :15 12:15 uur
TWEEDE RONDE NATUURKUNDE OLYMPIADE 2016 TOETS 1 20 APRIL 2016 10:15 12:15 uur Enige constanten en dergelijke 1. AAN DE REKSTOK 5 pt Een man van 75 kg laat de rekstok los in een volledig gestrekte positie
Nadere informatiePraktische opdracht Natuurkunde Gelijkrichting
Praktische opdracht Natuurkunde Gelijkrichting Praktische-opdracht door een scholier 1084 woorden 30 augustus 2011 7,3 5 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Enkelzijdige en Stein Hendriks (TNP3.2) 1. Doel
Nadere informatieToets 1 IEEE, Modules 1 en 2, Versie 1
Toets 1 IEEE, Modules 1 en 2, Versie 1 Datum: 16 september 2009 Tijd: 10:45 12:45 (120 minuten) Het gebruik van een rekenmachine is niet toegestaan. Deze toets telt 8 opgaven en een bonusopgave Werk systematisch
Nadere informatieParametervariatie bij het Chua circuit. J.A.G. Wouters DCT nr.:
Parametervariatie bij het Chua circuit J.A.G. Wouters 59393 DCT nr.: 5.48 Begeleiders: Ir. L. Kodde. van der Steen Eindhoven, 9 mei 5 Inhoudsopgave Inleiding.... Chua circuit... 3. ealisatie Chua circuit...
Nadere informatieLessen in Elektriciteit
Lessen in Elektriciteit Door: Gaby Sondagh en Isabel Duin Eckartcollege Tegenwoordig kunnen we niet zonder elektriciteit. Het licht in de klas, de computers waar je op werkt en allerlei andere apparaten
Nadere informatieLeereenheid 2. Diagnostische toets: De sinusvormige wisselspanning. Let op!
Leereenheid 2 Diagnostische toets: De sinusvormige wisselspanning Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden aan. Vragen gemerkt met:
Nadere informatieUitwerking LES 10 N CURSSUS
1) B De resonantiefrequentie van een afstemkring wordt bepaald door: A) uitsluitend de capaciteit van de condensator B) de capaciteit van de condensator en de zelfinductie van de spoel (zowel van de condensator
Nadere informatieTrillingen en geluid wiskundig
Trillingen en geluid wiskundig 1 De sinus van een hoek 2 Radialen 3 Uitwijking van een harmonische trilling 4 Macht en logaritme 5 Geluidsniveau en amplitude 1 De sinus van een hoek Sinus van een hoek
Nadere informatieVWO Module E1 Elektrische schakelingen
VWO Module E1 Elektrische schakelingen Bouw de schakelingen voor een elektrische auto. Naam: V WO Module E1 P agina 1 38 Titel: Auteur: Eigenfrequentie, VWO module E1: Elektrische schakelingen Simon de
Nadere informatieHoofdstuk 7: Algemene versterkingstechniek
Elektronica: Tweede kandidatuur industrieel ingenieur 1 Hoofdstuk 7: Algemene versterkingstechniek 1: Spanningsbronnen en stroombronnen We beginnen dit hoofdstuk met een aantal eigenschappen in verband
Nadere informatieTentamen Inleiding Meten en Modelleren Vakcode 8C juni 2010, uur
Tentamen Inleiding Meten en Modelleren Vakcode 8C10 30 juni 010, 9.00-1.00 uur Dit tentamen bestaat uit 4 opgaven. Indien u een opgave niet kunt maken, geeft u dan aan hoe u de opgave zou maken. Dat kan
Nadere informatie1 Elektriciteit Oriëntatie 1.1 Elektrische begrippen Elektrische stroomkring
1 Elektriciteit Oriëntatie Om met je auto of een tractor te kunnen rijden heb je elektriciteit nodig. Ook voor verlichting en je computer is veel elektriciteit nodig. Ook als je de mobiele telefoon aan
Nadere informatie3.4.3 Plaatsing van de meters in een stroomkring
1 De stroom- of ampèremeter De ampèremeter is een meetinstrument om elektrische stroom te meten. De sterkte van een elektrische stroom wordt uitgedrukt in ampère, vandaar de naam ampèremeter. Voorstelling
Nadere informatieLeereenheid 7. Diagnostische toets: Vermogen en arbeidsfactor van een sinusvormige wisselstroom
Leereenheid 7 Diagnostische toets: Vermogen en arbeidsfactor van een sinusvormige wisselstroom Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden
Nadere informatieAlgemene Breadboard tips
Hoe gebruik ik een breadboard? Een breadboard is een handig hulpmiddel om schakelingen snel en gemakkelijk uit te testen voordat je ze definitief gaat bouwen. Het voordeel van een breadboard is dat je
Nadere informatieElektronica. Voorvoegsels van eenheden. Schakeling van een simpele audioversterker met een opamp
Elektronica 1 Spanningsbronnen 2 Weerstanden en diodes 3 Spanningsdeler, IC, opamp 4 Stroomsterkte en lading; condensator 5 Een condensator op- en ontladen 6 De 555 timer 7 Het frequentieafhankelijke gedrag
Nadere informatieIntroductie Smith Diagram. RF seminar B&D 2013 Robert Langenhuysen, PA0RYL
Introductie Smith Diagram RF seminar B&D 2013 Robert Langenhuysen, PA0RYL Transmissielijn 2 Reflection Coefficient and SWR Als de lijn zuiver ohms is, dan X 0 =0 dus absolute waarde van reflection coefficient
Nadere informatieVak: Labo elektro Pagina 1 / /
Vak: Labo elektro Pagina 1 / / Verslag Transistoren. Spanningsversterking. De transistor is slechts een stroomversterker. Die tot spanningsversterker kan worden uitgebreid. Hiervoor plaatsen we een weerstand
Nadere informatieElektronica. Voorvoegsels van eenheden. Schakeling van een simpele audioversterker met een opamp
Elektronica 1 Spanningsbronnen 2 Weerstanden en diodes 3 Spanningsdeler, IC, opamp 4 Stroomsterkte en lading 5 Condensator 6 Een condensator op- en ontladen 7 De 555 timer 8 Het frequentieafhankelijke
Nadere informatieOver Betuwe College Oefeningen H3 Elektriciteit deel 4
1 Door een dunne draad loopt een elektrische stroom met een stroomsterkte van 2 A. De spanning over deze draad is 50 V. Bereken de weerstand van de dunne draad. U = 50 V I = 2 A R = 50V 2A R = 25Ω 2 Een
Nadere informatieAanvulling bij de cursus Calculus 1. Complexe getallen
Aanvulling bij de cursus Calculus 1 Complexe getallen A.C.M. Ran In dit dictaat worden complexe getallen behandeld. Ook in het Calculusboek van Adams kun je iets over complexe getallen lezen, namelijk
Nadere informatieLABO. Elektriciteit OPGAVE: De cos phi -meter Meten van vermogen in éénfase kringen. Totaal :.../20. .../.../ Datum van afgifte:
LABO Elektriciteit OPGAVE: De cos phi -meter Meten van vermogen in éénfase kringen Datum van opgave:.../.../ Datum van afgifte: Verslag nr. : 7 Leerling: Assistenten: Klas: 3.1 EIT.../.../ Evaluatie :.../10
Nadere informatieHoofdstuk 5: Laagfrequent vermogenversterkers
Elektronica: Tweede kandidatuur industrieel ingenieur 1 Hoofdstuk 5: Laagfrequent vermogenversterkers 1: De gemeenschappelijke emitterschakeling Beschouw de gemeenschappelijke emitterschakeling weergegeven
Nadere informatieNATUURKUNDE OLYMPIADE EINDRONDE 2015 PRACTICUMTOETS
NATUURKUNDE OLYMPIADE EINDRONDE 2015 PRACTICUMTOETS Opmerkingen 1. Schrijf bovenaan elk papier je naam. 2. Nummer elke bladzijde. 3. Schrijf op de eerste pagina het totale aantal bladen dat je inlevert.
Nadere informatieMeten aan RC-netwerken
Meten aan R-netwerken Doel van deze proef: Het leren begrijpen en gebruiken van een digitale oscilloscoop Meten aan een laagdoorlaatfilter 1.1. Verslag Schrijf een verslag, inclusief tabellen en grafieken,
Nadere informatieNatuur- en scheikunde 1, elektriciteit, uitwerkingen. Spanning, stroomsterkte, weerstand, vermogen, energie
4M versie 1 Natuur- en scheikunde 1, elektriciteit, uitwerkingen Werk netjes en nauwkeurig Geef altijd een duidelijke berekening of een verklaring Veel succes, Zan Spanning, stroomsterkte, weerstand, vermogen,
Nadere informatieDenk aan ALLE letters van FIRES! Geef duidelijke berekeningen. Er zijn 4 opgaven. Totaal 35 punten.
NATUURKUNDE KLAS 4 PW HOOFDSTUK PW HOOFDSTUK 2 18/12/2008 Denk aan ALLE letters van FIRES! Geef duidelijke berekeningen. Er zijn 4 opgaven. Totaal 35 punten. Opgave 1 (3 + 2 + 4 pt) Een van de natuurkundeleraren
Nadere informatie1. Langere vraag over de theorie
1. Langere vraag over de theorie Maak gebruik van de methode van de fasoren (teken ook het betreffende diagramma) om het verband tussen stroom en spanning te bepalen in een LC-kring die aangedreven wordt
Nadere informatieTENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N010)
TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N010) 25 april, 2008, 14.00-17.00 uur Opmerkingen: 1. Dit tentamen bestaat uit 4 vragen met in totaal 18 deelvragen. 2. Het is toegestaan gebruik te maken van bijgeleverd formuleblad
Nadere informatieDe wet van Ohm. Student booklet
De wet van Ohm Student booklet De wet van Ohm - INDEX - 2006-04-06-16:53 De wet van Ohm De drie basiseenheden in elektriciteit zijn spanning (V), stroom (I) en weerstand (R). Zoals al eerder is besproken,
Nadere informatiePajottenlandse Radio Amateurs. De multimeter
Pajottenlandse Radio Amateurs De multimeter ON3BL 05/03/2013 Wat is een multimeter of universeelmeter? Elektronisch meetinstrument waar we de grootheden van de wet van ohm kunnen mee meten Spanning (Volt)
Nadere informatieVWO-gymnasium. VWO gymnasium practicumboek. natuurkunde
VWO-gymnasium 3 VWO gymnasium practicumboek natuurkunde natuurkunde 3 vwo gymnasium Auteurs F. Alkemade L. Lenders F. Molin R. Tromp Eindredactie P. Verhagen Met medewerking van Th. Smits Vierde editie
Nadere informatieVoor de zend / luister amateur. Het berekenen van weerstand verzwakkers.
PA0FWN. Voor de zend / luister amateur. Het berekenen van weerstand verzwakkers. Regelmatig krijgen we in b.v. Electron en andere publicaties te maken met zaken als Hf (vermogens) verzwakkers. Tussen een
Nadere informatieWerken met de Smith-Chart
Werken met de Smith-Chart Op donderdagavond 6 september 2001 heeft Peter PE1IEE een uiteenzetting gegeven over der Smith-Chart. Wat betekenen al die cirkels en hoe gebruik je zo n kaart. Zo n Smith-Chart
Nadere informatieTentamen. Elektriciteit en Magnetisme 1. Woensdag 22 juni :00-12:00. Schrijf op elk vel uw naam en studentnummer. Schrijf leesbaar.
Tentamen Elektriciteit en Magnetisme 1 Woensdag 22 juni 211 9:-12: Schrijf op elk vel uw naam en studentnummer. Schrijf leesbaar. Maak elke opgave op een apart vel. Dit tentamen bestaat uit 4 vragen. Alle
Nadere informatie10.0 Voorkennis. cos( ) = -cos( ) = -½ 3. [cos is x-coördinaat] sin( ) = -sin( ) = -½ 3. [sin is y-coördinaat] Willem-Jan van der Zanden
10.0 Voorkennis 5 1 6 6 cos( ) = -cos( ) = -½ 3 [cos is x-coördinaat] 5 1 3 3 sin( ) = -sin( ) = -½ 3 [sin is y-coördinaat] 1 Voorbeeld 1: Getekend is de lijn k: y = ½x 1. De richtingshoek α van de lijn
Nadere informatieTentamen Analoge- en Elektrotechniek
Verantwoordelijke docent: R. Hoogendoorn, H.J. Wimmenhoven Cursus Analoge- en Elektrotechniek Code MAMAET01 Cursusjaar: 2014 Datum: 2-6-2014 Tijdsduur: 90 min. Modulehouder: R. Hoogendoorn Aantal bladen:
Nadere informatieb. Bereken de vervangingsweerstand RV. c. Bereken de stroomsterkte door de apparaten.
Oefenopgaven vervangingsweerstand en transformator 1 Twee lampjes L1 en L2 staan in serie: R1 = 5,0 Ω en R2 = 9,0 Ω Bereken de vervangingsweerstand van de twee lampjes. gegeven: R1 = 5,0 Ω, R2 = 9,0 Ω
Nadere informatieAanwijzingen. Figuur 1 LDR (NORP12) Weerstand - lichtsterkte grafiek (Let op: Logaritmische schaal) Nakijkmodel
Rotterdam Academy Tentamenvoorblad Naam: Studentnr.: Groep/klas: Tentamen voor de: Arts en Crafts Officemanagement Opleiding(en): Engineering Maintenance & Mechanic Ondernemen Pedagogisch-Educatief Mw
Nadere informatiePRACTICUM TRILLINGSKRINGEN onderdeel van het vak Trillingen en Golven
PRACTICUM TRILLINGSKRINGEN onderdeel van het vak Trillingen en Golven Inleiding In dit practicum worden experimenten gedaan aan elektrische trillingskringen, bestaande uit weerstanden, condensatoren en
Nadere informatie1 VRIJE TRILLINGEN 1.0 INLEIDING 1.1 HARMONISCHE OSCILLATOREN. 1.1.1 het massa-veersysteem. Hoofdstuk 1 - Vrije trillingen
1 VRIJE TRILLINGEN 1.0 INLEIDING Veel fysische systemen, van groot tot klein, mechanisch en elektrisch, kunnen trillingen uitvoeren. Daarom is in de natuurkunde het bestuderen van trillingen van groot
Nadere informatieAcademiejaar Eerste Examenperiode Opleidingsonderdeel: Elektrische Schakelingen en Netwerken. EXAMENFOLDER maandag 27 januari 2014
Universiteit Gent naam: Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur voornaam: de Bachelor Ingenieurswetenschappen richting: Opties C,, TN en W prof. Kristiaan Neyts Academiejaar 03-04 erste xamenperiode
Nadere informatieSamenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 2 (elektriciteit)
Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 2 (elektriciteit) Samenvatting door een scholier 1671 woorden 2 december 2012 5,6 55 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Natuurkunde overal Natuurkunde H2 elektriciteit
Nadere informatieWisselspanningen. Maximale en effectieve waarde. We gaan de wisselspanning aansluiten op een weerstand. U R. In deze situatie geldt de wet van Ohm:
Wisselen Maximale en effectieve waarde We gaan de wissel aansluiten op een weerstand. I I G In deze situatie geldt de wet van Ohm: I = We zien een mooie sinusvormige wissel. De hoogste waarde word ook
Nadere informatieHOOFDSTUK 3: Netwerkanalyse
HOOFDSTUK 3: Netwerkanalyse 1. Netwerkanalyse situering analyseren van het netwerk = achterhalen van werking, gegeven de opbouw 2 methoden manuele methode = reductie tot Thévenin- of Norton-circuit zeer
Nadere informatiePracticum elektriciteit VMBO-t, Havo & Atheneum
De ampèremeter De elektrische stroom is te vergelijken met de hoeveelheid water die voorbij stroomt. De hoeveelheid water meet je in serie met de waterleiding. Op dezelfde wijze meet je elektrische stroom
Nadere informatie