Pedagogisch werkplan buitenschoolse opvang Pedagogisch beleid in praktijk op Partou BSO Vierkante Bosje 37

Transcriptie

1 Pedagogisch werkplan buitenschoolse opvang Pedagogisch beleid in praktijk op Copyright 2014, Partou B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Partou.

2 Dit pedagogisch werkplan is bedoeld voor pedagogisch medewerkers en voor de ouders van ons kinderverblijf. Schrijfwijze Voor de leesbaarheid schrijven we hij als het gaat om een kind en zij als het gaat om een pedagogisch medewerker. We schrijven ouders waar het gaat om één of meer ouders of verzorgers. 2 van 29

3 Inhoudsopgave 1 Beleid in praktijk 5 2 De interactie basisprincipes als leidraad voor ons pedagogisch handelen Hoe werkt interactiebegeleiding? De zes interactie basisprincipes 6 3 Vestiging Groepsindeling Samenwerking tussen de groepen aan het eind van de dag Gebruik ruimtes (open deuren beleid) Samenvoegen van groepen Mentorschap Voorkomen ongewenste omgangsvormen door medewerkers Toegangsbeveiliging Extra dag(delen) Ruilen van dagen Medische hulp Voertaal Samenwerkingsverbanden Huisregels Contact met scholen Vervoer 12 4 Begeleiding Wennen Daginvulling Maaltijden en tussendoortjes Traktaties Zieke kinderen Medicijnen 15 5 Seksuele ontwikkeling 16 6 Activiteitenaanbod Verschillen tussen jongens en meisjes Vallen en opstaan Meer van hetzelfde Het doen telt Zelfredzaamheid Opbouw activiteiten Verhalen Uitstapjes Buitenspelen Natuur & milieu Creativiteit 20 3 van 29

4 6.12 Gebruik televisie en computer Muziek Huiswerk Vakantieactiviteiten 21 7 Sfeer op de groep Ruimte: indeling en aankleding Bijzondere momenten Belonen en corrigeren Kinderparticipatie Regels en afspraken Pesten Vriendjes 25 8 Oudercontacten Het doel Breng- en haalmomenten Gesprekken Schriftelijke informatie Oudercontact momenten Website Oudercommissie Exit enquête Exitgesprek 27 9 Borging van de kwaliteit Personeel en opleiding Ondersteuning op de groep door andere volwassenen Werkinstructies/protocollen Niet tevreden? Vertel 't ons Observatie welbevinden Analyse van de pedagogische kwaliteit Veiligheid en gezondheid Deskundigheidsbevordering 29 4 van 29

5 1 Beleid in praktijk Het algemeen pedagogisch beleid van Partou vormt het uitgangspunt voor de manier waarop wij dagelijks met de kinderen omgaan. Op basis hiervan stellen we in samenspraak met de oudercommissie dit pedagogisch werkplan samen. Hierin laten we zien hoe wij, de pedagogisch medewerkers, het algemeen pedagogisch beleid van Partou in praktijk brengen op onze vestiging. Wij stellen de behoefte van het kind steeds centraal. Jaarlijks kijken we opnieuw samen met de oudercommissie naar dit werkplan en passen het waar nodig aan. Dat doen we ook bij wijziging van het algemeen pedagogisch beleid. 2 De interactie basisprincipes als leidraad voor ons pedagogisch handelen Partou kinderopvang is er van overtuigd dat vooral de pedagogisch medewerkers bepalend zijn voor de kwaliteit van de opvang, zij vormen de spil. Het is belangrijk dat zij respectvol, liefdevol en stimulerend met de kinderen omgaan. Zij scheppen de voorwaarden waarbinnen élk kind zich prettig voelt en zich ontwikkelt. Het is dan ook van belang dat de kwaliteit en de professionaliteit van pedagogisch medewerkers continu verbetert. Om pedagogisch medewerkers optimaal toe te rusten om het kind een emotioneel veilige omgeving te bieden en de ontwikkeling van het kind te ondersteunen en te stimuleren ontvangen de pedagogisch medewerkers interactiebegeleiding (IB) een coaching on the job. 2.1 Hoe werkt interactiebegeleiding? Een speciaal opgeleide interactiebegeleider maakt beeldopnames van een pedagogisch medewerker in contact met de kinderen. Een dergelijke opname duurt circa 5-10 minuten. Nadat de opnames zijn gemaakt, vindt er een feedbackgesprek plaats. De interactiebegeleider kijkt samen met de pedagogisch medewerker naar de opname. Relevante fragmenten worden stilgezet of herhaald zodat initiatieven van kinderen en (non) verbale communicatie van de pedagogisch medewerker zichtbaar wordt. Daarbij staan de zes basisinteractieprincipes centraal. De pedagogisch medewerker leert om elk initiatief van elk kind te herkennen, zodat ook elk kind kan worden gestimuleerd in zijn ontwikkeling en zich prettig voelt in een veilige omgeving. Door terug te kijken naar de beelden, kunnen pedagogisch medewerkers de succesvolle interactiemomenten leren herkennen en daarna verder uitbreiden. Er worden in totaal drie filmpjes gemaakt en geanalyseerd in een IB cyclus voor de pedagogisch medewerker individueel. De positieve effecten van interactiebegeleiding zijn ruimschoots (wetenschappelijk) bewezen. Daarom wordt interactiebegeleiding breder ingezet en richten we ons ook op de interactiemomenten tussen pedagogisch medewerkers en ouders. Doel hiervan is de interactie tussen pedagogisch medewerker, kinderen en ouders (nog) succesvoller te maken. Indien de zes interactie basisprincipes in contact gehanteerd worden spreken we van een respectvolle, liefde volle en stimulerende omgeving voor kinderen. Na afloop worden de gemaakte beeldopnames vernietigd, indien er sprake is van Interactie in beeld met ouders, worden ouders vooraf geïnformeerd en om toestemming gevraagd. 5 van 29

6 2.2 De zes interactie basisprincipes Initiatieven waarnemen en volgen Kinderen nemen de hele dag initiatieven om zich te ontwikkelen. Door heel gericht te kijken en te luisteren naar kinderen, kunnen we deze initiatieven waarnemen en volgen. Het is belangrijk dat deze initiatieven herkend worden en werkelijk ontvangen worden. De kinderen voelen zich dan begrepen, gehoord en gezien. Het daadwerkelijk waarnemen van deze initiatieven is van groot belang om in contact met de kinderen te komen, en aan te sluiten bij hun belevingswereld en hun ontwikkeling. Initiatieven ontvangen (verbaal en non-verbaal) Ingaan op een initiatief (ontvangen), ondersteunt de ontwikkeling van een kind. We laten een kind door middel van een ontvangstbevestiging merken dat we belangstelling hebben voor de initiatieven die het kind neemt. Een ontvangstbevestiging kan verbaal of non-verbaal zijn: je toewenden, oogcontact maken, op vriendelijke toon verbaal reageren, vriendelijke gezichtsuitdrukking, vriendelijke houding, meedoen, jaknikken, ja zeggen, herhalen wat een kind zegt. Zo n positieve ontvangst stelt een kind gerust; het merkt dat de volwassene hem begrijpt en voelt zich dan gezien, bevestigd en emotioneel veilig. En een kind dat zich emotioneel veilig voelt, durft meer initiatieven te nemen en kan zo zijn persoonlijke en sociale competentie verder ontwikkelen. Benoemen (eigen handelen en dat wat je ziet) Benoemen wil zeggen: taal geven aan ons eigen handelen en aan datgene wat we zien bij de kinderen. Door te benoemen wat we horen of zien, krijgen we contact met het kind. Daarnaast ondersteunt het benoemen de taalontwikkeling (persoonlijke competentie) van kinderen. De kinderen krijgen woorden voor de wereld om hen heen. Benoemen is verwoorden van eigen initiatieven, initiatieven van een kind, gebeurtenissen in de omgeving, alles wat er te zien is. De pedagogisch medewerker zegt (benoemt) wat ze doet of gaat doen. Door het geven van informatie weet het kind wat er gaat gebeuren; dit schept duidelijkheid en geeft rust. Zo bevordert benoemen ook de emotionele veiligheid. Bij het benoemen kunnen we sfeercommunicatie toepassen: het benoemen van initiatieven, emoties, gebeurtenissen van een kind en dit terugkoppelen naar de hele groep. Hierdoor raken kinderen bij elkaar betrokken en maken we ze sociaal attent op elkaar. Bijvoorbeeld: Marco, ik zie dat je Patrick aan het helpen bent; je bent een kanjer! Door Marco in de groep een compliment te geven, wordt de aandacht op zijn initiatief gevestigd (een compliment wil iedereen immers graag horen). Kinderen zien dat Marco sociaal wenselijk gedrag toont. Zo wordt de ontwikkeling van de sociale competentie gestimuleerd door wenselijk gedrag uit te vergroten. Tegelijkertijd zorgt dit voor overdracht van normen en waarden. Beurtverdeling (in 1 op 1 contact en in de kring) In contact met kinderen is het wisselen van beurten belangrijk, zodat iedereen aan de beurt komt. De betrokkenheid van de kinderen duurt langer, als een kind weet dat het aan de beurt komt. Door andere kinderen bij een gesprek te betrekken, maken we kinderen sociaal attent op elkaar. Door te zorgen voor een goede beurtverdeling, ook tijdens de individuele gesprekjes ( in 1 op 1 contact) helpen we het kind zich te ontwikkelen. We geven het kind de tijd en zorgen voor de ruimte en rust die het nodig heeft om te reageren; dit nodigt hem uit om meer initiatieven te nemen. Leidinggeven, leiding nemen (kindvolgend en kindsturend) Leidinggeven is kindvolgend. We geven het kind de leiding door het te volgen, bijvoorbeeld wanneer het een gewenst initiatief neemt. We moedigen hem aan meer initiatief te nemen door het positief te benoemen. 6 van 29

7 Leiding nemen is kindsturend. We nemen de leiding om een kind bij te sturen, bijvoorbeeld omdat het een ongewenst initiatief neemt. Omdat een kind meer leert van positieve bekrachtiging dan van een negatieve afwijzing, doen we dit op een positieve, respectvolle manier: het ongewenste initiatief wordt op een neutrale manier ontvangen; daarna kiezen we een positieve benadering om het initiatief naar gewenst om te buigen. Een voorbeeld: Ik zie dat jij (Mieke) de auto pakt van Esther; Esther was hiermee aan het spelen; jij wilt dit ook graag. Daarna wordt Mieke attent gemaakt op Esther door te benoemen wat dit met Esther doet. Vervolgens worden beiden gestimuleerd om een oplossing te zoeken. Ik-benoeming In contact met kinderen is het belangrijk dat wij onszelf benoemen als ik (en dus niet met onze naam). Het kind leert zo het verschil tussen ik en jij en dat draagt bij aan de ontwikkeling van het zelfbesef. Bovendien druk je door de ik-vorm uit dat je deel uitmaakt van de groep, in de groep staat. De ik-benoeming ondersteunt het leidinggeven en leiding nemen. 7 van 29

8 3 Vestiging 3.1 Groepsindeling Binnen onze bso worden kinderen opgevangen in basisgroepen met bij de basisgroep horende vaste pedagogisch medewerkers. Basisgroep Leeftijdsindeling Maximaal aantal kinderen Aantal gekwalificeerde pedagogisch medewerkers* Maximaal aantal stagiaires* Lichtgroene 4 jaar gorilla`s Groene gorilla`s 4-6 jaar Gele gorilla`s 6-8 jaar Rode gorilla`s 8-12 jaar * In het hoofdstuk Borging van de kwaliteit staat beschreven welke opleidingen onze medewerkers hebben gevolgd. Deze informatie is ook te vinden op onze website, evenals de meest recente cao kinderopvang waarin alle kwalificatie eisen zijn opgenomen. Mentorgroepen, PM kind ratio & omgang met groepen groter dan 30 De Wet Kinderopvang beschrijft de volgende 5 kaders op dit gebied: 1. Bij BSO vindt de opvang plaats in groepen, met dien verstande dat een basisgroep uit ten hoogste twintig kinderen bestaat in de leeftijd van vier jaar tot de leeftijd waarop het basisonderwijs voor die kinderen eindigt. 2. In afwijking van het eerste lid kan een basisgroep, voor kinderen in de leeftijd van acht jaar tot de leeftijd waarop het basisonderwijs voor die kinderen eindigt, bestaan uit ten hoogste dertig kinderen. 3. Bij BSO bedraagt de verhouding tussen het aantal beroepskrachten en het feitelijk aanwezige aantal kinderen ten minste één beroepskracht per tien kinderen. 4. Bij BSO voor kinderen in de leeftijd van acht jaar tot de leeftijd waarop het basisonderwijs voor die kinderen eindigt in een basisgroep met ten hoogste dertig kinderen, bedraagt de verhouding tussen het aantal beroepskrachten en het feitelijke aantal aanwezige kinderen, in afwijking van het derde lid, ten minste twee beroepskrachten, waarbij de beroepskrachten bij hun werkzaamheden worden ondersteund door een andere volwassene. 5. Indien kinderen bij (spel)activiteiten de basisgroep verlaten, is het eerste of tweede lid niet van toepassing. Achterwachtregeling Indien er gezien het aantal kinderen dat aanwezig is, maar één pedagogisch medewerker hoeft te worden ingezet, dan kan deze medewerker bij calamiteiten een beroep doen op kinderdagverblijf Schoolpad 1 van Partou, zij zijn telefonisch bereikbaar en kunnen binnen 15 minuten aanwezig zijn op onze vestiging. Het telefoonnummer van de achterwacht staat op het formulier Actie bij calamiteit dat op iedere groep hangt. Bij afwezigheid van de manager is er altijd een vervangende manager op wie de pedagogisch medewerkers een beroep kunnen doen. Dienstroosters Wij informeren ouders en kinderen over welke pedagogisch medewerkers er op welke dagen en in welke groep werken. Op het grote bord bij de ingang van de bso hangen foto s met de medewerkers die op de betreffende dag werken en op welke groep zij staan 8 van 29

9 Wij werken met de volgende diensten: Korte bso dag Lange bso dag of uur uur of uur Sluit dienst is van: uur of uur Overige diensten: uur uur De precieze tijden van deze diensten worden afgestemd op hoeveel kinderen er aanwezig zijn. Bij het maken van de dienstroosters hanteren we de beroepskracht-kind-ratio zoals deze wettelijk is vastgelegd (te vinden op In de ministeriële regeling is vastgelegd dat er per dag maximaal een half uur van de beroepskracht- kind -ratio mag worden afgeweken, met dien verstande dat ten minste de helft van het aantal beroepskrachten wordt ingezet. Indien per dag tenminste tien aaneengesloten uren buitenschoolse opvang wordt geboden kan de afwijkende inzet ten hoogste drie uren bedragen, met dien verstande dat tenminste de helft van het benodigde aantal beroepskrachten wordt ingezet en de afwijkende inzet niet plaats vindt tussen 9:30 en 12:30 en 15:00 en 16:30. Bij het opstellen van de roosters zorgen wij dat wij aan deze normering voldoen. De GGD controleert hierop. 3.2 Samenwerking tussen de groepen aan het eind van de dag Aan het einde van de dag komen de (licht)-groene en gele gorilla s samen in de Leessalon (de mentor-ruimte van de groene gorilla s). De kinderen kunnen tevens gebruik maken van de Fantasia ruimte (mentor-ruimte lichtgroen). Dit tijdstip ligt rond uur De rode gorilla s verblijven tussen ca uur boven. Zij kunnen dan geen gebruik meer maken van bijvoorbeeld de speelzaal maar sluiten de dag samen met hun mentor af in hun eigen mentor-ruimte. Tussen uur en uur komen ook de rode gorilla s naar de leessalon en is dat de enige ruimte in gebruik. Tevens komen ouders via de zijdeur van de Leessalon binnen om hun kind op te halen. Bij mooi weer blijven wij buiten op het schoolplein en sluiten daar de dag af. Het gezamenlijk opstarten tijdens de vakanties gebeurt beneden in de leessalon en Fantasia ruimte. Bij aanwezigheid van de mentor van de rode gaan zij naar boven 3.3 Gebruik ruimtes (open deuren beleid) Kinderen in de bso- leeftijd worden steeds zelfstandiger. Wij geven ze de vrijheid die ze nodig hebben en aankunnen. Dat geldt ook voor het gebruik van de binnen- en buitenruimte. Wij begeleiden en bewaken dit proces voor ieder kind individueel en voor de groep als geheel. De kinderen kunnen gedurende hun verblijf op de bso kiezen waar zij willen spelen of dat ze willen meedoen aan een activiteit (er wordt hierbij wel gelet op het kind aantal in de verschillende ruimtes). Naast de vier mentor-ruimtes maakt Partou gebruik van de overloop voor de rode-gorilla ruimte, 2 speellokalen, waarbij de linker beschikbaar is voor de groene en gele gorilla s en de rechter voor de rode gorilla s, het handenarbeidlokaal (nu mentor-ruimte gele gorilla s) en de centrale hal (podium). Er gaan iedere dag (met uitzondering van hevige regen) medewerkers mee naar buiten. 3.4 Samenvoegen van groepen Als het aantal kindplaatsen in de basisgroepen niet volledig bezet is worden deze niet volledig bezette groepen samengevoegd. Er is dan altijd voor de kinderen een vaste pedagogisch medewerker aanwezig, en de beroepskracht-kind-ratio blijft volgens de wettelijke richtlijn. Ouders worden over het samenvoegen van de groep van hun kind geïnformeerd door de vestigingsmanager of de pedagogisch medewerkers van de groep. Daarnaast is deze informatie te vinden middels een brief op de deur van de groep op de dag zelf. 9 van 29

10 Op onze bso zijn op de woensdag en vrijdag de groepen structureel samengevoegd. In vakantieperioden wordt er, als er veel kinderen afwezig zijn, een apart rooster gemaakt voor de betreffende week/weken. Ook bij het opstellen van dit rooster gelden bovenstaande werkwijze en richtlijnen. In de vakanties worden de rode gorilla s op dinsdag en donderdag samengevoegd met sport-bso locatie Noordersingel. Deze locatie is ondergebracht in de voetbalkantine van SV Eemnes. De kinderen worden door de ouders, op die locatie gebracht en opgehaald. Indien de kindbezetting hiertoe aanleiding geeft zal de complete basisgroep- indeling (zoals beschreven onder de paragraaf groepsindeling) kritisch bekeken worden en waar nodig worden aangepast. Dit gaat altijd in overleg met de oudercommissie. 3.5 Mentorschap Op BSO Vierkante Bosje werken we met mentorschap. Elk kind heeft een vaste mentor. Dit is altijd een pedagogisch medewerker van de eigen groep. De mentor is het eerste aanspreekpunt voor de ouders en voert de oudergesprekken. Zij volgt de ontwikkeling van haar mentorkinderen met bijzondere aandacht. Dat is fijn voor het kind en prettig voor de ouder, omdat deze mag verwachten dat de mentor altijd goed op de hoogte is van zijn kind. Tijdens het intakegesprek wordt de ouders verteld wie de mentor van het kind is. De basis van ons systeem is kleuren. We hebben de kinderen ingedeeld op leeftijd en elke groep heeft 1 of 2 mentoren, afhankelijk van de grootte van de groep. Mentoren hebben taken als: observaties doen, 10-minutengesprekken voeren, verjaardagen vieren, verantwoordelijkheid bij extra zorg en bij het wennen van nieuwe kinderen, up to date houden van de kind gegevens, vakantiegegevens verzamelen, op de hoogte blijven bij zieke kinderen, kind vergaderingen houden, e.d. Voordelen Wij zien veel voordelen van deze manier van werken: o Overzichtelijk voor kinderen, ouders & team o Creëert groepsgevoel o Geeft verdieping: je leert de kinderen beter kennen o Biedt structuur o Oudercontact wordt beter & intensiever o Geeft veilig gevoel voor alle partijen o Problemen van kinderen worden sneller gesignaleerd o De kind gegevens blijven eenvoudiger en beter up to date o Er is variatie bij verjaardagen en per groep o Kinderen hebben een ruimere keus aan sociale contacten 3.6 Voorkomen ongewenste omgangsvormen door medewerkers Al onze medewerkers, en externe workshopaanbieders, dienen voor aanvang van hun werkzaamheden een geldig VOG te overleggen. Na het aanvragen van de VOG worden al deze medewerkers continue gescreend door de overheid. Als er een activiteit door een externe workshopaanbieder wordt verzorgd is er daarnaast altijd een pedagogisch medewerker van Partou aanwezig. Risico inventarisatie Jaarlijks worden de risico s met betrekking tot misbruik van kinderen op onze vestiging in kaart gebracht aan de hand van een extra inventarisatieformulier behorende bij de risico inventarisatie veiligheid. Eventueel 10 van 29

11 extra te nemen maatregelen met betrekking tot dit onderwerp worden opgenomen in het plan van aanpak en, evenals alle andere onderdelen van de risico-inventarisatie, besproken met het team en de oudercommissie. Daarnaast wordt jaarlijks de meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld en het protocol ongewenste Omgangsvormen c.q. seksuele intimidatie veroorzaakt door werknemers met het team besproken. Op deze wijze willen we als team alert blijven op mogelijke risico s en ervoor zorg dragen dat we elkaar direct durven aanspreken als we ongewenst gedrag richting een kind signaleren. 3.7 Toegangsbeveiliging Tijdens openingstijd van de bso is de voordeur van de Clusterschool tot uur vrij toegankelijk. Vanuit de bso is er goed zicht op passanten welke de ingang benaderen. Bovendien bieden wij kinderen de vrijheid om onder toezicht buiten te spelen en krijgen van ons de kans om bijvoorbeeld zelf naar binnen te gaan om naar het toilet te gaan. Na uur gaat de voordeur op slot. Het toezicht is dan beperkter, aangezien pedagogisch medewerkers in gesprek kunnen zijn met ouders en bovendien is het buiten in de wintermaanden al donker om uur. Ouders kunnen na deze tijd via de deur in de Leessalon het pand benaderen. Deze deur geeft direct toegang tot deze groepsruimte waar altijd een pedagogisch medewerker aanwezig is. 3.8 Extra dag(delen) Indien ouders dit wensen dan kan er een verzoek tot het afnemen van een extra dag(deel) worden ingediend. Indien het gaat om incidenteel een dag extra, dan kan dit rechtstreeks aan de pedagogisch medewerkers van de groep worden gevraagd. Als het gaat om structureel een extra dag dan kan dit worden aangevraagd via de website of de klantenservice. Indien ouders dit wensen kan er eventueel ook een extra dag(deel) worden afgenomen op één andere basisgroep (eventueel ook van een andere vestiging) dan de eigen basisgroep, indien er op de eigen basisgroep geen plaats is. Ouders dienen hiervoor wel vooraf schriftelijk toestemming te verlenen. 3.9 Ruilen van dagen Alle vestigingen van Partou hebben dezelfde mogelijkheden voor het ruilen van opvangdagen. Ouders die op vaste dagen opvang afnemen, kunnen een opvangdag omruilen. Hiervoor kunnen ouders vooraf (een schriftelijke) afspraak maken met de groepsleiding of de vestigingsmanager. Ruilen is mogelijk twee weken vóór tot twee maanden na de opvangdag dat uw kind er niet is. Voor ouders zijn de voorwaarden van het ruilen terug te vinden in de aanvullende algemene voorwaarden bij het contract Medische hulp Er zijn altijd één of meerdere medewerkers aanwezig, die opgeleid zijn tot bedrijfshulpverlener (BHV). De BHV- er volgt elk jaar een herhalingstraining. Op het personeel-aanwezigheidsbord staat aan gegeven welke medewerker BHV er is. Daarnaast hebben een aantal pedagogisch medewerkers een speciaal kinder-ehbo diploma. De kinder-ehbo cursus wordt elke 2 jaar herhaald. Indien consultatie door een arts voor een kind nodig is dan nemen we contact op met de ouders. Alleen in uitzonderlijke gevallen (bijvoorbeeld als we ouders onverhoopt niet kunnen bereiken) beslist de vestigingsmanager om contact op te nemen met de huisarts van het kind. De gegevens van de huisarts staan vermeld op het kindgegevensformulier. Soms kan het noodzakelijk zijn om direct medische hulp in te roepen. In die gevallen gaan wij naar de dichtstbijzijnde EHBO-post of bellen we 112. Uiteraard bellen wij de ouders dan zo snel mogelijk. 11 van 29

12 Spoedeisende Hulp Tergooi Ziekenhuizen: Van Riebeeckweg 212, Hilversum, of Rijksstraatweg 1, Blaricum, Voertaal In ons kindercentrum is de voertaal Nederlands. Het beheersen van de Nederlandse taal is de eerste stap naar een succesvolle (school)loopbaan. In onze kinderverblijven wordt door alle beroepskrachten en beroepskrachten in opleiding Nederlands gesproken en wordt een zo omvangrijk mogelijk en goed taalaanbod gerealiseerd Samenwerkingsverbanden Als Clusterschool zitten we met drie scholen in één pand gevestigd. De samenwerking vindt plaats met de schooldirecteuren van deze scholen. Ook hebben we overleg met de directeuren en de gemeente. Deze formatie is de beheerscommissie. Hierin bespreken we hoe we samenwerken, wat er in de operatie gedaan moet worden en overleggen we over wat iedereen nodig heeft. We werken ook samen met de leerkrachten van alle drie de scholen (overdracht kinderen, afspraken en regels afstemmen) en de beheerder van het pand (facilitaire zaken). Tevens vindt er samenwerking plaats tussen Partou en de Belhamels (concurrerende partij) om met elkaar in contact te blijven over ontwikkelingen in Eemnes Huisregels Alle huisregels voor de bso zijn terug te vinden op kantoor in de map algemeen bso. De huisregels voor het gebruik van de ruimtes zijn terug te vinden in de verschillende ruimtes die wij gebruiken. In overleg met de OC is besloten om eens per jaar de huisregels voor ouders per mail te versturen. Het moment zal zijn aan het begin van het schooljaar, een frisse start en voor iedereen weer duidelijkheid wat betreft de regels voor de bso Contact met scholen Zie hierboven bij het kopje Samenwerkingsverbanden Vervoer Noordscholen Kinderen die op de Noordscholen zitten (de Hobbitstee en het Noorderlicht), worden door de pedagogisch medewerker te voet uit school gehaald. De pedagogisch medewerkers zijn hierbij herkenbaar aan een oranje hesje met het partou logo of aan een paarse partou jas. Eén van de beide pedagogisch medewerkers die deze kinderen op gaat halen, staat altijd te wachten op een vaste plek op het schoolplein. De kinderen weten waar ze naartoe moeten lopen. De nieuwe kinderen en de kleuters die moeite hebben om zich na school te oriënteren, worden bij de deur van de school opgewacht door de andere medewerker. Mocht een pedagogisch medewerker niet in staat zijn om dat te doen, dan wordt aan de leerkracht gevraagd het kind bij zich te houden, totdat ze een pedagogisch medewerker ziet en het kind goed kan overdragen. De jongste kinderen tot 8 jaar krijgen een oranje hesje aan met het partou logo erop. De kinderen leren te lopen in een grote groep, twee-aan-twee. De jongsten hand in hand. De kinderen krijgen tijdens het lopen ook omgangsvormen en verkeersregels mee, zoals stoppen voor een rood verkeerslicht. Verder is een stukje buiten lopen na schooltijd gezond, het kan het kind helpen om los te komen van school. De allerjongsten of nieuwe kinderen lopen aan de hand van een pedagogisch medewerker mee, als ze dit vragen of als de pedagogisch medewerker dit noodzakelijk acht. Hiermee wordt ook emotionele veiligheid geboden. Soms 12 van 29

13 heeft een kind de eigen fiets mee. Verzocht wordt om de fiets aan de hand mee te nemen vooraan of achteraan in de rij. Afhankelijk van de leeftijd en de zelfstandigheid van de kinderen, komen er ook kinderen zelfstandig van de Noordscholen naar de bso. Dit is ook in overleg met de ouders en vooraf wordt uiteraard uitgebreid geoefend met het kind. Wij proberen hierin mee te denken met ouders en hen tegemoet te komen waar mogelijk. Clusterscholen De kleuters van de Clusterschool (de Zuidwend, de Mariaschool en de Wegwijzer) worden bij de deur van hun school opgewacht en naar de bso begeleid. De oudere en zelfstandige kinderen komen op eigen gelegenheid naar de bso. Vooraf wordt er bekeken welke kinderen waar opgehaald moeten worden. Dit is vastgelegd op zogenaamde looplijsten. Deze zijn kant en klaar en worden maandelijks zo nodig aangepast. 4 Begeleiding 4.1 Wennen Voordat een kind naar de bso komt, nodigen we hem samen met de ouders uit in de groepsruimte, om alvast kennis te komen maken met de pedagogisch medewerker en de andere kinderen. Toch kan de eerste dag op een bso nog een grote overgang zijn voor een kind. Daarom spreken we tijdens de kennismaking met ouders en kind af of er behoefte is aan een wenperiode en gaan we in gesprek over de individuele behoeften van het kind. Als de beroepskracht-kind-ratio dit toelaat kan een kind komen wennen voor de officiële plaatsingsdatum. Doelen van de wen-dag(en) zijn: 1. Opbouwen van een goede relatie met het kind 2. Opbouwen van een vertrouwensrelatie met de ouders 3. Opbouwen van goede relaties van het kind met de andere kinderen 4. Veilig voelen in de leef en speelomgeving Mocht het kind gebruik maken van een andere partou vestiging of overgaan naar een andere leeftijdsgroep dan dragen de pedagogisch medewerkers alle relevante informatie/formulieren van het kind over aan de nieuwe pedagogisch medewerkers, zodat zij volledig op de hoogte zijn. Peuterwendag Een aantal keer per jaar organiseren wij een peuterwendag. Daarbij regelen we met het kdv (in overleg met ouders uiteraard) dat hun oudste peuters een dagje met onze mentor van de groene gorilla s optrekt. Vooraf Een paar weken voor de start van het kind op de bso worden de ouders (en desgewenst het kind) uitgenodigd voor een intake gesprek. Na een rondleiding wordt tijdens dit intake gesprek alle zakelijke informatie uitgelegd en kindgegevens ook met de ouders besproken of het nodig is dat een kind komt wennen. De keuze voor het wennen laten wij aan de ouder over. Indien ouders besluiten dat dit nodig is, bekijkt een pm er aan de hand van de aanwezigheidslijsten wanneer het mogelijk is dat het kind een paar uur komt wennen op de bso. Uiteraard is er gelegenheid voor de ouder (en het kind) om vragen te stellen. Het kind wordt ingedeeld in een mentorgroep en als het mogelijk is kan de ouder (en het kind) deze mentor dan direct de hand schudden. Tot 13 van 29

14 slot krijgt de ouder een aantal invulformulieren, informatie over de oudercommissie en nog wat andere toelichting op papier mee naar huis en een attentie voor het nieuwe kind. Wij sturen de nieuwe ouders na 3 maanden een enquête met het verzoek deze in te vullen. Daarbij kunnen ouders aangeven of zij prijs stellen op een gesprek met de groepsleiding/ mentor. 4.2 Daginvulling Het programma op de bso verloopt in een ritme met dagelijks terugkerende eet- en drinkmomenten en activiteiten voor de kinderen. Zo weten de kinderen wat er gaat gebeuren en kunnen ze hier op anticiperen. Dat geeft hen een gevoel van emotionele veiligheid. Oudere kinderen hebben behoefte aan meer vrijheid. Wij zorgen ervoor dat de mate van vrijheid aansluit bij de behoeften van het kind. Waar nodig, overleggen wij met de ouders en stemmen ons handelen hierop af. Tijdens schoolweken ziet de dagindeling er als volgt uit: Tussen uur worden de kinderen uit school gehaald of de oudere kinderen komen zelfstandig naar de bso. De kinderen melden zich bij binnenkomst in hun eigen mentorgroep. Op een aanwezigheidslijst wordt genoteerd dat het kind er is, en ook op de Ipad worden de kinderen aangemeld in Mijn Kind. Als er een kind mist, wordt de ouder geraadpleegd. De oudere kinderen gaan boven met elkaar iets eten en drinken en de jongste kinderen doen dit met elkaar in hun eigen mentorruimte. Daarna kunnen de kinderen vrij spelen of deelnemen aan een gestructureerde activiteit. De aangeboden activiteiten beginnen rond uur en lopen tot ongeveer Bij het afmelden als het kind wordt opgehaald krijgt het nog een kleine hartige snack. Als de kinderen er de hele dag zijn (studiedag, vakantie) ziet de dagindeling er als volgt uit: De kinderen kunnen tussen 7.30 en uur gebracht worden. Vanaf het moment dat de kinderen er zijn tot 9.30 uur is er vrij spel. Rond 9.30 uur krijgen de kinderen fruit te eten en wat te drinken. Daarna kunnen de kinderen tot de lunch vrij spelen of deelnemen aan een gestructureerde activiteit. Tussen tot uur gebruiken we de lunch in de ruimte van de mentorgroep. Als het kind aantal laag is eten de groene en gele gorilla s samen in de leessalon. De lunch is altijd een erg gezellige aangelegenheid wat vaak ingeleid wordt met samen liedjes zingen en soms een verhaal voorlezen. Van uur kunnen de kinderen dan weer kiezen om aan een gestructureerde activiteit deel te nemen of om vrij te spelen. In de praktijk willen bijna alle kinderen wel even meedoen, vooral op deze lange dagen. De kinderen hebben dan meer afwisseling tussen vrij spel en gestructureerde activiteiten. Rond uur krijgen de kinderen weer iets te eten en te drinken. Daarna weer vrij spel of afronding van eerdere activiteiten. Soms organiseren we uitjes en loopt de dagindeling anders. De basis wat betreft etenstijden blijft echter ook met uitjes zoveel mogelijk gelijk, hoewel we er soms voor kiezen om dan te picknicken of iets dergelijks. Het pedagogisch basisdoel dat ten grondslag ligt aan een vaste dagindeling is het bieden van een emotioneel veilige omgeving voor het kind, een omgeving waarin het zich persoonlijk en op sociaal gebied kan ontwikkelen. Als het kind weet wat het kan verwachten, zal het zich emotioneel veilig voelen. Tevens bieden de vaste groepsmomenten, zoals bijvoorbeeld het samen eten, een goede gelegenheid om sociale competenties op te doen (zoals eten/drinken doorgeven) en het leren van normen en waarden omtrent het samen eten en zich in een groep bevinden. 4.3 Maaltijden en tussendoortjes Eten en drinken met kinderen is een ontspannen, sociale activiteit. Bij warm weer en lichamelijke inspanning letten we er extra op dat ze voldoende drinken. We volgen Voeding uit het kwaliteitshandboek bij het aanbieden van maaltijden en tussendoortjes. Dit voedingsbeleid is gebaseerd op de richtlijnen van het voedingscentrum en voor ouders beschikbaar via onze website. Hebben ouders bepaalde voedingswensen voor hun kind, vanwege een dieet of om culturele of religieuze reden, dan houden we daar rekening mee. Tijdens een intakegesprek wordt er gesproken over de eet- en drinkgewoonten op de bso. Dan worden 14 van 29

15 eventuele bijzonderheden met betrekking tot voeding en drinken, bijvoorbeeld allergieën, genoteerd in de kind gegevens. Na schooltijd gaan we met alle kinderen rond 15:30 aan tafel. Alle pedagogisch medewerkers zitten met de mentorkinderen aan tafel. Daar krijgen de kinderen limonade/water, fruit/groente en een cracker of rijst wafel. Om uur krijgen de kinderen nog iets hartigs. Tijdens de warme zomerdagen is er voor de kinderen de gehele middag water binnen handbereik. Als er een activiteit is, waarbij er gekookt wordt, krijgen (afhankelijk van de hoeveelheid) alle kinderen die gekookt hebben of ook de anderen rond uur hier ook iets van. Tijdens studie-, vakantie- en lange schooldagen (woens- en vrijdag) verzorgen we ook de broodmaaltijd voor de kinderen. Samen met de kinderen gaan de pedagogisch medewerkers aan tafel, in de centrale hal en eten brood. Het aan tafel gaan gaat gebeurt tussen 12:30 en De kinderen en pedagogisch medewerkers beginnen met een hartige boterham gevolgd door een zoete en weer een hartige enz. De kinderen bepalen zelf hoeveel boterhammen zij eten. De boterhammen smeren de kinderen zelf. Er wordt melk of water geschonken. Door de duidelijke structuur waaruit de maaltijden zijn opgebouwd, weet het kind waar het aan toe is en wat het kan verwachten. Door kinderen te leren te wachten op je beurt, vragen om spullen op tafel en te blijven zitten en naar elkaar te luisteren, breng je waardevolle normen en waarden over op het kind. Bij de maaltijden komen onze pedagogische basisdoelen aan bod. De pedagogisch medewerker weet de kinderen te stimuleren tot goed eten en drinken, maar vooral ook dat het gebeurt in een fijne sfeer. De pedagogisch medewerker let erop dat ieder kind wat kan vertellen als hij/zij daar behoefte aan heeft. Zij luistert aandachtig en laat aan de kinderen zien dat zij hen hoort en ziet. Zo wordt de maaltijd tevens een goed moment voor het kind om zich persoonlijk te ontwikkelen. Tijdens de maaltijd wordt er tevens gelet op normen en waarden, zoals: niet met volle mond praten of even op elkaar wachten tot iedereen klaar is. 4.4 Traktaties Bij vieringen mogen kinderen trakteren.. Wij verwijzen ouders voor meer informatie over gezond trakteren naar ons voedingsbeleid dat is te vinden op de website. Voor ideeën verwijzen wij ouders door naar Zieke kinderen Een ziek kind voelt zich thuis het prettigst; wij kunnen de zieke veelal niet de extra zorg en aandacht geven die het nodig heeft. Als een kind zich duidelijk niet lekker voelt of verhoging lijkt te hebben, nemen we contact op met de ouders om te overleggen. Op een enkele uitzondering na, kan een kind met een besmettelijke ziekte gewoon op de bso komen. Om te bepalen bij welke ziekte en hoe lang een kind eventueel beter thuis kan blijven, houden wij ons aan de richtlijnen van de GGD. Wij vinden het belangrijk te weten óf en om welke besmettelijke ziekte het gaat vanwege onze meldingsplicht aan de GGD. Bovendien kunnen wij dan de andere ouders van het kinderverblijf op de hoogte stellen; vooral voor zwangeren is dit van belang. Als kinderen op onze bso een besmettelijke ziekte hebben (of als er hoofdluis heerst), dan ontvangen alle ouders een mail. Ook wordt er een poster opgehangen op de voordeur. Voor meer informatie kunnen ouders terecht bij de manager van ons kinderverblijf. 4.6 Medicijnen Ouders kunnen aan ons vragen om hun kind bepaalde geneesmiddelen toe te dienen. Dit kunnen geneesmiddelen zijn die door de huisarts of specialist zijn voorgeschreven en dus 'op recept' en op naam van het kind zijn verkregen. Daarnaast geld dit ook voor (homeopathische) zelfzorgmiddelen, die niet 'op recept' 15 van 29

16 verkregen zijn, bij apotheker en drogist. Wij kunnen alleen aan dit verzoek voldoen als het middel in de originele verpakking met originele (geen kopie) bijsluiter wordt aangeleverd óf als op het middel of op de verpakking staat aangegeven hoe het middel moet worden toegediend. Bovendien vragen we van ouders om een verklaring medicijntoediening in te vullen. Paracetamol en overige koortsverlagende zelf zorg middelen vormen hierop een uitzondering. Koorts is een natuurlijke reactie van het lichaam ten aanzien van een virus/infectie. Door het gebruik van paracetamol wordt deze reactie onderdrukt. Bovendien kan door het gebruik van paracetamol een allergische reactie optreden (huiduitslag, galbulten). Derhalve zijn wij terughoudend met het toedienen van paracetamol om de koorts te onderdrukken. Paracetamol op de bso wordt bovendien alleen toegediend als het kind al twee keer eerder elders paracetamol heeft gehad zodat uitgesloten is dat het kind een allergische reactie krijgt. Ouders dienen, net als bij de overige medicijnen, de paracetamol zelf mee te nemen en een verklaring medicijntoediening in te vullen. 5 Seksuele ontwikkeling Peuters en kleuters kunnen heel nieuwsgierig zijn naar hun lijfje en dat van anderen. Ze worden zich bewust van de lichamelijke verschillen tussen jongens en meisjes. ' Doktertje' spelen en vader & moedertje zijn favoriet in de peuter- en kleuterleeftijd. Deze spelletjes zijn een normaal onderdeel van de seksuele ontwikkeling. We verbieden het niet, maar kunnen er wel regels aan stellen en begrenzen. Bijvoorbeeld dat we voorzichtig met elkaar moeten zijn, en dat kinderen nee mogen zeggen als ze iets niet prettig vinden. Ook zijn we er alert op dat er niets in lichaamsopeningen (mond, oor, neus, vagina, billen) wordt gestopt. Wij hebben hierin een observerende taak, zodat weten wat er bij de kinderen speelt. Kleuters willen alles weten. Dit geldt ook voor seksualiteit. Zwangerschap en geboorte hebben voor kleuters nog geen relatie met seksualiteit. We vinden het wel belangrijk om op hun vragen in te gaan. Dit doen we dan ook zo veel mogelijk. Vanaf een jaar of 6 lijken kinderen minder interesse te hebben voor seksualiteit. Ze stellen minder vragen en tonen minder openlijke belangstelling voor elkaars lichaam. De ontwikkeling gaat wel gewoon door; er gebeurt nu veel meer buiten het gezichtsveld van de volwassenen. Schaamte begint een rol te spelen. De eerste verliefdheden ontstaan. Die kunnen heftige gevoelens teweegbrengen zonder dat daar seksuele gevoelens aan gekoppeld hoeven te worden. We vinden het belangrijk om open over seksualiteit te praten met kinderen, kinderen serieus te nemen en ze duidelijk antwoord op hun vragen te geven. Daarnaast willen we kinderen mee geven dat het belangrijk is om eigen grenzen aan te geven en rekening te houden met grenzen van andere kinderen. Vanaf een jaar of 8 worden de gevoelens van verliefdheid intenser. De gevoelens van verliefdheid en lichamelijk contact worden nu ook meer aan elkaar gekoppeld. De verliefden zoeken elkaars aanwezigheid op en gaan bijvoorbeeld tegen elkaar aanzitten of lopen hand in hand. De seksuele voorkeur wordt met voorzichtige stappen verkend, hoewel dit een lang proces is. In deze leeftijdsfase worden vaak grapjes over homo s gemaakt. Wij accepteren dit niet, maar gaan hierover in gesprek. We maken geen foto s of film opnamen van blote kinderen. 6 Activiteitenaanbod Bij onze buitenschoolse opvang staan plezier en lekker bezig zijn als vrijetijdsbesteding voorop. 16 van 29

17 Met een breed aanbod van activiteiten en materialen dagen we de kinderen uit om te ontspannen door zich in te spannen en zo allerlei vaardigheden te ontwikkelen. Spelenderwijs, op vrijwillige basis en met groot plezier doen ze allerlei ervaringen op en komen sociale vaardigheden, cognitieve en motorische vaardigheden, fantasie en creativiteit aan bod. De kinderen kunnen zelf het initiatief nemen en daarnaast kiezen uit allerhande activiteiten die we ze aanbieden. 6.1 Verschillen tussen jongens en meisjes We spelen in op de verschillende interesses en behoeften die jongens en meisjes kunnen hebben. Die verschillen hebben deels te maken met de ontwikkeling van de hersenen. De linker hersenhelft ontwikkelt zich langzamer dan de rechter. En door de invloed van het mannelijke hormoon testosteron, verloopt dat proces bij jongens langzamer. Daarom hebben zij meer behoefte aan grof motorische bewegingen, waarbij ze letterlijk de ruimte nodig hebben. Ze kunnen al snel hun interesse verliezen bij activiteiten die een beroep doen op hun fijne motoriek. De ontwikkeling van de fijne motoriek verloopt bij meisjes sneller; daarom zal hun spanningsboog bij dergelijke activiteiten groter zijn dan bij jongens. Om dezelfde reden uiten jongens zich veelal fysieker en stoeien daarom graag met elkaar. We kijken naar het individuele kind en sluiten aan op zijn/haar behoefte ongeacht of het een jongen of een meisje is. Ieder kind krijgt de ruimte die het nodig heeft. 6.2 Vallen en opstaan Wij geven kinderen de ruimte situaties te oefenen en ervarend te leren. Dit gebeurt soms letterlijk met vallen en opstaan. Kinderen leren zo risico s in te schatten. Spelen zonder risico kan niet, uiteraard begeleiden wij de kinderen hierin. 6.3 Meer van hetzelfde Kinderen willen soms gedurende langere tijd achter elkaar met dezelfde activiteit bezig zijn. Bijvoorbeeld de hele week met kapla of met dinosaurussen spelen. Zo vergroten ze hun concentratie en verdiepen met fantasie hun spel. Alle ervaringen krijgen de tijd om in de hersenen te worden opgeslagen. We geven kinderen die langere tijd met een zelfde activiteit bezig willen zijn daarvoor de gelegenheid en tijd. 6.4 Het doen telt Voor alle kinderen geldt dat het eindresultaat van hun activiteit niet belangrijk is, maar de weg ernaar toe. Die weg bestaat uit uitproberen en ervaringen opdoen. Zo is het bijvoorbeeld een enorme ervaring als een kind zelfstandig aan de hand van een recept cakejes bakt. Dat vergroot zijn zelfvertrouwen en zelfstandigheid. 6.5 Zelfredzaamheid Binnen de buitenschoolse opvang zijn zelfstandigheid en zelfredzaamheid sleutelwoorden. De kinderen krijgen, aansluitend bij hun leeftijd, meer vrijheden. Vanaf achtjarige leeftijd kan een zelfstandigheidcontract worden afgesloten. Dit contract wordt tussen vestiging, ouder en kind gesloten. Aan de hand hiervan kan het kind zelfstandig een aantal (handige) activiteiten ondernemen zoals van de buitenschoolse opvang naar school en terug lopen. Of een boodschap doen, bij een vriendje of gewoon buiten spelen. De afspraken die met ouders en kind gemaakt kunnen worden zijn afhankelijk van de vestiging en haar omgeving. Uiteraard wordt dit contract afgesloten op het moment dat het kind er ook echt aan toe is. Wij stimuleren zelfstandigheid door de ontwikkeling van het kind nauwlettend in de gaten te houden en op het moment dat het kind er aan toe is, gaan wij met ouders in gesprek over de bevordering van zelfstandigheid. We passen hier onze benadering op aan naar het kind toe en in het ontwerpen van activiteiten proberen we zelfstandigheid te bevorderen. 17 van 29

18 6.6 Opbouw activiteiten Het activiteitenaanbod werken we uit volgens drie pijlers: Vrije activiteiten Kinderen kunnen op eigen initiatief, zelfstandig aan de slag met het aanwezige spel of creatief materiaal, dat op de bso aanwezig. Het zij alleen of samen in een groepje. Het spelmateriaal is uitdagend en toegespitst op de leeftijdsgroep. Om het samen spelen te stimuleren, hebben we veel spelmateriaal dat hiertoe uitnodigt. Open activiteiten Wij bieden activiteiten aan. Het kind kiest of het hieraan deelneemt, of iets anders gaat doen. Het aanbod is flexibel en biedt kinderen de ruimte om zelf met initiatieven te komen voor activiteiten of met een eigen inbreng te hebben in de aanpak. Het kan daarom gebeuren dat een door ons voorbereide open activiteit een andere wending krijgt en uiteindelijk wordt afgesloten met bijvoorbeeld een heel ander spel. Extra georganiseerde activiteiten Kinderen kunnen zich inschrijven voor workshops en cursussen van interne en externe specialisten (trainers, instructeurs of pedagogisch medewerkers) die af en toe worden aangeboden. Ze kunnen zo kennis maken met allerhande activiteiten en ontdekken waar hun talenten liggen. Inschrijven voor deze activiteiten is niet verplicht; we leggen daarvoor het initiatief bij de kinderen. Als kinderen zich eenmaal hebben ingeschreven stimuleren we hen wel om ook daadwerkelijk deel te nemen en de workshops compleet af te ronden. 6.7 Verhalen Luisteren naar een verhaal, benoemen waar het over gaat en wat je ervan vindt, stimuleert de taalontwikkeling; de woordenschat wordt groter. Voorlezen is ook vaak een groepsactiviteit; kinderen en pedagogisch medewerkers nemen de beurt en luisteren naar elkaar. Kinderen kunnen ook zelf een boek lezen; dat prikkelt niet alleen hun fantasie, maar kan ook een fijn rustmoment zijn. 6.8 Uitstapjes We maken onder andere uitstapjes tijdens de vakanties. Dat vergroot de wereld van de kinderen; ze doen zo weer nieuwe ervaringen op. Tijdens uitstapjes gelden de veiligheidsvoorwaarden zoals beschreven in het kwaliteitshandboek. Tijdens het intakegesprek brengen wij ouders op de hoogte van de gang van zaken omtrent uitstapjes. Dan wordt ook een afsprakenformulier afgegeven en ingevuld door de ouder geretourneerd. Aan het begin van ieder schooljaar controleren wij of de toestemmingen nog geldend zijn, aangezien geen toestemming meestal te maken heeft met de leeftijd van het kind. Ouders kunnen de toestemming te allen tijde weer wijzigen in geen toestemming. Vooraf is overlegd met de ouder over de te ondernemen activiteit en er is toestemming verleend. Bij twijfel wordt de ouder nogmaals geraadpleegd. Kleine uitstapjes (lopend te bereiken) Kleine uitstapjes, zoals een bibliotheek bezoek, wordt vrijblijvend aan de kinderen aangeboden. Maar als het praktisch niet anders kan, zoals vaak bij grote uitstapjes, kunnen de pedagogisch medewerkers beslissen dat alle kinderen meegaan. Tijdens kleine uitstapjes, bijvoorbeeld een boodschap doen of een activiteit dichtbij de bso bijvoorbeeld in de Hilt, wordt de ouder, naast een eventuele aankondiging in het activiteitenprogramma, niet van tevoren nog eens extra op de hoogte gesteld. Wel nemen we uiteraard hierbij de regels en de afspraken met de ouders in acht, zoals de ouder deze heeft aangegeven op het afsprakenformulier. 18 van 29

19 Grote uitstapjes (met de fiets, auto of OV bereikbaar) De ouder wordt via het programma op de hoogte gesteld van zogenaamd grote uitstapjes, zoals een bezoek aan een speeltuin, museum of zwembad. In de meeste gevallen wordt het nog even herhaald als de ouder het kind komt brengen. Als er twijfel bestaat of de ouder op de hoogte is, dan wordt later op de dag nog even gebeld zodat een ouder precies weet waar het kind zich bevindt. Herkenbaarheid & Veiligheid Als wij op pad gaan, worden de kinderen herkenbaar gemaakt als groep met een oranje Partou hesje. Ook wordt het mobiele nummer waar de groep bereikbaar is, zichtbaar achtergelaten op de bso. Er gaat altijd een EHBO tasje mee en hebben de medewerkers mobiele telefoons. Ook nemen wij een lijst met telefoonnummers van de ouders mee en de kind gegevens van de kinderen. Eventuele achterblijvers worden geïnformeerd over de te volgen route of manier van reizen van de groep, zodat eventueel snel in actie gekomen kan worden als dit noodzakelijk zou zijn Zwemmen (boven de 8 jaar) Soms gaan wij zwemmen met kinderen boven de 8 jaar met een diploma. Hierbij wordt de ouder altijd en iedere keer van tevoren op de hoogte gesteld. De medewerkers zijn zelf in het bezit van een of meerdere zwemdiploma s. Bij het zwemmen gelden andere pedagogisch medewerker kind ratio s. Voor ons geldt dat wij kinderen mèt diploma boven de 8 jaar meenemen en dan 1 persoon op 5 kinderen hanteren. Daarbij gaan er altijd minimaal 2 medewerkers mee. De groep is maximaal 20 kinderen groot. Waar mogelijk vragen wij stagiaires of vrijwilligers om mee te gaan. Wij gaan ervan uit dat een kind met zwemdiploma nog niet per definitie zwemveilig is. Kinderen met alleen een A-diploma mogen daarom alleen in ondiep water zwemmen. 6.9 Buitenspelen Buitenspelen doen we zoveel mogelijk iedere dag. Daar hebben kinderen letterlijk de ruimte voor grof motorische bewegingen en kunnen ze zich uitleven: klimmen en klauteren, rennen en fietsen. Buiten worden ook activiteiten aangeboden als sport en spel en onderzoeken van de natuur. Buiten hebben wij een groot schoolplein waar wij dagelijks gebruik van maken. De rode gorilla s maken gebruik van het gehele schoolplein, de gele groene en lichtgroene gorilla s spelen tot aan de eerste rode streep op het schoolplein (gezien vanaf de hoofdingang). Tijdens het buiten spelen van de groene en gele gorilla s is er altijd toezicht van een pedagogisch medewerker die mee naar buiten gaat. Hierbij wordt ook de pedagogisch medewerker kind ratio in acht genomen. De pedagogisch medewerker laat een kind buiten zoveel mogelijk vrij spelen, maar houdt hierbij wel de veiligheid in de gaten. Het buitenspeelterrein heeft uitdagende speelplekken en de pedagogisch medewerker geeft duidelijk aan wat de regels zijn omtrent deze speeltoestellen/plekken. Tevens weet ze welke activiteiten ze aan een kind kan aanbieden om de ontwikkeling te stimuleren. Onze bso heeft een eigen schuur met materiaal dat uitgebreid benut wordt. Daarbij kan de pedagogisch medewerker zichzelf als instrument inzetten om het kind te laten groeien. Dit doet zij bijvoorbeeld door mee te spelen met het spel van het kind. Zij volgt de initiatieven van kinderen, neemt zelf af en toe de leiding en zal aan het kind laten blijken dat hij/zij gezien wordt. Het speelterrein waar wij gebruik van maken is van de gemeente. Dat betekent dat het openbaar terrein is en er ook kinderen uit de buurt komen spelen. De speeltoestellen worden volgens de richtlijnen gecontroleerd en onderhouden door de gemeente. Ook het zand wordt door de gemeente jaarlijks ververst en/of bijgevuld. 19 van 29