Landelijk werken aan betere zorg voor ouderen. Overzicht van projecten van het Nationaal Programma Ouderenzorg

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Landelijk werken aan betere zorg voor ouderen. Overzicht van projecten van het Nationaal Programma Ouderenzorg"

Transcriptie

1 Landelijk werken aan betere zorg voor ouderen Overzicht van projecten van het Nationaal Programma Ouderenzorg 1

2 2 Projecten NPO

3 Inhoudsopgave Nationaal Programma Ouderenzorg 5 Academisch Centrum Zorginnovatie Ouderen 7 Academische Werkplaats Ouderenzorg Noordelijk Zuid-Holland 29 Geriatrisch Netwerk Rotterdam en Omgeving 43 Kring OuderenZorg AMC en partners 55 Netwerk Ouderenzorg Regio Noord 75 Netwerk Utrecht Zorg voor Ouderen 93 Ouderennet VUmc en partners 103 Zorg voor Ouderen en Welzijn Netwerk Nijmegen 119 Netwerk WonenPlus Noord-Holland 133 Niet netwerkgebonden projecten 137 MDS-projecten 145 3

4 In het NPO bundelen honderden partners hun krachten in 8 netwerken ouderenzorg 1 Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Ruim 55 partners 2 Ouderennet VUmc en partners 55 partners 1 3 Kring Ouderenzorg AMC en partners (KOZ) 68 partners Academische Werkplaats Ouderenzorg Noordelijk Zuid-Holland 150 partners Netwerk Utrecht Zorg voor Ouderen (NUZO) 46 partners Geriatrisch Netwerk Rotterdam en Omgeving (GENERO) Ruim 123 partners 7 Zorg voor Ouderen en Welzijn Netwerk Nijmegen (Zowel NN) 14 partners 8 8 Academisch Centrum ZorgInnovatie Ouderen (ACZIO) 44 partners 4

5 Nationaal Programma Ouderenzorg Het Nationaal Programma Ouderenzorg (NPO) richt zich op verbetering van zorg voor ouderen met complexe problematiek. Het doel is een samenhangend zorgaanbod dat beter is afgestemd op de individuele behoeften van ouderen. Voor ouderen leidt deze kwaliteitsslag tot meer zelfredzaamheid, meer functiebehoud, minder terug hoeven vallen op de zorg, en minder kans op zorg en behandelingen die onnodig belastend zijn. Het NPO is een programma van ZonMw, in samenwerking met de NFU. Opdrachtgever is het ministerie van VWS. Het programma is in april 2008 van start gegaan en duurt vier jaar. In het programma zijn acht regionale netwerken ouderenzorg opgericht, geïnitieerd vanuit de UMC s. In die netwerken participeert iedereen die een rol heeft in de zorg voor ouderen. Bijvoorbeeld de huisarts, verpleeg- en verzorgingshuizen, ziekenhuizen, de thuiszorg, de zorgverzekeraar, de apotheek en de gemeente, maar ook de ouderen zelf. In de netwerken zijn projecten van start gegaan waarmee de zorg wordt verbeterd. De projecten zijn onder te verdelen in transitie-experimenten, onderzoeksprojecten en implementatieprojecten. Een transitie-experiment is er op gericht de samenhang, kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg te verbeteren. Daarbij hoeft geen rekening gehouden te worden met bestaande regels, structuren en financieringsstromen. Transitie betekent hier dan ook de overgang tussen gangbaar, volgens de huidige regels en nieuw, volgens nog niet bestaande regels. De zorg voor kwetsbare ouderen met complexe problemen wordt tijdelijk op een andere manier georganiseerd en aangeboden. De meerwaarde van deze aanpak voor de kwetsbare oudere wordt onderzocht in een passend evaluatieonderzoek. Een onderzoeksproject wordt uitgevoerd gerelateerd aan de onderwerpen van de transitie-experimenten. De onderzoeksprojecten zijn meestal praktijkgericht. Daarbij kan het gaan om onderzoek naar preventiemogelijkheden, betere diagnostiek en betere behandeling. Een implementatieproject gaat de bereikte resultaten verder in de praktijk brengen. Ook zorgen de projecten ervoor dat bestaande, onvoldoende benutte kennis ingevoerd wordt. In dit boekje krijgt u een overzicht van alle 19 transitie-experimenten, 33 onderzoeksprojecten en 10 implementatieprojecten van de 8 netwerken ouderenzorg die met subsidie van ZonMw zijn gestart in de regionale netwerken ouderenzorg in het kader van het Nationaal Programma Ouderenzorg. 5

6 6 Projecten NPO

7 Academisch Centrum ZorgInnovatie Ouderen (ACZIO) Netwerk Academisch Centrum ZorgInnovatie Ouderen (ACZIO) is een platform voor innovatie op het gebied van de ouderenzorg in Limburg en Zuidoost-Brabant. ACZIO stimuleert wetenschap, beleid en praktijk om samen te zoeken naar manieren om de kwaliteit van leven en het welzijn van ouderen in een kwetsbare positie te verbeteren. Op deze manier bouwen de partners in het ACZIO-netwerk aan een goed en samenhangend zorgaanbod, afgestemd op wat ouderen zelf belangrijk vinden. ACZIO hanteert de principes van het Chronic Care Model als basis voor het organiseren van de ouderenzorg. ACZIO is er voor én door organisaties en professionals die betrokken zijn bij de ouderenzorg in Limburg en Zuidoost-Brabant. Meer informatie Nicole Maraite, , 7

8 Het effect van vroegsignalering Titel: De waarde van [G]OUD. Een evaluatiestudie naar de effecten van de consultatiefunctie voor ouderen Type: onderzoeksproject Projectnummer: Doelgroep: thuiswonende ouderen van 75+ Startdatum: oktober 2009 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? In de gezondheidszorg komen steeds meer Consultatiebureaus voor Ouderen (CbO). De vraag blijft echter of screening voor ouderen effectief is. Welke screeningsinstrumenten moeten er bijvoorbeeld gebruikt worden? En is de consultatiefunctie als een vorm van gestructureerde ouderenzorg haalbaar voor de huisartsenpraktijk? Wat houdt het project in? Het project onderzoekt het effect van een preventief consult in de vorm van een huisbezoek waarbij ogenschijnlijk gezonde ouderen worden gescreend op kwetsbaarheid. De functie van het consult is een periodieke vorm van preventieve zorg voor ouderen waarbij gekeken wordt naar fysieke gezondheid, leefstijl en sociaal, emotioneel, psychisch en cognitief functioneren. Wat is de aanpak? De studie vindt plaats in 24 huisartsenpraktijken in Zuid-Limburg. De groep ouderen waarbij de interventie wordt uitgevoerd, wordt vergeleken met ouderen waarbij in de praktijk de gangbare situatie gehandhaafd blijft. De zelfredzaamheid en kwaliteit van leven wordt bij aanvang van het project met behulp van vragen lijsten in kaart gebracht. Na 6, 12 en 18 maanden wordt dit opnieuw gedaan. Uitkomsten worden tussen de groepen vergeleken. In het project is de huisarts binnen de eerstelijns gezondheidszorg de centraal uitvoerende partij rond de consultatiefunctie. De GGD heeft vanuit de taak tot collectieve gezondheids bevordering inzicht in de voorzieningen op buurtniveau. De GGD zal daarom een verbinding maken tussen de (geïn diceerde) behoefte(n) van ouderen en aanbod in de wijk. 8

9 Wat gaat het opleveren? Het project geeft inzicht in de effecten van de consultatiefunctie voor ouderen op de zelfredzaamheid en kwaliteit van leven. Daarnaast wordt gekeken naar de follow-up in de keten naar aanleiding van dit consult. Het onderzoek zal aangeven: welk screeningsinstrument het beste gebruikt kan worden; welke indicatoren noodzakelijk zijn voor een efficiënte (multidisciplinaire) follow-up van de patiënt; of vroegsignalering en daaropvolgende preventieve advisering binnen de eerstelijnszorg effectief is; Meer informatie Drs. M.M.N. Stijnen, 9

10 Hartfalen in verpleeghuizen Titel: Prevalentie, diagnostiek en behandeling van hartfalen bij verpleeghuisbewoners Type: onderzoeksproject Projectnummer: Doelgroep: definitief opgenomen somatische en psychogeriatrische bewoners van Limburgse verpleeghuizen Startdatum: juli 2010 Looptijd: 2 jaar Waarom is het project gestart? Hartfalen is een toenemend probleem bij ouderen. Het gaat gepaard met hoge zorgkosten en negatieve gevolgen voor de getroffen patiënten. Hoewel de verwachting is dat hartfalen ook in veel verpleeghuizen voorkomt, ontbreken hierover betrouwbare gegevens. Dit komt doordat verpleeghuisbewoners veelal worden uitgesloten van klinische en epidemiologische studies. Ook voor hen mag echter aangenomen worden dat vroege diagnostiek en tijdige behandeling van hartfalen kan bijdragen aan het verminderen van symptomen en zorgafhankelijkheid. Dat leidt dus naar verwachting tot langere zelfredzaamheid en een hogere kwaliteit van leven. Wat houdt het project in? Het project onderzoekt wat de prevalentie is van hartfalen in verpleeghuizen, zowel bij somatische als psychogeriatrische bewoners. Nagegaan wordt welke diagnostiek en behandeling momenteel plaatsvinden en hoe deze verbeterd kunnen worden. Ook wordt geprobeerd de relatie met zelfredzaamheid, kwaliteit van leven en zorgafhankelijkheid inzichtelijk te maken. Wat is de aanpak? Voor het verzamelen van gegevens voert het netwerk een onderzoek uit in vijf grote zorgorganisaties met meerdere verpleeghuizen in Zuid-Limburg die participeren in het netwerk. Uitgangspunt is om duizend ouderen uit deze verpleeghuizen te betrekken bij het onderzoeksproject. Met medische testen wordt nagegaan bij wie sprake is van hartfalen en in hoeverre dit onder andere 10

11 de zelfredzaamheid en kwaliteit van leven beïnvloedt. Bij de groep ouderen waarbij hartfalen al bekend was, zal de wijze van diagnostiek en de toepassing van therapeutische interventies worden nagegaan. Wat gaat het opleveren? Het meest tastbare product van dit project is een methode om hartfalen betrouwbaar en snel zelf te diagnosticeren in het verpleeghuis. De kennis kan opgenomen worden in specifieke en transmurale richtlijnen voor de doelgroep. Ook kan het netwerk kennis uitdragen via scholingsactiviteiten en vaardigheidstraining voor specialisten ouderengeneeskunde en andere verpleeghuismedewerkers. Meer informatie Prof. dr. J.M.G.A. Schols, 11

12 Financiering op orde Titel: INVEST NPO. Duurzame borging van samenhangende zorg voor kwetsbare ouderen. Van regionale initiatieven naar landelijk implementeerbare financieringsmodellen. Type: implementatieproject Projectnummer: Doelgroep: transitie-experimenten van het NPO Startdatum: mei 2009 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? De transitie-experimenten van de verschillende NPO-netwerken bestaan meestal uit complexe interventies. Belangrijke voorwaarde voor verankering hiervan is financiële borging. Daarbij is het nodig dat alle essentiële componenten in onderlinge samenhang gefinancierd worden. In de praktijk betekent dit financiering door verschillende partijen (overheden, zorgverzekeraars en zorgkantoren) en uit verschillende bronnen (Wmo, Zorgverzekeringswet en AWBZ). Deze versnippering maakt het lastig om nieuwe ontwikkelingen financieel te borgen. Wat houdt het project in? Het project onderzoekt in een vroeg stadium met alle betrokken partijen waar zich knelpunten voordoen in de borging van financiering. Dan kunnen de partijen kijken naar de mogelijkheden die er zijn voor financiering van de transitie-experimenten na afloop van de subsidieperiode en voor zorginnovaties in de toekomst. Wat is de aanpak? Enerzijds onderzoekt het project de knelpunten voor de borging van financiering na afloop van de subsidieperiode. Dat gebeurt op landelijk niveau en vanuit de inhoud en huidige financiering van transitie-experimenten. Deze informatie wordt met stakeholders en experts besproken om te komen tot oplossingsrichtingen. Dit is weer de basis voor conceptmodellen voor financiering. Deze worden vervolgens in een interactief proces met stakeholders verfijnd en aangepast. Anderzijds volgt het project het proces van borging en financiering zoals in een aantal NPO-netwerken al in gang is gezet. Daaruit kunnen knelpunten, oplossingsrichtingen en succes- 12

13 factoren worden afgeleid. Ook geeft het informatie over oplossingen die men in de praktijk wil toepassen. De input wordt besproken in een landelijke klankbordgroep van experts. Daarin participeren vertegenwoordigers van ZN, CVZ, NZa, VNG en het ministerie van VWS. Zij bespreken de haalbaarheid en duurzaamheid van de potentiële modellen in het kader van huidig en toekomstig beleid. Wat gaat het opleveren? Het project levert praktische aanbevelingen op voor borging van de financiering op basis van inzicht in knelpunten en in verwachtingen van stakeholders. Meer informatie Drs. A.J. Theuws, Dr. S.O. Hobma, 13

14 Advies over lichaamsbeweging Titel: Monitoring van fysieke kwetsbaarheid bij ouderen. Een innovatief systeem ter ondersteuning van zelfmanagement en zorg Type: onderzoeksproject Projectnummer: Doelgroep: ouderen met beginnende symptomen van kwetsbaarheid Startdatum: januari 2010 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? Ouderen kunnen beperkingen in hun functioneren deels voorkomen of uitstellen met meer lichaamsbeweging. Tenminste, er zijn aanwijzingen dat lichamelijke activiteit positieve invloed heeft op de meest duidelijke fysieke indicatoren van kwetsbaarheid: verminderde spiermassa en spierkracht, uithoudingsvermogen en balans en beperkingen in het lopen. Een systeem om de kwetsbaarheidsindicatoren te monitoren is er niet. Ook ontbreekt aansluitend advies. Wat houdt het project in? Tijdens het project ontwikkelt het netwerk een eenvoudig en praktisch meetsysteem. Dit moet de kwetsbaarheidsindicatoren monitoren en de cliënt en verzorgers informatie en feedback geven over het lichamelijk functioneren. Het systeem geeft persoonlijk advies over lichamelijke activiteit, gebaseerd op individuele doelstellingen. Het gevolg: meer zelfmanagement door ouderen. 14 Wat is de aanpak? Het project bestaat uit drie delen. Allereerst wordt het monitoringssysteem ontwikkeld. Dit zal bestaan uit een badkamerweegschaal die gewicht en balans meet, een grijpbal die handkracht meet en een activiteitenmonitor die lichamelijke activiteit en het looppatroon meet. Als tweede ontwikkelt het netwerk een feedback- en adviessysteem. Dit geeft feedback op een eenvoudige en begrijpelijke manier. Bij de ontwikkeling hiervan worden ook ouderen betrokken. Het derde deel is een evaluatieonderzoek onder vijftig ouderen met beginnende symptomen van kwetsbaarheid. Deze gebruiken het systeem een jaar lang onder begeleiding van een fysiotherapeut.

15 Wat gaat het opleveren? De opbrengst van het project is het genoemde monitoringssysteem. Dit wordt via een van de geïnteresseerde bedrijven op de markt gebracht. Ook levert het project wetenschappelijke kennis op over de bruikbaarheid en ervaren toegevoegde waarde van de technologie. Ook levert het kennis op over de factoren die van belang zijn bij het invoeren ervan in de zorgpraktijk. De wetenschappelijke en praktische resultaten worden actief verspreid. Bijvoorbeeld door middel van nieuwsbrieven, presentaties en publicaties in wetenschappelijke tijdschriften. Meer informatie Prof. dr. L.P. de Witte, 15

16 Effect van nazorg na een beroerte Titel: Effecten van een op maat gesneden multidisciplinair (na)zorgprogramma voor ouderen met een CVA die na revalidatie in het verpleeghuis naar huis worden ontslagen (MAESTRO) Type: onderzoeksproject Projectnummer: Doelgroep: mensen van 65 jaar en ouder waarbij een CVA is gediagnosticeerd en waarbij de verwachting is dat zij na revalidatie in het verpleeghuis naar huis mogen. Ook de betrokken mantelzorger wordt gevraagd deel te nemen. Startdatum: januari 2010 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? Vereniging Cerebraal en de Nederlandse CVA-vereniging Samen Verder hebben gesignaleerd dat er een gebrek is aan goede nazorg na revalidatiebehandeling in het verpleeghuis. Daardoor is de oudere CVA-patiënt vaak onvoldoende toegerust om thuis met de resterende fysieke, cognitieve en/of psychosociale beperkingen om te gaan. Dit heeft gevolgen voor de dagelijkse activiteiten, vervulling van de sociale rollen en het niveau van functioneren. Bovendien heeft dit nadrukkelijk gevolgen voor de zorglast die mantelzorgers ervaren en hun kwaliteit van leven. Wat houdt het project in? Dit project onderzoekt de effecten van het (na)zorgprogramma Samen sterk na een beroerte. Dit programma is ontwikkeld met inbreng van CVA-patiënten en hun naasten, en in nauwe samenwerking met zorgprofessionals uit de eerste en derde lijn. Het programma richt zich op het optimaal benutten van de functionele mogelijkheden van de cliënt en ondersteuning van de mantelzorger bij terugkeer van de cliënt in de maatschappij. Belangrijke thema s zijn het leren omgaan met beperkingen, het actief zoeken naar oplossingen voor problemen en het uitvoeren van actieplannen. Ook wordt aandacht besteed aan educatie en lotgenotencontact. Een multidisciplinair team van behandelaars uit de derde en eerste lijn voert het programma uit. Dit vindt plaats in zowel het verpleeghuis als in de thuissituatie. Wat is de aanpak? De effectiviteit van het programma wordt nagegaan via multicentre randomized controlled trial in vijf regio s in Limburg en één in Noord-Brabant die een verpleeg- 16

17 huis met CVA-herstelafdeling hebben. De onderzoekers gaan na wat de effecten van het zorgprogramma zijn op zelfredzaamheid, functiebehoud, participatie, kwaliteit van leven en het zorggebruik van de cliënt. Ook wordt onderzocht welke invloed het programma heeft op de zorglast en kwaliteit van leven van de primaire mantelzorger. Wat gaat het opleveren? De bedoeling is dat het onderzoek een lijnoverstijgend programma oplevert dat bijdraagt aan optimale (na)zorg aan ouderen met een CVA. De kennis zal worden overgedragen op zowel regionaal als landelijk niveau. Regionaal door nieuwsbrieven, publicaties in regionale media en een Lerend Netwerk CVA. Landelijk door informatieverstrekking aan beroepsverenigingen, CVA-zorgketens, (inter)nationale publicaties in vaktijdschriften, een website, bijdragen aan symposia en congressen en workshops. Bij het informeren van patiënten en hun mantelzorgers zullen patiëntenverenigingen een belangrijke rol spelen. Meer informatie Dr. J.C.M. van Haastregt, 17

18 Zorgpad voor geriatrische revalidatie Titel: Op weg naar herstel. Implementatie van het zorgpad geriatrische revalidatie voor ouderen met complexe problematiek Type: implementatieproject Projectnummer: Doelgroep: ouderen (65-plus) met een breed palet van aandoeningen en de betrokken mantelzorgers Startdatum: januari 2011 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? In Nederland worden jaarlijks ruim ouderen na een ziekenhuisopname doorverwezen naar een afdeling voor geriatrische revalidatie. Deze afdelingen bevinden zich meestal in een verpleeghuis of herstelklniek. Het doel daarvan is terugkeer naar de oorspronkelijke woonsituatie. Deze ouderen kunnen diverse knelpunten in de zorg tegenkomen, zoals gebrek aan goede coördinatie. Ook in de regio Maastricht-Heuvelland zijn dergelijke knelpunten gesignaleerd. Daarom wordt al een aantal jaren geëxperimenteerd met het optimaliseren van de geriatrische revalidatie voor ouderen met complexe problematiek. Omdat de ervaringen positief zijn, bestaat de behoefte om het zorgtraject verder te optimaliseren, faciliteren en formaliseren via een zorgpadbeschrijving met bijbehorend protocol. Wat houdt het project in? Dit project wil, door de ontwikkeling en invoering van een zorgpad geriatrische revalidatie, de kwaliteit van zorg verbeteren. Dat moet leiden tot betere zelfredzaamheid, participatie en ervaren kwaliteit van leven van de ouderen en verminderde zorglast van mantelzorgers. Ook moet het project het aantal heropnames verminderen en definitieve opname in een instelling uitstellen. Wat is de aanpak? Samen met betrokken zorgorganisaties in de eerste, tweede en derde lijn zal het zorgpad ontwikkeld worden. Vervolgens vindt een proefimplementatie plaats in Maastricht-Heuvelland aan de hand van het model van Grol. Bij een evaluatie gaan 18

19 de betrokkenen na in hoeverre het zorgpad leidt tot een betere kwaliteit van zorg. Daarnaast wordt onderzocht wat de invloed van het zorgpad is op de zelfred zaamheid, participatie, kwaliteit van leven en het zorggebruik van de cliënt en de zorglast voor mantelzorgers. De uitkomsten worden gebruikt bij het voorbereiden van regionale en nationale invoering van het zorgpad. Wat gaat het opleveren? Tijdens het project ontwikkelt het netwerk materiaal voor landelijke invoering: een zorgpadbeschrijving, lokaal toepasbaar protocol, checklist, concept DBC en pr-materiaal. Door nauwe samenwerking met belangenorganisaties zal provinciaal en landelijk draagvlak voor het zorgpad worden gecreëerd. Ook focusgroepen, workshops en symposia dragen hieraan bij. Er zal gepubliceerd worden in vakbladen en informatieoverdracht plaatsvinden op locatie. Meer informatie Dr. J.C.M. van Haastregt, 19

20 Medicijngebruik onder de loep Titel: Polyfarmacie: te veel of te weinig? Type: transitie-experiment Projectnummer: Doelgroep: patiënten van 60 jaar of ouder waarbij sprake is van polyfarmacie (dat wil zeggen dat zij vijf of meer medicijnen krijgen voorgeschreven) Startdatum: oktober 2009 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? Multimorbiditeit (voorkomen van meerdere aandoeningen) en polyfarmacie (gelijktijdig gebruik van vijf of meer medicijnen) komen veel voor. Van de mensen van 60 jaar en ouder is bij meer dan 60 procent sprake van multimorbiditeit. Van mensen van 65 jaar en ouder gebruikt meer dan een derde langere tijd verschillende medicijnen. Een deel van alle ziekenhuisopnames onder ouderen is het gevolg van bijwerkingen van de medicatie. Van deze opnames is 80 procent te voorkomen. Voor adequaat management van multimorbiditeit en polyfarmacie ontbreekt een wetenschappelijke basis. Bij dit management zou de huisarts een belangrijke rol kunnen spelen. Hij kan daarbij gebruikmaken van de gegevens uit de eigen praktijk, van de medisch specialist, de patiënt en de apotheker. Wat houdt het project in? Dit project inventariseert de effectiviteit en haalbaarheid van een integraal medicatie monitoringssysteem voor patiënten met polyfarmacie. Hierbij stelt de huisarts een integraal medicatieadvies op. Dat doet hij op basis van informatie uit het elektronisch dossier, mogelijk aangevuld met recente laboratoriumtesten. De voorgeschreven medicatie wordt gerubriceerd, het huidige medicatiegebruik gecheckt, voorschriften vergeleken met indicaties, nagegaan of er bijwerkingen en/ of medische interacties zijn en de toedieningsvormen en dosis van de medicatie worden geëvalueerd. De huisarts stelt aansluitend een advies op en stuurt dit naar de betrokken medisch specialisten met de vraag of zij het advies ondersteunen. Het definitieve advies wordt besproken met de patiënt en bij veranderingen wordt akkoord van de patiënt gevraagd. 20

21 Wat is de aanpak? Met een gerandomiseerde en gecontroleerde trial zal de effectiviteit van het systeem worden nagegaan. Randomisatie vindt hierbij plaats op praktijkniveau: patiënten met polyfarmacie die tot de interventiepraktijken behoren krijgen een integraal medicatiemonitoringsadvies. Patiënten van controlepraktijken krijgen dit niet. Na één, zes en twaalf maanden na het advies vinden metingen plaats. Daarbij wordt gekeken naar fysiek en mentaal functioneren, laboratoriumuitslagen, medicatietrouw, gebruik van gezondheidsdiensten, haalbaarheid van de interventie en kosten van recepten. Wat gaat het opleveren? Resultaten zullen onder meer worden aangeboden aan nationale en internationale vaktijdschriften ter publicatie. Ook wordt er aan het einde van het project een conferentie georganiseerd voor huisartsen, praktijkondersteuners en apothekers waarbij aandacht wordt besteed aan de verspreiding van de resultaten en het verder uitrollen van de interventie. Meer informatie Dr. M. van den Akker, 21

22 Beperkingen tegengaan Titel: Reductie van beperkingen in het functioneren van thuiswonende kwetsbare ouderen. Een clustergerandomiseerd gecontroleerd experiment (RCT) Type: onderzoeksproject Projectnummer: Doelgroep: thuiswonende ouderen (> 70 jaar) met een matige tot ernstige kwetsbaarheid volgens de Groningen Frailty Indicator (GFI score > 5). Startdatum: augustus 2009 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? Het aantal kwetsbare ouderen neemt toe. Kwetsbare ouderen ondervinden problemen bij het ondernemen van activiteiten en het participeren in de maatschappij. Een beperking in de uitvoering van activiteiten verhoogt het risico op ziekenhuisopnames en langdurige zorgafhankelijkheid. Ouderen ondervinden een vermindering van kwaliteit van leven en er ontstaat een toenemende belasting voor mantelzorgers en zorgprofessionals. Daarom is het belangrijk effectieve interventies te ontwikkelen die beperkingen bij kwetsbare ouderen voorkomen of uitstellen. Wat houdt het project in? In het kader van het project wordt een eerstelijns interventie onderzocht die beperkingen in de uitvoering van activiteiten tegengaat. Deze interventie combineert factoren die succesvol lijken te zijn in het voorkomen of uitstellen van beperkingen. Daarbij gaat de interventie uit van een uitgebreide individuele behoeftebepaling, inclusief een inventarisatie van de onderliggende oorzaken van de beperkingen, het opstellen van een individueel interdisciplinair plan van aanpak in overleg met de patiënt en zijn mantelzorger, het inzetten van een flexibel arsenaal aan interventies en regelmatige evaluatie en follow-up. Wat is de aanpak? Twaalf huisartsenpraktijken in de regio Westelijke Mijnstreek (Limburg) zijn op praktijkniveau gerandomiseerd. Zes daarvan bieden aan 194 patiënten de nieuwe interventie. De anders zes praktijken blijven aan 153 patiënten de reguliere zorg 22

23 bieden. Bij aanvang, na 6, 12 en 24 maanden worden metingen gedaan. De gegevens worden bij zowel kwetsbare ouderen als bij hun mantelzorgers verzameld, via telefonische interviews en vragenlijsten. De primaire uitkomstmaat is beperkingen in activiteiten. Secundaire uitkomsten zijn depressieve symptomen, eenzaamheid, kwaliteit van leven, vallen, bezorgdheid om te vallen, sociale steun, sociale participatie, cognitie, mortaliteit, zorggebruik en hulpmiddelen of aanpassingen in de woning en hieraan gerelateerde kosten. Wat gaat het opleveren? Informatie over de effecten van de interventie en de ervaringen worden verspreid onder ouderen(organisaties) en zorgprofessionals. Ook worden artikelen gepubliceerd in (inter)nationale vaktijdschriften en presentaties gegeven tijdens bijeenkomsten van beroepsverenigingen en (inter)nationale congressen. Meer informatie Prof. dr. G.I.J.M. Kempen, 23

24 Het zorgproces opnieuw ontwerpen Titel: Werken aan een ketenzorgmodel. Ouderen met kwetsbare problematiek opsporen en begeleiden Type: transitie-experiment Projectnummer: Doelgroep: kwetsbare ouderen, mantelzorgers, zorgprofessionals en andere betrokkenen bij de zorg voor ouderen Startdatum: januari 2009 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? Het huidige zorgaanbod groeit onvoldoende mee met de behoeften van ouderen met complexe problemen. Bijvoorbeeld door versnippering, sturing door het aanbod en onvoldoende samenhang tussen de aanbieders uit verschillende sectoren. Bovendien missen zorgverleners vaak de middelen om de hulpvraag van ouderen te doorgronden. Daardoor kunnen ze ook lastig een adequaat aanbod organiseren. Het gevolg: reactief handelen, verkeerd medicijngebruik en onderdiagnostiek komen nog te vaak voor. Wat houdt het project in? Het project wil het zorgproces herontwerpen. Dit moet leiden tot een cliëntvriendelijke keten van voorzieningen waarin zowel vroegopsporing, behandeling en nazorg zijn opgenomen. Deze keten wordt tijdens het project ontwikkeld. Vervolgens zullen alle betrokkenen, namelijk (zorg)aanbieders, ouderenvertegenwoordigers en onderzoekers, de keten evalueren. Ook werken zij aan het vastleggen van deze aanpak. Het uiteindelijk doel: samenhang en continuïteit, van vroegopsporing tot en met de nazorg. Wat is de aanpak? Toepassing van het circulaire ketenzorgmodel. Dat heeft als kenmerk dat de kwetsbare oudere en mantelzorger centraal staan. Daaromheen staan de eersteen tweedelijnsvoorzieningen, die onderling afstemmen en samenwerken. Onderdelen van de cirkel die zij doorlopen zijn: welke cliënt heeft welk probleem, wat moet er eerst gebeuren en wie gaat dat doen? Vervolgens bieden ze de nodige 24

25 zorg en ondersteuning en gaan ze na wat het resultaat is. Dan begint de cyclus opnieuw. Het ketenzorgmodel wordt per subregio ingevuld, zodat het goed aansluit op de bestaande zorgstructuren. Subregio s vergelijken onderling hun resultaten en aanpak. Zodat zij daarmee weer hun eigen zorgketen kunnen verbeteren. Zo werken ze volgens het principe van een lerend netwerk. Wat gaat het opleveren? Het project levert verschillende producten op die bijdragen aan de andere werkwijze: protocollen voor ketenzorg, ontslag en verwijzing; een sociale kaart; een transmuraal dossier; een multidisciplinair interventieprogramma. Meer informatie Drs. N.M.H.M. Maraite, nicole.maraite@mumc.nl 25

26 Ondersteuning voor meer kwaliteit van leven Titel: Integrated Senior Services. Optimalisering van functioneren en kwaliteit van leven gerichte ondersteuning van ouderen in een kwetsbare positie Type: transitie-experiment Projectnummer: Doelgroep: ouderen in een kwetsbare positie, vanaf 75 jaar, zowel thuiswonend als tijdelijk verblijvend in een ziekenhuis of verpleeg- of verzorgingshuis Startdatum: december 2010 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? Het is onduidelijk hoe kwetsbare ouderen het beste ondersteund kunnen worden zodat zij zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven. En zodat zij een hoge kwaliteit van leven ervaren en naar behoefte kunnen participeren in de samenleving. Wat houdt het project in? Met dit project wil het netwerk veranderingen volgens het Chronic Care Model in gang zetten. Dit model richt zich op het optimaliseren van het functioneren en de kwaliteit van leven van chronisch zieken, in dit geval ouderen in een kwetsbare positie. Kenmerkend is dat zorgactiviteiten zich niet richten op de overname van zorg, maar op zodanige ondersteuning dat mensen zoveel mogelijk in staat worden gesteld zich te redden en voor zichzelf te zorgen op basis van wat zij zelf willen en kunnen. Het netwerk wil hiermee ervaring opdoen en ontdekken hoe zij deze veranderingen het beste kunnen bereiken. Wat is de aanpak? In drie verschillende experimenten wordt een aantal kernelementen van het Chronic Care Model uitgewerkt. De experimenten richten zich op zelfmanagement, tele-technologie en een samenhangend aanbod van maatschappelijke en gezondheids voorzieningen. De resultaten samen leveren uiteindelijk het complete zorgmodel. 26

27 Wat gaat het opleveren? Het project beoogt een zorg-, welzijns-, woon- en preventieaanbod op te leveren dat zowel qua inhoud, omvang als financiering is afgestemd op de (rest) capaciteiten en behoeften van kwetsbare ouderen. Kennis over het proces en de inhoud zal worden verspreid via de website van Aczio en de Academische Werkplaats, via nieuwsbrieven, studiedagen en wetenschappelijke (inter)nationale publicaties in vaktijdschriften. Ouderen zullen informatie krijgen via activiteiten die specifiek op hen gericht zijn. Voor professionals zullen er educatieve activiteiten zijn, bijvoorbeeld in het hanteren van protocollen en instrumentaria. Meer informatie Dr. ir. M.W.J. Jansen, 27

28 28 Projecten NPO

29 Academische Werkplaats Ouderenzorg Noordelijk Zuid-Holland De Academische Werkplaats Ouderenzorg Noordelijk Zuid-Holland streeft naar samen hangende zorg voor kwetsbare ouderen. Proactief met als uitgangspunt de mogelijkheden en wensen van de oudere zelf. De thema s waar het netwerk aan werkt zijn: van reactieve naar proactieve zorg; herstelzorg. De Academische Werkplaats ouderenzorg is een samenwerkingsverband van ouderen en mantelzorgers, regionale zorgverleners, kennisinstellingen en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). In de vijf regio s binnen de OOR, te weten Haaglanden, Delft-Westland-Oostland, Midden Holland, en Zuid-Holland Noord zijn geriatrische netwerken actief die samenwerken met regionale ouderenberaden. Inmiddels maken ruim 100 organisaties deel uit dit netwerk van netwerken. Meer informatie Frédérique van Weering, netwerkmanager AWO-NZH, Jacobijn Gussekloo, trekker AWO-NZH , 29

30 Betere signalering voor samenhangend zorgaanbod Titel: ISCOPE. Betere signalering, zorg op elkaar afstemmen Type: transitie-experiment Projectnummer: Doelgroep: 75-plussers in een huisartspraktijk Startdatum: 1 januari 2009 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? Op oudere leeftijd krijgen mensen vaak te maken met lichamelijke, functionele en psychische achteruitgang door chronische aandoeningen. Hierdoor vermindert de zelfredzaamheid. Daarnaast valt de sociale omgeving langzaam weg. Deze geleidelijke en onvoorspelbare achteruitgang is niet tijdig bekend bij zorgverleners. Het gevolg: hulp wordt niet op tijd georganiseerd, er moet steeds worden gezocht naar oplossingen voor ad-hocproblemen en het zorgaanbod is vaak versnipperd omdat voor elke aandoening een aparte behandeling en protocol geldt. Wat houdt het project in? Het project betreft de invoering van een eenvoudig signaleringssysteem in een huisartspraktijk. Dit systeem brengt structureel de fysieke, functionele, psychische en sociale problemen van ouderen in kaart. Als het nodig is, wordt voor de oudere met een combinatie van problemen een zorgactieplan opgesteld dat voorziet in samenhangende zorg en de ondersteuning. Binnen dit project wordt onderzocht wat de (kosten)effectiviteit is van de combinatie van screening en het maken en uitvoeren van het zorgactieplan. Dat gebeurt met een gerandomiseerd onderzoek in zestig huisartspraktijken. Wat is de aanpak? De huisartspraktijk vult met regelmaat een korte vragenlijst in met ouderen vanaf 75 jaar. De uitkomsten neemt de arts op in het Elektronisch Medisch Dossier. Voor ouderen met een combinatie van problemen stelt de huisarts vervolgens samen met betrokken zorgverleners een zorgactieplan op. Dat gebeurt in overleg met de 30

31 oudere zelf en de mantelzorger(s). Daarna benadert de huisarts (of praktijkondersteuner) de zorgpartners voor bijvoorbeeld medicatiesanering, de aanvraag van thuiszorg, betrokkenheid van welzijnswerk of een multidisciplinair overleg. Wat gaat het opleveren? Het project levert instrumenten op waarmee een huisarts snel inzicht krijgt in de zorgbehoefte van ouderen en een passend zorgplan kan opstellen, zoals: een proactief screeningsinstrument, getest in de praktijk; een format voor een zorgactieplan dat eenvoudig is over te nemen; een training voor huisartsen en praktijkondersteuners; een onderbouwing van kosten en effecten. Meer informatie Prof. dr. J. Gussekloo, 31

32 Zelfredzaamheid behouden na ziekenhuisopname Titel: Het HerstelZorgProgramma. Integrale functiegerichte zorg en bekostiging voor kwetsbare ouderen Type: transitie-experiment Projectnummer: Doelgroep: kwetsbare ouderen vanaf 70 jaar met een acute of geplande opname op de afdelingen orthopedie, chirurgie/heelkunde, urologie, thorax chirurgie of neurologie van het LUMC Startdatum: maart 2010 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? Een ziekenhuisopname gaat voor veel ouderen samen met verlies van zelfredzaamheid. Vaak is er sprake van blijvend functieverlies en afhankelijkheid van bijvoorbeeld thuiszorg of verzorging in een verpleeghuis. Ouderen met complexe problemen hebben een groter risico op functieverlies. Vooral omdat het huidige zorgsysteem niet voldoende is ingericht om hen de zorg te bieden die zij nodig hebben om zelfredzaam te blijven. Oorzaken hiervoor zijn te vinden in een versnipperd zorgaanbod, de wet- en regelgeving, de marktwerking en de financiering. Het doel van het programma is voorkomen dat kwetsbare ouderen minder zelfredzaam worden en het herstel na ziekenhuisopname versnellen en verbeteren. Wat houdt het project in? Het HerstelZorgProgramma richt zich op betere geriatrische ondersteuning en een goede samenwerking tussen de verschillende disciplines en sectoren waarmee kwetsbare ouderen in deze situatie te maken krijgen. Het programma bestaat uit de volgende onderdelen: verbetering van risicomanagement; ontwikkeling van zorgpaden die multidisciplinair, instellingsoverschrijdend en functiegericht zijn waardoor de zorg op elkaar is afgestemd; betere borging van de geriatrische zorg voor de patiënt; optimalisatie van transities in de keten. 32

33 Wat is de aanpak? Uitgangspunt van het HerstelZorgProgramma is de zorg rondom de oudere zo te organiseren dat deze optimaal kan herstellen van een ziekenhuisopname. En er zo voor te zorgen dat de opname geen negatieve gevolgen heeft voor de zelfredzaamheid. Daarbij maken we onderscheid tussen voorzorg, ziekenhuiszorg en herstelzorg: Voorzorg richt zich op de mate van kwetsbaarheid van de oudere. Voorzorg omvat preventieve maatregelen om de beginconditie van de oudere te optimaliseren en complicaties te voorkomen. Bijvoorbeeld door de thuissituatie met een mantelzorger of trajectbegeleider in kaart te brengen. Ziekenhuiszorg gaat zowel over medisch-technische interventies als zorg die gericht is op behoud van functionaliteit en het bereiken van herstel. In deze fase kunnen verpleegkundigen complicaties tijdig signaleren en starten met de behandeling. Zo blijven de gevolgen van complicaties beperkt. Herstelzorg betreft medische en sociale maatregelen voor het herstel van de oudere na een ziekenhuisopname. Daarbij wordt de oudere gestimuleerd zo snel mogelijk naar de situatie van voor de opname terug te keren, zodat hij of zij de regie over eigen leven behoudt. Wat gaat het opleveren? 95 procent van de ouderen wordt voor of tijdens de ziekenhuisopname gescreend op kwetsbaarheid. Een daling van 20 procent van het aantal ouderen dat minder zelfredzaam wordt na ziekenhuisopname. Het aantal intramurale en extramurale complicaties vermindert met tien procent. Tachtig procent van de patiëntentransfers wordt niet gehinderd door wet- en regelgeving en financiering ten behoeve van een optimaal afgestemde zorg. De gemiddelde verblijfsduur in het ziekenhuis van ouderen daalt met tien procent. De gemiddelde totale kosten per oudere patiënt blijven gelijk of dalen. Meer informatie Mevrouw I.E.C. van Everdinck-van der Pols, 33

34 Ondersteuning als oudere minder beslissingsvaardig wordt Titel: Van meedenken met naar beslissen voor. Morele problemen bij zorgbeslissingen van familieleden en mantelzorgers voor verminderd beslissingsvaardige ouderen in de thuissituatie Type: onderzoeksproject Projectnummer: Doelgroep: naasten van ouderen met verminderde beslissingsvaardigheid, (thuiswonende) ouderen, thuiszorgmedewerkers en artsen betrokken bij de zorg van ouderen Startdatum: oktober 2009 Looptijd: 4 jaar Waarom is het project gestart? In de zorg voor ouderen met verminderde beslissingsvaardigheid verandert de rol van familieleden en naasten langzaam naar mantelzorger tot uiteindelijk zelfs vertegenwoordiger. Deze verschuiving van verantwoordelijkheden heeft gevolgen voor de normen en waarden die zij gewend waren te hanteren binnen de relatie. Vaak worstelen naasten met de vraag hoe ze goede zorg kunnen bieden en daarbij recht kunnen blijven doen aan de autonomie en eigenheid van ouderen zelf. Professionele zorgverleners vragen zich af welke ruimte zij hebben om zich met de thuissituatie te bemoeien of in te grijpen. Wat houdt het project in? Antwoorden op de vragen: met welke morele problemen krijgen naasten te maken in de zorg voor thuiswonende ouderen die de regie aan het verliezen zijn, hoe gaan zij daarmee om, wat betekenen deze, hoe ontstaan ze en op welke wijze zouden ze beter te hanteren zijn? Bedoeling is een oplossingsrichting te vinden in praktisch bruikbare richtlijnen en adviezen die antwoorden geven op verschillende vragen. Zowel voor de ouderen zelf ( wat moet ik mijn kinderen vertellen nu het nog kan? ), de familieleden ( wat beslist moeder zelf en waar mag of moet ik me als dochter mee bemoeien? Hoe doe ik recht aan haar autonomie? ), de thuiszorgmedewerkers ( wat moet ik met de familie overleggen en wat met mevrouw zelf? ) en huisartsen ( wanneer mag ik ingrijpen als het thuis niet meer gaat en hoe betrek ik de familie daarbij? ). 34

35 Wat is de aanpak? Om gegevens te verkrijgen, maken de onderzoekers gebruik van verschillende methodes. De basis zijn de interviews met ouderen en hun naasten en met artsen en thuiszorgmedewerkers. Op basis hiervan worden vragenlijsten gemaakt die aan de verschillende doelgroepen worden voorgelegd. De uitkomsten van zowel de interviews als de vragenlijsten vormen de grondslag voor conceptadviezen, die een focusgroep gaat beoordelen. Wat gaat het opleveren? Een handreiking aan ouderen, hun familieleden en betrokken zorgverleners die helderheid geeft in de complexiteit en samenhang van belangen. Met de resultaten van het onderzoek worden verschillende ondersteuningsproducten gemaakt voor de betrokken doelgroepen, zoals (na)scholing, voorlichtingsmateriaal en artikelen in landelijke media en vakbladen. Dit onderzoek is gekoppeld aan ISCOPE en de resultaten worden ook toegepast in het maken van zorgplannen voor kwetsbare ouderen. Meer informatie Dr. D.P. Touwen, 35

36 Trainingen voor zelfstandig wonende 75-plussers Titel: Effect van functioneel trainen op de zelfredzaamheid van kwetsbare 75-plus ouderen Type: onderzoeksproject Projectnummer: Doelgroep: thuiswonende 75-plussers met fysieke beperkingen in dagelijkse handelingen en daarnaast ook problemen op minimaal een van de drie volgende domeinen: somatisch, psychisch of sociaal functioneren Startdatum: april 2009 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? Het samengaan van meerdere aandoeningen (multimorbiditeit) enerzijds en ingrijpende gebeurtenissen anderzijds leiden bij zelfstandig wonende 75-plussers vaak tot inactiviteit. Dit versterkt de achteruitgang in lichamelijke conditie en verhoogt het valrisico, wat een afname van dagelijkse activiteiten betekent. Wat houdt het project in? In een vroeg stadium signaleren dat ouderen kwetsbaar worden. En aansluitend daarop met deze ouderen thuis gaan trainen met de dagelijkse handelingen waar zij problemen mee hebben. Bijvoorbeeld traplopen of opstaan vanuit een stoel of bed. Denk ook aan meer complexe handelingen zoals boodschappen doen of huishoudelijk werk. Op deze manier kan worden voorkomen dat inactiviteit ontstaat. Wat is de aanpak? In veertig huisartspraktijken wordt met een gerandomiseerde en gecontroleerde trial nagegaan in hoeverre de vroege opsporing en functionele training in de thuissituatie effectiever is dan vroege opsporing en reguliere fysiotherapie. Hierbij gaan de onderzoekers na in hoeverre er een positieve invloed is op de zelfredzaamheid van kwetsbare ouderen, onder andere in termen van functionele beperkingen, mate van lichamelijke activiteit, sociaal functioneren en kwaliteit van leven. Tevens brengen zij in kaart in hoeverre de kosten dalen als gevolg van minder contact met de huisarts, doorverwijzingen en aanschaf van hulpmiddelen. 36

37 Wat gaat het opleveren? Een effectief trainingsprogramma voor zelfstandig wonende 75-plussers. De resultaten worden ook meegenomen bij de invulling van het zorgactieplan voor ouderen met complexe problematiek uit het transitie-experiment ISCOPE. Op congressen en in (inter)nationale vakbladen worden de resultaten gepubliceerd. Daarnaast zal integratie plaatsvinden in het onderwijs voor fysio- en oefentherapeuten in de opleidingsmodules van de Academische Werkplaats Ouderenzorg Noordelijk Zuid-Holland. Ouderen en mantelzorgers kunnen de resultaten lezen in een handzaam boekje. Meer informatie Dr. P. Siemonsma, 37

38 Percepties over somberheid en depressie Titel: EPISODE. Perceptions of Elderly Patients Interviewed after Screening on Depressive Feelings Type: onderzoeksproject Projectnummer: Doelgroep: ouderen van 75 jaar en ouder uit een huisartspraktijk, die op een screeningslijst hebben aangegeven dat zij zich somber voelen Startdatum: november 2010 Looptijd: 2 jaar Waarom is het project gestart? Veel ouderen ervaren depressieve gevoelens. Die hebben een negatieve invloed op het welbevinden van deze ouderen en hun mantelzorgers. Screening is in principe een goede methode om somberheid en depressieve symptomen bij ouderen vroegtijdig te signaleren en een klinische depressie te voorkomen. Toch zijn screening en de daaropvolgend aangeboden behandeling niet altijd zo effectief als gedacht. Dat komt omdat niet bekend is wat de behoeften zijn van ouderen die aangeven somber te zijn. En dat is wel noodzakelijk om adequate ondersteuning te kunnen bieden en de kwaliteit van leven te bevorderen. Het is dus essentieel te weten wat de percepties zijn van ouderen op oorzaken en oplossingen met betrekking tot somberheid en depressie. Wat houdt het project in? Het doel van dit onderzoek is om de verscheidenheid aan percepties in kaart te brengen die ouderen hebben op oorzaken en oplossingen met betrekking tot somberheid en depressie. Een belangrijke subvraag hierbij is: wat is de betekenis van de eventuele aanwezigheid van complexe problematiek? Wat is de aanpak? Met in totaal veertig ouderen worden individueel twee diepte-interviews gehouden. Twintig van deze ouderen vertonen alleen symptomen van somberheid of depressie. De andere twintig personen hebben daarnaast ook andere problemen, bijvoorbeeld op het gebied van dagelijks functioneren, gezondheid en sociale relaties. 38

39 Wat gaat het opleveren? De resultaten van het onderzoek worden op diverse manieren verspreid. Onder andere met een rapport voor beleidmakers, publicaties in (inter)nationale tijdschriften, presentaties op congressen en een symposium voor ouderen. Tevens wordt een actieve bijdrage geleverd aan de revisie van de richtlijn Depressieve stoornis van het Nederlands Huisarts Genootschap en de multidisciplinaire richtlijn Depressie van het Trimbos-instituut. Met een boekje, publicaties en door folders in huisartspraktijken worden ouderen geïnformeerd over herkenning en behandeling van depressieve klachten. De verspreiding van de bevindingen vindt verder plaats via reguliere nascholingsprogramma s. Meer informatie Prof. dr. J. Gussekloo, 39

40 Regie voor betere medische zorg in verzorgingshuizen Titel: MOVIT: Medische zorg Optimalisatie Verzorgingshuizen Implementatie Traject Type: implementatieproject Projectnummer: Doelgroep: bewoners van 42 verzorgingshuizen in Zuid-Holland Noord Startdatum: november 2009 Looptijd: tot mei 2013 Waarom is het project gestart? De politiek, de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) en de beroepsorganisaties KNMG, LHV en NHG geven aan dat de medische zorg in verzorgingshuizen onvoldoende is afgestemd. Bewoners worden steeds ouder en kwetsbaarder en hebben meer verzorging nodig. De (mate van) verzorging is echter niet meegegroeid. Wat houdt het project in? Binnen de huidige financiële, sociale en maatschappelijke kaders is het mogelijk zorg anders in te zetten, met een betere kwaliteit van zorg tot gevolg. Uitgangspunten hierbij zijn: vooruitlopen op de klacht (pro-actief); zorgplan gericht op kwaliteit van leven; multidisciplinaire uitvoering; goede afspraken over samenwerking, personeel, infrastructuur en financiering. Wat is de aanpak? MOVIT realiseert per verzorgingshuis een Lokale Werkgroep, waaraan minimaal deelnemen: de preferente huisartsen, een apotheker, een specialist ouderengeneeskunde en een vertegenwoordiger vanuit het verzorgingshuis. Een preferente huisarts neemt een belangrijk aandeel van de patiëntenzorg op zich én neemt deel aan de vorming van het medische beleid in het verzorgingshuis. Begeleiding van de Lokale Werkgroepen vindt bij voorkeur plaats door een kaderhuisarts ouderengeneeskunde. De Lokale Werkgroep heeft als taak om verbeterpunten voor de eigen 40

41 situatie te benoemen en deze te prioriteren. De huidige standpunten van KNMG, LHV en NHG ten aanzien van optimale ouderenzorg vormen hierbij het uitgangspunt. Vervolgens doet de Lokale Werkgroep suggesties voor het realiseren van de gewenste verbeteringen in een verbeterplan en zet de uitvoering hiervan in gang. Het realiseren van een structureel, patiëntgebonden multidisciplinair overleg (MDO) is hierbij zeer wenselijk. Wat gaat het opleveren? Voor de verzorgingshuizen in Zuid-Holland Noord zijn Lokale Werkgroepen ingericht en aan de slag gegaan met hun verbeterplan. Zij krijgen daarbij organisatorische ondersteuning en scholing van MOVIT. MOVIT meet daarnaast bij alle betrokken partijen de tevredenheid en uitwerking op de kwaliteit van zorg. Meer informatie Drs. A.J. Poot, 41

42 42 Projecten NPO

43 Geriatrisch Netwerk Rotterdam en Omgeving GENERO wil de kwaliteit van zorg en welzijn voor ouderen zowel organisatorisch als zorginhoudelijk verbeteren. Het netwerk versterkt de samenwerking tussen alle organisaties die een rol hebben in het leven van ouderen. De projecten van GENERO richten zich op vier thema s die in samenspraak met ouderen gekozen zijn: toegankelijkheid van zorg en welzijn; afstemming en continuïteit; signalering van complexe problematiek; verbetering draagkracht. GENERO ziet niet alleen ouderen, mantelzorgers en vrijwilligers als doelgroep, ook richt GENERO zich op zorgprofessionals. Verder besteedt het netwerk aandacht aan de educatie van professionals en mantelzorgers en voorlichting van ouderen zodat zij alert kunnen reageren op aandoeningen en ziektes. Meer dan 100 organisaties maken deel uit van het netwerk. Zij komen vanuit de hele regio: Drechtsteden, Midden- en West-Brabant, Rotterdam-Rijnmond, Zeeland en de Zuid-Hollandse eilanden. Meer informatie Dini Smilde-van den Doel, , smilde@pallas-healtresearch.com 43

44 Ook zelfstandig na opname Titel: Zorgprogramma voor preventie en herstel. Voorkomen van functieverlies na een ziekenhuisopname Type: transitie-experiment Projectnummer: Doelgroep: 65-plussers met een hoog risico op functieverlies gedurende hun opname in het ziekenhuis Startdatum: november 2009 Looptijd: 3 jaar Waarom is het project gestart? Van de 65-plussers die in het ziekenhuis zijn opgenomen, functioneert ongeveer 35 procent na ontslag slechter dan voor de opname. Een groot deel van de functieproblematiek heeft echter niets te maken met de reden van opname. Kennelijk leidt de opname zelf tot functieverlies, bijvoorbeeld door gebrek aan fysieke activiteiten en door depressieve gevoelens. Het ziekenhuis probeert de ziekte zo goed mogelijk te behandelen, maar er is weinig aandacht voor het behoud van de zelfstandigheid en de kwaliteit van leven van de patiënt. Eenmaal thuis is de patiënt grotendeels op zichzelf aangewezen en op mantelzorgers. Die raken daardoor zwaar belast. Wat houdt het project in? Een speciaal zorgprogramma voor preventie en herstel moet de oplossing bieden. In dit programma zit een pakket van interventies die helpen de zelfredzaamheid en kwaliteit van leven zo goed mogelijk in stand te houden. Zo snel mogelijk na de ziekenhuisopname start de zorg en deze loopt ook door als de patiënt weer thuis is. Steekwoorden van het project: multidisciplinair, integraal, persoonsgericht en met aandacht voor de mantelzorger. Wat is de aanpak? Binnen 48 uur na opname vullen een nurse practitioner en de patiënt een scorelijst in. Op basis daarvan schetst een computerprogramma de contouren van het zorgplan. Een multidisciplinair team, met onder meer een geriater en verpleeghuisarts, vult dit zorgplan verder in en zet het binnen 48 uur in werking. 44

Nationaal Programma Ouderenzorg

Nationaal Programma Ouderenzorg Betere zorg voor ouderen met complexe hulpvragen Nationaal Programma Ouderenzorg Geen symbolische vertegenwoordiging, maar serieus luisteren naar kwetsbare ouderen. Hannie van Leeuwen (85), lid programmacommissie

Nadere informatie

Het HerstelZorgProgramma. Integrale functiegerichte zorg en bekostiging voor kwetsbare ouderen

Het HerstelZorgProgramma. Integrale functiegerichte zorg en bekostiging voor kwetsbare ouderen Het HerstelZorgProgramma Integrale functiegerichte zorg en bekostiging voor kwetsbare ouderen Martijn Lehman de Lehnsfeld Manger Behandelzaken verpleeghuis Leythenrode en Voorzitter Geriatrisch netwerk

Nadere informatie

Op weg naar de module ouderenzorg

Op weg naar de module ouderenzorg Op weg naar de module ouderenzorg Geïntegreerde zorg voor ouderen met multiproblematiek Stichting Gezondheidscentra Eindhoven Robert Vening Katinka Mijnheer 12 oktober Inhoud presentatie 1. Introductie

Nadere informatie

Proeftuinen GRZ. Antoinette Bolscher Hannie Fonk procesbegeleiders proeftuinen GRZ. 8 september 2011

Proeftuinen GRZ. Antoinette Bolscher Hannie Fonk procesbegeleiders proeftuinen GRZ. 8 september 2011 Proeftuinen GRZ Antoinette Bolscher Hannie Fonk procesbegeleiders proeftuinen GRZ 8 september 2011 Inhoud presentatie Proeftuinen GRZ Waarom PT-GRZ Doelgroepen Resultaten meten Ketenzorg, zorgpaden Fasen

Nadere informatie

Ronde 2: sessie 1 Verbinding tussen eerstelijnszorg en sociaal werk: winst voor ouderen

Ronde 2: sessie 1 Verbinding tussen eerstelijnszorg en sociaal werk: winst voor ouderen Ronde 2: sessie 1 Verbinding tussen eerstelijnszorg en sociaal werk: winst voor ouderen Integraal willen we allemaal maar hoe? 1. Klaske Wynia, onderzoeker Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG)

Nadere informatie

Vernieuwingen in de eerstelijnszorg voor ouderen. Henriëtte van der Horst Hoofd afdeling huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde VUmc

Vernieuwingen in de eerstelijnszorg voor ouderen. Henriëtte van der Horst Hoofd afdeling huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde VUmc Vernieuwingen in de eerstelijnszorg voor ouderen Henriëtte van der Horst Hoofd afdeling huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde VUmc Thema s NPO: netwerken, eerstelijns transitie-experimenten Opbrengsten

Nadere informatie

Projectinformatie Code Z. Continuïteit van zorg bij Ongeplande opname van mensen met Dementie in het Ziekenhuis

Projectinformatie Code Z. Continuïteit van zorg bij Ongeplande opname van mensen met Dementie in het Ziekenhuis Projectinformatie Code Z Continuïteit van zorg bij Ongeplande opname van mensen met Dementie in het Ziekenhuis December 2014 Inleiding In regio Haaglanden zijn vanuit de Stichting Transmurale Zorg Den

Nadere informatie

De ontwikkeling, implementatie en evaluatie van een zorgpad geriatrische revalidatiezorg

De ontwikkeling, implementatie en evaluatie van een zorgpad geriatrische revalidatiezorg De ontwikkeling, implementatie en evaluatie van een zorgpad geriatrische revalidatiezorg Jolanda van Haastregt 03-06-2016 Irma Everink, Ruud Kempen, Jos Schols Health Services Research Focusing on Chronic

Nadere informatie

- kiezen voor het gebruik van goede digitale informatiesystemen in de zorgpraktijk.

- kiezen voor het gebruik van goede digitale informatiesystemen in de zorgpraktijk. SAMENVATTING Het aantal mensen met een chronische aandoening neemt toe. Chronische aandoeningen leiden tot (ervaren) ongezondheid, tot beperkingen en vermindering van participatie in arbeid en in andere

Nadere informatie

Transmurale zorgbrug

Transmurale zorgbrug Transmurale zorgbrug 13 februari 2014 Geriatriedagen 2014 Renate Agterhof, verpleegkundig specialist Spaarne Ziekenhuis Marina Tol, onderzoekscoördinator AMC Programma Aanleiding, ontwikkeling en stand

Nadere informatie

NHG-Standpunt. Huisartsgeneeskunde voor ouderen. Er komt steeds meer bij... standpunt

NHG-Standpunt. Huisartsgeneeskunde voor ouderen. Er komt steeds meer bij... standpunt NHG-Standpunt Huisartsgeneeskunde voor ouderen Er komt steeds meer bij... standpunt Schatting: in 2040 - op het hoogtepunt van de vergrijzing - zal zo n 23 procent van de bevolking ouder zijn dan 65 jaar.

Nadere informatie

BESCHRIJVING ZORGPROCES

BESCHRIJVING ZORGPROCES BESCHRIJVING ZORGPROCES Transmurale Zorgbrug Vechtdal (TZB) van order naar tot en met de nazorg na ontslag door thuiszorg Versie 12-09-2017 V0.2 Inleiding Door de transmurale zorg brug Vechtdal het zorgproces

Nadere informatie

uitdagingen en ambities

uitdagingen en ambities Ouderenzorg van de toekomst; uitdagingen en ambities Prof. dr. Niek J de Wit, huisarts Julius Centrum voor Eerstelijns Geneeskunde UMC Utrecht Achtergrond Agenda Oud worden ; trends en feiten Maatschappelijk

Nadere informatie

Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis

Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis Samenvatting Het voorkomen van geneesmiddel gerelateerde problemen bij oudere patiënten met polyfarmacie ontslagen uit het ziekenhuis Hoofdstuk 1 bevat de algemene inleiding van dit proefschrift. Dit hoofdstuk

Nadere informatie

Multidisciplinaire ouderenzorg

Multidisciplinaire ouderenzorg Multidisciplinaire ouderenzorg Edith de la Fuente Projectleider Symposium Ouderenzorg - 20 november 2012 Programma Inleiding en kennismaking Opdracht in groepen Terugkoppeling opdracht Presentatie multidisciplinaire

Nadere informatie

Samen de goede koers varen

Samen de goede koers varen Home no. 3 Juni 2016 Themanummer Eerste lijn Eerdere edities Verenso.nl Samen de goede koers varen Op weg naar structurele samenwerking huisarts en specialist ouderengeneeskunde Ronald van Nordennen, Vincent

Nadere informatie

Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg

Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg In vergrijzende samenlevingen is de zorg voor het toenemende aantal kwetsbare ouderen een grote uitdaging

Nadere informatie

Ketensamenwerking in de GRZ: Wat kunnen we van elkaar leren? Irma Everink

Ketensamenwerking in de GRZ: Wat kunnen we van elkaar leren? Irma Everink Ketensamenwerking in de GRZ: Wat kunnen we van elkaar leren? Irma Everink 31-01-2019 Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

Ouderenzorg in de Limburgse keten. De rol van de cliëntenorganisaties

Ouderenzorg in de Limburgse keten. De rol van de cliëntenorganisaties Ouderenzorg in de Limburgse keten De rol van de cliëntenorganisaties Tielke Ausems, kaderlid KBO 1 oktober 2013 25 juni 2013 2008 25 juni 2013 WAT DEDEN DE OUDERENBONDEN BEZOEKRONDE: WEINIG SPECIFIEKE

Nadere informatie

SamenOud MOgroep 14 oktober 2014

SamenOud MOgroep 14 oktober 2014 SamenOud MOgroep 14 oktober 2014 Coen Ronde Beleidsmedewerker I&O, Tinten welzijnsgroep Projectleider SamenOud c.j.ronde@umcg.nl Universitair Medisch Centrum Groningen Afdelingen Gezondheidswetenschappen

Nadere informatie

Beoordeling van design** 1 (RCT) + Kwalitatieve analyse met behulp van een van te voren opgestelde codinglijst (inductive reasoning).

Beoordeling van design** 1 (RCT) + Kwalitatieve analyse met behulp van een van te voren opgestelde codinglijst (inductive reasoning). Zorg uit Voorzorg Proactieve zorg op maat voor ouderen in een kwetsbare positie Wetenschappelijke beschrijving De onderzoeksprojecten binnen het NPO zijn ook langs de wetenschappelijke meetlat gehouden,

Nadere informatie

Ronde 2: sessie 1 Verbinding tussen eerstelijnszorg en sociaal werk: winst voor ouderen

Ronde 2: sessie 1 Verbinding tussen eerstelijnszorg en sociaal werk: winst voor ouderen Ronde 2: sessie 1 Verbinding tussen eerstelijnszorg en sociaal werk: winst voor ouderen Persoonsgerichte en geïntegreerde ouderenzorg: Kenmerken, uitkomsten en borging Dr. Klaske Wynia, onderzoeker persoonsgerichte

Nadere informatie

Yvonne Drewes Sectie Ouderengeneeskunde, master Vitality and Ageing

Yvonne Drewes Sectie Ouderengeneeskunde, master Vitality and Ageing Effectiviteit en kosteneffectiviteit van proactieve, multidisciplinaire, geïntegreerde zorg voor ouderen met complexe problemen in de eerste lijn: IPD meta-analyse Yvonne Drewes Sectie Ouderengeneeskunde,

Nadere informatie

Prestatie integrale ouderenzorg

Prestatie integrale ouderenzorg Prestatie integrale ouderenzorg Doel Het doel van deze prestatie is het tot stand brengen van een integraal, multidisciplinair zorgaanbod voor kwetsbare ouderen in de thuissituatie op het gebied van cure,

Nadere informatie

CVA-zorg in beeld. Zorgprogramma Ketenzorg CVA regio Helmond Quartz. Inleiding

CVA-zorg in beeld. Zorgprogramma Ketenzorg CVA regio Helmond Quartz. Inleiding CVA-zorg in beeld Zorgprogramma Ketenzorg CVA regio Helmond Quartz Inleiding Jaarlijks worden 45.000 mensen getroffen door een CVA en 200.000 Nederlanders hebben ooit een CVA gehad. CVA is een complexe

Nadere informatie

Zorgpad voor Kwetsbare Ouderen Presentatie Heerenveen 18/11/2014

Zorgpad voor Kwetsbare Ouderen Presentatie Heerenveen 18/11/2014 Zorgpad voor Kwetsbare Ouderen Presentatie Heerenveen 18/11/2014 Riet ten Hoeve Friesland Voorop Het zorgpad is ontwikkeld door een Projectgroep in het kader van Friesland Voorop en vastgesteld september

Nadere informatie

Soepele samenwerking voor ouderen thuis. Symposium 8 oktober 2014

Soepele samenwerking voor ouderen thuis. Symposium 8 oktober 2014 Soepele samenwerking voor ouderen thuis Symposium 8 oktober 2014 Disclosure belangen sprekers: Nieske Heerema :geen Dr Hester ten Dam :geen Leonie Bosch :geen Annemieke van Oostveen:geen Dr Hester ten

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting De levensverwachting van mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) is gemiddeld 13-30 jaar korter dan die van de algemene bevolking. Onnatuurlijke doodsoorzaken zoals

Nadere informatie

Echte innovatie van de ouderenzorg vraagt om paradigmaverandering!

Echte innovatie van de ouderenzorg vraagt om paradigmaverandering! Echte innovatie van de ouderenzorg vraagt om paradigmaverandering! Prof. dr. Raymond TCM Koopmans, Hoogleraar Ouderengeneeskunde, in het bijzonder de langdurige zorg De vergrijzing ( verzilvering ) De

Nadere informatie

Samenwerking en INnovatie in GEriatrische Revalidatie Ineke Zekveld LUMC

Samenwerking en INnovatie in GEriatrische Revalidatie Ineke Zekveld LUMC Resultaten monitor proeftuinen SINGER Samenwerking en INnovatie in GEriatrische Revalidatie Ineke Zekveld LUMC Inhoud presentatie Organisatie proeftuinen Vraagstelling SINGER Conclusies uit eerder onderzoek

Nadere informatie

Verpleegkundige in de zorg aan kwetsbare ouderen

Verpleegkundige in de zorg aan kwetsbare ouderen Verpleegkundige in de zorg aan kwetsbare ouderen Erik van Rossum lector zorginnovaties voor kwetsbare ouderen Hoe gaat het met ouderen? En met de zorg voor ouderen? Kwetsbaarheid Sleutelrol verpleegkundige

Nadere informatie

Ouderengeneeskunde in de eerste lijn:

Ouderengeneeskunde in de eerste lijn: Ouderengeneeskunde in de eerste lijn: Naar een Universitaire Praktijk Ouderengeneeskunde (UPO) ANH-Halfjaarlijkse 15 januari 2015 Cees Hertogh & Ferry Bastiaans 1 Achtergronden (extern): Toenemende en

Nadere informatie

Op weg naar herstel Consensus over een zorgpad geriatrische revalidatiezorg: een Delphi studie Irma Everink & Jolanda van Haastregt

Op weg naar herstel Consensus over een zorgpad geriatrische revalidatiezorg: een Delphi studie Irma Everink & Jolanda van Haastregt Op weg naar herstel Consensus over een zorgpad geriatrische revalidatiezorg: een Delphi studie Irma Everink & Jolanda van Haastregt 12-02-2016 Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing

Nadere informatie

INTEGRALE OUDERENZORG DRENTHE & CONGRES SAMENWERKING EERSTELIJNSZORG EN WIJKTEAMS 4 OKTOBER 2018

INTEGRALE OUDERENZORG DRENTHE & CONGRES SAMENWERKING EERSTELIJNSZORG EN WIJKTEAMS 4 OKTOBER 2018 INTEGRALE OUDERENZORG DRENTHE & CONGRES SAMENWERKING EERSTELIJNSZORG EN WIJKTEAMS 4 OKTOBER 2018 ONS PROGRAMMA Welkom o Welkom en voorstellen; wie is wie? o Integrale Ouderenzorg Drenthe en persoonsgerichte

Nadere informatie

Breder perspectief op herstelzorg

Breder perspectief op herstelzorg Verenso jaarcongres 2011 Breder perspectief op herstelzorg Jan Coolen deze inleiding WAT VOOR WIE HOE 1. WAT tussen vitaal thuis en langdurig beperkt Herstelzorg: - bij kwetsbare ouderen - als gerichte

Nadere informatie

Visie op Geriatrische Revalidatie in Groot Amsterdam. Notitie gemaakt voor platform Sigra GRZ. Versie 1.5

Visie op Geriatrische Revalidatie in Groot Amsterdam. Notitie gemaakt voor platform Sigra GRZ. Versie 1.5 Visie op Geriatrische Revalidatie in Groot Amsterdam Notitie gemaakt voor platform Sigra GRZ Versie 1.5 Deze notitie heeft tot doel de transmurale visie op revalidatie te omschrijven aan de hand waarvan

Nadere informatie

Proeftuinen Geriatrische Revalidatiezorg

Proeftuinen Geriatrische Revalidatiezorg Proeftuinen Geriatrische Revalidatiezorg Antoinette Bolscher Hannie Fonk procesbegeleiders proeftuinen GRZ 25 november 2011 Inhoud presentatie Proeftuinen GRZ Waarom PT-GRZ Doelgroepen Resultaten meten

Nadere informatie

Parkinsonzorg en behandeling in Groningen, Maartenshof

Parkinsonzorg en behandeling in Groningen, Maartenshof Parkinsonzorg en behandeling in Groningen, Maartenshof Verleden, heden en toekomst Annebaukje Berkhof-Huiser, specialist ouderengeneeskunde Wijnand Rutgers, neuroloog Verleden Dagbehandeling Maartenshof

Nadere informatie

PROJECTPLAN Vroege herkenning en behandeling ondervoeding in revalidatiecentra

PROJECTPLAN Vroege herkenning en behandeling ondervoeding in revalidatiecentra PROJECTPLAN Vroege herkenning en behandeling in revalidatiecentra Voorbeeldversie A. Inleiding en deelnemende afdelingen Inleiding Ondervoeding is sinds 2010 een prestatie indicator voor de revalidatiecentra.

Nadere informatie

Leergang Ouderenzorg. Avond 1

Leergang Ouderenzorg. Avond 1 Leergang Ouderenzorg Avond 1 Disclosure belangen sprekers: Nellie Jans kaderarts oudergeneeskunde in opleiding Suze Teunissen praktijkconsulent Agaath Vreeling kaderarts oudergeneeskunde (Potentiële) Belangenverstrengeling:

Nadere informatie

Zorgprogramma voor mensen met gerontopsychiatrische problematiek in het verpleeghuis

Zorgprogramma voor mensen met gerontopsychiatrische problematiek in het verpleeghuis Zorgprogramma voor mensen met gerontopsychiatrische problematiek in het verpleeghuis Anne van den Brink Specialist Ouderengeneeskunde Onderzoeker Pakkende ondertitel Inhoud presentatie Inleiding Aanleiding

Nadere informatie

Visie op de huisartsenzorg aan kwetsbare ouderen in Midden-Brabant

Visie op de huisartsenzorg aan kwetsbare ouderen in Midden-Brabant Visie op de huisartsenzorg aan kwetsbare ouderen in Midden-Brabant 1 Inleiding Kwetsbare ouderen De ouderdom komt vaak met vele gebreken. Een opeenstapeling van (kleine) gebreken of tekorten maakt kwetsbaar.

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF DE 1E NIEUWSBRIEF VOOR HET PROJECT KETENZORG OUDEREN WALCHEREN

NIEUWSBRIEF DE 1E NIEUWSBRIEF VOOR HET PROJECT KETENZORG OUDEREN WALCHEREN NIEUWSBRIEF DE 1E NIEUWSBRIEF VOOR HET PROJECT KETENZORG OUDEREN WALCHEREN Sinds 1 oktober 2009 zijn de huisartsenpraktijken van de Zorggroep Walcheren actief bezig om de zorg rondom de ouderen beter te

Nadere informatie

Wat heeft u gisteren gedaan om uw gezondheid op peil te houden?

Wat heeft u gisteren gedaan om uw gezondheid op peil te houden? Wat heeft u gisteren gedaan om uw gezondheid op peil te houden? Nooit te oud om te leren Gelderse bijeenkomst Consultatiebureaus voor Ouderen, 12-01- 2010, Provinciehuis, Arnhem Bankjes, buurtsuper, betaalbaar

Nadere informatie

Programma Geïntegreerde Ouderenzorg (PGO)

Programma Geïntegreerde Ouderenzorg (PGO) NPO Transitie-experiment Programma Geïntegreerde Ouderenzorg (PGO) Herontwerp van het zorgaanbod: naar vraaggerichte, samenhangende, proactieve en preventieve zorg en begeleiding voor ouderen (75+) Klaske

Nadere informatie

Ketenzorg voor Kwetsbare ouderen

Ketenzorg voor Kwetsbare ouderen Ketenzorg voor Kwetsbare ouderen Anneke Dalinghaus, kaderhuisarts ouderengeneeskunde Anne Jacobs, klinisch geriater CZH Laura van Geffen, klinisch geriater MMC Programma Inleiding en achtergrond Transmurale

Nadere informatie

GEÏNTEGREERDE THUISZORG

GEÏNTEGREERDE THUISZORG GEÏNTEGREERDE THUISZORG GEÏNTEGREERDE THUISZORG Instituut voor Zorgprofessionals biedt de cursus Geïntegreerde Thuiszorg aan. In de cursus staat het opzetten en onderhouden van een samenwerking tussen

Nadere informatie

Psychologie Inovum. Informatie en productenboek voor cliënten, hun naasten en medewerkers

Psychologie Inovum. Informatie en productenboek voor cliënten, hun naasten en medewerkers Psychologie Inovum Informatie en productenboek voor cliënten, hun naasten en medewerkers Waarom psychologie Deze folder is om bewoners, hun naasten en medewerkers goed te informeren over de mogelijkheden

Nadere informatie

Anders denken en anders doen: welbevinden van ouderen centraal

Anders denken en anders doen: welbevinden van ouderen centraal Anders denken en anders doen: welbevinden van ouderen centraal De veranderende rol van de professional in relatie tot vroegopsporing. 22 januari 2019 Dr. Klaske Wynia, onderzoeker persoonsgerichte en geïntegreerde

Nadere informatie

Kwetsbare ouderen, samenwerking noodzakelijk! dinsdag 25 mei uur tot uur (personeels)restaurant Ziekenhuis Zevenaar

Kwetsbare ouderen, samenwerking noodzakelijk! dinsdag 25 mei uur tot uur (personeels)restaurant Ziekenhuis Zevenaar Kwetsbare ouderen, samenwerking noodzakelijk! dinsdag 25 mei 19.00 uur tot 21.30 uur (personeels)restaurant Ziekenhuis Zevenaar Samenwerking huisarts en specialist ouderengeneeskunde bij de kwetsbare oudere

Nadere informatie

Naar een Landelijk Opleidingsplan Huisartsgeneeskunde

Naar een Landelijk Opleidingsplan Huisartsgeneeskunde Naar een Landelijk Opleidingsplan Huisartsgeneeskunde Zorg voor ouderen met complexe problematiek Colofon Expertgroep Zorg voor ouderen met complexe problematiek Prof. Dr. Jacobijn Gussekloo (voorzitter),

Nadere informatie

2 Anders werken: de patiënt vraagt erom

2 Anders werken: de patiënt vraagt erom 2 Anders werken: de patiënt vraagt erom 2.1 Zijn zorgprofessionals voorbereid op de toekomst? Onvoldoende voorbereid op toename chroniciteit Curatief denken nog dominant Voorbeeld: Chronic Care Model Zijn

Nadere informatie

WERKAFSPRAKEN OVER COMMUNICATIE ROND KWETSBARE OUDEREN

WERKAFSPRAKEN OVER COMMUNICATIE ROND KWETSBARE OUDEREN WERKAFSPRAKEN OVER COMMUNICATIE ROND KWETSBARE OUDEREN Begripsbepaling De werkgroep hanteert het NHG Standpunt. Kwetsbare ouderen zijn: ouderen met complexe problematiek, die diverse aandoeningen hebben

Nadere informatie

Betekenisvol, integraal en effectief samenwerken rond oudere inwoners

Betekenisvol, integraal en effectief samenwerken rond oudere inwoners Betekenisvol, integraal en effectief samenwerken rond oudere inwoners ROHA werkconferentie 29 november 2018 Edith de la Fuente, senior adviseur Raedelijn / projectleider ouderenzorg Hannie Olthuis, POH-ouderen/kwaliteitsmedewerker

Nadere informatie

Disclosure belangen sprekers

Disclosure belangen sprekers Disclosure belangen sprekers (potentiële) Belangenverstrengeling geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven n.v.t. Centrale zorgverlener Welke rol kan zij spelen? dr. ir. Helene Voogdt

Nadere informatie

Inhoud. Aanleiding Doel Samenstelling Werkmodel Activiteiten Resultaten

Inhoud. Aanleiding Doel Samenstelling Werkmodel Activiteiten Resultaten Inhoud Aanleiding Doel Samenstelling Werkmodel Activiteiten Resultaten 1 Aanleiding 1. Steeds groter wordende groep kwetsbare klinische patiënten van 70 jaar en ouder die kwetsbaar zijn voor functieverlies:

Nadere informatie

Ontwikkelplan Vernieuwd Ambulant Geriatrisch Team (AGT)

Ontwikkelplan Vernieuwd Ambulant Geriatrisch Team (AGT) Ontwikkelplan Vernieuwd Ambulant Geriatrisch Team (AGT) 1a. Niveau Samenhangende zorg. 1b. Kwaliteitsthema Vernieuwd ambulant geriatrisch team (AGT) Het werken aan dit kwaliteitsthema maakt onderdeel uit

Nadere informatie

ACHIEVE expertise centrum, Drs. Patricia Jepma 25 januari 2018

ACHIEVE expertise centrum, Drs. Patricia Jepma 25 januari 2018 ACHIEVE expertise centrum, Drs. Patricia Jepma Czb@amc.nl 25 januari 2018 1 INHOUD - Cardiologische Zorgbrug als doorontwikkeling van de Transmurale Zorgbrug - Ervaringen tot nu toe - Scholing 2 TRANSMURALE

Nadere informatie

onder ouderen in de huisartspraktijk door regelmatig de gezondheid van ouderen in kaart te brengen (screenen & monitoring)

onder ouderen in de huisartspraktijk door regelmatig de gezondheid van ouderen in kaart te brengen (screenen & monitoring) Anne van Houwelingen, Margot Heijmans, Wendy den Elzen, Jeanet Blom en Jacobijn Gussekloo Afdeling Public Health and Eerstelijnsgeneeskunde ISCOPE - doel Achteruitgang in zelfredzaamheid en kwaliteit van

Nadere informatie

SamenOud. Anders denken & anders doen

SamenOud. Anders denken & anders doen SamenOud Anders denken & anders doen drs. Folkert Ringnalda Verpleegkundige Bedrijfskundige (RuG) (Internet-)ondernemer LinkedIn: www.linkedin.com/in/folkertringnalda Productontwikkeling Business Development

Nadere informatie

PROBLEEMINVENTARISATIE, ZORGBEHANDELPLAN EN FRADIE

PROBLEEMINVENTARISATIE, ZORGBEHANDELPLAN EN FRADIE PROBLEEMINVENTARISATIE, ZORGBEHANDELPLAN EN FRADIE De probleeminventarisatie is een overzicht van beperkingen en problemen op verschillende levensgebieden: lichamelijke gezondheid, emotioneel welbevinden,

Nadere informatie

Goede preventieve ouderenzorg: belangrijke elementen

Goede preventieve ouderenzorg: belangrijke elementen Goede preventieve ouderenzorg: belangrijke elementen Annemieke Spijkerman GGD NOG 18 mei 2017 Werkconferentie gezond ouder worden GGD Noord- en Oost-Gelderland 2 Doetinchem Cohort Studie, al 30 jaar! Doetinchem

Nadere informatie

De oplossing voor het opzetten van gestructureerde osteoporosezorg

De oplossing voor het opzetten van gestructureerde osteoporosezorg Osteoporosezorg in uw huisartsenpraktijk De oplossing voor het opzetten van gestructureerde osteoporosezorg Osteoporosezorg De ontwikkeling van osteoporose Osteoporose is in de loop van de laatste vijftien

Nadere informatie

Samenvatting SAMENVATTING

Samenvatting SAMENVATTING Samenvatting 147 Samenvatting Bezorgdheid om te vallen is een algemeen probleem onder zelfstandig wonende ouderen en vormt een bedreiging voor hun zelfredzaamheid. Deze bezorgdheid is geassocieerd met

Nadere informatie

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest.

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest. Samenvatting 152 Samenvatting Ieder jaar krijgen in Nederland 16.000 mensen een hartstilstand. Hoofdstuk 1 beschrijft de achtergrond van dit proefschrift. De kans om een hartstilstand te overleven is met

Nadere informatie

Vroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade

Vroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade Factsheet Nieren en nierschade deel 5 Vroeg opsporen en voorkomen achteruitgang chronische nierschade In Nederland hebben 1,7 miljoen mensen chronische nierschade. Dit is in veel gevallen het gevolg van

Nadere informatie

Toezicht op netwerkzorg aan kwetsbare ouderen in de wijk

Toezicht op netwerkzorg aan kwetsbare ouderen in de wijk Toezicht op netwerkzorg aan kwetsbare ouderen in de wijk Het zorglandschap verandert Patiënten met complexe zorgvraag blijven thuis wonen zorg, behandeling en ondersteuning rond de patiënt thuis georganiseerd

Nadere informatie

Thuis met dementie: Kansen en zorgen in 2013

Thuis met dementie: Kansen en zorgen in 2013 Thuis met dementie: Kansen en zorgen in 2013 Samenwerking in de eerste lijn voor patiënten met dementie 23 mei 2013 Drs. J. Meerveld Manager Belangenbehartiging en zorgvernieuwing, Alzheimer Nederland

Nadere informatie

Workshop Kwetsbare Oudere

Workshop Kwetsbare Oudere Workshop Kwetsbare Oudere Carin Westphal, huisarts Leonie Snijders, praktijkverpleegkundige Huisartsenpraktijk Someren Nicole Hellings wijkverpleegkundige en teamleider Zorgboog Aandacht voor Ouderenzorg

Nadere informatie

Retourtje ziekenhuis: Voorkomen van heropnames bij kwetsbare ouderen

Retourtje ziekenhuis: Voorkomen van heropnames bij kwetsbare ouderen Retourtje ziekenhuis: Voorkomen van heropnames bij kwetsbare ouderen Dr. Bianca Buurman, senior onderzoeker Transmurale Ouderenzorg AMC b.m.vanes@amc.nl & @bmbuurman Opnameduur van 65-plussers: steeds

Nadere informatie

Transmurale samenwerking voor kwetsbare ouderen in het ziekenhuis

Transmurale samenwerking voor kwetsbare ouderen in het ziekenhuis Transmurale samenwerking voor kwetsbare ouderen in het ziekenhuis Presentatie voor leergang substitutie jan van Es instituut 17 december 2014 Susanne Smorenburg Programmamanager GRZ en Transmurale zorg

Nadere informatie

Psycho-sociale gezondheid - Bouwstenen voor bereik

Psycho-sociale gezondheid - Bouwstenen voor bereik Psycho-sociale gezondheid - Bouwstenen voor bereik Verslag van het seminar Depressiepreventie en lage SES: hoe verhogen we het bereik? 16 november 2010 bij Trimbos Inleiding & aanleiding Jaarlijks worden

Nadere informatie

Standpunt ouderenzorg HKA

Standpunt ouderenzorg HKA Standpunt ouderenzorg HKA 1. Achtergrond De Nederlandse bevolking veroudert en blijft steeds vaker zelfstandig thuis wonen. Huisartsen krijgen daardoor steeds meer te maken met oudere patiënten, van wie

Nadere informatie

Vroegopsporing bij (kwetsbare) ouderen; bij wie en wanneer? Simone de Bruin Manon Lette Caroline Baan

Vroegopsporing bij (kwetsbare) ouderen; bij wie en wanneer? Simone de Bruin Manon Lette Caroline Baan Vroegopsporing bij (kwetsbare) ouderen; bij wie en wanneer? Simone de Bruin Manon Lette Caroline Baan Waarom vroegopsporing? In veel gevallen kan het winst opleveren als een gezondheidsrisico of (beginnende)

Nadere informatie

BESCHRIJVING ZORGPROCES Vroegopsporing ouderen voor bepaling kwetsbaarheid in geval van een ziekenhuisopname Versie V0.

BESCHRIJVING ZORGPROCES Vroegopsporing ouderen voor bepaling kwetsbaarheid in geval van een ziekenhuisopname Versie V0. BESCHRIJVING ZORGPROCES Vroegopsporing ouderen voor bepaling kwetsbaarheid in geval van een ziekenhuisopname Versie 12-09-2017 V0.4 Inleiding Dit is een beschrijving van het zorgproces rondom vroegopsporing

Nadere informatie

Iemand met overzicht die met me meedenkt Ouderenzorgproject Midden Utrecht. Petra Cornelis

Iemand met overzicht die met me meedenkt Ouderenzorgproject Midden Utrecht. Petra Cornelis Iemand met overzicht die met me meedenkt Ouderenzorgproject Midden Utrecht Petra Cornelis OmU in de praktijk Petra Cornelis, praktijkverpleegkundige ouderen en operationeel manager 2014 Introductie Inhoud

Nadere informatie

De handreiking samenwerking huisarts en specialist ouderengeneeskunde

De handreiking samenwerking huisarts en specialist ouderengeneeskunde Home no. 5 Congresnummer Kiezen voor delen November 2016 Eerdere edities Verenso.nl De handreiking samenwerking huisarts en specialist ouderengeneeskunde Monique Bogaerts mbogaerts@verenso.nl De nieuwe

Nadere informatie

Zorgpad Geriatrische Revalidatiezorg

Zorgpad Geriatrische Revalidatiezorg Zorgpad Geriatrische Revalidatiezorg Afspraken triage, transfer en overdracht Ziekenhuis Geriatrische Revalidatiezorg Eerstelijns zorgaanbieders Maastricht, september 2015, versie 1 Inhoud Inleiding 1

Nadere informatie

3 FASEN MODEL. Inhoud: - Introductie - Fase 1 - Fase 2 - Fase 3 - Verbeteren Zelfmanagement

3 FASEN MODEL. Inhoud: - Introductie - Fase 1 - Fase 2 - Fase 3 - Verbeteren Zelfmanagement 3 FASEN MODEL Inhoud: - Introductie - Fase 1 - Fase 2 - Fase 3 - Verbeteren Zelfmanagement INTRODUCTIE Het aanmoedigen van chronisch zieke patiënten door zorgverleners in het nemen van dagelijkse beslissingen,

Nadere informatie

Havenpolikliniek: van bedreiging naar kans. 6 december 2018 SRZ Congres

Havenpolikliniek: van bedreiging naar kans. 6 december 2018 SRZ Congres Havenpolikliniek: van bedreiging naar kans 6 december 2018 SRZ Congres Terug naar het begin: de aanleiding planvorming Oud Haven/Haven 2.0 Overdracht van zorg vanaf 1/10/17 Intrekken Wtzi per 1/1/18 Haven

Nadere informatie

Op weg naar een Zorg en Welzijnsstandaard (ZWS) voor kwetsbare ouderen: van businesscase tot betaaltitels (NPO)

Op weg naar een Zorg en Welzijnsstandaard (ZWS) voor kwetsbare ouderen: van businesscase tot betaaltitels (NPO) Op weg naar een Zorg en Welzijnsstandaard (ZWS) voor kwetsbare ouderen: van businesscase tot betaaltitels (NPO) www.zowelnn.nl UMC St Radboud Raymond Koopmans en Kees Vermaat projectleiders Indeling van

Nadere informatie

Van wens naar werkelijkheid

Van wens naar werkelijkheid Van wens naar werkelijkheid Inventarisatie lopende (zorgpad) projecten in Nederland Bart Noort Promovendus Rijksuniversiteit Groningen Faculteit Economie en Bedrijfskunde Een inventarisatie: Wat gebeurt

Nadere informatie

Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1

Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014 Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Doelstelling Nurses on the Move Bijdragen aan verbetering kwaliteit van zorg in verpleeg- en

Nadere informatie

Het organiseren van een MDO

Het organiseren van een MDO Het organiseren van een MDO Handreiking voor de organisatie van Multidisciplinair Overleg i.h.k.v. de keten ouderenzorg ZIO, Zorg in ontwikkeling VERSIE 1.0, 170131 Inleiding Gezien het multidisciplinaire

Nadere informatie

TinZ, Netwerk Dementie Friesland

TinZ, Netwerk Dementie Friesland TinZ, Netwerk Dementie Friesland Eileen van Ligten Vierde regiobijeenkomst 11 november 2011 Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Dementie Friesland Regiobijeenkomst NPO 11-01-2011 TinZ is een netwerkorganisatie

Nadere informatie

Praktijk Ouderengeneeskunde Bertholet. De veertien kernpunten van onze aanpak

Praktijk Ouderengeneeskunde Bertholet. De veertien kernpunten van onze aanpak Praktijk Ouderengeneeskunde Bertholet De veertien kernpunten van onze aanpak Praktijk Ouderengeneeskunde Bertholet De veertien kernpunten van onze aanpak De Praktijk Ouderengeneeskunde Bertholet biedt

Nadere informatie

De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid

De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid Marja Jellesma-Eggenkamp Klinische geriatrie Alysis 25 mei 2010 symposium Zevenaar 1 Kwetsbare ouderen inleiding >25% opgenomen patiënten 70+ 10-40%

Nadere informatie

WERKAFSPRAKEN OVER COMMUNICATIE ROND KWETSBARE OUDEREN

WERKAFSPRAKEN OVER COMMUNICATIE ROND KWETSBARE OUDEREN WERKAFSPRAKEN OVER COMMUNICATIE ROND KWETSBARE OUDEREN Huisartsenpraktijk (huisarts en/of POH) levert 1 e lijns zorg, d.w.z. doet diagnostisch onderzoek en behandeling t.b.v. álle inwoners in thuissituatie

Nadere informatie

Kwetsbare ouderen: thuis bij de huisarts

Kwetsbare ouderen: thuis bij de huisarts Kwetsbare ouderen: thuis bij de huisarts Dr. Annet Wind Coordinator NHG-kaderopleiding ouderengeneeskunde LUMC Annet Wind huisarts Hoorn kaderhuisarts ouderengeneeskunde coördinator NHG-kaderopleiding

Nadere informatie

Zorggroep Cohesie Cure and Care denkt mee bij zorg voor ouderen! Optimale zorg voor ouderen in een kwetsbare positie

Zorggroep Cohesie Cure and Care denkt mee bij zorg voor ouderen! Optimale zorg voor ouderen in een kwetsbare positie Zorggroep Cohesie Cure and Care denkt mee bij zorg voor ouderen! Optimale zorg voor ouderen in een kwetsbare positie Nederland vergrijst. Er komen steeds meer ouderen met steeds meer en verschillende soorten

Nadere informatie

Kwaliteitscriteria Rotterdam Stroke Service April 2011

Kwaliteitscriteria Rotterdam Stroke Service April 2011 Kwaliteitscriteria Rotterdam Stroke Service April 2011 Inleiding De missie van de RSS is Het realiseren van de best mogelijke kwaliteit van leven voor iedere CVA-patiënt binnen de regio Rotterdam, uitgaande

Nadere informatie

Zelfmanagement, gedeelde zorg of ontzorgen. Congres Chronische zorg Jacques Loomans (ZB NH) Jeanny Engels (Vilans) 29 juni 2012

Zelfmanagement, gedeelde zorg of ontzorgen. Congres Chronische zorg Jacques Loomans (ZB NH) Jeanny Engels (Vilans) 29 juni 2012 Zelfmanagement, gedeelde zorg of ontzorgen. Congres Chronische zorg Jacques Loomans (ZB NH) Jeanny Engels (Vilans) 29 juni 2012 Programma Inleiding Inleefoefening zelfmanagement met nabespreking Rol patiëntenverenigingen

Nadere informatie

Gecombineerde Leefstijl Interventie Depressieve klachten in een eerstelijns zorgvoorziening

Gecombineerde Leefstijl Interventie Depressieve klachten in een eerstelijns zorgvoorziening Gecombineerde Leefstijl Interventie Depressieve klachten in een eerstelijns zorgvoorziening Onderzoeksopzet Waarom dit onderzoek? Beweging is goed voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid. Wetenschappelijk

Nadere informatie

Overdracht van zorg aan de CVA-client naar de thuissituatie

Overdracht van zorg aan de CVA-client naar de thuissituatie Overdracht van zorg aan de CVA-client naar de thuissituatie Richtlijnen/afspraken met betrekking overdracht van de coördinatie van zorg naar de thuissituatie. Protocol thuiszorg, 1 december 2004 Opgesteld

Nadere informatie

Groepsbijeenkomst 30 september 2014

Groepsbijeenkomst 30 september 2014 Groepsbijeenkomst 30 september 2014 Programma van vandaag 16.30 Stand van zaken Precuro: Patiëntervaringen (Precuro II) Uitkomsten: zelfredzaamheid en teamspirit (Precuro I) 17.10 De rol van zorgverzekeraars,

Nadere informatie

SAMENVATTING. Samenvatting

SAMENVATTING. Samenvatting SAMENVATTING. 167 Met de komst van verpleegkundigen gespecialiseerd in palliatieve zorg, die naast de huisarts en verpleegkundigen van de thuiszorg, thuiswonende patiënten bezoeken om te zorgen dat patiënten

Nadere informatie

SamenOud is ontwikkeld in opdracht van het Nationaal Programma Ouderenzorg. SamenOud Verbinden van wonen, welzijn & zorg. Informatiebrochure

SamenOud is ontwikkeld in opdracht van het Nationaal Programma Ouderenzorg. SamenOud Verbinden van wonen, welzijn & zorg. Informatiebrochure SamenOud is ontwikkeld in opdracht van het Nationaal Programma Ouderenzorg SamenOud Verbinden van wonen, welzijn & zorg Informatiebrochure Meer informatie? SamenOud-helpdesk ma di do 9.00 uur tot 12.00

Nadere informatie

Palliatieve zorg in de eerste lijn

Palliatieve zorg in de eerste lijn Palliatieve zorg in de eerste lijn Resultaten van een landelijke behoefte-inventarisatie onder zorgverleners, patiënten en naasten en de rol van PaTz hierbij. Ian Koper Roeline Pasman Bart Schweitzer Bregje

Nadere informatie

SAMENWERKEN. PlusPunt Ouderenzorg Oostelijk Zuid-Limburg. Frank Guldemond Kaderhuisarts Ouderengeneeskunde

SAMENWERKEN. PlusPunt Ouderenzorg Oostelijk Zuid-Limburg. Frank Guldemond Kaderhuisarts Ouderengeneeskunde SAMENWERKEN PlusPunt Ouderenzorg Oostelijk Zuid-Limburg Frank Guldemond Kaderhuisarts Ouderengeneeskunde Inleiding Zorgcontinuüm Ouderenzorg PlusPunt Ouderenzorg Knelpunten en Succesfactoren Vragen? Nieuwe

Nadere informatie

behoud. Uw zelfstandigheid. Informatie over: Een beroerte

behoud. Uw zelfstandigheid. Informatie over: Een beroerte behoud. Informatie over: Een beroerte Uw zelfstandigheid. Uw leven zo goed mogelijk oppakken na een beroerte. Samen met Laurens. Lees meer over wat Laurens voor u kan betekenen. meer dan zorg De medische

Nadere informatie