RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR DE KWALITEITSVERBETERING. Basisschool De Paradijsvogel

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR DE KWALITEITSVERBETERING Basisschool De Paradijsvogel Plaats : Vogelenzang BRIN nummer : 03TO C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 9 juni 2015 Datum vaststelling : 26 augustus 2015

2 Pagina 2 van 13

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING BEVINDINGEN TOEZICHTARRANGEMENT Pagina 3 van 13

4 Pagina 4 van 13

5 1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 9 juni 2015 een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uitgevoerd op Basisschool De Paradijsvogel. Daarbij is gekeken naar de kwaliteit van het onderwijs en naar naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 11 september 2014 stelde de inspectie tekortkomingen vast in de opbrengsten, het onderwijsleerproces, en de naleving van wettelijke vereisten op Basisschool De Paradijsvogel. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 8 december De kwaliteit van het onderwijs is toen als zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. Om na te gaan of de eerder vastgestelde tekortkomingen zijn opgeheven en de kwaliteit van het onderwijs weer voldoende is, heeft de inspectie nu een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uitgevoerd. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens de wettelijke voorschriften waarover na het vorige kwaliteitsonderzoek afspraken zijn gemaakt. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids en het schoolplan. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids en het schoolplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van jaardocumenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd, te weten de schoolzelfevaluatie medio , het zorgplan, Kenmerken leerlingpopulatie, Teamfocus en en Beleidsplan meer- en hoogbegaafdheid. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen Pagina 5 van 13

6 en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1/2; 2/3; 4/ 5; 6; 7 en 8. Gesprekken met de directie en de intern begeleider over de kwaliteit van de indicatoren. Een gesprek met leraren. Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, aanbod, didactisch handelen, afstemming, zorg en begeleiding en kwaliteitszorg. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 6 van 13

7 2 BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Opbrengsten * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2* De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. Leerstofaanbod * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. Pagina 7 van 13

8 Leerstofaanbod * De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Didactisch handelen * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Begeleiding * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3* De school voert de zorg planmatig uit. Kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. Pagina 8 van 13

9 Kwaliteitszorg De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. 2.2 Beschouwing Algemeen beeld Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering toont aan dat de kwaliteit van het onderwijs op basisschool De Paradijsvogel sinds het vorig onderzoek is verbeterd. De inspectie kent de school het basisarrangement toe en zij beëindigt daarmee het geïntensiveerd toezicht. Het team van De Paradijsvogel heeft in een korte tijd een grote kwaliteitsslag weten te maken. Leerkrachten zijn zich bewust van de onderwijsbehoeften van hun veranderde populatie en stemmen hun handelen in de klas hierop af. De tussentijdse opbrengsten laten over de hele linie zien dat de leerlingen voldoende leerwinst hebben geboekt. Ook de eindopbrengsten zijn voldoende. Er zijn nog slechts enkele tekortkomingen bij de leerlingenzorg. De kwaliteitszorg is over de volle breedte voldoende en het team heeft afspraken gemaakt om de bereikte kwaliteit te borgen. Naast de bevindingen van de inspectie heeft de school aangegeven trots te zijn op het veilige pedagogische klimaat, de integretatie van technieken om leerlingen te activeren, de bibliotheek in de school en het nieuwe schoolplein met duidelijke gedragsregels. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting Context Basisschool De Paradijsvogel is in het schooljaar gestart en is ontstaan uit een fusie tussen de openbare Graaf Florisschool en de naastgelegen katholieke St. Jozefschool. Het team bestaat uit een mix van leerkrachten uit de 'oude' teams en nieuwe leerkrachten. Naast identiteit verschilden de scholen in aansturing, in groepsgrootte en in samenstelling van de leerlingenpopulatie. Omdat de scholen voor de fusie weinig contact met elkaar hadden, heeft de (huidige) directeur tijdens het fusieproces veel aandacht besteed aan het samenbrengen van de twee teams. Het bestuur heeft dit proces Pagina 9 van 13

10 gefaciliteerd door de inzet van extra personele en financiële middelen. Toen de resultaten van de 'nieuwe' school voor het tweede jaar onder de ondergrens van de inspectie vielen, heeft het bestuur haar intern toezicht verscherpt. Tussen- en eindopbrengsten zijn voldoende In 2012, 2013 en 2014 hebben de leerlingen van De Paradijsvogel eindresultaten behaald die onder de ondergrens liggen die de inspectie hanteert. In 2015 is er een kentering zichtbaar en liggen de eindresultaten van de leerlingen in groep 8 boven de bovengrens van de inspectie. De school verklaart dit succes door adequaat didactisch handelen en de afstemming van de instructie, verwerking en onderwijstijd op de verschillen in ontwikkeling van de leerlingen. Ook stond de huidige groep 8 er in groep 7 al goed voor. De tussenopbrengsten op De Paradijsvogel zijn over de hele linie voldoende. De inspectie baseert zich hierbij op vijf meetmomenten, te weten het technisch lezen in groep 3 en 4, rekenen en wiskunde in groep 4 en 6 en begrijpend lezen in groep 6. De verwachting is dan ook dat de eindopbrengsten de komende jaren stabiel voldoende zullen zijn. Breed leerstofaanbod De school hanteert moderne methoden die voldoen aan de kerndoelen. De leerstof wordt daarnaast aan voldoende leerlingen tot aan het eindniveau van groep 8 aangeboden. Waar dit niet het geval is, kan de school dit verklaren. Over het methodegebruik zijn afspraken gemaakt, die zijn vastgelegd in een handboek dat elke leerkracht bezit en dat jaarlijks wordt bijgesteld. Mede hierdoor is de doorgaande lijn in het leerstofaanbod gewaarborgd. Uit de analyse van de leerlingenpopulatie blijkt dat de leerlingen van de Paradijsvogel behoefte hebben aan een breder woordenschataanbod dan de school nu biedt. De school focust al een aantal jaren op leesbevordering, waarin naast de leerlingen ook de ouders worden meegenomen. In het nieuwe schooljaar wordt ook het woordenschatonderwijs een speerpunt, door het aanbod uit te breiden. Leerkrachten geven duidelijk uitleg en leerlingen zijn actief betrokken De leerkrachten geven een voldoende inhoudelijke instructie. Zij benoemen het doel van hun les, activeren de voorkennis van de leerlingen en realiseren een hoge betrokkenheid van de leerlingen. Het pedagogisch klimaat is veilig en stimulerend en er heerst een taakgerichte werksfeer in de groepen. De school zou de leerlingen nog meer in de leerstand kunnen zetten door in de lokalen een rijkere leeromgeving in te richten. In de school heerst een ambitieus klimaat en het team heeft hoge verwachtingen van de leerlingen. Desalniettemin is dit niet altijd in woord en daad zichtbaar bij de leraren. Pagina 10 van 13

11 Afstemming sterk verbeterd De lessen op De Paradijsvogel zijn in voldoende mate afgestemd op de onderwijsbehoeften van de leerlingen. De leerkrachten analyseren de toetsresultaten van hun leerlingen en observeren hen gericht. Vervolgens beslissen zij op beredeneerde wijze hoe zij de lesstof en de uitleg laten aansluiten bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Zo geven de leerkrachten uitleg op drie verschillende niveaus en geven zij de leerlingen indien nodig pre-teaching en/of verlengde instructie. Ook de verwerkingsopdrachten worden gedifferentieerd aangeboden. Zo krijgen leerlingen bijvoorbeeld na iedere rekentoets een taakbrief op niveau. Ook werken de leerlingen iedere week met een nieuwe individuele dag- of weektaak. De leerkrachten breiden de onderwijstijd uit al naar gelang de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Zo verzorgen zij tijdens de gymles remedial teaching voor leerlingen uit andere groepen en meer- en hoogbegaafde leerlingen gaan één maal per week naar een plusklas. Zorg en begeleiding op enkele onderdelen na voldoende De Paradijsvogel volgt de ontwikkeling van haar leerlingen via methodegebonden en methodeonafhankelijke toetsen op alle vakgebieden, inclusief de sociaal-emotionele ontwikkeling. De kleuters worden gevolgd via een genormeerd observatiesysteem. Op De Paradijsvogel stellen de leerkrachten drie maal per jaar een groepsplan op voor de vakgebieden technisch en begrijpend lezen, rekenen en wiskunde en spelling met voldoende ambitieuze doelen. Zij voeren minimaal drie maal per jaar groepsbesprekingen met de intern begeleider. Tussentijds worden indien nodig, op grond van de resultaten, aanpassingen gedaan in het groepsplan. De basis voor de groepsplannen is het pedagogisch didactisch groepsoverzicht, dat twee maal per jaar wordt opgesteld. Hierdoor heeft de school vroegtijdig in beeld welke leerlingen een opvallende ontwikkeling doormaken en/of extra zorg behoeven. Echter, uit de groepsplannen komt nog in onvoldoende mate naar voren: - wat de aard van de problematiek van de leerling is (hoe komt het dat een leerling te laag scoort en wat is er mogelijk al eerder aan gedaan om dit te voorkomen?); - op welke wijze de zorg vervolgens vormgegeven wordt (wie doet wat en wanneer en wat moet dit opleveren voor deze specifieke leerlingen?). Hierdoor zijn de indicatoren 8.2 en 8.3 als onvoldoende beoordeeld. Pagina 11 van 13

12 Kwaliteitszorg op orde Op De Paradijsvogel is het afgelopen jaar hard gewerkt aan de verbetering van de onderwijskwaliteit. De directeur heeft een uitgebreide analyse gemaakt van de leerlingenpopulatie en heeft op grond van de uitkomsten beleidsdoelen gesteld. Zo is er schoolbeleid gemaakt om meer- en hoogbegaafde kinderen op een passend niveau aan te spreken en ook op het gebied van het aanbod woordenschat is beleid opgesteld. Het management evalueert twee maal jaar de resultaten van de leerlingen en bespreekt deze evaluatie met het team. De evaluatie wordt gebruikt om de inrichting van het onderwijs op groeps- en schoolniveau bij te sturen. Het team werkt planmatig aan verbeteractiviteiten en borgt de behaalde resultaten. Een krachtig voorbeeld van deze cyclische aanpak is de manier waarop leerkrachten met elkaar technieken hebben geleerd om de betrokkenheid van leerlingen tijdens de les te vergroten. Middels klassenbezoeken door directie én leerkrachten wordt deze ontwikkeling komend schooljaar geborgd. Ook komt het onderwerp op gezette tijden op vergaderingen terug en wordt het schoolhandboek aangepast. Pagina 12 van 13

13 3 TOEZICHTARRANGEMENT Kwaliteit De Inspectie van het Onderwijs kent aan De Paradijsvogel het basisarrangement toe. De kwaliteit van het onderwijs is weer voldoende. Dit betekent dat de school niet langer onder intensief toezicht valt. Naleving Er zijn geen tekortkomingen geconstateerd in de naleving van wettelijke voorschriften, die vanwege het programmatisch handhaven standaard zijn gecontroleerd. Pagina 13 van 13