Aardwarmtenetwerk Pijnacker

Transcriptie

1 Resultaten en bevindingen van project Dit rapport is onderdeel van de projectencatalogus energie-innovatie. Tussen 2005 en 2011 kregen ruim 1000 innovatieve onderzoeks- en praktijkprojecten subsidie. Ze delen hun resultaten en bevindingen, ter inspiratie voor nieuwe onderzoeks- en productideeën. De subsidies werden verleend door de energie-innovatieprogramma's Energie Onderzoek Subsidie (EOS) en Innovatie Agenda Energie (IAE). Datum April 2011 Status Definitief Ammerlaan The Green Innovator in opdracht van Agentschap NL

2

3 Colofon Projectnaam Programma Regeling Projectnummer Contactpersoon Energie Onderzoek Subsidie Unieke Kansen Programma UKP02028 Ammerlaan The Green Innovator Hoewel dit rapport met de grootst mogelijke zorg is samengesteld kan Agentschap NL geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele fouten.

4 Eindrapport TERM: Unieke kansen programma Verduurzaming warmte en koude Openbaar eindrapport Samenvatting van de uitgangspunten en de doelstelling van het project en de samenwerkende partijen; Ammerlaan The Green Innovator is een glastuinbouwbedrijf uit Pijnacker en wil door middel van een aardwarmtebron het eigen bedrijf met ruim 4 ha glas van duurzame warmte voorzien en zo onafhankelijk worden van fossiele energie voor de verwarming van de kassen. De verwachte capaciteit van de aardwarmtebron was groter dan de eigen warmtebehoefte en daarom is in 2010 een distributienetwerk naar 4 afnemers aangelegd. Het gaat hier om Zwembad De Viergang, Fitnesscentrum De Viergang, Sporthal De Viergang en het Stanislascollege in Pijnacker. Doelstelling is om via het netwerk deze 4 afnemers ook duurzaam te verwarmen. In oktober 2010 is gestart met de warmtelevering via de WKK en in december is gestart met de warmtelevering vanuit de aardwarmtebron. Omdat de warmteuitwisseling bij alle afnemers nog niet op het vereiste niveau is, functioneert het netwerk nog niet optimaal. Naar verwachting zullen deze problemen in de loop van 2011 opgelost zijn. Beschrijving van de behaalde resultaten, de knelpunten en het perspectief voor toepassing; De aanleg van het distributienetwerk en de aansluiting van 4 afnemers is gerealiseerd. Het systeem functioneert nog niet optimaal, omdat er nog een aantal aanloopproblemen opgelost moeten worden. Het gaat daarbij om de warmte-uitwisseling bij de afnemers. Het aangevoerde warme water wordt door de systemen van de afnemers maar weinig afgekoeld, waardoor het water te warm in de bron retour gaat. De warmte-inhoud van het opgepomte bronwater wordt hierdoor onvoldoende benut. Dit knelpunt is technisch op te lossen, maar daarvoor zijn aanvullende investeringen noodzakelijk. De knelpunten in de uitvoering van het project zijn onder te verdelen in 2 hoofdgroepen: - Het innovatieve karakter: omdat het hier om het eerste project in Nederland gaat, was er vooraf weinig bekend, was er veel overleg nodig, waren aanvullende investeringen nodig, waardoor de kosten hoger uitvielen dan begroot. - Betrokkenheid meerdere partijen: Inclusief Ammerlaan waren er 5 partijen betrokken bij het project, waarvan twee gemeentelijke instanties. Hoewel 2 jaar voor de uitvoering van het dergelijk project erg kort is, is de besluitvorming rond investeringen vertraagd. Bij een beperkt aantal commerciële partijen kan de besluitvorming sneller verlopen. Op dit moment zijn er door glastuinbouwbedrijven tientallen vergunningen aangevraagd voor het boren naar aardwarmte. Bij een groot aantal van deze aanvragers zal de broncapaciteit hoger zijn dan de eigen warmtebehoefte. In veel gevallen zal dan de warmte geleverd worden aan andere glastuinbouwbedrijven in de buurt. In een aantal gevallen zal ook levering plaats vinden aan de bebouwde omgeving. Daar waar het bij de afnemers om nieuwbouw gaat, kan aardwarmte meegenomen worden in de keuze van de technische installaties van de afnemers. Bij warmtelevering aan bestaande bebouwing is de kans groot dat er hoge aanvullende investeringen nodig zijn om de afnemer geschikt te maken voor afname van laagwaardige warmte van 70 graden Celsius. Beschrijving van de bijdrage van het project aan de verduurzaming van de Nederlandse energiehuishouding; Dankzij de warmtelevering is er in 2010 de CO2 uitstoot al met 160 ton beperkt. Naar verwachting zal de reductie in 2011 oplopen naar 490 ton en als de aanloopproblemen in 2012 volledig zijn opgelost naar 756 ton bij de 4 afnemers. Deze besparingen vallen hoger uit dan gepland, omdat er aardwarmte geleverd wordt in plaats van WKK-warmte. Naast de CO2 reductie als gevolg van het netwerk, wordt er een extra reductie in 2011 van circa ton CO2 door Ammerlaan voor de teelt van potplanten verwacht die ook op aardwarmte is aangesloten, door een verminderd gasverbruik. Spin off binnen en buiten de sector; April

5 Eindrapport TERM: Unieke kansen programma Verduurzaming warmte en koude Afhankelijk van het herstel van de economie en de stijging van de gasprijzen zullen glastuinbouwbedrijven financieringen kunnen krijgen voor aardwarmteprojecten. Er zijn tientallen vergunningen aangevraagd, maar de financiering, geologische onzekerheid en verzekering is op dit moment bij veel projecten een probleem. Zodra deze knelpunten zijn opgelost verwachten wij dat er meerdere projecten zullen volgen. Naar verwachting zal het dan met name gaan om warmtelevering tussen tuinbouwbedrijven (Koekoekspolder IJsselmuiden), maar er zijn ook plannen voor levering aan woningen (Naaldwijk). Dit project kan een belangrijk voorbeeld voor anderen zijn de risico s van aardwarmte te nemen en te profiteren van duurzaamheid voor de lange termijn. Overzicht van openbare publicaties over het project en waar deze te vinden of te verkrijgen zijn; Over dit innovatieve aardwarmteproject is zeer veel geschreven in vakbladen, maar ook in plaatselijke en landelijke kranten en tijdschriften. Door de duurzame toepassing van aardwarmte bij openbare voorzieningen spreekt het veel mensen aan. Publicaties: - : Stappenplan Winning van Aardwarmte voor Glastuinbouw uitgevoerd in opdracht van het programma Kas als Energiebron nov : bebouwde omgeving krijgt aardwarmte van Ammerlaan genomineerd bij laatste 3 met o.a. netwerk - :inzending 13 genomineerd in 3 categorieën - : meerdere artikelen met special netwerk op meerdere artikelen met artikel start aardwarmteboring op meerdere artikelen met artikel over levering aardwarmte aan derden op aardwarmteproject Ammerlaan met levering aan derden - meerdere artikelen gedurende het project waaronder aardwarmtenetwerk compleet op : meerdere artikelen en film over aardwarmte + netwerk - Het Klokhuis: aflevering over aardwarmte en levering warmte aan derden Het openbaar eindrapport kan gratis aangevraagd worden bij Ammerlaan, waarna het via de mail verstuurd zal worden. Voor meer informatie kunt u zich wenden tot: Leon Ammerlaan: leon@grond-ammerlaan.nl Nootdopseweg 15, 2641 BK Pijnacker Het project is uitgevoerd met subsidie van het Ministerie van Economische Zaken, de TERM: Unieke Kansen Programma. Deze regeling wordt uitgevoerd door NL Energie en Klimaat van het Agentschap NL April