Beleidsonderzoek & Analyse. BOA LeidenPanel. draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming. Publieke dienstverlening en Stadhuis

Transcriptie

1 Beleidsonderzoek & Analyse BOA LeidenPanel draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming Publieke dienstverlening en Stadhuis 1

2 Inleiding De gemeente Leiden is momenteel gehuisvest in verschillende gebouwen, waaronder het Stadhuis, het Stadsbouwhuis en het gebouw aan het Stationsplein. Hierin zal één en ander gaan veranderen. Het Stadhuis zal als bestuurlijk, politiek en ambtelijk centrum onderdeel blijven uitmaken van de gemeentelijke huisvesting. Het wordt opnieuw ingericht om efficiënter en duurzamer gebruik te maken van de beschikbare ruimte. De publieke dienstverlening (d.w.z. balies en spreekkamers) wordt zeer waarschijnlijk niet meer ondergebracht in het Stadhuis. Voor het Stadsbouwhuis en het Stationsplein zoekt de gemeente één vervangend alternatief en hiertoe worden momenteel verschillende mogelijkheden onderzocht. In dit gebouw wordt de publieke dienstverlening ondergebracht. Omdat het over publieke dienstverlening en de functies van het Stadhuis gaat is de mening van de Leidse inwoners onderzocht via het LeidenPanel. Dit is een digitaal burgerpanel, bestaande uit ruim 600 Leidenaren. Nieuwe panelleden worden persoonlijk door de gemeente uitgenodigd om deel te nemen aan het LeidenPanel. Inwoners kunnen zich dus niet spontaan aanmelden. De gemeente zorgt ervoor dat het LeidenPanel zoveel mogelijk een afspiegeling is van de Leidse bevolking. Dit wordt in ieder geval gedaan door te kijken naar leeftijd, geslacht en district (deze gegevens zijn beschikbaar in de BRP). Deelnemers moeten 18 jaar of ouder zijn en wonen in Leiden. 370 panelleden hebben de vragenlijst volledig ingevuld, een respons van 60%. Zonder andere vermelding zijn de vragen door 370 mensen beantwoord. Eerst is gevraagd naar de huidige situatie: de bereikbaarheid van het Stadhuis (waar men nu o.a. terecht kan voor de aanvraag van een paspoort) en het Stadsbouwhuis aan de Langegracht (waar men nu o.a. terecht kan voor zaken over 'werk en inkomen' of de aanvraag van een parkeervergunning). Vervolgens gaan we in op bereikbaarheid van publieke dienstverlening in het algemeen en tot slot wordt een aantal alternatieve locaties voorgelegd. Bij alle vragen met open antwoordmogelijkheden zijn de antwoorden gecategoriseerd in verschillende aspecten. Bij BOA kunt u verdere informatie opvragen mocht u de precieze antwoorden willen bekijken. Huidige situatie bereikbaarheid Stadhuis en Stadsbouwhuis Het merendeel van de panelleden (respectievelijk 69% en 58%) komt momenteel meestal per fiets naar de publieke dienstverlening in het Stadhuis en Stadsbouwhuis. Het Stadsbouwhuis wordt daarnaast ook nog wel met de auto bezocht (13%) en het Stadhuis lopend (16%). Opvallend is dat in de huidige situatie slechts 4% (Stadhuis) resp. 2% (Stadsbouwhuis) met het openbaar vervoer naar de publieksbalies komen. Andere manieren waarop panelleden het Stadhuis en het Stadsbouwhuis bereiken zijn: brommer, rolstoelfiets, (snor)scooter en taxi. Een aantal panelleden geeft aan nog nooit in het Stadsbouwhuis te zijn geweest. Het Stadsbouwhuis blijkt voor het grootste deel (81%) van de panelleden goed bereikbaar. 65-plussers komen iets minder vaak lopend en per fiets naar de huidige balies dan 65-minners. Ze komen iets vaker met het openbaar vervoer (10% naar het Stadhuis tegen 4% gemiddeld, bij het Stadsbouwhuis zien we dit effect niet). 2

3 Als u nu naar de publieke dienstverlening in het Stadhuis en Stadsbouwhuis (aan de Langegracht) komt, hoe komt u dan meestal? (% van alle 370 respondenten) stadhuis stadsbouwhuis per fiets per auto lopend openbaar vervoer anders weet ik niet/lang niet geweest Vervolgens is expliciet gevraagd of het Stadsbouwhuis voor de respondent goed bereikbaar is. Hierop antwoordt 81% ja en 7% nee. 12% weet het niet, immers een aantal mensen zijn er nog nooit geweest, of het is voor hen lang geleden. De panelleden kregen de gelegenheid om toe te lichten waarom ze de bereikbaarheid van het Stadsbouwhuis wel of niet goed bereikbaar vonden, dit heeft bijna iedereen gedaan. De panelleden die het Stadsbouwhuis goed bereikbaar vinden, noemen daarbij voornamelijk de volgende aspecten: 81% vindt het Stadsbouwhuis goed bereikbaar (dit zijn 298 respondenten). Bijna allen hebben dit toegelicht: Waarom Stadsbouwhuis wel goed bereikbaar? Fiets (114 x) Dichtbij eigen huis (89x) Parkeren auto (22 x) Bereikbaarheid algemeen (17 x) Locatie-algemeen (16 x) Veel vervoersmogelijkheden (13 x) Openbaar vervoer (6 x) Het is met de fiets goed te doen Ik woon vlakbij Daar kan ik parkeren Makkelijk bereikbaar Prima locatie Het kan per ov, fiets en auto De bus stopt voor de deur De panelleden die het Stadsbouwhuis niet goed bereikbaar vinden, noemen daarbij voornamelijk de volgende aspecten: 7% vindt het Stadsbouwhuis niet goed bereikbaar (dit zijn 26 respondenten). 15 hebben dit toegelicht: Waarom Stadsbouwhuis niet goed bereikbaar? Onvoldoende parkeermogelijkheden (6 x) Kosten parkeren (4 x) Overstap ov (3 x) Fiets onvriendelijk (2 x) Parkeren (2 x) Parkeren is een probleem Duur parkeren Ik moet dan met twee bussen gaan, wat inhoudt dat ik voor heen en terug meer dan een uur nodig heb Teveel auto s die het fietsen hinderen op het einde van de Hooigracht Lastig parkeren 3

4 Bereikbaarheid publieke dienstverlening in het algemeen We willen graag weten of de burgers het belangrijk vinden dat de gemeentelijke publieke dienstverlening goed bereikbaar is. Driekwart van de panelleden vindt het heel belangrijk dat het gebouw met de publieke dienstverlening goed bereikbaar is en een kwart vindt dat een beetje belangrijk. Geen van de panelleden vindt dit onbelangrijk. Daarna is de vraag gesteld met welk vervoermiddel deze locatie goed bereikbaar moet zijn. 84% van de panelleden vindt het heel belangrijk dat de locatie goed bereikbaar is per fiets, 66% van de panelleden vindt het heel belangrijk dat de locatie goed bereikbaar is met het openbaar vervoer en 26% van de panelleden vindt het heel belangrijk dat de locatie goed bereikbaar is met de auto. 45% van de panelleden vindt het een beetje belangrijk dat de locatie goed bereikbaar is met de auto. De fiets en het openbaar vervoer lijken dus de boventoon te voeren. Opmerkelijk is dat heel weinig mensen aangeven nu (meestal) met het openbaar vervoer naar het Stadhuis of Stadsbouwhuis te gaan, terwijl ze het dus wel belangrijk vinden dat deze gebouwen goed bereikbaar zijn per openbaar vervoer. Mogelijk vinden ze dat voor anderen of voor als ze zelf minder mobiel met de fiets worden. Dit wordt ondersteund door het feit dat de antwoorden op deze stellingen niet sterk variëren naar leeftijd. Ouderen vinden de fiets iets minder belangrijk en het openbaar vervoer iets belangrijker, maar ook van de 40-minners vindt bijvoorbeeld evengoed 89% het (heel) belangrijk dat de locatie goed bereikbaar is met het openbaar vervoer. Op welke manier moet de locatie goed bereikbaar zijn? (in % van alle 370 panelleden) de locatie moet goed bereikbaar zijn per fiets 84% 11% 2% de locatie moet goed bereikbaar zijn met het openbaar vervoer 66% 21% 8% de locatie moet goed bereikbaar zijn per auto 26% 45% 23% heel belangrijk beetje belangrijk onbelangrijk weet ik niet/ n.v.t. Er werd ook gevraagd wat men verder nog belangrijk vindt voor de bereikbaarheid van publieke dienstverlening van de gemeente. Daarbij kwamen de volgende tien aspecten naar voren: Welk aspect vindt men belangrijk voor de bereikbaarheid van publieke dienstverlening? (N=156) (Fiets) parkeren (45 x) Mindervaliden (29 x) Openingstijden (18 x) Goede voorziening voor het stallen van de fiets. Voldoende parkeergelegenheid. Het moet toegankelijk zijn voor de mindervalide mensen. Het moet goed bereikbaar zijn voor de mindervaliden mensen. Ruime openingstijden. Voor werkenden zijn de openingstijden, dus niet alleen van 9-4 belangrijk 4

5 Locatie (18 x) Bereikbaarheid-algemeen (12 x) Wegwijzen (12 x) Digitale informatie en bereikbaarheid (10 x) Toegankelijkheid (6 x) Centraal gelegen. Het moet dicht bij de mensen te vinden zijn, dus eerder in het centrum dan in een buitengebied. Het moet een goed bereikbare locatie zijn in het centrum of aan de rand daarvan. Mogelijkheid om telefonisch zaken af te handelen Duidelijk moet zijn welke dienstverlening waar zit en hoe je er gebruik van kunt maken. Eenvoudig te vinden en goed herkenbaar. Eigenlijk dat alles ook digitaal kan en ik bij hoge uitzondering fysiek naar de gemeente toe moet. Mogelijkheid om via internet zaken af te handelen (bv. via DigiD). Goede info op de website, direct te zien. Moet voor iedereen toegankelijk zijn en daarnaast ook nog publieks- en klantvriendelijk. Je moet gewoon binnen kunnen lopen voor een vraag of dienst. Omgeving (4 x) Gebouw (2 x) Sociale veiligheid in de buurt waarin de gebouwen liggen. Veilig bereikbaar, zoals zebrapaden, gescheiden fietspaden en andere veilige manieren om over te steken (stoplichten) Dat het eruit ziet als een gebouw voor publieke dienstverlening. Het moet een eigen gebouw hebben, dus niet bij een andere instantie in hetzelfde gebouw. Met de stelling dichtbij de publieke dienstverlening moet toegang tot openbaar vervoer zijn is 93% het (helemaal) eens. Een bevestiging dus van het eerder gevonden resultaat dat bereikbaarheid per openbaar vervoer heel belangrijk is. Met de stelling dichtbij de publieke dienstverlening moet parkeergelegenheid zijn is 69% het (helemaal) eens. In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? (% van alle 370 panelleden) dichtbij de publieke dienstverlening moet toegang tot openbaar vervoer zijn 53% 40% 5% 1% dichtbij de publieke dienstverlening moet parkeergelegenheid zijn 28% 41% 23% 4% 3% 1% helemaal mee eens mee eens niet eens, niet oneens mee oneens helemaal mee oneens weet ik niet 5

6 Nieuwe situatie: alternatieve locaties Eerst wordt vrij algemeen gevraagd naar een goede locatie voor publieke dienstverlening in de vorm van twee stellingen: in het centrum of rondom het station Leiden Centraal? De respondenten prefereren het centrum boven het gebied rondom het station. 69% van de panelleden is het er (helemaal) mee eens dat de publieke dienstverlening in het centrum van Leiden gevestigd moet zijn. 10% van de panelleden is het hier (helemaal) mee oneens. 20% van de panelleden is het er (helemaal) mee eens dat de publieke dienstverlening rondom het station Leiden Centraal gevestigd moet zijn. 32% van de panelleden is het hier (helemaal) mee oneens. In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? (% van alle 370 panelleden) de publieke dienstverlening moet in het centrum van Leiden gevestigd zijn 34% 35% 21% 8% 2% de publieke dienstverlening moet rondom het station Leiden Centraal gevestigd zijn 4% 16% 45% 26% 6% 3% helemaal mee eens mee eens niet eens, niet oneens mee oneens helemaal mee oneens weet ik niet We willen weten wat men vindt van een aantal alternatieven voor nieuwe locatie voor de publieke dienstverlening. Hiertoe is de panelleden een kaartje voorgelegd met drie gebieden: A (omgeving LUMC), B (Stationsplein) en C (Langegracht). 6

7 Het centrum zit hier niet bij als optie en dat valt een aantal panelleden wel op, zo blijkt uit de open antwoorden (zie verderop). Van de aangeboden opties (zonder het centrum dus) blijkt dat 33% van de panelleden de omgeving van het Stationsplein het meest geschikt vindt, 26% de Langegracht en 12% kiest de omgeving van het LUMC. 13% zegt een andere locatie dan de genoemde opties meer geschikt te vinden. Aangezien op blz. 5 naar voren komt dat veel mensen vinden dat de publieke dienstverlening in het centrum moet zijn blijkt hier wel uit dat men nu toch vaak één van de drie aangeboden opties kiest, en slechts een deel kiest hier alsnog voor anders.17% van de panelleden heeft geen voorkeur. Hier is gekeken of er verschil is waar men woont. Dat kan niet heel gedetailleerd. Wel blijkt dat mensen die in de binnenstad wonen minder vaak de omgeving van het LUMC als eerste keuze hebben dan mensen die buiten de binnenstad wonen. Welke locatie (omgeving Stationsplein, Langegracht of omgeving LUMC) vindt u het meest geschikt als nieuwe locatie voor de publieke dienstverlening van de gemeente Leiden? (% van alle 370 panelleden) de omgeving van het Stationsplein aan de Langegracht de omgeving van het LUMC anders geen voorkeur De panelleden die deze vraag met anders beantwoorden, noemen daarbij vaak het Stadhuis (21 x) of zowel de omgeving van het Stationsplein als aan de Langegracht (6 x). Redenen voor de keuze van het Stadhuis zijn o.a.: een gebouw voor de publieke dienstverlening hoort in het hart van het centrum thuis. Ook vindt men dat er niks mis is met de huidige situatie. Redenen voor de keuze van het Stationsplein zijn o.a. een goede bereikbaarheid en de centrale locatie. Redenen voor de Langegracht zijn o.a. de centrale locatie en de beste optie van alle locaties. Dit wordt onderbouwd met de argumenten dat er voldoende parkeergelegenheid is, het station Leiden CS te druk is, het LUMC te ver van de stad is en investeren in nieuwbouw niet verantwoord is met het oog op de huidige digitalisering. De gemeente heeft wellicht het Stadhuis al geschrapt als optie voor publieke dienstverlening maar veel respondenten vinden het toch een logische optie. Want als we de verschillende vraagstellingen combineren lijkt het centrum (soms wordt met name het Stadhuis genoemd) lijkt het centrum meer en de Langegracht minder populair dan het Stationsplein. Maar het is ook niet zo dat men vindt dat de nieuwe locatie op het Stationsplein moet zijn. 7

8 Functie Stadhuis Als laatste onderdeel in deze vragenlijst werd gekeken naar mogelijke alternatieve functies van de begane grond van het Stadhuis als de balies daar zouden verdwijnen. De meningen zijn hierover verdeeld: 34% van panelleden vindt het interessant als de begane grond van het Stadhuis ook gebruikt zal worden als een openbare ontmoetingsplek, 31% maakt dit niet uit en 29% geeft aan dit niet interessant te vinden. Vindt u het interessant als de begane grond van het Stadhuis ook gebruikt zal worden als een openbare ontmoetingsplek? (% van alle 370 panelleden) ja maakt me niet uit nee weet ik niet Aan de panelleden werd ook gevraagd of zij zelf een suggestie hadden voor de invulling van de begane grond van het Stadhuis. Hierbij kwamen veel verschillende opties naar voren. Ook hier zien we weer dat veel panelleden het liefst zien dat de publieke dienstverlening behouden blijft (51x). Verder werd ook de optie voor een tentoonstelling (25x) en openbare ontmoetingsplek vaak genoemd (18x). Heeft u zelf een suggestie welke functie(s) de begane grond van het Stadhuis zou kunnen krijgen? Wat zou u een goede invulling van deze ruimte lijken? N = 141 Suggestie Publieke dienstverlening behouden (51x) Tentoonstelling (25x) Openbare ontmoetingsplek (18x) Politieke arena (13x) Informatievoorziening (13x) Horeca (12x) Bibliotheek (9x) Behouden voor publieke dienstverlening. Ik denk dat daar gewoon de baliefunctie van het gemeentehuis hoort. Museum. Openbare presentatie van een stukje historisch Leiden. Soort van Seats to meet (flexibele werkplekken en kleine, inspirerende overlegruimten). Ontmoetingsplaats voor de inwoners van Leiden. Op afspraak personen uit het gemeentebestuur spreken/ontmoeten. Discussies, uitwisseling over maatschappelijke onderwerpen (vluchtelingen, daklozen, milieubeleid e.d.) Publieke toelichtingsbijeenkomsten dan wel discussieavonden over plannen van de gemeente. Misschien de VVV of een leeszaal met Leidse informatie en nieuws. Leuke eetgelegenheid. Koffie/thee ruimte Openbare bibliotheek die gratis is. 8

9 Tot slot werd aan de panelleden gevraagd of zij nog opmerkingen hadden n.a.v. de vragenlijst. Onderstaande aspecten werden het meest genoemd door de panelleden. Hier wordt nogmaals bevestigd dat veel panelleden niet achter de verhuizing van de publieke dienstverlening staan. Heeft u nog opmerkingen naar aanleiding van deze vragenlijst? N = 29 Aspect Huidige locatie (21x) Bereikbaarheid (4x) Sturend (4x) Ik vind het prima als burgerzaken daar blijft. Gewoon alles laten zoals het is. Plaats het gebouw niet daar waar straks iedereen met de auto moet komen. Vestiging bij het station zou ideaal zijn als er voldoende parkeergelegenheid wordt ontwikkeld en goede aan en afvoer van het verkeer wordt gegarandeerd. De vragen gaan uit van een vertrek uit het Stadhuis. De vragenlijst is nogal sturend. COLOFON BOA BeleidsOnderzoek en Analyse Gemeente Leiden Serie statistiek 2016/ 2d boa@leiden.nl 9