Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw. Jaarlijkse Monitoring van de Kwaliteit van de SGHoormerken

Transcriptie

1 Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Jaarlijkse Monitoring van de Kwaliteit van de SGHoormerken 1 september augustus

2 Inhoud 1 Inleiding Inhoud van de monitoring Conformiteit Visuele Controle Inleiding Resultaten Bespreking non-conformiteiten Laboratoriumonderzoeken Marktverdeling Klachtmeldingen Inleiding Levering Kwaliteit Andere Leveringstermijnen Inleiding Resultaten Samenvatting

3 1 Inleiding Tabel 1 geeft een overzicht van de beschikbare oormerktypes voor schapen, geiten en hertachtigen (SGH). Couple 14 (Allflex) is het oormerktype dat het langst op de markt is. De elektronische oormerken( Sheep Air Tag van Allflex en Orimark-Tagtronic van Metagam) zijn enkel verplicht bij export van SGH. Tabel 1 Markt voor oormerktypes voor schapen, geiten en herachtigen (Vlaanderen) Oormerktype Leverancier Nummer erkenning Datum start verdeling Couple 14 zalmkleurig Allflex Europe SAS BE Couple 14 blauwkleurig Allflex Europe SAS BE Bouton Allflex Europe SAS SVD * Sheep Air Tag (elektronisch) Allflex Europe SAS BE Orimark-Tagtronic (elektronisch) Metagam BVBA BE * Bouton was reeds eerder op de markt enkel voor dwergrassen Ouessant en Soay, maar sinds 2010 (KB van 18 augustus 2010) toegestaan voor alle schapen, geiten en hertachtigen Teneinde de verhouding prijs/kwaliteit regelmatig te toetsen werd een systematische monitoring opgezet. Deze monitoring werd gestart op 1 augustus In totaal zijn er dus reeds 6 monitoringjaren (zie Tabel 2). De huidige resultaten betreffen het zesde jaar. Tabel 2 Overzicht monitoring-jaren Periode Jaar van de monitoring 1 aug juli 2007 Jaar 1 1 aug juli 2008 Jaar 2 1 aug juli 2009 Jaar 3 1 aug juli 2010 Jaar 4 1 aug aug 2011 Jaar 5 1 sept aug 2012 Jaar 6 In jaar 5 werd ervoor gekozen om het monitoring-jaar op te schuiven met 1 maand. Op die manier komt het monitoring-jaar overeen met het kwaliteitsjaar binnen de unit I&R van DGZ en kunnen resultaten gemakkelijker gecombineerd worden. 2 Inhoud van de monitoring In Tabel 3 wordt de inhoud van de jaarlijkse monitoring weergegeven. Tabel 3 Inhoud van de monitoring Item Conformiteit Marktverdeling Klachtmeldingen Leveringstermijnen Beschrijving De conformiteit van de oormerken wordt steekproefsgewijs geëvalueerd. Dit gebeurt a.h.v.: visuele controle laboratoriumonderzoek (enkel voor Couple 14) Marktverdeling van de verschillende types wordt bepaald. Klachtmeldingen m.b.t. de levering of kwaliteit van de oormerken worden bijgehouden en indien nodig overgemaakt aan de leverancier. Voor alle bestellingen wordt de leveringstermijn bekeken. 3

4 3 Conformiteit 3.1 Visuele Controle Inleiding Alle oormerktypes werden aan een visuele controle onderworpen. Voor elk oormerktype werden de opmetingen één maal voor het primo-oormerk en één maal voor het hermerkingsoormerk uitgevoerd. Voor Couple 14 werd ook het beslagoormerk één maal beoordeeld. Bij de beoordeling werd rekening gehouden met het feit of de gecontroleerde punten al dan niet vermeld staan in de nationale wetgeving (KB 3 juni 2007, gewijzigd bij KB van 18 augustus 2010). Indien dit niet het geval is, worden deze punten gezien als een meerwaarde voor het oormerk, maar worden tot nu toe niet noodzakelijk geacht. Indien in de toekomst klachten zouden gemeld worden die terug te brengen zijn tot bepaalde van deze punten, dan zullen deze punten strenger beoordeeld worden Resultaten De resultaten van de visuele controles voor alle oormerktypes staan vermeld in Tabel Bespreking non-conformiteiten Voor alle oormerktypes wordt het hermerkingsnummer niet weergegeven, hoewel dit in de wetgeving vermeld staat. De databank Sanitel is echter niet voorzien om een hermerkingsnummer bij te houden voor SGH Couple 14 De firmanaam en het oormerktype werden niet vermeld. Dit wordt niet vermeld in de nationale wetgeving Bouton en Sheep Air Tag Het oormerktype werd niet vermeld. Dit wordt echter niet vermeld in de nationale wetgeving Orimark Tagtronic De firmanaam en het lotnummer werden niet vermeld. De verbindingspen is niet helemaal rond en de punt vertoont een gietrand. Aan de zijkant van de plaatjes zijn er ook verbindingsstukjes aanwezig (zie Figuur 1, Figuur 2 en Figuur 3). Deze punten worden niet vermeld in de nationale wetgeving. Figuur 1 & Figuur 2 Verbindingspen Figuur 3 Plaatje 4

5 Tabel 4 Resultaten visuele controle Onderwerp Couple 14 Bouton Sheep Air Tag Orimark- Tagtronic 1. Inschripties Paar oormerken (visueel of elektronisch) Ingeval van verlies, hermerkingsnummer in Romeinse cijfers zowel op mannelijk als vrouwelijk plaatje* Landcode, checkdigit van het officieel nummer en de eerste vier cijfers van het officieel nummer en dit zowel op mannelijk als vrouwelijk plaatje* Laatste vier cijfers van het officieel nummer en dit zowel op mannelijk als vrouwelijk plaatje* Zegel SVD/BE gevolgd door erkenningnummer op het mannelijk en vrouwelijk plaatje* Vermelding van lotnummer / productiemaand en jaar op mannelijk of vrouwelijk plaatje +/+ +/+ +/+ -/+ Vermelding van firmanaam / oormerktype op mannelijk of vrouwelijk plaatje -/- +/- +/- -/+ Beslagoormerken Landcode en beslagcode op de eerste lijn op het mannelijk en vrouwelijk plaatje* + Vier cijfers van het volgnummer op het mannelijk en vrouwelijk plaatje* + Zegel BE gevolgd door erkenningnummer op het mannelijk en vrouwelijk plaatje* + Vermelding van lotnummer / productiemaand en jaar op mannelijk of vrouwelijk plaatje +/+ Vermelding van firmanaam / oormerktype op mannelijk of vrouwelijk plaatje -/- 2. Kleur Inscriptie (zwart) Visueel oormerk (zalm)* + + Oormerk met elektronische transponder (groen)* + + Enkelvoudig beslagoormerk (blauw)* + 3. Vormgeving Vorm van de verbindingspen moet bij voorkeur konisch zijn Punt moet scherp en hard zijn Oppervlakte plaatjes moet glad zijn Verbindingspen moet rond zijn Er mogen geen gietranden op oppervlak van de plaatjes aanwezig zijn * Conform vermeldingen in nationale wetgeving (KB 3 juni 2007, gewijzigd bij KB van 18 augustus 2010)) + = goed, +- = matig, - = onvoldoende 5

6 3.2 Laboratoriumonderzoeken Bij de erkenning van visuele SGH-oormerken wordt een vingerafdruk van de gebruikte kunststof genomen. Deze vingerafdruk wordt herhaald tijdens de monitoring en vergeleken met de resultaten tijdens de erkenning. Op die manier wordt nagegaan of nog steeds dezelfde kunststof wordt gebruikt als bij erkenning van het oormerk en of de resultaten van eventuele andere testen dus nog steeds van toepassing zijn. Tijdens de eerste 5 monitoringjaren werd de vingerafdruk elk jaar herhaald. De testen werden uitgevoerd door het Vlaams Kunststofcentrum (VKC), zowel tijdens de erkenningsprocedure als in het kader van de monitoring. Er werd nog nooit een non-conformiteit vastgesteld. Daarom werd besloten om vanaf nu de vingerafdruk slechts om de 2 jaar uit te voeren. De volgende vingerafdruk zou dus genomen moeten worden tijdens jaar 7 van de monitoring. 4 Marktverdeling In totaal werden beslagoormerken (enkel Couple 14), primo-oormerken en hermerkingsoormerken besteld. Figuur 4 en Figuur 5 tonen de verdeling voor primo- en hermerkingsoormerken over de verschillende oormerktypes in Vlaanderen. Primo-oormerken Hermerkingsoormerken 11% 7% 7% 32% Couple 14 75% 57% Bouton 5% 6% Sheep Air Tag Orimark-Tagtronic Figuur 4 en Figuur 5 Marktverdeling (%) primo- en hermerkingsoormerken (Vlaanderen) Bij primo-oormerken wordt het grootste gedeelte (75 %) van de markt ingenomen door het reeds lang bestaande type Couple 14. Bij de hermerkingsoormerken is er een opvallend aandeel voor de elektronische oormerken (5 % voor Sheep Air Tag en 32 % voor Orimark-Tagtronic). 6

7 5 Klachtmeldingen 5.1 Inleiding Klachten worden in de meeste gevallen geregistreerd naar aanleiding van reacties van de veehouders. In bepaalde gevallen gebeurt dit naar aanleiding van interne controles bij DGZ. Klachten worden telefonisch of schriftelijk ontvangen en onmiddellijk geregistreerd in een intern systeem. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen individuele klachten (van toepassing op één veehouder) en algemene klachten (van toepassing op een groep van veehouders). Indien het nodig wordt geacht, wordt de klacht geëscaleerd naar de leverancier. In totaal werden 37 klachten geregistreerd (waarvan 1 algemene), allen m.b.t. oormerktypes van de leverancier Allflex. Tabel 5 Overzicht van het aantal en type klachten geregistreerd tijdens jaar 6 van de monitoring Type Subtype Jaar 6 Levering Niet geleverd (binnen de termijn) 25 (Waarvan 1 algemene klacht) Verkeerd geleverd 3 Onvolledig geleverd 4 Kwaliteit Andere m.b.t. kwaliteit 4 Andere Verkeerd besteld 1 TOTAAL Levering Niet geleverd (binnen de termijn) Met de leveranciers is contractueel een termijn vastgelegd waarbinnen de pakketten vanaf de fabriek moeten verzonden worden. Daarbij wordt nog een marge gerekend voor de verzending door post of koerier. Is na deze periode een pakket nog niet toegekomen, en reageert een veehouder hiervoor naar DGZ, dan wordt hiervoor een klacht niet geleverd (binnen de termijn) geregistreerd. Hiervan zijn er 25 klachtendossiers over opgemaakt, waarvan 1 algemene klacht (verschillende veehouders betrokken). In 19 gevallen is de oorzaak niet gekend. Hierbij vermoeden we dat de niet geleverde pakketten verloren zijn gegaan tijdens de verzending (met de post of koerierdienst). Na het doorlopen van de interne procedure wordt er beslist om de oormerken al dan niet onmiddellijk opnieuw te bestellen. Deze klachten worden telkens geregistreerd, maar niet geëscaleerd naar de leverancier, aangezien de verzending van de pakketten door de leverancier bevestigd werd. In de resterende 6 gevallen lag de oorzaak bij Allflex, de post, DGZ of de veehouder zelf. Verkeerd geleverd Van dit type werden 3 klachtendossiers opgemaakt. Er werd telkens een klacht naar de leverancier gestuurd en in 2 gevallen werd bevestigd dat de oorzaak bij de leverancier lag. Onvolledig geleverd Er zijn 4 klachten opgemaakt over bestellingen die onvolledig geleverd werden. Telkens werd er een klacht doorgestuurd naar Allflex, in 3 gevallen lag de oorzaak bij hen. 7

8 5.3 Kwaliteit Van deze klachten ging er 1 over de kwaliteit van de verpakking van het oormerktype Bouton. De oormerken waren losgekomen van de plastic houder waardoor ze door elkaar zaten. De andere klachten betroffen beschadigde pakketten. 5.4 Andere Er werd één klacht opgemaakt i.v.m. een verkeerde bestelling (bestelling van runderoormerken i.p.v. SGH-oormerken). De oorzaak hiervan lag bij de veehouder zelf. 6 Leveringstermijnen 6.1 Inleiding Bestellingen van veehouders komen toe bij DGZ via post, fax, of Veeportaal. Deze bestellingen worden gegroepeerd per oormerktype (Couple 14, Bouton, Sheep Air Tag, Orimark-Tagtronic) en per model (primo-oormerk, beslagoormerk of hermerkingsoormerk). Tangen en pinnen worden apart of samen met de oormerken besteld. Deze gegroepeerde bestellingen worden dagelijks overgemaakt aan de leverancier. De grootte van deze bestellingen verschilt sterk naargelang oormerktype, model en leveringsplaats. Eén bestelling van DGZ naar de leverancier bevat meestal bestellingen van verschillende veehouders. Wanneer een dergelijke gegroepeerde bestelling bij de leverancier wordt geplaatst, stuurt de leverancier aan DGZ een ontvangstbevestiging. Wanneer de bestelling vertrekt uit de fabriek, stuurt de leverancier aan DGZ een verzendbevestiging. De termijn voor de ontvangstbevestiging betreft het aantal werkdagen tussen plaatsing van de bestelling en verzending van de ontvangstbevestiging. De termijn voor de verzendbevestiging betreft het aantal werkdagen tussen de ontvangstbevestiging en de datum van vertrek van de bestelling uit de fabriek (zoals meegedeeld door de leverancier). De termijn voor de registratie van de bestelling (door DGZ) en voor de verzending van het pakket (door de post of koerierdienst) zit niet vervat in de vermelde termijnen. 6.2 Resultaten Figuur 6 toont een overzicht van het percentage van de bestellingen dat binnen een bepaald aantal werkdagen na bestelling verzonden wordt. 8

9 Percentage bestellingen 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Aantal werkdagen tussen bestelling en verzendbevestiging Primo + Beslag Allflex Hermerking Allflex Primo Metagam Hermerking Metagam Figuur 6 Overzicht van het % bestellingen van de oormerken waarvoor de verzendbevestiging binnen een bepaald aantal dagen na het plaatsen van de bestelling verstuurd wordt. Bij Metagam wordt voor het grootste gedeelte van de bestellingen de verzendbevestiging binnen 1 werkdag verstuurd, zowel voor primo- als voor hermerkingsoormerken. Bij de firma Allflex verloopt het versturen van de verzendbevestiging gespreid, waarbij de hermerkingsoormerken iets sneller gaan dan de primo-oormerken. 9

10 7 Samenvatting Teneinde de verhouding prijs/kwaliteit regelmatig te toetsen werd een systematische monitoring opgezet van de kwaliteit van de SGH-oormerken. In een eerste gedeelte werd de conformiteit (Hoofdstuk 3) van de oormerken geëvalueerd a.h.v. visuele controles en laboratoriumonderzoek. Bij de visuele controle werd één belangrijke afwijking vastgesteld. Het hermerkingsnummer wordt bij geen enkel oormerktype weergegeven, hoewel dit in de wetgeving vermeld staat. De databank Sanitel is echter niet voorzien om een hermerkingsnummer bij te houden voor SGH. In een tweede gedeelte werd de marktverdeling (Hoofdstuk 4) van de verschillende oormerktypes bekeken. Bij primo-oormerken wordt het grootste gedeelte (75 %) van de markt ingenomen door het reeds lang bestaande type Couple 14. Bij de hermerkingsoormerken is er een opvallend aandeel voor de elektronische oormerken (5 % voor Sheep Air Tag en 32 % voor Orimark-Tagtronic). In een derde gedeelte werden de klachtmeldingen m.b.t. levering en kwaliteit van de oormerken beschreven (Hoofdstuk 5). In totaal werden 37 klachten geregistreerd. 25 klachten gingen over niet (binnen de termijn) geleverde pakketten; 7 klachten betroffen verkeerd of onvolledig geleverde pakketten. Er werden 4 klachten geregistreerd m.b.t. de kwaliteit en één over een verkeerd geregistreerde bestelling. Tenslotte werd voor alle bestellingen de leveringstermijn bekeken (Hoofdstuk 6). Bij Metagam wordt voor het grootste gedeelte van de bestellingen de verzendbevestiging binnen 1 werkdag verstuurd, zowel voor primo- als voor hermerkingsoormerken. Bij de firma Allflex verloopt het versturen van de verzendbevestiging gespreid, waarbij de hermerkingsoormerken iets sneller gaan dan de primooormerken. 10