Terugblik. Internationaal Lied Festival Zeist mei 2017 Schubert en zijn voorgangers Haydn, Mozart en Beethoven

Transcriptie

1 Terugblik Internationaal Lied Festival Zeist mei 2017 Schubert en zijn voorgangers Haydn, Mozart en Beethoven Het Internationaal Lied Festival Zeist 2017 was een zesdaags festival boordevol activiteiten: Tien liedrecitals; Drie lezingen over Goethe en zijn betekenis voor nu; Twee inleidingen voorafgaand aan liedrecitals; Drie dagen Mastercourse, met aan het begin van elke dag een lezing over de gedichten van Goethe; Film over Beethoven The Immortal Beloved ; Workshop voor scholieren; Workshop voor amateurzangers; Open Podium voor amateurzangers; Koorconcert met het Kathedrale Koor Utrecht, het Cugnon Consort en solisten. Openingswoord door Aat Klompenhouwer, voorzitter ILFZ: Met een variant op Schubert wil ik u zeggen: Kom naar Zeist, ik zal u bijzondere liederen laten horen, ik ben benieuwd wat u daar van vindt. Ze hebben op mij grote indruk gemaakt. Ik hoop ook op u. Robert Holl, artistiek leider ILFZ en docent Mastercourse, in gesprek met Elly Ameling, beschermvrouwe ILFZ en docent Mastercourse, en een bezoeker. 1

2 Recitals De recitals waren van internationaal niveau en hebben voor vele magische momenten gezorgd. Het publiek heeft hier zeer enthousiast op gereageerd. Lenneke Ruiten, Thom Janssen, Arjan Woudenberg (l.) Onwaarschijnlijk mooi, niet van deze wereld. Mozart behoort tot de kern van haar operarepertoire en wat ze met dat half dozijn Mozartliederen deed, is simpelweg verbluffend. En toen moest Schubert nog komen. Ruiten slaagt erin om de spanning volledig vast te houden terwijl heel de zaal collectief de adem inhoudt. Tot slot Der Hirt auf dem Felsen, loepzuiver en virtuoos. Caroline Jestaedt, Rosina Fabius, Jan Petryka, Robert Holl, Wouter van Belle, Matthias Lademann (r.) Boeiende avond met een interessant en origineel programma met religieuze teksten, geïnspireerd door de locatie van het festival, de kerk van de Evangelische Broedergemeente. Henk Neven, Hans Eijsackers (l.) Hoe doorleefd bariton en pianist gevoelens kunnen raken, zeldzaam. Beethoven en Schubert met veel warmte, subtiliteit en inleving uitgevoerd. James Gilchrist, Sholto Kynoch (r.) Doorleefd, wat een expressie, prachtig samenspel" 2

3 Felicity Lott, Graham Johnson (l.) Haar stem heeft uiteraard niet meer de glans en de kracht van vroeger, maar uitstraling en charme verdwijnen niet zomaar. Die charme zet ze volop in voor de Franse liederen na de pauze. Ze kan nog altijd perfect een zin draaien die recht naar het hart gaat. Ontroering in het kwadraat. Ellen Valkenburg, Rosanne van Sandwijk, Jan Willem Schaafsma, Peter Gijsbertsen, Henk Neven, Robert Holl, Maurice Lammerts van Bueren (r.) Echt, ik moest me meerdere malen in de arm knijpen, zo'n onvergetelijke avond was het. De volmaakte harmonie tussen de vier heren en de twee dames. De verbeeldingsvolle expressie die alleen de grote liedzang kenmerkt. Het ware toonbeeld van liedbegeleiding. Robert Holl, Graham Johnson Bas en pianist brachten publiek in hogere sferen met een uniek vertolkte muzikale reis, met de Winterreise werd het festival mooi afgesloten. We kijken al uit naar volgend jaar. Concourswinnaars Er waren twee recitals met Concourswinnaars, jonge zangers en begeleiders die recent prijzen hebben gewonnen op internationale zangconcoursen. Het festival biedt een podium aan jong talent dat op het punt staat door te breken: Adèle Charvet, Florian Caroubi (foto); Raoul Steffani, Daan Boertien (foto) Karola Pavone, Eduard Bayer, François-Marie Lhuissier, Boris Radulovic; Angelo Pollak, Fiona Pollak. Wat een veelbelovend jong talent; Zo jong en al zo goed, topmusici! 3

4 Inleidingen De inleidingen voorafgaand aan de recitals werden gegeven door Aat Klompenhouwer en Emanuel Overbeeke, deskundigen op het terrein van de liedkunst. De inleidingen werden goed bezocht. Ze bewerkstelligen bij de toehoorders een vermeerdering aan inzicht in de interpretatie van het lied en versterken de beleving en de waardering van het recital. Goethe lezingen Het gedachtegoed en vooral de poëzie van Goethe vormden de rode draad in de Mastercourse en de lezingen. Op dinsdag, woensdag en donderdag vonden aansluitend aan de Mastercourse drie lezingen over Goethe plaats. Wil Uitgeest ging in op de kleurenleer van Goethe, Désanne van Brederode op de gedichtenbundel West-oostelijke divan van Goethe en Sebastiaan de Vries op misschien wel het bekendste werk van Goethe Faust. Mastercourse De Mastercourse vond plaats van 16 tot en met 18 mei en werd afgesloten met een Slotconcert op 19 mei. Deze openbare Mastercourse, die bijzonder goed door het publiek is bezocht, werd gegeven door de gerenommeerde docenten Elly Ameling (sopraan), Robert Holl (bariton) en Hans Eijsackers (piano). Zes duo s van zangers en pianisten, uit verschillende Europese landen, namen deel. Zij waren vooraf geselecteerd door Elly Ameling en Robert Holl. Voor de Mastercourse was een lijst samengesteld van verplichte liederen op teksten van Goethe, getoonzet door Schubert en Beethoven. De duo s die aan de Mastercourse deelnamen, konden uit deze lijst een programma samenstellen van zes liederen, met daarnaast nog een vrij keuzelied. 4

5 De Mastercourse begon elke dag met een lezing door Deen Larsen, directeur van het Schubert Instituut in Baden bij Wenen. Hij gaf inkijkjes in de dichterlijke verbeelding van Goethe en besprak een aantal gedichten van Goethe die Schubert heeft getoonzet Dit verdiepte de Mastercourse, zowel voor de deelnemers als de toehoorders, enorm. Slotconcert Mastercourse Het was bijzonder om mee te maken hoe groot de vooruitgang was in de expressie van zowel zanger als pianist gedurende de Mastercourse. De deelnemers aan de internationale Mastercourse waren van een zeer hoog niveau, overwegend met internationale potentie. Film The Immortal Beloved Immortal Beloved is een Amerikaanse film uit 1994 geregisseerd door Bernard Rose. Na de dood van Ludwig van Beethoven (Gary Oldman) werd een brief van hem gevonden, gericht aan zijn "onsterfelijke liefde", aan wie hij al zijn bezittingen nalaat. De vraag is nog steeds wie deze mysterieuze dame was. Anton Schindler (Jeroen Krabbé), een goede vriend van Beethoven, heeft de taak op zich genomen om haar te vinden. De film schetst deze zoektocht. Veel zorg is besteed aan de achtergrondmuziek in combinatie met de vertoonde beelden. De film kent schitterende decors en geeft de grootsheid en de zwaarte van het leven van Beethoven weer. 5

6 Koorconcert Het Kathedrale Koor Utrecht bracht samen met het Cugnon Consort, Caroline Jestaedt (sopraan), Bert van de Wetering (bas-bariton), Sebastian Brouwer (tenor) en Wouter van Belle (piano/orgel) enkele prachtige koorwerken van Mozart en Schubert ten gehore. De algehele muzikale leiding was in handen van dirigent Gerard Beemster. Het publiek van jong (zeven jaar) tot oud, genoot met volle teugen! Workshop voor Scholieren Voorafgaand aan het festival studeerden 33 leerlingen van eerste en tweede klassen een zestal liederen in van onder meer Beethoven, Mozart en Schubert. Tijdens het festival namen ze deel aan een door Gerard Beemster (koordirigent en zangdocent) geleide workshop koorzang. Na de workshop presenteerden ze hun liederenprogramma op het festivalpodium voor ouders en festivalbezoekers. De leerlingen reageerden zeer enthousiast: We hadden niet gedacht dat het zo leuk zou zijn! Workshop voor Amateurzangers Docent Annemiek van der Ven heeft met 15 deelnemers oefeningen gedaan in het leren luisteren naar elkaar, in het gezamenlijk inademen, in het aanbrengen van eenzelfde focus en in uit het hoofd zingen. Daarnaast zongen de deelnemers in kleine groepen en kregen de gelegenheid om zelf een stukje te dirigeren. De workshop werd afgesloten met een korte openbare presentatie. 6

7 Open Podium voor amateurzangers Dertien amateurzangers, in de leeftijd van 16 jaar tot 70 plus, uit Zeist en wijde omgeving, meldden zich aan om tien minuten klassieke liederen naar keuze te zingen op het Open Podium in het leescafé van de Openbare Bibliotheek Idea, gelegen aan het marktplein in hartje Zeist. Na oefensessies in de Zeister Muziekschool onder deskundige leiding van Annelies van Gerven, zangdocent, brachten de zangers, begeleid door pianist Hilde Stolker een keur aan liederen ten gehore voor een zeer enthousiast publiek. Zowel s ochtends als s middags waren alle stoelen bezet. Doelgroepen en bereik Conservatoriumstudenten, nationaal en internationaal. Nauwelijks bereikt. Dat komt vooral omdat veel conservatoria in mei hun eind- en overgangsexamens plannen. Amateurzangers uit de regio Zeist / Utrechtse Heuvelrug / Midden-Nederland. Beperkt bereikt met de Workshop voor Amateurzangers en het Open Podium voor amateurzangers. Beide onderdelen van het festival werden zeer gewaardeerd. Scholieren van 10 ca. 18 jaar uit Zeist / Utrechtse Heuvelrug / Utrecht. Beperkt bereikt. Aan de workshop voor scholieren heeft één school meegedaan, de Stichtse Vrije School. Een zo groot en breed mogelijk publiek, nationaal en internationaal, dat houdt van poëzie, zang en/of muziek. Ruim bereikt mede door de uitgebreide publiciteit. In totaal hebben 1900 mensen activiteiten van het festival bezocht. Als geheel zijn we zeer tevreden over het aantal bezoekers; vorig jaar 1400, dit jaar Een stijging van 35%! Publiciteit De tweede editie van het festival heeft veel publiciteit gekregen. De organisatie heeft ook veel in publiciteit geïnvesteerd. Alles bij elkaar leidde dat tot de volgende resultaten: - Interviews in (dag)bladen, radio en TV - Recensies in Operamagazine en in Trouw - Optredens van Henk Neven in Spiegelzaal en Rosanne Fabius in Opium (Radio 4) - Items in Podium Witteman en Muziekwijzer (Radio 4) - Opnames van twee concerten door Omroep Max voor latere uitzending - In aanloop naar het festival drie tot vier maal per week en tijdens het festival dagelijks en soms meermalen per dag berichten op Facebook en Twitter - Acht nieuwsbrieven naar een groeiend aantal ontvangers - Persbericht naar 400 contacten - Publieksflyer festivalprogramma (10.000) en Posters (500), gedistribueerd in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Zeist - E-flyers: één festivalflyer en specifieke flyers voor recitals - Mastercourseflyer: gedistribueerd onder conservatoria in Nederland en buitenland - Spandoeken en stoepborden in Zeist 7

8 Waardering door de bezoekers Een greep uit de reacties van de bezoekers: - Hoog niveau, geweldige sfeer en ambiance. - In de masterclasses is ook voor een amateur zo veel te leren, en zoveel in een paar dagen samengepakt. Super. - Gevarieerd programma van hoog niveau, fijne sfeer, heel inspirerend - De recitals, het thema, de diversiteit, het enthousiasme, de sfeer. Compliment voor de organisatie! - De diversiteit van het aanbod. De geweldige muziek, maar ook de buitengewoon interessante lezingen. - Heel leuke en leerzame workshop. - Open Podium, film en koorconcert, voor mij de hoogtepunten. - Het informele karakter in combinatie met de hoge kwaliteit. - De kwaliteit en zeker ook het enthousiasme. Zeer sympathiek, laagdrempelig, toegankelijk, vriendelijk. Prachtige ambiance die bijdraagt aan de beleving. De bezoekers beoordeelden het festival met een 8,6. 8