Scholing en coaching t.a.v. motivatie en rekenen

Transcriptie

1 Scholing en coaching t.a.v. motivatie en rekenen Scholing en coaching t.a.v. motivatie en rekenen 1 Aanbieder M&O-groep B.V., Helmond: uitvoerder Kris Verbeeck i.s.m. een rekencoördinator die ook in de praktijk rekenlessen geeft. 2 Doel Leerkrachten helpen om tijdens de rekenlessen gebruik te maken van inzichten uit de motivatietheorie zodat de leerlingen door een hogere motivatie tot betere resultaten kunnen komen. Uit het rapport van de inspectie van april 2017 De staat van het basisonderwijs blijkt dat recente internationale studies opnieuw laten zien dat Nederlandse leerlingen minder gemotiveerd zijn dan leerlingen in andere landen. Motivatieonderzoek (o.a. Prince, Peetsma) geeft aan dat de motivatie van leerlingen in de loop van het basisonderwijs afneemt en nog sterker afneemt richting het voortgezet onderwijs. Omdat leerlingen bij kernvakken zoals taal- en rekenen tot betere resultaten kunnen komen als ze gemotiveerd zijn, is het van belang leerkrachten te leren hoe ze dat kunnen bereiken. De cursus is gebaseerd op inzichten vanuit wetenschappelijk onderzoek m.b.t. de self-determinationtheorie ( en recente inzichten over wat goed rekenonderwijs ( ) kan zijn.

2 3 Inhoud De cursus bestaat uit 5 bijeenkomsten. Elke bijeenkomst bestaat uit achtergrondinformatie (kennis), literatuurstudie (kennis), koppeling theorie en eigen handelen, een praktijkopdracht n.a.v. de theorie en uitproberen in de praktijk waarop in de volgende bijeenkomst wordt gereflecteerd. In de cursus wordt aandacht besteed aan het vergroten van de kennis (theorie selfdetermination theorie in combinatie met inzichten t.a.v. goed rekenonderwijs); houding (o.a. autonomie-ondersteunende leerkrachthouding) en vaardigheden (op een bepaalde manier in de praktijk in gesprek kunnen gaan met en vragen kunnen stellen aan leerlingen zodat ze meer gemotiveerd zijn). Literatuur: Ros, A.; Castelijns, J.; van Loon, A.M. & Verbeeck, K.: Gemotiveerd leren en lesgeven en artikelen uit Volgens Bartjens over rekenen en motivatie. Bijeenkomsten Bijeenkomst 1 Kennis: Introductie in de motivatietheorie waarbij ingegaan wordt op de drie basisbehoeften (autonomie, relatie, competentie) vanuit de self-determination theory. Ook wordt een observatielijst geïntroduceerd waardoor leerkrachten leren inschatten waar ze als leraar staan t.a.v. werk maken van de drie basisbehoeften in de rekenles. Houding: Met de cursisten wordt besproken hoe ze staan tegenover autonomie van kinderen in de rekenles, wat hen weerhoudt om autonomie te geven, welke beren ze op de weg zien, welke voordelen ze daarvan zien. Ook theorie gekoppeld aan eigen ervaringen met autonomie, relatie en competentie op persoonlijk vlak en in de praktijk van het rekenonderwijs. Vaardigheden: Er wordt een koppeling gemaakt met concrete rekeninhoud die de komende weken aan bod komt. De cursisten brengen de methode of het rekenmateriaal mee en de doelen mee waaraan ze de komende weken gaan werken. Vanuit de te behalen rekendoelen wordt gekeken hoe de leerkracht daarin meer autonomie en structuur kan bieden. In deze bijeenkomst wordt vooruitgeblikt op de opdracht die ze in bijeenkomst 5 presenteren. Ook worden de beoordelingscriteria besproken. Opdracht: In de praktijk uitproberen hoe meer autonomie en structuur in rekenlessen gebracht kan worden en een reflectie op hoe het gelopen is. Het betreft zowel een reflectie op wat dit met de kinderen deed als hoe ze dat als leerkracht ervaren hebben, waar ze tegenaan liepen en wat ze nog willen verbeteren.

3 Bijeenkomst 2 Kennis: Het continuüm van motivatie. Op basis van het continuüm van motivatie krijgen cursisten inzicht in dat er verschillende soorten motivatie bestaan, hoe die zijn ontstaan, wat elke vorm van motivatie betekent ten aanzien van autonomie, relatie, competentie in de rekenles en hoe je als leerkracht daarop kan inspelen naar de leerlingen. Houding: Reflectie n.a.v. wat ze hebben uitgeprobeerd in de praktijk en reflectie op hoe het continuüm iets voor hun praktijk van het rekenonderwijs kan betekenen. Vaardigheden: Leerkrachten leren de kinderen uit hun groep m.b.t. rekenen te plaatsen in het continuüm van motivatie en onderbouwen dit door argumenten en voorbeelden die ze van leerlingen hebben meegemaakt. Leerkrachten leren hoe ze de drie basisbehoeften autonomie, relatie en competentie kunnen inzetten om de motivatie van leerlingen te beïnvloeden. Dit heeft ook gevolgen voor de didactiek die gehanteerd wordt t.a.v. bepaalde kinderen. B.v. welke strategie krijgen ze aangeboden; welke modellen worden gehanteerd. De cursisten krijgen een concreet stappenlijstje aan de hand waarvan ze acties kunnen ondernemen in de rekenles. Opdracht: De cursisten nemen 1 sterk gemotiveerde leerling in de rekenles en 1 nietgemotiveerde leerling tijdens de rekenles en gaan daarop in de komende weken acties ondernemen om de motivatie te vergroten of op peil te houden. Bijeenkomst 3 Kennis: De autonomie-ondersteunende houding van de leerkracht staat in deze bijeenkomst centraal. Hierbij wordt ingegaan op wat het verschil is tussen een autonomie-respecterende en een controlerende leerkracht. Ook wordt besproken wat het effect van feedback en beloningen of straffen kan zijn op de rekenmotivatie van de leerling. Houding: Reflectie n.a.v. wat de cursisten hebben uitgeprobeerd in de praktijk en reflectie hierop. Reflectie op de kenmerken van een autonomie-ondersteunende leerkracht. Hoe schatten ze hun eigen houding in, op welke elementen kan er e.e.a. verbeterd worden, waar zijn ze al sterk in. Vaardigheden: Leerkrachten oefenen autonomie-ondersteunend gedrag in rollenspellen. Opdracht: De cursisten nemen 1 niet-gemotiveerde leerling uit hun groep en oefenen autonomie-ondersteunend gedrag tijdens de rekenles bij deze leerling. Bijeenkomst 4 Kennis: Formatief evalueren en motivatie. Waarom is formatief evalueren belangrijk en hoe verhoudt het zich ten aanzien van motivatie van leerlingen? Wat vraagt dit van de vaardigheden van de leerkracht in interactie met de leerlingen en hoe kan een leerkracht deze informatie gebruiken in de volgende rekenlessen?

4 Houding: Reflectie over formatief evalueren: waarom doe je dat? Wat is de meerwaarde hiervan in de rekenles? Tegen welke problemen denk je aan te lopen? Vaardigheden: Cursisten leren hoe ze formatief evalueren kunnen inzetten in de rekenles en leren daarbij verschillende werkvormen te hanteren die ze tijdens de bijeenkomst ook uitproberen. Opdracht: In de rekenlessen formatief evalueren toepassen en de verkregen informatie gebruiken in de volgende les. Dat kan b.v. bij de start van een nieuw blok, n.a.v. toetsresultaten of gedurende de rekenles. Door formatief te evalueren ontwikkelen leerlingen meer eigenaarschap ten aanzien van hun eigen leren. Dit vraagt van de leerkracht een open en lerende houding. Bijeenkomst 5 Kennis: Terugblik op de 4 bijeenkomsten qua theorie; Vaardigheden: Bespreken eindopdracht en elkaar feedback geven op de reeds op voorhand met elkaar besproken criteria. In de bespreking wordt een koppeling gemaakt met de theorie: wat uit de theorie, is op welke wijze zichtbaar geworden. Houding: Reflectie van de cursist t.a.v. eigen kunnen in de praktijk: wat heeft de cursist in de vingers, waarin kan hij nog sterker worden en wat heeft hij daarvoor nodig? Tijdsinvestering Totale investering: 33 uur Deze 33 uur zijn als volgt opgebouwd: 5 scholingsbijeenkomsten van 2.30 uur: uur Literatuurstudie: 4 x 1.15 uur = 5 uur Opdracht n.a.v. de 5 scholingsbijeenkomsten: om de koppeling met de eigen praktijk te maken krijgen de cursisten tijdens de vier eerste bijeenkomsten een praktijkopdracht van 1 uur, de vijfde bijeenkomst wordt een overkoepelende praktijkopdracht gepresenteerd die 2 uur voorbereiding vergt omdat ze daarin alles moeten demonsteren wat ze geleerd hebben en ook een reflectie daarop moeten geven richting eigen handelen en toekomstig handelen. Opdrachten: 6 uur Toepassing in de eigen praktijk: Naast de 5 opdrachten, voeren cursisten elke week in 2 rekenlessen per week acties door waarin ze oefenen met het bevorderen van motivatie. Dit vraagt per week 0.30 minuten voorbereiding x 4 weken x 4 bijeenkomsten = 8 uur

5 Nagesprek klasbezoek in de praktijk: elke cursist wordt 2 x in de praktijk bezocht en na het bezoek vindt een feedback en feedforward gesprek plaats met de cursist. Dat gesprek duurt 0.45 minuten x 2 = 1.30 uur Dit brengt het totaal aan geïnvesteerde tijd op: 33 uur Uitvoering Deze cursus wordt uitgevoerd in het schooljaar Hij kan zowel in company gevolgd worden met een team als op een nader te bepalen plaats die centraal is voor de deelnemers met maximaal 15 deelnemers. De cursus vindt plaats op woensdagmiddagen van uur uur. Certificaat Deelnemers ontvangen na deelname van 5 bijeenkomsten en succesvol uitvoeren van de opdrachten een certificaat van deelname. Deze cursus is ingediend ter validering bij het lerarenregister.