duurzaamheid > communicatie > veiligheid > comfort

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "duurzaamheid > communicatie > veiligheid > comfort"

Transcriptie

1 duurzaamheid > communicatie > veiligheid > comfort jaarverslag 2012

2 Wij ontzorgen onze opdrachtgevers met innovatieve en duurzame oplossingen, optimale communicatietoepassingen en een com fortabel en vooral ook veilig werk- en woonklimaat. En dat al 80 jaar. Met duurzaamheid als speerpunt in onze strategie waar borgen we de toekomst van ons bedrijf, onze opdrachtgevers, maar ook die van onze kinderen. Zo maken we samen de toekomst. De beelden op de voorkant en op de schutbladen in dit verslag hebben als thema energie en techniek. Fotografie: Martin van Welzen (pagina 21), Shutterstock (pagina s 1, 5, 11, 13, 25, 27, 29, 53 en 57), foto s diverse medewerkers/unica (pagina s 8, 12, 13, 15, 16, 18, 19, 23, 25, 53)

3 Inhoudsopgave Voorwoord van de Directie 4 Profiel en kerncijfers 5 Bericht van de Raad van Commissarissen 9 Corporate Governance 11 Verslag van de Directie 13 Maatschappelijke Waarde 14 Doeltreffend Duurzaam 20 Bekwaam en Betrokken 22 Verslag van de Ondernemingsraad 25 Dialoog met belanghebbenden 27 Jaarrekening 29 Overige gegevens 53 Bijlagen niet behorende tot de jaarrekening 57 GRI-indicatoren 59 GRI-tabel 64 Organogram 66 Personalia Directie en Raad van Commissarissen 67 Grafieken kerncijfers Unica Groep B.V. 68 Vijf jaar Unica Groep B.V. 69 Begrippenlijst 70 3 Inhoudsopgave

4 Voorwoord van de directie De opzet van dit jaarverslag is anders dan in voorgaande jaren. Voor de eerste maal betreft het een geïntegreerde financiële en maatschappelijke verslaglegging. Naast onze financiële prestaties willen wij hiermee ook transparant rapporteren over onze sociaalmaatschappelijke en ecologische prestaties. 4 Voorwoord van de directie Op het gebied van duurzaamheid neemt Unica een bijzondere positie in. Enerzijds streven wij naar een duurzame interne bedrijfsvoering. Anderzijds ondersteunen wij met kennis vanuit onze kernactiviteiten onze opdracht gevers bij het verduur zamen van hun bedrijfsvoering, met name daar waar het gaat om het energiegebruik van hun bebouwde omgeving. De ecologische impact van onze eigen bedrijfsvoering is relatief gering. Sedert enkele jaren voeren wij een actief beleid ten aanzien van de energielabels van onze bedrijfs auto s en onze panden. Gezamenlijk met onze voorkeursleveranciers en bouwpartners streven wij naar een reductie van afvalstromen en projectgerelateerde kilometers. Resterende afvalstoffen worden op verantwoorde wijze afgevoerd. De sociaalmaatschappelijke effecten van ons handelen als grote werkgever met een groot aantal vestigingslocaties zijn significant. Wij streven naar een duurzame relatie met onze medewerkers, waarbij hun veiligheid, gezondheid en welzijn voorop staan. Door het bieden van interessant werk in een veilige en inspirerende werkomgeving met volop ruimte voor ontplooiing streven wij naar een positie van preferred employer binnen de branches waarin wij actief zijn. Ons fijnmazig netwerk van commercieel actieve vestigingen versterkt onze lokale maatschappelijke betrokkenheid. Hierbij valt te denken aan sponsoring van sportclubs, culturele instellingen en lokale evenementen. Maar ook aan het vervullen van bestuurlijke functies, bijvoorbeeld binnen diverse belangenverenigingen. Van het totale energiegebruik in Nederland komt circa éénderde deel voor rekening van de bebouwde omgeving. Het kabinet Rutte II streeft naar 16% duurzame energie in 2020 en een volledig duurzame energie voorziening in Het wil green deals sluiten om bestaand vastgoed te verduurzamen en energie zuiniger te maken. Ook streeft het kabinet naar mogelijkheden om ouderen langer zelfstandig te kunnen laten wonen. Dit sluit naadloos aan bij onze missie om onze klanten te ontzorgen met duurzame technologie voor hun be hoeften op het gebied van comfort, veiligheid en communicatie. Het kabinetsbeleid zal dus een impuls vormen voor onze business. Wanneer daar de echte effecten van merkbaar zijn, is gezien de huidige economische situatie nog lastig in te schatten. Meer en meer ervaren wij dat de markt Unica herkent als een technische dienstverlener, die waarde toevoegt op het gebied van duurzaamheid. Het enkele feit dat Unica als enige technische dienstverlener voorkomt in De Duurzame Top 50 van de Dutch Green Building Council, onderstreept dit voldoende. Het geeft ons het vertrouwen dat wij onze ambitie om de meest duurzame installateur te zijn inmiddels hebben waargemaakt en deze positie de komende jaren ook verder zullen versterken. Hoevelaken, 25 april 2013 ir. Rik Dikken, algemeen directeur Bert Moser MBA, financieel directeur Met de Unica Foundation helpen wij mensen in ont wikkelings landen met onze technische kennis aan een duurzamer leven.

5 Profiel en kerncijfers

6 Profiel Unica Groep is een Besloten Vennootschap, statutair gevestigd te Zwolle. De aandelen in Unica Groep B.V. zijn voor 100% in handen van Unihold B.V., statutair gevestigd te Zwolle. 6 Profiel en kerncijfers Unica Groep is houdstermaatschappij van de aandelen in de onderstaande actieve werkmaatschappijen: Unica Installatietechniek B.V. Unica Bodegraven B.V. Unica Thissen B.V. Unica Regeltechniek B.V. Unica Ecopower B.V. Regel Partners B.V. Fastcom B.V. Alle werkmaatschappijen zijn actief op het gebied van ontwerp, aanleg en beheer van technologische oplossingen voor de woon-, werk- en leefomgeving. Belangrijkste marktsectoren zijn zorg, onderwijs, overheid, retail, zakelijke dienstverleners, logistieke sector en ICTdienstverleningssector. In mindere mate zijn zij actief in industrie en woningbouw. De operationele structuur bestaat uit 16 zelfstandig opererende installatiebedrijven, georganiseerd naar geografische werkgebieden. Daarnaast kent Unica 7 landelijk werkende gespecialiseerde businessunits en is zij aandeelhoudster in diverse deelnemingen en samenwerkings verbanden. Het geheel werkt als één netwerk samen. Het werkgebied beslaat voornamelijk Nederland. De directie van de organisatie wordt gevormd door twee statutair bestuurders en drie titulair directeuren. Alle werkmaatschappijen rapporteren rechtstreeks aan een lid van de directie. Medewerkersmedezeggenschap is geregeld via de Ondernemingsraad. Het aandelenkapitaal is volledig vertegenwoordigd in de Raad van Commissarissen. Tijdens de verslagperiode deden zich geen belangrijke wijzigingen voor in de bestuurs- of aandelenstructuur.

7 Kerncijfers Bedragen in euro s Geconsolideerde gegevens Netto-omzet Bedrijfsopbrengsten EBITDA EBIT Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen Belastingdruk 37,9% 35.7% Winst na belastingen Afschrijvingen materiële vaste activa Afschrijvingen immateriële vaste activa Cashflow Netto investeringen in materiële vaste activa Netto investeringen in financiële vaste activa Aandelenkapitaal Eigen vermogen Werkzaam vermogen Profiel en kerncijfers Verhoudingsgetallen Current ratio 1,40 1,24 Quick ratio 1,35 1,20 Totaal lang vermogen/vaste activa 2,24 2,04 Solvabiliteit 37,1% 28,2% Rendement Rendement voor belasting 1,0% 1,1% EBITDA-marge 1,5% 2,0% Rendement eigen vermogen 6,4% 7,9% Maatschappelijk Gemiddeld aantal medewerkers Ziekteverzuim 4,3% 5,2% Ongevallen frequentie-index 4.6 4,9 Netto CO 2 -uitstoot In de jaarrekening 2012 zijn de vergelijkende cijfers over 2011 aangepast vanwege de verwerking van het resultaat van Installatiecombinatie Isala V.O.F., zie toelichting op pagina 34 van het jaarverslag 2012.

8 8

9 Bericht van de Raad van Commissarissen Foto: Concertzaal Theaters Tilburg, lichtontwerp Peter Struycken.

10 Bericht van de Raad van Commissarissen De jaarrekening 2012 is door de directie opgemaakt en door Deloitte Accountants gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien. De bevindingen naar aanleiding van de controle werden door ons in aanwezigheid van de directie met de accountant besproken. Vervolgens is de jaarrekening op 25 april 2013 door onze raad ondertekend. 10 Bericht van de Raad van Commissarissen Wij stellen de aandeelhouders voor om de jaarrekening aldus vast te stellen en het voorstel voor resultaatbestemming van de directie te aanvaarden. Tevens bevelen wij aan décharge te verlenen aan de directie voor het gevoerde beheer en aan onze raad voor het gehouden toezicht. De samenstelling van onze raad is gedurende het afgelopen jaar ongewijzigd gebleven. Hetzelfde geldt voor de samenstelling van het directieteam. In het verslagjaar werd zeven maal vergaderd in aanwezigheid van de directie, waarbij naast de normale monitoring van de gang van zaken bijzondere aandacht werd besteed aan de volgende onderwerpen: strategische uitgangspunten voor aanpassing van capaciteit en kosten aan gewijzigde marktomstandigheden analyse van onverwacht grote verliezen in enkele units deelnemingen en samenwerkingsverbanden aspecten van duurzaamheid binnen Unica talent management jaarverslaggeving volgens GRI-normen. Eenmaal werd daarbij de Ondernemingsraad uitgenodigd voor de jaarlijkse gedachtewisseling. Zoals ieder jaar werd een bezoek gebracht aan een project in uitvoering, ditmaal het Equinix AM3 datacenter in Amsterdam. Op basis van onze jaarlijkse zelfevaluatie is een aantal wijzigingen doorgevoerd in de werkwijze van de raad. Een aantal specifieke aandachtsgebieden is onderling verdeeld onder de individuele leden van de Raad, waarbinnen regelmatig contact bestaat met leden van het management. Als onderdeel van deze nieuwe werkwijze komen wij direct voorafgaand aan een reguliere vergadering veelal bijeen in eigen kring om elkaar bij te praten over genoemde individuele ervaringen en ter voorbespreking van onderwerpen als eigen werkwijze van de raad, directiebeoordeling en strategische uitgangspunten. De gevolgen van de economische crisis hebben de installatiebranche en derhalve ook onze eigen onderneming hard geraakt in Daarnaast hebben ook gebleken tekortkomingen in de organisatie binnen enkele vestigingen het resultaat extra negatief beïnvloed. Juist in tijden van moeilijke externe omstandigheden worden zulke zwaktes zichtbaar. Er is inmiddels adequaat op gereageerd. Voor de noodzakelijke verbetering van het rendement mag voorlopig niet worden uitgegaan van een verbeterende mark t- situatie, zodat extra aandacht is besteed aan verlaging van kosten, aanpassing van productiecapaciteit met behoud van flexibiliteit, versterking van de commercie en de kwaliteit van calculatie en control. De strategische oriëntatie behoeft geen grote aanpassingen, maar de uitvoering kan op een aantal punten beter. De genomen stappen daarvoor van de directie geven ons vertrouwen en wij verwachten het positieve resultaat daarvan in de resultaten vanaf 2013 tegemoet te kunnen zien. De kwaliteit van management en personeel is voor het herstel van doorslaggevende betekenis, hetgeen het HRM-beleid prominent op de agenda plaatst. Wij willen de Ondernemingsraad bedanken voor haar activiteiten en betrokkenheid in het belang van de onderneming en haar personeel. Onze jaarlijkse gedachtewisseling helpt ons in ons oordeel over de onderneming en de gang van zaken. De Raad dankt tenslotte de directie, het management van de vestigingen en business units, en alle medewerkers voor hun inzet en bijdragen aan de activiteiten, ontwikkeling en reputatie van Unica in het afgelopen jaar. Hoevelaken, 25 april 2013 de Raad van Commissarissen ir. A.C. van Rhee, voorzitter drs. M.E. Groothuis MBA B.J. Krouwel ir. C. Pannevis ir. D. van Vliet

11 Corporate Governance

12 Corporate Governance 12 Corporate Governance Directie De samenstelling van de directie, bestaande uit twee statutair en drie titulair directeuren, is in 2012 ongewijzigd gebleven. Raad van Commissarissen Met de Raad van Commissarissen werd zeven maal vergaderd in constructieve sfeer. Vanwege de zorgelijke economische situatie en de impact daarvan op de bouw- en installatiebranche is het overleg tussen Raad van Commissarissen en directie intensiever dan voorgaande jaren. Naast de algehele voortgang werd telkens een specifiek thema besproken, zoals commercie, productie, functioneren van de directie en strategie. Ook werd gezamenlijk een werkbezoek gebracht aan een project. Eenmaal werd vergaderd met een vertegenwoordiging van de Ondernemingsraad. Voor 2013 wordt een vergelijkbaar programma gehanteerd. Ondernemingsraden Met de Ondernemingsraad werd zes maal op constructieve wijze een overlegvergadering gehouden. Naast de algehele voortgang werd dieper dan andere jaren ingegaan op de financiële bedrijfsvoering en de strategische koers in onzekere tijden. Door de toenemende diversiteit van activiteiten binnen Unica blijft de noodzaak de structuur van medezeggen schap te herzien, teneinde de doelmatigheid te waarborgen. Met de Ondernemingsraad was reeds overleg gestart om te komen tot een aanpassing van die structuur. Dit heeft echter nog niet geleid tot de beoogde aanpassing. De fusie van Unica ICT B.V. en Schutte Informatisering B.V. tot Unica Schutte ICT B.V. heeft geleid tot een eigen medezeggenschapsorgaan voor het ICT-bedrijf. Bestuurder in de zin van de Wet op de Ondernemingsraad is de heer M.H.B. Schutte. Regel Partners B.V. heeft gezien zijn omvang geen ondernemingsraad. Medezeggenschap van de medewerkers is geregeld via een eigen personeelsvertegenwoordiging.

13 Verslag van de Directie

14 Maatschappelijke Waarde (profit) Marktontwikkelingen Het Economisch Instituut voor de Bouw stelt in haar rapport van november 2012: Na jaren van crisis is de bouw productie in 2012 opnieuw fors teruggelopen. De bouwproductie krimpt dit jaar met 7%, waarbij de investeringen over een breed front wegzakken. In 2013 is het beeld voor de utiliteitsbouw licht positief en voor de grond-, water- en wegenbouw gematigd negatief, maar de woning bouwinvesteringen zullen opnieuw stevig dalen. De totale bouwproductie daalt hierdoor ook volgend jaar, zodat in twee jaar tijd 10% krimp optreedt. Na de eerdere forse productieverliezen in 2009 en 2010 is zo sprake van een tweede fase van teruggang, waarbij in 2013 het (voorlopige) dieptepunt wordt bereikt sinds het uitbreken van de crisis. Unica blijft zich in deze markt onderscheiden door het aanbieden van integrale technisch beheer concepten, met onder andere het continu monitoren van installaties op afstand. De ICT-dienstverleningsmarkt, waarop Unica zich met haar deelneming Unica Schutte ICT begeeft, blijft zeer competitief. Onze persoonlijke benadering van de markt, gedreven heid en prestaties zorgen er echter voor dat onze klanten ons trouw blijven en nieuwe klanten ons weten te vinden. Waar veel andere aanbieders alleen concurreren op prijs, zit ons onderscheidend vermogen in onze brede portfolio, onze rol als onafhankelijk adviseur en ons eigen datacenter. 14 Verslag van de Directie Onze brancheorganisatie Uneto-VNI stelt in haar rapport van december 2012: In 2012 is het productievolume in de installatiesector opnieuw flink teruggelopen in vergelijking met het jaar ervoor en De markt voor bouwinstallatie beweegt in hoge mate mee met de totale bouw. Naar ver wachting zal de totale markt in 2014 ongeveer 9,9 miljard bedragen, tegenover 13,8 miljard in De aanbestedingsmarkt, waar nog steeds veel gegund wordt op laagste prijs, blijft onveranderd slecht. Het verwerven van orders tegen een kostendekkend prijsniveau is hier nauwelijks mogelijk. Wij trachten het aannemen van werken onder kostprijs te voorkomen en verwerven in plaats daarvan zoveel mogelijk orders via onze concepten en projecten waarbij onze toegevoegde waarde wordt gezien en beloond. Opvallend is dat deze prijsdruk zich doorzet binnen de markt van technisch beheer. Ook veel van onze opdrachtgevers ervaren financiële druk ten gevolge van de economische omstandigheden en onderzoeken de mogelijkheden om technisch onderhoud en beheer tegen lagere kosten in te kopen. Zij worden hierin geholpen door de adviesbranche die zich, net als de installatiebranche, massaal stort op de markt van Technisch Beheer. Onze businessunit Unica Ecopower verwierf in 2012 weer diverse nieuwe langjarige exploitatiecontracten voor duurzame energievoorzieningen. Eindgebruikers zien lokaal opgewekte duurzame energie als een onderdeel van hun totale energievraag waarin betrouwbaarheid van levering de hoogste prioriteit heeft. Ontwikkelaars en vastgoedeigenaren selecteren daarom steeds vaker financieel krachtige en betrouwbare technologiepartners die zowel het ontwerp, realisatie als langjarige exploitatie op zich kunnen nemen. Zowel in de nieuwbouw, in de renovatie en in de bestaande bouw. Unica Ecopower heeft deze positie. In 2012 werd voor ruim 241 miljoen aan nieuwe orders geboekt. Dat is substantieel minder dan in voorgaande jaren, hetgeen ook resulteert in een lager budget voor De totale werkvoorraad ultimo 2012 bedroeg ruim 135 miljoen tegen 158 miljoen ultimo Economische waarde De gefactureerde omzet over 2012 bedroeg in lijn met het budget 276 miljoen ten opzichte van 292 miljoen in Gecorrigeerd voor de mutaties op het onderhanden werk daalden de netto bedrijfsopbrengsten naar een niveau van 281 miljoen tegen 292 miljoen in Zowel onze landelijk opererende gespecialiseerde

15 Integrale veiligheid als thema 15 Unica Security organiseerde een symposium over Integrale Veiligheid. Veiligheid ligt verscholen in vele aspecten van een bedrijf. Denk bijvoorbeeld aan camerabewaking, verlichting, aanwezigheidsdetectie en CO2-detectie. Vaak zijn deze systemen complex en totaal verschillend en ook vaak door verschillende leveranciers in verschillende tijdsbestekken geleverd. Dat maakt het bedienen van die systemen een flinke uitdaging. Unica Security presenteerde op dit symposium hiervoor een oplossing, namelijk het Security Management Systeem (SMS). De grote kracht van Unica Security is dat ze de techniek niet leidend maakt, maar zich richt op het managen en snel onder controle krijgen van incidenten en (crisis)- situaties. Met dit systeem zijn complexe systemen eenvoudig te bedienen. Integraal, merkonafhankelijk en vanuit één meldkamer. Bovendien maakt deze oplossing het totaal aan beveiligings- en veiligheidsinstallaties tot een beheersbaar, efficiënt en meetbaar geheel. Verslag van de Directie businessunits als onze Technisch Beheer-activiteiten lieten een lichte omzetgroei zien in Daarentegen zet de trend tot een verdere terugval in omzet uit de nieuwbouwactiviteiten binnen onze regionaal werkende vestigingen zich voort. Door de fusie van Unica ICT met Schutte Informatisering is ons belang in Unica ICT verwaterd tot 50%. De omzet van het fusiebedrijf Unica Schutte ICT is derhalve niet langer geconsolideerd in de omzet over Het effect hiervan bedraagt circa 7 miljoen ten opzichte van Ondanks de relatieve instandhouding van ons omzetvolume, heeft het rendement zich ten opzichte van het voorgaande jaar onvoldoende hersteld. Net als in 2011 hebben veel van onze vestigingen te maken gehad met blijvend toenemende margedruk op projecten in uitvoering. Op een beperkt aantal plekken in onze organisatie heeft dit tot verliezen geleid. Een aantal structurele aanpassingen ter verbetering zijn in gang gezet, in aanvulling op de eerder genomen maatregelen. De kosten hiervan drukken

16 deels op het resultaat van Unica heeft de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in haar ICT-activiteiten en nieuwe concepten als Ecopower, Begreen, Greenstep en Smart, zelfstandig en binnen diverse samenwerkingsverbanden. Stuk voor stuk goede ontwikkelingen, die ons in de toekomst zullen helpen ons verder te onderscheiden van de concurrentie. Door de stagnerende economie blijven ze echter ook in 2012 nog onvoldoende renderend. Op onze vordering in UDV hebben wij een afwaardering gedaan van een 0,5 miljoen. Onze collectieve WKOinstallatie annex centrale blusvoorziening voor het bedrijventerrein BTA12 in Ede blijft onderbezet door de stagnerende bebouwing van kavels en een ander type gebouwen en afnemers dan bij de start was verondersteld. Diverse maatregelen welke in 2011 en 2012 zijn genomen hebben het niveau van de indirecte kosten beter in lijn gebracht met de huidige marktomstandigheden en het lagere omzetvolume, terwijl nieuwe initiatieven voor verdere kostenreductie nog in ontwikkeling zijn. Het resultaat (EBITDA) steeg naar 4,1 miljoen ten opzichte van 4.,0 miljoen in Dit resultaat komt overeen met 1,5% van de gefactureerde omzet. De liquiditeitspositie is in 2012 gedaald. Deze daling wordt voornamelijk veroorzaakt door een stijging van werkkapitaal. In het boekjaar 2012 is er wel sprake van een verbetering van de current ratio en quick ratio. De current ratio bedroeg ultimo ,4 tegen 1,24 ultimo De quick ratio steeg in diezelfde periode van 1,2 naar 1,35. Ook de solvabiliteit is verbeterd in Deze bedroeg ultimo ,1% tegen 28,2% ultimo Verslag van de Directie Unica kiest met Schutte voor ICT Unica koos in 2012 voor het versterken van haar activiteiten op ICT-gebied door een fusie tussen Unica ICT en Schutte Informatisering te realiseren. Het nieuwe bedrijf opereert inmiddels een jaar onder de naam Unica Schutte ICT. Deze fusie past naadloos in de toekomstvisie en strategie van Unica. In die visie is ICT naast gas, water en elektra de vierde nutsvoorziening. Met installaties en gebouwen die steeds slimmer worden, is de toename van het belang van ICT geschetst. Met al een business unit Networks in de gelederen biedt Unica als totaalleverancier haar klanten connectiviteit en ICT-oplossingen in optima forma. De nieuwe organisatie werkt vanuit twee vestigingen (Eindhoven en Lemelerveld) en rolt haar dienstverlening uit via de diverse Unica kantoren verspreid over het land.

17 Risicomanagement Unica zal doorgaan met het intensiveren van aandacht voor de werking van onze risicobeheersing- en interne controlesystemen. Vanwege het aanhoudende slechte economisch klimaat houden we rekening met een verhoogd risico op faillissementen bij opdrachtgevers, bouwpartners en leveranciers. Bovendien houdt de trend om meer en meer risico s naar uitvoerende partijen te verleggen aan. Wij zijn daarom continu bezig om onze risicobeheersing en controlesystemen verder aan te scherpen. In het afgelopen jaar heeft een werkgroep een nieuwe werkwijze voor projectbeheersing en projectprognose ontworpen. De implementatie is eind vorig jaar gestart en zal in 2013 volledig worden afgerond. Het takenpakket van de controlfunctie wordt uitgebreid, zodat al vanaf de orderacceptatiefase de financiële kaders voor rendement en werkkapitaal worden bewaakt. We gaan de werkzaamheden voor orderacceptatie clusteren, waardoor grotere expertisecentra ontstaan. De kwaliteit in het orderacceptatieproces zal hierdoor toenemen en het stelt ons in staat de risico s beter te beheersen. Er zijn in 2012 weer regionale juridische freshup -sessies gehouden. Hiermee houden wij de juridische basiskennis van onze projectmedewerkers op peil. Het aantal juridische geschillen kunnen we daardoor beperkt houden. We zien mogelijkheden voor het optimaliseren van ons werkkapitaal. De ondersteunende systemen zijn aanwezig en er is ruimte om deze beter te benutten. Klanttevredenheid Unica heeft in 2012 haar tweejaarlijks klanttevredenheidsonderzoek gehouden. In combinatie met directe contacten geeft dit een beeld van de waardering van onze dienstverlening door onze klanten. Het onderzoek gaf een lichte stijging van de klanttevredenheid aan ten opzichte van 2010, waarbij met name de prestaties van onze servicetechnici positief opvielen. Als verbeterpunten geven onze klanten het inzicht in de administratieve afhandeling aan. Hiermee wordt bevestigd, dat onze dienst Unica Online, die in 2011 is geïntroduceerd en voorziet in een direct statusinzicht, aansluit bij de behoefte van onze klanten. Lopende interne projecten voor het stroomlijnen van de processen moeten een bijdrage gaan leveren aan de verdere ontwikkeling van onze toegevoegde waarde. Processen Enerzijds vanuit risico- en kwaliteitsbeheersing, anderzijds als antwoord op het op termijn te verwachten tekort aan vaklieden, streeft Unica naar een hogere graad van industrialisatie van haar productieproces. Ketenintegratie komt daarbij steeds meer in de belangstelling te staan binnen de diverse geledingen van de bouwsector. Unica participeert actief in de initiatieven, die daaruit voortvloeien. Op diverse projecten is ervaring opgedaan met de methodiek van lean bouwen, een systematiek waarbij alle bouwpartners betrokken worden. Medewerkers worden middels een cursus van enkele dagen geschoold in het onderling afstemmen van productiegangen, teneinde verspilling te voorkomen. De eerste ervaringen zijn positief en onderstrepen dat er binnen het totale productieproces nog veel efficiencywinst valt te behalen. Ketenintegratie wordt ondersteund door het werken met het Bouw Informatie Model (BIM). Ook in 2012 heeft Unica weer diverse opdrachten verworven, onder meer door haar onderscheidende ervaring met het werken met BIM. Unica participeert actief in landelijke initiatieven die moeten leiden tot branchebrede afspraken voor het gebruik van BIM, onder andere binnen de Koplopergroep BIM van onze branchevereniging Uneto-VNI. Logistieke concepten die de afgelopen jaren door ons ontwikkeld zijn, worden steeds vaker ingezet en geoptimaliseerd. Op diverse bouwwerken is geëxperimenteerd om via GPS-coördinaten geprefabriceerde installatieonderdelen te positioneren. Om kortere doorlooptijden te realiseren, kwaliteit te ver beteren en uitvoeringsrisico s te verminderen, wordt meer en meer gebruikt gemaakt van standaard skids en modulair ontworpen installaties. Gezamenlijk met leveranciers en fabrikanten wordt gewerkt aan innovatieve oplossingen voor eenvoudiger en sneller installeren. 17 Verslag van de Directie

18 Arnakot, een uitdagend project voor de Unica Foundation 18 Verslag van de Directie Het drinkwater- en sanitairproject in het dorp Arnakot in Nepal is gestart in 2011 met als kerndoelstelling: veilig en schoon drinkwater én toiletten voor de circa 1500 inwoners. De Unica Foundation verleent hulp bij het bereiken van betere hygiëne, tegengaan van analfabetisme, ondersteunen van ondernemerschap en verbetering van de positie van vrouwen in de gemeenschap. In samenwerking met de bevolking en met begeleiding van het Nepalese Rode Kruis is inmiddels elk huis voorzien van zijn eigen toilet, is voor enkele kilometers aan leiding aangelegd en zijn tappunten geplaatst. Door de hoge ligging van het dorp (circa 2100 m) was de toepassing van een pompsysteem de enige mogelijkheid om water vanuit een lager gelegen bron 400 meter omhoog te pompen. Geheel belangeloos heeft onze voorkeursleverancier Grundfos twee grote pompen geleverd, die na een reis van circa 8 maanden eindelijk in het bergachtig gebied nabij het dorp zijn aangekomen. Deze pompen zullen gevoed worden door een kleine lokale waterkrachtcentrale. De toe passing van pompen staat in Nepal nog in de kinderschoenen; het is pas het tweede drinkwater project van deze omvang in Nepal! Niet alleen de bevolking maar ook de overheid, technici en andere belangstellenden houden dit project nauwkeurig in de gaten. Unica verwacht met dit project een voorbeeld te stellen en een positief signaal af te geven aan de technische ontwikkelingen op het gebied van drink water in Nepal. Het project zal mei 2013 afgerond worden. De actuele marktsomstandigheden dwingen ons uiterst scherp te calculeren en te offreren. Uit de analyse van onze verliesvoorzieningen blijkt dat een deel van tegenvallende resultaten op projecten is terug te voeren naar de calculatiefase. Calculatiefouten in combinatie met het onjuist inschatten van kansen en risico s op het te calculeren project resulteren na opdracht in onverwachte verliezen tijdens de uitvoering. Om de kwaliteit van het calculatieproces beter beheers baar te maken, wordt steeds meer gewerkt met gekwalificeerde tenderteams op een beperkt aantal plaatsen in het land. Deze werkwijze zal in 2013 nog verder worden geïnstitutionaliseerd en geprofessionaliseerd. Op het gebied van automatisering ten behoeve van de ondersteuning van het primaire proces zijn in 2012 weer diverse stappen gezet. Zo is een slimme koppeling ontwikkeld om vanuit 3D CAD-tekeningen rechtstreeks

19 stuklijsten te genereren voor calculeren en bestellen en is geïnvesteerd in een eenduidig beheerpakket voor gereedschappen en materieel als basis voor registraties en veiligheidsinspecties. De in-huis ontwikkelde standaard digitale projectmap is verder geoptimaliseerd en wordt nu Unica-breed gebruikt. In 2013 worden hier standaard documenten aan toegevoegd. Maatschappelijke betrokkenheid De Unica Foundation realiseerde weer diverse projecten in Nepal op het gebied van drinkwater, sanitair en lokale productie van elektriciteit en biogas. Daarnaast verzorgde de Foundation een opleiding op het gebied van Photo Voltage voor 19 studenten en werd er technische ondersteuning op het gebied van duurzame energie geboden aan diverse projecten van andere organisaties. 19 Unica, BIM en Hilton Schiphol Schiphol Hotel Property Company B.V. heeft de opdracht voor de realisatie van het nieuwe Hilton hotel op Schiphol voor de elektrotechniek en werktuigbouwkunde aan Unica gegund. Uniek is dat het hele project volgens BIM wordt uitgevoerd in Revit, tot het niveau LOD 500, geschikt voor Beheer en Onderhoud. Unica is al langer in staat volgens de BIM-werkmethodiek te werken. Het grootste voordeel van de BIM-toepassing is dat Unica in samenwerking met de bouwpartners de engineering verder weet te optimaliseren en de faalkosten te minimaliseren. Het resultaat hiervan is een kortere doorlooptijd van het project en een nog hogere kwaliteit van oplevering. Binnen het project gaat Unica alle werktuigkundige-, sanitaire-, elektrotechnische-, brandbeveiligings- en ontruimingsinstallaties verzorgen. Ook zal Unica zorgdragen voor ICT en Security. Het nieuwe Hilton Hotel & Resorts Hotel vervangt het huidige Hilton hotel en wordt naar verwachting medio 2015 geopend en krijgt 433 kamers, 23 vergaderzalen, een all-day restaurant en bar, executive lounge, spa en fitnesscentrum, een groot atrium met lobby en een ondergrondse parkeergarage met 138 parkeerplaatsen. Een overdekte promenade verbindt het hotel rechtstreeks met de terminal van Schiphol. Het kubusvormige gebouw is een ontwerp van het Nederlandse architectenbureau Mecanoo en zal worden gekenmerkt door afgeronde hoeken, ruitvormige raampartijen en diagonale lijnen. Verslag van de Directie

20 Ons fijnmazig netwerk van commercieel actieve vestigingen versterkt onze lokale maatschappelijke betrokkenheid. Hierbij valt te denken aan sponsoring van sportclubs, waaronder een aantal eredivisie voetbalclubs, culturele instellingen en lokale evenementen. Daarnaast stimuleren wij medewerkers op managementposities om bestuurlijke functies te vervullen binnen verenigingen voor ondernemersbelangen. Doeltreffend duurzaam (planet) 20 Verslag van de Directie Duurzame ontwikkelingen Unica wil haar opdrachtgevers proactief ondersteunen met kennis over het verduurzamen van hun bedrijfsvoering, met name daar waar het gaat om het energiegebruik van hun bebouwde omgeving. Onze medewerkers zijn op de hoogte van de meest actuele ontwikkelingen op dit gebied zodat deze kennis en ervaring ook beschikbaar komt voor de lokale markt. Zo kunnen we de klanten van alle vestigingen en businessunits bedienen op het gebied van verduurzaming. Via GreenStep, een joint venture van Unica en Dura Vermeer, richten wij ons op het verduurzamen van de bestaande kantorenvoorraad. Ondanks het gunstige perspectief voor gerevitaliseerde gebouwen ontwikkelt deze markt zich nog steeds aarzelend. De economische situatie maakt dat het aantal verhuurtransacties zeer beperkt blijft. Door de onzekerheid bij het vinden van een geschikte huurder en een financier, als ook door de noodzakelijke afwaardering van de actuele boekwaarde, blijven eigenaren vooralsnog terughoudend bij het investeren in verduurzaming van hun panden. gevraagd over dit onderwerp lezingen te verzorgen en te participeren in diverse landelijke initiatieven, die moeten leiden tot het systematisch optimaliseren van slecht functionerende WKO-systemen. Mede door deze positie zijn ook weer diverse nieuwe langjarige exploitatie contracten verworven. Tijdens het door Unica samen met de Gemeente Amsterdam georganiseerde seminar Behaalt uw WKO het maximale rendement? zijn de eerste inzichten gepresenteerd uit het project WKO waar voor je geld. Dit project omvat de evaluatie door de Gemeente Amsterdam van het energierendement van 57 Warmte Koude Opslag (WKO)-installaties op basis van de Wet Milieubeheer. De WKO-installatie van de Faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica (FNWI) van de Universiteit van Amsterdam (UvA) op Sciencepark Amsterdam wordt gekwalificeerd als één van de best presterende installaties. Deze WKO is gezamenlijk door de UvA en Unica Ecopower ontworpen, gefinancierd en gerealiseerd en wordt sinds 2009 door Unica Ecopower geëxploiteerd. Via onze deelneming BeGreen Energy zijn wij actief binnen diverse biomassaprojecten voor de woningbouw en utiliteitsmarkt. Na een lange, aarzelende aanloopperiode valt er in 2012 een duidelijke toename te zien van het aantal afgesloten contracten. Het betreft hier voornamelijk de langdurige exploitatie van duurzame warmteopwekking en distributie-installaties, die in 2013 in gebruik zullen worden genomen. Met het in 2011 gelanceerde concept WKO-dokter heeft onze businessunit Unica Ecopower haar positie als de specialist op het gebied van Warmte Koude Opslag-systemen verder versterkt. Unica Ecopower wordt inmiddels met grote regelmaat In aanloop naar dit seminar publiceerde Unica Ecopower een whitepaper over de methode om het rendement van een WKO-installatie te bepalen en te verbeteren. Dat de belangstelling hiervoor groot is, bleek doordat Unica s whitepaper gedurende enkele maanden het best gelezen artikel op EnergieVastgoed.nl was. Unica gunde haar relaties een kijkje in de keuken van het project Strijp-S in Eindhoven. Dit gebied stond vroeger bekend als de verboden stad van Philips: zonder toegangspas kwam je het terrein niet op. Nu hebben deze monumentale panden na jaren van leegstand een nieuwe invulling gekregen en wordt deze zone HET creatieve centrum van Eindhoven.

21 Equinix wint prijs voor het meest groene datacenter van 2012 Het AM3 Science Park Amsterdam datacenter van Equinix, voorzien van alle duurzame installatietechniek door Unica, heeft in Engeland een prestigieuze prijs in de wacht gesleept: de EMEA Gold award voor het meest groene datacenter van Deze prijs werd uitgereikt op het jaarlijkse Datacenter Dynamics Gala te Londen. Unica is trots een bijdrage te hebben kunnen leveren aan de duurzaamheidsdoelstellingen van haar klant. Doorslaggevend voor het winnen van de Award is de zeer duurzame oplossing op het gebied van warmte- en koudeopslag die is toegepast. Overtollige warmte van het AM3 datacenter wordt gebruikt om naburige gebouwen te verwarmen. Deze duurzame technologie betekent een enorme energiebesparing, waardoor zowel Equinix als haar klanten hun CO 2 footprint kunnen beperken. Het is de eerste keer dat een dergelijk warmteuitwisselings project via de bodem op deze schaal is toegepast in Nederland. Unica, heeft het nieuwe datacenter in samenwerking met Dura Vermeer binnen het tijdsbestek van 16 maanden turnkey opgeleverd. Het datacenter is een ontwerp van Benthem Crouwel Architecten. 21 Verslag van de Directie Met gelegenheid voor wonen, werken en (re)creëren heeft dit gebied alles wat je mag verwachten van een bruisend centrum. Onder de noemer Duurzaam Design, van leeg stand naar loft kregen deelnemers de gelegenheid om te zien wat Unica op het gebied van verduurzaming kan betekenen. In Bodegraven organiseerde Unica een seminar over de toekomst van elektrische mobiliteit, de fiscale voordelen daarvan én de duurzame oplossingen van Unica hiervoor, waaronder integrale laadvoorzieningen. Ter afsluiting van dit seminar sloot de burgemeester van Bodegraven de eerste maal een elektrische auto aan op één van de nieuw geplaatste laadpalen voor het pand van Unica in Bodegraven. Daarnaast organiseerde Unica in 2012 nog diverse andere seminars over actuele maatschappelijke thema s voor haar relaties in het Unica Plaza in Hoevelaken. Onder werpen waren Smart LED en Integrale Veiligheid. Net als voorgaande jaren werden deze seminars druk bezocht.

22 Bekwaam en Betrokken (people) 22 Verslag van de Directie Personele ontwikkelingen Zowel strategische keuzes als onzekere marktomstandigheden hebben grote invloed op ons HRM-beleid. Onze strategische transformatie maakt de behoefte aan hoger opgeleide medewerkers groter. Tegelijkertijd wordt de behoefte aan eigen uitvoeringscapaciteit kleiner voor behoud van flexibiliteit om in te kunnen spelen op veranderende marktomstandigheden, met name ten gevolge van de vraaguitval binnen de realisatie van projecten. De personele consequenties van de terugval in omzet hebben wij grotendeels kunnen opvangen binnen de flexibele schil en door natuurlijk verloop. Onder de projectnaam Obesitas is de personele invulling van de organisatie kritisch beschouwd en is een aantal functies niet opnieuw ingevuld. Een aantal eind 2011 afgekondigde maatregelen heeft nog personele effecten gehad in Per saldo daalde het gemiddeld aantal medewerkers van 1841 in 2011 naar 1673 in Van deze daling is circa 40 FTE het gevolg van de fusie van Unica ICT en Schutte Informatisering. Het ziekteverzuim daalde naar 4,3%, waarvan ruim 2% veroorzaakt wordt door langdurig verzuim. Het gemiddeld aantal openstaande vacatures daalde met 78%. Het aannamebeleid is erop gericht om strategisch belangrijke functies in eigen huis te hebben en voor met name capaciteitgerelateerde functies de flexibele schil opnieuw op te bouwen, ten koste van het aantal medewerkers in loondienst. Op deze wijze wordt de kans verkleind dat de aanwezigheid van capaciteit leidend wordt bij het verwerven van opdrachten ten koste van de rendementskwaliteit van de orderportefeuille en wordt de flexibiliteit om in te spelen op de veranderende marktomstandigheden geoptimaliseerd. De vanuit de industriële markt overgewaaide trend richting het overnemen van personeel van de klant bij het afsluiten van een meerjarig Technisch Beheer-contract zet door, met name in de zorgsector. Dit geeft een nieuwe dimensie aan de invulling van onze Technisch Beheerstrategie en het daarbij behorend HRM-beleid. Met de implementatie van Raet Online (HR selfservice) is een belangrijke stap gezet in modern HRM- beleid. Hierdoor krijgen medewerkers online toegang tot hun salarisstroken, jaaropgaven en hun eigen personeelsdossier. Relevante personele gegevens worden eveneens webbased aan het management beschikbaar gesteld. De database van Raet Online maakt het ook mogelijk om strategische HRM-informatie eenduidig te ontsluiten. Binnen het Management Informatie Systeem is daarvoor een HRM-portal ontwikkeld, dat inzicht geeft in actuele aantallen FTE per kostenplaats en in diverse Kritische Prestatie Indicatoren. Helaas zijn ons dit jaar vier medewerkers ontvallen. Twee van hen overleden onverwachts, één ten gevolge van een ongeval (buiten de werkomgeving) en één ten gevolge van een ongeneeslijke ziekte. Veiligheid en gezondheid Afgelopen jaar heeft de hercertificering in het kader van veiligheid plaatsgevonden en is Unica opnieuw VCA** gecertificeerd tot Unica heeft in 2012 een contract afgesloten met DEKRA als certificerende instelling. Afgelopen jaar heeft er één ernstig ongeval plaats gevonden waarnaar door de arbeidsinspectie onderzoek is gedaan. De arbeidsinspectie heeft dit afgedaan als een ongelukkig voorval en verder geen sancties opgelegd. Voor de volledigheid wordt nog vermeld dat er door de arbeidsinspectie ook onderzoek is gedaan naar een ander ernstig ongeval met een medewerker van een vof partner van Unica. Tezamen met diverse andere betrokken partijen in de bouwkolom heeft Unica een intentieverklaring ondertekend die moet leiden tot een Governance Code Veiligheid in de Bouw. Zij hebben gezamenlijk de ambitie uitgesproken om veiligheidsrisico s bij het tot stand brengen van werken tot een minimum terug te brengen. Integriteit Unica hanteert een zero-tolerance beleid ten aanzien van integriteitsproblemen. Een gedragscode maakt integraal

23 deel uit van de arbeidsvoorwaarden van alle medewerkers. Medewerkers op managementposities hebben de gedragscode daarnaast moeten ondertekenen. Er zijn in 2012 geen integriteitszaken aan de orde geweest. In het kader van integer handelen van onze medewerkers en onze deelname aan SBIB (Stichting Beoordeling Integriteit Bouwnijverheid) zijn eveneens geen bijzonderheden te melden. Opleiding en ontwikkeling De in 2011 geïntroduceerde Unica Academy heeft onder andere programma s gedraaid op het vlak van persoonlijke effectiviteit, competentiegerichte HR-gesprekken voor managers en effectief communiceren. Binnen de Technisch Beheer-omgeving zijn specifieke trainingen vanuit de Academy georganiseerd, gericht op het verhogen van de persoonlijke en commerciële effectiviteit van projectleiders, ambassadeurschap van servicemonteurs en servicetechnici, en Eerder Verworven Competentiestrajecten voor upgrade van kennis en kwaliteit. Medewerkerbetrokkenheid Het laatste medewerkertevredenheidonderzoek is gedaan in Dit resulteerde in een zeer bevredigende score. Maatregelen ter verdere verbetering van de tevredenheid onder medewerkers zijn in gang gezet. Naar verwachting zal er in de tweede helft van 2013 een nieuw onderzoek worden gestart dat meer gericht zal zijn op medewerkerbetrokkenheid. Organisatie Unica heeft haar dochteronderneming Unica ICT B.V. gefuseerd met Schutte Informatisering B.V. Na de fusie is Unica voor 50% aandeelhouder in de nieuwe onderneming 23 Verslag van de Directie Unica boort met Smart LED nieuwe mogelijkheden aan In het jaar 2012 hield de business unit Unica Networks enkele informatieve sessies voor haar klanten over Smart LED. De ontwikkeling van LED heeft een enorme vlucht genomen in termen van lumen/watt, kleurenspectra, kostprijs en natuurlijk energieverbruik. Op vele terreinen is de techniek de vertrouwde TL-buis al lang voorbij. Smart aan het systeem is dat er ook gebouwgebonden data gegenereerd kan worden. Zo kan het systeem zelf aangeven wanneer een onderhoudsinterval nodig is of gebouwbeheerders inzicht geven in hun gebouwbezetting. Informatie over daglicht maakt het mogelijk lampen uit te zetten of delen van ruimtes automatisch te dimmen als ze niet gebruikt worden. Ook op gebied van security en klimaatbeheersing zijn er diverse mogelijkheden. Met Smart LED biedt Unica haar klanten een extra mogelijkheid om binnen een korte terugverdientijd het begrip intelligente gebouwen vorm te geven aansluitend op de thema s duurzaamheid, comfort en veiligheid. Foto: Concertzaal Theaters Tilburg, lichtontwerp Peter Struycken.

24 24 Verslag van de Directie Unica Schutte ICT B.V. Alle aandelen in Unica Thissen B.V. zijn sedert 2008 in bezit van Unica Groep. Als handelsnaam werd nog wel Thissen Installatietechniek gevoerd, gecombineerd met de eigen oude huisstijlkenmerken. Vanaf 1 januari 2013 zal Unica Thissen B.V. volledig opgaan in Unica Installatietechniek en zullen de naam Thissen en oude huisstijl worden vervangen door die van Unica. Unica Schutte ICT betrok in Eindhoven een nieuw pand op het Science Park. Ook de vestiging Eindhoven van Unica Installatietechniek is hierbij ingetrokken, wat voor beide bedrijfsonderdelen resulteert in een efficiëntere bedrijfsvoering en een meer inspirerende werkomgeving. Onze 100% dochter Regel Partners heeft haar oude huisvesting in Hoevelaken verruild voor een nieuw pand, dat deel uitmaakt van de hoofdlocatie van Unica, eveneens in Hoevelaken. Dit biedt Regel Partners een modernere en efficiëntere huisvesting met behoud van eigen identiteit. Unica wil inzicht hebben in de energieprestaties van de panden waarin zij is gehuisvest. Daarom is inmiddels circa 40% van deze panden voorzien van een energielabel. De andere panden zullen de komende jaren eveneens worden voorzien van een energielabel en waar mogelijk zullen maatregelen worden genomen ter verbetering. Vooruitblik 2013 en verder De vooruitzichten voor de bouw- en installatiebranche zijn somber. De voorspelling voor economische groei zijn mager en de bouwbranche is traditioneel laatcyclisch. Meer en meer begint iedereen in te zien en te accepteren dat we niet meer te maken hebben met een voorbijgaande crisis, maar staan aan het begin van een nieuwe werkelijk heid. Een nieuwe werkelijkheid waarin bedrijven hun balans moeten hervinden en keuzes moeten maken om opnieuw voldoende winstgevend te worden onder de huidige economische omstandigheden. Unica transformeert al enige jaren van een door capaciteit gedreven traditionele installateur, naar een door kennis gedreven technisch dienstverlener. Hierbij is de focus op duurzaamheid een constante factor, die Unica onderscheidt in de markt. Als technisch dienstverlener zijn er voldoende kansen om ook in de nieuwe werkelijkheid renderende activiteiten te ontwikkelen. Technologie ontwikkelt zich immers razend snel en neemt een steeds belangrijker plaats in binnen onze samenleving. De groeiende afhankelijkheid van technologie in combinatie met de toenemende complexiteit ervan maken nieuwe proposities richting de markt mogelijk. Daarnaast constateren wij in nagenoeg alle markten waarin wij actief zijn een groeiend duurzaamheidsbesef bij veel van onze opdrachtgevers en een aanhoudende trend tot outsourcing van diensten. Door zowel demografische als technologische ontwikkelingen sluit de huidige vastgoedvoorraad, zowel woningen als utiliteits gebouwen, steeds minder aan bij toekomstige behoeften, hetgeen uiteindelijk tot aanpassingen zal gaan leiden. De ICT-markt in zijn geheel zal in 2013 nauwelijks groeien, maar wij verwachten dat het marktaandeel van onze deelneming Unica Schutte ICT net als vorig jaar wel zal toenemen. Met name ons uitgangspunt om te denken in businessprocessen zorgt daarbij voor toegevoegde waarde richting onze klanten, waardoor wij ervan overtuigd zijn dat we ook in 2013 een significante groei doormaken in een stabiliserende ICT-markt. De onzekerheid over het moment waarop deze kansen verzilverd kunnen worden en de tegenvallende resultaten op projecten in combinatie met een teruglopende werkvoorraad, nopen ons begin 2013 tot een beperkte herstructurering van met name het projectenbedrijf van onze vestigingen. Kennis en capaciteit zal gebundeld worden op met name de grotere locaties, met uitdrukkelijk behoud van de lokale commerciële slagkracht. Het personeelsbestand zal hierdoor naar verwachting met circa 5% afnemen. Als resultante van alle hierboven omschreven ontwikkelingen verwachten wij in 2013 een daling van de omzet, maar tegelijkertijd een lichte stijging van de netto winst. De investeringen in materiële vaste activa zullen beperkt blijven tot de noodzakelijke investeringen. De directie dankt alle relaties voor het in Unica gestelde vertrouwen, alle medewerkers voor de getoonde inzet en de Ondernemingsraad en de Raad van Commissarissen voor hun constructieve bijdrage bij het tot stand komen en uitvoeren van het beleid. Hoevelaken, 25 april 2013 ir. Rik Dikken, algemeen directeur Bert Moser MBA, financieel directeur

25 Verslag van de Ondernemingsraad

26 26 Verslag van de Ondernemingsraad Organisatie medewerkersmedezeggenschap De Ondernemingsraad (OR) bestond in 2012 uit 13 af gevaardigden van onze landelijke vestigingen en businessunits. Uit hun midden is een dagelijks bestuur gekozen, bestaande uit een voorzitter, een secretaris en een vicevoorzitter. In verband met het vroegpensioen van de voorzitter is zijn taak in 2012 tijdelijk waargenomen door de vicevoorzitter. Begin 2013 is een nieuwe voorzitter gekozen. Bestuurder in de zin van de Wet op de Ondernemingsraden is de algemeen directeur van Unica Groep B.V. Bijeenkomsten In 2012 zijn in totaal zes reguliere Ondernemingsraadvergaderingen uitgeschreven en eveneens zes Overlegvergaderingen in aanwezigheid van de bestuurder. De vergaderingen kenmerkten zich door een goede sfeer en een open en constructief karakter. De OR is door de bestuurder op tal van zaken goed geïnformeerd. De informatie was duidelijk en actueel. In een enkel geval bleef tijdige informatie achterwege en werd, na constatering, achteraf bijgepraat. Eenmaal is een afvaardiging van de OR uitgenodigd voor overleg met de Raad van Commissarissen (RvC). Er is onder meer gesproken over installatieconcepten, integratie in de Technisch Beheer-afdelingen en kennisborging. De bijeenkomst met de RvC kenmerkte zich door een open karakter, wederzijds respect en een constructieve overlegvoering. De verslagen van de bijeenkomsten als ook een uitgebreid jaarverslag worden aan het personeel digitaal beschikbaar gesteld via het Unica Intranet. Behandelde onderwerpen Hieronder staan de belangrijkste onderwerpen, die in het afgelopen jaar in de OR aan de orde gekomen zijn: De fusie tussen Unica ICT en Schutte Informatisering; Verhuizing van de vestiging Eindhoven; Invoering ICT-protocol; Wijzigingen in de houdbaarheid en registratie van vrije dagen; Herziening van de functieprofielen; Invoering van de werkkostenregeling in 2014; Het sluiten van het steunpunt in Den Haag; Arbeidstijdenwet en consignatieregeling; Franchise reisurenvergoeding. Commissies De VGWM-commissie (Veiligheid, Gezondheid, Welzijn en Milieu) is een adviesorgaan van de Ondernemingsraad. Vraagstukken kunnen zowel via de OR als rechtstreeks bij de commissie worden ingediend. De commissie heeft 2 keer vergaderd. Hierbij zijn de volgende punten besproken: het Arbo- en milieujaarverslag; aanwijsbeleid NEN3140; een tweetal meldingen van de arbeidsinspectie. Verder kent de OR nog de volgende commissies: commissie arbeidsvoorwaarden, commissie autokosten, commissie OR-structuur; commissie financiën. Cursus/trainingen Twee OR-leden zijn in 2012 op cursus geweest, waarbij inhoudelijk ingegaan is op ondermeer het interpreteren van financiële gegevens. Tot slot De aanhoudende crisis en de besluiten van de nieuwe regering hebben de meeste invloed op onze werksituatie. De OR prijst zich gelukkig te opereren binnen een onderneming, waar een goed klimaat heerst en die geleid wordt door een bekwame en slagvaardige directie. De OR vindt het van grote betekenis om een juist evenwicht te houden tussen het belang van de ondernemer en het belang van de medewerkers, met als doel het goed functioneren van de onderneming in al haar doelstellingen. Een goede overlegsituatie met de ondernemer acht de OR hierbij van wezenlijk belang. In een steeds veranderende maatschappij is het ook voor de OR-leden een noodzaak om bij te blijven. De OR zal daarom in de toekomst gebruik blijven maken van opleidingsmogelijkheden en binnen haar geleding zullen specifieke aandachtsgebieden worden ondergebracht bij personen die zich daar verder in willen verdiepen. Ook in 2013 zal voor de OR een persoonlijk contact met de achterban zeer belangrijk blijven. Alleen op die manier kan goed verwoord worden wat er leeft op de werkvloer. De OR neemt haar taak serieus en de leden besteden daar veel tijd aan. Ondersteuning daarbij van alle medewerkers en de betreffende vestigingsdirecteuren blijft een noodzaak! Hoevelaken, 25 april 2013 Geert van Leth (voorzitter) Berry Koens (secretaris)

duurzaamheid > zorg > communicatie > veiligheid > comfort

duurzaamheid > zorg > communicatie > veiligheid > comfort duurzaamheid > zorg > communicatie > veiligheid > comfort jaarbericht 2011 Samen maken we de toekomst Ondanks het vertrouwen waarmee Unica 2011 begon, werd dit het eerste jaar sinds het uitbreken van de

Nadere informatie

Samen met vertrouwen naar de toekomst

Samen met vertrouwen naar de toekomst Samen met vertrouwen naar de toekomst Als integraal dienstverlener op het gebied van comfort, veiligheid, gezondheid en duurzaamheid slaagde Unica er voor het tweede jaar op rij in om een forse groei te

Nadere informatie

Uitstekend gepositioneerd voor snel veranderende wereld

Uitstekend gepositioneerd voor snel veranderende wereld Jaarbericht 2017 Uitstekend gepositioneerd voor snel veranderende wereld 2017 was voor Unica een jaar vol dynamiek. De wijziging in de aandeelhouderstructuur en de acquisities van Pro-Fa Automation en

Nadere informatie

Persbericht Aantal pagina s: 4

Persbericht Aantal pagina s: 4 Persbericht Aantal pagina s: 4 Brunel: sterke groei omzet en winst Kernpunten verslagjaar 2004 Omzet 313 miljoen; 27% groei EBIT 11,0 miljoen; toename van 8,1 miljoen Nettowinst 7,3 miljoen; toename van

Nadere informatie

Algemene Vergadering van Aandeelhouders. 26 april 2013

Algemene Vergadering van Aandeelhouders. 26 april 2013 Algemene Vergadering van Aandeelhouders 26 april 2013 Agenda 1. Terugblik 2012 Profiel Gang van zaken 2012 Installatie Handel Werkkapitaal 2. Vooruitzichten Situatie aanvang 2013 Strategie 2011-2015 Speerpunten

Nadere informatie

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together Gids voor werknemers Rexel, Building the future together Editorial Beste collega s, De wereld om ons heen verandert snel en biedt ons nieuwe uitdagingen en kansen. Aan ons de taak om effectievere oplossingen

Nadere informatie

Visie op toezicht Raad van commissarissen WBO Wonen

Visie op toezicht Raad van commissarissen WBO Wonen Visie op toezicht Raad van commissarissen WBO Wonen Versie: september 2018 Vastgesteld door raad van commissarissen en bestuur: 19 november 2018 Inleiding Met de invoering van de Woningwet per 1 juli 2015

Nadere informatie

Maatschappelijk Jaarverslag 2012

Maatschappelijk Jaarverslag 2012 Maatschappelijk Jaarverslag 2012 Inhoudsopgave Blad Voorwoord 2 1. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) 3 2. MVO en Prins Bouw 3 3. Beleid 4 4. Speerpunten 5 5. Duurzaam bouwen 9 6. Toekomst 10

Nadere informatie

duurzaamheid > zorg > communicatie > veiligheid > comfort

duurzaamheid > zorg > communicatie > veiligheid > comfort duurzaamheid > zorg > communicatie > veiligheid > comfort jaarbericht 2010 Sinds eind 2010 werkt Unica vanuit haar hoofdkantoor in Hoevelaken volledig op zonne-energie. Maar liefst 333 zonnepanelen (553

Nadere informatie

TECHNISCH BEHEER. Zorgeloze kwaliteit. vandorp.eu

TECHNISCH BEHEER. Zorgeloze kwaliteit. vandorp.eu TECHNISCH BEHEER Zorgeloze kwaliteit TECHNISCH BEHEER Onze samenleving verandert snel. Waar in het verleden volstaan kon worden met een eenvoudig inspanningscontract voldoet dit veelal niet meer aan de

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 6 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van Hef & Hijs Nederland. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam Ondernemen is

Nadere informatie

Van inspanningsverplichting naar prestatiecontract nieuwbouw MFG Kaatsheuvel

Van inspanningsverplichting naar prestatiecontract nieuwbouw MFG Kaatsheuvel Bijlage 1 Van inspanningsverplichting naar prestatiecontract nieuwbouw MFG Kaatsheuvel Door Sunburst B.V. Ing. Joost de Roij en Ing. Joost Vermeer januari 2014 Inhoudsopgave Blz Inleiding 3 1. Van inspanningsverplichting

Nadere informatie

uw portaal voor technisch facilitair management unica online

uw portaal voor technisch facilitair management unica online uw portaal voor technisch facilitair management unica online , Altijd en overal inzicht in uw technische installaties Snel en eenvoudig een storing melden? Inzicht in het energiegebruik van uw installaties?

Nadere informatie

In 2010 de meest duurzame installateur van Nederland!!

In 2010 de meest duurzame installateur van Nederland!! Een duurzaam rendement, met een duurzaam installatiebedrijf in een duurzame markt Afscheidseminar Jaap Hogeling 8 april 2010 Laurens de Lange Unica Installatiegroep: 2004: Het moet anders Grootste zelfstandige

Nadere informatie

Technologische invulling energie strategie Sciencepark. Jan-Maarten Elias

Technologische invulling energie strategie Sciencepark. Jan-Maarten Elias Technologische invulling energie strategie Sciencepark Jan-Maarten Elias Smartgrid warmte/koude Parkeren Sporthal Matrix IC gebouwen Lab HIER BENT U NU WKO Kantoren FNWI-fac. Kantoren Kassen Datacenter

Nadere informatie

MVO JAARVERSLAG korte versie

MVO JAARVERSLAG korte versie MVO JAARVERSLAG 2017 korte versie MVO BIJ SAINT-GOBAIN DISTRIBUTION THE NETHERLANDS B.V. Maatschappelijk verantwoord ondernemen, een vanzelfsprekendheid. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is al lang

Nadere informatie

6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN

6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN 6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN INLEIDING Het Nieuwe Werken is in de afgelopen jaren op vele plekken geïntroduceerd om slimmer om te gaan met de beschikbare middelen binnen organisaties

Nadere informatie

Presentatie halfjaarcijfers 2012

Presentatie halfjaarcijfers 2012 Logistics Healthcare Automotive Industrial Automation Machine & Systems Energy & Utilities Presentatie halfjaarcijfers 2012 Amsterdam, 27 augustus 2012 Agenda Kerncijfers eerste helft 2012 Operationele

Nadere informatie

Profielschets. Manager Financiën. Omnivera GWZ. ERLY the consulting company Datum: februari 2016 Opdrachtgever: Omnivera GWZ

Profielschets. Manager Financiën. Omnivera GWZ. ERLY the consulting company Datum: februari 2016 Opdrachtgever: Omnivera GWZ Profielschets Manager Financiën Omnivera GWZ ERLY the consulting company Datum: februari 2016 Opdrachtgever: Omnivera GWZ Adviseurs ERLY: drs. Lilian Vos Telefoonnummer: 035 543 00 88 Omnivera GWZ Omnivera

Nadere informatie

ValueDrivers. Tandartsenbranche. Naar hogere praktijkwaarde. Whitepaper

ValueDrivers. Tandartsenbranche. Naar hogere praktijkwaarde. Whitepaper 2019 Whitepaper ValueDrivers Tandartsenbranche Naar hogere praktijkwaarde Sinds 2014 is er een consolidatieslag in de tandartsenbranche aan de gang, die zich in de komende jaren verder zal doorzetten.

Nadere informatie

Verschuiving van grootschalige nieuwbouw in buitengebied naar kleinschalige (her-) bouw in bestaande situatie;

Verschuiving van grootschalige nieuwbouw in buitengebied naar kleinschalige (her-) bouw in bestaande situatie; Bouw De sector bouwnijverheid bestaat uit een diversiteit aan bedrijven. Belangrijke bedrijfsgroepen zijn: Aannemersbedrijven Burgerlijke en Utiliteitsbouw (algemeen en gespecialiseerd)* Aannemersbedrijven

Nadere informatie

FINANCIËLE RAPPORTAGE FUNDEREND ONDERWIJS. Utrecht, november 2014

FINANCIËLE RAPPORTAGE FUNDEREND ONDERWIJS. Utrecht, november 2014 FINANCIËLE RAPPORTAGE FUNDEREND ONDERWIJS 2014 Utrecht, november 2014 INHOUD Inleiding 5 1 Basisonderwijs en speciaal basisonderwijs 7 2 Expertisecentra 10 3 Voortgezet onderwijs 12 4 Samenwerkingsverbanden

Nadere informatie

Doel van deze presentatie is : Akkoord op het energiemanagement actieplan voor 2017

Doel van deze presentatie is : Akkoord op het energiemanagement actieplan voor 2017 1 Doel van deze presentatie is : Akkoord op het energiemanagement actieplan voor 2017 Inhoud Samenvatting 1. Inleiding 2. Footprint 2016 3. Gerealiseerde reductie 4. Trends en ontwikkelingen 5. KPI 2017

Nadere informatie

Directiestatuut N.V. Waterbedrijf Groningen

Directiestatuut N.V. Waterbedrijf Groningen Directiestatuut N.V. Waterbedrijf Groningen Dit Directiestatuut is op 14 december 2006 ter kennis gebracht aan de algemene vergadering van aandeelhouders en na goedkeuring door de raad van commissarissen

Nadere informatie

Algemene Vergadering van Aandeelhouders Novisource N.V. NBC Nieuwegein, 03 juni 2015

Algemene Vergadering van Aandeelhouders Novisource N.V. NBC Nieuwegein, 03 juni 2015 Algemene Vergadering van Aandeelhouders Novisource N.V. NBC Nieuwegein, 03 juni 2015 AGENDA 1. Opening 2. Mededelingen 3. Notulen vorige vergadering 4. Jaarverslag van de Raad van Bestuur over 2014 (in

Nadere informatie

Profiel Raad van Toezicht. Stichting de Woonmensen/ KWZA

Profiel Raad van Toezicht. Stichting de Woonmensen/ KWZA Profiel Raad van Toezicht Stichting de Woonmensen/ KWZA KP 14 november 2012 1 Inleiding Uitgangspunt voor de bezetting van de Raad van Toezicht is, dat deze bestaat uit generalisten die gezamenlijk een

Nadere informatie

Rabobank Cijfers & Trends

Rabobank Cijfers & Trends Ingenieursbureaus Een ingenieursbureau adviseert, ontwerpt, ontwikkelt, voert projecten uit en realiseert plannen op het gebied van onder meer stedenbouw, grond-, water- en wegenbouw, burgerlijke en utiliteitsbouw,

Nadere informatie

Besparen met duurzame energie. Unica Ecopower

Besparen met duurzame energie. Unica Ecopower Besparen met duurzame energie Unica Ecopower Besparen met duurzame energie Dat voor u als eigenaar of beheerder van duurzaam vastgoed de energielevering op duurzame wijze moet geschieden spreekt voor zich.

Nadere informatie

Tweede kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland

Tweede kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland Tweede kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

ITBB. Toppers in Techniek

ITBB. Toppers in Techniek ITBB. Elektrotechniek Innovatie door kennisoverdracht www.itbb.nl www.zonderman.nl Elektrotechniek Meet- en regeltechniek Signalering en beveiliging Brandbeveiliging Energievoorziening Telematica/netwerken/infrastructuren

Nadere informatie

I M T E C H N. V. B U S I N E S S P R I N C I P L E S

I M T E C H N. V. B U S I N E S S P R I N C I P L E S I M T E C H N. V. B U S I N E S S P R I N C I P L E S Algemeen Het beleid van Imtech N.V. is gericht op de continuïteit van de onderneming als een winstgevende organisatie, die met haar bedrijven en medewerkers

Nadere informatie

Sector- en keteninitiatieven

Sector- en keteninitiatieven Sector- en keteninitiatieven Conform 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1 Onderzoek naar initiatieven en toelichting op de actieve deelname aan het initiatief van A van Ooijen Woerden B.V. Auteur(s): Mevr. G.A.W. Mielke-van

Nadere informatie

economische vooruitzichten

economische vooruitzichten groei in de jaren nul (van 128.000 naar 140.000) krimp in 2010 (- 4.000 vaste krachten) afname van instroom uit onderwijs (20% in 5 jaar) toename van zij-instroom (55% in 5 jaar) tot 2009 2% minder instroom

Nadere informatie

Functieprofiel Algemeen Voorzitter NVM

Functieprofiel Algemeen Voorzitter NVM Functieprofiel Algemeen Voorzitter NVM NVM Algemeen Voorzitter Organisatie De NVM is de grootste Nederlandse vereniging voor makelaars en taxateurs in onroerende goederen. Ze bestaat sinds 1898 en heeft

Nadere informatie

ONZE VERANTWOORDELIJKHEID

ONZE VERANTWOORDELIJKHEID ONZE VERANTWOORDELIJKHEID CORPORATE RESPONSIBILITY POLICY I Inhoud Voorwoord 1 Waardering medewerkers 2 Ketenverantwoordelijkheid 3 Behoud van natuurlijke hulpbronnen 4 Maatschappelijke betrokkenheid

Nadere informatie

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden.

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden. Bijlage a Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden. De functie van de Raad van Commissarissen. In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden

Nadere informatie

CO 2 jaarverslag 2013* * Dit betreft alleen de A.Hak bedrijven die zijn gecertificeerd voor de CO2 Prestatieladder, niveau 3

CO 2 jaarverslag 2013* * Dit betreft alleen de A.Hak bedrijven die zijn gecertificeerd voor de CO2 Prestatieladder, niveau 3 CO 2 jaarverslag 2013* * Dit betreft alleen de A.Hak bedrijven die zijn gecertificeerd voor de CO2 Prestatieladder, niveau 3 A.HAK* - CO 2 - JAARVERSLAG 2013 *Dit betreft alleen de A.Hak- bedrijven die

Nadere informatie

Samenwerken, daar zijn we goed in. Met diverse andere professionals werken wij samen aan nieuwe ontwikkelingen en integrale oplossingen.

Samenwerken, daar zijn we goed in. Met diverse andere professionals werken wij samen aan nieuwe ontwikkelingen en integrale oplossingen. Vandaag de dag worden er steeds hogere eisen gesteld aan technische installaties van gebouwen. Op zich is dat niet vreemd, immers goed ontworpen installaties zorgen ervoor dat mensen zich in een gebouw

Nadere informatie

Profielschets lid Raad van Toezicht SMO Traverse Tilburg

Profielschets lid Raad van Toezicht SMO Traverse Tilburg Profielschets lid Raad van Toezicht SMO Traverse Tilburg Oktober 2015 1 Traverse, thuis in opvang en begeleiding, missie Traverse is een Stichting voor maatschappelijke opvang in Midden-Brabant en organiseert

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen stichting TBV Vastgesteld op

Profielschets Raad van Commissarissen stichting TBV Vastgesteld op Profielschets Raad van Commissarissen stichting TBV Vastgesteld op 17-5-2017 TBV Wonen is een betrokken en klantgerichte woningcorporatie met ruim 7500 woningen in Tilburg. Zij richt zich op de huisvesting

Nadere informatie

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen De Meeuw Nederland Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com De Meeuw en MVO Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord

Nadere informatie

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming

Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming Groene warmte uit houtpellets Ervaringen met houtpellets voor stadsverwarming 26-06-2018 Wouter Schouwenberg Lieuwe Leijstra DE HISTORIE VAN ENNATUURLIJK Essent Local Energy Solutions (ELES); Een business

Nadere informatie

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden Bijlage a Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden De functie van de Raad van Commissarissen. In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden

Nadere informatie

MVO verklaring

MVO verklaring Voor u ligt het MVO beleid van Kamphuis Lastechniek BV. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam Ondernemen is verankerd in ons bedrijfsbeleid. Voor nu, en voor de toekomst. Doordat Kamphuis Lastechniek

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2014 AM WERK REÏNTEGRATIE BV

JAARVERSLAG 2014 AM WERK REÏNTEGRATIE BV JAARVERSLAG 2014 AM WERK REÏNTEGRATIE BV 1 AM Werk Reïntegratie BV Hoofdweg 583 2131 MT Hoofddorp Telefoon 023 566 15 66 www.amgroep.nl 2 Inhoud 03 AM Werk Reïntegratie BV 04 Voorwoord 05 Medewerkers 05

Nadere informatie

Registratie Data Verslaglegging

Registratie Data Verslaglegging Registratie Data Verslaglegging Registratie Controleren en corrigeren Carerix helpt organisaties in het proces van recruitment en detachering. De applicatie voorziet op een eenvoudige wijze in de registratie

Nadere informatie

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.

Nadere informatie

FINANCIEEL VERSLAG 2017 Stichting AKROS Beheer te Amsterdam

FINANCIEEL VERSLAG 2017 Stichting AKROS Beheer te Amsterdam FINANCIEEL VERSLAG 2017 Stichting AKROS Beheer te Amsterdam Inhoud : Bestuursverslag Balans per 31-12-17 Resultaten rekening per 31-12-17 Korte toelichting op de balans Amsterdam, maart 2018. R.v.d. Wouw

Nadere informatie

Gebruik en Beheer van WKO Systemen

Gebruik en Beheer van WKO Systemen installatiegroep Gebruik en Beheer van WKO Systemen Enkele aandachtspunten in de exploitatiefase Bedrijventerreinen Peter Slot 1 Agenda Even voorstellen De noodzaak van goed beheer WKO op bedrijventerreinen

Nadere informatie

Koninklijke BAM Groep nv Jaarcijfers Persbijeenkomst Amsterdam, 7 maart 2013

Koninklijke BAM Groep nv Jaarcijfers Persbijeenkomst Amsterdam, 7 maart 2013 Koninklijke BAM Groep nv Jaarcijfers 2012 Persbijeenkomst Amsterdam, 7 maart 2013 BAM realiseert verwacht operationeel resultaat in moeilijke thuismarkten 2012 nettoverlies 187 miljoen door bijzondere

Nadere informatie

Twiki RoboticsR. Jaarverslag 2013

Twiki RoboticsR. Jaarverslag 2013 R Jaarverslag 2013 inhoudsopgave Directieverslag 3 Jaarrekening 2013 4 Balans 4 Winst- en verliesrekening 5 Toelichting op de jaarrekening 2013 6 Verwijzingen jaarrekening 2013 7 Overige gegevens 10 Controleverklaring

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2015-2016 Van verbruik naar gebruik Pagina 1 van 5 Inleiding: Voor u ligt het MVO beleid van ABIRD Industrial Rental Services. Maatschappelijk Verantwoord en Duurzaam

Nadere informatie

Lanenbuurt Elst Nieuwbouw 110 woningen. Giesbers-Arnhem Bouw

Lanenbuurt Elst Nieuwbouw 110 woningen. Giesbers-Arnhem Bouw PROFIEL Giesbers Groep Sporthal de Streepen Sint-Oedenrode Nieuwbouw sporthal met cultureel en maatschappelijk cluster BeLeef Buitendijks Uithoorn, Legmeer-West Woongebied 34 woningen Lanenbuurt Elst Nieuwbouw

Nadere informatie

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM

IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM De tijd dat MVO was voorbehouden aan idealisten ligt achter ons. Inmiddels wordt erkend dat MVO geen hype is, maar van strategisch belang voor ieder

Nadere informatie

meer besparen met minderwatt www.minderwatt.nl

meer besparen met minderwatt www.minderwatt.nl meer besparen met minderwatt www.minderwatt.nl blauw is het nieuwe groen meer besparen met minderwatt dit is minderwatt minderwatt is een businessunit van het gerenommeerde Maas & Hagoort Lampen. Met een

Nadere informatie

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur

Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur Hoofdlijnen Corporate Governance Structuur 1. Algemeen Deugdelijk ondernemingsbestuur is waar corporate governance over gaat. Binnen de bedrijfskunde wordt de term gebruikt voor het aanduiden van hoe een

Nadere informatie

12 juli 2001 - Halfjaarcijfers 2001 Ballast Nedam: Sterke winstgroei

12 juli 2001 - Halfjaarcijfers 2001 Ballast Nedam: Sterke winstgroei Page 1 sur 12 12 juli 2001 - Halfjaarcijfers 2001 Ballast Nedam: Sterke winstgroei Het in 2000 ingezette verbeteringsproces leidt zichtbaar tot resultaten. Ballast Nedam is op weg naar verdere winstgroei.

Nadere informatie

UTS REALISEERT 75% REDUCTIE IN 11 JAAR MEDE DOOR SLIMME LOGISTIEK UTS DUURZAAMHEIDSVERSLAG UTS op weg naar een circulaire & inclusieve economie

UTS REALISEERT 75% REDUCTIE IN 11 JAAR MEDE DOOR SLIMME LOGISTIEK UTS DUURZAAMHEIDSVERSLAG UTS op weg naar een circulaire & inclusieve economie UTS REALISEERT 75% REDUCTIE IN 11 JAAR MEDE DOOR SLIMME LOGISTIEK UTS DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2018 UTS op weg naar een circulaire & inclusieve economie DE ONTWIKKELING NAAR EEN STEVIGE BASIS VOOR EEN CIRCULAIRE

Nadere informatie

DEMO en Financiële dienstverlening

DEMO en Financiële dienstverlening DEMO en Financiële dienstverlening Richard Schoones 28-9-2012 1 Wie ben ik? Ruim 30 jaar actief binnen Financiële dienstverlening Ondernemer Als zelfstandig intermediair & gevolmachtigde Directie van Lanschot

Nadere informatie

Unica ontketend Patrick Brunn

Unica ontketend Patrick Brunn installatiegroep Unica ontketend Patrick Brunn Werkzaam bij: vestiging Bodegraven 246 man aan boord 9 jaar werkzaam bij Unica markt, strategie, doen! (van bezieling tot beweging) Agenda: de veranderende

Nadere informatie

SRA-Automotivescan Uitkomsten 2014 & verwachtingen 2015

SRA-Automotivescan Uitkomsten 2014 & verwachtingen 2015 SRA-Automotivescan Uitkomsten 2014 & verwachtingen 2015 SRA-Automotivescan De Automotivescan 2014 is 464 x ingevuld: 4 van de respondenten heeft een merk-garagebedrijf en 5 is universeel. 71% heeft een

Nadere informatie

INNAX GROUP presentatie PROVADA 7 JUNI 2011 1400-1430H

INNAX GROUP presentatie PROVADA 7 JUNI 2011 1400-1430H INNAX GROUP presentatie PROVADA 7 JUNI 2011 1400-1430H Presentatie EVEN VOORSTELLEN WAT DOET INNAX LINK NAAR HET ENDIS CONCEPT ENERGIE MANAGEMENT DUURZAME ENERGIE VOORZIENING Even voorstellen PHILIP BLAAUW

Nadere informatie

INTEGRAAL SAMENWERKEN BINNEN DBFMO-CONTRACTEN

INTEGRAAL SAMENWERKEN BINNEN DBFMO-CONTRACTEN INTEGRAAL SAMENWERKEN BINNEN DBFMO-CONTRACTEN Vernieuwing Bouw & Forum Utiliteitsbouw 6 november 2013 Pieter-Jan van Hooijdonk Algemeen directeur Breijer Bouw & Installatie AGENDA Introductie Praktijkvoorbeelden

Nadere informatie

Wie zijn we Wat is onze visie Meer informatie. Visie aanpak verduurzaming vastgoed gemeente Eindhoven

Wie zijn we Wat is onze visie Meer informatie. Visie aanpak verduurzaming vastgoed gemeente Eindhoven Visie aanpak verduurzaming vastgoed gemeente Eindhoven Wie zijn we? Gestart in 1986 Duurzaamheid zit in onze genen Ruim 110 medewerkers Woningbouw, utiliteit, overheid, gezondheidszorg, onderwijs, monumenten,

Nadere informatie

11 september Halfjaarcijfers 2003 Ballast Nedam

11 september Halfjaarcijfers 2003 Ballast Nedam Page 1 sur 12 11 september 2003 - Halfjaarcijfers 2003 Ballast Nedam Ingrijpende reorganisatie werpt vruchten af. Ballast Nedam weer op de goede weg: EBIT Euro 6 mln (halfjaar 2002 : Euro 93 mln verlies)

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist

Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist 1. Inleiding De RvC van de R.K. Woningbouwvereniging Zeist heeft drie taken: - toezicht houden op het bestuur en op de gang van zaken

Nadere informatie

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integrale energiestrategie UU Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integraal en Samen! 2 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU Universiteit Utrecht Opgericht in 1636 30.000 studenten en 7.500 medewerkers

Nadere informatie

Persbericht Aantal pagina s: 9

Persbericht Aantal pagina s: 9 Persbericht Aantal pagina s: 9 Brunel verdubbelt winst in eerste halfjaar Highlights eerste halfjaar 2005 Omzet Brunel International stijgt met 32% naar 184 miljoen Absolute bruto marge groeit met 25%

Nadere informatie

Jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders

Jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders Jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders Amsterdam, 24 april 2013 1 Agenda 1. Opening en mededelingen. 2. Verantwoording over het boekjaar 2012. 3. Vaststelling van het dividend. 4. Verlening

Nadere informatie

Profielschets. 4 leden Raad van Commissarissen Provides

Profielschets. 4 leden Raad van Commissarissen Provides Profielschets 4 leden Raad van Commissarissen Provides ERLY the consulting company Opdrachtgever: Provides Datum: april 2015 De Raad De Raad van Commissarissen (RvC) van Provides heeft tot taak toezicht

Nadere informatie

Deelname Initiatieven

Deelname Initiatieven Deelname Initiatieven Conform 3.D.1 & 3.D.2 Versie 02: 31 januari 2016 Gebr. Janssen Beheer BV Hagelkruisstraat 6 5835 BD Beugen INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DEELNAME INITIATIEVEN... 3 1.1 Een woord vooraf...

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL. lid Raad van Toezicht (profiel openbaar bestuur en profiel kwaliteit en veiligheid )

FUNCTIEPROFIEL. lid Raad van Toezicht (profiel openbaar bestuur en profiel kwaliteit en veiligheid ) FUNCTIEPROFIEL Opdrachtgever: Functienaam: GGZ Friesland lid Raad van Toezicht (profiel openbaar bestuur en profiel kwaliteit en veiligheid ) 1. ORGANISATIE GGZ Friesland biedt op 12 locaties in Friesland

Nadere informatie

Hydratec Industries N.V.

Hydratec Industries N.V. Algemene Vergadering van Aandeelhouders Hydratec Industries N.V. Amersfoort, 1 juni 2011 Agenda Algemene Vergadering van aandeelhouders 1. Opening 2. Toelichting jaarverslag 2010 3. Goedkeuring jaarrekening

Nadere informatie

De impact van techniek op weg naar Voor een Nederland dat mee voorop loopt

De impact van techniek op weg naar Voor een Nederland dat mee voorop loopt De impact van techniek op weg naar 2025 Voor een Nederland dat mee voorop loopt Zes toekomstthema s Zes grotere thema s Mensenwerk oud naast nieuw De stad Nederland op zoek naar de balans Branche zonder

Nadere informatie

Ronald van Nattem Hoofd Beheer en Onderhoud Dienst Huisvesting. TU/e sciencepark 2014

Ronald van Nattem Hoofd Beheer en Onderhoud Dienst Huisvesting. TU/e sciencepark 2014 Ronald van Nattem Hoofd Beheer en Onderhoud Dienst Huisvesting TU/e sciencepark 2014 Technische Universiteit Eindhoven Organisatie Students: 8,500 Research staff: 1,902 Full professors: 130 PhD students:

Nadere informatie

Koninklijke BAM Groep nv Halfjaarcijfers Pers- en analistenbijeenkomst Amsterdam, 25 augustus 2011

Koninklijke BAM Groep nv Halfjaarcijfers Pers- en analistenbijeenkomst Amsterdam, 25 augustus 2011 Koninklijke BAM Groep nv Halfjaarcijfers 2011 Pers- en analistenbijeenkomst Amsterdam, 25 augustus 2011 Nico de Vries, voorzitter raad van bestuur van Koninklijke BAM Groep Alle sectoren van Koninklijke

Nadere informatie

Infra n Parkeren n Water n Industrie n Energie. BAM Civiel flexibel denken, flexibel bouwen

Infra n Parkeren n Water n Industrie n Energie. BAM Civiel flexibel denken, flexibel bouwen BAM Civiel flexibel denken, flexibel bouwen De maatschappelijke aandacht voor mens en milieu neemt steeds meer toe. Klimaatveranderingen, milieuvervuiling en de toenemende schaarste aan grondstoffen baren

Nadere informatie

Nederlandse werkgevers en duurzame inzetbaarheid

Nederlandse werkgevers en duurzame inzetbaarheid 1 Nederlandse werkgevers en duurzame inzetbaarheid Inleiding Het streven naar gezonde werknemers die zo weinig mogelijk ziek zijn is een streven van iedere werkgever. Het werken aan duurzame inzetbaarheid

Nadere informatie

Achtergrond Informatieprotocol Stichting Bram Ridderkerk

Achtergrond Informatieprotocol Stichting Bram Ridderkerk Informatieprotocol Achtergrond Informatieprotocol Stichting Bram Ridderkerk De Zorgbrede Governancecode 2010 bepaalt dat de informatievoorziening van de Raad van Toezicht wordt vastgelegd in een Informatieprotocol.

Nadere informatie

Managementvoorkeuren

Managementvoorkeuren Toelichting bij de test Business Fit-ality Lange Dreef 11G 4131 NJ Vianen Tel: +31 (0)347 355 718 E-mail: info@businessfitality.nl www.businessfitality.nl Business Fit-ality Met welk type vraagstuk bent

Nadere informatie

Profielschets. Directeur-bestuurder Woningstichting Putten

Profielschets. Directeur-bestuurder Woningstichting Putten Profielschets Directeur-bestuurder Woningstichting Putten ERLY the consulting company Opdrachtgever: Woningstichting Putten Datum: 21 oktober 2014 Adviseur: drs. Lilian Vos Inleiding Woningstichting Putten

Nadere informatie

Rabobank Cijfers & Trends

Rabobank Cijfers & Trends Kappers In de kappersbranche kunnen de volgende bedrijfstypen worden onderscheiden: zelfstandigen zonder personeel, zzp ers (ondernemers die minder dan 32 uur per week in het kappersbedrijf werkzaam zijn)

Nadere informatie

Binnen. creëren wij kansen

Binnen. creëren wij kansen Binnen creëren wij kansen Het Meerrijk O.B.S. De Schakel O.J.S. Het Scala Dirk van Dijkschool (Hfd) O.D.S. Engelenberg Dirk van Dijkschool (dep) Stichting openbaar onderwijs Kampen wil haar nieuwe status

Nadere informatie

Kortom, van visie naar werkelijkheid!

Kortom, van visie naar werkelijkheid! Wie zijn wij Scopeworks is een internationaal bureau wat zich richt op executive search, interim management en consulting. Ons kantoor is gevestigd in Nederland en vanuit hier worden onze diensten wereldwijd

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen Versie

Profielschets Raad van Commissarissen Versie Profielschets Raad van Commissarissen Versie 1.3-16-07-2014 1. Uitgangspunten De profielschets voor de Raad van Commissarissen van Clavis wordt bepaald door: De verantwoordelijkheden taken, en bevoegdheden

Nadere informatie

Flexibele marktspeler ORDE OP ZAKEN

Flexibele marktspeler ORDE OP ZAKEN Flexibele marktspeler ORDE OP ZAKEN Scherp blijven Bezuinigingen bij gemeenten treffen ook de schuldhulpverlening en dat heeft Kredietbank Nederland in 2011 aan den lijve ondervonden. Ten opzichte van

Nadere informatie

nearly Zero Energy Buildings

nearly Zero Energy Buildings nearly Zero Energy Buildings samen op weg naar energieneutraal Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Naslag werk in whitepaper www.unica.nl Visie Gebouwen Faciliteren bedrijfsprocessen. Duurzame gebouwen zijn

Nadere informatie

Met deze sportieve succes namen ook de verwachtingen bij de achterban toe. Het bovengenoemde traject was intensief en het spanningsveld tussen

Met deze sportieve succes namen ook de verwachtingen bij de achterban toe. Het bovengenoemde traject was intensief en het spanningsveld tussen Financiële positie FC Twente heeft in de periode 2007 t/m 2013 op alle functionele gebieden een sterke groei doorgemaakt. De ambitie om de stap te maken van middenmoter naar top 5 club is, door te investeren

Nadere informatie

"Wij zijn creatieve denkers met kennis van industriële automatisering" JB Systems Westlandseweg 190 3131 HX Vlaardingen Postbus 108 3130 AC Vlaardingen T +31 10 460 80 60 F +31 10 460 80 00 info@jbsystems.nl

Nadere informatie

Van. Communicatie Uitgaande van deze context zal communicatie zich bij Heijmans in 2011 richten op:

Van. Communicatie Uitgaande van deze context zal communicatie zich bij Heijmans in 2011 richten op: Memo Datum 20 december 2010 Onderwerp Communicatieplan Infra 2011 Van Marc Lucassen Telefoon +31 73 543 53 14 Fax +31 73 543 59 01 E-mail mlucassen@heijmans.nl Aan Vooraf Het afgelopen jaar was voor Heijmans

Nadere informatie

Visiedocument en Activiteitenplan 2013

Visiedocument en Activiteitenplan 2013 Visiedocument en Activiteitenplan 2013 1. Inleiding In Leusden is in september 2006 gestart met het project Maatschappelijk Betrokken Ondernemen. De Gemeente Leusden, het bedrijfsleven en de maatschappelijke

Nadere informatie

Toezichthouder Aandachtsgebied kwaliteit en veiligheid

Toezichthouder Aandachtsgebied kwaliteit en veiligheid Profiel Toezichthouder Aandachtsgebied kwaliteit en veiligheid 21 december 2017 Opdrachtgever Voor meer informatie over de functie Lidewij Geertsma, adviseur Leeuwendaal Telefoon (088) 00 868 00 0629004723

Nadere informatie

Jaarrekening Onderlinge Waarborgmaatschappij SAZAS U.A.

Jaarrekening Onderlinge Waarborgmaatschappij SAZAS U.A. Jaarrekening 2016 Onderlinge Waarborgmaatschappij SAZAS U.A. SAZAS U.A Jaarrekening 2016 Inleiding V oor u ligt het verslag van de Onderlinge Waarborgmaatschappij SAZAS U.A. Dit verslag is een verantwoording

Nadere informatie

CASE STUDY. Verzekeraar verminderd via een intelligent assistant van CX Company het live klantcontact met 50%

CASE STUDY. Verzekeraar verminderd via een intelligent assistant van CX Company het live klantcontact met 50% CASE STUDY Verzekeraar verminderd via een intelligent assistant van CX Company het live klantcontact met 50% 2 CX Company USECASE Slimme Klantenservice 3 DigitalCX heeft onze klantenservice getransformeerd.

Nadere informatie

Bedrijven die investeren in sociale innovatie hebben minder last van de crisis

Bedrijven die investeren in sociale innovatie hebben minder last van de crisis Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2009 Bedrijven die investeren in sociale innovatie hebben minder last van de crisis Rotterdam, 6 oktober 2009 INSCOPE: Research for Innovation heeft in opdracht

Nadere informatie

Energy Services heeft nieuws voor u!

Energy Services heeft nieuws voor u! Energy Services heeft nieuws voor u! Mobiele App voor uw Energiezaken Energiebesparende technieken en duurzame energie Nieuwe website, met nog meer informatie Energiebesparing in kantoren, bedrijfshallen

Nadere informatie

NATUURLIJK VERANTWOORD

NATUURLIJK VERANTWOORD NATUURLIJK VERANTWOORD CORPORATE RESPONSIBILITY POLICY CORPORATE RESPONSIBILITY POLICY I V Inhoud Voorwoord Voorwoord 1 Waardering medewerkers 2 Ketenverantwoordelijkheid 3 Behoud van natuurlijke hulpbronnen

Nadere informatie

Visie op besturen en toezicht houden

Visie op besturen en toezicht houden Visie op besturen en toezicht houden Vastgesteld door directeur-bestuurder en raad van commissarissen op 14 februari 2018 Inleiding De nieuwe woningwet die op 1 juli 2015 in werking is getreden en de nieuwe

Nadere informatie

Leergang Leiderschap voor Professionals

Leergang Leiderschap voor Professionals Leergang Leiderschap voor Professionals Zonder ontwikkeling geen toekomst! Leergang Leiderschap voor Professionals Tijden veranderen. Markten veranderen, organisaties en bedrijven veranderen en ook de

Nadere informatie

Algemene Vergadering van Aandeelhouders

Algemene Vergadering van Aandeelhouders Algemene Vergadering van Aandeelhouders Beter Bed Holding N.V. 23 april 2009 Agenda Resultaten 2008 Strategie en gang van zaken Formules Samenvatting 2008 Eerste kwartaal 2009 Omzet per kwartaal euro *

Nadere informatie