Van de voorzitter, In dit nummer: Maart 2012, jaargang 5, nummer 1

Transcriptie

1 Maart 2012, jaargang 5, nummer 1 Van de voorzitter, De winter ligt al weer achter ons. Zodra de zon even doorbreekt begint iedereen weer naar het land te kijken. Als akkerbouwer ben je nog niet uit de zorgen. De prijzen laten dit seizoen te wensen over. Voor uien lijkt de situatie uitzichtloos en is de goedkoopste oplossing de tarra-clausule niet van toepassing te laten verklaren wanneer u ze verkoopt. De afzet heeft al diverse keren voor verrassingen gezorgd, waardoor de teler geld moet toegeven i.p.v dat hij zijn product om niet afzet. De afhankelijkheid van export (>90%) maakt de Nederlandse akkerbouwer kwetsbaar wanneer de oogsten elders in de wereld toereikend zijn. Dit jaar kan de prijs niet het struikelblok zijn, dus moet er fysiek in de exportlanden voldoende aanwezig zijn. Elders in VTAktueel kunt u meer lezen over de situatie met aardappelen. Hoewel deze situatie heel anders is dan bij uien, bepaalt de extra afzet in de exportmarkt de prijs, wanneer er voldoende geoogst is in Nederland. Maar dan moeten de aardappelen wel plaatsbaar zijn. En niet alleen Nederland kampt met minder export zoals u elders kunt lezen. Wel is duidelijk dat de bewaarproblemen nog niet zijn opgelost en mogelijk gaan kwalitatief goede aardappelen aan het einde van het seizoen toch nog voor goede prijzen weg. De ledenbijeenkomsten zijn achter de rug. VTA is meer dan tevreden over de opkomst. U hecht duidelijk waarde aan deze bijeenkomsten en dat geeft het bestuur een goed gevoel. We zijn blijkbaar op de goede weg. De stijging van gewasleden duidt in die richting. Het aantal aardappelleden blijft op niveau, terwijl de andere gewassen een stijging laten zien. Het wij-gevoel, van, door en voor de akkerbouwers waardeert u. VTA- deelname aan Agriprins (voorheen API) is van de baan. Dit geeft duidelijkheid en rust. Nu maar afwachten of en wanneer het doek van dit niet gedragen plan definitief zal vallen. De gehanteerde voorwaarden die zijn gesteld door sommige deelnemers van de stuurgroep, kunnen niet worden gerealiseerd. De bemiddelaar is gestopt met zijn pogingen de bezwaren weg te nemen die VTA heeft tegen Agriprins. In dit nummer: Ui-geluiden Ledenbijeenkomsten Agriprins Interview Huibert Janse Tender aardappelen Mijnakker Aardappelen: wat bepaalt de prijs Wortelpraat. Knolselderij Agenda De pootgoedverkoop wordt dit seizoen enigszins belemmerd door het beperkte aanbod. Net als andere jaren hanteert VTA: wie het eerst komt, het eerst maalt. De afgelopen weken werden ons toch onverwacht nog extra vrachten aangeboden, waarmee we een aantal leden hebben kunnen helpen. Laten we hopen dat er nog een mooi einde van het seizoen komt. Louis Beemsterboer

2 Ui-geluiden De rubriek ui-geluiden heeft een vaste opzet. Een aantal grote Nederlandse exporteurs worden gebeld en zij krijgen allemaal dezelfde vragen voorgelegd. De antwoorden op de vragen zijn een samenvatting van de geïnterviewde bedrijven. Hoe loopt de export? De export binnen Europa loopt slecht, de extra benodigde afzet is er niet. Afzet naar buiten Europa loopt redelijk. Er gaan voor deze tijd van het jaar tamelijk veel uien naar Zuid-Amerika en West-Afrika. Dit is meer dan dat daar normaal naar toe gaat. Hoe is het met de kwaliteit? Er zijn veel problemen met de kwaliteit. De indruk bestaat dat de telers met minder goede boxen door o.a. fusarium, kaal en watervellen, nu geforceerd afscheid nemen. Jammer genoeg zijn er nog veel telers die de tarraproblemen te laat onderkennen. De komende maanden zal blijken hoe de kiemremming gewerkt heeft bij de goede en betere partijen. De kwaliteit lijkt bij ons slechter dan in de ons omringende landen. De extra grote hoeveelheden regen die wij tijdens de afrijping en vlak voor de oogst hebben gehad, blijven ons achtervolgen. Wat is de verwachting van de prijs? De telersprijs blijft voorlopig op dit lage niveau. Een eventueel vleugje in de markt zou moeten komen van Rusland. Zoals bekend komt Rusland ieder jaar. Op zich ligt hier een redelijk potentiële vraag, het is echter nooit te voorspellen wanneer en hoeveel uien de Russen nog gaan kopen. Wanneer er meer vraag komt, kan de markt best wat omhoog. Het bekende verhaal: de kopers gaan vragen en de verkopers wachten even af. Welk scenario; het blijven uien, niemand weet het. De feiten zijn echter: hoge productie, minder of gelijke export tot nu toe, maar met de huidige exporten en de huidige tarra s werken we redelijk wat uien weg. Met de grote hoeveelheden uien buiten het normale circuit, zoals afzet naar vergisters en voer, is er toch een groot gat in de voorraad geslagen. Wat is de verwachting van het areaal 2012? Het areaal zal ongetwijfeld iets inkrimpen: Het is een gegeven dat na goedkope jaren er minder uitgezaaid wordt. Of een eventuele krimp zal leiden tot een betere markt weten de exporteurs niet. Benadrukt wordt dat de vraag en de ha-opbrengsten van een groter belang zijn dan de laatste paar procent areaal. Ralph de Clerck en Leo de Jonge Uien en tarraclausules In veel afzetcontracten/afspraken is een tarraregeling opgenomen. Door deze tarraregeling kan het voorkomen dat er door de slechte kwaliteit nog geld moet worden bijbetaald na het afleveren van de uien. Ondertussen zijn hier verschillende telers mee geconfronteerd. Dit is dan een extra domper bovenop de zeer lage marktprijs. VTA adviseert daarom haar leden om bij het verkopen van de uien af te spreken dat de tarraregeling niet van toepassing is. Ledenbijeenkomsten VTA In de maand februari waren de 2 jaarlijkse VTA-ledenbijeenkomsten. Tijdens de bijeenkomst in Swifterbant op 23 februari werd de Algemene Ledenvergadering gehouden. De tweede bijeenkomst was een week later op 29 februari in Heerle. De opkomst was goed te noemen. Op beide bijeenkomsten waren ongeveer 70 leden aanwezig. Tijdens de Algemene Ledenvergadering werd Ralph de Clerck herkozen als bestuurslid voor een termijn van vier jaar. Van de Raad van Toezicht die uit 3 le- den bestaat nam Jan Blitterswijk afscheid. Het bestuur heeft hem bedankt voor zijn betrokkenheid bij de vereniging en de prettige samenwerking. Simon de Brouwer en Bert Timmermans werden herkozen. Als nieuw lid van de RvT trad Paul van Elderen uit Zeewolde toe. Louis Beemsterboer presenteerde in de vergadering de verenigingscijfers. Hij liet zien dat het ledental zich nog altijd positief ontwikkelt en dat VTA haar financiën goed op orde heeft. Aan het eind van de vergadering werd de jaarlijkse verloting gehouden. Iedere gemelde transactie stond voor 1 lot. Gebroeders Zwaal uit Barendrecht waren de gelukkige winnaars van de Ipad2. Zij hebben VTA laten weten blij te zijn met hun prijs en dat het voor hen de matige stemming m.b.t. de slechte prijzen weer een beetje goed maakt. Ook wensen zij de vereniging alle goeds en goede prijzen toe, want daar heeft iedereen iets aan.

3 Vervolg ledenbijeenkomsten ->op beide bijeenkomsten gaf Menno Kaan een interessante inleiding over de huidige aardappelmarkt. Natuurlijk kwamen hier zoals gebruikelijk veel vragen op. Jelle van der Krift van PPA sprak eveneens op beide bijeenkomsten. Zijn inleiding ging over de kwaliteit van de uien. Met de gegeven voorbeelden moet er wat te verbeteren zijn. Tot slot hield Jaap Kleinjan een inleiding in Swifterbant, die zo nu en dan tot hilariteit leidde. Het was een ontspannen aardappelverhaal. Iets wat ook wel eens prettig is in deze tijd met mindere prijzen. In Heerle sloot Richard Gort de avond af met een inleiding over de moderne media als twitter, hyves, facebook en linkedin en wat deze media voor ons als akkerbouwers kunnen betekenen. Daags na deze avond mocht VTA meteen nieuwe twitterende akkerbouwers begroeten op haar account. Het waren twee geslaagde avonden. Op beide avonden werd ook over Agriprins gesproken. Dit leest u terug onder de kop Agriprins. Agriprins U, VTA-leden, heeft het VTA bestuur tijdens de 2 ledenbijeenkomsten meer dan duidelijk te kennen gegeven dat u niets ziet in Agriprins. Alleen de aanvankelijke naamkeuze was al ongelukkig omdat in de aardappelhandel een apie kopen een miskleun is, een kat in de zak. Misstap Hoe kwam men op deze misstap/ gedachte? U bent de mening toegedaan dat VTA door moet gaan met PISA dat van, door en voor de akkerbouwer is. Voor akkerbouwers nog steeds een heilig goed. Dit systeem schept wel verplichtingen van uw kant. Immers wilt u dat PISA leidend blijft op het gebied van aardappelprijsinformatie, dan zult u ook zo veel mogelijk moeten melden. Niet omdat wij dit willen, maar omdat u zich dan solidair toont met uw collega s. De transacties die binnenkomen in het PISA-systeem worden gecontroleerd door het VTA-secretariaat. Alleen zij zien wie een transactie heeft gemeld. De transactie staat anoniem op de PISAlijst. Dit omdat niet iedere teler wil dat iedereen weet wat hij heeft verkocht. Het PISA-systeem is er om een leidraad te geven aan collega akkerbouwers over wat er werkelijk is verkocht aan alle soorten afnemers. Onder alle soorten afnemers verstaan wij niet alleen een beperkt aantal verwerkende industrieën, maar ook verkoop aan handelaren, exporteurs, etc. in zowel binnen als buitenland. Het deelnemen aan het PISA-systeem schept natuurlijk verplichtingen van uw kant t.a.v. Agriprins. Als u tot de 250 geselecteerde akkerbouwers behoort die een inlogcode hebben gehad voor Agriprins, dan verwachten wij van u dat u de zaak kritisch volgt, maar natuurlijk niet meldt in het Agriprins-systeem. Hiermee zou u draagvlak kunnen geven aan ontwikkelingen die u niet wenst. U heeft dit luid en duidelijk kenbaar gemaakt op de VTA-ledenbijeenkomsten. Argumenten Wij hebben op de bijeenkomsten 4 pun- ten wat betreft Agriprins naar voren gebracht: 1. Inbreng van akkerbouwers in een prijsinformatiesysteem is een must. Dus niet vrijwel alleen meldingen van de industrie, waarbij de slager dan zijn eigen vlees keurt. 2. De transacties van alle afnemers van consumptieaardappelen zowel nationaal als internationaal moeten in het prijsinformatiesysteem worden geplaatst. Wanneer alle transacties worden geplaatst dan worden ook de krenten in de pap zichtbaar. 3. Agriprins is absoluut geen taak van het Productschap en mag niet uit een ha-heffing worden betaald. 4. De verwerkende industrie (VAVI) wil niet praten, dus van communicatie binnen de kolom is absoluut geen sprake. Deze communicatie zal er ook niet komen met Agriprins. Vertegenwoordiging VTA leest in de agrarische pers: De industrie doet schoorvoetend mee omdat de primaire sector om transparantie vraagt. Men weet blijkbaar niet wie de grootste vertegenwoordiger is van de primaire aardappelsector en VTA heeft niet gevraagd om transparantie gevoed door VAVI-leden. Bovendien zijn een aantal bedrijven in de verwerkende industrie geen VAVI-lid. Deze niet-vavileden doen namelijk niet mee met Agriprins en dit zijn echt geen kleine jongens. Financiële gevolgen Financieel kun je rustig stellen dat de bovenkant een halve euro tot een euro te laag genoteerd wordt wanneer de krenten in de pap niet mee doen met de notering. Het gevolg hiervan is dat de aardappelen die worden afgerekend op de notering gemiddeld een kwart euro tot een halve euro per 100kg te laag geprijsd worden. Voor een akkerbouwer veel geld. Verder is er het prijseffect op de meeleveraardappelen. Nooit de echte markt, maar wel gerapporteerd als transactie. Deze meeleveraardappelen doen ook nog eens mee met de nieuwe prijsnotering. Wij zijn van mening dat u in de ledenbijeenkomst een goed besluit heeft genomen dat u niets ziet in Agriprins. Om de bezwaren van VTA tegen Agriprins weg te nemen was er een bemiddelaar aangesteld. VTA heeft inmiddels de bemiddelaar bedankt voor zijn werk en moeite omdat geen van de bezwaren kon worden weggenomen. VTA zal blijven ageren tegen Agriprins omdat de basis absoluut verkeerd is en ten nadele van u als aardappelteler. De opzet van het Agriprinssysteem kun je als vertegenwoordiger van de aardappeltelers niet verantwoorden.

4 Akkerbouwer Huibert Janse: Verkopen is een kunst Door zowel op contractbasis als aan de vrije markt te leveren, probeert akkerbouwer en VTA-lid Huibert Janse uit het Zeeuwse Wolphaartsdijk zijn risico te spreiden. Zijn VTA-lidmaatschap helpt hem daarbij.,,ik sta sterker naar de handelaar. Tientallen kisten vol blauwmaanzaad staan opgestapeld in de schuur en dat is nog niet al zijn voorraad. Ook bij CZAV heeft Huibert Janse een deel van het zaad in opslag. In totaal bedraagt de voorraad blauwmaanzaad 40 ton. De eerste kisten staan er al een paar seizoenen.,,het is wachten op een goede prijs, verklaart de akkerbouwer zijn opslag.,,ik verkoop dit op de vrije markt en ik bewaar het tot de prijs me naar t zin is. Voor hem is dat een minimale opbrengstprijs van 2000 euro per ton. Nu ligt die prijs op een schamele 1100 euro.,,vier jaar geleden hebben we dit kunnen verkopen voor 3700 euro per ton, dus ik weet dat het kan, stelt hij.,,daarnaast is het een goedkope teelt vergeleken met uien of aardappels, dus dat het een tijdje in de opslag staat, vind ik niet erg. Droog opgeslagen kan je dit jaren bewaren. Wel heeft hij, gezien de slechte prijs, dit seizoen minder geteeld dan vorig jaar. Van 9 hectare is hij teruggegaan naar 6 hectare.,,ik kijk het nog een jaartje aan. Als de prijs dan nog steeds minimaal is, moet ik misschien wat anders gaan telen. Hetzelfde geldt voor zijn karwijzaad. Door overproductie in Canada en Finland is daar momenteel ook weinig vraag naar. Toch ziet Janse, die als één van de weinige akkerbouwers in Nederland dit gewas teelt, kansen.,,we hebben een vrij traditionele teelt (zie kader), maar karwijzaad is een bijzondere eend in de bijt. Het is misschien een beetje ouderwets, maar met deze teelt kan ik me onderscheiden van de rest. En ik kan er een goed saldo mee behalen op de vrije markt als de prijzen goed zijn. Want dat is een voordeel van voorraad, meent hij.,,op deze manier teel ik niet achter de markt aan. Als de prijzen stijgen, kan ik meteen leveren. Daar kan je een leuk rendement op behalen. VTA-transactielijsten Dat rendement weet hij onder andere te bewerkstelligen door de VTA-transactielijsten. Sinds een jaar is hij VTA-lid en heeft er zijn voordelen al meegedaan.,,vorig jaar verkocht ik een deel van mijn Innovators voor een kwartje. Niet veel later kreeg ik de VTA-lijst onder ogen en zag daar een prijs van 30 cent op staan. De rest heb ik weten te verkopen voor 5 cent meer. Mijn lidmaatschap heb ik daarmee voor de komende Huibert Janse heeft in het Zeeuwse Wolphaartsdijk een akkerbouwbedrijf van 145 hectare. Hiervan is 6 hectare verhuurd, 15 hectare is teeltpacht en 45 hectare wordt beboerd in een samenwerkingsverband met een stille vennoot. Het bouwplan bestaat uit: Aardappels: 25 ha Bieten: 17 ha Graan: 45 ha Graszaad: 32 ha Doperwten: 8 ha Blauwmaanzaad: 6 ha Karwijzaad: 6 ha Verhuurd: 6 ha jaren al betaald, lacht hij. Verkopen is een kunst, stelt de akkerbouwer. De VTA-lijst helpt hem hierbij.,,door die lijst ben je beter geïnformeerd en je hebt daardoor een sterkere onderhandelingspositie. Voorheen keek ik op internet, maar daar kon ik niet goed de prijzen per ras uithalen. Met de transactielijst kan dat wel en dat is ideaal. Als je goed wilt kunnen verkopen, moet je van tevoren weten met welke prijs je tevreden bent en je moet ja kunnen zeggen. Dat vind ik spannend, want wie zegt niet dat die prijs een dag later toch weer wat hoger is? Met zijn Bintjes had hij het goed getimed. In het heetst van de strijd wist hij ze op een vrijdagmiddag te verkopen. Vanaf de maandag erna heeft hij de prijs niet meer op dat niveau zien terugkeren. Goede relatie met handelaar Toch zet hij niet alles af via de vrije markt. Zo verkoopt hij zijn tarwe voor 20 procent via de vrije markt en voor 80 procent in de pool. Voor zijn aardappels geldt 50 procent contract en 50 procent vrije markt.,,ik wil toch ook graag zekerheid hebben en mijn prijsrisico kunnen afdekken. In goedkope jaren ben je blij als je ook nog een contract hebt. Want ook in goedkope jaren wil de akkerbouwer van zijn aardappels af. Daarbij is niet alleen een contract belangrijk, maar ook de relatie met de afnemer of handelaar, stelt hij.,,als die relatie goed is, dan heb je in tijden van problemen ook afzet. Daarnaast vind ik het van belang dat je als akkerbouwer een goede partner bent om zaken mee te doen. Dat is één van de redenen waarom hij dit seizoen stopt met de teelt van Bintje en overstapt op Challenger, dat bekend staat als het betere Bintje.,,We hadden afgelopen seizoen problemen in het gewas en hebben het in het warme najaar moeten inschuren, zodat de kwaliteit er in de schuur niet beter op geworden is. Daarnaast willen onze afnemers geen Bintjes meer, maar zij gaan voor de betere rassen. De fabriek stimuleert de teelt van Challenger. Daar ga ik dan als akkerbouwer in mee. Ten eerste om mijn afzet veilig te stellen, maar ook om die goede relatie te behouden. Dit jaar gaat er bij Janse voor 25 hectare pootgoed de grond in. Door zijn VTA-lidmaatschap kan hij dat nu zelf kopen. Als ander voordeel van het lidmaatschap noemt hij het feit dat hij zijn contractaardappels al tijdens het seizoen kan verkopen.,,ik heb voor mezelf een pool gemaakt en verkoop de aardappels in porties. In november heb ik er al verkocht voor april.

5 Op die manier probeer ik er een zo hoog mogelijke prijs voor te krijgen. Loonwerk Behalve via de opbrengst uit de gewassen, probeert Janse ook een deel van zijn brood te verdienen als loonwerker.,,het loonwerk is een grote tak geweest op ons bedrijf. Mijn overopa begon al in 1933 met dorsen voor andere boeren. Toen ik in 1999 in maatschap kwam, was de verhouding akkerbouw en loonwerk Nu is het loonwerkaandeel gedaald naar 20 procent. Hier in de streek stoppen kleine boeren en grote akkerbouwbedrijven nemen de grond over. Daar is de loonwerker niet meer voor nodig. Het is maar goed dat mijn opa en vader de visie hadden om grond te kopen in de goedkope jaren. Daar profiteer ik nu van. Investeren in het loonwerk doet hij niet meer, maar hij houdt er wel lucratieve werkzaamheden aan over zoals zout strooien voor de gemeente Goes. Daarnaast heeft hij door het loonwerk al de machines om de eigen werkzaamheden op het land uit te voeren. Zijn akkerbouwbedrijf wil hij het liefst uitbreiden, maar grond is niet voor handen. Hij denkt aan samenwerking met een akkerbouwer die geen opvolger heeft.,,ik wil graag vooruit met mijn bedrijf, want ik zie de toekomst positief in. De olie is duur en de tarweprijzen zullen onder andere blijven stijgen door de vraag naar bio-ethanol. De prijzen van andere gewassen zullen daardoor ook stijgen. Tarwe heeft nu eenmaal een spilfunctie. Het enige waar hij minder positief over is, is de ketenconstructie.,,onze kosten stijgen elk jaar weer met een paar procent, maar meer voor ons product krijgen we niet. We moeten ervoor zorgen dat er minder aan die strijkstok blijft hangen. Een netje uien kost in de supermarkt 80 cent. De akkerbouwer krijgt misschien net 1 cent. Waar blijft die overige 79 cent? Daar kan ik persoonlijk als akkerbouwer niks aan veranderen, maar ik denk dat daar een rol ligt voor VTA. De vereniging komt op voor de belangen van de akkerbouwer en wij als akkerbouwers zijn in dit geval het ondergeschoven kindje. Tekst+beeld: Marjolein van Woerkom Mijnakker 2012 waardebonnen Net als vorig jaar heeft u de mogelijkheid om bij VTA waardebonnen te bestellen om percelen in te tekenen op Mijnakker. De ontwikkelingen lopen verder en het lijkt VTA goed hierbij betrokken te blijven. Dit omdat wij als telers veel informatie willen vergaren over alle invloeden op de markt en de prijs. Het afgelopen jaar was het helaas te vaak bewolkt om gedurende het groeiseizoen goede beelden te verkrijgen. De opbrengstbepaling week daardoor te veel af. Bij Mijnakker wordt aan verbeteringen gewerkt. Wilt u waardebonnen ontvangen voor Mijnakker, geef dan op voor hoeveel ha aardappelen u bonnen wenst via info@vtanederland.nl. Bij grote deelname zal een grens aan het aantal hectares worden gesteld waarvoor waardebonnen kunnen worden verkregen. Na opgaaf ontvangt u een schrijven hoe in te tekenen en uw bon te verzilveren. Heeft u hier verder nog vragen over neem dan contact op het VTAsecretariaat. Tender aardappelen Medio eind januari is er door VTA een tender (verkoopmogelijkheid) oogst 2011 uitgeschreven op levering juni juli. De VTA- Handelscommissie beoordeelde deze mogelijkheid als interessant, mede gezien de slechte marktomstandigheden tot dan toe. Het prijsniveau was ongeveer het dubbele van de dagmarkt en zelfs hoger dan de termijnmarktnotering op juni. Het wekte dan ook enige verbazing dat het minimum tendervolume niet werd gehaald. Ook het aantal deelnemers was beperkt. Welke conclusie moeten we hieruit trekken? Zijn er dan echt niet zoveel vrije aardappelen van de gevraagde rassen meer in deze periode? Is men bang om te bewaren tot juni juli? Verwachten we hogere prijzen dan het gebodene in de tender? Of is het gewoon koudwatervrees?

6 Aardappelen, wat bepaalt de prijs VTA heeft voor u een aantal cijfers met betrekking tot de aardappelproductie en prijs in grafiek gezet om zo meer inzicht te krijgen in wat de prijs bepaalt. 120 AARDAPPELEN: ha geplant index: 2003 = opbrengst p ha AARDAPPELEN: opbrengst.ha-gem- prijs index 2003=100 LBBeurzen gemiddeld gemiddeld '03/04 '04/05 '05/06 '06/07 '07/08 '08/09 '09/10 '10/11 '11/12 oogstjaar '03/04 '04/05 '05/06 '06/07 '07/08 '08/09 '09/10 '10/11 '11/12 oogstjaar 0.00 Ontwikkeling areaal en productie in Nederland. Hierboven ziet u de ontwikkeling van de hectares consumptieaardappelen in Nederland. De fluctuatie gedurende de laatste 8 jaar is niet noemenswaardig m.u.v. oogst Dat jaar is de enige echte afwijking. Kijken we daarentegen naar de totale productie dan zien we een ander beeld. De totale productie kent veel grotere schommelingen dan de schommelingen in areaal. Dit heeft grotendeels te maken met het verloop van het groeiseizoen, wat weer wordt bepaald door het weer. Om een idee te hebben van het prijseffect, uw inkomen, is de gemiddelde beursnotering Emmeloord/Goes voor de betreffende jaren gemiddeld. U ziet dat zodra de productie onder het gemiddelde ligt, de prijs een enorme sprong omhoog maakt. VTA vindt dat de sector de mogelijkheid zou moeten hebben om o.a. de invloed van de ongrijpbare natuur te neutraliseren. De invloed van de natuur op het inkomen van akkerbouwers is meer dan groot, te groot. Het onderbrengen van aardappelen onder de GMO regeling zou ons als sector hierbij kunnen helpen. Het toestaan een bundeling van aanbod uit te breiden van 10% naar 30% is substantieel en biedt handvatten om als telers meer invloed te hebben op het aanbod van product en zo ook de prijsbepaling. Wortelpraat De wortelmarkt kabbelt het gehele seizoen al voort. Net als vorig jaar lijken de kwaliteitsproblemen groter te zijn dan gemiddeld, dit is zorgwekkend voor de Nederlandse peen. In de prijsvorming is een duidelijk verschil tussen partijen van goede kwaliteit en die van mindere kwaliteit. Dit loopt op dit moment (week 11) uiteen van 10,00 voor slechte kwaliteit tot bijna 17,00 voor goede kwaliteit. Partijen van slechte kwaliteit zijn lastig te plaatsen, dit doordat deze niet geschikt zijn voor de Duitse en Belgische markt en hun weg moeten vinden naar Oost-Europa. Maar vanuit deze landen is net als bij de uien momenteel te weinig vraag. Bij spoelers met klanten in m.n. Oost-Europa is het dan ook al het hele seizoen rustiger dan andere jaren. Het aanbod van peen is voldoende, de vraag mag dus meer zijn. De indruk is dat de export ook voor goede peen onvoldoende loopt. Dit komt mede door de peen die nog steeds vanuit Frankrijk wordt aangeboden. Ondanks het feit dat er momenteel weinig zeer positieve zaken te melden zijn wat betreft afzet en prijsvorming, bestaat er altijd nog de kans dat verkoopmogelijkheden en dus ook de prijs beter kunnen worden.

7 Vervolg Aardappelen: wat bepaalt de prijs Ontwikkeling productie in Noordwest-Europa. Wanneer we kijken naar de markt in een iets groter verband namelijk Noordwest-Europa, dan zien we dat het areaal fors is gestegen. Maar ook de verwerking is sterk gestegen en dan vooral in België. Nederland heeft er een zware concurrent bij. Let wel op dat de verwerkingscijfers een jaar minder tellen omdat deze voor dit seizoen nog niet beschikbaar zijn. Maar als de trend zich voortzet, dan is het verschil verwaarloosbaar. De verwerking in Nederland zal dit seizoen naar verwachting groeien in tonnen. Er worden dus meer tonnen aardappelen aangevoerd bij de verwerkende industrie. Dit ondanks de ook al betere rendementen in de fabriek t.o.v. vorig seizoen. Er wordt dus ook nog meer eindproduct overgehouden per ton aangevoerde aardappelen. Potato PROCESSING in NEPG change '05-'10 delta to n avge pro c 1,200 15,000 delta hectare 13,500 avge hectare 12,000 10,500 9,000 7,500 6,000 4,500 3,000 1,500 0 (1,500) Belgium Germany France Netherlands Great Britain Potato PRODUCTION in NEPG change '05-'11 1,500 1,500 1,350 Potato HECTAREAGE in NEPG change '05-'11 delta pro d 1,350 avge pro d 1,200 1,050 1, (150) (150) (300) (300) Belgium Germany France Netherlands Great Britain Belgium Germany France Netherlands Great Britain Afzet oogst 2011 Doet de verwerking bij afzet oogst 2011 blijkbaar goede zaken, dat kunnen we niet zeggen van de export. Cumulatief ligt de export in Nederand tot en met januari 26% achter op vorig jaar en 14% op het 5-jaarlijksgemiddelde. Of anders gezegd in absolute tonnen is er ton minder geëxporteerd. Het CBS raamt de totale oogst ton hoger. De verwachte stijging in de verwerking wordt teniet gedaan door de daling van de export. De cijfers in Frankrijk geven niet veel hoop met een cumulatief 27% lagere export, hetzelfde beeld dus als in Nederland. De hamvraag is dus zoals verwacht, complex. Namelijk, zet de stijging van de verwerking door, neemt de export nog toe en krijgen wij een vroeg seizoen? Als de export van pootaardappelen een indicatie is, dan gaat het areaal met 5% naar beneden. In Europa zelfs met 8%. De primaire sector kan wel hogere prijzen gebruiken. De sleutel voor meer afzet oogst 2011 lijkt op dit moment te liggen in toename van de export.

8 Knolselderijcijfers Het niet meer beschikken over actuele exportcijfers is een enorm gemis voor de knolselderijsector. De cijfers welke openbaar beschikbaar worden gesteld zijn ouder dan drie maanden en dus gedateerd. Er is dus alleen sterk verouderde informatie beschikbaar. Telkens weer blijkt dat deze gedateerde cijfers wel zeer goede exportcijfers laten zien en dat de export in de lift zit. Actuele transparante cijfers kunnen de markt op dit moment wat steun geven. Telersprijzen voor direct levering zijn momenteel ver onder de kostprijs. In samenwerking met de Knolselderij Telersvereniging Nederland heeft VTA in februari een voorraadmeting gehouden, de uitkomsten zijn aan de deelnemers van deze inventarisatie verstrekt. Wilt u in de toekomst ook over deze cijfers beschikken dan zult u dus deel moeten nemen aan de inventarisatie. In mei 2012 zal weer een voorraadmeting worden gehouden. Knolselderij en Floriade 2012 De Knolselderij Telersvereniging Nederland staat deze zomer twee weken op de Floriade (Wereld Tuinbouw Expo) in Venlo ter promotie van de afzet van knolselderij. Hiervoor worden nog vrijwilligers gezocht die één of twee dagen op de stand willen te staan. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met Jan Wijnen, via info@knolselderij.com. VTA en twitter Sinds kort is VTA ook te volgen via twitter. Op de homepage van VTA staat de twittericoon waarmee u in de VTAtwitteraccount komt. VTA twittert onder de en ziet in dit medium mogelijkheden om markt en prijsinformatie beter toegankelijk/interactiever te maken, waarbij u desgewenst actief deelneemt door zelf mee te twitteren. Nog geen twitteraccount? Deze is eenvoudig aan te maken. O.a. op de website van VTA onder de presentaties van de ledenvergaderingen vindt u een handleiding. U kunt dan VTA, maar ook uw twitterende collega s volgen. Dit zijn er ondertussen al aardig wat. Twitter is ook heel handig als u bijvoorbeeld een vraag heeft die u aan uw akkerbouwcollega s wilt stellen. U typt kort uw vraag in en zult zien dat er binnen no-time heel veel collega s met u meedenken. Agenda April Mei Voorraadinventarisatie uien Voorraadinventarisatie aardappelen Opgeven voor bonnen Mijnakker Voorraadinventarisatie knolselderij Colofon VTAktueel is een periodieke uitgave van Verenigde Telers Akkerbouw, de vereniging van, voor en door telers die markt en prijsinformatie levert aan haar leden. De verschijningsfrequentie is vier keer per jaar. Redactie Verenigde Telers Akkerbouw Groeneweg BB Noordhoek Tel Fax info@vtanederland.nl Fotografie VTA medewerkers Hanneke de Baar-Aarden Jaap de Lint VTA bestuur Voorzitter: Louis Beemsterboer Vicevoorzitter: Dick de Bruijne Secretaris: Jan Verhoeven Penningmeester: Meeuw de Bruijne Internationaal: Jan de Lange Bestuurslid: Leo de Jonge Bestuurslid: Ralph de Clerck Handelscommissie Voorzitter: Meeuw de Bruijne Lid: Jan de Lange Lid: Ralph de Clerck Lid: Leo de Jonge Raad van Toezicht Paul van Elderen Bert Timmermans Simon de Brouwer Intermediair aardappelen Agro - Trade: Menno Kaan Intermediair uien PPA: Michel van Oijen