Varend Erfgoed, Klassieke Schepen, Bruine Vloot en Chartervaart

Transcriptie

1 Themabijlage Varend Erfgoed, Klassieke Schepen, Bruine Vloot en Chartervaart Beurs Klassieke Schepen Enkhuizen 4, 5 en 6 november Zeepost Wekelijks digitaal nieuwsbulletin EFM Onderlinge Schepenverzekering Klanten ontmoeten is een feest

2 De Adjudant Matters De sloep Adjudant Matters, eigendom van Ton Langereis, is een 30-voets B-2. Het was oorspronkelijk een roei/zeilboot van de Koninklijke Marine. Hij werd onder andere gebruikt als opleidingsschip voor de Adelborsten. De boot is in 1950 gebouwd op de Marinewerf Willemsoord in Den Helder. Het bouwnummer W.O. 757 duidt er op dat dit het 757ste schip was dat in een periode van 400 jaar van de werf kwam. Toen Ton Langereis de boot kocht verkeerde hij in desolate staat. Tussen 2001 en 2003 is hij volgens de originele specificaties gerestaureerd, compleet met 90 gestoomde essen spanten en op originele wijze geklonken. Het werk is grotendeels uitgevoerd door adjudant-timmerman b.d. Henk Matters. De originele bronzen dollen aan boord van de sloep verwijzen naar het roeiverleden. Ook de masten, boegspriet, kiel en zeilen zijn er nog. De naamplaten en het spiegelembleem van de Rijkswerf zijn een geschenk van de Koninklijke Marine, uit erkentelijkheid voor het vakkundig behouden van een varend monument als de B-2. Roeien of zeilen hoeft nu niet meer. Dank zij een 4 cilinder Mitsubishi 34 pk is de Adjudant Matters nu een motorsloep. De naam die de boot bij zijn doop heeft gekregen is een eerbetoon aan de oud-marinetimmerman, vanwege zijn belangrijke rol in het restauratieproces. Op de deurtjes staan De Laatste reis De Adjudant Matters De Adjudant Matters is momenteel te koop. Dit is niet omdat Ton Langereis genoeg heeft gekregen van zijn boot. Tijdens zijn vakantie in Frankrijk is hij echter volkomen onverwacht overleden. Op zaterdag 24 september is hij aan boord van zijn eigenhandig gebouwde marinesloep letterlijk voor het laatst uitgevaren. Vanuit het woonhuis aan de singel volgden zes volle sloepen hem voor een ereronde door zijn stad, Leiden. Na de afscheidsdienst in de Marekerk voer de stoet richting Rhijnhof, een crematorium met een eigen aanlegsteiger. Daar is in besloten kring afscheid van hem genomen. Info: c.langereis@gmail.com telefoon de emblemen van de zes schepen waarop Matters heeft gevaren. Matters heeft de doop niet meer meegemaakt, hij overleed enkele maanden daarvoor. Replica s De Adjudant Matters is niet meer de enige in haar soort. Goed voorbeeld doet goed volgen zo blijkt. Meester-scheepstimmerman Frans Montanus heeft in ruim twee jaar tijd een remake gemaakt die de naam Vol Vertrouwen heeft gekregen. Deze ligt aan de Bergse Plas in Rotterdam. De boot is gebouwd uit een hele stam Sipo mahonie. Uit dezelfde stam is nog een tweede remake gebouwd. De in te bouwen motor en accessoires als kap, kussens en dergelijke worden in overleg met de klant geleverd. Wie belangstelling heeft voor een antieke of hagelnieuwe B-2 is een bezoekje aan de website een must. Proefvaarten of bezichtigingen zijn alleen mogelijk na telefonische afspraak, telefoon of Van de Adjudant Matters is enkele jaren geleden ook een polyester kopie gemaakt, de zogenaamde Van Speijk sloep. Even stijlvol als de klassieke houten sloep, maar dan onderhoudsarm. Meer informatie vindt men op De Scheepvaartkrant 2

3 Voorwoord Inhoud Varend Erfgoed, Klassieke Schepen, Bruine Vloot en Chartervaart 5 Vijftiende Klassieke Schepenbeurs Informatief en informeel Klassieke schepen zijn er in vele soorten en maten. Grote en kleine zeilende en gemotoriseerde vracht- en passagiersschepen, stoom en motorsleepboten, luxe zeiljachten, werkschepen, loodskotters, platbodems, visserijschepen, teveel om op te noemen. Voor vrijwel elk type schip is er wel een behoudstichting of vereniging. Want al die voorlopers van de moderne binnenvaart en passagiersvaart zijn de moeite van het bewaren meer dan waard. Veel klassieke schepen zij actief in de chartervaart die zich als een volwaardige en belangrijke bedrijfstak heeft ontwikkeld. De klassieke vloot vertelt het verhaal van vakmanschap uit een tijd dat er gebouwd en gevaren werd zonder de gemakken van de moderne mechanische en digitale techniek. De tijd van ijzeren mannen op houten schepen. Al die vakkennis moet worden overgedragen op een nieuwe generatie die de schepen moet onderhouden en in stand houden. Mensen die met die vakkennis hun weg weer vinden in ondernemingen die zich specialiseren in scheepsrestauratie en -reparatie, houtbewerking, betimmering, zeilmaken, etcetera. Het is een intensieve bedrijfstak, goed voor veel werkgelegenheid, die zeker wat vaker voor het voetlicht mag worden gebracht. In Enkhuizen wordt op 4, 5 en 6 november de vijftiende Beurs Klassieke Schepen gehouden. Het is de enige beurs voor het bouwen, beheren, onderhouden en conserveren van klassieke en traditionele vaartuigen in de breedste zin. Het Varend Erfgoed komt daar op vele manieren aan bod. In deze uitgave presenteren zich bedrijven en organisaties die gespecialiseerd zijn in bovengenoemde vaardigheden. Daarmee wordt de veelzijdigheid van de term Varend Erfgoed mooi in beeld gebracht. Daphne Janssen Concepts & Creations Colofon Uitgeverij De Scheepvaartkrant BV Nijmegenstraat CD Rotterdam T: F: E: office@scheepvaartkrant.nl W: Directeur/uitgever Peter Dirks Administratie Mevr. Adrie Heukels Advertentieverkoop Jan Bus M: Anne-Marie Visser M: Advertentieverkoop, Marketing, Concepts & Creations Daphne Janssen T: Office management Fanny Snellens T: Redactie Lida Saaij, Sanne Verhoeff T: Technische/commerciële redactie Jan Douwe Tiemersma, Paul van Bergen Vormgeving/DTP Chris de Heer, Perry Benschop 7 Zeepost Digitale nieuws voor de chartervaart Willem Barentsz Herrijst in Harlingen Zeilende vrachtvaart Schoner, dus duurzamer Harm Visser Klipper Risdam in oude luister hersteld Stichting Mobiel Erfgoed Centrum Twee werelden werken aan behoud kennis en kunde Statenjacht de Utrecht Authentieke reconstructie Watererfgoed Vlaanderen Een zee van tradities Register Holland Certificeren voor uw eigen veiligheid De Egberdina Een verleidster die blijft Holland Diesel Maassluis Bedrijfszekere en betrouwbare 23 EFM De Onderlinge schepenverzekeraar De Scheepvaartkrant 3

4 Beurs Klassieke Schepen 15 jaar Beurs voor Beheer, Behoud, Bouw en Onderhoud van Traditionele schepen Beurs Klassieke Schepen 4, 5 en 6 november Meer dan honderd schepen, branchegerelateerde bedrijven en organisaties presenteren zich op de vijftiende internationale Beurs Klassieke Schepen in Enkhuizen. De enige beurs in Europa voor het bouwen, beheren, onderhouden en conserveren van klassieke en traditionele schepen. Gedurende drie dagen geven ruim zo n 160 exposanten een compleet overzicht van de branche. Daarmee is deze beurs hét ontmoetingspunt voor de professionele en pleziervaart. Ontwerpers, (casco)bouwers, scheepstimmerlieden, tuigers en toeleveraciers geven informatie over materialen en producten. Behoudsverenigingen, klassenorganisaties, charteraars, verzekeringsmaatschappijen en makelaars bieden hun diensten aan. Vaklieden en andere experts vertellen, demonstreren en discussiëren over hun werk. Meer dan honderd schepen zijn te zien en te koop op de beurs en in de haven. Vrijdag 4, zaterdag 5 en zondag 6 november Dagelijks van uur Beurs naast NS-station Enkhuizen Toegangsprijzen: volwassenen 10,00 met kortingskaart 9,00 jeugd van 4 tot 7 jaar 6,00 kinderen tot 4 jaar gratis KLASSIEKE SCHEPEN 20 4, 5 EN 6 NOVEMBER 11 ENKHUIZEN - DAGELIJKS VAN TOT UUR Ondersteund door: E N K H U I Z E N 15 JAAR E N K H U I Z E N BEURS VOOR TRADITIONELE PLEZIER- EN BEROEPSVAART Kijk voor de exposantenlijst op FKH accu s: Zonder spanning aan boord draait er niets Daarom levert FKH Batterijen BV, veilige kwaliteit aan particulier en rederij voor alle toepassingen. Ze komen met zijn tweeën, plaatsen de accu s, sluiten ze aan en beproeven de installatie op zijn deugdelijkheid. F.K.H. Batterijen BV heeft geen adres op het visitekaartje staan. Klanten komen niet naar ons toe wij gaan naar de klant toe en waar die op dat moment ligt maakt niet uit. Accu s koop je niet door ze even in een winkel te gaan halen, dat is een investering en daarbij is een stuk kennis en service nodig om er optimaal plezier van te hebben. F.K.H. Batterijen levert die service en zorgt dat de klanten zo lang mogelijk van hun investering genieten. Zeker bij accu s geldt goedkoop is duurkoop, kwaliteit heeft zijn prijs als de service klopt en alles goed op elkaar is afgeregeld. Nu kan men de goede accu gekozen hebben maar dan moet de lader en de regelaar van de dynamo nog wel goed afgeregeld worden. Daarom levert Frits Hardeman of een van zijn drie medewerkers nooit zomaar een stel accu s. Ze komen graag eerst aan boord kijken om samen met de eigenaar te bepalen voor welk type accu men kiest in welke prijs/kwaliteit verhouding en bij de levering zorgen ze ervoor dat de batterijen goed worden aangesloten en de installatie optimaal is met de juiste laadstroom en spanning. Binnen drie maanden na levering krijgt de klant een service-telefoontje met de vraag of de installatie goed werkt. Batterijen met service 7 dagen per week en 24 uur per dag. Een telefoontje naar en u wordt direct geholpen FKH staat voor kwaliteit, service en snelheid. De Scheepvaartkrant 4

5 Extra aandacht voor Nederlandse museumhavens en kennisoverdracht Vijftiende Klassieke Schepenbeurs nog steeds informatief en informeel Organisator Thedo Fruithof (64), spreekt echt over zijn kindje als hij het over de Klassieke Schepenbeurs heeft. Een bezoeker of exposant besteedt één of enkele dagen aan de beurs, Fruithof houdt het een jaar rond bezig, al zijn de drukste maanden wel rond de eigenlijke beurs in november. En hoewel de beurs elk jaar groter groeit is ook de vijftiende editie informatie en informeel. DOOR ELS DE JAGER Zijn passie voor de beurs komt voort uit een levenslange liefhebberij voor oude bootjes. Hij werkte twee en twintig jaar als conservator voor het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen en kwam in 1995, toen hij net voor zichzelf begonnen was, in aanraking met mensen die een klassieke schepenbeurs wilden opzetten. Inmiddels is de beurs naast een ontmoetingsplaats voor bootjesmensen een beurs die internationaal bekendheid geniet. Vaklieden en andere experts vertellen, demonstreren en discussiëren over hun werk. Fruithof studeerde ooit medicijnen maar wist al tijdens zijn studie dat hij liever scheepsbouw had gedaan. Naast zijn organisatiewerk voor de Klassieke Schepenbeurs is hij bestuurslid van de Stichting Federatie Oud Nederlandse Vaartuigen (FONV) en is hij lid van de European Maritime Heritage (EMH) Historie De eerste Klassieke Schepenbeurs vond plaats in Spakenburg. Er kwamen zo n drie duizend bezoekers op de vijf en vijftig stands af. De gemeente daar wilde geen beurs op zondag en na enkele jaren was de locatie ook te klein geworden voor de in omvang toegenomen beurs. Lelystad leek een heel centrale plek maar als Fruithof nog terugdenkt aan de tocht in en de modderboel rond de tenten is hij blij dat de omstandigheden nu zoveel beter zijn in Enkhuizen. Aanvankelijk werd de beurs in Enkhuizen gehouden in een goede hal op het industrieterrein, maar ook dat hield weer op. Vervolgens werd opnieuw gekozen voor tenten die werden opgezet in Medemblik. Op een gegeven moment kwam de Gependam als locatie in beeld. Het zou ook weer tijdelijk zijn omdat er bouwplannen bestonden voor wat nu het grote parkeerterrein is. De bouwplannen zijn inmiddels afgeblazen en de beurs strijkt dit jaar voor de zesde maal neer op deze plek. Fruithof is blij met deze locatie vanwege de parkeergelegenheid bij het Zuiderzee museum en de ligging naast het treinstation. Er zijn voldoende goede ligplaatsen voor de schepen rond de Gependam en de diepgangslimiet is de IJsselmeerdiepte. extra aandacht voor de museumhavens. Bijzonder aan de beurs is dat ook zeer kleine bedrijfjes welkom zijn. Zo zijn er hele kleine beursstands van twee bij twee vierkante meter en dat werkt ook. Evenementenorganisaties uit het buitenland weten Enkhuizen inmiddels ook te vinden en leggen daar hun contacten. De beurs kan zichzelf bedruipen en meer hoeft het ook niet te zijn volgens onze gepassioneerde organisator. Voor hem blijft het leuke dat de contacten direct en gemoedelijk zijn. Gemoedelijk zijn de exposanten ook met hun aanmelding. Op de uiterlijke inschrijvingsdatum zijn er meestal nog maar weinig aanmeldingen binnen. Fruithof maakt zich hier niet meer druk om. Ook dit jaar gokt hij op zo n honderd zestig stands. Ontmoetingsplek Fruithof is enthousiast over het feit dat de beurs in de loop der jaren uitgegroeid is tot de jaarlijkse ontmoetingsplek voor liefhebbers van klassieke schepen. Het bezoekersaantal van zo n Kennisoverdracht vijfduizend blijft de laatste jaren constant maar Het beursthema dit jaar gaat over de vraag hoe uit de enquêtes blijkt dat er elk jaar toch weer we ons erfgoed en alle bijbehorende kennis overdragen naar de volgende generatie. Ex-minister een behoorlijk aantal nieuwkomers zijn. Niet iedereen komt blijkbaar elk jaar. Ook uit het buitenland is de belangstelling toegenomen. Fruit- hem gevraagd vanwege zijn inspanningen het van cultuur Plasterk opent de beurs. Fruithof heeft hof organiseert de beurs in zijn eentje, al heeft hij varend erfgoed in de wetgeving meer erkenning wel wat administratieve hulp en werkt hij samen te laten krijgen als monument. Het varend erfgoed geniet al jarenlange onderwaardering vol- met Wim de Bruijn van de Spiegel der Zeilvaart. Fruithof bepaalt wie er wel en niet als exposant gens us Fruithof. Hij is dan ook erg blij dat er wat op de beurs welkom is. Een catamaranbedrijf zal dit betreft op Europees niveau kleine winstjes hij weigeren maar een aanvraag van de poly classicclub zou wel kunnen omdat polyester volgens symposia en lezingen. De FONV gaat uitleggen behaald worden. Ook dit jaar zijn er weer talrijke Fruithof al klassiek aan het worden is. Alle replica hoe zij hun toelatingscriteria gaan verruimen in projecten zijn natuurlijk welkom en dit jaar is er de toekomst. De Vereniging Klassieke Scherpe Jachten en de Stichting Stamboek Ronde en Platbodemjachten houden o.a. hun reünies op de beurs. Het weer heeft volgens Fruithof weinig invloed op het bezoekersaantal. Vorig jaar waaide de laatste nacht voor de beurs de kleine tent (30x7m) van zijn plek. Om drie uur in de nacht werd Fruithof hierover gebeld. Om vijf uur waren de tentenbouwers ter plekke en om kwart voor negen was alles weer onder controle. Glimlachend kijkt onze organisator terug op dit voorval maar hij hoopt wel dat zoiets niet weer gebeurd. Nogmaals benadrukt hij dat hij het informele en gemoedelijke karakter van zijn beurs zo mooi vindt. De bezoekers zijn liefhebbers zonder al teveel poespas en alles loopt door elkaar, echt Foto Els de Jager prachtig. Thedo Fruithof is blij met de toenemende aandacht voor varend erfgoed. De Scheepvaartkrant 5

6 Piu Allegro Scheepsmakelaardij Courtier en Bateaux De onafhankelijke keuringsinstantie voor het certificeren van uw schip Register Holland is door de Nederlandse overheid aangewezen tot het uitvoeren van wettelijke keuringen voor zowel de zee- als binnenvaart. Bent u benieuwd naar wat Register Holland voor u kan betekenen? Neem gerust contact met ons op, wij staan u graag te woord, U kunt ons per telefoon, per mail of via onze website bereiken. U bent natuurlijk ook van harte welkom op onze stand op de Beurs Klassieke Schepen! Register Holland Kuipersdijk CL Enkhuizen T: I: E: info@register-holland.nl Schip te koop of gezocht? Scheepsmakelaardij Piu Allegro bemiddelt in schepen zowel voor de binnenvaart, charter, als voor (varende) woonschepen. Bouke Veltman Scheepsmakelaar Courtier en Bateaux advies en projectbegeleiding conseiller et accompagnateur de project Postbus 11388, 1001 GJ Amsterdam T/F +31 (0) / +31 (0) info@piuallegro.nl De Enkhuizer Almanak 2012 in drie versies. De 417 de jaargang van het vanouds vermaarde kalenderboekje en de 5de jaargang van de Enkhuizer Kinder Almanak in gedrukte versie en voor het eerst als toepassing voor slimme telefoontjes. De gedrukte versies zijn verkrijgbaar bij de boekhandel en de webwinkel van internetpagina De editie 2012 kost 6,95 en de Kinder Almanak 4,95 De App is verkrijgbaar in de App Store en de Android Market. De prijs is 5,95 De Scheepvaartkrant 9 6

7 Wouter van Dusseldorp: Zeepost is een uit de hand gelopen hobby Zeepost: Wekelijks digitaal nieuws voor de chartervaart Als bestuurslid van de BBZ vond Van Dusseldorp (55) op internet regelmatig items waarvan hij vond dat ook zijn collega-bestuursleden dit moesten lezen. Het kwam vaak voor dat deze berichten ook weer aan anderen doorg d werden. In februari 2002 zond hij de eerste Zeepost rond wat toen nog Charternieuws heette. Aanvankelijk kregen zo n honderd mensen uit de chartervaart het nieuws per mail, inmiddels zijn dat er 865. Voor de samensteller van het digitale nieuwsbulletin is het in de loop der jaren een spel geworden om elke week weer voldoende interessant nieuws te vergaren. Zomers is er vaak minder nieuws dan s winters. Zeepost is geen zwaar computerbestand zodat het ook door trage internetverbindingen aan boord gemakkelijk binnen te halen is. DOOR ELS DE JAGER Van Dusseldorp studeerde in het begin van de jaren tachtig af als bioloog. Het was een tijd van grote werkloosheid en veel van zijn studiegenoten kwamen in de ICT terecht. Deze wereld sprak deze ex student niet aan en hij wist zeker dat hij liever met zijn hoofd in de buitenlucht wilde werken. Vanuit de contacten die hij al had in de zeegaande jachten charterwereld was de stap naar de aanschaf van een eigen schip niet zo vreemd. Het werd de tjalk Goede Verwachting. Zeventien jaar geleden verwisselde hij de tjalk voor de stevenaak Egberdina. De stevenaak is ingericht als dagtochtenschip en vaart hoofdzakelijk vanuit Hoorn. Naast het verzorgen van de boekingen en het varen van de dagtochten vindt schipper Dusseldorp meestal tijd genoeg om op internet rond te snuffelen naar nieuws voor zijn wekelijkse versie van Zeepost. Tot nu toe wordt slechts een vrijwillige bijdrage van 12,50 per jaar gevraagd. Ongeveer eenderde van 865 lezers van het nieuws betalen deze bijdrage ook daadwerkelijk. Financiële ondersteuningen van de BBZ, EFM en Bataviahaven maken het echter toch mogelijk het digitale nieuwsbulletin wekelijks uit te geven. Het digitale achterdek Van Dusseldorp heeft altijd al een passie gehad met netwerken. Je moet elkaar nu eenmaal de bal toe spelen, gebruik maken van elkaars kennis en contacten. De doelgroep van Zeepost bestaat uit schippers, maten en kantoren van de zeilende,- en motorpassagiersvaart. Met het accent op de zeilende passagiersvaart simpelweg omdat de motorpassagiersvaart qua nieuws en vaargebied dichter bij de gewone binnenvaart zit en uit die hoek dan ook over informatie kan beschikken over hun vaargebied en ontwikkelingen daarbinnen. Van Dusseldorp bepaalt zelf wat hij interessant genoeg vindt om in de Zeepost op te nemen. Nieuws moet wel écht nieuws zijn en absoluut geen roddelnieuws Het BBZ nieuws wordt standaard opgenomen. Hij haalt zijn informatie onder andere uit Twitter en via google zoekopdrachten. Een aantal vaste sites wordt standaard nagelopen op nieuws voor zijn doelgroep Hij staat zelf niet meer dagelijks aan de haven of eindeloos op Van Dusseldorp: Nieuws moet wel écht nieuws zijn en absoluut geen roddelnieuws Het BBZ nieuws wordt standaard opgenomen. Foto Els de Jager het achterdek te kletsen met de buurman schipper. Voor het laatste soort gesprekken werd het digitale achterdek bedacht maar dat kwam niet van de grond. Waarschijnlijk omdat de potentiële deelnemers liever op het echte achterdek kletsen dan op internet, meldt Dusseldorp lachend. Ook forumdiscussies op internet bloeden tot dusverre dood, terwijl dit op de sites voor de vrachtvaart wel aanslaat. Van Dusseldorp heeft geen strak omlijnd plan voor de toekomst van zijn Zeepost. Als de behoudsverenigingen mee zouden doen voor wat betreft hun vluchtige nieuws zou de doelgroep groter kunnen worden. Van Dusseldorp is vooralsnog al heel tevreden over het feit dat zijn initiatief een zinvolle taak blijkt te vervullen binnen de chartervaart. Wie zich aan wil melden kan terecht op De uitgave Varend Erfgoed, Klassieke Schepen, Bruine Vloot en Chartervaart zal ook in 2012 voor de Beurs Klassieke Schepen verschijnen Meer weten? Wij zijn op 4,5 en 6 november op de beurs aanwezig of neem contact op met: Daphne Janssen telefoon +31 (0) d.l.janssen@scheepvaartkrant.nl Kijk voor alle mogelijkheden die De Scheepvaartkrant u kan bieden op De Scheepvaartkrant 7

8 Reparatie - Revisie Verkoop en Inbouw van: Scheepsmotoren - Keerkoppelingen Scheepsschroeven * Stevendok (300 ton - 26 x 10,3 m) * Assenbank 6 x 1,2 mtr. Wij zijn gespecialiseerd in dokwerk, metaalbewerking, draaiwerk, installatie s, onderhoud en reparatie van motoren, schroeven, roeren en stuurwerken. Morsestraat 5, 8801 PZ FRANEKER Tel Het adres voor: winterberging, onderhoud, scheepsreparatie, onderdelen, inbouw en onderhoud van motoren Droogdok voor schepen tot 33 m Open nok voor staande mast Schepenlift tot 40 ton Direct gelegen aan het v. Harinxmakanaal Daarnaast beschikken wij over een breed assortiment aan onderdelen van klassieke scheepsmotoren en materialen. Eigen haven met ruime ligplaatsen beschikbaar. Ruim 90 jaar ervaring, gespecialiseerd in authentieke schepen Kalf 33C, 1509 AB Zaandam T , F E. info@kramervof.nl, De Scheepvaartkrant 8

9 Jacht Willem Barentsz herrijst in Harlinger haven 400 jaar na de legendarische expeditie van Willem Barentsz om de Noord verrijst in Harlingen de reconstructie van zijn schip. Op de kade van de Willemshaven zijn de eerste contouren duidelijk zichtbaar. Vanaf de kielbalk steken de voor- en achtersteven de lucht in, een paar spanten schetsen ruw de vorm van de romp. Vakmanschap Gerald de Weerdt is een van de initiatiefnemers van het project. Hij kijkt goedkeurend toe hoe een groep vrijwilligers een spant overeind trekt. De Weerdt: We bouwen het schip zoveel mogelijk volgens de bouwmethoden van de 16e eeuw. Dat houdt bijvoorbeeld in dat we geen ijzeren spijkers gebruiken maar houten pennen. Je ziet het ook nu al aan de spanten. Tegenwoordig zouden we eerst alle spanten oprichten, en daar de huid omheen zetten. In de tijd van Barentsz ging dat precies andersom. De spanten die we nu overeind zetten, zijn richtspanten. Als die staan plaatsen we de huidplanken, en geven daarmee de vorm aan. De rest van de spanten maken we daarna pas op maat. Daardoor moet er veel meer op het oog. Dat is moeilijk, daar komt vakmanschap bij kijken. Onderzoek Om tot een waarheidsgetrouwe replica te komen, was veel onderzoek nodig. De Weerdt: Over schepen aan het eind van de 16e eeuw is weinig bekend. Dat is jammer, want het was voor de Nederlandse scheepsbouw een belangrijke tijd. Dit type schip is de overgang tussen kleinere, enkeldeks schepen voor kustvaart en de grote schepen die tijdens de Gouden Eeuw de hele wereld over voeren. Gegevens over de bouw van de schepen zijn er nauwelijks. Timmerlui gaven kennis door overlevering door en hadden alleen een paar vuistregels op papier. We onderzochten daarom boeken, schilderijen en wrakstukken uit die tijd en vergeleken die met elkaar. Zo kregen we stukje bij beetje meer informatie en kunnen we nu een spatzuivere reconstructie maken. Het expeditieschip van Barentsz in aanbouw op de werf te Harlingen Puzzel Het was soms flink puzzelen om alle informatie te begrijpen. Zo stond in de oudste publicatie over Nederlandse scheepsbouw uit 1671 beschreven dat huidplanken eerst tijdelijk met zogenaamde boeiklampen aan elkaar werden gespijkerd: Hoe dat precies in z n werk ging, bleef onduidelijk: er waren in scheepswrakken nooit ergens spijkergaatjes te zien. Tot wij onder een zeventiende-eeuws scheepswrak, dat ter conservering lag te drogen, vele kleine houten pennetjes op de grond ontdekten. Het bleek dat scheepsbouwers alle spijkergaten netjes opvulden met pennen, om rotting te voorkomen. Hij rondt inderdaad de punt van Nova Zembla, maar loopt daar vast in het pakijs. De mannen zijn gedwongen de ijskoude winter door te brengen op Nova Zembla en bouwen een hut van wrakhout: het Behouden Huys. Meebouwen Voor het schip te water gaat, moet er nog heel wat werk verzet. Dat wordt grotendeels uitgevoerd door vrijwilligers. De Weerdt: Iedereen is welkom om mee te bouwen. Wie ook maar een beetje rechterhanden heeft, werkt binnen een paar dagen volwaardig mee. We bieden ook stageplaatsen voor beroepsopleidingen: jongeren kunnen hier de oude technieken ontdekken. De planning is dat het schip over 4 jaar aan zijn eerste reis kan beginnen. Bezoekje waard Bezoekers zijn van harte welkom op de werf. Een bezoekerscentrum geeft informatie over het schip, Barentsz reis en oude ambachten. Het schip in aanbouw zelf is natuurlijk ook te bezichtigen. Ook als het jacht straks het ruime sop kiest zijn bezoekers welkom. Groepen die meevaren, gaan zelf aan de slag: zeilen hijsen, de schoten bedienen, alles gaat net als aan het einde van de 16e eeuw: met menskracht. Een unieke kans om het reilen en zeilen op Barentsz schip zelf te beleven. Na de barre winter ligt het schip nog steeds vast. Barentsz geeft opdracht twee reddingssloepen te verstevigen met hout van het schip en zet daarmee koers naar het zuiden. Zeileigenschappen Omdat het schip van Barentsz de eerste in zijn soort is dat herbouwd wordt, is weinig bekend over de zeileigenschappen: Een van de uitdagingen met dit schip is dat we uitgebreide zeilproeven kunnen doen. Zo kunnen we ontdekken welke capaciteiten een jacht uit de 16e eeuw had, aldus de Weerdt. Uitgebreide stabiliteitsberekeningen voerden de Harlinger scheepsbouwers niet uit: het schip bewees 400 jaar geleden immers al zeewaardig te zijn. Kijk voor meer informatie op De Scheepvaartkrant 9

10 De Scheepvaartkrant 10 9

11 Davidsfonds: cultuur beleef je samen Tussen wal en schip Robert Declerck - Margit Sarbogardi - Met foto s van Jan Crab Geen leven zonder water. Water heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in onze geschiedenis. Dorpen en steden werden gebouwd langs rivieren en meren. Water was er onmisbaar als drank- en als voedselleverancier. Bovendien zijn waterwegen al jarenlang een ideaal transportmiddel, noodzakelijk voor handel en industrie. Tussen wal en schip neemt je mee langs waardevol watererfgoed. Talrijke tips en leuke adresjes zetten je op weg. Praktische toeristische informatie wordt afgewisseld met sagen en legenden waarin water de hoofdrol speelt. Een handige en verrassende gids voor een originele uitstap dicht bij huis! 167 p. - ISBN Prijs 16,95 - met vele kleurenfoto s Meer weten: Uitgebrande klipper Risdam wordt in oude luister hersteld Bij Harm Visser op de werf moet het werk goed gebeuren De werf van Harm Visser is een begrip in Harlingen. Hij is gelegen aan de Kanaalweg, iets voor de Industriebrug. Het is een relatief kleine, gezellige werf met één schuine helling. Op het terrein staat een aantal gelijk uitziende gebouwen waar onder andere de reparatie en onderhoudswerkzaamheden plaats vinden. Harm Visser aan het werk. Foto Collectie Visser De werf van Harm Visser is een bijzondere werf, kan men wel zeggen. Het werk wordt door een klein aantal mensen verricht. Verder wordt het terrein bevolkt door dieren, de passie van de eigenzinnige eigenaar. Er stappen kamelen, lama s en drie trouwe honden rond. Dus wie het terrein betreedt doet dat op eigen risico. Op dit moment ligt de honderd jaar oude tweemastklipper Risdam op de helling. De Risdam is in 1904 als zeilende vrachtvaarder onder de naam Verwisseling in de vaart gebracht. In de jaren dertig werd een motor geplaatst. Tussen 1954 en 1986 heette ze Henna en in die periode zijn ook de twee masten verwijderd. In 1987 werd de klipper weer omgebouwd tot zeilschip met accommodatie voor passagiers voor tochten op de Waddenzee en het IJsselmeer. Het schip is in mei 2010 in Zwartsluis in brand gevlogen tijdens onderhoudswerkzaamheden. De brand, die gepaard ging met ontploffende gasflessen, was alles verwoestend. Wat er overbleef van het geheel betimmerde schip leek hopeloos. Wie kon dit schip nog redden? Na een lange zoektocht bracht het lot de eigenaren bij de werf van Harm Visser. Die zag wel kans om het schip te herstellen. Samen met zoon Lyon en medewerkers Cor en Jouke wordt het schip inmiddels grondig onder handen genomen. Tijdens de bouwvak is er al heel wat werk verricht. De opbouw en de gangboorden zijn reeds vernieuwd. Het 32 meter lange schip krijgt onder andere een nieuwe bodem en nieuwe RVS watertanks voor drinkwater en vuil water. Feitelijk moet vrijwel alles worden vernieuwd. Er moet dus nog heel veel gebeuren en het werk is zwaar. Maar men laat zich daar in Harlingen niet door uit het veld slaan. De klus zal en moet geklaard worden en wel voor het eind van het jaar. Mocht dit onverhoopt niet lukken dan ontstaat er geen paniek, want één ding staat als een paal boven water; het moet goed gebeuren! Informatie over de werf van Harm Visser staat op zijn website: Verder doet Visser niet echt aan reclame. Waarom niet? Omdat hij een begrip is op zijn gebied, ook buiten Harlingen. En daarbij, hij wil het gewoon niet drukker krijgen. De Scheepvaartkrant 11

12 Zeilende vrachtvaart is schoner, dus duurzamer Tijdens de laatst gehouden Wereldhavendagen in Rotterdam lag de schoenerbrik Tres Hombres in de Leuvehaven. Het is een zeilend vrachtschip met een vrachtcapaciteit van 35 ton en met accommodatie voor 5 bemanningsleden en tien leerlingen/trainees en/of passagiers. Het schip is tussen 2007 en 2009 in Den Helder gebouwd. Basis vormde een oude KFK (kotter)romp. Doel van dit schip is te bewijzen dat schoon vrachtvervoer mogelijk is. Daarnaast biedt het schip de mogelijkheid om leerlingen op te leiden voor de zeilende beroepsvaart. DOOR LIDA SAAIJ Kapitein Arjen van der Veen is er duidelijk over; vervoer moet veel duurzamer, dus schoner. De Tres Hombres moet bijdragen aan de bewustwording dat de scheepvaart als geheel meer dan één miljoen ton broeikasgassen per jaar uitstoot. Wie op zeilen vaart vervuilt niet. De Tres Hombres onderhoudt een vrachtdienst tussen Europa, de Atlantische eilanden, het Caraibisch gebied en Amerika. Het is pakketvaart, dus wat de post over land doet doen wij op een duurzame manier over water. Mensen bieden ons dus vracht aan. Maar we kopen ook zelf in, bijvoorbeeld wijn en olijfolie. Die verkopen we op de heenweg. Onderweg kopen we honing, koffie, cacao en in de Azoren nog thee voor de terugweg. Duurzame fairtrade producten die ook nog maatschappelijk verantwoord geproduceerd worden en op windkracht naar de plaats van bestemming worden vervoerd. Daarmee is de kring dan rond, aldus Van der Veen. In oktober beginnen we aan ons derde rondje, dus het lukt wat we voor ogen hadden. En zeilvaart langzamer dan gemotoriseerde vaart? Nee hoor, beweert Van der Veen. We varen soms zelfs sneller dan een normaal koopvaardijschip. Opleiding De Tres Hombres biedt plaats aan leerlingen van de Enkhuizer Zeevaartschool. We leren de opvarenden het gevoel voor het echte handmatige zeilen ontwikkelen. Ze komen als matroos aan boord en gaan later weer naar de zeevaartschool. Hun tijd bij ons geldt als zeetijd. Er is zeker toekomst voor de leerlingen die voor de zeilvaart kiezen. Er varen inmiddels weer zo n 450 traditionele schepen rond in Noordwest Europa, wereldwijd nog veel meer. Die schepen en hun bemanningen moeten aan steeds strengere eisen voldoen. In het voorjaar keert de Tres Hombres weer terug naar Europa en neemt dan deel aan de vele nautische evenementen. Daar wordt het schip voor bezoekers opengesteld en krijgt het publiek uitleg over het schip en de doelen die worden nagestreefd. De Tres Hombres onderweg van Oostende naar Rotterdam. Foto Havenmuseum J. van der Sluijs Drie van de vaste opvarenden van de Tres Hombres, vlnr. Arjen van der Veen, Sabine Fox en Jorne Langelaan. Meer informatie vindt men op Drie maal is scheepsrecht voor botterbouwer Herman Pouw Herman Pouw is vanuit zijn vak (timmerman) altijd aan het knutselen met hout, maar dan in het klein (modelbouw). Dat knutselen kan soms aardig uit de hand lopen als je aan schaalvergroting gaat doen. Dan bouw je geen model meer maar een boot waar je mee kunt varen. Ongeveer 35 jaar geleden kocht Herman Pouw een materialenpakket van een Zuiderzeebotter schaal 1:20. Hier in zit alles wat je nodig hebt, hout, zeildoek, beslag, goede tekeningen en een prima beschrijving. Je moet echter wel alles zelf maken. Toen deze klaar was wilde ik hem nog een keer maken, maar dan wel twee maal zo groot dus schaal 1:10. Daar gaat dan wel acht maal zoveel materiaal in zitten! Deze botter was klaar in Maar ja, die zet je niet zomaar in de huiskamer, de lengte is 1.60m en de hoogte ook 1.60m. Met de achterliggende gedachte dat mijn woonplaats, Almere, op de voormalige Zuiderzee is gebouwd, heb ik hem te leen aangeboden aan de gemeente en hij heeft daar vijftien jaar gestaan. Ze is te bewonderen in Almere en Huizen. Afgelopen jaar kwam de kroon op mijn werk met een uitnodiging voor Sail Daarna was ze ook nog te zien op de klassieke schepenbeurs in Enkhuizen. De foto s van de bouw zijn te zien op de site Het toebehoren, zoals zwaarden en de mast, werden in 2009 vervaardigd. Foto Herman Pouw De Scheepvaartkrant 9 12

13 Rein Schuddeboom richt Stichting Mobiel Erfgoed Centrum op Vrachtruim Geertruida wordt digitale ontmoetingsplek Rein Schuddeboom(53) werkt sinds 2002 bij het Rotterdamse Havenmuseum. Sinds jaar en dag maakt hij zich zorgen over de overdracht van de bestaande ambachtelijke vakkennis. Bij het Havenmuseum werken meer dan tweehonderd, voornamelijk oudere, vrijwilligers die gezamenlijk een schat aan vakkennis en vaardigheden met zich meedragen. Ouderen beheersen het ambacht, jongeren zijn bekend met digitaliseren. Schuddeboom heeft de Stichting Mobiel Erfgoed Centrum(MEC) opgericht om die twee werelden samen te laten werken aan het behoud van de kennis en kunde. Binnenkort wordt in de Rotterdamse Leuvehaven de eerste digitale ontmoetingsplek geopend. Jongeren kunnen daar bijvoorbeeld als stageopdracht of afstudeeropdracht een film maken over klinken en smeden of het onderhoud van een stoommachine en nog veel meer. DOOR ELS DE JAGER Rein Schudddeboom aan boord van de Geertruida. In haar ruim is een digitale ontmoetingsplek ingericht. Foto Els de Jager Schuddeboom is niet van schippersafkomst maar werkt al wel zijn hele arbeidzame leven in de scheepvaart. Zeilen was al jong zijn passie en zijn oudste zoon heeft dit geërfd. Hij stamt nog uit de begintijd dat idealisten met zeer beperkte middelen en onder primitieve werk,- en leefomstandigheden zichzelf de vaardigheden eigen moesten maken om hun droomschip gerestaureerd en in de vaart te krijgen. Schuddeboom restaureerde een kraak en voer hier samen met zijn vrouw Cockie jarenlang mee in de bruine vloot. In 2004 werd Schuddeboom directeur van het Havenmuseum. Sinds de fusie met de Stichting Openlucht Binnenvaart Museum valt vrijwel het hele gebied tussen de Oude Haven, inclusief scheepshelling Koningspoort en de Leuvehaven onder het Havenmuseum. Het zijn geen gemakkelijke tijden voor het museum, meldt Schuddeboom. De subsidiekranen worden steeds verder dichtgedraaid. Hij vindt het ronduit ergerlijk en gênant dat een gesubsidieerde baan van een zestigjarige verdwijnt waardoor deze persoon in de WW komt en dit de samenleving ongeveer hetzelfde kost als die gesubsidieerde baan. Terwijl die man het hier goed naar het zin had en zinnige dingen deed. Mobiel erfgoed Schuddeboom is goed bekend in de wereld van het mobiele erfgoed. Hij zit in het bestuur van de behoudsorganisatie Federatie Oud Nederlandse Vaartuigen (FONV) alsmede van de Mobiele Collectie Nederland (MCN).Mobiel erfgoed omvat het roerende deel van onze monumentale erfstukken. Dit bestaat uit vier sectoren te weten; water, weg, rail en lucht. Bij elkaar hebben we in Nederland wel zo n vierhonderdduizend objecten die onder dit mobiele erfgoed vallen, meldt Schuddeboom gedreven. Zijn Stichting MEC wil zich niet alleen tot het varend erfgoed beperken. Schuddeboom begon met een regionale opzet. Hij wist hiervoor en fonds los te krijgen waardoor drie digitale ontmoetingsplekken gerealiseerd kunnen worden. De eerste is in het vrachtruim van het binnenvaartschip Geertruida en is bijna klaar. De tweede is bij de Delft en de derde komt in een oude tramwagon. Deze ontmoetingsplekken moeten plaatsen zijn waar jongeren graag zijn. In het vrachtruim van de Geertruida zijn verschillende modern ogende werkruimtes geschapen, voorzien van computers met internet en beamers De originele roef en het de voorwoning zijn wel in tact gebleven en ook de machinekamer is vanuit het ruim in te kijken. Digitale ontmoetingen Overdracht vakkennis Koen Hartsuijker (22) is in opleiding als ijzerwerker/restaurateur. In Rotterdam werkt hij bij Paulus van der Jagt en Joram Lehman om het smeden en klinken onder de knie te krijgen. Hij vindt het leren van een oud ambacht prachtig mooi en hij is absoluut niet bang van vieze handen. Jongens zoals Koen zijn er niet zo veel, waardoor veel vakkennis verloren dreigt te gaan. Foto Els de Jager In eerste instantie heeft Schuddeboom scholen benaderd. Op die manier wil hij leerlingen binnenhalen om bijvoorbeeld als scheepsbouwopdracht bouwtekeningen te maken van schepen van het Havenmuseum waar niets meer van op papier bekend is. De MEC initiatiefnemer ziet wel in dat het heel belangrijk is dat deze projecten een vervolg moeten hebben. Een afstudeerfilm over het bedienen van een elevator moet bijvoorbeeld verwerkt worden tot een paar minuten filmpje voor You Tube, anders heb je er zo een museum bij, meldt Schuddeboom lachend. Hij noemt de drie poten van MEC; registratie, educatie en innovatie. Bij educatie denkt hij aan cursussen en workshops. Het toepassen van kleine zuiveringsinstallaties aan boord en meer toepassingen van zonne-energie bijvoorbeeld in dekkleden is innovatief. Schuddeboom is nuchter genoeg in deze tijd niet meer afhankelijk te willen zijn van subsidies. De digitale ontmoetingsplekken zullen verhuurd worden voor diverse doeleinden en hij werkt nog aan andere methodes om structureel geld binnen te halen voor MEC. Schuddeboom is erg blij met het enthousiasme waar mee zijn initiatief alom begroet wordt. De Scheepvaartkrant 13

14 Scheepskeuringen-scheepsreparatie Brandwerende materialen t.b.v. de Scheepsbouw Begeleiding keuringstraject C.V.O. Gaskeuring, zowel Hiswa als C.V.O. Aankoopkeuring en vlakdiktemeting E.M.C.I. gecertificeerd Tel Vloeren - Wanden - Plafonds Meubels - Matrassen Zie ook ROEMEG BV - Thomas Edisonweg DJ Drunen Tel info@roemeg.nl - Spurs Touw & Nettensnijders Drinkwatermakers Omgekeerde osmose is een productie proces voor het maken van vers drinkwater uit buitenboord water. De drinkwatermakers zijn verkrijgbaar met een capaciteit vanaf 30 liter per uur tot 600 M3 per dag. Het is de oplossing voor vaartuigen met geringe tankinhoud of beperkte en vaak dure mogelijkheden van drinkwater tanken. Elektrische voeding is in 12V, 24V, 115V en 230V beschikbaar. In bedrijf zijn het extreem stille machines en erg compact voor inbouw. Een zeer laag energiegebruik, van bijvoorbeeld het type met een capaciteit van 30 liter per uur, is op 12V slechts 12A een belangrijk gegeven als een groot gedeelte van de dag de stroomvoorziening van een accuset komt. Duidelijke handleiding en een wereldwijd dealernetwerk met uitstekende lokale service geven extra zekerheid bij het gebruik van de installaties. Een drinkwatermaker is overal op het water goed inzetbaar. Beroepsvaart als binnenvaartschepen, chartervaart, partyschepen alsmede klassieke schepen en passagier schepen maken er al succesvol gebruik van. Ook voor pleziervaart, offshore en zeevaart is er altijd een passende oplossing te realiseren. Het beste touw en nettensnijder systeem in de wereld. Toegepast op alle soorten schepen van de pleziervaart, zeilschepen, visserij, tankers, bulkcarriers, binnenvaart, werkboten, cruiseschepen etc. De Shaft gemonteerde range is er vanaf 20mm tot en met 175mm diameter van de schroefas. En kan worden geïnstalleerd zonder de schroef te verwijderen. Voor grotere diameters is er een propeller gemonteerd type. Custom build oplossingen voor alle andere aanvragen en snelle leveringen (in dagen). Voor meer informatie kunt u terecht op T +31 (0) , F +31 (0) , M +31 (0) , E info@ambtmanmarine.com, W De Scheepvaartkrant 14

15 Statenjacht de Utrecht Het Statenjacht de Utrecht is de authentieke reconstructie van een historisch zeilschip, gebouwd op basis van originele tekeningen uit 1746 van Pieter van Zwijndregt Pauluszoon ten behoeve van de VOC. Van deze Statenjachten zijn er in de gouden eeuw ca. 250 gebouwd. U kunt deze jachten bewonderen op oude schilderijen. De bouw van deze unieke replica vergde honderd en vijftig kubieke meter eikenhout en ruim tachtig manjaren werk. Het Statenjacht is van buiten gezien al schitterend maar ook van het oorspronkelijke interieur zult u onder de indruk raken. De reconstructie van het Statenjacht de Utrecht is een project geweest voor werkloze jongeren. Begeleid door enkele professionals en een grote groep vrijwilligers zijn zij opgeleid tot hoog gekwalificeerde houtbewerkers die hun plaats in de maatschappij hebben gevonden, verrijkt met de bagage van een boeiend project. Van de ca. 100 werkloze jongeren zijn er 82 aan het werk gekomen, soms ook in andere branches, waardoor het project als zeer geslaagd wordt gezien. Het Statenjacht moet als cultureel erfgoed ook voor de toekomstige generaties behouden blijven, mede door het varend en zeilend te tonen op de Nederlandse wateren. Bovendien willen wij dat, ook nu de bouw is voltooid, het schip een goed doel blijft dienen. Daarom zijn wij een samenwerking aangegaan met Abrona, een instelling met 2000 cliënten met een verstandelijke beperking. Voor hen organiseren wij regelmatig belangeloos vaartochten vanuit Muiden. Om de kosten hiervan én de kosten voor onderhoud en vervangingen veilig te stellen is het schip beschikbaar voor dagtochten. Ook zijn er een aantal sponsors die onze activiteiten belangrijk vinden. Bovendien gebeurt veel van het onderhoudswerk door vrijwilligers. Sinds de voltooiing van de bouw in 2003 is het schip beschikbaar voor zakelijke evenementen, bedrijfsuitstapjes, familiebijeenkomsten en als trouwlocatie. In het zomerseizoen ligt het schip veelal in de haven van Muiden, een perfecte startplaats voor een dagprogramma met bijvoorbeeld een zeiltocht over het IJsselmeer en een bezoek aan Muiderslot, Pampus, Amsterdam of Volendam. Het aantal gasten tijdens vaartochten is maximaal 27. Ook is het schip gedurende de zomermaanden in andere delen van ons land te zien en te huren. Aan boord kunt u uitstekend lunchen en dineren of van heerlijke hapjes genieten. In de wintermaanden ligt het Statenjacht in de Parkhaven in Utrecht vlak naast de Jaarbeurs. Ook binnengaats is het schip ideaal voor ontvangsten, diners, bruiloften, presentaties en partijen. Aangemeerd tegen de wal in de haven is het schip als ontvangst locatie geschikt voor groepen tot 60 personen. Wilt u uw gasten een écht bijzondere ervaring bieden? Kies dan voor een zeiltocht of ontvangst op het Statenjacht. Op de website ziet u fraaie foto s van het Statenjacht en impressies van de mogelijkheden aan boord van het schip. Stichting Statenjacht Utrecht Postbus 13075, 3507 LB Utrecht info@statenjacht.nl De Scheepvaartkrant 15

16 Duurzaam Varen met Green Key De Green Key is het internationale keurmerk voor bedrijven in de toerisme- en recreatiebranche en in de markt voor vergader- en congreslocaties, die serieus en controleerbaar bezig zijn met duurzaamheid, Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO), met zorg voor milieu op het bedrijf en de natuur in hun omgeving. De Green Key staat garant voor de vrijwillige inzet van de ondernemer om meer aan het milieu te doen dan de wet- en regelgeving van hem verlangt. De GREEN KEY is een middel om het duurzame imago van de onderneming naar gasten, overheden en zakenrelaties te communiceren. In Nederland varen diverse charterschepen die gecertificeerd zijn met The Green Key. De schippers van deze schepen hebben milieu en duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Op is er een overzicht van deze schepen te vinden. Scheepsmakelaardij Piu Allegro De man hierachter ben ik, Bouke Veltman, werkzaam vanaf het varende woonschip Vagabonde, een luxe motor met spitsenafmetingen gebouwd in Mijn leven stond al vroeg in het teken van varen. Zomers was ik zeilinstructeur in Friesland. Op mijn negentiende kocht ik een klipper van 34 meter met het plan om deze te tuigen voor de chartervaart. Uiteindelijk ben ik overgestapt naar een spits. Met deze spits Piu Allegro heb ik vijfentwintig jaar vracht gevaren op Frankrijk. Daarnaast was ik onder meer bestuurslid van een schippersbond en hebben wij de toekomst van de binnenvaart, met name op het gebied van wet- en regelgeving, proberen veilig te stellen. In 2004 besloten mijn vriendin en ik te stoppen met vrachtvaren en kwam ik, door mijn inmiddels uitgebreide kennis van schepen, de Franse taal en opgebouwd netwerk, terecht in de scheepsmakelaardij. In 2006 ben ik voor mijzelf begonnen. Dit werd scheepsmakelaardij Piu Allegro. Piu Allegro bemiddeld zowel in vracht-, charter-, en varende woonschepen. Inspectieteam: Broos Colman Jelle Annemans Provinciale site - Scheepswerven Baasrode Sint-Ursmarusstraat 141, 9200 Baasrode Partner in het behoud van uw varend erfgoed De Scheepvaartkrant 16

17 WATERERFGOED VLAANDEREN, UNIEKE SPREEK- BUIS VOOR SCHEEPVAART- EN HAVENTRADITIES Vlaanderen is een maritieme regio bij uitstek, met waterlopen en belangrijke havens die aansluiten op de grote Schelde- Rijndelta. Vlaanderen heeft bovendien een lange en rijke watertraditie. De Vlaamse steden zijn ontstaan en hebben hun rijkdom vergaard dankzij havenactiviteiten en scheepvaart. Brugge en Antwerpen waren eeuwen geleden al wereldhavens. Vlaanderen heeft ook een interessant koopvaardij-, visserij-, binnenvaart- en waterbouwverleden. Deze organisaties zijn erg verscheiden: ze gaan van scheepvaart- en havenmusea over beheerders van historische vaartuigen en havengebouwen, marineschilders, zeemanskoren, scheepswerven, modelbouwclubs en uitgeverijen tot organisaties uit de actieve scheepvaart- en havenwereld. Watererfgoed Vlaanderen Vlaams verspreidt watererfgoednieuws via een website en de ook in Nederland druk gelezen kosteloze nieuwsbrief Getijden. Via mediacampagnes tracht de organisatie de bevolking meer watererfgoedbewust te maken. Verder tracht Watererfgoed Vlaanderen beleidsontwikkelingen in gunstige zin te beïnvloeden. Dat gebeurt o.m. door constructieve beleidsstandpunten te publiceren en door studiedagen te organiseren. Verder is Watererfgoed Vlaanderen een netwerk van deskundigen, waarbinnen nieuwe en steeds sterkere onderlinge banden worden ontwikkeld. Momenteel bereidt Watererfgoed Vlaanderen een grote toeristische gids voor het Vlaamse watererfgoed uit. Vanuit internationaal perspectief is de actie van Watererfgoed Vlaanderen vrij bijzonder te noemen. De koepel verenigt niet alleen? zoals gangbaar in de meeste landen? eigenaars en beheerders van historische schepen. Zij vertegenwoordigt mee de organisaties die werken rond onroerend watererfgoed en rond immaterieel (cultureel) watererfgoed. Zij brengt dus iedereen samen die op één of andere wijze in de weer is met scheepvaart- en haventradities. Misschien een voorbeeld voor Nederland? Eric Van Hooydonk Het is dan ook niet verwonderlijk dat Vlaanderen een schat aan haven- en scheepvaarterfgoed herbergt. Dit erfgoed leeft sterk bij de bevolking. Een groeiend aantal vrijwilligersverenigingen maar ook openbare besturen en ondernemingen nemen initiatieven en investeren om watererfgoed te conserveren en te valoriseren. Om alle krachten van deze dynamische watererfgoedsector te bundelen is 2009 onder de naam Watererfgoed Vlaanderen een koepelorganisatie van wal gestoken. In een recordtempo wist deze koepel een kleine 100 organisaties onder één vlag te brengen. De Scheepvaartkrant 17

18 Certificeren voor uw eigen veiligheid Niet alleen de scheepseigenaar wil weten of zijn schip veilig is, de overheid wil dat ook. De overheid vereist dat een schip moet voldoen aan de geldende wetgeving. Om te kunnen beoordelen of een schip voldoet worden er keuringen uitgevoerd. Een klassebureau zoals Register Holland voert deze keuringen uit en reikt een certificaat uit als alles in orde is. Vroeger deed IVW (in de volksmond scheepvaartinspectie ) dergelijke keuringen, maar sinds dit jaar wordt dat door erkende bureaus gedaan. Register Holland is daar een van en mocht als eerste zogenaamde particuliere instelling keuringen gaan uitvoeren. Register Holland is een kleine, maar uiterst flexibele en deskundige organisatie met specialistische experts op het gebied van scheepsbouw, werktuigbouw, zeiltuigages en elektriciteit. Vanuit het kantoor in Enkhuizen worden nieuwe klanten begeleid bij de keuze welk certificaat en welke wet- en regelgeving het beste van toepassing is. Want er bestaat inmiddels een woud aan regels en een leek zou daarin al snel kunnen verdwalen. De surveyors van Register Holland willen juist meer doen dan alleen keuren, zij adviseren graag over welke keuring van toepassing is en of goedkeuring haalbaar is. Afhankelijk van het type schip, zee- of binnenvaart, plezier of beroepsvaart, vracht- of passagierschip, sleepboot of veerpont wordt gezamenlijk een keuringstraject uitgezet en gaan de surveyors aan de slag met het keuren van tekeningen en keuringen aan boord. In alle gevallen een project dat op maat wordt gemaakt voor de eigenaar en zijn schip en dat altijd ten doel heeft de veiligheid op het water en als nevendoel een geldig certificaat. Register Holland is aanwezig op de Beurs Klassieke Schepen. Scheepseigenaren kunnen langskomen op de stand of rechtstreeks contact opnemen met het kantoor in Enkhuizen. Kuipersdijk CL Enkhuizen T: +31 (0) E: info@register-holland.nl W: Wellicht wel de grootste collectie Historische Bedrijfsvaartuigen van de wereld Historische schepen fascineren We hebben een club van mensen die plezier hebben in het behouden van de vaartuigen uit de tijd van onze ouders en grootouders. Niet uit nostalgie, maar uit respect voor het vakmanschap waarmee toen met de beperkte middelen van die tijd - mooi gelijnde en doelmatige vaartuigen werden gebouwd. Plezier Dat plezier uit zich niet alleen in onze enorme vloot van ruim 1692 schepen, maar ook in de evenementen en workshops die we als vereniging Het Historisch Bedrijfsvaartuig organiseren. Dat bieden we ook aan mensen die geen historisch schip hebben. Auke Boom, penningmeester en al jaren lid. Meer info Lid worden van onze nieuwsbrief? Mail naar: bulletalie@lvbhb.nl Eenmalig gratis ons Informatiepakket met (verenigingsblad de Bokkepoot ) ontvangen? Mail naar: ledenadmin@lvbhb.nl of kijk op Voor overige vragen: mail naar secretariaat@lvbhb.nl Behoud door gebruik! Voorzitter (en al jaren lid) Rolf van der Mark vult aan: We geven behoud-advies, ondersteunen bij scheepshistorisch onderzoek. Bovendien is onze vereniging gesprekspartner voor overheden en stimuleren we vaar- en ligplaatsmogelijkheden in Nederland. De Scheepvaartkrant 18

19 Een verleidster die blijft De Egberdina is een schip met één belangrijk kenmerk: schippers worden door haar al 129 jaar verleid tot vakmanschap. Steeds opnieuw vraagt het schip om het spel met water en wind en zeilen tot een maximaal rendement te brengen. Deze eigenschap gaat volgens de huidige eigenaar leiden tot een lang leven voor dit prachtige varend erfgoed. Het schip houdt economische waarde, omdat het mensen laat ervaren wat zeilen is, met licht en zwaar weer, die waarde zal altijd opgemerkt blijven. DOOR WOUTER VAN DUSSELDORP De Egberdina is als vrachtschip in 1882 gebouwd voor het zeilend vervoer op de Rijn. Een schitterende vorm onder water, een visje met achter een fraaie S-spant en een uitgebalanceerde tuigage boven water vormen samen de efficiënte basis voor dit prachtige zeilschip. De balans tussen schip, wind en bemanning vraagt om ambachtelijk vakmanschap. Een museaal schip is één ding, maar de zeilbeleving op dit zeilend monument uit de 19e eeuw is het werkelijke varende erfgoed. Met het bedrijf zwaar weer ervaren Het huidige gebruik van het schip bestaat voor een groot deel uit de ontvangst van bedrijven die afstand willen nemen van de dagelijkse patronen, iets heel anders willen ervaren. De trossen los, alleen het water om je heen en bovenal, ervaren wat een schip kan doen met de elementen. Schipper Wouter vaart altijd uit, ook met slecht weer, Juist met weer en wind kan ik het schip aan de gasten tonen in al haar kracht. Met precies de juiste zeilen en koers, de grenzen van het schip opzoeken. En dat betekent schuin en water in het gangboord, dat hoort er bij De gasten krijgen een regenjas aan en worden uitgedaagd om zich nat te laten regenen. Dit schip laat je ervaren dat je geen angst hoef te hebben, als je maar met haar samenwerkt. Wie van boord stapt is een ervaring rijker, er wordt nog veel over nagepraat en in menig kantoor hangt een foto van dit schip. Bedrijven /directies waarderen het vakmanschap en komen ook meer dan eens terug, met hun relaties. De Egberdina laat zien dat kwaliteit loont, dit schip zal mensen altijd imponeren. Ik vaar het liefst in de herfst en de winter, guur weer en harde wind trotserend met dit prachtige schip. Wie mee durft en het vakmanschap van schip (en schipper) wil ervaren: Geschiedenis De Egberdina is in 1882 gebouwd in Ridderkerk, zoals meer stevenaken. In 1906 staat ze in het kadaster ingeschreven onder de naam Alberdine. In 1929 werd ze gemoderniseerd, het schip kreeg een motor en een stuurhut en ging verder als motorvrachtschip. Het zeiltuig werd gereduceerd tot een simpele laadmast met giek. Vanaf 1941 tot 1988 zorgt Kornelis van der Werf voor het schip, ze heet dan de Albatros. Tot 1988 wordt er regelmatig mee gevaren, o.m. met suikerbieten. 47 jaar varen met één schip is heel bijzonder in de binnenvaart. In 1989 wordt zij de Egberdina, het eerste zeilende dagtochtenschip in Nederland. Joop Baayens is scheepstimmerman en verbouwt het schip voor zichzelf, wat leidt tot een schitterend interieur en een imposante tuigage. Aan de wind vaart ze met 275 m2 zeil. Vanaf 1996 is Wouter van Dusseldorp de eigenaar. Als professioneel zeilschipper is hij gegrepen door de kwaliteiten van dit zeilschip en zet hij zich in om zijn gasten te laten genieten van de zeilbeleving met dit varend erfgoed. De Scheepvaartkrant 19

20 Kelvinstraat 5, 8861 ND Harlingen T , F E info@haismascheepsmotoren.nl Verkoop & Service Inbouw & Revisie Onderdelen CENTER Ruilcomponenten CCR II MOTOREN 120 tot 750 pk Generatorensets 5 kva t/m 1700 kva ONLINE ONDERDELEN BESTELLEN? BINNENVAART SERVICE DEALERS: Betsema Scheepsmotoren Den Burg (Texel) - T Arendsen Scheeps- en Industriemotoren Doetinchem - T Lemmen Diesel Engines Sliedrecht - T Installatiebedrijf H.J. de Vries Mede door ons 2e bedrijf tw een tweemast charterschip de zeilklipper Ortolan zijn wij bekend met de technische installaties aanboord van schepen, zo zijn wij specialist op het gebied vandieselolie verwarming waarbij wij voor diverse collega s de service verzorgen die dieselolie branders nodig hebben, deze service gaat van de haven in Lelystad- Urk Lemmer Stavoren Harlingen tot aan de Eemshaven. Diverse charter schepen hebben onze cv installaties aan boord, enkele Urker noordzee kotters hebben onze installaties aan boord, enkele tankers en binnenvaart schepen hebben ook onze installaties aan boord, wij mochten zelfs in Veere een jacht installeren! De merken cv ketels variëren van Buderus, Agpo-ferrolie, Kabola tot de Ketelbinky. Daar waar mogelijk maken wij een koppeling tussen de warmwater voorziening en bv het koelwater van een generator zodat die energie niet verloren gaat. Grote scheeps motoren van kotters zoals bv een 10 cilinder Stork word door onze cv ketel op temperatuur gebracht of gehouden zodat men op maandagmorgen direct een warm- motorblok heeft waardoor men geen standtijd verlies meer kent. Van groot naar klein verzorgen wij aan boord van schepen septic tanken en diverse soorten pompen, zoals membraam, centrifugaal, plunjer en waaier verdringings pompen. Wij ontwerpen tanken beluchting en ontluchting leidingen eventueel koolstof filters en filter kasten. Wij ontwerpen brandleidingen en ventilatie systemen volgens het binnenschepen besluit. Elektra sanitair en waterleiding en bij passende hydroforen zijn voor ons zaken die wij leveren en monteren. Wij zijn tevens dealer van JF marine power generatoren uit Nijkerk Aan boord van schepen voeren wij inspecties uit op propaan gasinstallaties hiervoor zijn wij beëdigd door DGSM de vroegere scheepvaart inspectie. De meest recente schepen die wij geïnstalleerd hebben zijn en De Scheepvaartkrant 20