Pensioenthema s Februari
|
|
- Julius Bos
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Pensioenthema s 2017
2 Pensioenthema s 2017 Inhoud P3 P4 P6 P8 P9 Introductie Vaste agenda Ontwikkelingen pensioenmarkt Globale ontwikkelingen & scenarioanalyse Trends 2
3 Introductie Pensioenfondsen staan voor een groot aantal uitdagingen. De omstandigheden waaronder bestuurders beslissingen moeten nemen over bijvoorbeeld de toekomst, financiële opzet en governance van een pensioenfonds veranderen continu. Deze behandelt verscheidene thema s en uitdagingen die centraal staan binnen deze veranderende omstandigheden. Denk hierbij aan de toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel, wijzigingen in diverse wet- en regelgeving zoals EMIR en beschikbare premieregeling, en natuurlijk het onzekere economische klimaat waarmee we al geruime tijd te maken hebben. Daarnaast besteden we in deze online magazine ook aandacht aan een aantal thema s die het komende jaar centraal staan in het toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB), zoals bijvoorbeeld het scheppen van duidelijke verwachtingen in de pensioencommunicatie naar de deelnemer. Naast de vaste componenten van de jaaragenda, zoals het herstelplan en de haalbaarheidstoets, bieden we u hier dus inzicht in deze actuele thema s en stellen we voor hoe we u verder kunnen ondersteunen om tot een goed onderbouwde besluitvorming te komen. Veel leesplezier! 3
4 Vaste agenda Herstelplan Een pensioenfonds verkeert in een tekort indien het op grond van de beleidsdekkingsgraad niet meer voldoet aan het vereist eigen vermogen (VEV). DNB schrijft voor dat als dit tekort zich voordoet per einde kwartaal, het pensioenfonds dan een herstelplan moet indienen. In dit herstelplan dient het fonds te onderbouwen hoe de dekkingsgraad binnen de gekozen hersteltermijn weer kan voldoen aan het VEV. Indien het fonds dit niet kan onderbouwen zal het een gedeelte van het tekort moeten herstellen middels het korten van bestaande pensioenaanspraken. De mate van korting is mede afhankelijk van de gekozen hersteltermijn. Actualiseren Herstelplan 2017 De pensioenfondsen die per 1 januari 2016 in tekort verkeerden hebben vóór 1 april 2016 een (geactualiseerd) herstelplan ingediend. Voor de fondsen die per 1 januari 2017 nog steeds in een tekort verkeren zal het herstelplan geactualiseerd moeten worden vóór 1 april De fondsen die gedurende 2016 in een tekort zijn geraakt en een jaar later op kwartaaleinde nog steeds in tekort verkeren zullen binnen 3 maanden na dato het herstelplan moeten actualiseren. Op basis van de kenmerken en het beleid van uw fonds kunnen wij u ondersteunen bij het opstellen of actualiseren van het herstelplan. Wilt u meer weten? Neem dan contact op met: Chantal de Groot Tel Chantal.deGroot@ortec-finance.com 4
5 Haalbaarheidstoets Vanaf 2015 dient ieder pensioenfonds periodiek een haalbaarheidstoets uit te voeren, als onderdeel van het Financieel Toetsingskader (FTK). DNB onderscheidt twee soorten haalbaarheidstoetsen: de aanvangshaalbaarheidstoets en de jaarlijkse haalbaarheidstoets. Ieder Nederlands pensioenfonds heeft in 2015 de aanvangshaalbaarheidstoets uitgevoerd. Deze toets geeft inzicht in de financiële opzet, het verwachte pensioenresultaat en de bijbehorende risico s. De fondsen hebben hierbij tevens de grenzen gedefinieerd die gesteld worden aan de verwachting en spreiding van het pensioenresultaat, als onderdeel van de vastlegging van de kwantitatieve risicohouding van het fonds. De fondsen die sindsdien geen significante beleidswijziging hebben doorgevoerd hebben in 2016 voor het eerst een jaarlijkse haalbaarheidstoets uitgevoerd. Uitvoeren jaarlijkse haalbaarheidstoets of nieuwe aanvangshaalbaarheidstoets Pensioenfondsen die sinds de aanvangshaalbaarheidstoets geen significante beleidswijziging hebben doorgevoerd hebben in 2016 voor het eerst een jaarlijkse haalbaarheidstoets uitgevoerd. In 2017 zal deze opnieuw moeten worden uitgevoerd en vóór 1 juli 2017 worden ingediend bij DNB. Fondsen die een significante beleidswijziging doorvoeren moeten binnen een maand na doorvoering een nieuwe aanvangshaalbaarheidstoets indienen. Op basis van de kenmerken en het beleid van uw fonds kunnen wij u ondersteunen bij het uitvoeren van de jaarlijkse- of aanvangshaalbaarheidstoets. Daarbij kunnen wij ook nog een stapje verder gaan door de resultaten in een bredere context te plaatsen. Hoe kunt u als fonds de haalbaarheidstoets integreren in uw jaarlijkse risicomanagement proces? En hoe kunt u gedegen keuzes maken ten aanzien van de opnieuw vast te stellen haalbaarheidstoets. Wilt u meer weten? Neem dan contact op met: Chantal de Groot Tel Chantal.deGroot@ortec-finance.com Hoe kunt u als fonds de haalbaarheidstoets integreren in uw jaarlijkse risicomanagementproces? 5
6 Premiestelling Pensioenfondsen dienen jaarlijks hun premie en/of opbouw vast te stellen. Voor fondsen die de kostendekkende premie baseren op een actuele marktrente of rentemiddeling betekent de huidige lage rente veelal een hoge pensioenpremie. Hierbij rijst de vraag of deze pensioenpremie nog wel kan worden betaald en, zo ja, door wie? Als dat niet het geval is zal moeten worden bekeken wat de impact is van een verlaging van de premie op de jaarlijkse opbouw van de actieve deelnemers. Vaststelling premie 2018 Ortec Finance kan ondersteuning bieden in de vaststelling van de kostendekkende premie voor uw fonds. Hierbij kan tevens worden bezien welke methode van vaststelling passend is bij de opbouw en risicohouding. Daarnaast kan inzicht worden gegeven in de relatie tussen de premiestelling en het verwachte pensioenresultaat voor alle deelnemers in het fonds. Hierbij kan expliciet worden aangetoond wat de gevolgen zijn van de premiestelling voor de solidariteit en verschuiving van risico s over verschillende generaties. Pensioenfondsen die de kostendekkende premie vaststellen op basis van een verwacht rendement zullen minder snel worden geconfronteerd met een stijging van de premie. Het verwachte rendement is voor hen voor een periode van vijf jaar vastgesteld, waardoor deze in beginsel hetzelfde is als voor de premie van 2016 werd verondersteld. Voor alle fondsen geldt wel dat de toename van de technische voorziening bij nieuwe opbouw groter is dan in 2016 het geval was. Voor fondsen die hun kostendekkende premie baseren op een verwacht rendement betekent dit effectief dat hun premiedekkingsgraad, gedefinieerd als de hoogte van de premie ten opzichte van de omvang van de toename van de voorziening als gevolg van nieuwe inkoop, verder is gedaald. Wanneer deze premiedekkingsgraad lager is dan 100% zal een (solidariteits-)beroep worden gedaan op de bestaande aanspraken om de opbouw van de actieve deelnemers te handhaven. Wilt u meer weten? Neem dan contact op met: Chantal de Groot Tel Chantal.deGroot@ortec-finance.com 6
7 Beleggingsplan Een aantal interessante vraagstukken verdienen het goed onderzocht te worden. Denk aan de zoektocht naar rendement, liquiditeitsproblemen die samenhangen met vastrentende obligaties en derivaten, en de daadwerkelijke implementatie van het duurzaamheidsbeleid. Soms kan er in het beleggingsplan binnen bepaalde limieten afgeweken worden van de lange termijn gerichte strategische asset allocatie (SAA). De keuzes hiervoor zijn onder meer afhankelijk van de omstandigheden op de financiële markten. Ortec Finance kan ondersteunen in het leveren van het advies voor een mogelijke invulling van het beleggingsplan óf een second opinion op het advies van de vermogensbeheerder of fiduciair manager geven. Zie ook ons artikel voor het opstellen en toetsen van beleggingsbeleid op de middellange- of korte termijn of neem contact op met Loranne van Lieshout Tel
8 Ontwikkelingen pensioenmarkt Toekomst pensioenstelsel De zoektocht naar een goed nieuw pensioenstelsel loopt al een tijdje. De doelstelling om tot een transparant pensioenmodel te komen, waarin mogelijkheden zijn voor een gedifferentieerde aanpak, maatwerk en keuzevrijheid en de doorsneesystematiek wordt afgeschaft, blijkt evenwel niet eenvoudig. Na de eerste verkenning van de Sociaal-Economische Raad (SER) leken een voorwaardelijke uitkeringsovereenkomst en een persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling nog kansrijke alternatieven voor de huidige contracten. Eind 2016 concludeerde de Pensioenfederatie echter dat beiden varianten weliswaar haalbaar lijken, maar tevens nog een aantal haken en ogen kennen. Er wordt daarom bekeken op welke manier de voorliggende contracten verder kunnen worden verbeterd om tot een breed gedragen toekomstig pensioencontract te komen. In 2017 zal deze zoektocht onverminderd doorgaan. Ortec Finance draagt hieraan bij via deelname aan een van de werkgroepen van de Pensioenfederatie. We zullen u dan ook in 2017 op de hoogte houden van de laatste ontwikkelingen. Bent u benieuwd naar de achtergrond, de voorliggende contracten en de impact voor uw fonds? Neem dan contact op met: Chantal de Groot Tel Chantal.deGroot@ortec-finance.com Zie ook onze eerdere publicaties betreffende de reactie van de Pensioenfederatie op het rapport van de SER en de visie van Ortec Finance op de stelseldiscussie. 8
9 Communicatie en duidelijke verwachtingen Eind 2016 publiceerde DNB haar Toezicht vooruitblik Speerpunt voor 2017 is onder andere het scheppen van duidelijke verwachtingen naar de deelnemers. Vlak voor de kerst publiceerden DNB en AFM hun onderzoek naar de communicatie van pensioenfondsen. Hierin is gekeken naar de communicatie over de kans op indexatie en kortingen op de middellange termijn. Uit dit onderzoek blijkt dat slechts een zeer kleine minderheid correct en duidelijk over beide zaken communiceert. De toezichthouders hebben daarom een flyer gepubliceerd met voorbeelden van, in hun ogen, duidelijke, correcte en evenwichtige informatievoorziening. Links: - Toezicht vooruitblik Onderzoek naar de communicatie van pensioenfondsen - Een flyer Communicatiedashboard Ortec Finance helpt u graag in het communiceren van correcte en duidelijke verwachtingen naar deelnemers in uw fonds. Hiertoe werken wij aan een standaard communicatie-dashboard dat u op de site van uw fonds kunt plaatsen, en waarin helderheid wordt geboden over de kans op een korting, de koopkracht en de pensioenopbouw op korte, middellange en lange horizon. Omdat deze informatie direct volgt uit een haalbaarheidstoets of ALM studie kunnen wij dit eenvoudig voor u vaststellen. Wij zullen u hier op korte termijn verder over informeren. Wilt u meer weten over de mogelijkheden van het plaatsen van dit dashboard op de site van uw fonds? Neem dan contact op met Chantal de Groot Tel Chantal.deGroot@ortec-finance.com 9
10 Dashboard pensioenfonds Dit dashboard geeft u inzicht in de verwachtingen van het pensioenfonds voor de ontwikkeling van uw pensioen in de komende jaren. De hoogte van uw pensioen in de toekomst is onzeker. Deze wordt bepaald door de hoogte van uw jaarlijkse opbouw en de mate waarin het pensioenfonds in staat in de pensioenaanspraken die u heeft op gebouwd te indexeren. Al deze elementen hangen samen met de ontwikkeling van de financiële markten en de ontwikkeling van het pensioenfonds. Dit dashboard geeft u een beeld van de verwachtingen van het pensioenfonds voor zowel de nabije toekomst als de langere termijn. Voor hoeveel jaar vooruit wilt u de verwachtingen zien? 5 jaar 10 jaar 20 jaar Kans op korten Uw pensioenaanspraken zijn niet gegarandeerd. Wanneer de dekkingsgraad van het pensioenfonds (langdurig) te laag is, kunnen uw aanspraken daarom worden gekort. Een korting wordt gezien als een noodmaatregel en kan alleen in uitzonderlijke gevallen worden toegepast. Tot op heden heeft het pensioenfonds deze maatregel nog niet hoeven toepassen. Onderstaande meter geeft u inzicht in de kans dat dit in de toekomst wel een keer nodig is. De meter toont dat de kans dat het fonds op middellange termijn uw aanspraken een keer zal moeten korten circa xx% is. Dit risico is gemiddeld. Koopkracht verwachting De prijzen stijgen als gevolg van inflatie. Uw pensioenfonds heeft daarom als ambitie om het pensioen mee te laten stijgen, om zo uw koopkracht op peil te houden. Dit noemen we indexatie. Deze kan het pensioenfonds alleen toekennen als de dekkingsgraad van het fonds voldoende hoog is. In 2017 was dat niet het geval, waardoor geen indexatie kon worden gegeven en uw koopkracht met 0.4% daalde. Onderstaande meter geeft u inzicht in de mate waarin het fonds verwacht uw koopkracht in de toekomst op peil te houden. De meter toont dat uw verwachte koopkracht over tien jaar circa xx% is. Deze verwachting is gemiddeld. Kans op verlaging opbouw Uw pensioen groeit jaarlijks met nieuwe opbouw. De ambitie is om jaarlijks 1,875% van de pensioengrondslag (het deel van uw salaris waarover u pensioen opbouwt) op te bouwen. De kosten van deze opbouw hangen echter samen met de ontwikkeling van de financiële markten en zijn daardoor onzeker. Het kan daarom voorkomen dat de opbouw tijdelijk moet worden verlaagd. Tot op heden is dit nog niet het geval geweest. Onderstaande meter geeft u inzicht in de kans dat dit in de toekomst wel een keer nodig is. De meter toont dat de kans dat het fonds op middellange termijn de opbouw een keer zal moeten verlagen circa xx% is. Dit risico is gemiddeld. Hierboven hebben wij alvast een sneak preview opgenomen van dit dashboard. 10
11 EMIR Onlangs heeft de Europese Commissie geadviseerd om de invoering van Central Clearing voor pensioenfondsen door te schuiven naar augustus Dit zou voor Nederlandse pensioenfondsen echter geen reden moeten zijn om langer af te wachten. Omdat banken en verzekeraars al wel over zijn naar Central Clearing, is het niet ondenkbaar dat geclearde swaps in de nabije toekomst goedkoper zijn dan de huidige swaps. Enkel liquiditeiten zijn toegestaan als onderpand voor de marktwaarde van geclearde derivaten. Door middel van een liquiditeitsprognose kunt u toetsen wat de mogelijke consequenties zijn van sterke rente- en valutaschokken. Op deze manier kunt u tijdig maatregelen nemen om de eventuele risico s van Central Clearing te mitigeren. We denken graag met u mee over hoe u zich kunt wapenen tegen het liquiditeitsrisico. Zie ook ons artikel over het mogelijke uitstel van Central Clearing voor pensioenfondsen en het artikel over het managen van liquiditeitsrisico, of neem contact op met Loranne van Lieshout Tel Loranne.vanLieshout@ortec-finance.com 11
12 Verkiezingen Op 15 maart 2017 worden er weer Tweede Kamerverkiezingen in Nederland gehouden. In een wellicht toch al moeilijke formatie bestaat er ook verdeeldheid over het pensioendossier. Alles lijkt op tafel te liggen: de hoogte en ingangsdatum van de AOW, de fiscale aftopping, de minimale franchise, de rekenrente en de toekomst van het pensioenstelsel. We zullen de verkiezingen nauwgezet volgen en u op de hoogte houden van eventuele wijzigingen en de impact daarvan op uw fonds. Life cycles Op 14 juni is de wet Verbeterde premieregeling aangenomen door de Eerste Kamer. Deze wetgeving maakt het mogelijk om bij een DC regeling na pensioendatum door te beleggen in plaats van het inkopen van een vaste pensioenuitkering. Tijdens de behandeling van het Wetsvoorstel in de Eerste Kamer is discussie ontstaan over het life cycle -beginsel voor het beleggingsbeleid voor de verbeterde premieregeling. Op 15 december jl. heeft staatssecretaris Klijnsma een brief naar de Kamer gestuurd waarin zij voorstelt dit life cycle -beginsel te handhaven. Voor uitvoerders van DC regelingen betekent dit dat indien zij nu nog beleggen volgens een vaste mix, dat zij in 2017 moeten onderzoeken welke life cycle mix(en) het beste aansluit(en) bij de deelnemers. Evaluatie strategisch beleid Het komende jaar zal DNB onderzoek doen naar de kwaliteit van de strategische besluitvorming. Hierbij wordt niet alleen gekeken naar de het gevolgde proces, maar ook naar de kwaliteit van de informatie op basis waarvan het bestuur strategische keuzes maakt. Het is niet alleen van belang informatie van goede kwaliteit te hebben bij het maken van strategische keuzes. Het evalueren van de gemaakte keuzes is minstens zo belangrijk. Zie ook onze publicatie betreffende de kwaliteit en evaluatie van strategische beleid. Governance en risicomanagement Niet alleen de kwaliteit van de strategische besluitvorming wordt het komend jaar door DNB onderzocht. DNB gaat tevens onderzoek doen naar de inrichting van governance in diverse bestuursmodellen. Een belangrijk onderdeel van de governance structuur van een pensioenfonds is het waarborgen van het risicomanagement op de uitvoering van de strategie en het beleggingsplan. Zie ook onze publicatie betreffende de governance en het risicomanagement van de uitvoering van het (strategisch) beleggingsbeleid. Zie ook ons eerdere artikel over life cycle beleggen en de andere keuzes die aanbieders en uitvoerders van DC regelingen nu moeten maken. 12
13 Globale ontwikkelingen & scenarioanalyse 2016 gaat de boeken in als het jaar waarin enkele onverwachte politieke gebeurtenissen plaatsvonden, met de Brexit en de verkiezing van Donald Trump als president van de Verenigde Staten als de meest spraakmakende voorbeelden. Ook in 2017 hebben we te maken met een hoge mate van onzekerheid, o.a. met betrekking tot de parlementaire verkiezingen in diverse Europese landen, het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) en de Federal Reserve, ontwikkelingen in de Europese bankensector en natuurlijk met de vraag hoe Trump zich als president gaat positioneren. Ons artikel op Pension Insights bevat een overzicht van de belangrijkste inzichten uit deze Quarterly Outlook. Onze specialisten houden de marktontwikkelingen nauwlettend in de gaten. De risico- en rendementsverwachtingen worden maandelijks geüpdatet met de laatste marktontwikkelingen bij het maandelijks construeren van de OFS. Zie ook ons eerdere artikel over de economische outlook voor 2017 en ons artikel over risicomanagement in het licht van extreme en onverwachte gebeurtenissen. In deze onzekere omgeving is het des te meer van belang om een zorgvuldige risico-rendementsafweging te maken bij het nemen van investeringsbeslissingen. Scenarioanalyse speelt een belangrijke rol in het omgaan met de complexiteit van het nemen van dergelijke beslissingen. Een brede range van diverse scenario s helpt bestuurders om de mogelijke consequenties van beleidskeuzes te begrijpen. De Ortec Finance Scenario set (OFS) bevat historische statistische relaties tussen vele economische en financiële variabelen. Hierin worden expliciet de laatste ontwikkelingen in de financiële markten meegenomen. In onze uitgebreide Quarterly Outlook analyseren we recente marktontwikkelingen en de impact op de (dynamische) risico- en rendementsverwachtingen in OFS, zoals de ontwikkeling van de rente, en de verwachte conjunctuurontwikkeling. Wilt u meer weten over scenarioanalyse en onze Quarterly of Monthly Outlooks, neem dan contact op met: Tessa Kuijl Tel Tessa.Kuijl@ortec-finance.com 13
14 Trends Risico Risicohouding Financiële opzet pensioenregeling (premie)... Consolidatie pensioenmarkt naar APF/BPF Recentelijk heeft er een enorme consolidatieslag plaatsgevonden in de pensioensector. Het aantal pensioenfondsen is in de afgelopen tien jaar afgenomen van ca. 800 naar 300 fondsen. En dit lijkt nog niet het einde van de consolidatietrend. Door de toenemende bestuurslast en hoge kosten per deelnemer wordt het voor kleine pensioenfondsen steeds moeilijker om de belangen van haar achterban goed te kunnen behartigen. Deze pensioenfondsen gaan in dat geval samen met sociale partners op zoek naar een alternatief. Het alternatief kan dan bijvoorbeeld een bedrijfstakpensioenfonds (BPF) zijn die open staat voor elk type pensioenfonds of werkgever, zoals PGB, PNO Media en SBZ (voor alle financiële instellingen). Het is tevens mogelijk om de regeling onder te brengen bij een verzekeraar of zelfs een beschikbare premieregeling, zoals bij het PPI (met óf zonder doorbeleggen). Sinds 2016 biedt het algemeen pensioenfonds (APF) eveneens een oplossing voor het toekomstvraagstuk. Een APF is een verzameling van diverse kringen die elk als zelfstandig pensioenfonds wordt opgevat. Inmiddels zijn er zes APF en waarbij pensioenfondsen en werkgevers kunnen aansluiten. Diverse APF en bieden meerdere kringen aan, ieder met een verschillend risicoprofiel. Met name door de laatste ontwikkelingen omtrent het APF wordt het belang van een goede, maar ook onafhankelijke vergelijking van de alternatieven voor het uitvoeren van de pensioenregeling steeds belangrijker. Risico vs. Ambitie Kosten / Premie Ambitie Om een goede keuze te maken is het van belang om de invulling te kennen van de pensioendriehoek tussen kosten, ambitie en risico van zowel het toetredende fonds of werkgever als de verschillende kandidaten voor pensioenuitvoerder. Dit is bij uitstek een vraagstuk waarbij Ortec Finance een oplossing kan bieden door middel van een eerlijke, onafhankelijke en consistente vergelijking tussen de verschillende oplossingen. Denkt u ook na over de toekomst van uw fonds? Ortec Finance kan u helpen de verschillende mogelijkheden in kaart te brengen en de impact voor zowel de individuele deelnemers als uw governance inzichtelijk te maken. Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Rutger de Wit Tel Rutger.deWit@ortec-finance.com Zie ook onze pagina over het APF: 14
15 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen De afgelopen jaren heeft het belang van Maatschappelijk Verantwoord Beleggen een enorme vlucht genomen. Veel pensioenfondsen hebben tegenwoordig een bepaalde mate van beleid op het gebied van duurzaam beleggen. In dat licht heeft DNB afgelopen jaar een onderzoek uitgevoerd bij een groot aantal pensioenfondsen. De belangrijkste aanbeveling is dat pensioenfondsen transparant moeten rapporteren over hun duurzaam beleggingsbeleid. Wat is de balans tussen de kosten en opbrengsten van het beleid? Ook heeft nog slechts een relatief beperkt aantal pensioenfondsen een geïntegreerd duurzaamheidsbeleid ontwikkeld. Hoe kunnen ook de middelgrote fondsen meegaan met deze trend zonder dat dit leidt tot overmatige kosten of risico s? Zie ook ons artikel over de aandachtspunten van duurzaam beleggen. Search for yield Nog altijd zorgt de aanhoudende lage rente voor mogelijke risico s bij de search for yield. In de zoektocht naar rendement besluiten fondsen soms om de renteafdekking te verlagen en een groter risico te lopen door meer zakelijke waarden in hun portefeuille op te nemen. Dan is een aanpassing van de risicohouding vereist. Maar wat nu als hier geen ruimte voor is, omdat bijvoorbeeld het risicoprofiel niet mag worden verhoogd? Welke andere mogelijkheden hebben fondsen dan nog om iets te doen aan de lage dekkingsgraden? Zijn alternatieve vastrentende categorieën wellicht een oplossing, zoals leveraged loans, hypotheken of asset-backed securities (ABS)? Tijdens de zoektocht naar rendement is het van belang een gedegen risicoanalyse toe te passen op deze nieuwe beleggingsmogelijkheden. Leiden deze producten niet tot overmatige complexiteit en hoe zit het met de liquiditeit? Hierbij zijn zowel een kwantitatieve inschatting van risico en rendement als kwalitatieve aspecten van groot belang. Zie ook ons artikel voor het opstellen en toetsen van beleggingsbeleid op de middellange en korte termijn. Voor vragen over Maatschappelijk Verantwoord Beleggen of het zoeken naar rendement, neem contact op met: Loranne van Lieshout Tel Loranne.vanLieshout@ortec-finance.com 15
16 Pensioenthema s 2017 Rotterdam Ortec Finance bv Boompjes XB Rotterdam The Netherlands Tel. +31 (0) Amsterdam Ortec Finance bv Naritaweg BP Amsterdam The Netherlands Tel. +31 (0) London Ortec Finance Ltd Suite 9.10, City Tower 40 Basinghall Street London,EC2V 5DE United Kingdom Tel. +44 (0) Pfäffikon Ortec Finance AG Poststrasse Pfäffikon SZ Switzerland Tel. +41 (0) Toronto Ortec Finance Canada Inc 250 University Avenue #200 Toronto, ON M5H 3E5 Canada Tel
Insights. Jaarkalender. Special: Corporate Global Risk Management. Pagina 3. Pagina 9. Ortec Finance Insights voor Pensioenfondsen - Maart 2016
Insights Pagina 3 Pagina 9 Special: Corporate Global Risk Management Welkom Pensioenfondsen hebben de afgelopen jaren belangrijke beslissingen genomen, onder meer over governance, de financiële opzet en
Nadere informatieEvalueren van beleid onder huidige marktomstandigheden
Evalueren van beleid onder huidige marktomstandigheden Introductie Veel pensioenfondsen zullen in de eerste maanden van 2016 een significante daling in de dekkingsgraad hebben ondervonden, die te wijten
Nadere informatieALM & alternatieve beleggingen. Seminar IBS. 13 juni 2019 Martin Bakker
ALM & alternatieve beleggingen Seminar IBS 13 juni 2019 Martin Bakker Agenda 1. Wie zijn wij? 2. Stichtingen vs. Pensioenfondsen 3. ALM en scenario analyse 4. Alternatieve beleggingen in ALM-context 2
Nadere informatieOktober 2015 Ortec Finance. Algemeen pensioenfonds
Algemeen Pensioenfonds Oktober 2015 Ortec Finance 1 / 7 Wat is een Algemeen Pensioenfonds? Een Algemeen Pensioenfonds (APF) onderscheidt zich van de bestaande pensioenuitvoerders door de mogelijkheid om
Nadere informatieWAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN?
WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 20 september 2016 Agenda 1. Samenvatting jaarverslag 2015 2.
Nadere informatieOp koers blijven voor een goed pensioen: een update van het bestuur
Op koers blijven voor een goed pensioen: een update van het bestuur Agenda Stand van zaken PPF APG: kerngegevens, beleggingsresultaten dekkingsgraadontwikkeling Deelnemerstevredenheidsonderzoek Effecten
Nadere informatieVerslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016
Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics
Nadere informatieToelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader. Juni 2014
Toelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader Juni 2014 Inhoudsopgave Wetsvoorstel aanpassing FTK Beleidsdekkingsgraad Premievaststelling Toekomstbestendig indexeren Inhaalindexatie Hersteltermijn
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomst
Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 12 juni 2018 1 Agenda 1. Opening 2. Verantwoording 2017: Henk Knol / Wim 3. Vermogensbeheer: Bert Holsappel 4. Variabel Pensioen: Edwin
Nadere informatieHet Nedlloyd Pensioenfonds van nu en in de toekomst
Het Nedlloyd Pensioenfonds van nu en in de toekomst Jaarvergadering DNP 25 maart 2015 Frans Dooren, directeur 1 Agenda - Even voorstellen - Terugblik 2014 - Organisatie, Dekkingsgraad, Rente, Verplichtingen,
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomst
Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 2 mei 2017 1 Agenda 1. Opening 2. Verantwoording 2016: Henk Knol 3. Beleggingsbeleid 2016: Bert Holsappel 4. Herstelplan Dirk Neuhaus 5.
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomst
Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 5 juli 2016 1 Agenda Opening 2015 Financiën: Dekkingsgraad en financiële situatie Henk Herstelplan Henk Beleggingsbeleid Bert Risico s
Nadere informatieWELKOM. Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016
WELKOM Algemene Vergadering voor Deelnemers en Gepensioneerden 14 september 2016 Agenda Opening Nieuws vanuit het bestuur Hoe staat het fonds ervoor? Pensioen: wat is er gewijzigd en wat betekent dat?
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Datum Betreft Financiële positie pensioenfondsen
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 33 972 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet in verband met aanpassing
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomst
Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 2 juli 2015 1 Agenda Opening 2014 Financiën: Dekkingsgraad en financiële situatie Henk nftk Henk Herstelplan Henk Beleggingsbeleid Bert
Nadere informatieStichting Voorzieningsfonds Getronics 9 maart Stand van zaken SVG. 1 van 21
Stichting Voorzieningsfonds Getronics 9 maart 2016 Stand van zaken SVG 1 van 21 Programma Pensioenfonds SVG Financiële positie SVG Terugblik 2015 Vooruitblik 2016 Derivaten Vragen 2 van 21 Pensioenfonds
Nadere informatieWOORD VOORAF. Beste deelnemers,
WOORD VOORAF Beste deelnemers, Voor u ligt de pensioenkrant 2015 van Stichting Pensioenfonds B&S ( het Pensioenfonds ). Hiermee willen wij u informeren over de gebeurtenissen en ontwikkelingen van de afgelopen
Nadere informatieToegevoegde waarde variabele pensioenuitkering. Juni 2018
Toegevoegde waarde variabele pensioenuitkering Juni 2018 1 Toegevoegde waarde variabele pensioenuitkering Onlangs is de Wet variabele pensioenuitkering aangenomen, waardoor deelnemers aan een premieovereenkomst
Nadere informatiereëel financieel toetsingskader (FTK2)
nominaal financieel toetsingskader (FTK1) - bestaande contract - nominale contract - uitkeringsovereenkomst - onderscheid tussen nominale opbouw en indexatie - 2,5% onderdekkingskans maatstaf voor nominale
Nadere informatieHaalbaarheidstoets Stichting Pensioenfonds ANWB. Monique van Run Sander Smeets 3 augustus 2016
Haalbaarheidstoets Stichting Pensioenfonds ANWB Monique van Run Sander Smeets 3 augustus 2016 Agenda Haalbaarheidstoets Inleiding Uitgangspunten Resultaten Stochastische resultaten Pensioenresultaat Risicohouding
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Tweede kwartaal 2017-1 april 2017 t/m 30 juni 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind juni 2017 is 115,7% en is gestegen ten opzichte van
Nadere informatieWat is nu precies de rol van de werkgever, de vakbonden en het bestuur van het pensioenfonds?
Veelgestelde vragen en antwoorden Ontbinding Stichting Pensioenfonds Bavaria (in liquidatie) Wat gaat er op 1 april 2017 gebeuren? Dan gaan de opgebouwde pensioenaanspraken van de actieve en gewezen deelnemers
Nadere informatieVia deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent.
Naam Adres Postcode + woonplaats Land ONDERWERP: SITUATIE PENSIOENFONDS ROCKWOOL EN MOGELIJKE VERLAGING VAN UW PENSIOEN BIJLAGEN: EVALUATIEMOMENTEN IN HERSTELPLAN, ONTWIKKELING DEKKINGSGRAAD, DEKKINGSGRAAD
Nadere informatieIn september 2016 werd het contract met Syntrus Achmea Pensioenbeheer opgezegd. In 2017 werd een nieuwe pensioenuitvoeringsorganisatie
2017in vogelvlucht Deelnemers Financieel Beleggingen Kosten Communicatie In juni 2018 hebben we ons jaarverslag 2017 uitgebracht. We hebben de belangrijkste ontwikkelingen van 2017 voor u samengevat. Het
Nadere informatieDennis Masselink Pensioennavigator
UNIFORME REKENMETHODIEK (URM) maatstaf voor de vergelijking van pensioenregelingen? Dennis Masselink Pensioennavigator 1 Navigatiemetafoor Prijsstijgingen hebben geen invloed op de hoogte van uw pensioen.
Nadere informatieGelden de kortingen op het pensioen per en voor beide regelingen?
Veelgestelde vragen DE KORTINGEN Gelden de kortingen op het pensioen per 1-9-2016 en 1-3-2017 voor beide regelingen? Ja, de kortingen gelden zowel voor de middelloon als de CDC regeling, ongeacht het afgesproken
Nadere informatieBelanghebbendenbijeenkomst 11 oktober 2017
Belanghebbendenbijeenkomst 11 oktober 2017 NBC congrescentrum Nieuwegein Agenda 2 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Jaarverslag 2016 3. Nieuwe pensioenregelgeving, herstelplan, actuele ontwikkelingen
Nadere informatieBREAK-OUT SESSIE BESCHIKBARE PREMIEREGELING EN CDC BINNEN EEN APF Rutger de Wit & Claudette Blankestijn. 20 juni 2016
BREAK-OUT SESSIE BESCHIKBARE PREMIEREGELING EN CDC BINNEN EEN APF Rutger de Wit & Claudette Blankestijn 20 juni 2016 Welke onderwerpen komen aan bod? Introductie: Waar passen DC en CDC-regeling in een
Nadere informatiePensioenscenario s in het licht van de komende verkiezingen. Emile Soetendal 10 januari 2017
Pensioenscenario s in het licht van de komende verkiezingen Emile Soetendal 10 januari 2017 2 Tsunami van politieke partijen voor komende verkiezingen De kiesraad heeft voor de Tweede Kamer verkiezingen
Nadere informatieAPF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45
APF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45 1 Agenda Introductie APF Wat is een Algemeen Pensioenfonds? Het nut van een APF Wat zijn de belangrijkste bouwstenen van De Nationale APF?
Nadere informatieCPB Notitie. Samenvatting. Ministerie van SZW. Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen
CPB Notitie Aan: Ministerie van SZW Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM
Nadere informatieCPB Notitie. Samenvatting. Ministerie van SZW. Aan: Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen
CPB Notitie Aan: Ministerie van SZW Datum: 30 januari 2017 Betreft: Effecten van bodem in rekenrente voor pensioenfondsen Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM
Nadere informatieHuidige stand van zaken nftk. drs. Lonneke Thissen AAG
Huidige stand van zaken nftk drs. Lonneke Thissen AAG juli 2014 1. Huidige stand van zaken nftk Wetsvoorstel naar de Raad van State op 4 april 2014 Gebaseerd op nominaal kader - De komende tijd wordt gekeken
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomst
Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 18 november 2014 13 oktober 2010 Deelnemersbijeenkomst Agenda Opening 2013 Financiën: Dekkingsgraad en financiële situatie Henk Beleggingsbeleid
Nadere informatieETF s: koersen liquiditeitsrisico. Martin van der Schans, Patrick Tuijp, Paul van t Zelfde
T ETF s: koersen liquiditeitsrisico Martin van der Schans, Patrick Tuijp, Paul van t Zelfde E F ETF s combineren de goede eigenschappen van open-end fondsen en closed-end fondsen. ETF s bieden de belegger
Nadere informatie30 september /LJ/AH. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie. FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie
Postadres Postbus 9208, 3506 GE Utrecht Team Pensioenen T 0900 9690 (lokaal tarief) F 030 66 30 000 wwwfnvbondgenotennl Datum 30 september 2015 008/LJ/AH Onderwerp FNV-beleid bij vaststellen van de pensioenpremie
Nadere informatieHerstelplan Stichting Pensioenfonds Notariaat
Herstelplan 2018 Stichting Pensioenfonds Notariaat maart 2018 2/6 Inhoud Inleiding...4 1 Herstelplan en toelichting...5 1.1 Toelichting...5 1.2 Elementen herstelplan...5 1.3 Uitgangspunten...6 1.4 Herstelplansjabloon...6
Nadere informatieSociale Partners en Pensioen
Sociale Partners en Pensioen door Harry Govers Delft, 11 november 2014 Heerlen, 12 november 2014 Zwolle, 14 november 2014 Onderwerpen Witteveen kader. In te voeren per 1 jan 2015 nieuw Financieel Toetsingskader
Nadere informatieStand van zaken GITP Pensioenfonds 3e kwartaal 2014
Stand van zaken GITP Pensioenfonds 3e kwartaal 2014 Dekkingsgraad Reken datum Technisch Vereist Vermogen * 1.000,- Belegd vermogen Overige (TB) Vermogen aanwezige Dekkingsgraad 31-7-2012 148.001 120.531
Nadere informatieNieuws. Een fonds in goede conditie IN DIT NUMMER: Verkort jaarverslag
Verkort jaarverslag Een fonds in goede conditie In deze nieuwsbrief blikken we terug op 2016. Wat waren de belangrijkste ontwikkelingen? Op alle beleidsterreinen is er hard gewerkt in 2016. We hebben het
Nadere informatieKwartaalverslag Tweede kwartaal 2019
Kwartaalverslag Q2-2019 Kwartaalverslag Tweede kwartaal 2019 1 In het kort De beleidsdekkingsgraad per 30 juni 2019 bedroeg 117,3%. Het rendement van 1 april tot en met 30 juni 2019 bedroeg 3,5%. Het pensioenvermogen
Nadere informatiePosition Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015
Position Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015 Het Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering (kortweg wetsvoorstel ) maakt voor deelnemers aan een premieovereenkomst
Nadere informatieEen nieuwe pensioenregeling
Een nieuwe pensioenregeling De pensioenregeling van Pensioenfonds voor de Accountancy wordt per 1 januari 2015 aangepast. Het bestuur heeft inmiddels de hoofdlijnen van de nieuwe regeling vastgesteld.
Nadere informatieNieuws. Gezond maar alert. Pensioenfonds IN DIT NUMMER: Verkort jaarverslag. De financiële situatie van het pensioenfonds verbeterde in 2017.
Pensioenfonds Verkort jaarverslag Gezond maar alert De financiële situatie van het pensioenfonds verbeterde in 2017. Nieuws IN DIT NUMMER: Augustus 2018 Hierdoor was het mogelijk de opgebouwde pensioenen
Nadere informatieBijlage 3 Het Financieel Crisisplan
Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere
Nadere informatieFinancieel crisisplan
Financieel crisisplan Inleiding In Artikel 145 van de Pensioenwet wordt voorgeschreven dat de ABTN een financieel crisisplan moet bevatten. Artikel 29b van het besluit FTK geeft hier een nadere uitwerking
Nadere informatieBeleggingsaspecten voorontwerp van wet herziening ftk
Beleggingsaspecten voorontwerp van wet herziening ftk De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid publiceerde op vrijdag 12 juli 2013 het lang verwachte consultatiedocument over de uitwerking
Nadere informatieKwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2017 t/m 30 juni Samenvatting:
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede 2017-1 april 2017 t/m 30 juni 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad is gestegen van 110,5% naar 113,6%; De beleidsdekkingsgraad
Nadere informatieFinanciële gevolgen extra betaalbare huurwoningen. Johan Conijn & Erik-Jan van der Goes 11 oktober 2016
Financiële gevolgen extra betaalbare huurwoningen Johan Conijn & Erik-Jan van der Goes 11 oktober 2016 Content 1. Inleiding... 3 2. De modelomgeving... 3 3. De uitkomsten van de basisvariant... 4 4. De
Nadere informatieVoorbereiding transitie pensioencontract
Voorbereiding transitie pensioencontract IIR Seminar Nieuw pensioencontract 18 september 2013 Annelies Verhoeven (AFM) Peter Hoopman () Agenda Introductie kernproblematiek Keuzes en misvattingen Transitieproces
Nadere informatiePensioenen Jos Berkemeijer
Pensioenen Jos Berkemeijer Van wie is de pensioenpot? VVSPTN Miniconferentie 11 oktober 2017 Pensioenagenda 1. Regeerakkoord 2. Pensioen in cijfers 3. Dreigende Kortingen? 4. Nieuw pensioenstelsel 5. Discussie
Nadere informatieWELKOM! 22 april, NBC Congrescentrum, Nieuwegein
WELKOM! 3061504048 Agenda: Algemene situatie pensioenland Wat betekent dit voor het BPF Textielverzorging? Herstructureringstraject Volgende bijeenkomst 23 juni 2 Algemene situatie pensioenland 3 Of verhoogt
Nadere informatieStichting Will Niemeijer Pensioenfonds. Financieel crisisplan
Stichting Will Niemeijer Pensioenfonds Financieel crisisplan Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Doel en kader van het financieel crisisplan... 4 2.1 Crisissituatie... 4 2.2 Kritische dekkingsgraad... 5 2.3 Richtlijn...
Nadere informatieInformatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013
Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur
Nadere informatieInformatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013
Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur de pensioenregeling
Nadere informatieSectorbrief - Wijzigingen in de pensioenwet: wat verwacht DNB van uw fonds. Geacht bestuur,
De Nederlandsche Bank N.V. Toezicht pensioenfondsen Postbus 98 1000 AB Amsterdam 020 524 91 11 www.dnb.nl Onderwerp Sectorbrief - Wijzigingen in de pensioenwet: wat verwacht DNB van uw fonds Handelsregister
Nadere informatieBuitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010
Buitengewone vergadering van deelnemers 22 november 2010 Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Pensioenregeling uitgevoerd door BNPF 3. Vergelijking andere pensioenfondsen 4. Herstelplan
Nadere informatieValidatie handboek 2016 en asset management. Johan Conijn, 8 november 2017
Validatie handboek 2016 en asset management Johan Conijn, 8 november 2017 Onderwerpen 1. Validatie Handboek 2016 2. Marktwaarde: waar is het voor? 3. Van theorie naar weerbarstige praktijk 4. Rode draad:
Nadere informatie134 De Pensioenwereld in 2015
14 134 De Pensioenwereld in 2015 Ontwikkelingen in de pensioenmarkt 135 Het nieuwe FTK: oude wijn in nieuwe zakken? Auteurs: Gijs Hoedemaker, Machiel Koper en Alexander van Stee Na de crisis leek er een
Nadere informatie2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG
2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het Jaarverslag 2013 legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen
Nadere informatieAutomatisch Sturen - De kwantitatieve meerwaarde. Centraal Beheer APF Automatisch Sturen - De kwantitatieve meerwaarde 1
Automatisch Sturen - De kwantitatieve meerwaarde Datum: 11 december 2018 Versie: definitief Centraal Beheer APF Automatisch Sturen - De kwantitatieve meerwaarde 1 Inleiding Wij zijn in de Nederlandse pensioenmarkt
Nadere informatieBREAK-OUT SESSIE RISICO & RENDEMENT
BREAK-OUT SESSIE RISICO & RENDEMENT Sacha van Hoogdalem & Vandena van der Meer 20 juni 2016 Welkom! Leuk dat jullie je hebben ingeschreven voor deze sessie over Risico & Rendement bij APF-en! Voordat we
Nadere informatieHaalbaarheidstoets 2018
Haalbaarheidstoets 2018 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Waterbouw Caroline Bosch 7 juni 2018 Copyright 2018 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel van het document
Nadere informatieUw mening over pensioen
Uw mening over pensioen Onderzoek naar de risicohouding van pensioenopbouwers en pensioenontvangers van Philips Pensioenfonds mei / juni 2013 Philips Pensioenfonds Inhoud Aanleiding onderzoek Opzet onderzoek
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Ballast Nedam. Financieel crisisplan 2015
Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Financieel crisisplan 2015 1 Inhoudsopgave 1.1 Inleiding en onderdelen financieel crisisplan... 3 1.1.1 Inleiding... 3 1.1.2 Relatie financieel crisisplan met de doelstelling
Nadere informatieCONFIDENTIEEL. [adres] Geacht bestuur,
CONFIDENTIEEL [adres] De Nederlandsche Bank N.V. Toezicht pensioenfondsen Postbus 98 1000 AB Amsterdam 020 524 91 11 www.dnb.nl Onderwerp Instructiebrief haalbaarheidstoets Handelsregister 3300 3396 Geacht
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2019
KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2019 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2019 bedroeg 118,7%. Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2019 bedroeg 7,1%. Het pensioenvermogen per
Nadere informatieVerkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill
Verkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill Pensioenfonds Cargill 2017 in beeld Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2017 van Pensioenfonds Cargill? U leest het in dit verkort jaarverslag. Financiële
Nadere informatieToekomst Pensioenfonds AZL & De Nationale APF. Elke Op het Veld Judith Kochen Jos Gubbels
Toekomst Pensioenfonds AZL & De Nationale APF Elke Op het Veld Judith Kochen Jos Gubbels De toekomst van Pensioenfonds AZL Zeggenschap in bestuur Indexatiepotentieel Kans op pensioenkorting Eigen identiteit
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomst Stichting Jan Huysman Wz fonds 27 September 2016
Deelnemersbijeenkomst Stichting Jan Huysman Wz fonds 27 September 2016 1 1: OPENING & AGENDA Opening Notulen deelnemersvergadering 2015 Deelnemersvergadering juli 2016 Samenstelling bestuur en verantwoordingsorgaan
Nadere informatieWat doet SPE met mijn geld? 19 april 2016
Wat doet SPE met mijn geld? 19 april 2016 Classification: Status: Wat doet SPE met mijn geld? 1. Wat zit er in de pot en hoe komt die pot tot stand 2. Opties, aandelen, obligaties? Sparen of beleggen?
Nadere informatieHerstelplan ultimo 2016
Stichting Pensioenfonds NIBC Herstelplan ultimo 2016 16 juni 2017 - samenvatting (1) - Het Pensioenfonds NIBC (PF NIBC) verkeert sinds 30 juni 2015 in een tekort situatie en daarom dient jaarlijks het
Nadere informatieDe opbouw die in 2019 en 2020 nog plaatsvindt in de overgangsregeling is, overeenkomstig voorgaande jaren, niet meegenomen in de berekeningen.
Aan Van Cc Het bestuur van Stichting Pensioenfonds ANWB AZL Actuariaat (Monique van Run en Valerie Heuvelmans) Dirk Meijwaard, fondsmanager Onderwerp Herstelplan 2019 Datum 7 maart 2019 Inleiding Omdat
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal juli 2016 t/m 30 september 2016
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Derde kwartaal 2016-1 juli 2016 t/m 30 september 2016 De maandelijkse nominale dekkingsgraad ultimo september is 102,4% en is gestegen ten opzichte van eind juni
Nadere informatiePensioeninformatiebijeenkomst over herstelplan 2009
Pensioenbijeenkomst herstelplan 2009 Pensioenfonds voor de Grafische Bedrijven (PGB) over herstelplan 2009 juli 2009 Inleiding Waarom 5 pensioenbijeenkomsten? ernstige situatie met grote gevolgen voor
Nadere informatieHet bestuur zal het crisisplan jaarlijks evalueren en zo nodig aanpassen.
Financieel crisisplan (per 1-7-2016) Inleiding Onderstaand is het financieel crisisplan van het SPF weergegeven. Het financieel crisisplan is gebaseerd op artikel 29b van het besluit FTK en wordt toegevoegd
Nadere informatieNieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2015. Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur
Nieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2015 Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur Agenda 1. Rol klankbordgroep 2. Waarom een nieuwe pensioenregeling?
Nadere informatieNieuwsbrief. Herstelplan. In dit nummer. oktober 2015. Waar ging het ook alweer over?
Nieuwsbrief oktober 2015 Herstelplan In de nieuwsbrieven van juli (over o.a. het nieuwe Financieel ToetsingsKader nftk ) en augustus 2015 (over beleggen) informeerden we u al eerder over de eisen die De
Nadere informatieBelanghebbendenbijeenkomst 12 oktober 2016
Belanghebbendenbijeenkomst 12 oktober 2016 NBC congrescentrum Nieuwegein 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2 www.bnpf.nl www.vvp-bnpf.nl Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken
Nadere informatieUitkomsten onderzoek Financiële opzet en informatie. Geachte voorzitter,
De Nederlandsche Bank N.V. Toezicht pensioenfondsen Postbus 98 1000 AB Amsterdam 020 524 91 11 www.dnb.nl Onderwerp Uitkomsten onderzoek Financiële opzet en informatie Handelsregister 3300 3396 Geachte
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind maart 2017 is 112,6% en is gestegen ten opzichte
Nadere informatieFinancieel crisisplan
Financieel crisisplan Inleiding Het financieel crisisplan is een beschrijving van maatregelen die het bestuur op korte termijn effectief kan inzetten indien in korte tijd de dekkingsgraad zich zeer snel
Nadere informatieUw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: Uw partner Y. Partner Geboren op: 5 februari 1975
pagina 1 van 7 Uniform Pensioenoverzicht 2019 Stand per: 1 januari 2019 Uw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: 999999 Relatienummer: xyz123456 Uw partner
Nadere informatiePensioenfonds DSM Nederland
Pensioenfonds DSM Nederland door Ton de Boer op verzoek van VDP 12-12-2016 Pensioenfonds DSM Nederland 1 AGENDA 1. Inleiding 2. Huidige situatie a) Financieel b) Uitkomsten deelnemersonderzoek c) Besluiten
Nadere informatieTOETREDINGSBELEID. Francis van Bergenhenegouwen het nederlandse pensioenfonds Rutger de Wit Ortec Finance. 13 september 2017
TOETREDINGSBELEID Francis van Bergenhenegouwen het nederlandse pensioenfonds Rutger de Wit Ortec Finance 13 september 2017 Agenda Toetreden tot het APF: de opties Single-client kring Multi-client kring
Nadere informatieStrengere regels voor pensioenfondsen
Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag November 2015 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie
Nadere informatieRESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1
RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL Vraag 1 Onder het huidige FTK krijgen pensioenfondsen te maken met de zogenaamde beleggings -spagaat: aan de ene kant kan er weinig risico worden genomen
Nadere informatieKwartaalbericht. 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015. Samenvatting cijfers per 31 december 2014
Kwartaalbericht 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015 Samenvatting cijfers per 31 december 2014 Dekkingsgraad: 111,5% Beleidsdekkingsgraad: 112,6% Belegd vermogen: 19,6 miljard Rendement 2014: 27,6%
Nadere informatieDeutsche Bank Nederland Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland
In deze nieuwsbrief Voorwoord Wat betekenen de nieuwe pensioenmaatregelen voor u? De informatie in dit document is eigendom van en mag noch in haar geheel noch gedeeltelijk van. Page 2 of 5 Voorwoord In
Nadere informatieHet verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014
Het verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014 Wat doet het ftk? Wat zit er in de pot? Wat is er beloofd? Generatiebalans FTK = beheersingssysteem Indicator Nominale dekkingsgraad
Nadere informatieBijlage 3. Crisisplan
Bijlage 3 Crisisplan Crisisplan PME versie 2015.1 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Huidige situatie bezien vanaf 2008... 4 3. Wanneer is sprake van een crisis?... 5 4. Wat is de kritische ondergrens van de
Nadere informatieAdvies Commissie Parameters
Advies Commissie Parameters Voorstel tot herziening van verwachte rendementen Sprenkels&Verschuren Maart 2014 Copyright 2014 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel
Nadere informatieNVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden. Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 5 juni 2019
NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 1 5 juni 2019 Agenda Pensioendashboard Nieuw pensioenstelsel Pensioenpetitie Nieuw Pensioenstelsel
Nadere informatieBijlage 3 Het Financieel Crisisplan
Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere
Nadere informatie7. Bouw ik nu meer/minder op? Bij Coop Pensioenfonds bouwt u 1,64% op (2016). Bij BPFL gaat u 1,875% opbouwen (2016).*
Beste lezer, Dit overzicht met veelgestelde vragen hebben wij opgesteld naar aanleiding van de brief d.d. 10 november 2016 over de liquidatie van Coop Pensioenfonds. Heeft u een vraag die hier niet tussenstaat
Nadere informatieKWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/6 VIERDE KWARTAAL 2016
KWARTAALVERSLAG VIERDE KWARTAAL 2016 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 december 2016 bedroeg 108,0% Het rendement van 1 oktober tot en met 31 december 2016 bedroeg -2,8% Het rendement van 1
Nadere informatieOntwikkelingen in DC-landschap
Ontwikkelingen in DC-landschap KWPS seminar Finish op tijd Dirk de Wit / Patricia Zonneveld Amsterdam, 20 april 2017 Onze presentatie 1. Hoe ziet het DC-landschap eruit? 2. Recente ontwikkelingen in DC-landschap
Nadere informatie