Studeren in Nederland?

Transcriptie

1 Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Eindrapportage Studeren in Nederland? ten behoeve van NUFFIC Blauw Research bv B4802-1, mei 2004

2 Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Copyright 2004 Blauw Research bv Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit rapport mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Blauw Research. Dit rapport is geleverd onder de leveringsvoorwaarden van de MOA.

3 Voorwoord Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Voorwoord Voor u ligt een onderzoeksrapport van Blauw Research. In dit rapport worden de resultaten beschreven van een onderzoek onder buitenlandse studenten die een studie volgen in Nederland of dat in overweging nemen. Een belangrijk doel van dit onderzoek is inzicht verkrijgen in hoe verschillende groepen (potentiële) buitenlandse studenten aankijken tegen Nederland en het Nederlands hoger onderwijs en hoe zij hun afwegingen maken ten aanzien van een studierichting en het land waar zijn deze studie willen volgen. Blauw Research is van mening dat dit rapport concrete handvatten biedt voor de verdere ontwikkeling van de preferred position van het Nederlands onderwijs op de internationale markt. Wij wensen de lezer een vruchtbaar gebruik van de bevindingen. Rotterdam, mei 2004 drs. ing. Marleen van den Houten drs. Marco de Groot

4 Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei

5 Inhoudsopgave Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Managementsamenvatting 7 Inleiding 11 1 Achtergrond Verdeling naar continent Verdeling naar leeftijd en geslacht Verdeling naar studierichting Verdeling naar studieprogramma 16 6 Verwachtingen en ervaringen Stelling Nederland als land Typeringen Nederland als land Stellingen Nederland als studieland Typeringen Nederland als studieland 38 7 Aanbevelingsintentie Nederland als studieland Specifiek studieprogramma Interesse in werken in Nederland 41 2 Motivatie voor studie in buitenland 17 8 Bevindingen naar studieprogramma 43 3 Oriëntatie en informatiezoekgedrag Bronnen studeren in buitenland Bronnen studeren in Nederland Bronnen studieprogramma Voldoende informatie Invloedrijke personen 23 Verantwoording 45 Appendix 1: vragenlijst Appendix 2: tabellenboeken 4 Keuze- en beslisproces Keuze voor Nederland Overwogen landen Motivatie keuze Nederland 27 5 Positionering Cultuur land van herkomst Cultuur Nederland Concurrenten 31

6 Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei

7 Managementsamenvatting Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Inleiding In opdracht van Nuffic (Nederlandse organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs) heeft Blauw Research onderzoek uitgevoerd onder verschillende groepen buitenlandse studenten. Een belangrijk doel van dit onderzoek was inzicht verkrijgen in hoe deze verschillende groepen buitenlandse studenten aankijken tegen Nederland en het Nederlands hoger onderwijs en hoe zij hun afwegingen maken ten aanzien van een buitenlandse studie en het land waar zij deze studie willen volgen. Het veldwerk van dit online onderzoek heeft plaatsgevonden in de periode van 29 maart tot en met 21 april Er worden twee onderzoeksgroepen onderscheiden; studenten die zich in het eigen land nog oriënteren op een buitenlandstudie en buitenlandse studenten die reeds in Nederland een studie volgen. De groep die zich nog oriënteert op een buitenlandstudie bestaat uit Azië- en Zuid/Midden Amerika-studenten. De groep die inmiddels in Nederland is, bestaat uit studenten uit Azië, Zuid/Midden Amerika, Afrika en Europa. Allereerst worden de algemene bevindingen samengevat welke veelal voor de studenten in het algemeen gelden, daarna volgt een korte samenvatting per continent. Motivatie voor buitenlandstudie De meest genoemde motivaties om te kiezen voor een (tijdelijke) studie in het buitenland zijn internationale ervaring, perspectief verbreden en persoonlijke ontwikkeling. Dit geldt voor alle studenten uit de verschillende regio s en studiefasen. Vooral niet-westerse studenten noemen daarnaast ook het vergroten van carrièrekansen en de betere kwaliteit van het onderwijs in het buitenland. Bij een splitsing naar levensfase of studieprogramma blijkt dat master- en PhDstudenten vaker als argument een bijdrage leveren aan de welvaart in eigen land noemen. Bachelor-studenten noemen het leren beheersen van de Engelse taal relatief vaker als argument om een tijdje naar het buitenland te gaan. Informatiebronnen De benodigde informatie tijdens de oriëntatiefase wordt vooral gezocht op internet. Hierbij kijkt men voornamelijk op de websites van de universiteiten zelf. Verder zijn familie en vrienden en medestudenten belangrijke informatiebronnen met invloed op de uiteindelijke beslissing van de student. De studenten die zich nog oriënteren op een buitenlandstudie verwachten veel gebruik te maken van onderwijsinstellingen in het buitenland om informatie te vergaren over het land of opleiding. Studenten in Nederland kunnen zich echter weinig informatie van Nederlandse onderwijsinstellingen herinneren. Bachelorstudenten lijken eerder gebruik te maken van organisaties zoals Nuffic en NESO, welke bemiddelen voor buitenlandstudies. PhD-studenten maken daarentegen veel gebruik van een mentor/decaan of specialist vanuit hun vakgebied. De studenten hadden graag meer informatie gewild over housing in Nederland. Niet alleen de moeilijkheid van een huis vinden wordt genoemd, maar ook de hoge huurprijs heeft velen verbaasd. Ook hadden ze beter ingelicht willen zijn over de bureaucratische rompslomp met betrekking tot het verkrijgen van een verblijfsvergunning. Verder geeft men aan dat men informatie had willen hebben over het reilen en zeilen in Nederland, zodat ze beter voorbereid zouden zijn op de Nederlandse cultuur. Positionering studielanden Viervijfde van de studenten die inmiddels in Nederland een studie volgen geeft aan dat Nederland de eerste keus wat betreft studieland was. De groep Aziatische studenten wijkt hiervan af; slechts voor 45% vormde Nederland de eerste keus. Bachelorstudenten die momenteel in Nederland verblijven hadden relatief vaak voorkeur voor een ander land. In het algemeen wordt Engeland het meest overwogen als studieland, gevolgd door de USA. Nederland wordt wat betreft belangrijke studie- en woonaspecten sterk geassocieerd met Europa. De studenten zien Nederland als sterk internationaal georiënteerd land; sterker dan het eigen land. Verder noemen ze Nederlanders individualistisch en rationeel ingesteld. Opvallend is dat de verschillende groepen van mening zijn dat Nederlanders wel belang hechten aan status en carrière, maar niet zoveel als eigen landgenoten. Deze verschillen worden het sterkst ervaren door studenten uit nietwesterse landen. Motivatie voor Nederland Belangrijke redenen om voor een studieprogramma in Nederland te kiezen zijn het Engelstalige lesprogramma, het internationale karakter en een kwalitatief, goed opleidingsaanbod in de gewenste richting. Het feit dat Nederland in vergelijking met andere concurrerende onderwijslanden als relatief goedkoop wordt beschouwd, speelt voor bachelor-studenten vaker een grote rol dan voor PhD-studenten. Dat geldt eveneens voor de verwachting dat men in Nederland relatief makkelijk een verblijfsvergunning of een beurs krijgt. PhD-studenten kiezen eerder op basis van een specifieke opleiding en/of professor voor Nederland als studieland.

8 Managementsamenvatting Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Verwachtingen en ervaringen De verwachtingen van Nederland als land komen redelijk overeen met de ervaringen. Men ziet Nederland als een interessant, modern en liberaal land met een sterk internationaal karakter. Studenten die inmiddels ervaring met Nederland hebben omschrijven Nederland daarnaast als druk, koud en duur. Opvallend is dat het gemak waarmee een verblijfsvergunning wordt verkregen erg tegenvalt. Verwacht wordt dat de mensen goed Engels spreken, vriendelijk en tolerant zijn. De studenten uit Zuid/Midden Amerika vinden dat Nederlanders minder gastvrij en behulpzaam zijn dan dat zij dachten. Het Nederlandse onderwijs wordt gezien als uitdagend en van een hoog kwaliteitsniveau, waarbij hard werken vereist wordt. De studenten zijn allen zeer te spreken over de typische interactieve manier van lesgeven in Nederland. Ook is men over het algemeen positief over het aanbod en kwaliteit van de opleidingen in Nederland in hun vakgebied. Voor PhD-studenten geldt dit sterker dan voor bachelor-studenten. Van de studenten die een master- of PhD-programma volgen, is meer dan 80% bereid Nederland aan te bevelen en meer dan driekwart zal de gevolgde opleiding aanbevelen. Azië Aziatische studenten zijn voorzichtig positief over Nederland als land en als studieland. Bijna 15% zal Nederland waarschijnlijk tot zeker niet aanbevelen aan medestudenten met betrekking tot de gevolgde opleiding. Ze zijn wel bereid een tijd in Nederland te werken, maar alleen omdat dat carrièretechnisch verstandig is. Favoriete richtingen van Aziaten zijn business management, engineering/technology, economics en law. Naast de algemeen geldende motivaties, willen Aziaten met de buitenlandstudie vooral zelfstandiger worden en de Engelse taal leren beheersen. Indonesiërs willen vaker tevens een bijdrage leveren aan de welvaart van hun land. Aziatische studenten maken relatief vaak gebruik van organisaties welke bemiddelen voor buitenlandstudies, zoals Nuffic en NESO. Nederland vormt echter voor minder dan de helft van de Aziatische studenten de eerste keus; dit geldt vooral voor studenten uit China en Taiwan. De USA is favoriet gevolgd door Engeland. Veel Chinezen overwegen Canada ook als mogelijk studieland. Het feit dat de Nederlandse bevolking Engels spreekt en dat studeren in Nederland relatief goedkoop is, wordt door de Aziaten als pluspunt gezien en dan ook vaker als argument gebruikt om voor Nederland te kiezen. Chinezen noemen het gemak waarmee een visum kan worden verkregen ook relatief vaker als argument. Zij verwachten dat hun studietijd in Nederland soepel zal verlopen; in werkelijkheid valt dat vaak tegen. Nederland wordt door hen gezien als gateway to Europe en als zeer internationaal georiënteerd. Zuid/Midden Amerika De groep Zuid/Midden Amerika studenten lijkt zeer tevreden over Nederland als land. Men is echter minder uitgesproken positief over het studieprogramma. De ondervraagde studenten volgen veelal in Nederland de richtingen: engineering/ technology, agricultural en development studies. Vaak is Nederland het land van eerste keus, dankzij het goede aanbod van studierichtingen in Nederland. Men schat de kwaliteit van het onderwijs en het aantal technische innovaties van Nederland dan ook hoog in. Deze studenten worden vooral gemotiveerd voor een buitenlandstudie om uiteindelijk een bijdrage te leveren aan het eigen land, Engels te leren en gewoon een keer in het buitenland gewoond te hebben. De USA wordt vrijwel niet overwogen, Canada daarentegen des te meer. Studenten die nog in Zuid/Midden Amerika zijn lijken eerder een rooskleurig beeld over Nederland en Europa te hebben dan hun medestudenten die in Nederland verblijven. Studenten uit Zuid/Midden Amerika gaan vaker zelf op onderzoek uit en bezoeken verschillende sites van het beoogde land en/of stad. Zij geven relatief vaak aan informatie te missen over het reilen en zeilen in Nederland. Afrika Studenten uit Afrika zijn het meest tevreden over hun studieprogramma in Nederland en het land zelf. Zij geven aan zowel het land als de opleiding zeker aan te zullen bevelen bij medestudenten. De deelnemende studenten zijn gemiddeld wat ouder, hebben al werkervaring en weten goed wat ze willen: een bijdrage leveren aan de welvaart van hun eigen land en zelfstandiger worden. Zij kiezen dan ook studies die zij in het eigen land niet kunnen volgen en waarin Nederland verder ontwikkeld is. Te denken valt aan engineering/ technology, agricultural en development studies. Engeland en USA worden overwogen als studieland, maar veelal is Nederland toch eerste keus. Vaak omdat Nederland een goede opleiding in de gewenste richting bood. Een punt van kritiek betreft de kosten voor levensonderhoud in Nederland. Een belangrijk cultuurverschil is het individualisme van de Nederlandse maatschappij. De eigen cultuur wordt, anders dan bij andere niet-westerse studenten, als rationeel in plaats van emotioneel getypeerd.

9 Managementsamenvatting Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Europa In Nederland verblijvende Europese studenten lijken minder vaak bereid om de gevolgde opleiding en Nederland als land aan te bevelen aan medestudenten. Tweevijfde geeft aan liever niet in Nederland te werken, meestal omdat men terug naar partner en familie wil. Veelgekozen richtingen door Europese studenten in Nederland zijn business and management, economics, law en medicine. Engeland is een veel overwogen studieland, de USA daarentegen is bij deze groep veel minder populair. Nederland is in veel gevallen de eerste keus. De kwaliteit van het onderwijs heeft hierbij een grote rol gespeeld. De Europese studenten zijn echter in tegenstelling tot de andere studenten minder lyrisch over Nederland als land en over de kwaliteit van het onderwijs in vergelijking met het onderwijs in hun eigen land. Tot slot Vanuit het kwalitatief vooronderzoek is reeds gebleken dat leeftijd en levensfase in belangrijke mate bepalend zijn voor de attitude en het gedrag van buitenlandse studenten ten aanzien van studeren in het buitenland. Toch blijkt uit het kwantitatief onderzoek dat ook het land van herkomst en de daar aanwezige cultuur een wezenlijke invloed hebben, zeker op het beeld dat men van Nederland heeft. Studenten uit Azië vertonen, wat studierichting en studieprogramma betreft, in zekere zin overeenkomsten met Europeanen. Hetzelfde geldt voor studenten uit Zuid/Midden Amerika en Afrika. De eerste groep betreft vooral jongere bachelorstudenten die economische studierichtingen volgen. De studenten uit Zuid/Midden Amerika en Afrika volgen vaker studies op het gebied van landbouw en technologie. Deze studie stelt hen in staat om een directe bijdrage te leveren aan de welvaart in eigen land. Met name Aziaten hebben voorkeur voor een goed aangeschreven Amerikaanse onderwijsinstelling. Wanneer dat niet lukt is Nederland in hun ogen een gemakkelijk alternatief. Nederland is naar verwachting relatief goedkoop en men denkt gemakkelijk een verblijfsvergunning te krijgen. Dit laatste valt in werkelijkheid vaak tegen. Ook de studie is pittiger dan in eerste instantie gedacht. De studenten uit Zuid/Midden Amerika kiezen meer bewust voor een studie in Nederland en hebben relatief vaak een rooskleurig beeld over Nederland en Nederlanders. Over het algemeen is dat beeld niet realistisch want hun landgenoten die in Nederland studeren hebben deze mening iets bijgesteld. Deze groep studenten, die relatief vaak zelf informatie zoekt op verschillende sites van het beoogde land en/of stad, geeft dan ook aan informatie te missen over het reilen en zeilen in Nederland. De gemiddeld oudere PhD-studenten blijken naar verhouding een meer realistisch beeld van Nederland als woonomgeving en als studieland te hebben, dan hun jongere studiegenoten die een bachelor- of masterprogramma volgen. De eerstgenoemde groep kiest eerder voor een specifieke opleiding of professor binnen hun vakgebied, waarbij de ervaringen met het land van minder groot belang zijn. Om het voor Aziaten en Zuid-Amerikanen aantrekkelijker te maken een tijdlang naar Nederland te komen, dienen de positieve imago-aspecten waarover Nederland beschikt, in communicatie-uitdrukkingen benadrukt te worden. Naast bekende associaties als internationaal georiënteerd land en gateway to Europe zou bijvoorbeeld ook de interactieve manier van lesgeven in Nederland als kernkwaliteit kunnen worden uitgedragen. Uit het onderzoek is immers gebleken dat veel studenten aangenaam verrast zijn over deze voor Nederland typische wijze van lesgeven. In die gevallen waarin Nederland niet met voorkeurspositie verkozen wordt om een studie te volgen, dienen de gaps tussen verwachtingen en ervaringen waar mogelijk weggenomen te worden. Immers, negatieve ervaringen zullen dan in grotere mate een ambassadeursrol naar potentiële nieuwe studenten uit het geboorteland in de weg staan. Dit euvel lijkt zich momenteel vooral onder de Aziatische studenten voor te doen. In het algemeen kan gesteld worden dat de informatievoorziening naar de studenten verbeterd dient te worden. Het gaat daarbij vooral om informatie over het reilen en zeilen in Nederland en de belangrijkste aspecten die bij het volgen van een studie in Nederland een rol spelen, zodat het verwachtingspatroon realistischer wordt. Aangezien studenten zeer veel gebruik maken van het internet, vormt het internet een efficiënte en effectieve manier om de studenten te bereiken. In dit verband lijkt het raadzaam de websites van de onderwijsinstellingen in Nederland te voorzien van relevante informatie. Voor zich oriënterende studenten zijn de websites van buitenlandse onderwijsinstellingen namelijk een natuurlijke informatiebron. Tot slot zouden de mogelijkheden moeten worden bestudeerd om begeleiding van de buitenlandse studenten in Nederland in algemene zin te verbeteren. Te denken valt aan het versoepelen van de organisatie rondom primaire aspecten van een tijdelijk verblijf in Nederland, zoals huisvesting en het bemachtigen van een verblijfsvergunning. Anderzijds kan meer begeleiding al een positief effect hebben. Op die manier kan het verblijf in Nederland tot een leerzame en aangename periode gemaakt worden, welke meer aan de verwachtingen van de student zal voldoen.

10 Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei

11 Inleiding Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Inleiding In dit rapport worden de resultaten behandeld van een onderzoek welke Blauw Research in opdracht van de Nuffic heeft uitgevoerd. De onderzoeksdoelstelling is tweeledig en als volgt geformuleerd: Het verkrijgen van kennis en inzicht in de factoren die een rol spelen in de beleving rondom Nederland en het Nederlands hoger onderwijs onder drie groepen buitenlandse studenten en in hun keuze- en beslisproces voor een studie (HBO/WO) in Nederland ten opzichte van een studie in andere Europese landen. Het meten van enerzijds het beeld dat studenten en kenniswerkers uit Hong Kong, China, Taiwan, Indonesië en Mexico van Nederland en het Nederlands Hoger Onderwijs hebben en anderzijds het meten van de invloed en het belang van de verschillende factoren die het beeld van Nederland en het Nederlands Hoger Onderwijs bepalen. Gezien de aard van de doelstelling heeft voorafgaand aan de kwantitatieve meting een kwalitatief vooronderzoek plaatsgevonden. In deze rapportage worden de bevindingen van het kwantitatieve deel behandeld. Het onderzoek is gehouden onder buitenlandse studenten die een studie volgen in Nederland of dat in overweging nemen. De groep studenten die reeds in Nederland is, wordt in het rapport aangegeven middels (IN); de groep die zich nog oriënteert op een buitenlandstudie wordt aangeduid middels (OUT). De deelnemende IN- en OUT-studenten zijn weer onder te verdelen in continenten. De groep OUT bestaat uit studenten uit Azië en Zuid/Midden Amerika. De groep IN bestaat uit studenten uit Azië, Zuid/Midden Amerika, Afrika en Europa. Opbouw rapportage De resultaten worden besproken in acht hoofdstukken. In het eerste hoofdstuk worden de achtergrondkenmerken van de deelnemende studenten beschreven. Verdelingen worden weergegeven naar continent, leeftijd en geslacht, studierichting en studieprogramma. Hoofdstuk 2 belicht de motivatie van de verschillende groepen studenten voor een studie in het buitenland in het algemeen. In hoofdstuk 3 worden verschillende aspecten van de oriëntatiefase belicht. Onder meer komen informatiebronnen en invloedrijke personen aan de orde. Ook zal behandeld worden welke informatie de studenten zoal gemist hebben toen zij voor hun studie naar Nederland kwamen. In het vierde hoofdstuk wordt dieper ingegaan op het definitieve keuzeproces van de student voor een studieland in het algemeen en Nederland in het bijzonder. In hoofdstuk 5 worden cultuurverschillen behandeld tussen Nederland en het land van herkomst. Verder wordt Nederland gepositioneerd ten opzichte van enkele belangrijke concurrerende onderwijslanden. In het daaropvolgende hoofdstuk worden de verwachtingen van de studenten die zich nog oriënteren (OUT) vergeleken met de ervaringen van de studenten die inmiddels in Nederland zitten (IN). Hoofdstuk 7 tenslotte brengt de bereidheid van studenten in Nederland (IN) tot het aanbevelen van Nederland en opleiding. In het laatste hoofdstuk (8) worden verschillen naar studieprogramma bestudeerd. Tot slot volgt de verantwoording van dit onderzoek. Hierin wordt het onderzoeksproces beschreven en de gebruikte methode verantwoord. Het veldwerk heeft plaatsgevonden in de periode van 29 maart tot en met 21 april In totaal zijn 1689 studenten benaderd voor het onderzoek, waarvan 443 studenten daadwerkelijk geparticipeerd hebben. Dit komt neer op een respons van 26 procent. Gedetailleerde informatie over de opzet van het onderzoek is te vinden in de verantwoording van dit onderzoek.

12 Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei

13 1 Achtergrond 1.1 Verdeling naar continent Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei OUT IN Asia 82 78% % South/Central Amerika 23 22% 18 7% Africa 37 13% Europe 78 27% Total % % Asia OUT IN China 13 16% 44 29% Indonesia 29 35% 56 37% Taiwan 35 43% 22 14% overig 5 6% 31 20% Total Asia % % In dit hoofdstuk worden de achtergrondkenmerken van de aan dit onderzoek deelnemende studenten behandeld. Er wordt onderscheid gemaakt naar geslacht, leeftijd, studierichting en studieprogramma. In het gehele rapport worden de bevindingen van de studenten per continent behandeld. Dit hoofdstuk begint dan ook met de verdeling van deelnemende studenten naar continent. Van de groep studenten die zich nog oriënteren op een buitenlandstudie (OUT) woont ruim driekwart in Azië: 16% uit China, 35% uit Indonesië en 43% uit Taiwan. De overige (OUT) studenten komen uit Zuid/Midden Amerika. Ook van de studenten die inmiddels een studie in Nederland volgen (IN) komt het merendeel (53%) oorspronkelijk uit Azië: 21% uit China, 37% uit Indonesië en 14% uit Taiwan. De overige (IN) studenten komen uit Zuid/Midden Amerika (7%), Afrika (13%) en Europa (27%).

14 1.2 Verdeling naar leeftijd en geslacht Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Asia OUT (n=78) South/Central America OUT (n=22) 37% Gender 73% 63% 27% gem. 25,6 gem. 24,5 Binnen de groep studenten die aan dit onderzoek mee hebben gedaan zijn de vrouwen iets vaker vertegenwoordigd dan mannen. De Afrikaanse studenten in Nederland (IN) en studenten uit Zuid/Midden Amerika die zich nog oriënteren op een buitenlandse studie (OUT) vormen hierop een uitzondering; driekwart van deze beide groepen is mannelijk. Asia IN (n=142) 46% 54% gem. 25,9 De gemiddelde leeftijd van studenten die zich oriënteren op een buitenlandse studie is 25 jaar. Studenten die momenteel inmiddels een studieprogramma in Nederland volgen zijn gemiddeld 27 jaar oud. South/Central America IN (n=18) 50% 50% gem. 26,6 Africa IN (n=37) 73% 27% gem. 31,9 Europe IN (n=78) 44% 56% gem. 23,8 0% 20% 40% 60% 80% 100% male female

15 Eindrapportage Studeren in Nederland? 1.3 Verdeling naar studierichting t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei business/management engineering and technology economics law medicine agriculture/natural environment General Field - IN 5% 11% 23% 16% 4% 14% 5% 9% 8% 23% 6% 8% 11% 10% 2% 8% 12% 2% 11% 16% 30% 37% De deelnemende buitenlandse studenten die in Nederland studeren volgen verschillende studierichtingen. In deze paragraaf wordt dat inzichtelijk gemaakt. De deelnemende Aziaten zijn vooral afkomstig van de richting business/management (30%), engineering and technology (15%), economics (9%) en law (8%). Binnen deze groep zijn het vooral Chinezen die economics studeren. De studierichtingen van de deelnemende Europese studenten zijn vergelijkbaar met die van de Aziaten. Het verschil is dat de Europeanen vaker voor economics kiezen. behaviour and society development studies 3% 5% 5% 11% 17% Studenten uit Afrika en Zuid/Midden Amerika kiezen vaker voor engineering and technology, agriculture/natural environment en development studies. natural sciences arts/design language and culture 6% 2% 5% 4% 20% 5% 25% 16% 0% 10% 20% 30% 40% Asia (n=153) South/Central America (n=19) Africa (n=36) Europe (n=81) Tevens is gevraagd aan welk type instelling studenten de studie volgen (niet in grafiek). Tweederde volgt een opleiding aan een universiteit. De overigen volgen vooral een HBO-opleiding. De studenten uit Afrika wijken hiervan af; 40% van hen volgt een opleiding aan het institute of social studies. Met name steden als Groningen, Tilburg en Rotterdam zijn goed vertegenwoordigd. Ook in Eindhoven, Den Haag en Delft volgen redelijk wat deelnemende studenten een studie.

16 Eindrapportage Studeren in Nederland? 1.4 Verdeling naar studieprogramma t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Asia (n=153) Kind of course/programme - IN 54% 35% 1% 7% 3% Meer dan de helft van de Aziatische studenten in Nederland zit in een master s programme. Dit aandeel is onder studenten uit Zuid/Midden Amerika en Afrika nog groter. Het betreft vaak studenten die al gewerkt hebben in hun eigen land (niet in grafiek). Van de groep Aziaten zijn het vooral de studenten uit Indonesië en Taiwan die al gewerkt hebben in hun eigen land. South/Central America (n=19) 79% 11% 11% Van de Europese en Aziatische studenten volgt ruim éénderde een bachelor s programme. Tevens zit een kwart van de Europese studenten in een exchange programme. Africa (n=37) Europe (n=81) 30% 81% 37% 26% 5% 5% 5% 3% 4% 4% De studenten uit Zuid/Midden Amerika en Afrika volgen een studieprogramma in Nederland die gemiddeld 1,5 jaar duurt. Aziaten en Europeanen volgen veelal studies die gemiddeld 2,5 jaar duren. Het merendeel van de deelnemende studenten (IN) zit korter dan een jaar in Nederland; Europeanen zitten met 18 maanden gemiddeld iets langer al in de Nederland. 0% 20% 40% 60% 80% 100% master's degree programme bachelor's degree programme exchange programme PhD programme language course

17 2 Motivatie voor studie in buitenland Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Motivation studying abroad - OUT gain international experience get a broader view of life and world develop personally improve chances international career improve career prospects in home country enjoy higher level of education abroad gain advantage on job market in own country study somewhere with a better reputation become more independent make greater contribution to welfare own country improve English study something not available in own country live abroad increase status in own country Asia (n=82) improve Dutch 24% 35% 48% 52% 61% 59% 67% 63% 60% 73% 70% 68% 70% 77% 74% 74% 80% 78% 83% 82% 95% 93% 90% 87% 87% 91% 89% 91% 91% 100% 0% 20% 40% 60% 80% 100% South/Central America (n=23) Motivation studying abroad - IN gain international experience get a broader view of life and world develop personally improve chances international career improve career prospects in home country enjoy higher level of education abroad gain advantage on job market in own country study somewhere with a better reputation become more independent make greater contribution to welfare own country improve English study something not available in own country live abroad increase status in own country Asia (n=149) Africa (n=37) improve Dutch 16% 14% 15% 11% 0% 10% 23% 31% 50% 56% 53% 53% 96% 100% 92% 88% 90% 94% 81% 83% 84% 94% 86% 79% 84% 83% 76% 68% 82% 89% 89% 82% 89% 70% 73% 78% 68% 55% 50% 55% 51% 66% 72% 76% 64% 69% 63% 72% 47% 61% 68% 50% 58% 48% 61% 57% 68% 78% 89% 86% 0% 20% 40% 60% 80% 100% South/Central America (n=18) Europe (n=80) % (very) large role Aan zowel buitenlandse studenten in Nederland (IN) als aan buitenlandse studenten die Nederland overwegen (OUT) is gevraagd naar hun motivatie om (tijdelijk) in het buitenland te (willen) studeren. Internationale ervaring opdoen, perspectief verbreden en persoonlijke ontwikkeling worden door alle studenten vaak als motivatie genoemd. Het vergroten van de carrièrekansen zowel internationaal als nationaal wordt, evenals een betere kwaliteit van het onderwijs, ook vaak genoemd. Dit geldt minder voor studenten uit Europa. Zelfstandiger worden vinden studenten uit Azië (vooral uit Indonesië) en Afrika vaker belangrijk dan hun medestudenten uit Europa en Zuid/Midden Amerika. Het verbeteren van het Engels wordt vooral genoemd door studenten uit Azië en Zuid/Midden Amerika. Met name studenten uit zuidelijk gelegen landen willen graag een bijdrage leveren aan de welvaart in hun eigen land. Zij lijken dan ook vooral geïnteresseerd in studies die niet in eigen land beschikbaar zijn. Naast studenten uit Afrika en Zuid/Midden Amerika geldt dit ook voor studenten uit Indonesië.

18 Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei

19 3 Oriëntatie en informatiezoekgedrag 3.1 Bronnen studeren in buitenland Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Sources of information about studying in countries - OUT the Internet fellow students who are studying/have studied abroad family or friends 35% 39% 45% 55% 80% 91% Sources of information about studying in countries - IN the Internet fellow students who are studying/have studied abroad family or friends 19% 28% 32% 38% 45% 43% 41% 50% 65% 62% 65% 72% De studenten zijn gevraagd naar hun informatiebronnen in de oriëntatiefase. Aan bod komen informatiebronnen voor studeren in het buitenland in het algemeen, informatiebronnen voor studeren in Nederland en voor een specifiek studieprogramma. Verder behandelt dit hoofdstuk de vraag welke informatie men zoal gemist heeft en wie invloed heeft gehad in de oriëntatiefase. agencies in own country that mediate for study abroad own networks information provided by institutions abroad mentor/dean of studies at home institution networks of own department at home experts in the field in which I hope to specialize 44% 35% 41% 48% 51% 61% 33% 17% 20% 13% 16% 26% agencies in own country that mediate for study abroad own networks information provided by institutions abroad mentor/dean of studies at home institution networks of own department at home experts in the field in which I hope to specialize 17% 19% 13% 32% 22% 19% 26% 24% 11% 22% 25% 15% 22% 8% 28% 23% 11% 13% 9% 17% 8% 9% 45% Internet is het meest gebruikte hulpmiddel om informatie te achterhalen over studeren in het buitenland in het algemeen. Op de tweede plaats wordt vaak informatie ingewonnen bij studenten die al in het buitenland zijn geweest of daar op dat moment zitten. Studenten uit Azië die voor Nederland hebben gekozen (IN) noemen relatief vaker dan andere studenten dat ze gebruik hebben gemaakt van een agentschap welke bemiddelt voor studeren in het buitenland. information provided by own government 21% 30% 7% 17% information provided by own government 17% 19% 9% 16% Studenten die zich nog oriënteren (OUT) verwachten en/of krijgen vaker informatie van onderwijsinstellingen in het buitenland. 0% 20% 40% 60% 80% 100% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Asia (n=82) South/Central America (n=23) Asia (n=149) Africa (n=37) South/Central America (n=18) Europe (n=80)

20 3.2 Bronnen studeren in Nederland Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Sources of information about studying in the Netherlands - OUT the Internet family or friends fellow students who are studying/have studied abroad agencies in own country that mediate for study abroad own networks information provided by institutions abroad mentor/dean of studies at home institution networks of own department at home information provided by own government experts in the field in which I hope to specialize 9% 9% 7% 13% 15% 13% 12% 13% 17% 17% 21% 26% 26% 32% 40% 38% 41% 46% 68% 70% 78% Sources of information about studying in the Netherlands - IN the Internet family or friends fellow students who are studying/have studied abroad agencies in own country that mediate for study abroad own networks information provided by institutions abroad mentor/dean of studies at home institution networks of own department at home information provided by own government experts in the field in which I hope to specialize 11% 7% 11% 8% 13% 11% 8% 6% 11% 6% 17% 14% 13% 19% 19% 19% 19% 17% 19% 16% 24% 23% 22% 25% 22% 22% 29% 28% 36% 38% 39% 38% 36% 44% 43% 57% 56% 57% 61% De gebruikte bronnen voor informatie over studeren in Nederland zijn vergelijkbaar met de gebruikte bronnen voor algemene informatie over studeren in het buitenland; internet, familie/ vrienden en medestudenten worden het meest genoemd. De studenten uit Azië die al in Nederland zitten hebben wederom veel gebruik gemaakt van een agentschap welke in hun land van herkomst gevestigd is. Studenten vanuit Europa maken relatief vaak gebruik van hun mentor of decaan op hun eigen onderwijsinstelling. Studenten in Zuid/Midden Amerika en Azië (OUT) lijken relatief vaak aangewezen op onderwijsinstellingen in het buitenland om informatie te vergaren. Studenten die inmiddels in Nederland zijn geven aan veel minder vaak aan van deze bronnen gebruik te hebben gemaakt. In werkelijkheid wordt er dus minder informatie ingewonnen bij de buitenlandse onderwijsinstellingen dan dat men van tevoren verwacht. 0% 20% 40% 60% 80% 0% 20% 40% 60% 80% Asia (n=82) South/Central America (n=23) Asia (n=149) Africa (n=37) South/Central America (n=18) Europe (n=80)

21 3.3 Bronnen studieprogramma Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Sources of information about study programme - OUT the Internet information provided by institutions abroad family or friends agencies in own country that mediate for study abroad 22% 26% 27% 37% 41% 67% 65% 74% Sources of information about study programme - IN the Internet information provided by institutions abroad family or friends agencies in own country that mediate for study abroad 17% 17% 16% 17% 14% 21% 20% 25% 24% 31% 28% 44% 49% 52% 56% Vooral voor informatie over een speciaal studieprogramma raadpleegt men (naast internet) vaak informatie van buitenlandse onderwijsinstellingen. Eenmaal in Nederland kan men zich weinig informatie van Nederlandse onderwijsinstellingen herinneren. Datzelfde geldt voor de uiteindelijk verkregen informatie van specialisten in een bepaald vakgebied onder Zuid/Midden Amerika-studenten. own networks fellow students who are studying/have studied abroad mentor/dean of studies at home institution networks of own department at home experts in the field in which I hope to specialize information provided by own government 26% 22% 35% 22% 28% 9% 16% 9% 11% 26% 12% 13% own networks fellow students who are studying/have studied abroad mentor/dean of studies at home institution networks of own department at home experts in the field in which I hope to specialize information provided by own government 20% 33% 11% 13% 18% 11% 16% 17% 14% 25% 11% 11% 9% 14% 11% Indien studenten aangeven gebruik te maken van websites is hen gevraagd welke websites dat zijn. De studenten in Nederland (IN) hebben voornamelijk de websites van de universiteiten zelf geraadpleegd. Op de tweede plaats staat de website van Nuffic. Aziaten maken tevens veel gebruik van de website van het Netherlands Education Support Office (NESO). Aziaten (OUT) die zich nog oriënteren op een studie in het buitenland maken in de eerste plaats gebruik van de site van NESO. Studenten uit Zuid/Midden Amerika maken vooral gebruik van de verschillende sites van het beoogde land en/of stad. 17% 16% 0% 20% 40% 60% 80% 0% 20% 40% 60% 80% Asia (n=81) South/Central America (n=23) Asia (n=148) Africa (n=37) South/Central America (n=18) Europe (n=80)

22 3.4 Voldoende informatie Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Extent of obtaining information in advance - Asia structure/requirements of enrolled course/programme education system visa procedures for obtaining residence permit housing in the city where studying housing in general 5% 7% 5% 5% 24% 18% 20% 39% 38% 55% 27% 26% 24% 0% 20% 40% 60% 80% 100% more than enough enough neutral not enough nowhere near enough not applicable 26% 30% 30% 34% 37% 25% 22% 20% 14% 9% 11% 8% 6% 4% 5% 7% n=148 Extent of obtaining information in advance - Africa structure/requirements of enrolled course/programme visa procedures for obtaining residence permit education system 14% 14% 22% 30% 38% 35% 38% 41% 8% 5% 24% 24% 19% 22% 22% 14% 11% 8% 5% Extent of obtaining information in advance - South/Central America structure/requirements of enrolled course/programme visa education system procedures for obtaining residence permit housing in the city where studying housing in general 6% 6% 11% 11% 11% 17% 17% 17% 22% 33% 56% 33% 39% 33% 33% 28% 11% 33% 28% 11% 33% 28% 22% 17% 11% 6% 6% 6% 11% 6% 0% 20% 40% 60% 80% 100% more than enough enough neutral n=18 not enough nowhere near enough not applicable Extent of obtaining information in advance - Europe structure/requirements of enrolled course/programme education system procedures for obtaining residence permit visa 4% 4% 9% 6% 25% 21% 34% 57% 20% 22% 5% 4% 40% 11% 16% 14% 44% 16% 16% 21% 6% In deze paragraaf wordt behandeld in hoeverre benodigde informatie voor de studenten (IN), die in middels in Nederland zijn, beschikbaar was. Het gaat om informatie over verblijfsvergunningen, onderdak en eisen met betrekking tot het studieprogramma. De studenten hadden duidelijk meer informatie gewild over housing in Nederland. Ook hadden ze beter ingelicht willen zijn over de bureaucratische rompslomp met betrekking tot de verblijfsvergunning. Dit is uiteraard minder van toepassing op Europese studenten. In de open antwoorden wordt niet alleen de moeilijkheid van een huis vinden genoemd, maar ook de hoge huurprijs heeft velen verbaasd (niet in grafiek). Alle studenten geven aan dat Nederland toch een cultuurshock voor ze is geweest. Daarom hadden ze meer informatie willen hebben over het reilen en zeilen in Nederland. Dit punt wordt door studenten uit Zuid/Midden Amerika het meest genoemd. housing in the city where studying housing in general 11% 8% 16% 30% 30% 22% 24% 27% 11% 5% 11% 5% housing in the city where studying housing in general 8% 19% 19% 31% 28% 20% 19% 22% 24% 4% 5% Tenslotte geven alle groepen aan dat ze ook wat meer informatie hadden willen hebben over de opleiding waar ze aan deelnemen. 0% 20% 40% 60% 80% 100% more than enough enough neutral not enough nowhere near enough not applicable n=37 0% 20% 40% 60% 80% 100% more than enough enough neutral n=80 not enough nowhere near enough not applicable

23 3.5 Invloedrijke personen Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei People who influenced decision to enrol in current course/programme - Asia friends 15% 41% 18% 13% 12% People who influenced decision to enrol in current course/programme - S/C America friends 17% 28% 6% 28% 22% Aan de studenten die inmiddels een studie in Nederland (IN) volgen is gevraagd wie invloed hebben gehad bij het keuzeproces voor een studie in het buitenland. parents/ family members information officers at an education fair 15% 24% 36% 31% 14% 17% 12% 18% 14% 19% s parents/ family members 22% 28% 22% 11% 11% 17% 6% 28% 33% 22% Vrienden, familie en medestudenten worden het meest genoemd. fellow students s professors/teachers in department at home 14% 10% 15% 23% 17% 35% 20% 19% 20% 18% 27% 18% 13% 30% 21% professors/teachers in department at home fellow students professors at an institution in the Netherlands 17% 17% 22% 11% 33% 11% 17% 11% 11% 22% 11% 56% 28% 33% De Aziatische studenten wijzen relatief veel op invloed van informatie die zij op een onderwijsbeurs hebben verkregen. professors at an institution in the Netherlands 12% 18% 16% 25% 30% 0% 20% 40% 60% 80% 100% a lot of influence some influence hardly any influence n=146 no influence not applicable People who influenced decision to enrol in current course/programme - Africa information officers at an education fair 6% 17% 17% 11% 50% 0% 20% 40% 60% 80% 100% a lot of influence some influence hardly any influence n=18 no influence not applicable People who influenced decision to enrol in current course/programme - Europe Studenten uit Afrika zijn vaker dan anderen beïnvloed door professoren van de onderwijsinstelling in hun eigen land. friends 38% 22% 5% 19% 16% parents/ family members 22% 33% 9% 27% 10% parents/ family members 16% 41% 14% 27% friends 20% 32% 19% 22% 8% professors/teachers in department at home 14% 30% 5% 22% 30% fellow students 16% 28% 14% 27% 15% fellow students 16% 24% 11% 11% 38% s 8% 23% 10% 27% 33% s 11% 27% 11% 27% 24% professors/teachers in department at home 13% 16% 13% 29% 29% professors at an institution in the Netherlands 11% 8% 11% 19% 51% professors at an institution in the Netherlands 6% 14% 8% 38% 34% information officers at an education fair 5% 11% 22% 59% information officers at an education fair 6% 14% 10% 35% 34% 0% 20% 40% 60% 80% 100% a lot of influence some influence hardly any influence n=37 no influence not applicable 0% 20% 40% 60% 80% 100% a lot of influence some influence hardly any influence n=79 no influence not applicable

24 Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei

25 4 Keuze- en beslisproces 4.1 Keuze voor Nederland Asia (n=81) Consideration the Netherlands as study destination - OUT 65% 19% 15% Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei 2004 Dit hoofdstuk behandelt het keuze- en beslisproces van studenten bij het kiezen voor een bepaald studieland in het algemeen en Nederland in het bijzonder. In nevenstaande grafiek is weergegeven in hoeverre Nederland serieus wordt overwogen door buitenlandse studenten (OUT) en in welke mate Nederland de eerste keus was van zij die al voor Nederland kozen. 25 South/Central America (n=23) 52% 0% 20% 40% 60% 80% 100% definitely probably maybe probably not 39% 4% 4% Asia (n=148) South/Central America (n=18) The Netherlands is the first choice - IN Africa (n=37) Europe (n=80) 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 45% 67% 76% 75% Bijna tweederde van de studenten uit Azië die nog in het keuzeproces zitten (OUT) zegt Nederland zeker te overwegen als studieland. De Chinese studenten twijfelen het meest over Nederland; meer dan de helft van hen overweegt Nederland misschien. Opvallend is dat het merendeel van de Aziëstudenten, die reeds in Nederland studeren (IN), aangeeft dat Nederland niet hun eerste keus was; studenten uit Taiwan en China vonden de USA (40%) en England/UK (20%) een betere optie. Bij andere studenten was Nederland veel vaker de eerste keus. Ook is aan de studenten die zich nog oriënteren op een buitenlandstudie (OUT) gevraagd waar Nederland ligt (niet in grafiek). De meeste studenten weten wel dat Nederland in Europa ligt (vijf studenten dachten aan Azië). Op de vraag in welk deel van Europa Nederland ligt zijn de antwoorden gevarieerd; 40% van de Studenten weet dat Nederland in het westelijk deel van Europa ligt. Slechts 15% van de Chinezen en 20% van de Mexicanen gaf het goede antwoord.

26 4.2 Overwogen landen Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei England Considered countries - OUT 54% 48% England Considered countries - IN 45% 39% 70% 47% In de nevenstaande grafiek wordt weergegeven welke andere landen, naast Nederland, nog meer door de studenten zijn of worden overwogen. United States Australia Germany Canada France New Zealand Belgium Spain 5% 9% 7% 4% 17% 22% 26% 19% 17% 26% 22% 35% 35% 57% 60% United States Australia Germany Canada France New Zealand Sweden Belgium Japan 28% 20% 28% 17% 24% 9% 19% 17% 5% 25% 21% 28% 14% 6% 13% 6% 6% 6% 5% 6% 5% 9% 8% 11% 41% 52% Met name Engeland en de USA worden veelvuldig overwogen als mogelijk studieland. Studenten uit Afrika die Nederland gekozen hebben vormen hierin de boventoon. Zowel studenten uit Azië die momenteel in Nederland zijn (IN), als studenten die nog niet gekozen hebben (OUT), geven vaak aan de USA overwogen te hebben. Dit geldt vooral voor studenten uit China en Taiwan. Chinezen lijken ook Canada een aantrekkelijk studieland te vinden; bijna 40% heeft Canada overwogen. Studenten uit Indonesië hebben tevens interesse in Duitsland en Frankrijk. none of the above 4% 16% 30% none of the above 7% 11% 16% 4% 11% 5% 14% 28% Studenten uit Zuid/Midden Amerika overwegen vaak Canada als studieland. Ook Spanje is bij hen populair. 0% 20% 40% 60% 80% 0% 20% 40% 60% 80% Asia (n=81) South/Central America (n=23) Asia (n=148) Africa (n=37) South/Central America (n=18) Europe (n=80)

27 4.3 Motivatie keuze Nederland Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Motivation studying in the Netherlands - IN (1) programmes/courses are taught in English internationally oriented offers excellent programme in my field people speak good English a safe country study is well organized people are friendly a liberal country 16% 27% 25% 33% 32% 33% 41% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Asia (n=146) South/Central America (n=18) Africa (n=37) 52% 51% 49% 46% 50% 51% 56% 54% 59% 62% 67% Europe (n=79) 72% 70% 74% 77% 77% 76% 81% 81% 89% 89% 87% 92% 94% 95% Motivation studying in the Netherlands - IN (2) easy to get scholarship tuition fees are low relatively inexpensive to study wanted to study under specific professor/conduct specific research project unable to go to country of first choice the only place that offers what I want to study easy to get visa 11% 8% 8% 11% 18% 17% 15% 13% 19% 19% 17% 16% 22% 20% 22% 24% 23% 28% 28% 28% 33% 32% 31% 37% 41% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Asia (n=146) South/Central America (n=18) Africa (n=37) % (very) large role 49% 47% 61% Europe (n=79) Hiernaast worden de redenen behandeld waarom studenten uiteindelijk voor een opleiding in Nederland hebben gekozen. De meest genoemde redenen om voor Nederland te kiezen zijn de Engelstalige opleidingen, de internationale oriëntatie en een goed aanbod in de gewenste studierichting. Deze laatste reden wordt vaker genoemd door studenten uit Afrika en Zuid/Midden Amerika. De kwaliteit en opbouw van de opleiding worden door de studenten ook vaak als redenen aangevoerd voor deelname aan een studieprogramma in Nederland. Aziatische studenten geven vaker dan andere studenten als reden goedkoper dan andere landen op. Chinezen vinden relatief vaak het gemak om een visum te krijgen een motivatie om voor Nederland te kiezen. Het feit dat Nederlanders goed Engels spreken wordt door Aziaten vaker meegenomen in hun keuzeproces. Voor Afrikaanse studenten speelt dit nauwelijks een rol. Middels open antwoorden (zie tabellenboek) wordt door alle groepen studenten spontaan ook de beschikbaarheid van een beurs genoemd. Studenten uit Europa geven spontaan aan dat Engels spreken een belangrijke reden was om voor Nederland te kiezen, maar hierbij telde de kwaliteit van de opleiding wel sterker mee.

28 Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei

29 5 Positionering 5.1 Cultuur land van herkomst Eindrapportage Studeren in Nederland? t.b.v. Nuffic Blauw Research / B mei Culture country of origin In dit hoofdstuk worden cultuurverschillen tussen Nederland en het land van herkomst inzichtelijk gemaakt. Verder wordt Nederland gepositioneerd ten opzichte van enkele belangrijke concurrerende onderwijslanden. Allereerst wordt de eigen cultuur getypeerd. De verschillende buitenlandse studenten vinden hun eigen land in het algemeen open en eerder nationaal dan internationaal georiënteerd. Verder acht men de status en carrière tamelijk belangrijk in het eigen land. open vs closed individualistic vs collectivist rational vs emotional Asia OUT (n=78) South/Central America OUT (n=22) status is important vs status is not important career is important vs career is not important internationally oriented vs nationally oriented Asia IN (n=145) South/Central America IN (n=18) Africa IN (n=37) Europe IN (n=78) Verschillen worden zichtbaar bij de mate van collectivisme of individualisme en rationaliteit en emotionaliteit. De Europese studenten vinden eerder dat de bevolking van hun land individueel en rationeel is ingesteld. Afrikanen beschouwen zichzelf het meest collectief en tegelijkertijd het meest rationeel. Studenten uit Azië en Zuid/Midden Amerika vinden hun land eerder collectief en emotieel ingesteld dan individueel en rationeel. Chinezen daarentegen vinden zichzelf toch rationeler dan de gemiddelde Aziaat. Opvallend is dat de studenten uit Azië en Afrika die inmiddels in Nederland zijn (IN) zich in het algemeen scherper vergelijken met Nederlanders en zichzelf uitgesprokener positioneren ten opzichte van de Nederlandse cultuur.