(en eh, laat maar horen wat je vindt van een kleiner formaat Nootzakelijk: )

Transcriptie

1 Frank Linder Gé Klinkhamer Matthijs Weskin Van de redactie Na 19 jaar Nootzakelijk op A4 formaat wilden we eigenlijk eens experimenteren met een editie op A5 (de helft van een A4 tje. Op het laatste moment durfden we het toch nog niet aan. Er lag wel weer erg veel materiaal, hoe zou dat overkomen op een kleiner papierformaat? Eerst maar eens mee experimenteren en vooraf onze klanten, jullie, vragen wat je daar van zou vinden. Kleiner is handzamer. Kleiner neemt ook makkelijker mee en ligt minder snel in de weg. Maar. kleiner heeft vast ook nadelen, bijvoorbeeld dat de grootst mogelijke foto dàn kleiner zal zijn dan de groots mogelijke foto nú! Nou ja, en meer van dat soort dingen. De afmetingen van de Nootzakelijk is goedbeschouwd de enige constante factor bij Viotta. Sinds de oprichting van de vereniging in 1989 heeft nog elk jaar flinke veranderingen gebracht; omvang, repertoire, bestuurssamenstelling, repetitielocatie, dirigenten, en noem het maar op. Dit jaar blijkt geen uitzondering. We waren inmiddels gewend aan een stevig uitdijend Juniorensemble, maar de luxe van een jeugdorkest met een puike eigen koperbezetting is nog wat onwennig. Zo ook, dat een stel profi s zich bereid heeft verklaard de concertcoördinatie voor de gehele vereniging op zich te nemen. Verder gaf Dick van Gasteren tot voor kort steeds weer te kennen, het jammer te vinden dat concertprogramma s slechts één keer ten gehore konden worden gebracht. Op dat punt lijkt het tij te keren; de stukken van het voorjaarsconcert werden inmiddels ook uitgevoerd in het Stadstheater in Zoetermeer en er zijn serieuze vooruitzichten dat komend seizoen tenminste twee concerten twee keer zullen klinken. Teruglezend wat hierboven staat, realiseren we ons dat verandering niet het juiste woord is. Net als de leden blijft ook Viotta in ontwikkeling. Of dat voldoende uit de inhoud van deze Nootzakelijk spreekt, met de gebruikelijke terugblikken, hier en daar een voorbeschouwing en een enkel achtergrondverhaal, is aan de lezers ter beoordeling. Schroom vooral niet in de pen te klimmen, om voor een volgende editie van Nootzakelijk aanvulling te leveren. De redactie. (en eh, laat maar horen wat je vindt van een kleiner formaat Nootzakelijk: nootzakelijk@viotta.nl ) De ledenadministratie ontvangt graag bericht over relevante wijzigingen, zoals verhuizing, wisseling van docent of mailadres en natuurlijk ook van voorgenomen beëindiging van het lidmaatschap!

2 De activiteitenagenda Datum Wie Wat Waar 30 maart. Jeugdensemble en Viotta Jeugdorkest Voorjaarsconcert 2008 Koninklijk Conservatorium, Schönbergzaal, uur 5 april Deelnemers en belangstellende PCC Dag van de Genomineerden (flinke korting voor leden van VIOTTA!) Provinciehuis Zuid Holland, tussen en uur 26 april en 3 mei Alle orkesten ondanks Meivakantie gewoon repetitie!! 10 mei Alle orkesten Meivakantie geen repetitie!! 21 juni Orkest Try out (open lucht) Nog in bespreking. 28 juni Juniorensemble Jeugdensemble Jeugdorkest Slotconcert 2008 Dr. Anton Philipszaal Nieuwe gezichten Tja, hier hadden twee goed gevulde bladzijden moeten staan. Er hebben nogal wat nieuwe leden gemeld en.. keurig hun aanmeldingsformulier ingeleverd. Het lukte dit keer jammer genoeg niet iedereen voor de camera te krijgen. In de volgende Nootzakelijk maken we dat goed. Als jou foto nu ook hieronder had moeten staan, zetten we je binnenkort extra mooi op de foto en mag je er, als je dat wilt, zelf iets bij schrijven om je even voor te stellen. Denk daar maar vast over na, of beter nog, schrijf maar vast een stukje! Om te voorkomen dat het een heeeeeeeeel dikke Nootzakelijk zou worden, moeten we wel afspreken dat je stukje niet langer is dan zeven tekstregels. Dat is zo lang als dit stukje! Theresa Masters David Tremp Odette Toet Anne Sophie van Riel Theresa, David, Odette en Anne Sophie spelen alle vier in het Viotta 3 Juniorensemble. Hun instrument is de.. viool!

3 Wie 30 maart goed naar het Viotta Jeugdorkest kijkt ontdekt daarin nu ook: Simone Claushuis Arthur Klaassens Eva Schierbeek klarinet hobo cello VIOTTA CONCERT van 24 november 2007 Recensie van het concert door het Viotta juniorenensemble en het Viotta Jeugdorkest op 24 november 2007 Onlangs werd ik gebeld door de redactie van Nootzakelijk of ik van plan was naar het concert op 24 november te gaan luisteren. Als vioollerares van een hoop leden van de diverse orkesten van Viotta was ik natuurlijk van plan om te komen kijken en luisteren naar het resultaat van alle repetities. Vooral ook omdat ik met veel leerlingen in de vioolles aan de partijen heb gewerkt en bij het Juniorensemble groepsrepetities aan de jonge violisten heb geven. Heeft al dat werken zin gehad? Nou en of, ik heb in het Juniorensemble bijna geen stok de verkeerde kant op zien gaan en mijn leerlingen in het Jeugdorkest zie ik zelden zo goed geconcentreerd als tijdens deze avond. Maar naast al het harde werken is er voor mij nog een belangrijke reden om naar het concert te komen. Het is prachtig om te zien hoe alle kinderen zitten te genieten op dat grote podium. De serieuze gezichten, ogen gericht op de dirigent, oren open om naar elkaar te luisteren, geweldig! Dan denk ik terug aan mijn eigen ervaringen in verschillende nationale en internationale jeugdorkesten, de soms vermoeiende maar leerzame repetities, dirigenten die nooit tevreden zijn, lastige partijen die je goed moet studeren en dan uiteindelijk de concerten waar (bijna) alle puzzelstukjes op de goede plek terecht komen. Dat gevoel is geweldig en was ook duidelijk aanwezig op dit concert. Na ontvangst van een prachtig programmaboekje (daar kan menig beroepsorkest nog van leren!) bij de kassa liep ik een al bomvolle zaal binnen. Ik had net een plekje gevonden toen het concert begon. Een voor een kwamen de orkestleden van het Juniorenensemble binnen. Wat een prachtige kleding had iedereen aan, een lust voor het oog! Vergeleken met een aantal jaar geleden is het juniorenensemble uitgegroeid tot een bijna voltallig symfonieorkest, de hoeveelheid violisten is overweldigend maar ook de lage strijkers beginnen in aantal toe te nemen. En, zeldzaam voor zo n jong jeugdorkest, zaten er ook een fagottist en harpist op het podium. Toen begon het spel Met de Italian Hymn liet dirigente Inge Reinders duidelijk horen en zien waar ze de afgelopen periode aan heeft gewerkt met de kinderen. Zowel de blazers als de strijkers speelden alle noten op dezelfde manier, soms lang soms kort. En volgens mij speelden heel veel kinderen bijna uit het hoofd, zo goed keken ze naar de dirigent! In het stukje De Metronoom waren de pizzicati soms wat ongelijk, de blazers hier en daar vals en de tempowisselingen waren nog wat moeilijk. In de daaropvolgende stukken werd dit echter ruimschoots goed gemaakt met mooi legato spel van zowel de blazers als de strijkers, veel dynamiek en een mooie volle orkestklank!

4 De late groep moest soms even zoeken naar de juiste tempi en de intonatie was ook niet altijd helemaal perfect. Hoe kleiner de groep hoe moeilijker dit is, dus ik vond het toch nog heel knap gedaan van jullie! Hulde aan Inge, je geeft de kinderen een geweldige basis voor de toekomst! Vol verwachting keek ik uit naar het volgende stuk op het programma: Wagner, Tristan und Isolde. Aangezien ik onlangs zelf de hele opera heb gespeeld onder Valerie Gergiev weet ik dat dit stuk best hoog gegrepen is en mijn verwachtingen waren dan ook hoog gespannen! Bij de eerste tonen dacht ik, hmm..rare bewerking van Wagner. Ik herkende werkelijk helemaal niets. Wat bleek, in het programmaboekje stond de verkeerde volgorde. Het eerste stuk gespeeld door het jeugdorkest o.l.v. Dick van Gasteren was de ouverture Hänsel und Gretel van E. Humperdinck. Vergeleken met de laatste repetitie die ik had bijgewoond, was er weer een enorme vooruitgang te horen. Al viel me nog steeds een ding op, het geluid van de strijkers komt vooral van voren en weinig van achter uit de groepen. Dit zorgt voor een onevenwichtige klankverdeling. Dus dames en heren achterin, jullie mogen best wat meer klank geven!!!! De blazers en met name de fluiten waren behoorlijk vals, jammer vooral als dat het eindakkoord betreft. Het tweede stuk op het programma was pianoconcert nr 3 van Beethoven met als soliste Vera Kooper, winnares van de Viotta prijs op het Prinses Christina Concours. Wat een prachtig spel van deze pianiste. Met name in de cadens van het eerste deel viel me op hoeveel verschillende karakters en klankkleuren ze uit het instrument weet te halen. De balans tussen pianist en orkest was uitstekend. Helaas waren in deel twee de blazers wederom niet helemaal zuiver. Dit verstoorde soms de mooie sfeer die Dick uit het orkest wist te halen In het derde deel waren mooie dialogen tussen de piano en het orkest te horen. Hier en daar was het tempo wat onevenwichtig, maar over het algemeen had Dick een goede greep op het orkest.

5 En toen kwam toch echt Tristan und Isolde van Wagner. Het begin Vorspiel is voor de strijkers streektechnisch lastig met lange crescendi die zeer krachtig mogen klinken. Dit lukte al heel aardig. Alleen was ook hier de balans in de strijkers niet helemaal evenwichtig. De tweede violen waren soms nauwelijks hoorbaar. De solo s van de blazers waren erg mooi. Met name de hoorns hadden een mooie klank. In de tutti waren de blazers echter vaak weer vals. Naarmate het stuk vorderde werd de orkestklank steeds krachtiger en al met al vond ik het een indrukwekkende prestatie! Als uitsmijter aan het einde van dit toch wel zware programma speelde het jeugdorkest op flitsende wijze de Ouverture Fledermaus. Mijn complimenten! Dank voor deze heerlijke avond! Elinoor van Duijne Strobosch Het Viotta Juniorensemble vulde het podium! Het zomerconcert leek nog maar heel kort geleden, maar 24 november mocht Viotta 3 met een nieuw programma wéér optreden in de Schönbergzaal. Altijd spannend natuurlijk. Hoeveel V3 ers denken niet alvast stiekem aan een conservatoriumstudie? Extra je best doen dus, op best wel pittige stukken! We hadden een mooi programma, met De Metronoom van onze hofcomponist Jurrey, Bizet s mars uit Carmen en als uitsmijter de Procession of the Sardar van Ippolitov Ivanonov. Alles liep gelukkig weer vlekkeloos, zelfs het geschuif en gewissel tussen de vroege en de late repetitiegroep. Daarna mochten we de zaal in om op de bekende doorzakkende bankjes van het orkest te genieten. Die zijn óók best wel goed! Groeten Eric Ook Jasmijn kijkt tevreden terug op 24/11! Ik ben Jasmijn Burger en ik ben in V3 concertmeester. Dit is mijn eerste jaar dat ik concertmeester ben, en het bevalt me heel erg goed! Het leukste concert was in de Schönbergzaal. Procession of the Sardar van M. Ippolitoc Ivanov was mijn favoriete stuk tijdens dat concert en dat ik daar dan helemaal vooraan zit, dat vind ik nog één van de leukste dingen. En dat Inge me een hand gaf aan het begin was ook super! Het was niet veel wat ik wilde vertellen maar wel iets. Groetjes van Jasmijn OPROEP VOOR NIEUWE THEEOUDERS! Ik ben nog op zoek naar enkele vaders en/of moeders die tijdens de repetitie van hun kind een handje willen helpen in het keukentje. Met een gezellig team van ouders verzorgen we wekelijks de limonade, thee en koffie. Het is leuk om op deze manier met elkaar kennis te maken en natuurlijk met de klanken van de muziek erbij. Wie helpen de nu nog open plaatsen te bezetten in het rooster? Ik ben met name op zoek naar 2 ouders uit V3 (vroeg), maar ook ouders uit de andere orkesten die ons team willen versterken zijn enorm welkom. WIE HELPT?! Bel of mail me gerust. Karin van der Holst, tel of karinvdholst@tiscali.nl

6 Concert Alphen a/d Rijn Viotta Jeugdensemble Op zondag 25 november 2007 hadden we met Viotta 2 een concert in Alphen a/d Rijn in het Centrum van Beeldende Kunst. Na een goede generale repetitie stroomde de zaal vol met publiek en begon een jeugdharmonieorkest uit Alphen met een modern programma. Na de pauze (gratis drinken voor de muzikanten!) was Viotta aan de beurt. We speelden een gevarieerd repertoire van Bach tot Kabalevsky. Het was weer een leuke ervaring daar te spelen tussen een andere vorm van culturele uitingen (beeldende kunst ). Helaas was de plek waar we de instrumenten moesten uitpakken veel te klein dus je moest eerst over allerlei kisten springen voor je bij je eigen instrument kon. Gelukkig was er veel publiek in de zaal, er moesten zelfs stoelen bijgezet worden. Na elk stuk en vooral aan het einde, toen we Paris Interlude van Edward White hadden gespeeld, kregen we een daverend applaus en was Jac ook weer (hoop ik) tevreden. Gasten uit Soweto!! Op verzoek van een Haags fonds met de mooie naam société Gavigniès boden zeven Viotta gastgezinnen in december onderdak aan 14 kinderen uit een township uit Soweto (Zuid Afrika) die samen het Melodi Music Ensemble vormen. Het Melodi Music Ensemble maakte tussen 12 en 27 december een concerttournee door Nederland en Engeland. Met hun komst maakte het Melodi Music Ensemble ons weer even bewust van de bevoorrechte positie waarin wij hier in Nederland verkeren. Muziekles, een eigen instrument en lid worden van een club als Viotta is hier leuk, maar niet uitzonderlijk. Voor veel jongeren in de townships in Zuid Afrika ligt dat anders. Het Melodi Music Ensemble in het township Pimville is een initiatief van de nu 28 jarige Nimrod Moloto. Nimrod was op weg om professioneel hoboïst te worden, toen een autoongeluk een einde maakte aan deze droom. In plaats van bij de pakken neer te zitten, begon hij een muziekschool in Soweto en startte met een blokfluitensemble. Dat ging (en gaat)allemaal niet zonder problemen. Knelpunten zijn het gebrek aan gekwalificeerde docenten en het gebrekkige onderkomen van de school. De kinderen kunnen alleen in de school kunnen studeren. Ouders hebben geen geld om een instrument voor hun kinderen te kopen en de instrumenten mogen de school niet verlaten omdat ze buiten de school niet veilig vervoerd of bewaard kunnen worden.

7 In 2006 schonk de société Gavigniès de school een sub bas blokfluit om de de instrumentatie van het blokfluitensemble compleet te maken. Dat werd geweldig op prijs gesteld, maar de ambities van Nimrod reiken verder. Hij wilde een ensemble vormen met dwarsfluiten, hobo's, klarinetten, fagotten en twee contrabassen, en dat is wat hem betreft nog maar het begin. Er zijn plannen voor een nieuw te bouwen muziekschool op een locatie die beter te bereiken is voor docenten van buiten de township. Daarvoor moet stevig aan fondsenwerving moeten worden gedaan. De tournee naar Nederland en Engeland stond in dat licht. Alle kosten werden gedragen door weldoeners en fondsen zoals de société Gavigniès. Het goede is dat de kinderen door concerten te geven er zelf aan bijdragen dat er steun komt voor hun muziekschool. Er wordt nauwgezet gevolgd hoe het gaat met het project van Nimrod Moloto en steeds weer kan met tevredenheid worden vastgesteld dat alle bijdragen goed worden besteed. Vóór de reis naar Europa vroeg Nimrod nadrukkelijk de kinderen geen cadeautjes te geven. Binnen de Melodi Music gemeenschap worden armoe en rijkdom gedeeld en die balans zou kunnen worden verstoord wanneer kinderen individueel geschenken krijgen van hun gastgezinnen. Bij de familie Staallekker waren twee meisjes te gast; Shadi van 16 en Koalishwa van 14. Zij wonen allebei in Pimville en prijzen zich gelukkig met het feit dat het gezin waarvan zij deel uitmaken in een stenen huisje woont. Vele anderen zijn slechter af dan zij. Shadi en Koalishwa spraken (gelukkig) Engels en Zulu. Het was voor beiden een eerste bezoek aan een Europees land en de eerste keer dat zij buiten hun eigen leefgemeenschap logeerden. Je kunt je voorstellen dat het voor deze meiden wel even omschakelen was. In de eerste plaats omdat zij vanuit de hete Zuid Afrikaanse zomer in onze kille decembertemperaturen belandden, maar ook vanwege het enorme verschil in leefomstandigheden. De omvang van de CD verzameling, de omvang van het tv scherm, het comfort van een badkamer en het assortiment broodbeleg bleven de hele logeerpartij tot de verbeelding te spreken. Het Melodi Music Ensemble volgde een overladen programma. Dagelijks vertrok de bus al vroeg naar een of andere bestemming in het land en doorgaans kwam men pas in de avond weer terug. Samen ontbijten was dus een matineuze aangelegenheid, de meisjes met jas aan en muts op aan tafel. De keuze uit de verschillende belegsoorten leverden voor Shadi en Koalishwa geen probleem op; allerlei lekkers werd enthousiast opeen gestapeld. Boterham, kaas, ham, boterham, anijshageltjes, Luilekkerland! Vervolgens met de auto naar de bus, nadat. het ijslaagje van de autoruiten was gekrabt! Verbazing!! De badkamer was in de schaarse vrije tijd veruit favoriet. Een douche met onbeperkt warm water, dat was pas echt genieten! En dan was er de kennismaking met het wonderlijke attribuut de kaasschaaf en het fenomeen boter en verbazing en pret om Sinterklaas chocolade sigaretjes. Om een toch al lang verhaal af te ronden: een leuke ervaring, waarbij zowel de gasten als het gastgezin zich over van alles verbaasden (en bewust werden) en waarin de stemming opperbest was. Best voor herhaling vatbaar! Gé Klinkhamer Kerstconcert in het Atrium Het kerstconcert bij de levende kerststal in het stadhuis begint een traditie te worden. In de hoek van het Atrium stond weer de kerststal met een ezel en een echte kameel. Wat stinken die beesten zeg! Na een laatste repetitie was het Juniorensemble (Viotta 3) aan de beurt. Naast het gewone programma waren er kerstliedjes, meegezongen door een paar enthousiaste ouders en solo optredens van Nadia en Jasmijn. Ook was er een trio gevormd door Carijn, Ellie en Lilian. Al met al een heel afwisselend programma, voor een groot publiek met veel in en uitlopers. Volgend jaar zijn we weer van de partij!

8 Pannenkoekenrepetitie Voor de kinderen van V3 was het weekend van 9 en 10 februari een echt Viotta weekend! Was het op zaterdag nog een gewone repetitie voor de vroege en late groep. Op zondag werd het hele span samengevoegd om hard te werken. En echt hard werken! Een repetitie met alle kinderen samen gevolgd door maar liefst drie groepsrepetities. Voor de soms nog erg jonge kinderen van V3 is dat eigenlijk alleen te doen als het programma voldoende afwisselend is. Daarom werd het repeteren afgewisseld met een aantal leuke spellen. Het HML biedt binnen voldoende ruimte, maar voor één spel werd naar buiten uitgeweken. Het weer was goed genoeg (en dat in februari) om een waterspel te spelen zonder direct een kou te vatten. Super dus. Aan het eind van de middag werd een enorme stapel pannenkoeken weggewerkt. Waarmee maar weer bewezen is dat hard werken en fanatiek spelen goed hongerig maakt. Viotta Juniorensemble begeleidt Kerstkoor In muzikaal opzicht staat de maand december in het teken van de Kerst. Koren en orkesten zetten hun beste beentje voor in extra mooie kleren en stemmige omgevingen. Dit jaar liet ook het ensemble zich niet onbetuigd. In samenwerking met een jeugdkoor werd in Berkel en Rodenrijs een mooi concert neergezet!

9 Muziek bij het eten (auteur: Priska Frank. Met haar toestemming overgenomen van de klassiek site van Het Kruidvat ) Je kunt er alles mee doen, was ooit een reclame voor duizend dingen doekje. In feite geldt hetzelfde voor muziek. Menige serieuze liefhebber van klassieke muziek zal het daarmee volstrekt oneens zijn. Volgens hen moet je klassiek écht beluisteren. Dus zonder ook iets anders te doen. Maar heel veel is niet eens geschreven voor de concertzaal. Eten Was nadrukkelijk wel bedoeld om te combineren met iets anders. Met dansen, met zingen, met een boottochtje, met vuurwerk, met eten Ze bestaan sinds vele tientallen jaren: de koffieconcerten. Ontbijt en lunchconcerten maken intussen ook opgang. Maar het is dan niet de bedoeling tijdens concerten iets te consumeren. Dat doe je ervoor of erna. Drinken Zelfs als er drinkliederen op het programma staan. En daar zijn er talloze van. Van de middeleeuwse Carmina Burana tot aan allerlei operettes. Maar ook Beethoven schreef een drinklied. En in de (bewerkte) volksmuziek zijn er vele voorbeelden. Uit Rusland en Polen, om maar iets te noemen inderdaad landen waar ze raad weten met drank Cantate Niemand minder dan J.S. Bach wijdde een hele cantate aan drinken. Het meisje Liesgen moet worden overtuigd van de kwalijke effecten van koffie. Indertijd werd deze drank nog als zeer verderfelijk bveschouwd, vooral voor vrouwen. Vandaar dus de Koffiecantate. Met een recitatief als Ei! wie schmeckt der Coffee süße. Banketten De ultieme muziek in dit kader is van Telemann. Georg Philipp schreef namelijk drie series Tafelmuziek. En hij was niet de eerste die stukken componeerde voor bij het eten. In de 17e en 18e eeuw was het gebruikelijk banketten met muziek te begeleiden. Telemanns reeks is een smakelijke combinatie van stijlen uit Frankrijk, Duitsland en Italië. Belangstelling voor een foto in de Nootzakelijk? De foto s die in de Nootzakelijk zijn opgenomen zijn allemaal digitale opnamen. Als je graag over een kopie zou willen beschikken, is dat met één mailtje te regelen naar NOOTZAKELIJK@viotta.nl. Geef in je mail even aan om welke foto het gaat, op welke pagina hij geplaatst is en in welke editie van de Nootzakelijk. Je kunt de gewenste opname dan op korte termijn tegemoet zien. Wil je de Nootzakelijk compleet in kleur uitgevoerd zien? Op verzoek sturen we je een pdf versie van het blad. Wat heeft het orkest toch met het jaar 1888? Het jaar 1888 is het jaar waarin Rimsky Korsakov zijn Scheherazade componeerde, maar ook het jaar waarin het symfonisch gedicht Don Juan van Richard Strauss uit kwam. Beide werken staan op het voorjaarsprogramma van Viotta 1. Nog vers in het geheugen ligt de uitvoering van Tsjaikovsky s Vijfde Symfonie waar Viotta 1 vorige zomer zoveel furore mee maakte in ons land en op tournee. Ook dit werk werd voltooid in Trouwens de andere compositie op het komende voorjaarsconcert, de Capriccio Italien van Tsjaikovsky, ligt met zijn verschijningsdatum aardig in de buurt: 1880.

10 Meer over: Tom van Lent, sinds 2004 cellist in Het Residentie Orkest. Een kijkje in het leven van een cellist: elke ochtend stap ik om 9.30 uur op de fiets om een kwartiertje later in de zaal aan te komen waar om de repetitie begint. Onze groep rouleert, dat betekent dat we elke week aan een andere lessenaar zitten, de eerste dag van het project even kijken dus waar ik zit De repetitie duurt tot uur, op de fiets weer naar huis en dan tijd om te studeren/les te geven/te stofzuigen enz. Dan twee tot drie keer per week concert, pakje aan en fietsen maar weer. En dan iedere week een ander programma, met steeds wisselende dirigenten. Nooit hetzelfde dus! Net als jullie heb ik vroeger veel in jeugdorkesten gespeeld, altijd veel lol gehad, mooie concerten en gezellige tournees (die zijn met het Residentieorkest trouwens nog net zo gezellig!). Wat mij is opgevallen is dat de stukken die ik in de jeugdorkesten heb gespeeld nog steeds, al is het jaren later, in mijn vingers zitten. Zo was ik met Sjostakovits 5,tijdens het concert, vergeten mijn bril op het podium mee te nemen. Normaal gesproken reden tot lichte paniek, maar deze symfonie heb ik vroeger zo grondig gerepeteerd met het JON (redactie: Jeugd Orkest Nederland), dat ik het risico genomen heb. En met succes Wie weet komt het harde werken aan de stukken later dus nóg eens van pas Tom van Lent Van de redactie: Een aantal leden uit de cello sectie van Viotta 1 heeft ooit les gehad van Tom van Lent. Volgens gegevens van de website van het Residentieorkest is Tom zijn cellostudie begonnen bij Monique Bartels, en heeft hij dit bij haar voortgezet op de vooropleiding van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Hij is ooit prijswinnaar geweest op het Prinses Christina concours. Later heeft hij zijn studie voortgezet bij Dmitri Ferschtmann en Gregor Horsch. Bij Anner Bijlsma en Jaap ter Linden verdiepte hij interpretaties van Bach s solosuites. Verder was Tom een tijd lid van het Gustav Mahler Jugendorchester. In 2003 studeerde hij af aan de Orkestacademie van het Koninklijk Concertgebouw Orkest te Amsterdam. Het Prinses Christina Concours zoekt nieuwe vrijwilligers Het Prinses Christina Concours organiseert al meer dan veertig jaar concoursen voor jonge muzikanten. Op ons kantoor in Den Haag komt het geregeld voor dat we wat handen extra kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld het inpakken van grote mailings of posters en flyers. Vind jij het leuk om tegen een kleine uurvergoeding af en toe eens te helpen? Stuur dan een mailtje met je naam, adres, e mail en telefoonnummer naar info@christinaconcours.nl en je hoort van ons. Prinses Christina Concours Eisenhowerlaan 81, 2517 KK Den Haag Tel (070) , WAT STAAT ER OP DE LESSENAAR BIJ? DON JUAN van Richard Strauss: extreem moeilijk en virtuoos werk! Toen Richard Strauss eind 1889 zijn Don Juan in première bracht met het orkest van het Weimar Hof werd het werk als bijna onspeelbaar geacht. Tegenwoordig draait een jeugdorkest als het Viotta er niet zijn hand voor om. Het blijft niettemin een bijzonder moeilijk en virtuoos werk, en diverse delen er uit worden vaak gebruikt als repertoire voor instrumentalisten die auditie komen doen bij een beroepsorkest. Ook dirigenten vinden het vaak spannend of de wervelende en sprankelende inleiding van de Don Juan goed uit de verf komt en niet ontspoort. Zij staan soms doodsangsten uit. Figuur 1: Don Juan, eerste thema Figuur 2: Don Juan, tweede thema Nicolai Andreyevich Rimsky Korsakov ( ): Scheherazade (1888), symfonische suite voor orkest, opus 35 In het Rimksy Korsakov jaar 2008 honderd jaar na de dood van de componist komt Viotta 1 met een vertolking van diens bekendste werk Scheherazade, een 4 delige orkestsuite gebaseerd op Oosterse sprookjesvertellingen uit Duizend en Een Nacht. Het is een compositie waarin concertmeester Emmy Storms al haar virtuositeit mag tonen in de duizelingwekkende vioolsolopartij, waarmee zij Scheherazade, de vrouw van Sultan Shachriar, zal uitbeelden.

11 Voor de onmiskenbaar Oriëntaals exotische invloeden in het klankenpalet van Scheherazade deed de componist inspiratie op gedurende zijn reizen als marineofficier door de Oriënt. LEVENSGESCHIEDENIS De jonge Rimksy Korsakov Nicolai Rimsky Korsakov werd geboren in het Russische stadje Tikhvin in het jaar Hij maakte deel uit van een aristocratische familie, al hadden zijn beide grootmoeders een boerenverleden. Zijn eerste kennis met de muziek verkreeg hij via zijn ouders, amateurmusici die hem de evergreens lieten horen uit opera s van Mozart en Rossini. Verder luisterde hij graag naar volksliederen gezongen door een oom van hem, en was hij onder de indruk van het monnikenkoor van het nabijgelegen klooster. Het was echter de kleurrijke muziek van componist Mikhail Glinka die hem nog het meest kon bekoren. Nicolai s ouders onderkenden al gauw de muzikaliteit van hun zoon en zorgden er voor dat hij vanaf zijn zesde muzieklessen kreeg. Eerst van een buurman, en later van twee muziekleraressen. Op zijn negende kwam Nicolai zowaar met zijn eerste probeersel als componist: een ouverture voor piano, bestaande uit een aantal delen. Familietraditie: naar de marine Rimsky Korsakov had alles in huis om een groot componist te worden. Maar behalve voor de muziek had hij ook buitengewoon veel interesse voor literatuur. Bovendien was het familietraditie bij de Rimsky Korsakov s om naar de marine te gaan. Zijn overgrootvader bracht het tot de rang van admiraal, en ook Nicolai s oom trad in diens voetsporen. De oudere broer van Nicolai was eveneens marineofficier. Het lag dus voor de hand dat ook de jonge Nicolai deze weg zou opgaan. Deel uitmaken van de zeestrijdkrachten stond immers bij de Rimsky Korsakov familie in hoger aanzien dan een baan als componist. Op zijn 12 e jaar ging Nicolai dus naar de marineschool in St. Petersburg om opgenomen te worden in het Korps der Kadetten. Hij bleef in opleiding tot hij 18 jaar oud werd. De muziek zat Rimsky Korsakov zo in het bloed dat het hem tijdens zijn marine opleiding niet losliet. Hij bewerkte in zijn vrije tijd delen uit opera s van Glinka voor allerlei bezettingen, o.a. voor de piano, zonder dat hij de basisbeginselen van het instrumenteren en orkestreren beheerste. Het was vooral de componist Balakirev die hem dat vanaf 1861 bij bracht. Rimsky Korsakov begon toen, op nog maar 17 jarige leeftijd, aan het componeren van zijn Eerste Symfonie in Es. Wereldreiziger Na het afmaken van de marineschool voer Rimsky Korsakov als kadet gedurende drie jaar over alle wereldzeeën. In het begin vond hij af en toe tijd om het componeren aan zijn Eerste Symfonie voort te zetten. En als het schip aanmeerde in een haven probeerde hij, als zich daartoe de gelegenheid voordeed, een concert of een operavoorstelling bij te wonen. Het op deze manier kennis maken van muziek uit allerlei windstreken is van grote invloed geweest op zijn muzikale ontwikkeling. In 1865 maakte hij bij terugkomst in St. Petersburg zijn Symfonie in Es af en dit werk kreeg toen een première onder leiding van zijn mentor Balakirev. Het was zo n groot succes dat hij de bijnaam Rusland s eerste symfonicus verwierf. Meerdere uitvoeringen volgden. Rimsky Korsakov legt zich volledig toe op de muziek en formeert een gezin In 1871 keerde Rimsky Korsakov de marine voorgoed de rug toe, en ging zich volledig aan de muziek wijden. Hij werd benoemd tot Professor in Compositieleer en Instrumentatie aan het Peterburgs Conservatorium. Dat terwijl hij nog altijd geen officieel onderricht had gehad in harmonieleer, contrapunt e.d., en in feite nog maar een amateur was. Hij liet daar evenwel niets van merken, probeerde heimelijk als autodidact deze vakken onder de knie te krijgen en noemde zichzelf een van de beste studenten van het Conservatorium! In 1872 trouwt Rimsky Korsakov met Nadejda Purgold, een jonge begaafde pianiste met een degelijke muziekopleiding, die hem volledig steunde bij zijn werk als hoogleraar. Het echtpaar zou tussen 1873 en 1889 in totaal zeven kinderen krijgen, waarvan twee op jonge leeftijd kwamen te overlijden. De componist Rimsky Korsakov tussen zijn Russische tijdgenoten Na een tijdje in de kring te zijn opgenomen van componisten als Balakirev, Borodin en Moessorgski ontstaat enige verwijdering. Balakirev probeerde nog altijd grip te houden op het componeerproces van zijn vroegere leerling Rimsky Korsakov. Dit tot irritatie van Rimsky Korsakov die een eigen identiteit probeerde te vestigen. Aan de andere kant van het spectrum zat Moessorgski, een vrijgevochten revolutionaire geest, die Rimsky Korsakov maar een ouderwetse componist vond die te veel vasthield aan de schoolse principes van de muziektheorie. Pikant is dat Rimsky Korsakov na Moessorgski s dood enkele van diens composities heeft voltooid, gereviseerd of bewerkt voor orkest, zoals de Nacht op de Kale Berg, de opera Boris Godoenov en Schilderijententoonstelling. Principles of Orchestration Na verloop van tijd vond Rimsky Korsakov dat hij alle facetten van het componistenvak tot in de puntjes beheerste. Voor zijn studenten (o.a. Glazoenov en Strawinsky behoorden tot zijn leerlingen) schreef hij een leerboek over orkestratie en instrumentatie, Principles of Orchestration, dat tot op de dag van vandaag door velen nog altijd als een standaardwerk op dit terrein wordt beschouwd, en gewoon verkrijgbaar is in de (internet)boekhandel! Hij schreef trouwens nog meer boeken, een over harmonieleer (1884) en een autobiografie Mijn leven als musicus ( ).

12 Door musicologen wordt Rimsky Korsakov over het algemeen als misschien wel de beste all round componist (lees: vakman/orkestrator) van de Russische school van zijn tijd beschouwd, maar in originaliteit moet hij volgens hen zijn meerdere erkennen in de componisten uit zijn voormalige vriendenkring: Balakirev, Borodin en Moessorgski. triller (zie notenbeeld) die zijn wreedheid symboliseert. Scheherazade s thema wordt uitgedragen in lieflijke tonen in het hoge register van de soloviool (zie notenbeeld) daarbij begeleid op de kabbelende harp. De twee thema s hebben een belangrijke verbindende functie tussen de vier delen van het werk. Rimsky Korsakov overlijdt in 1908 In de lente van 1908 begon Rimsky Korsakov steeds meer last te krijgen van angina pectoris. Vier dagen na het huwelijk van zijn dochter Nadya in juni van hetzelfde jaar overleed hij in Lyubensk. Belangrijkste composities Rimsky Korsakov s grafsteen Tot de bekendste werken van Rimsky Korsakov behoren Scheherazade, Capriccio Espagnol en Ouverture het Russisch Paasfeest. Met dit drietal composities sloot hij een episode af, waarna hij vrijwel uitsluitend nog opera s schreef. Dit nadat hij onder de indruk was geraakt van een uitvoering van de Ring der Nibelungen van Wagner. Deze opera s, zoals de Tsarenbruid, de onsterfelijke Kasjtsjej en De Legende van de onzichtbare stad Kitesj, zijn buiten Rusland niet vaak uitgevoerd, maar de laatste jaren heeft dirigent Valerie Gergiev ze met zijn Kirov Operagezelschap weer onder internationale aandacht gebracht. SCHEHERAZADE Rimsky Korsakov componeerde Scheherazade in 1888, en het werk werd nog aan het eind van datzelfde jaar onder leiding van de componist in St. Petersburg in première gebracht. Dirigeren was overigens niet een van zijn sterkste kwaliteiten. Scheherazade gaat over de wrede Sultan Sjachriar die geen van zijn vele echtgenotes vertrouwt en dreigt ze te vermoorden nadat ze hun eerste nacht bij hem hebben doorgebracht. Prinses (Sultane) Scheherazade probeert aan haar lot te ontkomen door haar man Sultan Sjachriar gedurende 1001 nachten de meest fantastische verhalen en sprookjes (o.a. Alladin en de Wonderlamp, Ali Baba en de veertig rovers, en Sindbad de Zeeman) te vertellen en hem als een verleidster om haar vinger te winden. Scheherazade slaagt in haar opzet want uiteindelijk ontziet de Sultan haar. Bovenaan: thema van Sultan Sjachriar Onderaan: thema Scheherazade (solo viool) Eerst gaf Rimsky Korsakov ieder deel van Scheherazade een eigen programmatitel mee. Daar kreeg hij later spijt van, omdat hij vreesde dat luisteraars achter deze titels te veel een verklanking van een persoon of gebeurtenis zouden zoeken. Het zijn slechts aanduidingen, zodat de fantasie van de luisteraar zich kan laten meevoeren langs dezelfde weg, waarlangs mijn fantasie ging. Een meer gedetailleerde uitleg wordt aan de luisteraar zelf overgelaten. De bedoeling was om muziek te maken als een kaleidoscoop van sprookjesachtige beelden en schetsen met een oosters karakter. De melodieën zijn overigens niet authentiek oosters, maar wel door de Oriënt geïnspireerd. Later liet Rimsky Korsakov de programmatitels vallen, en gaf alleen nog maar dynamische aanduidingen mee. Nootzakelijk geeft ze beide. 1. De zee en het schip van Sindbad (Largo e maestoso Allegro non troppo) Het eerste deel opent met het thema van de driftige tierende Sjachriar gevolgd door het thema van Scheherazade, die Sjachriar met haar zoetgevooisde stem probeert te temmen met een wonderlijk sprookje. Het gaat over de avonturen van Sindbad de Zeeman en roept de atmosfeer op van de zee. Een sfeer die Rimsky Korsakov maar al te goed kende door zijn vele zeereizen, en die tot uitdrukking komt in muzikale uitbeelding van zee, golven (golfachtige beweging in de gebroken strijkersklanken) en een schip. 2. Het verhaal van Prins Kalender (Lento Andantino Allegro molto Con moto) Het tweede deel opent wederom met het Scheherazade motief. Zij vertelt het verhaal van Prins Kalender (Andantino), weemoedig weergegeven door de fagot en begeleid door lage Scheherazade vertelt sprookjes van Duizend en Een Nacht De sultan wordt uitgebeeld in een bruusk en ruig thema gebracht door unisono koper en strijkers met o.a. een typische tonen van de contrabas. Prins Kalender vertelt (fagotsolo) In een vrolijker stemming nemen hobo en harp het over, gevolgd door de violen, tot slot door de hoorn en andere blazers onder pizzicati van de strijkers.

13 Dan volgt een fanfare van trombones en trompetten, verderop zelfs in briljant marsritme. De klarinet, dwarsfluit en weer de fagot soleren er op los. Het deel eindigt in een en al uitbundigheid. Sjachriar vindt het een kostelijk verhaal. De jonge prins en prinses, lieflijke Andantino allegretto 4. Feest in Bagdad, De Zee, Schipbreuk, Finale (Allegro Molto Vivo Allegro non troppo maestoso) Sjachriar is in een woedende bui en Scheherazade moet het ergste vrezen. Maar ze weet de Sultan in te pakken met een sprookje mooier dan in alle voorafgaande 1000 nachten. Het gaat weer over Sindbad, de zeeman. Die keert terug van zijn reizen over de zee en woont festiviteiten (wilde dansen in het Vivo) bij op de markt van de stad Bagdad. Sheherazade 3. De jonge prins en de jonge prinses (Andantino quasi allegretto Pochissimo più mosso Come prima Pochissimo più animato) Het Andantino quasi Allegretto symboliseert de liefde die ontstaat tussen de jonge prins Ibrahim en de wonderschone Jemilla. Het thema uit dit Andantino krijgt in het Pochissimo più mosso meer vaart, levendigheid, en Oosterse tinten via een ritmisch motief op de kleine trom, triangel, tamboerijn en bekkens. Exotisch oosters thema in Vivo van het vierde deel Het genoegen duurt niet lang want het kriebelt al weer bij Sindbad, hij verlangt opnieuw naar avontuur. Hij trekt de zee op, waar het schip stuk slaat op de rotsen. In de muziek weerklinkt het opsteken van een storm. De finale van het 4 e deel is helemaal voor de sultane Scheherazade die de wrede Sultan in haar macht krijgt met haar vertelsterkunst. We horen het thema van de Sultan steeds meer wegzakken in de laagte, terwijl enige octaven daarboven zachtjes de ijle tonen van de soloviool doorklinken: Scheherazade als triomfator. Sjachriar is helemaal verkocht. Weg zijn al zijn tirannieke gevoelens. De sultan en de sultane leven lang en gelukkig. Voor wie zich verder wil verdiepen in de partituur van Scheherazade is de Eulenbergeditie ter inzage op /index.html van de William and Gayle Cook Music Library van de Indiana University School of Music. Frank Linder Meer over: Graag willen wij ons even voorstellen. Wij zijn de begeleiders van het jeugdensemble: Katarina Banusic en Sandra Slotboom. Katarina is de moeder van Matej (V2, viool) en Andre (speelt thuis een beetje piano), Sandra is de moeder van Cynthia (V2, dwarsfluit), Ilse (V2, fagot), Bart en Koen (geen instrument). Katarina is dwarsfluitlerares en zingt in een koor (soms dirigeert ze dit koor), Sandra is pedicure en heeft als kind ook dwarsfluit gespeeld. De hobby s van Katarina zijn het koor Anima mea, lezen en sudoku s oplossen en van Sandra lezen en kaarten maken, onze gezamelijke verplichte hobby zijn natuurlijk onze kinderen. We vinden het gezellig bij Viotta, tijdens de repetities kunnen we lekker bijkletsen (ook serieus natuurlijk). Soms is het wel lastig om met Jac in contact te treden, hij belt het liefst om 11 uur, maar s morgens om 11 uur zijn wij aan het werk en s avonds om 11 uur slapen wij! ( gelukkig lukt het vaak zat wel om contact te hebben) Sandra

14

15 WAT STAAT ER OP DE LESSENAAR BIJ? Wolfgang Amadeus Mozart ( ): Symfonie no. 25, KV 183, eerste deel, Allegro con Brio (1773) Mozart s 25 e symfonie mag dan wel de Kleine in G klein genoemd worden, deze compositie van de toen nog maar 17 jarige componist is beslist zeer volwassen. Vaak is men geneigd te denken: Mozart, ach dat doen we er wel eventjes bij. Dat is de grootste vergissing die men kan begaan, want Mozart goed spelen is een kunst! Viotta 2 gaat die uitdaging graag aan. Wolfgang Amadeus Mozart werd op 27 januari 1756 geboren in Salzburg, Oostenrijk. Hij bleek al op jonge leeftijd een muzikaal genie. Hij overleed in 1791 op veel te jonge leeftijd, slechts 35 jaar oud. In zijn korte leven is Mozart heel productief geweest. Niet alleen is het aantal werken dat hij heeft gecomponeerd talrijk, maar ze zijn daarnaast vaak van bijzondere kwaliteit, zeg maar rustig meesterwerken. Eerste maten van Allegro con Brio uit symfonie nr. 25 van Al op 17 jarige leeftijd schreef Mozart zijn 25 e symfonie, ook wel de Kleine in G klein genoemd. Dit ter onderscheid van de beroemde Grote 40 e symfonie (KV 550) die hij later zou schrijven in dezelfde toonsoort G klein. De 25 e symfonie is de eerste die Mozart componeerde in de mineurstemming. Het is een typische representant van de Sturm en Drang periode. Dat wil zeggen een compact werk vol spanning, opwinding en heftigheid, en met grote contrasten. Opvallend is de rol van de hoorns. Sommigen kunnen het zich misschien nog herinneren: bij het concert ter gelegenheid van het 15 jarig Viotta jubileum in het Concertgebouw Amsterdam in 2004 speelde het toenmalige V2 ensemble ditzelfde deel uit de symfonie. Frank Linder

16 WAT STAAT ER OP DE LESSENAAR BIJ? Felix Mendelssohn Bartholdy ( ): Delen uit toneelmuziek bij Midzomernachtsdroom, opus 61 (1843) Hoewel nog lang geen midzomer geeft Viotta 3 op het voorjaarsconcert een try out van een paar delen uit de muziek bij de Midzomernachtsdroom van Felix Mendelssohn naar het beroemde toneelstuk van Shakespeare. We horen dan o.a. Lied van de Elfen en Opkomst en Dans van de clowns. Op het zomerconcert in juni wordt dit programma nog eens herhaald. De componist Felix Mendelssohn is geen lang leven beschoren geweest. Hij is maar 38 jaar geworden. Toch heeft hij ons in dat korte leven een grote verscheidenheid aan beeldschone muziekstukken van zeer hoge kwaliteit nagelaten. Een voorbeeld is de toneelmuziek bij de Midzomernachtsdroom naar het scenario van de toneelschrijver William Shakespeare. In 1826 schreef hij de ouverture tot de Midzomernachtsdroom, nog maar 17 jaar oud! Echter, op verzoek van de Pruisische koning Frederik Willem de Vierde voegde hij daar 16 jaar later nog een aantal delen toe, waaronder de Elfenmars, Dans van de Clowns en natuurlijk de bekende Bruiloftsmars bij het huwelijk van hertog Theseus van Athene met Hippolyta, koningin der Amazonen. De muziek ademt de sprookjessfeer uit de feeën en elfenwereld van Elfenkoning Oberon en Elfenvorstin Titiana. Op het toneel verschijnt de ondeugende kabouter Puck die stiekempjes toversap druppelt in de ogen van o.a. Titiana en Spoel, Hermia en Lysander die daardoor spontaan verliefd op elkaar raken. Frank Linder Sfeertekening van de Midzomernachtsdroom Elfenkoning Oberon en Elfenkoningin Titiana Viotta Jeugdensemble in Bussum op 21 maart. Viotta Jeugdensemble speelt 21 maart in 't Spant te Bussum ter gelegenheid van Wereld Downsyndroomdag. Deze dag wordt voor de derde keer in Nederland gehouden en het is niet voor niets dat dit op 21 maart gebeurt: de oorzaak van het Downsyndroom zit in het 3 voudig aanwezig zijn van het 21e chromosoom. Deze eerste lentedag is wereldwijd 'World Downsyndrome Awareness Day' en staat voor 2008 in het teken van de culturele beleving. Er zullen dan ook optredens zijn van mensen met Downsyndroom die een bijzonder talent hebben, zoals Sujeet Desai uit New York, die zes verschillende instrumenten bespeelt (waaronder klarinet, viool en piano) op een vrij hoog niveau. Daarnaast geeft ons eigen Viotta jeugdensemble acte de présence. Ook het jeugdensemble weet kinderen met Downsyndroom een plekje te bieden. Op het programma staat ook een grote expositie van schilderijen, foto's en andere beeldende kunsten van mensen met Downsyndroom, in samenwerking met Very Special Arts Nederland. Daarnaast is er ruimte voor het gesproken woord in de vorm van gedichten die voor en door mensen met Downsyndroom worden geschreven én voorgedragen. We hopen dat jullie allemaal komen en zoveel mogelijk fans (opa's en oma's en andere familie en vrienden) meenemen naar deze spetterende dag in Bussum!

17 Wat is de beste leeftijd om te beginnen met muziekonderwijs? Muziekspeeltuin en Muziek in Beweging voor kinderen vanaf drie. Kinderen beginnen tegenwoordig steeds jonger met muziekonderwijs. En dat dit ook heel goed voor ze is weten we. Er zijn genoeg sites bijvoorbeeld over muziek en intelligentie. Maar niet alle kinderen van drie, vier of vijf jaar zijn al toe aan een echte instrumentale les. Toch kunnen ze dan al wel heel veel leren en ook heel veel plezier hebben aan samen of alleen muziek maken. Voor deze groep kinderen start ik in September 2008 op het Koorenhuis een nieuwe cursus. Hier worden veel ritmes, liedjes, dansjes en rijmpjes geleerd maar ook toonladders en drieklanken. Heel belangrijk in deze cursus zijn ook de spelletjes: oefeningen voor de coördinatie en de fijne motoriek, gebaseerd op de instrumentale technieken. Met deze manier van lesgeven wordt in Italië al dertig jaar gewerkt en de resultaten zijn daar verbluffend! De Musical Garden: Children s Music Laboratory is in Turijn de startplek voor de muziekles. Op het Koorenhuis blijft de naam gewoon Muziekspeeltuin en Muziek in Beweging maar de lessen die ik geef hebben een nieuwe lesinhoud en een nieuw pakket aan ritme instrumentjes. Deze gaan ook mee naar huis zodat er thuis ook gemusiceerd kan worden. Bij de les is een ouder aanwezig. Deze lessen geven kinderen (vanaf 3 jaar) een goede basis voor later te starten instrumentale lessen. We weten toch hoe belangrijk muziek maken is? Meer informatie? Vraag me maar. Inge Reinders, (dirigent V3) En Accord, een succesverhaal van ex Viotters. In 1998 richtten vier Viotta leden met een passie voor kamermuziek (Ilka van der Plas, Liesbeth Praat, Rosalinde Kluck en Karel Bredenhorst) het EnAccord Strijkkwartet op. Het ensemble heeft zich sindsdien ontwikkeld tot een ensemble dat getypeerd wordt als ambitieus, veelzijdig en behorend tot de nieuwe generatie succesvolle Nederlandse strijkkwartetten. Tussen 2003 en 2006 volgde het EnAccord Kwartet de deeltijdopleiding aan de Nederlandse StrijkKwartet Academie. Naast lessen van Stefan Metz volgde het kwartet masterclasses bij leden van gerenommeerde kwartetten, zoals het Borodin Kwartet, Amadeus Kwartet en Julliard Kwartet. In 2004 werd het kwartet uitgenodigd om een masterclass bij Cristoph Coin van Quatuor Mosaïques te volgen in de Kleine Zaal van het Concertgebouw. Het kwartet nam meerdere malen deel aan het Orlando kamermuziek Festival als masterclasskwartet en volgde een zomercursus in Nordhorn bij Ilan Gronich. Vanaf 2006 zijn Peter Brunt en Ferdinand Erblich de vaste docenten van het EnAccord Kwartet. Het EnAccord Strijkkwartet won prijzen bij het Prinses Christina Concours (1999, 2000) en bij het internationale Charles Hennen Concours (2001, 2005). Tijdens de finale van het Vriendenkrans Concours 2007 werd het kwartet winnaar van de Gouden Lier Prijs en de Pasman Studiebeurs. Het EnAccord Kwartet werkt aan een zo gevarieerd mogelijk repertoire. Zij werden gecoacht door Steve Reich voor uitvoering van diens Triple Quartet, verzorgden de première van Marijn Simons Derde Strijkkwartet en werden geselecteerd om in april 2007 een intensieve cursus te volgen in New York bij het Kronos Quartet, met werken die voor Kronos gecomponeerd zijn. Het kwartet werkte in kwintetvorm samen met altisten Ferdinand Erblich en Hartmut Rohde en klarinettisten Frank van den Brink en Walter Boeijkens. Zij speelden octet met het Roemeense Tiberius Kwartet en het Rubens Kwartet. In oktober 2006 maakte het EnAccord Kwartet een tour langs elf belangrijke kamermuziekpodia in Nederland in de serie Het Debuut. Zij waren bij diverse festivals te horen, zoals het Grachtenfestival, het Kamermuziekfestival van Janine Jansen, het Cross Linx Festival en Festival Classique in Den Haag. Naast een drukke concert agenda in eigen land, treedt het EnAccord Kwartet regelmatig op in het buitenland. Zij speelden in Amman, Genève en Istanbul, en traden op in Carnegie Hall, New York. Op 17 februari 2008 was EnAccord te zien en beluisten in het tv programma Vrije Geluiden van de VPRO, waar zij een deel uit Claude Debussy's String Quartet opus 10 en Bela Bartóks Strijkkwartet nr.3 lieten horen. Van de huidige leden van EnAccord ( Ilka van der Plas, viool; Helena Druwé, viool; Rosalinde Kluck, altviool en Mette Seidel, cello) heeft alleen Helena Druwé geen Viotta verleden. Een oud knipsel, niet meer tot een bepaalde krant te herleiden:

18 Knipsel : bron niet te achterhalen Terecht belichten we in de Nootzakelijk de mooie en aangename kanten van muciseren. Successen, zoals die van EnAccord brengen we graag voor het voetlicht en we staan stil bij Viotta leden die in de prijzen vallen. Ten onrechte zou de indruk kunnen worden gewekt, dat een keuze voor het vak bij voldoende inzet altijd in een mooie muziekcarrière zal resulteren. Niet om te ontmoedigen, maar wèl om bij te dragen aan realiteitszin op dat punt, hebben we het hiernaast geplaatste artikel uit de Volkskrant overgenomen. De redactie.

19 Concert Viotta Jeugdorkest in het Stadstheater, Zoetermeer Zoetermeer viert haar 100 jarig bestaan. Dat wordt luister bijgezet met een veelheid aan evenementen die door het jaar heen worden georganiseerd. Op initiatief van Jongerius Bakker uit Zoetermeer (dezelfde die bij elke Viotta tournee voor een heerlijk ontbijt zorgt op de eerste reisdag) werd het Viotta Jeugdorkest gevraagd een concert te verzorgen in het Stadstheater. Na professionele vooraankondigingen, via een huis aan huis verspreid Zoetermeer 1000 programmablad, fraaie kleuren affiches en opwekkende convocaties in plaatselijke en regionale media, was het op 9 maart zover. Het Stadstheater bood een ruim podium. Het is in de eerste plaats als theater ontworpen, niet als concertzaal. Het podium is dan door middel van lange donkere gordijnen gescheiden van de omliggende ruimte, waar technische apparatuur, podiumdelen en requisiten voor toneel staan opgesteld. Dat deed meteen het ergste vermoeden voor wat betreft de accoustiek in deze zaal. Verrassing! In dat probleem bleek op vernuftige wijze te zijn voorzien met een technische oplossing. In de zaal hangt een aantal microfoons, die het geluid dat op het podium wordt geproduceerd opvangen. Dat wordt met een kleine (instelbare) vertraging naar vier speakers geleid, die voor de gordijnen aan de achterkant van het podium hangen. Zo wordt enige nagalm / ruimte in het geluid gecreëerd. Het resultaat klonk heel natuurlijk. Matige accoustiek zou dus geen excuus kunnen vormen voor een matige resensie. Hetzelfde gold voor de opkomst van publiek. Toegegeven, de zaal was niet vol, maar goed gevuld was ie zeker. Zowel de zaal als het balcon waren geanimeerd gevuld, en dit keer met een overwegend vreemd publiek (niet alleen de gewaardeerde, trouwe Viota aanhang), onder wie de burgemeester van Zoetermeer, enkele wethouders met hun gezin en raadsleden. Kortom aan Zoetermeerse kant was ruimschoots aan alle randvoorwaarden voldaan voor een geslaagd concert. Hieronder een foto impressie, wat krantenknipsels en uitspraken na afloop van het concert. Gé Klinkhamer inspeelrepetitie

20