Verslag over de opvolgingsdoorlichting van CLB vh GO Lier te Lier

Transcriptie

1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL Verslag over de opvolgingsdoorlichting van CLB vh GO Lier te Lier Hoofdstructuur CLB Instellingsnummer Instelling CLB vh GO Lier directeur Ann VERMAELEN adres Berlaarsestraat LIER telefoon fax website/url Bestuur van de instelling Scholengroep 4 Mortsel-Edegem- Lier te KONTICH adres Duffelsesteenweg KONTICH Dagen van het doorlichtingsbezoek 08/11/2011 Einddatum van het doorlichtingsbezoek 08/11/2011 Datum bespreking verslag met de 25/11/2011 instelling Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Regine VANDERVEE Teamleden Marleen DOBBELS Guy DE PAEPE Ann BLYWEERT Deskundige(n) behorend tot de administratie nihil Externe deskundige(n) nihil CLB vh GO Lier te Lier 1

2 INHOUDSOPGAVE INLEIDING HISTORIEK TE REMEDIEREN TEKORTEN ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? Schoolondersteuning: Projecten rond prioritaire doelgroepen Beleidsplan/Beleidscontract: Opstellen overeenkomstig hoofdstuk V, afdeling 2 DCLB Kwaliteitsbeleid: Kwaliteitsbeleid conform hoofdstuk XI DCLB ADVIES REGELING VOOR HET VERVOLG CLB vh GO Lier te Lier

3 INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting van uw instelling 1 door de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe. Als een instelling bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een (opvolgings)doorlichting is opgebouwd rond de componenten context, input, proces en output: context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en juridische aard die de instelling karakteriseren input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van de instelling proces: initiatieven die een instelling neemt om output te realiseren, rekening houdend met haar context en input output: de resultaten die de instelling met haar leerlingen of cursisten bereikt. Meer info over het CIPO-referentiekader vindt u op Tijdens het opvolgingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties, gesprekken en analyse van documenten. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en een advies. Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging. Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de instelling. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen: een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de instelling of van structuuronderdelen een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de instelling of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de instelling de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve verslag informeert de directeur van de instelling leerlingen, ouders en/of cursisten over de mogelijkheid tot inzage. De directeur van het centrum voor leerlingenbegeleiding informeert de centrumraad. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de instelling het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de instelling of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De instelling mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. 1 Instelling: onderwijsinstelling of CLB (Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, artikel 2, 11 ). Onderwijsinstelling: een pedagogisch geheel waar onderwijs georganiseerd wordt en waaraan een uniek instellingsnummer toegekend is (Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, artikel 2, 13 ) CLB vh GO Lier te Lier 3

4 Meer informatie? en CLB vh GO Lier te Lier

5 1. HISTORIEK Het vorige doorlichtingsbezoek vond plaats van 09/02/2009 tot 11/02/2009 en werd afgesloten met een beperkt gunstig advies. Vanaf 01/09/2011 moet de instelling kunnen aantonen dat de tekorten die aan de basis lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate de instelling daarin is geslaagd. 2. TE REMEDIEREN TEKORTEN x Schoolondersteuning Projecten rond prioritaire doelgroepen Beleidsplan/Beleidscontract Opstellen overeenkom stig hoofdstuk V, afdeling 2 DCLB Kwaliteitsbeleid Kwaliteitsbeleid conform hoofdstuk XI DCLB om wille van art. 22 DCLB art. 39,2 DCLB art. 97 DCLB 3. ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? 3.1 Schoolondersteuning: Projecten rond prioritaire doelgroepen Voldoet We baseren ons op gesprekken en documenten om hierover een uitspraak te doen. Motivering Naar aanleiding van de doorlichting en de eigen analyse van de beginsituatie van kansenbevordering heeft het centrum een verbetertraject opgestart met een planning, prioriteiten en doelstellingen. De doelstellingen zijn uitgewerkt in projectfiches (kwaliteitsplannen) en zijn gericht op: o Visieontwikkeling binnen het centrum o Inzicht verwerven in achterstellingsmechanismen en kansarmoede op centrumniveau o Scholen sensibiliseren en inzichten bijbrengen rond kansenbevordering die hen toelaten hun eigen handelen te evalueren o Betrokkenheid en participatie van ouders van doelgroepleerlingen vergroten Om deze opdracht waar te maken, werd gekozen om twee medewerkers elk 20% vrij te stellen. Door middel van vorming, studie, contacten met de doelgroep en externe organisaties hebben deze medewerkers inzicht verworven in de achterstellingsmechanismen en in de armoede en kennis verworven over de werking van diensten en netwerkpartners. Zij ontwikkelen materialen (o.a. kansenfiches, folder met de belangrijke organisaties inzake kansenbevordering) en coachen de medewerkers. Terugkoppeling van informatie en doorstroming van materialen naar de andere collega s gebeurt via de verschillende aanwezige kanalen. In de eerste fase van het verbeterproces werd er veel geïnvesteerd in het informeren en sensibiliseren van alle medewerkers over art.22 DCLB en GOK. Op basis van reflectie en overleg is er een visie ontwikkeld die nog wordt bijgestuurd. Op vlak van deskundigheidsbevordering worden er initiatieven genomen zowel op individueel als op centrumniveau CLB vh GO Lier te Lier 5

6 Uit de gesprekken met de medewerkers blijkt dat de vormingen en de contacten met de doelgroepen en het specifieke netwerk geleid hebben tot een sterkere bewustwording en tot het zich meer eigen maken van de taken binnen kansenbevordering. Het centrum werkte aan de verbetering van de schriftelijke communicatie, de toegankelijkheid en het imago. Meerdere initiatieven en materialen werden ontwikkeld omdat op basis van ervaringen, contacten met de doelgroep en evaluaties van acties vastgesteld werd dat de drempel naar CLB te hoog was, het CLB onvoldoende gekend was en eerder een negatief imago had. Het centrum zette meerdere stappen om de GOK - werking te optimaliseren. Om de betrokkenheid bij de GOK - werking in de scholen te verbeteren, werd er op centrumniveau en in de scholen een bevraging gedaan om de beginsituatie in kaart te brengen. Op basis van deze gegevens werd er meer aandacht besteed aan het formuleren van doelstellingen en acties samen met de school. Uit meerdere afsprakennota s blijkt dat er in functie van het GOK - beleid in de scholen overleg is geweest en afspraken werden gemaakt. In meerdere scholen is er aansluiting met het GOK - beleid via het GOK - plan van de school. De voorbije twee schooljaren heeft het centrum geïnvesteerd in het in kaart brengen van gegevens in functie van de werking ten aanzien van kansenbevordering. Er wordt een schoolfoto opgemaakt en de gegevens van het LOP worden benut. Er werd van meerdere scholen een analyse gemaakt van mogelijke hiaten in de GOK - werking en de noden naar ondersteuning werden bevraagd. Om de betrokkenheid en participatie van de ouders van doelgroepleerlingen te verhogen, heeft het centrum meerdere acties opgestart. Deze initiatieven resulteren in verschillende projecten, o.a. het K-1 project waarbij de ouders van de kinderen van de eerste kleuterklas kennis maken met de CLB werking. Dit schooljaar heeft het centrum de focus gelegd op het sensibiliseren en het bijbrengen van inzichten rond kansenbevordering aan de scholen (in eerste instantie de basisscholen). Het centrum organiseert vorming voor directies en zorgcoördinatoren, daarna wordt er met de scholen een traject doorlopen en een thema op maat uitgewerkt. Het project start in zeven basisscholen waarvan dit schooljaar één school (pilootschool) het volledige traject zal doorlopen. De verdere implementatie van dergelijke initiatieven in functie van het ondersteunen van de school als systeem is aangewezen. We merken in het centrum een evolutie en een duidelijke verandering. Er is veel energie gestopt in het sensibiliseren, informeren en coachen van de medewerkers om de taken in functie van art. 22 DCLB en GOK te implementeren in de concrete CLB - werking. 3.2 Beleidsplan/Beleidscontract: Opstellen overeenkomstig hoofdstuk V, afdeling 2 DCLB Voldoet We baseren ons op gesprekken en documenten om hierover een uitspraak te doen. Motivering Om het verbetertraject te structureren en procesmatig te laten verlopen werd een projectfiche (kwaliteitsplan) opgesteld met volgende doelstellingen: o een model van afsprakennota ontwikkelen o in samenwerking met de scholen en op maat van de scholen doelstellingen formuleren volgens het SMART-principe o het ontwikkelde model van de afsprakennota evalueren o het model bijsturen indien nodig CLB vh GO Lier te Lier

7 Op basis van het model van de pedagogische begeleidingsdienst GO! werd een eigen model ontwikkeld. Via intervisiesessies werden alle personeelsleden hierbij betrokken. In dit model werden twee belangrijke elementen opgenomen om te komen tot een goede afstemming: o een CLB-foto, die het eigen profiel en de positie binnen het onderwijslandschap duidelijk maakt o een unieke schoolfoto waarin heel wat elementen van de leerlingenpopulatie en de eerste zorg op school beschreven staan Dit model werd aan alle directies van de scholengroep voorgesteld. Samen met de school werden doelstellingen geformuleerd rekening houdend met de beginsituatieanalyse, de evaluatie van de werking en de noden van de leerlingen. De werkwijze om deze doelstellingen te realiseren werd met de scholen afgesproken en beschreven in de afsprakennota. Na een eerste evaluatie werd een aangepaste versie van afsprakennota uitgewerkt. Daarnaast werd een handleiding opgesteld ter ondersteuning van de medewerkers. Om de kwaliteit van de afspraken en de geformuleerde doelstellingen te bewaken en om de medewerkers te ondersteunen werden de afsprakennota's nagelezen door het kwaliteitsteam en daarna besproken met de individuele teams. Indien de bespreking met de school moeilijker verliep werd het team bijgestaan door een lid van het kwaliteitsteam. Tijdens het schooljaar werd het centrum ondersteund door de pedagogische begeleidingsdienst GO!. Na het eerste schooljaar ( ) werden de afsprakennota's geëvalueerd, zowel intern door elk team als extern samen met de school om na te gaan of de doelen en de werkwijze zorgvuldig werden uitgevoerd. Ook na het schooljaar werd (1) opnieuw een grondige evaluatie uitgevoerd, (2) de opvolging door het kwaliteitsteam verder gezet en (3) het verbetertraject door de pedagogische begeleiding GO! verder ondersteund. In vergelijking met de doorlichting stellen we een positieve evolutie vast. Het verbetertraject verloopt procesmatig en op een gestructureerde manier. Alle medewerkers en de scholen worden betrokken en er wordt beroep gedaan op de pedagogische begeleiding om de kwaliteit mee te bewaken. We geven nog enkele aandachtspunten mee voor de verdere ontwikkeling: o de jaarlijkse evaluatie ook op een systematische manier uitbouwen want dit is een belangrijke bron voor bijsturing van de samenwerking met de scholen o de manier waarop doelstellingen en de werkwijze tot stand komen geleidelijk uitbreiden naar alle facetten van de samenwerking met de school, rekening houdend met het BVR tot vaststelling van de operationele doelstellingen van de CLB. 3.3 Kwaliteitsbeleid: Kwaliteitsbeleid conform hoofdstuk XI DCLB Voldoet We baseren ons op gesprekken en documenten om hierover een uitspraak te doen. Motivering Om het kwaliteitsbeleid gestalte te geven ontwikkelde het centrum een visie die een kwaliteitsvolle, cliëntgerichte dienstverlening en begeleiding mogelijk moet maken. Alle medewerkers werden hierbij betrokken. Het centrum staat achter de vijf fundamenten die de basis vormen voor deze visie: o participatieve leiderschapsstijl o duidelijke taakafbakeningen en verantwoordelijkheden o ontwikkelen van een gezamenlijke kijk CLB vh GO Lier te Lier 7

8 o openstaan voor feedback en evaluaties op intern en extern niveau en dit beschouwen als groeipotentieel o samenwerken aan problemen Om kwaliteitszorg te kunnen realiseren investeerde het centrum in een aantal randvoorwaarden: o Om hun deskundigheid te verruimen, volgden de directie en de kwaliteitscoördinator een externe vormingsdag en het aanbod van het POC. Er werd beroep gedaan op de pedagogische begeleidingsdienst en er werd deelgenomen aan de kwaliteitszorgwerkgroep regio Oost. o De verantwoordelijkheden voor het kwaliteitsbeleid werden geëxpliciteerd. Zo is het nu duidelijk wat de taak is van het kwaliteitsteam, het strategisch team, de disciplinegroepen en werd een functiebeschrijving voor de kwaliteitscoördinator (50% vrijstelling) opgemaakt. Er is een wisselwerking tussen de verschillende kanalen en er wordt zowel top down als bottom-up gewerkt. Het CLB GO! Lier koos voor een pragmatische aanpak van het kwaliteitssysteem. Dit betekent dat gekozen werd voor een licht verteerbaar en werkbaar kwaliteitshandboek in een voor iedereen begrijpbare taal. Er is een aanzet gegeven om te werken met stappenplannen en afspraken om de primaire, secundaire en managementprocessen te ondersteunen. Het centrum stelde, samenvallend met een beleidsperiode van drie jaar, een plan op waarin de beleidsdoelstellingen/kwaliteitsdoelstellingen zijn opgenomen, o.a. het centrum begeleidt prioritair en intensief de leerlingen die in hun ontwikkeling en leerproces bedreigd worden, het centrum hanteert een kwaliteitsbeleid in overeenstemming met hoofdstuk XI van het DCLB, het centrum stelt jaarlijks een vormingsplan op zoals bepaald in art. 81 bis van het DCLB, Deze doelstellingen zijn gegroeid vanuit de noden van het centrum, een zelfevaluatie (2009), maatschappelijke veranderingen en het evaluatieverslag van de vorige doorlichting. Bij de formulering wordt rekening gehouden met de haalbaarheid ervan. Het CLB maakte een opstart met kwaliteitsplannen en projectfiches die hen toelaten verbetertrajecten op een systematische manier uit te bouwen. Voor iedere beleidsdoelstelling werd een projectfiche opgemaakt, ook voor het kwaliteitsbeleid. Daarin werd de beginsituatie beschreven, werden operationele doelen bepaald en termijnen vastgelegd, evaluatiemomenten geëxpliciteerd en waar mogelijk meetinstrumenten vernoemd. Het kwaliteitshandboek kreeg vorm en inhoud. De visie, de centrumdoelstellingen en het kwaliteitssysteem zijn opgenomen. Uit de gesprekken blijkt dat het kwaliteitshandboek zowel voor nieuwe als meer ervaren medewerkers een toegankelijk en zinvol instrument is. Het centrum voert geregeld interne en externe evaluaties en tevredenheidsonderzoeken uit. Deze kunnen zich richten op de cliënt, de medewerkers alsook het beleid. De resultaten vormen in samenspraak met de medewerkers de basis voor het opzetten van verbeterprojecten. Het is binnen deze context aangewezen ook gegevens te verzamelen en te analyseren als basis voor bijsturingen. 4. ADVIES In uitvoering van het Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning van de tekorten zoals vermeld in punt 2 van dit verslag GUNSTIG CLB vh GO Lier te Lier

9 5. REGELING VOOR HET VERVOLG Nihil Namens het inspectieteam, de inspecteur-verslaggever Regine Vandervee Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de instelling: Voor kennisname Het bestuur of zijn gemandateerde Naam: CLB vh GO Lier te Lier 9