Deel D - De geschiedenis van de SGI

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Deel D - De geschiedenis van de SGI"

Transcriptie

1 Deel D - Spirituele onafhankelijkheid De Soka Gakkai en Nichiren Shoshu gingen in november 1991 uit elkaar. Nikken Abe, de toenmalige hogepriester van de boeddhistische priesterorde Nichiren Shoshu, excommuniceerde de Soka Gakkai de grootste bij haar aangesloten lekenorganisatie. Spanningen tussen de Soka Gakkai en de priesterorde Nichiren Shoshu bestonden er eigenlijk al vanaf het ontstaan van de lekenorganisatie in Volgens wetenschappers in sociologie en religie was de afsplitsing uiteindelijk onvermijdelijk. Bryan Wilson en Karel Dobbelaere zeggen hierover in hun boek A Time to chant uit 1994: De Soka Gakkai is een enorm grote beweging, open van karakter en gericht op leken, en toegewijd aan het effectief en praktisch maken van de leer van Nichiren in de alledaagse moderne wereld. De priesterorde Nichiren Shoshu zit hoofdzakelijk gevangen in een ouderwets schijnbaar monastiek systeem, gebaseerd op rituelen; zij houdt zich alleen bezig met het behoud van haar gezag en gedraagt zich bezitterig ten opzichte van haar alleenrecht op bepaalde heilige leerstellingen, plaatsen en voorwerpen. 1 Zij merken op dat de priesterorde juist het eigentijdse karakter van de Soka Gakkai wantrouwde, ( ) een beweging die nieuwe kracht geeft, aangepast aan hedendaagse omstandigheden en die vanaf het eerste begin een beleid heeft nagestreefd van enorme ontwikkeling en het verwerven van internationale leden, en internationaal georiënteerd is. De Soka Gakkai heeft altijd benadrukt dat de leer van Nichiren gelijkwaardigheid nastreeft: dat het Nichiren Boeddhisme ieder individu, of het nu een priester of een lekengelovige is, in staat stelt om zijn of haar eigen aangeboren boeddhanatuur te ontwikkelen. Ze heeft ook altijd de nadruk gelegd op sociale betrokkenheid op basis van het bodhisattva-ideaal om zich actief in te zetten voor het geluk van anderen en zo 1 Bryan Wilson [collega-emeritus van de Universiteit van Oxford] en Karel Dobbelaere [Sociologie en Religie Afdeling van de Katholieke Universiteit van Leuven], A Time to Chant: De Soka Gakkai boeddhisten in Engeland (Oxford University Press: New York, 1994), een vreedzame maatschappij te creëren. Nichiren Shoshu heeft zich daarentegen meer bekommerd om het in stand houden van traditionele rituelen, met de nadruk op de priesters als tussenpersonen die zich, in hun ogen, op een hoger spiritueel niveau bevinden dan lekengelovigen. In dit opzicht zou men kunnen zeggen dat ze het oorspronkelijke doel en de sociale taak van het boeddhisme uit het oog hebben verloren. De wortels van het conflict De verschillen kwamen naar voren tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen Nichiren Shoshu de lekenorganisatie probeerde te dwingen om de Shinto talisman, gesanctioneerd door het Staats Shinto-systeem, te installeren dit werd door de militaristische regering gebruikt als middel om de oorlogsinspanningen van Japan heilig te verklaren. Tsunesaburo Makiguchi, de eerste president van de Soka Gakkai, en zijn collega Josei Toda die later de tweede president werd, weigerden dit en als gevolg daarvan ontzegde Nichiren Shoshu hun de toegang tot de hoofdtempel. Makiguchi en Toda werden later gevangen genomen door de regering vanwege hun afwijkende mening en Makiguchi stierf in de gevangenis. Wilson en Dobbelaere schrijven als commentaar op deze gebeurtenis: De leden van de Gakkai ( ) konden hun eigen eerste twee presidenten in ere houden als leiders die zich vuriger bezighielden met het beschermen van het ware geloof dan de priesters. 2 Samenwerken Te midden van de verwoestingen in het naoorlogse Japan heeft de Soka Gakkai vol enthousiasme het Nichiren Boeddhisme verspreid en haar ledenaantal snel doen groeien. Ondanks de teleurstelling over het compromis dat de priesterorde Nichiren Shoshu had gesloten met de militaristische regering in oorlogstijd, streefde de Soka Gakkai naar een betere relatie met de 2 idem.,

2 priesterorde omwille van de ontwikkeling van het Nichiren Boeddhisme en bleef zij hen ondersteunen, in de hoop dat zij het gemeenschappelijke doel van het creëren van vrede en geluk voor de mensen zouden helpen bevorderen. De steun van de Soka Gakkai aan de priesterorde hield onder andere de restauratie in van belangrijke gebouwen op het terrein van de hoofdtempel van Nichiren Shoshu, de bouw van een nieuwe hoofdtempel en de schenking van land en in totaal 356 plaatselijke tempels. Een autoritaire houding Helaas heeft de priesterorde desalniettemin talloze keren een teken van corruptie en autoritaire praktijken afgegeven, terwijl ze heel veel profijt hadden van de enorme ontwikkeling van het Nichiren Boeddhisme, waarin de Soka Gakkai een pioniersrol vervulde. Toen leden van de Soka Gakkai deze houding aan de kaak stelden en riepen om hervorming, ging de priesterorde alleen maar nog onbuigzamer te werk in het ondergeschikt maken van de leden van de Soka Gakkai 3. Hoe sterker de Soka Gakkai groeide, des te meer de priesters deze houding lieten zien. Excommunicatie De stappen van de geestelijkheid naar excommunicatie begonnen eind 1990, toen zij een campagne begonnen van kritiek op Daisaku Ikeda, president van Soka Gakkai Internationaal. In die tijd stelde de priesterorde dat ze Ikeda zag als een ongeschikte leider met ketterse ideeën. 3 Bijvoorbeeld, Hammond and Machecek schrijven: In verklaringen over de relatie tussen de lekengelovigen en de priesters, die begin 1990 zijn gemaakt, beweerde Ikeda dat de leer van Nichiren meer gezaghebbend was dan die van de priesters. De priesters, op hun beurt, betoogden dat dergelijke kritiek op de priesterorde laster was tegen het boeddhisme, en droegen de Soka Gakkai op een uitleg en een verontschuldiging aan te bieden. De Soka Gakkai verzocht in antwoord hierop om een dialoog over de kwestie met de priesterorde, die dit weigerde en nogmaals een geschreven verontschuldiging eiste. Phillip E. Hammond [D. Mackenzie Brown professor van religieuze studies aan de Universiteit van California, Santa Barbara] en David W. Machacek [docent religieuze studies aan de Universiteit van California, Santa Barbara], De Soka Gakkai in America: Accommodatie en conversie (Oxford University Press: New York, 1999), Toen Ikeda publiekelijk Beethovens Ode aan de vreugde prees, kreeg hij bijvoorbeeld de kritiek dat hij het christendom verheerlijkte. De Japanoloog Daniel Metraux gaf hierop het commentaar dat het overduidelijk was dat de hoofdtempel het idee had dat de Soka Gakkai te machtig was geworden ( ). 4 Metraux schrijft deze wrijving toe aan de zienswijze van de Soka Gakkai dat het Nichiren Boeddhisme de fundamentele gelijkheid van alle mensen uiteenzet. Hierdoor waren lekengelovigen geneigd de rol van een priester te zien als niet meer en ook niet minder belangrijk dan die van de leken. Verwoesting In een brief uit 1991 van hogepriester Nikken Abe van Nichiren Shoshu aan de Soka Gakkai stond dat verklaringen van de Soka Gakkai met betrekking tot de gelijkwaardigheid van priesters en leken een daad inhield die een schending van de leer was 5. In 1991 weigerde Nichiren Shoshu in te gaan op verzoeken van de Soka Gakkai om een dialoog en excommuniceerde de lekenorganisatie. De priesters gingen zelfs zo ver dat ze honderden kersenbomen op het terrein van de hoofdtempel omhakten, die door de organisatie waren geschonken. Ze verwoestten ook het belangrijkste hooftempelgebouw, een constructie die internationaal om haar architectuur geprezen werd. De fondsen voor de bouw van deze hoofdtempel bestonden nagenoeg helemaal uit donaties van leden van de Soka Gakkai. Bevrijding Al veroorzaakte de excommunicatie in die tijd wellicht voor enige commotie in de 4 Daniel A. Metraux [professor en hoofd van de afdeling Oosterse Studies van het Mary Baldwin College, Staunton, Virginia, USA], The Soka Gakkai: Buddhism and the Creation of a Harmonious and Peaceful Society in Engaged Buddhism: Buddhist Liberation Movements in Asia, ed., Christopher S. Queen and Sallie B. King (Albany: State University of New York Press, 1996), p Soka Gakkai Kaisan Kankokusho ( Remonstrantie aan de Soka Gakkai om zich te ontbinden ) verstuurd door Nichiren Shoshu op 7 November

3 pers, de Soka Gakkai voelde dit toch als een bevrijding. In de eerste plaats zagen de priesters interreligieuze dialoog en samenwerking als ketters. Op deze manier had de Soka Gakkai meer vrijheid gekregen om haar geloof op een moderne manier vorm te geven. Terwijl de boeddhistische hoofdbeoefening van het reciteren van de Lotus Soetra en het reciteren van Nammyoho-renge-kyo niet is veranderd, heeft de Soka Gakkai zich sinds 1991 losgemaakt van haar vroegere religieuze formalisme en het bevorderen van sociale betrokkenheid en interreligieuze dialoog sterker nagestreefd. Tijdslijn 1930 oprichting van de Soka Gakkai 1943 Nichiren Shoshu bewaarde de shinto-talisman in een schrijn als steunbewijs aan de militaire regering; Makiguchi en Toda weigerden dit en de jaren daarna Nichiren Shoshu verkreeg fondsen en tempelgebouwen door donaties van leden van de Soka Gakkai Daisaku Ikeda trad af als president van de Soka Gakkai om de spanning tussen Nichiren Shoshu en de Soka Gakkai te verminderen. De priesters verboden hem om op Soka Gakkai-bijeenkomsten te spreken en verboden ook het opnemen van zijn geschriften en foto s in publicaties van de organisatie. Daisaku Ikeda reageerde hierop door leden schriftelijk en persoonlijk aan te moedigen, hij zocht hen thuis op, leerde piano spelen om leden op bijeenkomsten aan te moedigen en reisde de wereld over om activiteiten van de SGI, waarvan hij president bleef, te ontplooien. De jaren 1980 Leden van de Soka Gakkai en SGI maakten zich steeds meer zorgen over de buitensporige leefstijl en kosten voor diensten van de priesters, maar hun roep om hervorming werd genegeerd De 67e hogepriester Nikken Abe en seniorpriesters planden Operatie C een reeks acties tegen de Soka Gakkai om de organisatie af te snijden van Nichiren Shoshu; dit met de verwachting dat het de organisatie zou destabiliseren en dat Soka Gakkai-leden zouden besluiten om zich direct te verbinden aan de priesterorde, door zich aan te sluiten bij nieuw gecreëerde organisaties met een directe band met de tempel (Jpn danto). Maar dit gebeurde niet, omdat een overweldigend grote meerderheid van de leden ervoor koos om binnen de Soka Gakkai hun geloof, studie en beoefening te blijven ontwikkelen. Maart 1991 De priesterorde had het plan om haar danto-beweging buiten Japan uit te breiden met het doel de SGI te destabiliseren. De reactie van algemeen directeur Richard Causton van SGI-UK was een felle brief aan Nikken Abe, waarin hij diens acties met klem afwees: Hebt u [Nikken Abe] werkelijk zo n lage dunk van ons, overzeese volgelingen, dat u gelooft dat wij hem [president Ikeda] als verraders de rug zullen toekeren en de lekenorganisatie kapotmaken die we met zoveel moeite hebben opgebouwd in de spirit van ons geloof ( )? Hij vervolgde met een beschuldiging aan het adres van Nikken dat hij probeerde de beweging voor kosenrufu in ons land voor nog vele komende jaren te stagneren. Zijn heftige protest, gevoed door zijn verontwaardiging over het kwaad dat hier werd begaan, verenigde en beschermde de SGI niet alleen in de UK, maar in heel Europa. (SGI Newsletter nr. 6852, 26 mei 2006) 28 november 1991 Nichiren Shoshu excommuniceerde meer dan 12 miljoen gelovigen. 3

4 De drie presidenten De Soka Gakkai Internationaal (SGI) is de organisatie die de instelling van Nichiren Daishonin heeft geërfd en oprecht actie onderneemt omwille van de Wet, vanuit het diepe besef dat het haar missie is om kosenrufu over de hele wereld te verwezenlijken. De drie presidenten (eerste president Tsunesaburo Makiguchi, tweede president Josei Toda en derde president Daisaku Ikeda) hebben dit besef vormgegeven en zich enorm ingezet om dit tot stand te brengen. In dit gedeelte maken we kennis met de geschiedenis van de SGI door het leven van de drie presidenten en de houding van de eenheid van meester en leerling te bestuderen. Tsunesaburo Makiguchi De Soka Gakkai is ontstaan vanuit het eenheidsbesef van meester en leerling zoals dit ervaren werd tussen Makiguchi en Toda. Beiden waren onderwijskundigen. Tsunesaburo Makiguchi werd op 6 juni 1871 geboren in de prefectuur Niigata. Zijn kindertijd was niet gemakkelijk en op jeugdige leeftijd begon hij al te werken. Ondanks zijn problemen bleef hij studeren en volgde lessen op de kweekschool in Sapporo, Hokkaido, waar hij uiteindelijk afstudeerde als onderwijzer. Op Hokkaido bracht hij zijn eerste jaren als onderwijzer door waarna hij naar Tokio verhuisde. In 1903 publiceerde Makiguchi zijn eerste boek, getiteld De geografie van het menselijk leven, en later werd hij hoofdonderwijzer van verschillende basisscholen in Tokio. Hij zette zich enorm in om een onderwijsmethode te ontwikkelen waarbij kinderen in staat worden gesteld een onafhankelijk persoon te worden die blij is met zijn eigen leerprestaties. Hij ontwikkelde een unieke onderwijsmethode, maar bleef zoeken naar een onderliggende spirituele filosofie. Uiteindelijk stuitte hij op het Nichiren Boeddhisme en begon in 1928 met de beoefening ervan. Later beschreef hij zijn ervaring toen hij met de beoefening begon als volgt: Met onbeschrijfelijke vreugde veranderde ik mijn bijna 60-jarige manier van leven. (SGI Nieuwsbrief 3354, 19 September 1997) Makiguchi beschouwde de leer van Nichiren Daishonin als een levenswijze en hij was van mening dat het boeddhisme van Nichiren Daishonin de kracht had om waarde te creëren in de samenleving. Op de vraag waarom hij zich had bekeerd, zei hij: Ik ontdekte geen enkele tegenstrijdigheid tussen wetenschap, filosofie, het fundament van onze moderne samenleving, en de leer van de Lotus Soetra. (Uit het Japanse studieblad Daibyakurenge, oktober 2010) Op 18 november 1930 publiceerde Makiguchi het eerste deel van Soka kyoikugaku taikei (Methode van waardecreërende educatie). Het werd uitgegeven door de Soka Kyoiku Gakkai (Genootschap voor Waardecreërende Educatie), de voorloper van de Soka Gakkai. Deze publicatie luidde dus eigenlijk de oprichting van de Soka Gakkai door Makiguchi en Toda in. Met andere woorden, met de instelling van eenheid van leermeester en leerling werd de Soka Gakkai opgericht. Het woord soka betekent in het Japans waarde creëren. Het drukt de essentie uit van Makiguchi s ideologie. Volgens hem was het zoeken naar geluk het doel van het leven, en creëert deze zoektocht waarde. Het woord soka kwam tot stand door de dialoog tussen Makiguchi en Toda. De Soka Kyoiku Gakkai is begonnen als een groep onderwijzers die het Nichiren Boeddhisme beoefenden. Maar de groep groeide gestaag en toen ook nietonderwijzers zich aansloten, werd het vanzelf een groep die zich in de eerste plaats op het boeddhisme richtte. De Soka Kyoiku Gakkai was vanaf het begin een uniek boeddhistisch genootschap. Zij volgde niet zozeer de formaliteit van de traditionele boeddhistische beoefening, maar streefde ernaar het dagelijks leven van elk lid te veranderen en ook de samenleving door het vestigen van individueel geluk. Bovendien geloofde men dat het Nichiren Boeddhisme kon bijdragen tot wereldvrede en de mensenmaatschappij tot bloei kon brengen. Dankzij de talloze discussiebijeenkomsten en de inspanningen van haar leden om anderen tot het boeddhisme te introduceren, groeide de organisatie. Voor de Tweede Wereldoorlog 4

5 stond het ledental op De militaire regering hield echter steeds strenger toezicht op alles wat met religie en ideologie te maken had. Boeddhistische scholen werden aangemoedigd om de talisman van de nationale religie, het shinto, te tonen. Uiteindelijk zwichtte de priesterorde van Nichiren Shoshu voor de druk van het gezag en in juni 1943 verzocht zij de leden van de Soka Kyoiku Gakkai om, in overeenstemming met het regeringsbesluit, eveneens de shintotalisman aan te nemen. Makiguchi weigerde dit, op religieuze gronden. De regering was de discussiebijeenkomsten en activiteiten van de Soka Kyoiku Gakkai al een tijd nauwkeurig in de gaten gaan houden, en als gevolg van zijn weigering werd Makiguchi in juli tijdens een boeddhistische activiteit gearresteerd. Tot het einde bleef Makiguchi vasthouden aan zijn overtuigingen en sloot geen enkel compromis. Hij stierf op 18 november 1944 in de Sugamo-gevangenis in Tokio. Hij is 73 jaar oud geworden. Josei Toda Josei Toda werd op 11 februari 1900 geboren in de prefectuur Ishikawa. Toen hij 2 jaar oud was verhuisde het gezin naar Hokkaido. Al vroeg ging hij werken, maar bleef daarnaast hij studeren. Zonder een formele opleiding te hebben genoten, slaagde hij voor het onderwijsexamen en kon hij aan de slag als onderwijzer. Aan het begin van 1920 werd Toda, tijdens een bezoek aan Tokio, door een kennis voorgesteld aan meneer Makiguchi. Hij was toen 19 jaar, en Makiguchi was 48. Toen hij kort daarna naar Tokio verhuisde, besloot Toda om Makiguchi als zijn leermeester aan te nemen en diens hele verdere leven heeft hij hem op talloze manieren gesteund. Samen met Makiguchi begon hij in 1928 met de beoefening van het Nichiren Boeddhisme. Behalve dat hij een onderwijzer was, was Toda ook een succesvol zakenman en was bekend geworden als de schrijver van Suirishiki shido sanjutsu (Logisch nadenken over wiskunde), dat voor de Tweede Wereldoorlog een van de populairste wiskundeboeken in Japan was. Hij hielp Makiguchi bij de uitgave van Soka kyoikugaku taikei (Methode van waardecreërende educatie), niet alleen door de financiering ervan, maar ook door het verzamelen en redigeren van Makiguchi s aantekeningen. Dit boek was het resultaat van de relatie van meester en leerling zoals die bestond tussen Makiguchi en Toda. In het boek wordt Toda vermeld als uitgever en de Soka Kyoiku Gakkai als uitgeversmaatschappij. Het werd gepubliceerd op 18 november 1930, en dit luidde het begin in van de SGIbeweging. Toda s leermeester Makiguchi werd 6 juli 1943 gearresteerd, omdat hij weigerde het beleid van de Japanse militaire regering te volgen. Toda werd op dezelfde dag in zijn huis gearresteerd. In totaal werden er eenentwintig personen gearresteerd. Ze werden zeer slecht behandeld en alleen Makiguchi en Toda weigerden hun geloof op te geven. Toda bleef daimoku reciteren in de gevangenis en in 1944 zette hij zich ertoe om elke dag tienduizend daimoku te reciteren en de Lotus Soetra te lezen. Dankzij deze inspanningen kwam hij tot het diepe besef: Boeddha is het leven zelf. Hij bleef doorgaan met reciteren en besefte toen dat hij niemand minder was dan een van de Bodhisattva s van de Aarde die de Ceremonie in de Lucht bijwoonden, een gebeurtenis die beschreven wordt in de Lotus Soetra. Dit was in november Door deze ervaringen was hij overtuigd van zijn levenstaak om kosenrufu te verwezenlijken, en dit vormt de oorzaak van de grote ontwikkeling van de Soka Gakkai na de oorlog. Na een twee jaar durend gevangenschap werd Toda op 3 juli 1945 vrijgelaten. Vanaf die dag begon hij alleen de kosenrufu-beweging op te bouwen. De organisatie en zijn leven waren door het gezag totaal vernietigd, maar zijn vastberadenheid was krachtig en onwankelbaar. Hij veranderde de naam van de organisatie van Soka Kyoiku Gakkai in Soka Gakkai, en begon onmiddellijk met het ontplooien van activiteiten. Vanaf het moment dat hij uit de gevangenis kwam tot aan zijn dood in 1958 heeft Toda talloze grote prestaties geleverd. Enkele voorbeelden hiervan zijn: 5

6 juli 1949: uitgave van het eerste nummer van de Daibyakurenge (boeddhistisch maandblad); 20 april 1951: uitgave van het eerste nummer van de Seikyo Shimbun (boeddhistische dagkrant) dat tevens het eerste deel bevatte van Toda s roman De menselijke revolutie ; 3 mei 1951: geïnstalleerd als tweede president van de Soka Gakkai; april 1952: de Soka Gakkai publiceert de Gosho zenshu (Verzameld werk van Nichiren Daishonin); september 1952: de Soka Gakkai wordt officieel geregistreerd als een religieuze organisatie; 8 september 1957: Toda s Verklaring voor de Afschaffing van Kernwapens; december 1957: de Soka Gakkai bereikt het ledenaantal van huishoudens; maart 1958: de Soka Gakkai doneert de Grote Lezingenzaal (Daikodo) aan de hoofdtempel Taiseki-ji. Op 16 maart 1958 hield Toda een ceremonie om de verantwoordelijkheid van de kosenrufu-beweging over te dragen aan zijn jonge leerling Daisaku Ikeda en andere jeugdleden. 16 Maart wordt sindsdien gevierd als Dag van kosenrufu. Toda overleed op 2 april Hij verwezenlijkte zijn levenstaak en vestigde een stevige basis voor de kosenrufubeweging. Daisaku Ikeda Daisaku Ikeda werd geboren op 2 januari 1928 in Tokio. De Tweede Wereldoorlog brak uit toen hij 13 jaar oud was en zijn vier oudere broers werden allen ingelijfd bij het leger en naar het front gestuurd. De jonge Daisaku leed aan tuberculose, maar moest desondanks hard werken om zijn familie te onderhouden. Destijds was dit een terminale ziekte en daarom dacht hij diep na over leven en dood. Een luchtaanval verwoestte het huis van de familie Ikeda en de oudste zoon sneuvelde in de strijd. Door zijn eigen jeugdervaringen kwam Daisaku Ikeda tot de conclusie dat oorlog een absoluut kwaad is. Op zoek naar een diepgaande filosofie woonde Daisaku Ikeda op 14 augustus 1947 een discussiebijeenkomst van de Soka Gakkai bij en ontmoette daar de persoon die zijn levenslange leermeester zou worden, Josei Toda. Op die bewuste dag gaf Toda een lezing over de gosho Over het vestigen van de correcte leer voor vrede in het land. Na de lezing stelde Daisaku Ikeda hem een aantal vragen zoals: Wat is de correcte levenswijze?, Wanneer is iemand echt vaderlandslievend?, Wat is Nam-myohorenge-kyo?. Hij stelde talloze vragen en Toda beantwoordde ze allemaal met dezelfde helderheid en overtuiging. De jonge Ikeda werd diep geraakt door Toda en voelde instinctief dat hij deze man kon vertrouwen. Tien dagen later, op 24 augustus, sloot Ikeda zich aan bij de Soka Gakkai. Hij was 19 jaar en Toda was 47 jaar. In de uitgeversmaatschappij van Toda kreeg Ikeda een baant als redactielid van een jongenstijdschrift. Zijn prestaties en gebeurtenissen als jeugddivisieverantwoordelijke zijn o.a.: Osaka-campagne 1956: Hij leidde een verspreidingscampagne in Osaka en afdeling Osaka bereikte uiteindelijk het aantal van nieuwe huishoudens die in een maand tijd lid werden. Het Incident met de Mijnwerkersbond van Yubari: Deze vakbond schond het recht op vrijheid van religie van de leden van de Soka Gakkai door hen uit de bond te stoten vanwege hun lidmaatschap van de Soka Gakkai. In juni 1957 bracht Ikeda een bezoek aan Yubari, stelde dit onrecht van de bond aan de kaak en gaf de leden tijdens deze vervolging bescherming. Osaka-incident 1957: Ikeda werd door de politie van Osaka gearresteerd op ongegronde beschuldigingen van het overtreden van de kieswet in Osaka het jaar ervoor, waarin kandidaten van de Soka Gakkai een verrassend politiek succes behaalden. Gealarmeerd door de toenemende invloed van deze beweging van mensen, startte het 6

7 conservatieve establishment een serie aanvallen op de organisatie, wat een hoogtepunt bereikte in zijn arrestatie. Na een langdurige rechtszaak werd hij in 1962 van alle beschuldigingen vrijgesproken. Op 3 mei 1960 werd Daisaku Ikeda benoemd tot derde president van de Soka Gakkai. Op 2 oktober van hetzelfde jaar zette hij de eerste stap naar wereldwijde kosenrufu. Hij bezocht de continenten Noord- en Zuid-Amerika. In januari van het daaropvolgende jaar, 1961, bezocht hij Hongkong, India en andere Aziatische landen. Op 5 oktober 1961 kwam hij voor het eerst in Europa aan en begon in Denemarken aan zijn rondreis. Op 10 oktober bezocht hij Nederland. Voorbeelden van zijn belangrijkste prestaties zijn: In 1965 begon hij aan de roman De menselijke revolutie (12 delen). Hij zette de roman voort als De nieuwe menselijke revolutie die tot nu toe 28 delen omvat. Hij vestigde de onderwijsdivisie, de kunstdivisie, de schrijversdivisie, de internationale divisie en de medische divisie. Hij richtte het Instituut voor Oosterse Filosofie, het Min-on Concertgenootschap en het Tokio Fuji Museum voor Schone Kunsten op. In 1964 richtte hij de politieke partij Komei ( schoon bestuur ) op. Hij vestigde het Soka-onderwijssysteem vanaf basisonderwijs tot en met universiteit. In 1968 kondigde hij het Normalisatievoorstel voor nationale betrekkingen tussen Japan en China aan. In de jaren zeventig begon hij aan een reeks dialogen met vermaarde academici en wereldleiders. De eerste dialoog vond plaats in 1972 met dr. Arnold Toynbee. Sindsdien heeft hij talloze historische dialogen gevoerd met leiders op divers gebied. Op 26 januari 1975 werd de Soka Gakkai Internationaal opgericht en Daisaku Ikeda werd benoemd tot haar president. Op 8 november 2013 opende hij de Hal van de Grote Gelofte voor Kosenrufu in Shinjuku, Tokio, waarmee hoop en rechtvaardigheid werden bevestigd op weg naar een nieuw tijdperk van wereldwijde kosenrufu. (SGI Nieuwsbrief 8866, 14 November 2013) Het wereldwijde netwerk van de SGI heeft zich verspreid naar 192 landen en gebieden. Sinds 1983 schrijft Daisaku Ikeda elk jaar op 26 januari een Vredesvoorstel, dat veel aandacht krijgt van verschillende academische instellingen en wereldleiders. Onder zijn leiderschap wint de SGI-beweging aan vertrouwen en erkenning van talloze organisaties, en ontwikkelt zij zich steeds krachtiger tot een grote beweging van de mensen omwille van geluk en wereldvrede. 7

8 Fragmenten uit SGI President Ikeda in Europe, deel 1, Rissho ankoku* 30 Shin ichi bracht het grootste deel van september 1961 door in Tokio; hij bracht alleen op de 15e een bezoek aan de hoofdtempel en reisde daarna naar Kansai om de leden van Osaka aan te moedigen, die getroffen waren door tyfoon nummer 18 (ook bekend als de tweede tyfoon Muroto). Hij had tijd nodig om een twintig daags bezoek aan Europa voor te bereiden, met 4 oktober als de geplande dag van vertrek. De belangrijkste bestemmingen waren Kopenhagen, Düsseldorf, West-Berlijn, Amsterdam, Parijs, Londen, Madrid, Zürich, Wenen en Rome. Het hoofddoel van de reis was om de plaatselijke leden raad te geven, bouwmaterialen en sanitair voor de Grote Ontvangsthal te kopen en te zien hoe het er in Europa voorstond op het gebied van religie. Vooral over het Duitse volk maakte Shin ichi zich dit keer grote zorgen. In de vroege ochtenduren van 13 augustus 1961 had de communistische regering van Oost- Berlijn een ruim veertig kilometer lange muur van prikkeldraad opgetrokken langs de scheidslijn tussen Oost- en West- Berlijn. Al sinds de verdeling van de Duitse staat leek de stad Berlijn op een eenzaam en geïsoleerd eilandje in de uitgestrekte oceaan van de staat Oost-Duitsland. Ook Berlijn was verdeeld in Oost en West. Desondanks was men vrij om tussen de twee delen heen en weer te reizen, totdat de muur kwam. Omdat een eindeloze stroom mensen het communistische Oost-Berlijn via West- Berlijn ontvluchtte, zag de Oost-Duitse regering zich genoodzaakt de stad door middel van een muur fysiek in twee stukken te verdelen en zo elke toegang tot het Westen te blokkeren. De meeste wegen tussen Oost- en West-Berlijn werden gebarricadeerd met tanks en pantserwagens. Controleposten werden opgezet op de wegen die open bleven en vrije doorgang werd niet langer toegestaan. Ook de ondergrondse reed niet verder dan tot de grens. Vanaf 13 augustus werd de muur van prikkeldraad steeds langer en met de dag verder verstevigd, totdat er ten slotte een wrede onwrikbare muur van steen en beton stond. Families, vrienden en geliefden in Oost- en West-Berlijn werden door deze plotselinge barricade van elkaar gescheiden. Het was de Koude Oorlog op kleine schaal; mensen werden onderdrukt en van elkaar gescheiden ten gevolge van tegengestelde ideologieën. Nu zijn bezoek aan Europa naderde, legde Shin ichi de plechtige verklaring af dat de tijd rijp was voor een humanistische filosofie die op wijde schaal onderlinge banden tussen mensen tot stand zou brengen en diep in het menselijk hart zou wortelen. Hij zou de weg banen voor wereldvrede door de correcte beginselen van het boeddhisme te vestigen - het pad van rissho ankoku. Shin ichi stond op het punt de helderblauwe hemel van de 21e eeuw in te vliegen, op een gedenkwaardige reis voor vrede. * Rissho ankoku betekent het vestigen van de juiste leer voor vrede in het land. Nichirens verhandeling de Rissho Ankoku Ron, betekent letterlijk Over het vestigen van de juiste leer voor vrede in het land. Het werd aangeboden aan de autoriteiten in juli 1260 als een gepassioneerde oproep voor de terugkeer naar het oorspronkelijke doel van het boeddhisme: het verzekeren van vrede en het geluk van de mensen. Groots licht 1 De eeuwige zon komt weer op en verspreidt kalm zijn gouden stralen. Als een organisatie die zich toewijdt aan de grote Wet van het boeddhisme is de Soka Gakkai als een zon voor de gehele wereld. De oerschittering van de zon verjaagt de duisternis van wantrouwen en haat en werpt een helder licht van vrede op de aarde. Zelfs over de donkerste dalen van ellende en wanhoop laat de zon het licht van hoop schijnen en verandert zo de mensenwereld, die in lijden gedompeld is, in een schitterende bloementuin van vreugde. Niets kan de zon in zijn baan tegenhouden. Majestueus vervolgt hij zijn 8

9 eigen omloop, hoog boven de donkere wolken van afgunst en nijd. Vanuit het raam van het vliegtuig naar Europa zag Shin ichi Yamamoto hoe de zon begon te rijzen boven de horizon. Vijf uur daarvoor, op 4 oktober 1961 om 22:30, waren Shin ichi en zijn gezelschap vertrokken vanaf het vliegveld Haneda van Tokio. Hun vliegtuig was nu op weg naar Anchorage, waar het een korte tussenlanding zou maken om bij te tanken. Terwijl de schitterend rode zon zijn opwachting maakte, kleurde de wolkenzee ver beneden hen zachtroze en de lucht werd violet. Naarmate de zon hoger kwam leek de hele lucht wel gesmolten goud, indrukwekkend en majestueus. Vanuit deze geweldige bron schoten ontelbare schitterende lichtstralen alle kanten op. Met de seconde werd de hemel blauwer en begonnen de wolken als zuiver witte plukken katoen helder te glinsteren. Terwijl Shin ichi dit schouwspel in zich opnam, dacht hij: Een enkele zon verlicht de hele wereld. Hetzelfde geldt voor de wereld van kosenrufu. De resolute houding van slechts één persoon kan alle andere personen beschermen en de duisternis in de maatschappij verdrijven, en zo een nieuw tijdperk van rechtvaardigheid inluiden. De aanwezigheid van één serieus persoon, één vurig toegewijd individu, daar gaat het om. Bovendien schijnt er in ieders hart een zon. Wie het boeddhisme van Nichiren Daishonin in zijn hart sluit, wordt een zon die de weg naar geluk voor zijn familie en vrienden verlicht. Het succes van mijn bezoek aan Europa hangt er vanaf hoeveel mensen ik kan vinden en trainen die een dergelijke zon zijn. Het vliegtuig landde om 10:00 in Anchorage om bij te tanken en vertrok een uur later richting Kopenhagen, de eerste bestemming op het programma van het gezelschap. Toen ze vlakbij de Noordpool vlogen, viel buiten de duisternis in. Een glinsterende maan verlichtte de nachtelijke hemel met haar prachtige licht. In een gedicht drukte Shin ichi zijn gedachten en gevoelens uit: verlangend naar kosenrufu op de verre aarde. SGI President Ikeda in Europe, deel 1, p. 5-7 Ook in De nieuwe menselijke revolutie, deel IV (SGI Nederland, 2011), p Shin ichi Yamamoto: de naam die Daisaku Ikeda in deze romanserie draagt. Aan de Noordpool schijnt de grootse hemelse maan haar helder licht, 9

Deel D - De geschiedenis van de SGI

Deel D - De geschiedenis van de SGI Deel D De geschiedenis van de SGI Deel D - De geschiedenis van de SGI Spirituele onafhankelijkheid De Soka Gakkai en Nichiren Shoshu uiteengevallen In november 1991 heeft Nikken Abe, de toenmalige hogepriester

Nadere informatie

Geloof voor het verwezenlijken van geluk - een gelukkig leven creëren voor onszelf en anderen

Geloof voor het verwezenlijken van geluk - een gelukkig leven creëren voor onszelf en anderen Gosho studie De vijf eeuwige richtlijnen Deze maand de eerste helft van de lezing Geloof voor het verwezenlijken van geluk, die gebruikt zal worden voor de studiebijeenkomst in juni. SGI Nieuwsbrief 9450.

Nadere informatie

Waar het om gaat is het hart - Menselijke revolutie mogelijk maken voor de gehele mensheid Het geloof van de leerlingen prijzen

Waar het om gaat is het hart - Menselijke revolutie mogelijk maken voor de gehele mensheid Het geloof van de leerlingen prijzen Gosho studie Een religie van menselijke revolutie Deze maand het eerste deel van SGI Nieuwsbrief 9967, die gebruikt kan worden voor de studiebijeenkomst. Waar het om gaat is het hart - Menselijke revolutie

Nadere informatie

Het boeddhisme van de mensen - We vervullen onze missie als Bodhisattva s van de Aarde!

Het boeddhisme van de mensen - We vervullen onze missie als Bodhisattva s van de Aarde! Gosho studie Een religie van menselijke revolutie Deze maand het eerste deel van SGI Nieuwsbrief 9897, die gebruikt kan worden voor de studiebijeenkomst. Het boeddhisme van de mensen - We vervullen onze

Nadere informatie

OPEN HET PAD NAAR DE SCHITTERENDE OVERWINNING

OPEN HET PAD NAAR DE SCHITTERENDE OVERWINNING OPEN HET PAD NAAR DE SCHITTERENDE OVERWINNING SGI-NL ZOMERCURSUS 2018 31 AUGUSTUS, 1-2 SEPTEMBER WOUDSCHOTEN HOTEL & CONFERENTIECENTRUM, ZEIST 2 OPEN HET PAD NAAR DE SCHITTERENDE OVERWINNING INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Deel B Grondbeginselen van het Nichiren Boeddhisme in de SGI

Deel B Grondbeginselen van het Nichiren Boeddhisme in de SGI Deel B van het Nichiren Boeddhisme in de SGI Uit SGI Newsletter 9379, 6 april 2016 Boeddhaschap bereiken in dit leven Het fundamentele doel van ons boeddhistisch geloof en onze beoefening is het bereiken

Nadere informatie

Gosho studie Een religie van menselijke revolutie Deze maand het laatste deel van SGI Nieuwsbrief 9829.

Gosho studie Een religie van menselijke revolutie Deze maand het laatste deel van SGI Nieuwsbrief 9829. Gosho studie Een religie van menselijke revolutie Deze maand het laatste deel van SGI Nieuwsbrief 9829. Ons leven positief veranderen en zuiveren In de Lotus Soetra wordt het beginsel van het veranderen

Nadere informatie

Het openen van de ogen deel 16

Het openen van de ogen deel 16 Het openen van de ogen deel 16 Mijn leerlingen en ik Het bereiken van boeddhaschap door een standvastig geloof op het cruciale moment Lezing Al zullen mijn leerlingen en ik met allerlei moeilijkheden te

Nadere informatie

In eenheid met eeuwige vrienden op weg naar een nieuw tijdperk van de overwinning van de mens

In eenheid met eeuwige vrienden op weg naar een nieuw tijdperk van de overwinning van de mens President Ikeda s lezingenserie Leren van de geschriften van Nichiren Daishonin - de leerstellingen om mee te overwinnen; SGI Newsletter 9011 Speciale lezing ter gelegenheid van 3 Mei, Dag van de Soka

Nadere informatie

China. - De geschiedenis en cultuur van Peking -

China. - De geschiedenis en cultuur van Peking - Pagina 1 Groep 8 Colofon China - De geschiedenis en cultuur van Peking - Leerling - informatie Inleiding In deze les gaan wij het hebben over de Chinese stad Peking. We kijken met elkaar naar een stukje

Nadere informatie

Geloof voor een gezond en lang leven - De onverwoestbare zuiverheid van de schatten van het hart.

Geloof voor een gezond en lang leven - De onverwoestbare zuiverheid van de schatten van het hart. Gosho studie De vijf eeuwige richtlijnen Deze maand deel 2 van de lezing Geloof voor een gezond en lang leven, die gebruikt zal worden voor de studiebijeenkomst. SGI Nieuwsbrief 9486. Geloof voor een gezond

Nadere informatie

14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur.

14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur. Psalmen Psalm 78 1 Een lied van Asaf. De lessen van het verleden Luister allemaal naar mijn woorden. Luister goed, want ik wil jullie iets leren. 2 Wijze woorden wil ik spreken, wijze woorden over het

Nadere informatie

Handboek. voor verantwoordelijken. met nadruk op het district

Handboek. voor verantwoordelijken. met nadruk op het district Handboek voor verantwoordelijken met nadruk op het district Herziene uitgave, 2014 SGI Nederland (SGI-NL) Krakelingweg 19, 3707 HN Zeist, Nederland 030 691 5396, sokanl@xs4all.nl / www.sginl.org Ontwerp:

Nadere informatie

De essentie van het geluk

De essentie van het geluk De essentie van het geluk Ook verschenen van Zijne Heiligheid de Dalai Lama bij Xander Uitgevers De diepte van het zijn (2013) De kunst van relaties (2013) Geloven in harmonie (2013) Open je hart (2013)

Nadere informatie

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie) Praktische-opdracht door J. 1743 woorden 12 september 2011 6,1 32 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Nadere informatie

Deel B Lezingen over Over het bereiken van boeddhaschap in dit leven (Uit president Ikeda s lezingenreeks; uitg. SGI Nederland, 2008)

Deel B Lezingen over Over het bereiken van boeddhaschap in dit leven (Uit president Ikeda s lezingenreeks; uitg. SGI Nederland, 2008) Deel B Lezingen over Over het bereiken van boeddhaschap in dit leven (Uit president Ikeda s lezingenreeks; uitg. SGI Nederland, 2008) Het bereiken van boeddhaschap in dit leven het hoofddoel in het leven

Nadere informatie

Studie-examen 2e niveau

Studie-examen 2e niveau Studie-examen 2e niveau 2018 2 1 Inhoud Vragen voor het SGI Nederland Examen 2e niveau 2018 3 Deel A: Lezingen over De erfenis van de hoogste Wet van het leven 5 Deel B: Grondbeginselen van het Nichiren

Nadere informatie

Deze maand bestuderen we fragmenten uit De nieuwe menselijke revolutie deel 2.

Deze maand bestuderen we fragmenten uit De nieuwe menselijke revolutie deel 2. Studie van De nieuwe menselijke revolutie Deze maand bestuderen we fragmenten uit De nieuwe menselijke revolutie deel 2. Hoofdstuk 2 Training Een verblindende zomerzon kondigde het begin van een seizoen

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-KB 2004

Examenopgaven VMBO-KB 2004 Examenopgaven VMBO-KB 2004 tijdvak 1 dinsdag 25 mei 9.00 11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING VBO-MAVO-C Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit

Nadere informatie

Thomas van Aquino ( )

Thomas van Aquino ( ) Thomas van Aquino (1225-1274) inhoudsopgave Personalia Thomas van Aquino Uit het leven van Tegenstellingen Scholastiek Basis denken en wetenschap Meer Thomas van Aquino Tijdgenoten Hedendaagse toepassing

Nadere informatie

Werkstuk Levensbeschouwing Boeddhisme

Werkstuk Levensbeschouwing Boeddhisme Werkstuk Levensbeschouwing Boeddhisme Werkstuk door een scholier 1997 woorden 8 april 2001 5,1 112 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 1) Geef een korte omschrijving wat het boeddhisme volgens jou voor

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken

Nadere informatie

Vincent van Gogh. Hier zie je er een afbeelding van.

Vincent van Gogh. Hier zie je er een afbeelding van. Vincent van Gogh Een van de beroemdste schilders die Nederland heeft gehad was Vincent van Gogh. Deze kunstenaar heeft zelfs zijn eigen museum gekregen in Amsterdam. Toch wel heel bijzonder, zeker als

Nadere informatie

NIET LANGER VREEMDELINGEN?

NIET LANGER VREEMDELINGEN? Javed Masih NIET LANGER VREEMDELINGEN? De ervaringen van ons gezin bij onze asielaanvraag in het Westen s-hertogenbosch Inhoud Voorwoord... 7 Inleiding...11 1. Een onbekende bestemming... 15 2. Uitdagingen

Nadere informatie

Zaterdag 25 Mei, Locatie: Hotel Oud Londen Woudenbergseweg HX Zeist

Zaterdag 25 Mei, Locatie: Hotel Oud Londen Woudenbergseweg HX Zeist Zaterdag 25 Mei, 10.00 16.00 Locatie: Hotel Oud Londen Woudenbergseweg 52 3707 HX Zeist Inhoudsopgave Programma...1 Boodschap aan de algemene Europese SGI-vrouwenbijeenkomsten...2 Kaneko Ikeda s boodschap

Nadere informatie

Hoe kijken mensen uit verschillende delen van de wereld en verschillende geloofsovertuigingen naar de Dalai Lama?

Hoe kijken mensen uit verschillende delen van de wereld en verschillende geloofsovertuigingen naar de Dalai Lama? Biografie Geschiedenis De Dalai Lama Biografie door R. 2253 woorden 10 juni 2013 6,3 33 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Bronnen De Dalai Lama van de 20e eeuw Door Rick Hulsebos 3A1 Comenius College

Nadere informatie

Jezus zei tegen Petrus: "En u, als u eens tot inkeer gekomen bent, versterk dan uw broeders.", vlak voor zijn ontkenning (Lukas 22:32) Petrus

Jezus zei tegen Petrus: En u, als u eens tot inkeer gekomen bent, versterk dan uw broeders., vlak voor zijn ontkenning (Lukas 22:32) Petrus Les 6 voor 11 augustus 2018 Jezus zei tegen Petrus: "En u, als u eens tot inkeer gekomen bent, versterk dan uw broeders.", vlak voor zijn ontkenning (Lukas 22:32) Petrus vervulde die opdracht door naar

Nadere informatie

Thema: Johannes 3:16 gedecodeerd

Thema: Johannes 3:16 gedecodeerd Thema: Johannes 3:16 gedecodeerd Lucas 2:41-47 41 Zijn ouders gingen jaarlijks voor het pesachfeest naar Jeruzalem. 42 Toen hij twaalf jaar was, maakten ze weer hun gebruikelijke pelgrimstocht. 43 Na afloop

Nadere informatie

geschiedenis geschiedenis

geschiedenis geschiedenis Examen HAVO 2009 tijdvak 1 woensdag 20 mei 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 30 vragen. Voor dit examen zijn maximaal

Nadere informatie

Natalia Tsvetkova. Samenvatting

Natalia Tsvetkova. Samenvatting Natalia Tsvetkova De hervorming van Duitse universiteiten tijdens de Koude Oorlog: De mislukking van het culturele imperialisme van de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie Samenvatting Mijn onderzoek reconstrueert

Nadere informatie

Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel

Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Willibrord Willibrord werd geboren als zoon van pas bekeerde ouders en werd als zevenjarige jongen door zijn vader Wilgis toevertrouwd aan het klooster van Ripon nabij

Nadere informatie

Deel B Lezingen over Over het bereiken van boeddhaschap in dit leven

Deel B Lezingen over Over het bereiken van boeddhaschap in dit leven Deel B Lezingen over Over het bereiken van boeddhaschap in dit leven Uit Lezingenreeks Over het bereiken van boeddhaschap in dit leven ; uitg. SGI Nederland, 2008 Het bereiken van boeddhaschap in dit leven

Nadere informatie

Turken in Kreuzberg. Bram Vrielink en Jens Barendsen (2de)

Turken in Kreuzberg. Bram Vrielink en Jens Barendsen (2de) Turken in Kreuzberg Bram Vrielink en Jens Barendsen (2de) 1 OPDRACHT 1 Waarom werd de Berlijnse muur opgericht? Na de 2 e Wereldoorlog werd Duitsland in 2 gedeeltes opgesplitst, te weten West-Duitsland

Nadere informatie

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode?

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode? DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848 ACHTERGRONDINFORMATIE PERIODE 1815-1848 DE EERSTE JAREN VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN Tussen 1795 en 1813 was Nederland overheerst geweest door de Fransen. In

Nadere informatie

Samenvattingen Geloof ABC

Samenvattingen Geloof ABC Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden

Nadere informatie

Foundation for Dutch Heritage Overseas BELEIDSPLAN NEW HOLLAND FOUNDATION 2016-2020. Hoofdstuk 1 Inleiding p. 2. Hoofdstuk 2 Huidige situatie p.

Foundation for Dutch Heritage Overseas BELEIDSPLAN NEW HOLLAND FOUNDATION 2016-2020. Hoofdstuk 1 Inleiding p. 2. Hoofdstuk 2 Huidige situatie p. BELEIDSPLAN NEW HOLLAND FOUNDATION 2016-2020 Hoofdstuk 1 Inleiding p. 2 Hoofdstuk 2 Huidige situatie p. 2 Hoofdstuk 3 Visie en Missie p. 3 Hoofdstuk 4 Ambities p. 4 Hoofdstuk 5 Stappenplan p. 5 1 Hoofdstuk

Nadere informatie

Opstel Levensbeschouwing boeddhisme

Opstel Levensbeschouwing boeddhisme Opstel Levensbeschouwing boeddhisme Opstel door Ayton 1267 woorden 17 januari 2018 4,7 5 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Verslag Boeddha (Boeddhisme) Van Ayton van Barreveld S1G Inhoud Inleiding

Nadere informatie

Karma, Voortzetting en het Edele Achtvoudige Pad

Karma, Voortzetting en het Edele Achtvoudige Pad Karma, Voortzetting en het Edele Achtvoudige Pad Augustus 2005, Plum Village Vandaag wil ik graag spreken over reïncarnatie, wedergeboorte en voortzetting. Als we een sinaasappelboom bekijken, dan kunnen

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b Bijlage VMBO-KB 2011 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een mening over het bijzonder onderwijs (rond 1900): Kinderen leren al op jonge

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis havo 2009 - I

Eindexamen geschiedenis havo 2009 - I Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In de Coalitieoorlogen voerde de Franse regering de dienstplicht in. 2p 1 Leg uit dat zij hiermee de betrokkenheid van Franse

Nadere informatie

Wat is? filosofie? Wat is. en kwaad. Hoofdstu

Wat is? filosofie? Wat is. en kwaad. Hoofdstu Wat is filosofie? Hoofdstuk 1 1 filosoferen: doordenken! 5 e vragen 6 2 gewone vragen en filosof isch 9 3 aanleidingen om te filosoferen 12? eren 4 waarom filosof 5 samen filosoferen 14 17 6 filosof ie

Nadere informatie

F r a n c i s c u s. v a n. Leven met aandacht. w e g D e. Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot

F r a n c i s c u s. v a n. Leven met aandacht. w e g D e. Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot Leven met aandacht Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot w e g D e v a n F r a n c i s c u s 2 Leven met aandacht Inhoud 1 De weg van Franciscus 9 2 De oprichting van de congregatie

Nadere informatie

THE A21 CAMPAIGN AFSCHAFFEN VAN ONRECHT IN DE 21E EEUW

THE A21 CAMPAIGN AFSCHAFFEN VAN ONRECHT IN DE 21E EEUW THE A21 CAMPAIGN AFSCHAFFEN VAN ONRECHT IN DE 21E EEUW FEITEN MENSENHANDEL is de illegale handel van mensen, met als voornaamste doel gedwongen arbeid en seksuele uitbuiting. Het is de snelst groeiende

Nadere informatie

Deel A De erfenis van de hoogste Wet van het leven

Deel A De erfenis van de hoogste Wet van het leven Deel A De erfenis van de hoogste Wet van het leven President Ikeda s lezingenserie Leren van de geschriften van Nichiren Daishonin - de leerstellingen om mee te overwinnen; SGI Newsletter 9011, 9 juni

Nadere informatie

De koude oorlog Jesse Klever Groep 7

De koude oorlog Jesse Klever Groep 7 De koude oorlog Jesse Klever Groep 7 1 Voorwoord Tijdens het maken van mijn spreekbeurt over Amerika kwam ik de Koude oorlog tegen. De koude oorlog leek mij een heel interessant onderwerp waar ik niet

Nadere informatie

Geluk. Extra informatie over Spinoza

Geluk. Extra informatie over Spinoza Geluk Extra informatie over Spinoza Lezen in gewone taal Doe meer met Leeslicht! Bij een aantal boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze

Nadere informatie

GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB

GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB Bijlage VMBO-KB 2004 tijdvak 2 GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE KB GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING VBO-MAVO-C Bronnenboekje 400030-2-633-527b SOCIALE ZEKERHEID EN VERZORGINGSSTAAT IN NEDERLAND bron

Nadere informatie

Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde.

Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde. Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, Viering Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, Ter Apel, gemeente Vlagtwedde. Dames en heren, Het is een mooie gewoonte om een boom te planten om een ingrijpende

Nadere informatie

De Koude Oorlog: het begin (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich

De Koude Oorlog: het begin (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich (les 10 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Samenwerking slaat om in wantrouwen in 1945 => Tijdens WO 2: USSR en VSA werken samen tegen Duitsland => In

Nadere informatie

Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid

Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid History Christiane Simone Stadie Op reis door het rijk der Letteren en der Godgeleerdheid Herinneringen van mijne academiereis in 1843 (Abraham Des Amorie van der Hoeven Jr.) Seminar paper Christiane

Nadere informatie

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het boeddhisme. Naam:

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het boeddhisme. Naam: Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het boeddhisme Naam: Het boeddhisme Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden

Nadere informatie

Het is met veel emotie dat ik u welkom heet in de Belgische Senaat.

Het is met veel emotie dat ik u welkom heet in de Belgische Senaat. 1 Toespraak van de heer Armand De Decker, Voorzitter van de Senaat, naar aanleiding van het bezoek van de heer Mahmoud Abbas, President van de Palestijnse Autoriteit 23 februari 2010 Excellenties, Beste

Nadere informatie

Naam: JODENVERVOLGING Kristallnacht en Februaristaking

Naam: JODENVERVOLGING Kristallnacht en Februaristaking Naam: JODENVERVOLGING Kristallnacht en Februaristaking Jodenvervolging in Duitsland De reden dat de joden vervolgd en vermoord werden tijdens de Tweede Wereldoorlog was, dat de joden rijk en succesvol

Nadere informatie

Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn

Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Filips II In 1566, meer dan vierhonderd jaar geleden, zijn veel mensen boos. Er is onrust in de Nederlanden. Er zijn spanningen over het geloof, veel mensen

Nadere informatie

Arigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten

Arigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten Arigato opdrachtenblad Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten Lesuurpakket Arigato Thema s: oorlogsverleden; mensenrechten; vergeven; herdenken. Verdiepingsopdrachten:

Nadere informatie

Deel 6 Disciple. De nederigen van hart zullen het koninkrijk zien les 1 DISCIPLE

Deel 6 Disciple. De nederigen van hart zullen het koninkrijk zien les 1 DISCIPLE De nederigen van hart zullen het koninkrijk zien les 1 Deel 6 Disciple De Romeinen gebruikten vroeger het woord cultuur als zij spraken over het bebouwen van hun akker. De filosoof Cicero introduceerde

Nadere informatie

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een

Nadere informatie

De stralende wereld. Margaret Cavendish. Vertaald en ingeleid door: Thomas Heij

De stralende wereld. Margaret Cavendish. Vertaald en ingeleid door: Thomas Heij De stralende wereld Margaret Cavendish Vertaald en ingeleid door: Thomas Heij Inhoud Inleiding Biografie Margarets jonge jaren; de Engelse Burgeroorlog; in ballingschap op het continent; van Parijs naar

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis vwo 2009 - I

Eindexamen geschiedenis vwo 2009 - I Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In de landen die Napoleon veroverde, voerde hij een beleid dat: enerzijds paste binnen het gelijkheidsideaal van de Franse Revolutie

Nadere informatie

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen. Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest

Nadere informatie

6 Stefanus gevangengenomen

6 Stefanus gevangengenomen 6 Stefanus gevangengenomen 8. En Stefanus, vol geloof en kracht, deed wonderen en grote tekenen onder het volk. 9. En enigen van hen die behoorden tot de zogenoemde synagoge van de Libertijnen, van de

Nadere informatie

De krachtige gemeente. De krachtige gemeente Handelingen 2:42-47 en 4:32-35

De krachtige gemeente. De krachtige gemeente Handelingen 2:42-47 en 4:32-35 De krachtige gemeente Hand. 2:41-47 Degenen die zijn woorden aanvaardden, lieten zich dopen; op die dag breidde het aantal leerlingen zich uit met ongeveer drieduizend. 42 Ze bleven trouw aan het onderricht

Nadere informatie

Protestantse Gemeente Kralingen Hoflaankerk, 26 juli de zondag van de zomer. PELGRIMAGE NAAR ROME In het spoor van apostel Paulus

Protestantse Gemeente Kralingen Hoflaankerk, 26 juli de zondag van de zomer. PELGRIMAGE NAAR ROME In het spoor van apostel Paulus Protestants Kralingen PELGRIMAGE NAAR ROME In het spoor van apostel Paulus Protestantse Gemeente Kralingen Hoflaankerk, 26 juli 2015 6 de zondag van de zomer VOORBEREIDING verwelkoming en mededelingen

Nadere informatie

Dames en heren, Mijn besef van oorlog en vrede. heb ik meegekregen van mijn. vader, die de gastvrijheid van. de Duitse bezetter aan den lijve

Dames en heren, Mijn besef van oorlog en vrede. heb ik meegekregen van mijn. vader, die de gastvrijheid van. de Duitse bezetter aan den lijve Dames en heren, Mijn besef van oorlog en vrede heb ik meegekregen van mijn vader, die de gastvrijheid van de Duitse bezetter aan den lijve heeft mogen ondervinden. Mijn vader heeft in Scheveningen gezeten,

Nadere informatie

PUBLIEKE LEZINGEN (in het Engels) π Dinsdag 25 augustus en donderdag 27 augustus 2015 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere π Prinsstraat 13 2000

PUBLIEKE LEZINGEN (in het Engels) π Dinsdag 25 augustus en donderdag 27 augustus 2015 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere π Prinsstraat 13 2000 2015 PUBLIEKE LEZINGEN (in het Engels) π Dinsdag 25 augustus en donderdag 27 augustus 2015 π Universiteit Antwerpen π Hof van Liere π Prinsstraat 13 2000 Antwerpen In augustus 2015 vindt de negende editie

Nadere informatie

In welke plaats riep Samuel het volk bij elkaar?

In welke plaats riep Samuel het volk bij elkaar? Saul tot koning gekozen. In welke plaats riep Samuel het volk bij elkaar? 1 Samuel 10:17 17 Maar Samuel riep het volk samen bij de HEERE, in Mizpa. De zalving van Saul tot koning was niet aan het volk

Nadere informatie

Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor

Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor Geschiedenis Amerika en Frankrijk in de tijd van pruiken en revoluties: een overzicht. Een les van: Bor Terugkijken: Bij de ene revolutie ontstaat een nieuw en onafhankelijk land. Vrijheid is voor de inwoners

Nadere informatie

825. Openbaring 19:6-16, Johannes 16: 23b mei 2017

825. Openbaring 19:6-16, Johannes 16: 23b mei 2017 825. Openbaring 19:6-16, Johannes 16: 23b-30 21 mei 2017 Daar zit hij dan, Johannes. Op het verre eiland Patmos, afgesloten van de rest van de wereld. Zo lijkt het tenminste. Of beter gezegd: dat hebben

Nadere informatie

Gemeente van Jezus Christus, gasten, luisteraars,

Gemeente van Jezus Christus, gasten, luisteraars, Gemeente van Jezus Christus, gasten, luisteraars, We zijn begonnen aan een bijbelboek dat niet makkelijk is, dat was ook de ervaring van sommigen vorige week, toen ik heb uitgelegd over die schijnapostelen,

Nadere informatie

EEN MAN DOOR GOD GESTUURD

EEN MAN DOOR GOD GESTUURD Bijbel voor Kinderen presenteert EEN MAN DOOR GOD GESTUURD Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Byron Unger en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul

Nadere informatie

Na de steniging van Stefanus liet het Sanhedrin Saulus van Tarsus (Paulus) toe om de volgelingen van Jezus van Nazareth te vervolgen.

Na de steniging van Stefanus liet het Sanhedrin Saulus van Tarsus (Paulus) toe om de volgelingen van Jezus van Nazareth te vervolgen. Les 5 voor 4 augustus 2018 Na de steniging van Stefanus liet het Sanhedrin Saulus van Tarsus (Paulus) toe om de volgelingen van Jezus van Nazareth te vervolgen. Saulus werd de 'apostel' van het Sanhedrin

Nadere informatie

Toespraak van Anouchka van Miltenburg, Voorzitter van de Tweede Kamer, bij de bijeenkomst van de Stichting Herdenking 15 augustus 1945, op 14 augustus 2015 in de Tweede Kamer We dachten dat we na de capitulatie

Nadere informatie

Dominique Antiglio. Adem in, adem uit. De kracht van sofrologie: het nieuwe mediteren

Dominique Antiglio. Adem in, adem uit. De kracht van sofrologie: het nieuwe mediteren Dominique Antiglio Adem in, adem uit De kracht van sofrologie: het nieuwe mediteren HOE SOFROLOGIE JE LEVEN VERANDERT Verbind je met je ademhaling met de rust en het geluk in jezelf Haal adem en maak contact

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2014 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL Bronnenboekje GT-0125-a-14-1-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een politieke tekening (rond 1900), met als titel:

Nadere informatie

Door onze keuze is er een breuk tussen God en mens.

Door onze keuze is er een breuk tussen God en mens. Probleem: breuk tussen en mens Door onze keuze is er een breuk tussen en mens. maakte de mens omdat Hij een vriend wilde. Hij wilde aanhoudend contact met de mens. Hij gaf de mens een verrassend mooi leven.

Nadere informatie

Gertrud was graag bij haar grootmoeder. Ze kon er maar niet genoeg van krijgen naar haar te luisteren, wanneer ze haar verhalen vertelde.

Gertrud was graag bij haar grootmoeder. Ze kon er maar niet genoeg van krijgen naar haar te luisteren, wanneer ze haar verhalen vertelde. Gertrud Gertrud was graag bij haar grootmoeder. Ze kon er maar niet genoeg van krijgen naar haar te luisteren, wanneer ze haar verhalen vertelde. Dat waren geen verzonnen verhalen, geen sagen, geen mythen

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 2. Bronnenboekje b Bijlage VMBO-KB 2008 2 tijdvak 2 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje 800045-2-736b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Reclame voor fietsrijlessen voor vrouwen (1896). bron 2 Op de

Nadere informatie

EEN PRINS WORDT EEN HERDER

EEN PRINS WORDT EEN HERDER Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld

Nadere informatie

germaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk).

germaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk). Jeanne d'arc Aan het begin van de 15de eeuw slaagden de Fransen er eindelijk in om de Engelsen uit hun land te verdrijven. De strijd begon met een vrouw die later een nationale heldin werd, van de meest

Nadere informatie

8 6 Samenwerking in de wereld. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog.

8 6 Samenwerking in de wereld. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog. Lees het verhaal Bijna de derde Wereldoorlog. Dirk komt thuis. Dirk heeft gewonnen met voetballen. Hij is heel blij. Maar dan ziet hij zijn moeder. Zijn moeder kijkt niet blij. De moeder van Dirk denkt

Nadere informatie

een BIJZonDer CaDeaU

een BIJZonDer CaDeaU Een bijzonder cadeau Ik liep al de hele ochtend rusteloos en. Ik verwachtte namelijk een superbelangrijk postpakket. Maar waar bleef die postbode toch? 13 een BIJZonDer CaDeaU Voor mijn werk bij De Wakkere

Nadere informatie

Het land op de kaart

Het land op de kaart Eritrea Het land op de kaart Indeling Geografie Geschiedenis De bevolking Godsdienst Onafhankelijkheidsoorlog Politiek Oorlog met Ethiopië 1998 Eindeloze dienstplicht Geografie. Eritrea ligt in de hoorn

Nadere informatie

TIJDLIJN VAN DE MIDDELEEUWEN TIJDLIJN

TIJDLIJN VAN DE MIDDELEEUWEN TIJDLIJN e-book Deze serie bestaat uit... 978-94-6175-209-3 (HB) 978-94-6175-153-9 (HB) 978-94-6175-963-4 (e-book) 978-94-6175-967-2 (e-book) 978-94-6175-210-9 (HB) 978-94-6175-155-3 (HB) 978-94-6175-154-6 (HB)

Nadere informatie

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De

Nadere informatie

JEZUS IS MIJN SUPERHELD

JEZUS IS MIJN SUPERHELD JEZUS IS MIJN SUPERHELD NAAM Studielessen voor 8-12 jarigen Lessen zijn geschreven door Beryl Voorhoeve, Ilja Witte en Judith Maarsen Mei 2007Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling HET BOEK

Nadere informatie

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler?

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Hij was de leider van Duitsland. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke

Nadere informatie

GODSDIENSTWETENSCHAPPEN

GODSDIENSTWETENSCHAPPEN GODSDIENSTWETENSCHAPPEN Het programma Godsdienstwetenschappen omvat drie onderdelen en is als volgt verdeeld over de jaren 1 en 2: Jaar1: - Nieuwe spiritualiteit grensverkeer tussen Oosterse en Westerse

Nadere informatie

Ananias & Saffira. Het leven van de eerste christengemeente, openbaarde en meewerkte, ja, daar kunnen wij naar verlangen.

Ananias & Saffira. Het leven van de eerste christengemeente, openbaarde en meewerkte, ja, daar kunnen wij naar verlangen. - 1 - Ananias & Saffira Het leven van de eerste christengemeente, zoals God zich daar openbaarde en meewerkte, ja, daar kunnen wij naar verlangen. Maar het waren niet enkel genezingen die onder hen plaats

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inhoud Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inleiding Je hoort of leest vaak over mensenrechten. Maar kun je ook een paar mensenrechten opnoemen?

Nadere informatie

Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800

Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800 Onderzoeksvraag: Op welke gebieden wilden de Verlichtingsfilosofen de bestaande maatschappij veranderen? Rationalisme = het gebruiken van gezond verstand (rede/ratio) waarbij kennis gaat boven tradities

Nadere informatie

Dit product wordt u aangeboden door ComputerBijbel (http://www.computerbijbel.com) ComputerBijbel Alle rechten voorbehouden 1/5

Dit product wordt u aangeboden door ComputerBijbel (http://www.computerbijbel.com) ComputerBijbel Alle rechten voorbehouden 1/5 ComputerBijbel Alle rechten voorbehouden 1/5 STROMINGEN IN HET JUDAISME. De verschillende afdelingen of denominaties binnen het Judaisme worden over het algemeen stromingen genoemd. De verschillen zijn

Nadere informatie

Verenigd en verdeeld Israël

Verenigd en verdeeld Israël Verenigd en verdeeld Israël We hebben het fundament van het verbond vanaf Abraham, Izak en Jakob tot aan hun fysieke nakomelingen, d.i. Israël, bevestigd. De onvoorwaardelijke verbondsbeloften waren namens

Nadere informatie

Enkele vragen aan Kristin Harmel

Enkele vragen aan Kristin Harmel Enkele vragen aan Kristin Harmel Waar gaat Zolang er sterren aan de hemel staan over? Zolang er sterren aan de hemel staan gaat over Hope McKenna- Smith, eigenaresse van een bakkerij in Cape Cod. Ze komt

Nadere informatie

DERDE LES: DIA1: Wie is God? Volgens christenen is Hij drie-een. Dit is moeilijk te begrijpen voor ons. Daarom is het ook juist geloofwaardig: dit zou

DERDE LES: DIA1: Wie is God? Volgens christenen is Hij drie-een. Dit is moeilijk te begrijpen voor ons. Daarom is het ook juist geloofwaardig: dit zou DERDE LES: DIA1: Wie is God? Volgens christenen is Hij drie-een. Dit is moeilijk te begrijpen voor ons. Daarom is het ook juist geloofwaardig: dit zouden we zelf namelijk niet zo snel verzonnen hebben.

Nadere informatie

1c. Losse opdracht- Memoryspel

1c. Losse opdracht- Memoryspel 1c. Losse opdracht- Memoryspel Instructie: Op de volgende pagina van deze instructie vindt u het memory-spel met de portretten van de hoofdrolspelers tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Op elk portret staat

Nadere informatie

De klassieke tijdlijn

De klassieke tijdlijn De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE KOUDE OORLOG + NEDERLAND EN DE VERENIGDE STATEN NA DE TWEEDE WERELDOORLOG Gebruik bron 1. 1p 1 De bron maakt duidelijk dat de

Nadere informatie

EEN PRINS WORDT EEN HERDER

EEN PRINS WORDT EEN HERDER Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld

Nadere informatie

Dodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2015

Dodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2015 Dodenherdenking Beuningen, 4 mei 2015 Voor het eerst in mijn leven bezocht ik twee weken geleden Auschwitz en Birkenau. Twee plekken in het zuiden van Polen waar de inktzwarte geschiedenis van Europa je

Nadere informatie