16/09/2017. VLABINVEST apb. Agentschap Wonen-Vlaanderen. Deze presentatie. 1. Wonen in de Vlaamse Rand

Transcriptie

1 VLABINVEST apb Partner voor betaalbaar wonen Agentschap Wonen-Vlaanderen Colloquium Stand van de Rand Zaterdag 16 september 2017 Deze presentatie 1. Wonen in de Vlaamse Rand 2. Instrumenten voor een actief lokaal woonbeleid in de Vlaamse Rand 3. Vlabinvest apb 1. Wonen in de Vlaamse Rand 1.1. Wie woont er 1.2. De woningmarkt 1.3. Het sociaal woonaanbod 1

2 1.1 Wonen in de Vlaamse Rand: > wie woont er? 1.1 Wonen in de Vlaamse Rand: > wie woont er? 1.1 Wonen in de Vlaamse Rand: > wie woont er? 2

3 1.2 Wonen in de Vlaamse Rand: > de woningmarkt 1.2 Wonen in de Vlaamse Rand: > de woningmarkt 1.2 Wonen in de Vlaamse Rand: > de woningmarkt 3

4 1.2 Wonen in de Vlaamse Rand: > de woningmarkt 1.2 Wonen in de Vlaamse Rand: > de woningmarkt 1.3 Wonen in de Vlaamse Rand: > het sociaal woonaanbod 4

5 1.3 Wonen in de Vlaamse Rand: > het sociaal woonaanbod 1.3 Wonen in de Vlaamse Rand: > het sociaal woonaanbod 2. Instrumenten voor een actief lokaal woonbeleid in de Vlaamse Rand 5

6 Kader: Vlaamse Wooncode Artikel 3 VWC (zie ook artikel 23 Grondwet) Iedereen heeft recht op menswaardig wonen. aangepaste woning goede kwaliteit behoorlijke woonomgeving betaalbare prijs woonzekerheid Kader: Vlaamse Wooncode Artikel 28 VWC Gemeente als regisseur lokaal woonbeleid Wonen-Vlaanderen begeleidt en ondersteunt de gemeenten Vlaanderen subsidieert intergemeentelijke samenwerking op het vlak van lokaal woonbeleid Om gemeenten hun regisseursrol te laten uitoefenen, heeft Vlaanderen instrumentarium uitgewerkt Wat doet Wonen-Vlaanderen in Vlaams- Brabant / in de Vlaamse Rand? 1. Ondersteuning lokaal woonbeleid 2. Woningkwaliteitsbewaking 3. Tegemoetkomingen aan particulieren 4. Op komst: private huurmarkt 6

7 Subsidiekader voor intergemeentelijke samenwerking rond lokaal woonbeleid 1. BVR van 8 juli Geldt voor periode , met perspectief 3. Subsidies voor realisatie vier doelstellingen 4. Basissubsidie voor verplichte activiteiten + subsidie voor aanvullende activiteiten 5. Provincie Vlaams-Brabant kent aanvullende provinciale subsidie toe Subsidiekader voor intergemeentelijke samenwerking rond lokaal woonbeleid Instrumentarium 1. Kaderbesluit Sociale Huur van 12 oktober 2007 lokaal toewijzingsreglement sociale huur 2. Monitoringbesluit van 10 november 2011 monitoring en voortgangstoets sociaal woonbeleidsconvenanten 3. Ontvoogdingsbesluit van 16 mei 2014 vrijstelling adviesverplichting woningkwaliteit 4. Procedurebesluit Wonen van 17 juli 2017 regie over lokaal sociaal woonbeleid 7

8 Sociaal huuraanbod 1. Bindend sociaal objectief Provinciaal objectief: extra huurwoningen Meting op 31/12/16: huurwoningen gerealiseerd en gepland (totaal 5.710) BSO behaald: Vilvoorde, Wezembeek-Oppem en Zoutleeuw Voortgangstoets 2016: Vlaams-Brabant hinkt achterop 19 gemeenten in categorie 2b 2. Mogelijkheid tot aanvraag vrijstelling of vermindering specifieke inhaalbeweging 3. Bindend sociaal objectief bereikt? Sociaal woonbeleidsconvenant sluiten Planning sociale woonprojecten 1. Nieuw Procedurebesluit Wonen van 14 juli 2017 Lokaal woonoverleg blijft ankerpunt Lokale woontoets uitvoeren - toets aan gemeentelijk beleid - toets aan bindend sociaal objectief Optie om projecten on hold te zetten Gemeente blijft vergunningverlenende instantie 2. Praktijkgerichte infosessies op 20 en 26 september in Leuven Sociale last vernietigd: wat nu? 1. Arrest Grondwettelijk Hof van 7 november Beleidsnota Wonen: Er komt geen nieuwe dwingende regeling. De bestaande mogelijkheden tot vrijwillige realisatie worden versterkt en uitgebreid. 3. Samenwerking private actoren/svk s: bouwen aan 12% btw i.f.v. langdurige verhuring aan SVK 4. Omzendbrief RWO 2014/1: sociaal wonen in RUP s 5. Actieprogramma s: activeren van (semi)publieke gronden 8

9 Financiering grondaankopen 1. BVR Rollend Grondfonds van 2 maart 2012 VMSW koopt gronden aan en verkoopt ze door aan gemeenten, SHM s of Vlabinvest apb (middelen RGF) VMSW verstrekt leningen voor grondaankopen door gemeenten, SHM s en Vlabinvest apb m.o.o. realisatie sociale huurwoningen (middelen FS3) 2. Financieringsbesluit van 21 december 2012 (FS3) VMSW verstrekt bulletleningen + tussenkomst in prefinanciering voor grondaankopen Kostprijs grondaankoop beperkt tot prijsplafond, afhankelijk van coëfficiënt (grondprijs gemeente/grondprijs Vlaanderen; marge tussen 0,75 en 1,50) M.o.o. realisatie sociale huurwoningen Lokale binding: voorrangsregels 1. Sociale huurwoningen: voorrang voor kandidaten met voldoende band met gemeente (toewijzingsreglement lokale binding) Ook mogelijk voor bescheiden huurwoningen 2. Sociale koopwoningen en sociale kavels: voorrang voor kandidaten met lokale binding 3. Woonprojecten met sociaal karakter (huur + koop): absolute voorrang voor kandidaten met voldoende band met werkgebied van Vlabinvest apb Wonen in eigen streek vernietigd: wat nu? 1. Lokale binding als voorwaarde voor overdracht van woningen in bepaalde doelgemeenten Dus geen voorrang! 2. Arrest Grondwettelijk Hof van 7 november Regeerakkoord en Beleidsnota Wonen: Er wordt een alternatieve regeling uitgewerkt. Doelstelling blijft om betaalbaar wonen in de eigen regio mogelijk te maken en sociale verdringing tegen te gaan. 4. Nog geen initiatief genomen 9

10 Leegstand aanpakken = aanbod verhogen 1. Gemeenten sinds kort volledig bevoegd, maar aanzet via decreet Grond- en Pandenbeleid (2009) Hoofddoel = activeren van panden Belasten van leegstand is neveneffect 2. Registratie van leegstand In principe niet meer verplicht Verplichte activiteit binnen Vlaams subsidiekader voor intergemeentelijke samenwerking LWB 3. Hoe activeren? Woning opnieuw op de markt (huur of koop) Eigenaar zoekt i.s.m. gemeente naar ruimtelijke mogelijkheden voor kwaliteitsvolle herbestemming (bv. leegstaande kantoren / winkels op gelijkvloers) 4. Ondersteuning bij leegstandsbeleid Modelreglement VVSG Handleiding op komst Lokale private huurmarkt in kaart brengen 1. Private huurwoningen: Waar liggen ze, hebben ze een goede kwaliteit en wie huurt ze? Vraagt creativiteit en aanpak op maat van gemeente Verplichte activiteit binnen Vlaams subsidiekader voor intergemeentelijke samenwerking LWB 2. Voorbeelden: Op basis van cliëntcontacten OCMW Op basis van contacten SVK Door infosessies voor verhuurders (eigenaars, makelaars) Door eigen registratie dienst Bevolking / Burgerzaken Door koppeling lokale gegevensbestanden Door het conformiteitsattest verplicht te stellen bij verhuring of terbeschikkingstelling van woningen Meer kwaliteit op de private huurmarkt 1. Lokale private huurmarkt in kaart brengen 2. (Re)actief woningkwaliteitsproblemen opsporen en aanpakken Conformiteitsattest (CA) als positief instrument Administratieve procedure O/O als stok voor woningverbetering door eigenaar Mogelijkheid tot ontvoogding op vlak van woningkwaliteit 3. Huurders en verhuurders begeleiden naar diverse vormen van ondersteuning Informeren en adviseren Huursubsidie als hefboom 10

11 Verwaarlozing tegengaan = kwaliteit woning + woonomgeving verbeteren 1. Verwaarloosde panden schaden leefbaarheid van een buurt; soms gevaar voor openbare veiligheid 2. Gemeenten sinds kort volledig bevoegd voor verwaarlozing Hoofddoel = kwaliteit woning + omgeving verbeteren Belasten van verwaarlozing is neveneffect 3. Registratie van verwaarlozing Niet meer verplicht Aanvullende activiteit binnen Vlaams subsidiekader voor intergemeentelijke samenwerking LWB 4. Ondersteuning bij beleid rond verwaarlozing Modelreglement VVSG Nog geen handleiding Verwacht: besluit Lokaal Woonbeleid Beleidsbrief Wonen In 2017 wil ik de meerwaarde van het bepalen van Vlaamse beleidsprioriteiten of Vlaamse beleidsdoelstellingen voor Wonen onderzoeken. Via één van voornoemde instrumenten wil ik een duidelijk Vlaams kader voor Wonen bieden waarbinnen de gemeenten hun regisseursrol t.o.v. het lokaal woonbeleid kunnen voeren. Het lokaal woonbeleid tekent de krijtlijnen uit met betrekking tot de gemeentelijke woonvisie. Om hier een daadkrachtig instrument van te maken wil ik een besluit lokaal woonbeleid opmaken. Dat bundelt alle regelgeving voor wonen die van toepassing is op lokale besturen. Nu staat dit verspreid over diverse besluiten. 3. Vlabinvest apb 3.1. Opdracht, aanpak en resultaten 3.2. Uitdagingen 3.3. Vlabzorginvest 11

12 3.1 Vlabinvest apb: de opdracht Vlabinvest, het autonoom provinciebedrijf voor Vlaams- Brabant, bouwt en verhuurt of verkoopt, woningen en kavels, samen met haar partners Deze woningen of kavels worden aangeboden: aan modale inkomenstrekkers en aan voordelige voorwaarden met voorrang aan mensen met een band met de regio. 3.1 Vlabinvest apb: de aanpak GRONDVERWERVINGEN Voorkeur voor: panden of gronden van gemiddelde grootte, in woonkernen, goed voor de realisatie van minimaal 8 woongelegenheden grotere grondgehelen, gelegen in goed ontsloten woonuitbreidingsgebieden via onderhandse aankoop (schattingsprijs) of uitoefening voorkooprecht 3.1 Vlabinvest apb: de aanpak PROJECTREALISATIE geen bouwheer, maar uitbesteed, via een recht van opstal, aan dé kenners op het terrein: de sociale huisvestingsmaatschappij kan ook samen met een OCMW, gemeente, maar aan een hoger BTW-tarief optreden als grondeigenaar en/of projectfinancier de verkoop, verhuur en toewijzing uitbesteden aan de partner 12

13 3.1 Vlabinvest apb: de aanpak VOORBEELD: OVERIJSE, BEIERSHOF 3.1 Vlabinvest apb: de aanpak SAMENWERKING Groot draagvlak creëren voor de projecten: opportuniteit, ligging, concept, grootte en configuratie i.s.m. het lokaal bestuur, al dan niet gedefinieerd via een RUP organisatie, i.s.m. het gemeentebestuur, van informatie, consultatie, inspraak en promotie een informatieve website en een periodieke nieuwsbrief aan lokale besturen, partners en kandidaat-huurders en kopers absolute voorrangsregeling 3.1 Vlabinvest apb: realisaties STAND OP 30/6/2017: 18ha 79a 20ca gekocht op 21 verschillende locaties 9ha 19a 89ca op 4 verschillende locaties ter beschikking van Vlabinvest Op 30/6: 357 huur (+ 546 sociale) 102 koop (+ 55 sociale) 14 kavels in 50 verschillende projecten gerealiseerd 219 aanvraagdossiers 53 huur (+ 147 sociale) 22 koop (+ 21 sociale) in 14 verschillende projecten in opbouw 13

14 3.2 Vlabinvest apb: uitdagingen Blijvende aandacht voor relatie met partners Toekomstfinanciering Infrastructuuraanleg 3.3 Vlabinvest apb: Vlab zorg invest INKANTELING ORGANISEREN Vlabinvest APB krijgt naast de opdracht inzake wonen ook een opdracht inzake welzijn Zorginvesteringen in Vlaams-Brabant stimuleren en ondersteunen, met voorrang aan de Vlaamse Rand Ontwerpdecreet: met departement WVG, kabinetten minister Vandeurzen en minister Homans Opdracht aan de provincie, binnen een aparte structuur met afzonderlijke fondsen 3.3 Vlabinvest apb: Vlab zorg invest WERKING UITROLLEN Opstart van een werkgroep (ambtelijk) en beleidsgroep (politiek) die maandelijks samenkomt Evaluatie huidige werking en definiëren toekomstige ondersteuning Voorbereiden vlotte overgang: duidelijke en tijdige communicatie Werving van personeel 14

15 3.3 Vlabinvest apb: Vlab zorg invest AANPAK DEFINIEREN Na goedkeuring in Vlaams Parlement: aanpassen provinciaal reglement, beheersovereenkomst, statuten, directiecomité,.. Opzetten nieuwe informaticatoepassing voor indienen financierings/subsidieaanvragen Aanpassen website Contacten partners vernieuwen 3.3 Vlabinvest apb: Vlab zorg invest IN PREMIERE: Meer info gewenst? Vlabinvest apb Vlabinvest apb Provincieplein Leuven info@vlabinvest.be Agentschap Wonen-Vlaanderen Wonen Vlaams-Brabant Dirk Boutsgebouw Diestsepoort 6 bus Leuven wonen.vlaamsbrabant@vlaanderen.be Team lokale besturen, afdeling Woonbeleid lokalebesturen.woonbeleid@vlaanderen.be 15