Dit wordt de doorluchtige vorst Philips, de koning van Frankrijk aangeboden.

Transcriptie

1 1337KlaFankr Naar de Vrije Fries , 5 nov. Illustrissimo principi Domini Philippo, Francorum regi, frater Wibrandus, vocatus abbas Claricampi, testimonium veritatis cum salute perhenni. Conservatorem presentium, dominum Johannem Richerii, legum professorem, legationem vestram in nostris Frisie partibus fungentem, Dominationi vestre plurimum recommendamus, testimonium eidem perhibentes, quod legationem sibi commissam est fideliter exequtus, in tantum ut Dominationis vestre gratia pro maxima fidelitate sua merito dignus sit habendus. In cujus testimonium sigillum nostrum, quantum fidem facere possit, presentibus est admotum. Datum in Claricampo anno Domini Mo CCCo XXX VIIo. quinta die mensis Novembris, Illustrissimo pricipi domino Philippo, Francorum regi, presentetur. INHOUD VAN DIT STUK: Zeer doorluchtige vorst, heer Philips, Koning van Frankrijk; Broeder Wibrandus, geroepen tot abt van Klaarkamp, in getuigenis van de waarheid wensen wij U alle heil. Volgens onze beschermheer Johannes Richerii professor in het recht, bij dezen, die als uw gezant in onze Friese landen waarneemt, aan Uwe Hoogheid zeer vaak worden herinnerd, dat het aangeboden getuigenis dat de gezant op zich heeft genomen en getrouw uitgevoerd, en wel zo, dat dank zij uw gunsten met hoogste plichtsbetrachting, zijn ambt waardig, is verkregen. In welk getuigenis wij ons zegel, zoveel als het geloof vermag, aan deze [brief] is aangehangen. Gedaan te Klaarkamp, in het jaar onzes Heeren 1327, de vijfde dag van november. Dit wordt de doorluchtige vorst Philips, de koning van Frankrijk aangeboden. 1337, 5 november. Gloriosissimo principi, domino Philippo, Francorum regi, frater Wibrandus, dictus Claricampi abbas, orationum suarum participium salutare. Exigente pie devocionis effectu, quem ad totum Cisterciensem ordinem accepimus vos habere, peticioni vestre, nobis per venerabilem dominum Johannem Richerii, legum professorem et fidelem vobis legatum, oblate, grato occurentes assensu, concedimus vobis, consorti thori vestri et liberis tam natis quam nascituris participationem omnium bonorum spiritualium in vita vestra pariter et in morte, que in domibus nostris fieri concessit gratia Redemptoris. Conservet dignationem vestram Altissimus ad profectum sancte Matris Ecclesie per tempore longiora. Datum sub sigillo nostro, anno gratie millesimo CCCmo XXXmo septimo, quinta die mensis

2 Novembris. INHOUD: Roemrijke vorst, Heer Philips, koning van Frankrijk; Broeder Wibrandus de voornoemde abt van het klooster Klaarkamp, die uit zijn nood tot U spreekt, wenst U heil. Door de gestrengheid van een vroom leven uit te voeren, zoals U van de gehele Cistercienser Orde zult ondervinden, op een verzoek uwerzijds, ons door de eerwaarde heer Johannes Richerii, professor in het recht, en uw getrouwe gezant [overgebracht], bieden wij u als dankbetoon voor toegezegde hulp aan en zeggen wij u toe, voor uw echtgenote en kinderen, die al geboren zijn evenals die nog zullen komen, in al onze geestelijke rijkdommen, tijdens uw leven evengoed als daarna, die in ons huis worden gedaan, in naam van de Verlosser deel te doen hebben. Wij zullen de waardigheid van uwe Hoogheid in lengte van dagen in onze Heilige Moeder, de Kerk in acht nemen. Gegeven onder ons zegel, in het jaar des heren duizend, 3 honderd en 30 en zeven, de vijfde dag van November. 1337; 8 (voorafgaande aan 9) november. Christianissimo domino domino Philippo, Francorum regi, frater Wibrandus, vocatus abbas Claricampi Frisie, salutis et properitatis continuum incrementum cum pace perhenni. Scire volumus dignitationem vestram, Rex christianissime, quod ad peticionem fidelis vobis legati, domini Johannis Richerii, et fratris Balduini, monachi nostri, studentis Parisius in domo sancti Bernardi, ad omnes partes Frisie litteras nostras misimus, etiam antequem ipsi vestri nuncii a nobis recederent, hunc tenorem de verbo ad verbum continentes: " universis Christi fidelibus tam clericis quam liacis per diversas Frisie partes commorantibus, frater Wybrandus, dictus abbas Claricampi, totusque conventus ibidem salutem sempiternam cum testimonio veritatis. Noveritis, dilecti nobis in Christo, nos litteras domini regis Francorum vobis et nobis communiter directas recipisse sub sigillo majori, de ad verbo ad verbum hanc verborum seriem continentes: "Philippus, Die gratia Francorum rex, notum facimus presentes visuris seu adituris tam presentibus quam futuris in Frisia majori et orientali pacis libertatisque ingrementum ac fidei catholice et justice nobilem et uberrimam deffensionem. Cum per veridicorum et secularium personarum relacionem percipimus terram vestram septempliciter vel sextupliciter ad minus partitam et diversam nec minus concordi ac longissimi temporis pace gavisam, scilicet a tempore Karoli Magni, progenitoris nostri, a quo nos et omnes antecessores nostri sumpserunt originem et exordium primitivum, qui vestram pro meritis ejusdem contra inimicos suos, is est Romanos imperio suo rebellentes, placita et sufficienti libertate premiavit, et fidei catholice et orthodoxe nunc et semper tanquam homines christianissimos intellexerimus vos deffensores et idcirco Frisones id est Francos, qui apud nos liberi interpretantur, appellatos; igitur vos omnes in Domino exhortamur per presentes, quod una nobiscum inimicis vestris et nostris, comiti Guelrie aliisque vicinis vestris qui Regi anglie et Ludovico Bavaro et fidei Catholice inimicis ad illum finem contra nos adherent, ut ipsos contra vos readjuvent, viriliter resistatis; et si volueritis ipsos impedire, promittimus, quod gratam vicissitudinem rependemus. Insuper, si placet, nec alteruter sine reliquio treugas vel pacem faciet aliqualem et sciatis pro firmo quod non est aliud, sicut

3 Scriptura dicit, nisi quod nunc filii ancille filios libere prosequntur. Conservet nos, libertatem ac terram vestram Altissimus ut optatis. Datum Vencennis, sub sigillo nostro VIIa die Octobris anno Domini millesimo tricesimo seprimo." Igitur, sicut de industria vestra confidimus et probitate, bene facitis, si litteras presentes in clero et populi fideli legi feceritis et publicari. Ad quod faciendem etiam bonitatem omnium vestrum tantum exhortari cupimus., quamvis alis non imparatam reputemus, quantum vobis et factis suaderemus et feceremus, si presenciam nostri vobis possemus exhibere; rogantes proinde iterum atque iterum, quod teante dignationi prompto effectu et corde alacri occurentes, consentiatis singuli, ad quos series litterarum domini Regis vos invitat, nam pro certo vobis et nobis ad tam magnificum dominum pro hujusmodi magis supplicandum esset, cum et libertate sicut dictum est patres nostri a suis progenitoribus sint donati, nec dubium quin libenter tanquam ver munificus dominus genti frisonice et Deo propitio conservabit. Quare responsum, vel responsa, que communiter vel divisim domino Regi reddere decreveritis, festinato nobis sub sigillis aliquibus auttenticis dirigatis, per nostros nuncios tociens predicto domino Regis presentanda; Quod si aliciu vestrum deliramentum, quod absit, videatur, putantes fortasse, quod litteras domini Regis nullatenus penes nos habeamus, ubucunque nobis constitutum fuerit, libentissime presentari et ostendi faciemus in tempore oportuno. Datum anno quo supra, pridie nonas Novembris. INHOUD VAN DIT STUK: Zeer Christelijke heer, Heer Philips, koning van Frakrijk. Broeder Wibrandus, gekozen abt van Klaarkamp in Friesland, groet U in vrede en wenst U durende en toenemende welvaart. Wij laten weten [door dit schrijven] aan Uwe hoogheid, hoogst Christelijke koning, die op verzoek van uw trouwe gezant de heer Johannes Richerii en Broeder Boudewijn een van onze kloosterlingen, die studeert te Parijs [en verblijft] in het huis van de Heilige Bernardus, [dat wij] naar alle Friese landen onze brieven hebben gezonden, zelfs nog voordat hij, Uw gezant hier terug was gekeerd, [brieven,] die woord voor woord de volgende inhoud hadden: De gehele aan Chrisus getrouwe gemeenschap, zowel geestelijken als leken, overal in alle Friese landen worden opgeroepen, door ons, broeder Wybrandus, de reeds genoemde abt van Klaarkamp; wij doen U kond, onze geliefden in Christus, dat onze brieven aan de koning van Frankrijk van U en ons gezamenlijk zijn weer zijn uitgegaan onder de heer zegelbewaarder die van woord tot woord als volgt luiden: "" Philips bij de gratie Gods koning van Frankrijk; wij maken bekend aan allen die deze brief zullen zien of horen lezen, zowel nu als in de toekomst, in groot Friesland en in het oosten een vrede in vrijheid opgekomen onder het katholieke geloof en [onder] nobel recht en door een buitengewone ligging. (verdediging) Om maar waarheid te spreken en wereldlijke doen weerklinken hoe uw land wel minstens zeven of zes maal op zijn mist bedreigd en verscheurd [is] zonder den minste eendracht, sinds zeer lange tijd naar vrede uitziet, zoal ten tijde van Karel de Grote, onze voorvader, aan wie wij en al onze nakomelingen ons ontstaan en eerste begin te danken hebben [en] die Uw land wegens de verdiensten tegen zijn vijand, dat wil zeggen tegen de opstandelingen van het Romeinse rijk, het behaagde en vrijheden schonk, en het katholieke en rechte geloof nu en gelijk zoals christenmensen toen [hun] als verdedigers zagen, en derhalve de Friezen worden genoemd, en dus Franken zijn, die wij zien als vrijen, dus U allen in de Heere sporen wij aan mits dezen, voor zoveel een van de vijanden van ons en van U [zoals] de graaf van Gelre en vele andere omliggende landen, zoals de koning van Engeland en Lodewijk van Beieren, en [ook] vijanden van het katholieke geloof zich met dat doel tegen ons aaneensluiten, en opnieuw reden zoeken ze krachtig te zullen weerstaan; en als

4 ze van plan zijn dit te weerstaan, beloven wij, door onze verbondenheid ons er tegen te weer te stellen.. Daarenboven in geval dat, geen van de anderen zonder de anderen te verwittigen, te onderhandelen, noch vrede met wie dan ook te sluiten, en zeggen met nadruk, wat u nalaat, zoals de Schrift zegt, zal vanaf nu uw zonen, dochters [maagden] en hun kinderen achtervolgen. Hoedt U, de vrijheid van uw land is de wens van onze Hoogheid. Gegeven te Vincennes, onder ons zegel, de 7 e dag van oktober in het jaar des Heeren duizend 300 en zevenendertig."" Daarom, zoals de inspanning durf en rechtschapenheid wel wordt voldaan, als deze tegenwoordige brieven bij de geestelijkheid en het trouwe volk dat wetten pleegt te maken en te gebruiken. Dit doende, wegens alle goedheden uwerzijds, putten wij ons in dank uit, zo ge wilt, in strijd met... nemen wij in aanmerking, voor zoverre u en de aanbeveling in acht genomen en onderhouden hebt, dat wij onze aanwezigheid u kunnen aanbieden; Vragen wij daarom keer op keer, met onze bondgenoten U te hulp te snellen, ofwel alleen, wanneer bij deze reeks brieven, de heer Koning u uitnodigt, want voor de zekerheid van U en ons, en voor een zo lange tijd, hooggewaardeerd Heer, verzoeken of beter, smeken wij U, met de vrijheid, zoals gezegd, onze vaderen, zijn gegeven door Uw voorganger(s) zonder twijfel, waarmee de Heer welwillend het Friese volk heeft gesterkt en wat God goedgunstig heeft toegestaan (gehouden?) daarom zijn advies, evenals ons advies, dat algemeen of ook elk apart, te overhandigen, hebben wij besloten dit te bevestigen met ons zegel, [om] alzodanige eigen regelingen, die door onze gezanten, aan de meergenoemde heer Koning zullen worden aangeboden. Hetgeen als een van de uwen "daar niet meer mee bekend zou zijn" {wat mogelijk is??}, kan worden nagezien en misschien wel in het reine gebracht [kan worden]. Welke brieven de Heer Koning geheel zonder bezwaar wij minnelijk aanbieden. Overal waar onze wetgeving ook zal zijn, zullen wij ze U te gelegener tijd voorleggen. Gedaan in het bovenstaande jaar, voorafgaande aan de 9 e november. 1337; 8 november. Christianissimo principi domino Philippo, Dei gratia Francorum regi illustri, communitas diversarum partium Frisie federa pacis in perpetuum cum salute longeva. Ammirari non sufficeremus, rex gloriosissime, quomodo oblitus quasi glorie et potencie vestre, qua inimicos vestros potentissime ferire potestis, etiam parvitati nostre tam humiliter scribere curavistis, ut eos, qui inimici vobis sunt, vellemus impedire. Ob hoc faceremus gratam vicissitudinem, spondentes, nisi quod maxima dignitas vestra, recordata pristini temporis et factorum gloriose a progenitoribus vestris gestorum et in hiis naturaliter delectata, scripsit et petivit ex cordis habundantia, que exarata sub sigillo vestro vidimus et magis a dignitate vestra regia per nos postulanda fuissent. Igitur tante dignationi grato assensu et alacri corde ad requisitionem fidelis legati vestri, domini Johannes Richerii, legum professoris, et fratris Baldewini, monachi de Clarocampo, nobis noti, occurrentes, promittimus, quod inimicos vestros, regem Anglie et comitem Guelrie, etiam nobis inimicos, impedire volumus terra, mari et ubique. Verum quod reverendi nuncii vestri as alias partes terre nostre propter aquarum in via transituum isto tempore hyemali discrimina ac alia multiplicia impedimenta ad presens difficulter aut vix pervenire poterant, hoc responso nostro dato eos remittimus, de fideli sua lagatione ipsos plurimam commendantes. Responsiones autem aliorum nostre patrie, convocatione facta cum possibile fuerit generali, non dubitamus quin recipere magnificentia vestra debeat meliores. Utinam dignationis vestre gratiam in

5 repulsione vestrorum inimicorum continue mereamur invenire. Datum anno Domini Mo CCCo XXXo VIIo, octava die mensis Novembris. INHOUD: 1337; 8 november. Hoogst Christelijke vorst heer Philips bij de gratie Gods, beroemd koning; De gemeenschappen van de verschillende Friese landen gezamenlijk: [wensen u] eeuwige vrede en langdurig heil. Wij zullen ons niet laten wegsturen glorieuze koning, want wij zijn Uw overwinning en macht niet vergeten, hoewel wij kleine landen zijn, ons schrijven nederig onder uw aandacht brengen, om hen die Uw vijanden zijn tegen te houden. Waarom wij, om reden van wederkerigheid beloven ons te wapenen, als wij uwe hoogheid daarmee niet kwetsen, want wij herinneren ons vroegere tijden van een uwer voorvaderen, die grootse daden verrichtte in zijn krijgsbedrijf. en in dit natuurlijke bondgenootschap overladen met gunsten, op [ons] verzoek zijn geschreven, en die wij opgetekend hebben gezien onder uw zegel; en die niet zozeer door zijn verlangd als wel door Uwe Hoogheid aan ons zijn gegeven. Het is daarom door de hoge waardigheid, de vurigheid [dat wij] op verzoek van Heer Johannes Richerii Hoogleraar in het recht, en broeder Boudewijn, monnik van Klaarkamp, onze gezel, beloven [U] te hulp te snellen, omdat Uw vijanden de koning van Engeland en de hertog van Gelderland uw landen en wateren willen isoleren, [en, waar ook] te hinderen. De heer, uw eerbiedwaardige boodschappers naar alle streken van ons gebied, naar plaatsen aan doorgaande waterwegen, die [zendt (zond)], hoewel die in de wintertijd ons geïsoleerd en gescheiden houdt, en andere veelsoortige hindernissen, [waardoor we] tegenwoordig ternauwernood te bereiken zijn, [zodat] het antwoord dat we zullen geven terug kunnen sturen [met] de vertrouwelingen van het hoogst loffelijk gezantschap zelf. Op oproepen overigens naar andere delen van ons vaderland, is ons gezegd, dat ze algemeen opgevolgd zullen worden, reden waarom wij niet twijfelen, [dat] wij ons verplichten, om u in uw luister te herstellen. Zodat wij ons vanwege de achting voor Uw hoogheid, ons verbinden, om Uw vijanden terug te werpen mogelijk te maken. Gegeven in het jaar onzes Heeren 1337, de achtste dag van November. 1337; 14 november. Christianissimo pricipi domino Phelippo, Dei Gratia Francorum regi, communitatis terre Westergo partium Friezie federa pacis in perpetuum cum salute lengeva. Admirari non sufferemus, Rex gloriosisseme, quomodo, oblitus quasi glorie et potentie vestre, qua inimicos vestros potentissime ferire potestis, etiam parvitatis nostre tan humiliter scribere curavistis, ut eos, qui inimici vobis sunt vellemus impedire. Ob hoc gratam faceremus vicissitudinem, spondentes, nisi quod maxima dignitas vestra, recordata pristini temporis et factorum gloriose a progenitoribus vestris gestorum, in hiis naturaliter delectata, sc(r)ipsit et petivit ex cordis habundancia, que exerata sub sigillo vestro vidimus, et amgis a dignitate vestra regia nobis postulanda fuissent. Igitur tante dignationi grato assensu et alacri corde, adrequisitionem fidelis legati vestri, domini Johannis Richerii, et fratris Balduini, monachi Claricampi, nobis noti, occurentis, promittimus, quod inimicus vestros, comitem Ghelrie suosque complices, etiam nobis inimicos, impedire volumus terra, mari et ubique. Verum quod reverendi nuncii vestri as alias pertes terre nostre propter aquarum in via transituum in hoc tenmpore Hyemali disrimina ac alia multiplicia impedimenta ad presens

6 difficulter aut vix pervenire poterant, hoc responso nostro dato eos remittimus, de fideli sua legatione ipsos plurimum commendantes, responsiones autem aliorem nostre patrie, convocatione cum possibile fuerit facta generali, non dubitamus quin recipere vestra magnificentia debeat meliores. Utinam dignationis vestre graciam in repulsione vestre inimicorum continue mereamur invenire. Datumm anno Domini Mo CCco XXX septimo, feria guinta infra octavam beati Martini hyemalis. 1337; 14 november INHOUD VAN HET BOVENSTAANDE. Hoogst christelijke heer Philips bij de gratie Gods koning van Frankrijk, wij als de gemeenschap van het land Westergoo in het land Friesland, in eeuwige vrede verbonden en wensen U langdurig heil. Onze bewondering is niet voldoende, hoogst roemrijke koning, op welke wijze in hoeverre uw roem en macht die de vijanden van uwe hoogheid die u treffen, kunnen wij hoewel wij klein zijn, niet alleen nederig schrijven,.. hoe zij die uw vijanden zijn willen hinderen waarom deze gunst en verrichting ons wederkerig verplichten we ons, hoever uw waardigheid, indien zulks niet in vroeger tijden is opgeschreven hoe door uw voorgangers roemrijke daden zijn gedaan, waarin wij ons natuurlijkerwijze verbonden en dingen [ naar uw gunst] waar ons hart van overvloeit, wat blijkt over wat wij hebben gezien onder uw zegel, maar veel meer aan uwe koninklijke waardigheid, van ons gevraagd worden. Ondanks onze geringe grootheid [dat wij] met vreugde erin toegestemd met vurige geest, op verzoek van uw getrouwe gezant Heer Johannis Richerii, professor in het recht, en broeder Boudewijn, uit ons klooster, U te hulp te snellen en beloven om [tegen] uw vijanden de graaf van Gelderland en zijn bondgenoten die uw land, uw wateren en hoe dan ook trachten te omsingelen. De eerwaarde heren boodschappers van U naar de andere delen van ons land, naar plaatsen aan stromende wateren, die ons 's winters uit elkaar houden, en andere veelvuldige belemmeringen die het tegenwoordig moeilijk maken, of met moeite bereikt konden worden,[ met ] welk antwoord dat wij gegeven hebben, onmiddellijk naar uw gezant terug sturen, met veel aanbevelingen, antwoorden [die de elders] in ons land bijeengeroepen zijnde, zo mogelijk algemeen aan zullen nemen. Wij twijfelen er niet aan dat uwe hoogheid dat wij wegens onze dank aan u ze graag zal ontvangen. Zo dat... door te gaan en het mogelijk maken uw vijanden openlijk tegemoet te treden. Gegeven in het jaar onzes Heeren Mo CCCo XXX septimo de vijfde dag in de week na Sint Maarten in de winter. 1338; 13 maart; Appingadam. Christianissimo principi et domino Philippo, Francorum regi, judices, consules et communitatis omnium terrarum Frisie pacem perpetuam et de inimices feliciter prosperari. Salvatoris nostri vestigia imitatur, qui se humiliando inferioribus generosum exhibet in adversis, munificum; unde non ammirari sufficimus, O, rex gloriosissime, qui semper de inimicis vestris invictissimum triumphum reportare consuevistis, quod nostre parvitatis non immemores tam favorabiliter scribere curavistis, nos exhortando, ut inimicis vestris et nostris viriliter resistare dignaremur. Quod letissimo cordis affectu suscipientes, ex communi deliberatione omnium terrarum Frisie vestros et nostros inimicos, comitem Guelrie suosque complices, terra, mari et ubique prosequi et inpugnare, prout nobis Deus possibilitatem

7 amministraverit, non cessabimus fortiter cum effectu nec alteruter nostrum sine reliquo, si vestre placuerit dignationi, treugas, vel pacem faciet aliqualem. Insuper quia progenitores nostri ac nos fideles filii Sancte Romane Ecclesie semper fuimus et adhuc perseveranter permanemus, non obliti maximi beneficii libertatis frisonice, cum tota posteritate a Karolo Magno, regi Romanorum, vestro progenitore in perpetuum nobis concesse et auctoritate sedis apostolice confirmate, inimicos ejusdem ecclesie, cum fuerit oportunem inpugnare sub domini vestri vexillo et ducatu nullatenus omittemus. Praeterea omnis subditis vestre excellentie nostras intrandi, commorandi, exeundi terras securum conductum prestemus et prestabimus in futurum; quod a vobis humiliter fieri hostratibus in regno vestro supplicamus. Datum in Appigadammen, crastina Gregorii Pape, sub sigillo tocius Frisie, anno Domini Mo CCCo trecesimo octavo. 1338, na 13 maart. INHOUD VAN HET BOVENSTAANDE: Allerchristelijkste vorst, Heer Philips, Koning van Frankrijk; de rechters, raadsmannen en de gemene inwoners van alle Friese landen [wensen U] eeuwigdurende vrede en geluk en voorspoed tegen uw vijanden. Onze verlosser volgend en navolgend, [dat] wie zich vernedert voor het slechte geslacht van mensen, vertoont u een tegenstander niet; maar mild voor wie hun bewondering niet genoeg kunnen uitdrukken. O, hoogst roemrijke koning die steeds als onoverwinnelijke de zege in de wacht sleept en als gewoonlijk [ons] er over bericht. Wat onze kleinheid niet onvermeld, zo innemend en met aandacht geschreven; drukken wij uit dat wij uw vijanden en de onze passend en krachtig durfden weerstaan. Welke.. geest ons ontroerde deed opzien in gemeenschappelijk beraad, van alle Friese landen, om Uw en onze vijanden, de graaf van Gelderland en zijn bondgenoten, die uw land wilden omsingelen en aanvallen, te land ter zee en waar dan ook, naarmate God ons met mogelijkheden ter zijde stond en niet ophield voor iets sterks tot stand kwam; en niet een van beide partijen... onderhandelingen zou beginnen of vrede zou sluiten met wie dan ook. Bovendien die onze voorouders en onze getrouwen, zonen van de Heilige Kerk van Rome, steeds toegedaan zijn en tot nu toe, voortderend trouw zijn gebleven. En niet te vergeten de zeer speciale schenking van de Friese vrijheid, voor het hele nageslacht, daar Karolo Magno, de koning van Rome, uw voorvader, ons voor eeuwig heeft gegeven, en met bevestiging van de apostolische stoel, [ die de] vijanden van de kerk, op een gunstig moment (plek) bestreden onder het vaandel van uwe hoogheid, en geenszins versaagden. Bovendien, verzoeken wij u alle onze onderdanen die bovengenoemde uwe hoogwaardigheid, zullen bezoeken, zullen verblijven, om in uw landen een vrijgeleide te krijgen en in de toekomst zullen verkrijgen. gegeven in Appingadamme, op de dag voor Gregorius de Paus, onder het zegel van geheel Friesland. in het jaar onzes Heeren Na 13 maart Philippus, Dei Gratia Francorum rex, judicibus, consulibus et communitatibus omnium terrarum Frisie libertatem, qua fruuntur, sub ejusdem incremento prospero perpetue remanere. Facta vestra strenua, quibus mediis fuit a Karolo Magno progenitore nostro, predicta libertas concessa, nedum ad dandum eandem fuerunt inductiva sed et ipsa in personis successorum predicti progenitoris et precipue in nostri Dei gratia inductorum ministerio collocata, frequenter iterata sufficerent ad de novo, si plus esset possibile, concedendum; sunt etenim iustus communitati federis jura per antiquos predecessores honestis familiaritatis rationibus non per levem noticiam adinventa. Quapropter nos, de intensa affectione competentes(?) desiderii nostri, quam vos extra vestrarum litterarum serie generosa habere dignoscimus,

8 vobis repensare gratias, quas valemus, non debemus nec possumus abstinere vestre peticioni super securitate conductus, quantum ad introitum, moram et exitum per districtus et loca regni nostri favorabiliter annuentes, illos ex vestris, quos in regno nostro moram eligere contingerit, tantis libertatibus dotaturi, quantas senserimus in sui commodum et honorem redundare, rogantes vos in inceptis taliter perseverare, quod per vestrorum laborum exercitium virtuosum vestrorum generositas pateat animorum. (geen datum) INHOUD VAN HET BOVENSTAANDE. Philips bij de gratie Gods koning van Frankrijk; aan de rechters, raadsmannen en de gemeenschappen van alle vrije Friese landen, moge [het] vrucht dragen, voorspoedig toenemen en eeuwig blijven. Dankzij het handelen van uw voorvaderen, die dank zij Karel de Grote onze voorvader de al genoemde vrijheden schonk, die daarom steeds meer werd geroemd; doch er hier in persoon van de opvolger van de meergenoemde voorvader, de van te voren door Gods gunst besloten regeling over het gebruik van de wateren [ kon geven], [besluiten wij] dit nu voor zover mogelijk te vernieuwen en te schenken. [want] zij, daarginds zijn de verenigde gemeenschappen en gezworenen, door onze eeuwenoude voorgangers in eerlijke vriendschap in betrekking [staan] en niet door een toevallig geschreven bedenksel. Daarom dat wij het sterke streven, passend in onze wens, zoals uit de reeks brieven van uwerzijds gezonden, (h)erkennen wij en geven u hiertegen de gunsten, niet omdat wij dit schuldig zouden zijn, noch dat we uw verzoek kunnen afwijzen, betreffende de bescherming, vanaf de landing, ons verblijf, en het uitvaren van [een van onze] plaatselijke districten, en onderhorige heren, zij die uit uw [landen] die het onze als verblijf uitkiezen vanwege en voorzover de vrijheden zoals wij die ondervinden een dienst bewijzen, en uit eerbetoon voortvloeiend vragen Wij u, om dit voornemen zo voort te zetten, wat door uw werken en moed onvermoeid, en edelheid en fierheid uwerzijds is gebleken. Opmerking. Geen datum geen ondertekening. De vraag is dus of de Friezen dit vrijgeleide wel gekregen hebben. Misschien is er wel iets gebeurd, na het opstellen van dit getuigschrift, dat het niet meer getekend, gezegeld en langs de havens is rondgegaan. Het stuk was niet over het hoofd te zien de grootte is maar liefst één bij drie meter.