Oost Vlaanderen Energielandschap wat gaan wij doen? Karen Dhollander, projectcoördinator

Transcriptie

1 Oost Vlaanderen Energielandschap wat gaan wij doen? Startevenement29 november2011 Karen Dhollander, projectcoördinator

2 Inhoud Klimaat en energiedoelstelling Over transitie en energielandschappen De praktijk vandaag! Wat zijn de uitdagingen? Concreet over het project

3 Klimaat en energiedoelstelling Trias Energetica is een driestappenplan bedoeld voor bedrijven, huishoudens, overheden, om stap voor stap klimaatneutraal te worden (Cf. Duijvestein) Stap 1: Beperk het energieverbruik door verspilling tegen te gaan. Voorkom de energievraag. Stap 2: Vul de vraag in met duurzame, hernieuwbare energiebronnen. Stap 3: Vul de resterende vraag, ingevuld met eindige energiebronnen, zo efficiënt en rationeel mogelijk in.

4 Klimaat en energiedoelstelling Europa: Klimaat en energiepakket (jan 2008) Een bindende doelstelling tot een reductie van 20 % broeikasgassen tegen 2020 (met als uitgangspunt 1990); Een doelstelling van 20 % hernieuwbare energie in de totale energiemix van de Europese Unie tegen 2020, inclusief 10 % hernieuwbare energie in de transportsector; Realiseren van het EU besparingspotentieel van 20 % voor energie efficiëntie ten opzichte van de prognoses van België: van 2,2% in 2005 naar 13 % in 2020 Vlaanderen: 13% tegen 2020!

5 Transitie Transitie i is een structurele verandering die het resultaat is van op elkaar inwerkende en elkaar versterkende ontwikkelingen op het gebied van economie, technologie, milieu, enz Het is een landschap inbeweging : : in figuurlijke zin op vlak van energie en transitie: groenestroomcertificaten, activiteiten van bedrijven (reclame straatbeeld), duurzaam wonen en bouwen, transitiearena, transitienetwerken, klimaatwijken, energiescans, enz In letterlijke zin: zonnepanelen, windturbines, biomassa installaties, enz. => terug zichtbaar in het landschap ; aanwezig voor burger

6

7 Energielandschappen Faciliteren van energielandschappen: in een bepaald gebied kijken welke mogelijkheden er zijn om projecten hernieuwbare energie te initiëren of faciliteren met oog op winwin s Focus op vier vormen van energie: wind, zonne energie, waterkracht en biomassa Nadruk op inrichting i i en beheer Overleg met participatie p

8 Foto Koen De Langhe Foto Sofie Lievens Foto Sofie Lievens

9

10 De praktijk vandaag wind Een grote concurrentie tussen ontwikkelaars, zowel opvlak van locatie (contracten) als op vlak van tijd Winstgevende activiteit ii i! Meer mogelijkheden voor inplanting van windturbines (bijv. in agrarisch gebied) Veel randvoorwaarden (windkaarten, blidkd beleidskaders, veiligheid, ) id Elke vergunningsaanvraag wordt individueel id bkk bekeken.

11 De praktijk vandaag Wie eerst komt eerst maalt?! wind Geen open communicatie m.a.g. tot op moment van vergunningsverlening is er onzekerheid over projecten die kunnen interfereren Er wordt geen of te weinig tijd genomen voor overleg en/ofparticipatie metlokaal bestuur en omwonenden (draagvlak?!) Men realiseert niet noodzakelijk het meest kwalitatieve i voorstel if i.f.v. randvoorwaarden d Men heeft niet noodzakelijk het meest optimale voorstel ifv i.f.v. dedoelstelling doelstelling (optimum niet bereikt)

12 Huidige gang van zaken Alternatieve manier? Ad hoc benadering Strategische benadering Adviserende instanties plan van één initiatiefnemer Vergunningsaanvraag Stedenbouw of milieuvergunningverlenende instanties voortraject voor bepaald gebied o.v.v. overleg verschillende initiatiefnemers, adviserende instanties, ti vergunningverlenende overheid => 1 VISIE Andere initiatiefnemers op vlak van hernieuwbare energie (al dan niet binnen zelfde sector) Vergunning gverleend? realisatiefase Omwonenden geen rekening gehouden met of onvoldoende kennis randvoorwaarden van overheid (radars, vogelrichtlijn, enz) geen rekening gehouden met evt. naastliggende projecten waar impact mogelijk is, zowel in positieve als negatieve zin geen optimale inrichting van het gebied (cf. doelstelling) geen draagvlak wegens geen meerwaarde Vergunningsaanvraag Vergunning verleend? realisatiefase Rekening gehouden met randvoorwaarden Gestreefd naar winwin (open communicatie) Afgetoetst met projecten in onmiddellijke omgeving Participatie ; kans op meerwaarde voor lokaal bestuur/omwonenden

13 Uitdagingen Milieu en energiedoelstelling halen Zoeken naar optimale invulling van een gebied en/of optimale invulling van devraag Kwalitatieve projecten bewerkstelligen Landschappelijk en milieuhygiënisch ië i h verantwoord (randvoorwaarden)! Winwin s valoriseren Link maken met andere energieprojecten Draagvlak vinden en behouden Tijd nemen voor overleg en participatie

14 Uitdagingen Kiezen voor de strategische benadering! Meer open communicatie, vroeger in het traject (dus niet na vergunningsaanvraag) Margevoor overleg, zowel op niveau van ontwikkelaars, als op niveau overheid, als op het niveau van de burger! Juiste instrumenten, zoeken naar meerwaarde => toolkit! Proces op de juiste manier voeren, participatief ii ifi.p.v. éénzijdig!

15 Uitdagingen Project van projectjes Keuze van een gebied! Bepalen van de actoren energielandschap realiseren Inrichting en realisatie: Structuur opzetten? Klachtenmanagement! Visie uitwerken, met korte termijn perspectief Vergunningen

16 Uitdagingen Meerwaarde? Projectbureau wil facilitator zijn en in sommige gevallen mediator : neutrale partner die dingen bespreekbaar maakt en aanstuurt op (verantwoorde) realisatie van Bedoeling: vooruitgang boeken, niet oeverloos praten! Expertise ontwikkelen op vlak van inrichting Expertise ontwikkelen op vlak van inrichting en beheer (praktijk <=> toolkit)

17 Uitdagingen Wetgevend kader: aanpassingen nodig! Hoe vermijden dat men komt tot principe p wie eerst komt eerst maalt? Hoe komen tot een afweging waarbij verschillende projecten in rekening kunnen worden gebracht? Welke mogelijkheden zijn er tot financiering van specifieke inrichtingsmaatregelen? Mogelijkheid tot participatie verplichten? In samenspraak met VEA en VWEA!

18 Uitdagingen Vinden van de juiste instrumenten Omgaan met de randvoorwaarden,, bijv. nabijheid van vogelrichtlijngebied, radar, enz Mogelijkheden voor flankerend beleid bijv. specifieke inrichtingsmaatregelen, bosbuffer, bomenrij, tijdelijk stilleggen, enz Omgaan met actoren: wie betrekken, op welk moment, op welke wijze => participatie

19 Uitdagingen Mentaliteitswijziging i ij i i! Ook de burger: moet betrokken zijn bij de doelstelling! Moet ook meer betrokken zijn in het proces (participatie) Samen nadenken hoe een specifieke energie behoefte ingevuld kan worden => raakvlak klktussen burger, bedrijven, bdij overheid

20 Energielandschappen Thesis LiesbethDe Smet ( ) 2011) Energielandschappen, over de landschappelijke inpassingvan hernieuwbare en duurzame energievoorzieningen in Drongen Hoe kan de energievraag van een gebied op een duurzame manier worden ingelost? Methodiek in verschillende stappen: Stap 1 : Berekening van de behoefte aan elektriciteit via een raming bij gezinnen, bedrijven, en andere activiteiten => kwh per jaar (raming)

21 Energielandschappen Stap 2: Hoeveel ruimte zou er nodig zijn om de volledige energievraag van Drongen op te vangen per hernieuwbare energiebron? bijv. 1 ha Korte Omloop Hakhout => kwh per jaar bijv. 1 ha energieteelten => kwh per jaar bijv. 1 ha met 1 WT => kwh per jaar Stap 3: Drongen: groenestroomgemeente?! Opmaak van een visie waarbij de gemeente autonoom kan instaan voor de elektriciteitsbehoefte o.b.v. duurzame, hernieuwbare energie! Stap 4: Een weloverwogen keuze om de juiste energiebron op de juiste plaats in te planten zodat er een meerwaarde wordt gerealiseerd op landschappelijk, recreatief en educatief vlak.

22 Over het project zelf Kd Kadert tin de Vlaamse subsidieregeling bidi van projecten in uitvoering van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen Sponsors: Vlaamse overheid en provincie maar zoeken naar bijkomende partners (VEA, ODE, steden of gemeenten, enz?!) Het is een autonoom project: de provincie is initiatiefnemer maar niet beleidsbepalend ; lijnen van het project worden bepaald in een stuurgroep waarin alle partners vertegenwoordigd zijn.

23 Over het project zelf Faciliteren van energieprojecten (loket) Zo snel mogelijk komen tot opstart van pilootproject t inrichting i en beheer: kandidaten??? Bespreekbaar maken van knelpunten nten op vlak van wetgeving en beleid Denktank,workshops, k k... Bewustwording en betrokkenheid creëren Specifieke acties naar de burger, bijv. in het kader van winddag, ook deelname beurzen,

24 Over het project zelf Projectsecretariaat: t t Oost Vlaanderen Energielandschap PAC, W. Wilsonplein 2, 9000 Gent info@energielandschap.be Website: Hier komt het verslag van startevenement. Hier ook mogelijkheid tot geven van reacties op startevenement (evaluatie). Dank voor uw aandacht.