Rehabilitatie: ondersteuning van maatschappelijk herstel. Jos Dröes Stichting Rehabilitatie 92 Utrecht

Transcriptie

1 Rehabilitatie: ondersteuning van maatschappelijk herstel Jos Dröes Stichting Rehabilitatie 92 Utrecht

2 Aspecten van herstel Elk aspect kan objectief en subjectief worden bezien Persoonlijk herstel Klinisch herstel Maatschappelijk herstel

3 Persoonlijk herstel Eigen verhaal maken. Wat is er met je gebeurd? Eigen kracht ontdekken en van daaruit handelen (empowerment) Ervaringskennis opdoen en die gebruiken Identiteit verstevigen Zelfgevoel verbeteren Zingeving bewust worden

4 Klinisch herstel Symptomen verminderd of verdwenen Minder klachten Betere beheersing van symptomen Goed gebruik van medicatie Positieve ervaringen met behandeling Gezond leven

5 Maatschappelijk herstel Opkrabbelen op de gebieden wonen, werken, leren, sociale contacten en financiën Een huis, een baan, een opleiding, een partner, vrienden en geen schulden. Beter functioneren thuis, zelfzorg, huishouden, financiën Het gevoel weer mee te tellen in de wereld, rollen vervullen, het gevoel er maatschappelijk weer bij te horen Iets voor anderen betekenen, met anderen samen een gemeenschap te vormen. Maatschappelijke identiteit.

6 Ondersteuning van aspecten van herstel Wanneer je wilt werken aan Persoonlijk herstel Klinisch herstel Maatschappelijk herstel Dan kun je gebruik maken van (Herstelwerkgroepen e.a. herstelactiviteiten) Gesprekken, Psychotherapie (WRAP e.a. herstelactiviteiten) Psychotherapie, Gesprekken Leren omgaan met symptomen Behandeling met medicatie Bemoeizorg Rehabilitatie in de leefomgeving Rehabilitatie in de maatschappij Om te bereiken Persoonlijke identiteit, beter zelfgevoel, zingeving Genezing van ziekte Minder symptomen Gezond leven Beter functioneren thuis, zelfzorg, huishouden, financiën Maatschappelijke identiteit, vervullen van rollen

7 Maatschappelijk herstel vaak vergeten The final recovery task involves the acquisition of previous, modified or new valued social roles. This normally involves social roles which have nothing to do with mental illness Slade, Personal Recovery and Mental Illness (2009), p 87

8 Redenen voor het vergeten van maatschappelijk herstel en rehabilitatie Men gaat er van uit dat de persoon bij wie persoonlijk en klinisch herstel heeft plaatsgevonden vanzelf maatschappelijk herstelt. Maatschappelijk herstel hoort volgens velen financieel niet bij de gezondheidszorg. Arbeidstoeleiding, huiswerkondersteuning, contact met een woningbouwvereniging of schuldsanering is geen gezondheidszorg. Het ondersteunen van maatschappelijk herstel heeft een lage professionele status. Iemand genezen van een depressie of een zelfhulpinitiatief steunen heeft meer status. Weerstand bij cliënten: bang voor medicalisering van hun leefwereld. Werk, een huis, een relatie, een studie zijn juist omgevingen waarin je kunt ontsnappen aan de GGZ, de krankzinnigheid en het stigma.

9 Argumenten om maatschappelijk herstel en rehabilitatie opnieuw aandacht te geven Wetenschappelijk bewijs dat rehabilitatie werkt (IPS, IRB) Past bij nieuwe definitie van gezondheid (Huber) Past bij ontwikkeling zoals WMO: mensen zo lang mogelijk thuis en zelfstandig laten functioneren, met zo min mogelijk professionele ondersteuning Praktisch argument: nuttige technieken voor gemeenten

10 Rehabilitatie (IRB): verkennen, kiezen, verkrijgen en behouden van zelfgestelde doelen Presentie Problemen of wensen Ompolen problemen naar wensen Wensen vertalen in doelen en doelterreinen Doelen serieus nemen Doel kiezen Doel bereiken Bereikt doel behouden

11 Rehabilitatie (IRB): verkennen, kiezen, verkrijgen en behouden van zelfgestelde doelen Bereikt doel behouden Doel bereiken Doel kiezen Doelen serieus nemen Wensen vertalen in doelen en doelterreinen Ompolen problemen naar wensen Problemen of wensen Presentie

12 Dank voor uw aandacht